- عضویت
- 2017/05/18
- ارسالی ها
- 35,488
- امتیاز واکنش
- 104,218
- امتیاز
- 1,376
مهندسی مکانیک
مهندسی مکانیک
شغل
نامها مهندسی مکانیک
دایرهٔ فعالیت مکانیک، ترمودینامیک، مکانیک کاربردی، مکانیک شارهها، برق
توصیف
توانشها و شایستگیها دانش فنی، مهارتهای مدیریتی، طراحی
تحصیلات مورد نیاز See professional requirements below
مهندسی مکانیک شاخهایی دستگاهها و ماشینها سروکار دارد. تهیه و ساخت دستگاههایی که انرژیهای مختلف نظیر انرژی خورشید، انرژی هستهای و انرژی شیمیایی را به کار میگیرند نیز در حوزهٔ این شاخه از دانش است. این رشته یکی از قدیمیترین و گستردهترین رشتههای مهندسی است.
مهندسی مکانیک نیازمند فهم مفاهیمی همانند مکانیک، دینامیک، ترمودینامیک، دانش مواد، تحلیل سازهها و الکتریسیته است.
مهندسان مکانیک، اصول اساسی نیرو، انرژی، حرکت و گرما را به کار بـرده و با دانش تخصصی خود، سیستمهای مکانیکی و دستگاهها و فرایندهای گرمایی را طراحی کرده و میسازند. مهندسان مکانیک، گسترهٔ وسیعی از دستگاهها، فراوردهها و فرایندها را تولید میکنند؛ از آن جمله میتوان به موتورها و سیستمهای کنترل، نیروگاههای الکتریکی، دستگاههای پزشکی، چرخدندهها، فناوری لیزر، طراحی به کمک رایانه، مهندسی به کمک رایانه و تولید به کمک رایانه، خودکارسازی و رباتیک، دستگاههای تهویهٔ مطبوع و تجهیزات کارخانهها اشاره کرد.
مهندسی مکانیک نخست در طی انقلاب صنعتی در اروپا در قرن ۱۸ میلادی به عنوان یک شاخهٔ مجزا شناخته شد؛ با این وجود این شاخهٔ دانش در طی هزاران سال توسعه پیدا کردهاست. دانش مهندسی مکانیک در قرن ۱۹ میلادی در نتیجهٔ پیشرفتهای فیزیک نشأت گرفت. این شاخه بهطور پیوستهای تکامل یافته تا پیشرفتهای فناوری را بهکار گیرد و امروزه مهندسان مکانیک به دنبال گسترش دانش در رشتههایی چون مواد مرکب، مکاترونیک و نانوتکنولوژی هستند. مهندسی مکانیک به میزان زیادی همپوشانیهایی با مهندسی هوافضا، مهندسی خودرو، مهندسی مکاترونیک، مهندسی برق، مهندسی پزشکی (بیومکانیک)، مهندسی شیمی، مهندسی عمران، مهندسی متالورژی، مهندسی دریا، مهندسی راه آهن (ماشینهای ریلی)، مهندسی رباتیک، مهندسی صنایع، مهندسی معدن، مهندسی نفت و مهندسی هستهای دارد.
محتویات
چند تن از مهندسان مکانیک معروف که پیش از این میزیستهاند، عبارتاند از:
هدف مهندسی مکانیک
در حقیقت رشته مهندسی مکانیک بخشی از علم فیزیک است که با استفاده از مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها میپردازد و میکوشد تا با توجه به نتایج بررسیهای خود ، طرحی نو در زمینه فنشناسی و صنعت ارائه دهد و در راه پیشرفت انسان گامی به جلو بردارد.
به عبارت دیگر رشته مکانیک، رشته پیاده کننده علم فیزیک است چون برای مثال بررسی حرکت خودرو و عوامل موثر بر روی آن برعهده فیزیک است. اما این که چگونه حرکت آن تنظیم گردد بر عهده مهندسی مکانیک میباشد.
به عبارت دیگر محاسبات فنی، مدلسازی و شبیهسازی ، طراحی و تهیه نقشهها ، تدوین روش ساخت ، تولید و آزمایش تمامی ماشینآلات و تاسیسات موجود در دنیا ، با تکیه بر تواناییهای مهندسان مکانیک انجام میگیرد.
گرایشهای مقطع لیسانس مهندسی مکانیک
در شروع آموزش مهندسی در ایران ، رشته مکانیک با برق یکی بود و «الکترومکانیک» نامیده میشد. اما این دو رشته حدود ۴۵ سال پیش از هم جدا شدند و به مرور رشتههای دیگری مانند مهندسی شیمی و مواد نیز از مهندسی مکانیک جدا شد. ولی با پیشرفت صنعت و نیاز صنایع به تخصصهای مختلف در این زمینه، از مهندسی مکانیک عمومی دو گرایش «طراحی جامدات» و «حرارت و سیالات» و بعد از آن «ساخت و تولید» بیرون آمد .
مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات
این رشته در به کاربردن علوم و تکنولوژی مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء سیستمهایی که اساس کار آنها مبتنی بر تبدیل انرژی ، انتقال حرارت و جرم است به متخصصان کارآیی لازم را میدهد و آنها را جهت فعالیت در صنایع مختلف مهندسی مکانیک در رشته حرارت و سیالات (نظیر مولدهای حرارتی، انتقال سیال نیروگاههای آبی، موتورهای احتراقی و … ) آماده میسازد. فارغالتحصیلان این دوره قادر به طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها در بخشهای عمدهای از صنایع نظیر صنایع خودروسازی ، نیروگاههای حرارتی و آبی، صنایع غذایی، نفت، ذوب فلزات و غیره هستند.
فارغالتحصیلان مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات میتوانند تا مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در داخل یا خارج از کشور ادامه تحصیل دهند. داوطلبان این رشته باید در دروس ریاضی و فیزیک تسلط داشته و با یک زبان خارجی آشنا باشند. دروس این رشته شامل مطالبی در زمینههای حرارت و سیالات ، میباشد.
مهندسی مکانیک گرایش جامدات
هدف از این گرایش مهندسی مکانیک، متخصصانی است که بتوانند در مراکز تولید و کارخانهها اجزاء و مکانیزم ماشینآلات مختلف را طراحی کنند. دروس این گرایش شامل دروس نظری، آزمایشگاهی، کارگاه و پروژه و کارآموزی است. فارغالتحصیلان مهندسی مکانیک گرایش جامدات میتوانند در کارخانجات مختلف نظیر خودروسازی ، صنایع نفت، ذوب فلزات و صنایع غذایی و غیره مشغول شوند و برای این گرایش امکان ادامه تحصیل تا سطح کارشناسی ارشد و دکتری در داخل یا خارج از کشور وجود دارد. موفقیت داوطلبان به آگاهی آنها در دروس جبر و مثلثات، هندسه ، فیزیک و مکانیک همچنین آشنایی و تسلط آنان به زبان خارجی بستگی فراوان دارد. از جمله دروس این دوره میتوان دروس مقاومت مصالح، طراحی و دینامیک را نام برد. در این رشته زمینه اشتغال و بازارکار خوب وجود دارد و مطالب ارائه شده در طول تحصیل برای دانشجویان محسوس و قابل لمس است.
مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید
هدف تربیت کارشناسانی است که با به کاربردن تکنولوژی مربوط به ابزارسازی، ریختهگری ، جوشکاری، فرم دادن فلزات ، طرح کارگاه یا کارخانههای تولیدی آماده کار در زمینه ساخت و تولید ماشینآلات صنایع (کشاورزی ، نظامی، ماشینسازی، ابزارسازی ، خودروسازی و … ) باشند. فارغالتحصیلان مهندسی مکنیک گرایش ساخت و تولید قادر خواهند بود در صنایعی مانند ماشینسازی، ابزارسازی، خودروسازی ، صنایع کشاورزی، صنایع هوایی و تسلیحاتی به ساخت و تولیدی ماشینآلات، طراحی کارگاه و یا کارخانه تولیدی بپردازند و نظارت و بهرهبرداری و اجرای صحیح طرحها را عهدهدار شوند. داوطلبان این گرایش باید در دروس ریاضی، فیزیک و مکانیک از آگاهی کافی برخوردار باشند. دروس مهندسی مکانیک گرایش ساخت وتولید شامل مطالبی در مورد نحوه تولید، طراحی قالبهای پرس، طراحی قید و بندها، کار و برنامهریزی با ماشینهای اتوماتیک، اصول کلی و نحوه کار با ماشینهای دستی و تعمیر و نصب تمام سرویسهای صنعتی می باشد و درصد نسبتا بالایی از آنها به صورت عملی ارائه میگردد. داوطلب باید سالم باشد تا بتواند کارهای کارگاهی را به خوبی انجام دهد و استعداد کارهای فنی را داشته باشد. با توجه به خودکفایی صنایع کشور این رشته دارای بازار کار خوبی است.
زمینههای فعالیّت در مهندسی مکانیک
موتور یک خودرو (بوگاتی)
توربین گاز سری H ساخت شرکت جنرال الکتریک
زمینههای فعالیّت مهندسی مکانیک بهطور جامعتر عبارتاند از:
در زمینهٔ طراحی:
تصویر یک کشتی
در زمینهٔ تحلیل:
یک میللنگ CAD
در زمینهٔ آزمایش:'
دایره مور
در زمینه فرایندهای ساخت و تولید:
یک دستگاه ماشینکاری
زمینههای نوین:
کامپوزیت فیبر کربن
چشمانداز شغلی مهندسان مکانیک، امیدبخش و با استحکام است. برای مثال، در ایالات متحد آمریکا، رشد شغلها و حرفههای مربوط به مهندسی مکانیک، هر سال حدود ۱۶٪ (۳۵ هزار شغل) است و انتظار میرود این آهنگ رشد تا سالهای آینده حفظ شود. مهندسان مکانیک از روزگاران گذشته تا به امروز، اغلب در بخشهای صنعتی زیر نقش عمدهای ایفا میکنند:
هوا فضا، خودروسازی، واحدهای شیمیایی، فناوری نانو، رایانه و الکترونیک، ساختمانسازی، انواع فراوردههای مصرفی، انرژی، مشاوره مهندسی و بخشهای دولتی.
همچنین صنعت پزشکی و داروسازی، فرصتهای شغلی هیجانانگیزی را برای مهندسان مکانیک به وجود آوردهاند تا نیروها و دانشهای زیستی را در هم بیامیزند. همچنین فرصت شغلی این رشته در ایران نسبت به رشتههای دیگر بسیار مناسب است.
گرایشهای مهندسی مکانیک در دانشگاههای ایران
گرایشهای عمومی
مبحثها و موضوعهای اساسی مهندسی مکانیک عبارتاند از:
مهندسی مکانیک
شغل
نامها مهندسی مکانیک
دایرهٔ فعالیت مکانیک، ترمودینامیک، مکانیک کاربردی، مکانیک شارهها، برق
توصیف
توانشها و شایستگیها دانش فنی، مهارتهای مدیریتی، طراحی
تحصیلات مورد نیاز See professional requirements below
مهندسی مکانیک شاخهایی دستگاهها و ماشینها سروکار دارد. تهیه و ساخت دستگاههایی که انرژیهای مختلف نظیر انرژی خورشید، انرژی هستهای و انرژی شیمیایی را به کار میگیرند نیز در حوزهٔ این شاخه از دانش است. این رشته یکی از قدیمیترین و گستردهترین رشتههای مهندسی است.
مهندسی مکانیک نیازمند فهم مفاهیمی همانند مکانیک، دینامیک، ترمودینامیک، دانش مواد، تحلیل سازهها و الکتریسیته است.
مهندسان مکانیک، اصول اساسی نیرو، انرژی، حرکت و گرما را به کار بـرده و با دانش تخصصی خود، سیستمهای مکانیکی و دستگاهها و فرایندهای گرمایی را طراحی کرده و میسازند. مهندسان مکانیک، گسترهٔ وسیعی از دستگاهها، فراوردهها و فرایندها را تولید میکنند؛ از آن جمله میتوان به موتورها و سیستمهای کنترل، نیروگاههای الکتریکی، دستگاههای پزشکی، چرخدندهها، فناوری لیزر، طراحی به کمک رایانه، مهندسی به کمک رایانه و تولید به کمک رایانه، خودکارسازی و رباتیک، دستگاههای تهویهٔ مطبوع و تجهیزات کارخانهها اشاره کرد.
مهندسی مکانیک نخست در طی انقلاب صنعتی در اروپا در قرن ۱۸ میلادی به عنوان یک شاخهٔ مجزا شناخته شد؛ با این وجود این شاخهٔ دانش در طی هزاران سال توسعه پیدا کردهاست. دانش مهندسی مکانیک در قرن ۱۹ میلادی در نتیجهٔ پیشرفتهای فیزیک نشأت گرفت. این شاخه بهطور پیوستهای تکامل یافته تا پیشرفتهای فناوری را بهکار گیرد و امروزه مهندسان مکانیک به دنبال گسترش دانش در رشتههایی چون مواد مرکب، مکاترونیک و نانوتکنولوژی هستند. مهندسی مکانیک به میزان زیادی همپوشانیهایی با مهندسی هوافضا، مهندسی خودرو، مهندسی مکاترونیک، مهندسی برق، مهندسی پزشکی (بیومکانیک)، مهندسی شیمی، مهندسی عمران، مهندسی متالورژی، مهندسی دریا، مهندسی راه آهن (ماشینهای ریلی)، مهندسی رباتیک، مهندسی صنایع، مهندسی معدن، مهندسی نفت و مهندسی هستهای دارد.
محتویات
- ۱ مهندسان مکانیک معروف
- ۲ هدف مهندسی مکانیک
- ۳ گرایشهای مقطع لیسانس مهندسی مکانیک
- ۳.۱ مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات
- ۳.۲ مهندسی مکانیک گرایش جامدات
- ۳.۳ مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید
- ۴ زمینههای فعالیّت در مهندسی مکانیک
- ۵ آینده شغلی مهندسی مکانیک
- ۶ گرایشهای مهندسی مکانیک در دانشگاههای ایران
- ۷ مباحث اساسی در مهندسی مکانیک
- ۸ مهمترین نرمافزارهای مورد استفاده در مهندسی مکانیک
- ۹ جستارهای وابسته
- ۱۰ منابع
- ۱۱ پیوند به بیرون
چند تن از مهندسان مکانیک معروف که پیش از این میزیستهاند، عبارتاند از:
- جیمز وات (۱۷۳۶–۱۸۱۹): تکمیلکننده موتور بخار و پدر انقلاب صنعتی.
- گوتلیب دایملر (۱۸۳۴–۱۹۰۰): مهندس و طراح صنعتی، به همراه میباخ مخترع اولین موتور سیکلت (دوچرخه موتور دار) و پیشرو در گسترش موتورهای احتراق داخلی، پدر بزرگ موتورهای احتراق داخلی.
- کارل بنز (۱۸۴۴–۱۹۲۹): مخترع موتورهای دیزلی و بنیانگذار موتورهای احتراق داخلی (هم دوره با دایملر و میباخ) و سازنده اولین خودروی تجاری، مبدع پدال گاز در خودرو و سیستم جرقه زنی با استفاده از شمع و باتری، مخترع کلاچ و مکانیزم تعویض دنده، کاربراتور و رادیاتور نیز از اختراعات اوست.
- ویلهلم می باخ(۱۸۴۶–۱۹۲۹): مهندس و طراح صنعتی، صاحب نشان میباخ، همکاری با دایملر در ساخت موتورهای احتراق داخلی و موتورهای چهار زمانه، دارنده دکترای افتخاری از دانشگاه اشتوتگارت، عضو افتخاری انجمن مهندسین آلمان.
- فردیناند پورشه (۱۸۷۵–۱۹۵۱): بنیانگذار شرکت خودروسازی پورشه.
- فرانتس جوزف پوپ (۱۸۸۶–۱۹۵۴): یکی از سه بنیانگذار شرکت خودروسازی ب ام و.
- آگوست هورش (۱۸۶۸–۱۹۵۱): بنیانگذار شرکت خودروسازی آئودی.
- آدام اوپل (۱۸۳۷–۱۸۹۵): بنیانگذار شرکت خودروسازی اوپل.
- انزو فراری (۱۸۹۸–۱۹۸۸): بنیانگذار شرکت خودروسازی فراری.
- فروچیو لامبورگینی (۱۹۱۶–۱۹۹۳): بنیانگذار شرکت خودروسازی لامبورگینی.
- اتوره بوگاتی (۱۸۸۱–۱۹۴۷): بنیانگذار شرکت خودروسازی بوگاتی.
- آرماند پژو (۱۸۴۹–۱۹۱۵): بنیانگذار شرکت خودروسازی پژو.
- آندره سیتروئن (۱۸۷۸–۱۹۳۵): بنیانگذار شرکت خودروسازی سیتروئن.
- لوئی رنو (۱۸۷۷–۱۹۴۴): بنیانگذار شرکت خودروسازی رنو.
- ویلیام سی. دورانت (۱۸۶۱–۱۹۴۷): بنیانگذار شرکت جنرال موتورز.
- هنری فورد (۱۸۶۳–۱۹۴۷): بنیانگذار شرکت خودروسازی فورد.
- لوئیس شورولت (۱۸۷۸–۱۹۴۱): بنیانگذار شرکت خودروسازی شورولت.
- دیوید دانبار بیوک (۱۸۵۴–۱۹۲۹): بنیانگذار شرکت خودروسازی بیوک.
- والتر کرایسلر (۱۸۷۵–۱۹۴۰): بنیانگذار شرکت خودروسازی کرایسلر.
- هنری ام. لیلند (۱۸۴۳–۱۹۳۲): بنیانگذار شرکتهای خودروسازی کادیلاک و لینکلن.
- کیشیرو تویودا (۱۸۹۴–۱۹۵۲): بنیانگذار شرکت خودروسازی تویوتا.
- یوشیسوکه آیکاوا (۱۸۸۰–۱۹۶۷): بنیانگذار شرکت خودروسازی نیسان.
- جوجیرو ماتسودا (۱۸۷۵–۱۹۵۲): بنیانگذار شرکت خودروسازی مزدا.
- سوییشیرو هوندا (۱۹۰۶–۱۹۹۱): بنیانگذار شرکت خودروسازی هوندا.
- چستر کارلسون (۱۹۰۶–۱۹۶۸): دستگاه زیراکس از نوآوریهای اوست.
- ساموئل کلت (۱۸۱۴–۱۸۶۲): سازندهٔ اسلحهٔ کلت.
- آیزاک سینگر (۱۸۱۱–۱۸۷۵): سازندهٔ نخستین چرخ خیاطی خانگی.
- رودولف دیزل(۱۸۵۸–۱۹۱۳): سازندهٔ موتورهای معروف دیزل که با گازوئیل کار میکنند.
- نیکلاس اتو(۱۸۳۲–۱۸۹۱): مهندس و مخترع اولین موتور احتراق داخلی با بازدهی مطلوب، تعمیم دهنده مفهوم چهار زمانه به موتورهای احتراق داخلی.
- فلیکس وانکل(۱۹۰۲–۱۹۸۸): مخترع موتور دورانی وانکل.
- ویلیس کریر(۱۸۷۶–۱۹۵۰): مخترع تهویه مطبوع
هدف مهندسی مکانیک
در حقیقت رشته مهندسی مکانیک بخشی از علم فیزیک است که با استفاده از مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آنها میپردازد و میکوشد تا با توجه به نتایج بررسیهای خود ، طرحی نو در زمینه فنشناسی و صنعت ارائه دهد و در راه پیشرفت انسان گامی به جلو بردارد.
به عبارت دیگر رشته مکانیک، رشته پیاده کننده علم فیزیک است چون برای مثال بررسی حرکت خودرو و عوامل موثر بر روی آن برعهده فیزیک است. اما این که چگونه حرکت آن تنظیم گردد بر عهده مهندسی مکانیک میباشد.
به عبارت دیگر محاسبات فنی، مدلسازی و شبیهسازی ، طراحی و تهیه نقشهها ، تدوین روش ساخت ، تولید و آزمایش تمامی ماشینآلات و تاسیسات موجود در دنیا ، با تکیه بر تواناییهای مهندسان مکانیک انجام میگیرد.
گرایشهای مقطع لیسانس مهندسی مکانیک
در شروع آموزش مهندسی در ایران ، رشته مکانیک با برق یکی بود و «الکترومکانیک» نامیده میشد. اما این دو رشته حدود ۴۵ سال پیش از هم جدا شدند و به مرور رشتههای دیگری مانند مهندسی شیمی و مواد نیز از مهندسی مکانیک جدا شد. ولی با پیشرفت صنعت و نیاز صنایع به تخصصهای مختلف در این زمینه، از مهندسی مکانیک عمومی دو گرایش «طراحی جامدات» و «حرارت و سیالات» و بعد از آن «ساخت و تولید» بیرون آمد .
مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات
این رشته در به کاربردن علوم و تکنولوژی مربوط جهت طرح و محاسبه اجزاء سیستمهایی که اساس کار آنها مبتنی بر تبدیل انرژی ، انتقال حرارت و جرم است به متخصصان کارآیی لازم را میدهد و آنها را جهت فعالیت در صنایع مختلف مهندسی مکانیک در رشته حرارت و سیالات (نظیر مولدهای حرارتی، انتقال سیال نیروگاههای آبی، موتورهای احتراقی و … ) آماده میسازد. فارغالتحصیلان این دوره قادر به طراحی و محاسبه اجزا و سیستمها در بخشهای عمدهای از صنایع نظیر صنایع خودروسازی ، نیروگاههای حرارتی و آبی، صنایع غذایی، نفت، ذوب فلزات و غیره هستند.
فارغالتحصیلان مهندسی مکانیک گرایش حرارت و سیالات میتوانند تا مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در داخل یا خارج از کشور ادامه تحصیل دهند. داوطلبان این رشته باید در دروس ریاضی و فیزیک تسلط داشته و با یک زبان خارجی آشنا باشند. دروس این رشته شامل مطالبی در زمینههای حرارت و سیالات ، میباشد.
مهندسی مکانیک گرایش جامدات
هدف از این گرایش مهندسی مکانیک، متخصصانی است که بتوانند در مراکز تولید و کارخانهها اجزاء و مکانیزم ماشینآلات مختلف را طراحی کنند. دروس این گرایش شامل دروس نظری، آزمایشگاهی، کارگاه و پروژه و کارآموزی است. فارغالتحصیلان مهندسی مکانیک گرایش جامدات میتوانند در کارخانجات مختلف نظیر خودروسازی ، صنایع نفت، ذوب فلزات و صنایع غذایی و غیره مشغول شوند و برای این گرایش امکان ادامه تحصیل تا سطح کارشناسی ارشد و دکتری در داخل یا خارج از کشور وجود دارد. موفقیت داوطلبان به آگاهی آنها در دروس جبر و مثلثات، هندسه ، فیزیک و مکانیک همچنین آشنایی و تسلط آنان به زبان خارجی بستگی فراوان دارد. از جمله دروس این دوره میتوان دروس مقاومت مصالح، طراحی و دینامیک را نام برد. در این رشته زمینه اشتغال و بازارکار خوب وجود دارد و مطالب ارائه شده در طول تحصیل برای دانشجویان محسوس و قابل لمس است.
مهندسی مکانیک گرایش ساخت و تولید
هدف تربیت کارشناسانی است که با به کاربردن تکنولوژی مربوط به ابزارسازی، ریختهگری ، جوشکاری، فرم دادن فلزات ، طرح کارگاه یا کارخانههای تولیدی آماده کار در زمینه ساخت و تولید ماشینآلات صنایع (کشاورزی ، نظامی، ماشینسازی، ابزارسازی ، خودروسازی و … ) باشند. فارغالتحصیلان مهندسی مکنیک گرایش ساخت و تولید قادر خواهند بود در صنایعی مانند ماشینسازی، ابزارسازی، خودروسازی ، صنایع کشاورزی، صنایع هوایی و تسلیحاتی به ساخت و تولیدی ماشینآلات، طراحی کارگاه و یا کارخانه تولیدی بپردازند و نظارت و بهرهبرداری و اجرای صحیح طرحها را عهدهدار شوند. داوطلبان این گرایش باید در دروس ریاضی، فیزیک و مکانیک از آگاهی کافی برخوردار باشند. دروس مهندسی مکانیک گرایش ساخت وتولید شامل مطالبی در مورد نحوه تولید، طراحی قالبهای پرس، طراحی قید و بندها، کار و برنامهریزی با ماشینهای اتوماتیک، اصول کلی و نحوه کار با ماشینهای دستی و تعمیر و نصب تمام سرویسهای صنعتی می باشد و درصد نسبتا بالایی از آنها به صورت عملی ارائه میگردد. داوطلب باید سالم باشد تا بتواند کارهای کارگاهی را به خوبی انجام دهد و استعداد کارهای فنی را داشته باشد. با توجه به خودکفایی صنایع کشور این رشته دارای بازار کار خوبی است.
زمینههای فعالیّت در مهندسی مکانیک
موتور یک خودرو (بوگاتی)
توربین گاز سری H ساخت شرکت جنرال الکتریک
زمینههای فعالیّت مهندسی مکانیک بهطور جامعتر عبارتاند از:
در زمینهٔ طراحی:
- ماشینها و دستگاههایی که هر نوع محصولی را ساخت و تولید میکنند
- تجهیزات دوار مانند توربوماشینها (توربینها، پمپها، کمپرسورها، دمندهها و …)
- موتورهای درونسوز، موتور جت و موتور موشک
- مخزنهای تحت فشار، رآکتورهای شیمیایی و رآکتورهای هستهای
- مبدلهای حرارتی (بویلرها، کندانسورها، اواپراتورها و …)
- سامانههای لولهکشی
- وسیلههای نقلیه مانند خودرو، کامیون، اتوبوس، هواپیما، کشتی، قطار و …
- تجهیزات حمل مواد مانند تسمهنقّالهها، رباتها و …
- طراحی کنترلر برای سیستمهای دینامیکی
- طراحی سیستمهای اچویایسی، تهویه مطبوع، گرمایش و سرمایش در ساختمانها
تصویر یک کشتی
در زمینهٔ تحلیل:
- خستگی، خزش و شکست دستگاهها
- روش اجزاء محدود و دینامیک سیالات محاسباتی (CFD)
- انتقال گرما، مکانیک سیالات
- ارتعاشات مکانیکی، آکوستیک
- کمانش ستونها، تیرها، ورق و پوستهها
یک میللنگ CAD
در زمینهٔ آزمایش:'
- آزمایش کیفیت، بهبود عملکرد و قابلیّت اطمینان فراوردهها، دستگاهها و فرایندها
- آزمونهای غیرمخرب
دایره مور
در زمینه فرایندهای ساخت و تولید:
- فرایندهای ماشینکاری سنتی
- فرایندهای ماشینکاری غیر سنتی
- فرایندهای شکلدهی شامل شکلدهی ورقی و حجمی
- طراحی و ساخت قالبها و قیود
- روشهای اتصال و جوشکاری
- عملیات حرارتی
- روشهای ریختهگری
- مترولوژی و سیستمهای اندازهگیری
یک دستگاه ماشینکاری
زمینههای نوین:
- فناوری نانو
- سیستمهای میکرو الکترومکانیکی و سیستمهای نانو الکترومکانیکی (حسگری و عملگری)
- سیستمهای دارو رسانی در ابعاد نانو
- سیستمهای میکرو و نانو سیالاتی
- نانو کامپوزیتها، نانوکریستالها، نانولولههای کربنی
- نانو روباتها
- میکرو توبولها و نانو توبولها
کامپوزیت فیبر کربن
- همکاری با مهندسان دیگر رشتهها (مانند مهندسی عمران، برق، شیمی و …) به منظور طراحی واحدهای تولیدکنندهٔ انواع گوناگون فراوردهها
چشمانداز شغلی مهندسان مکانیک، امیدبخش و با استحکام است. برای مثال، در ایالات متحد آمریکا، رشد شغلها و حرفههای مربوط به مهندسی مکانیک، هر سال حدود ۱۶٪ (۳۵ هزار شغل) است و انتظار میرود این آهنگ رشد تا سالهای آینده حفظ شود. مهندسان مکانیک از روزگاران گذشته تا به امروز، اغلب در بخشهای صنعتی زیر نقش عمدهای ایفا میکنند:
هوا فضا، خودروسازی، واحدهای شیمیایی، فناوری نانو، رایانه و الکترونیک، ساختمانسازی، انواع فراوردههای مصرفی، انرژی، مشاوره مهندسی و بخشهای دولتی.
همچنین صنعت پزشکی و داروسازی، فرصتهای شغلی هیجانانگیزی را برای مهندسان مکانیک به وجود آوردهاند تا نیروها و دانشهای زیستی را در هم بیامیزند. همچنین فرصت شغلی این رشته در ایران نسبت به رشتههای دیگر بسیار مناسب است.
گرایشهای مهندسی مکانیک در دانشگاههای ایران
گرایشهای عمومی
- مکانیک - طراحی جامدات (فعالیت در طراحی ماشین آلات صنعتی، خطوط تولید کارخانجات، طراحی سیستمهای انتقال نیرو و…)
- مکانیک - حرارت و سیالات (فعالیت در زمینهٔ طراحی موتورهای احتراق داخلی، موتورهای جت، بررسیهای آیرودینامیکی، هوافضا، طراحی سیستمهای هیدرولیکی و نیوماتیکی، نیروگاههای حرارتی، گازی و آبی، پالایشگاههای نفت و گاز، پتروشیمی و تأسیسات مکانیکی ساختمان و…)
- مکانیک - ساخت و تولید (فعالیت در کارگاههای قالب سازی، ابزارسازی، ماشین ابزار و ساخت و تولید ماشین آلات صنعتی و…)
- مکانیک - خودرو
- مکانیک - هوافضا
- مکانیک - دریا
- مکانیک - ماشینهای ریلی
- مکانیک - تأسیسات حرارتی و برودتی
- مکانیک - نیروگاه
- مکانیک - بیومکانیک
- مکانیک - مکاترونیک
- مکانیک - سیستمهای انرژی
- مکانیک- بیوسیستم (کشاورزی)
- مکانیک- سلاح (صنایع نظامی)
مبحثها و موضوعهای اساسی مهندسی مکانیک عبارتاند از:
- ایستایی (استاتیک)
- پویایی (دینامیک)
- مکانیک مواد (مقاومت مصالح)
- طراحی اجزاء ماشین
- ترمودینامیک
- مکانیک شارهها (مکانیک سیالات)
- انتقال گرما (انتقال حرارت)
- ارتعاشات مکانیکی
- دینامیک ماشین
- کنترل خودکار (کنترل اتوماتیک)
- علم مواد و روشهای تولید
- ریاضیات مهندسی
- Catia (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD/CAM/CAE)
- NX (Unigraphics) (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD/CAM/CAE)
- Creo (Pro/Engineer) (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD/CAM/CAE)
- SolidWorks (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD)
- Autodesk inventor (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD)
- Solid Edge (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت سهبعدی 3D CAD)
- Microstation (نرمافزار طراحی قطعات بهصورت دو بعدی 2D CAD)
- Autodesk Autocad (نرمافزار طراحی بهصورت دو بعدی 2D CAD)
- Autodesk Autocad Mechanical (نرمافزار طراحی مکانیکی قطعات)
- Autodesk Autocad MEP (نرمافزار ترسیم نقشه تأسیسات ساختمان)
- Autodesk Autocad P&ID (نرمافزار ترسیم نقشه پایپینگ و ابزار دقیق)
- Autodesk Autocad Plant (نرمافزار طراحی پلنت)
- PowerShape (نرمافزار مدلسازی تولید قطعات CAD برای نرمافزار PowerMill)
- PowerMill (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- MasterCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- SurfCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- EdgeCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- SolidCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- ArtCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- Esprit (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- FeatureCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- SmartCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- TopCAM (نرمافزار تولید به کمک کامپیوتر CAM)
- TopSolid (نرمافزار مدلسازی تولید قطعات CAD برای نرمافزار TopCAM)
- Ansys (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- Abaqus (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- Comsol Multiphysics (FEMLAB) (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- MSC Nastran (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- MSC Patran (نرمافزاری برای مدلسازی و ایجاد مدل هندسی برای نرمافزار Nastran)
- Autodesk Simulation Mechanical (ALGOR) (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- ADINA (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- NISA (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- CosmosWorks (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- LMS Samcef (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- MSC Marc (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- ++CSM (نرمافزار تحلیل تنش به روش اجزاء محدود FEM)
- ++CAA (نرمافزار شبیهسازی پدیدههای آیروآکوستیکی)
- MSC Actran (نرمافزار شبیهسازی پدیدههای آکوستیکی)
- MSC Sinda (نرمافزار حل مسائل حرارتی پیشرفته به روش اجزاء محدود FEM)
- FEHT (نرمافزار حل مسائل حرارتی پیشرفته به روش اجزاء محدود FEM)
- Fluent (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- Gambit (نرمافزاری برای مدلسازی و ایجاد مدل هندسی برای نرمافزار Fluent)
- +STAR-CCM (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- ++FLO (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- ++CFD (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- FLOW-3D (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- OpenFoam (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- fidap (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- ANSYS CFX (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- ANSYS POLYFLOW (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- Autodesk Simulation CFD (CFDesign) (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- CosmosFlowWorks (نرمافزار تحلیل جریان سیال به روش دینامیک سیالات محاسباتی CFD)
- MSC Adams (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- LMS Dads (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- Visual Nastran 4D (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- SimWise 4D (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- Working Model 2D (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- CosmosMotion (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای دینامیکی MBD)
- Ansys LS-DYNA (نرمافزار شبیهسازی پدیدههای دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،...)
- Ansys Autodyn (نرمافزار شبیهسازی پدیدههای دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،...)
- MSC Dytran (نرمافزار شبیهسازی پدیدههای دینامیکی پیچیده مانند ضربه، انفجار،...)
- Matlab (نرمافزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
- Mathcad (نرمافزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
- Maple (نرمافزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
- Mathematica (نرمافزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
- Scilab (نرمافزار محاسبات ریاضی و مهندسی)
- PDMS (نرمافزار طراحی پلنت)
- PDS (نرمافزار طراحی پلنت)
- MPDS4 (نرمافزار طراحی پلنت)
- SmartPlant (نرمافزار طراحی پلنت)
- AutoPlant (نرمافزار طراحی پلنت)
- COADE CADWorx (نرمافزار طراحی پلنت)
- COADE PV Elite (نرمافزار طراحی مخازن تحت فشار)
- COADE TANK (نرمافزار طراحی مخازن ذخیره)
- COADE CAESAR II (نرمافزار تحلیل تنش پایپینگ)
- AutoPipe (نرمافزار تحلیل تنش پایپینگ)
- CaePipe (نرمافزار تحلیل تنش پایپینگ)
- CATT2 (نرمافزار جداول ترمودینامیکی)
- EES (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای ترمودینامیکی و حرارتی)
- Thermo-Calc (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل سیستمهای ترمودینامیکی و حرارتی)
- Thermoflow (نرمافزار طراحی و شبیهسازی نیروگاههای حرارتی)
- Carrier HAP (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- Trane TRACE 700 (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- Rhvac (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- Chvac (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- HeatCAD (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- LoopCAD (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- CADVent (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- MagiCAD (نرمافزار طراحی سیستمهای تهویه مطبوع)
- TRNSYS (نرمافزار تحلیل سیستمهای انرژی)
- eQUEST (نرمافزار تحلیل سیستمهای انرژی)
- Aspen EDR (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- Aspen B-Jac (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- Aspen HTFS (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- Aspen HX-Net (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- SimSci HEXTRAN (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- HTRI Xchanger Suite (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- UniSim Heat Exchangers (نرمافزار طراحی مبدلهای حرارتی)
- CFTurbo (نرمافزار طراحی توربوماشین)
- Numeca FINE/Turbo (نرمافزار طراحی توربوماشین)
- Concepts NREC (نرمافزار طراحی توربوماشین)
- ANSYS Vista TF (نرمافزار طراحی توربوماشین)
- TURBOdesign (نرمافزار طراحی توربوماشین)
- Autodesk Alias Automotive (نرمافزار طراحی بدنه خودرو)
- AVL FIRE (نرمافزار طراحی موتور خودرو)
- GT Suite (نرمافزار طراحی موتور خودرو)
- Engine Analyzer Pro (نرمافزار طراحی موتور خودرو)
- CarSim (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل دینامیکی حرکت خودرو)
- ADVISOR (نرمافزار شبیهسازی و تحلیل دینامیکی حرکت خودرو)
- AirCAD (نرمافزار طراحی هواپیما)
- SpaceCAD (نرمافزار طراحی هواپیما)
- XFLR5 (نرمافزار طراحی هواپیما)
- RcCAD (نرمافزار طراحی هواپیما)
- Autoship (نرمافزار طراحی کشتی)
- NavCAD (نرمافزار طراحی کشتی)
- Shipconstructor (نرمافزار طراحی کشتی)
- Tribon (نرمافزار طراحی کشتی)
- Robotics Developer studio (نرمافزار طراحی ربات)
- Webots (نرمافزار طراحی ربات)
- Automation Studio (نرمافزار طراحی مدارهای هیدرولیک و پنوماتیک)
- Festo Fluidsim (نرمافزار طراحی مدارهای هیدرولیک و پنوماتیک)
- Autodesk Simulation Moldflow (نرمافزار شبیهسازی فرایند تزریق پلاستیک)
- FLOW-3D THERMOSET (نرمافزار شبیهسازی فرایند تزریق پلاستیک)
- Moldex3D (نرمافزار شبیهسازی فرایند تزریق پلاستیک)
- Deform (نرمافزار شبیهسازی فرایند شکلدهی)
- Autoform (نرمافزار شبیهسازی فرایند شکلدهی)
- Qform (نرمافزار شبیهسازی فرایند شکلدهی)
- PAM-STAMP (نرمافزار شبیهسازی فرایند شکلدهی)
- Procast (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- Autocast (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- FLOW-3D CAST (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- STAR-Cast (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- SUTCast (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- MAGMA (نرمافزار شبیهسازی فرایند ریختهگری)
- WeldPlanner (نرمافزار شبیهسازی فرایند جوشکاری)
- SYSWELD (نرمافزار شبیهسازی فرایند جوشکاری)
- Simufact welding (نرمافزار شبیهسازی فرایند جوشکاری)
- Piping systems fluid flow (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Pipenet (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Pipeflow (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Pipesys (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Pipesim (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Pipephase (نرمافزار تحلیل جریان پایپینگ)
- Epanet (نرمافزار طراحی لولهکشی منطقهای و شهری)
- FlowMaster (نرمافزار تحلیل جریان کانال)
- MSK Channel (نرمافزار تحلیل جریان کانال)
- AULOS (نرمافزار تحلیل جریان کانال)
- HEC-RAS (نرمافزار تحلیل جریان کانال)
- Primavera (نرمافزار مدیریت و کنترل پروژه)
- MS Project (نرمافزار مدیریت و کنترل پروژه)
- Minitab (نرمافزار کنترل کیفیت آماری)
- SAS (نرمافزار کنترل کیفیت آماری)