پیوند کبد (به : Liver transplantation) تعویض یک (نارسا) با یک کبد سالم از شخص دیگری میباشد. در بیشتر موارد از تکنیک مستقیم استفاده میشود که در آن کبد بیمار برداشته شده و با یک کبد دهنده در جای آناتومیکی یکسان جایگزین میشود. کبد اهدا شده در سرد آب شور (نرمال سالین) تا ۸ ساعت جهت انتقال نگه داشته میشود. پیوند کبد یک روش درمانی برای درمان مرحله پایانی(end-stage) بیماریهای کبدی و حاد میباشد. در این عمل جراحی بهطور معمول سه ، دو متخصص با همراهی چهار حضور دارند. عمل جراحی بسیار خستهکننده و طاقت فرسااست و چیزی در حدود ۴ تا ۱۸ با توجه به نتیجه به طول میانجامد. آناستوموزها و و بسیاری از اتصال و انفصالهای بافت کبد و ، برای موفقیت به داشتن شرایط مناسب در فرد گیرنده و یک دهنده خوب دارد. در هر حال پیوند کبد یک عمل جراحی ماژور یا بزرگ است که درصد آن بالا میباشد.
تاریخچه
اولین پیوند کبد در انسان در سال توسط یک تیم جراحی به توماس استارزل(Thomas Starzl) در به انجام رسید.
اندیکاسیون
پیوند کبد زمانی لازم است که کبد عملکرد طبیعی خود را از دست بدهد حال این تغییر عملکرد یا نارسایی میتواند به صورت ناگهانی (نارسایی حاد) یا در طی زمانی مثلاً به دنبال عفونت، تأثیر داروها یا به دنبال مشکلات طولانی مدت. کنترل نشده در خارج از کبد، فعال یا سوء استفاده از و فعال سپتیک منع مصرف مطلق هستند. آلودگی به یکی دیگر از شرایط منع مطلق میباشد. ، بیماریهای جدی قلبی و یا دیگر بیماریها نیز میتوانند از پیوند جلوگیری کنند. (منع مصرف نسبی). بیشتر پیوندها در درمان بیماریهای مزمن کبدی که باعث زخمهای کبدی یا سیروز برگشتناپذیر میشوند به انجام میرسد. برخی از مراکز از معیارهای میلان (Milan criteria) برای گزینش بیماران مبتلا به جهت پیوند استفاده میکنند.
از دیگر عوامل زمینه ساز پیوند کبد میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
تصویر حجم رندر ایجاد شده با توموگرافی کامپیوتری که میتواند برای ارزیابی حجم کبد از یک دهنده احتمالی استفاده شود.
پیوند از یک اهداکننده زنده (Living donor liver transplantation (LDLT در دهههای اخیر به عنوان یک گزینه جراحی مناسب برای بیماران مبتلا به بیماری کبدی مرحله نهایی از قبیل سیروز یا سلول کبدی که اغلب مربوط به یک یا بیشتر از موارد زیر است: مصرف دراز مدت الـ*کـل، عفونت طولانی مدت بدون درمان ناشی از ، بدون درمان دراز مدت.
دلایل LDLT:
این تکنیک از خطر بیشتری نسبت به یک پیوند استاندارد و پیوند از یک جسد برخوردار میباشد. در عملهای گوناگون عوارض در فرد دهنده در حدود ۱۰٪ میباشد و در بسیاری موارد یک عمل دوم مورد نیاز است. عوارض شایع صفراوی، استاز و عفونت میباشد که آنها بعد از برداشتن شایع ترند. مرگ پس از اهدا ۰٪ در ، ۰٫۳٪ در و <1٪ در گزارش شدهاست این خطر با افزایش تجربه جراحان کاهش مییابد. در سال ۲۰۰۶ در کشور انگلستان قانون جهت اهدای عضو نوع دوستانه برای کمک به بیماران تغییر یافت. اولین اهدای کبد نوع دوستانه در ۲۰۱۲ در به انجام رسید.
در LDLT دریافتکننده بالغ، ۵۵ تا ۷۰ درصد از کبد (لوب راست) از دهنده زنده و سالم برداشته میشود. کبد اهداکننده رشد خواهد یافت و تکمیل میشود و عملکرد آن طی ۴-۶ هفته به ۱۰۰٪ خواهد رسید و تقریباً در اندازه و حجمی با اندازه قبلی. گاهی اوقات ممکن است ۷۰٪ از کبد فرد دهنده برداشته شود بدون اینکه به اهداکننده آسیبی وارد شود. بخش پیوند زده عملکرد کامل در فرد گیرنده خواهد داشت.
اهدا کنندگان زنده همراه با خطرات یا عوارض پس از عمل مواجه خواهد بود از جمله شدن و مشکلات صفراوی، اما این مسائل نسبتاً به راحتی رفع میشوند.
ویژگیهای اهدا کننده زنده
فرد اهداکننده باید نیازهای مشخصی را داشته باشد. و در فرایند ارزیابی باید این اطمینان حاصل شود که اهدا تنها راه است و باید از بسیاری لحاظ مورد بررسی قرار گیرد از جمله . اهدا کنندگان زنده نمیتواند باشند یا اضافه وزن داشته باشند. ولی افراد دارای که نامزد کم کردن وزن هستند میتوانند در این گروه قرار گیرند.
هر عضو از خانواده، ، ، و ، ، یا یک داوطلب میتواند کبد خود را اهدا کنند. معیار برای اهدای کبد عبارتند از:
ارزیابیهای لازم توسط متخصصها در زمینههای مختلف جهت تعیین مناسب بودن پیوند به انجام میرسد. این ارزیابیها شامل بررسی سابقه پزشکی و آزمایشهای مختلف میباشد. در این ارزیابی از رویکرد میان رشتهای استفاده میشود بدین صورت که تیم مراقبتهای بهداشتی متشکل از رشتههای مختلفی است از جمله:
قبل از جراحی نیاز به یک سری آزمایش جهت انجام هر چه موفق تر جراحی وجود دارد. نامزدهای پیوند تحت ارزیابیهای پزشکی و روانی کامل قرار میگیرند از جمله آزمونهای پزشکی ممکن است آزمایش خون، آزمایش قلب، ارزیابی ریه، و بیشتر باشد.
تستهای انجامی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
پیوند کبد به سه روش انجام میگیرد:
قبل از عمل جراحی بیمار تحت قرار گیرد. تقریباً تمام پیوندهای کبدی به یک صورت یعنی برداشتن کبد مادری و جایگزین آن با کبد اهدا شده در ناحیه آناتومیکی مشخص انجام میشود (پیوند کبدی مستقیم). جراحی پیوند کبد میتواند یکی از مراحل باشد (مراحل آن هپاتیک و پست هپاتیک).
عمل جراحی با ایجاد یک برش بزرگ در قسمت فوقانی انجام میشود. هپاتکتومی شامل قطع تمام متصل به کبد، مجرای صفراوی، و کبدی و میباشد. معمولاً در این عمل جراحی بخشی از تحتانی نیز همراه کبد برداشته میشود ولی اخیراً یک روش جایگزین برای حفظ ورید اجوف از کبد گیرنده نیز مرسوم شدهاست. (تکنیک کول).
موجود در کبد توسط تا کاشت کبد در جای خود حفظ خواهد شد. کاشت کبد شامل آناستوموز (اتصال) ورید اجوف تحتانی، ورید پورت و شریان کبدی میباشد. بعد از آن جریان خون به کبد جدید بازگردانده خواهد شد. بهطور معمول در پیوندهای بزرگ کبدی تمام کبد از یک اهداکننده برداشته میشود، این امر در رایجتر است. در پیوند کبد کودکان از یک برش کوچک از کبد بزرگسالان برای جایگزینی با کبد بیمار استفاده میشود. پیشرفتهای بیشتر در این زمینه شامل تقسیم کبد برای اهدا به دو گیرنده و اهداکننده کبدی زنده که در آن بخشی از کبد یک فرد زنده و سالم برای پیوند آلوگراف برداشته میشود. در برداشت کبد از دهنده زنده برای کودکان حدود ۲۰ از کبد برداشته میشود (سگمانهای ۲ و ۳). پیشرفت بیشتر پیوند کبد شامل حذف لوب یا قسمت درگیر به میباشد و قسمتهای و بدون مشکل کبد باقی خواهند ماند. در این روش مدت ریکاوری بیمار بسیار سریعتر خواهد بود و فقط ۵تا۷ تحت مراقبت در قرار میگیرد.
در مراکز بزرگ پزشکی قبل از جراحی پیوند بیمار تحت به وسیلهٔ جهت کوچک تر شدن تومورهای کبدی قرار میگیرد.
مراقبتهای بعد از عمل
این عمل جراحی خطرات جدی را به همراه دارد از جمله:
مثل بیشتر پیوندهای آلوگراف، توسط گیرنده رد خواهد شد مگر در مواردی که بیمار داروی سرکوبکننده سیستم ایمنی دریافت کند. بسیار از گیرندگان کبد داروهای ، مهارکنندههای کلسینورین مانند یا و آنتاگونیست پورین دریافت میکنند. درمان بالینی طولانی مدت در سال اول بعد از پیوند از طریق تاکرولیموس انجام میشود، و نتایج بهتری از درمان با سیکلوسپورین دارد. اگر بیمار دارای عوارضی مثل فعال باشد دوز بالایی از هپاتیت B را دریافت خواهد کرد. در پیوند کبد بعد از گذشت زمان احتمال رد پیوند مزمن کاهش مییابد این در حالی است که بیشتر بیماران گیرنده کبد نیاز به دریافت داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی تا پایان خود نیاز دارند و گاهی ممکن است مصرف داروهای ضد رد به آرامی قطع شوند.
بعد از انجام پیوند، نوع رد امکان دارد رخ دهد که شامل موارد زیر میباشد:
پیوند کبد در
اعمال جراحی پیوند کبد در کشور از سال ۱۳۷۲ شروع شدهاست و توسط بزرگمرد لر تبار از کهگیلویه و بویراحمد بدستان توانمند ایشان انجام پذیرفت با آرزوی خوشبختی برای این نیک مرد
بیمارستان نمازی شیراز و بیمارستان امام خمینی تهران مراکز بزرگ پیوند کبد ایران با حجم بالا میباشند که سالانه صدها عمل جراحی کبد در این مراکز انجام میشود
بخش آی سی یو پیوند کبد و جراحی کبد و مجاری صفراوی در بیمارستان امام خمینی روز چهارشنبه ۱۳ آبان ۹۴ با حضور وزیر بهداشت بهصورت رسمی افتتاح شد.
پس از بازدید از این مرکز در گفتگو با خبرنگاران گفت: بخش پیوند کبد بیمارستان امام با ۴ تخت ای سی یو و ۱۶ تخت بستری دومین مرکز مهم پیوند کبد کشور است و سالانه ۱۰۰ پیوند کبد در این مرکز انجام میشود.
وی افزود: البته در شیراز بیش از این تعداد، پیوند انجام میشود ولی بیمارستان امام با همین ۱۰۰ پیوند کبد نسبت به مراکز مشابه در منطقه و دنیا پیشتاز است.
وزیر بهداشت بابیان اینکه پیوند پانکراس و کبد نیازمند فضای مناسبی است تصریح کرد: جراحان مجربی در حوزه پیوند کبد فعالیت دارند که اگر فضای مناسبی در اختیارشان قرار گیرد حتماً رشد بیشتری در این زمینه خواهیم داشت.
وی با مقایسه وضعیت پیوند کبد در کشور و منطقه گفت: بهطور کلی ازنظر آموزشی و نیروی تخصصی خوشبختانه شرایط خوبی داریم درحالیکه کشورهای منطقه ازنظر هتلینگ وضعیت مناسبی دارند ولی عمدتاً پزشکانشان وارداتی هستند امیدوارم بهتدریج فضای درخورشان بیماران و پزشکان عزیز و متخصصانی که از کشورهای منطقه برای آموزش به اینجا میآیند فراهم شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران اعتقاد دارد که موفقیت پیوند کبد در ایران معادل آمریکا و اروپاست.
در کشور ایران پیوند کبد در شهرهای تهران، ، ، و به انجام میرسد.
میزان شیوع پیوند کبد
در سال ۲۰۱۱-۱۲ در ۷۲۶ پیوند کبد به انجام رسید. این در حالی است که تعداد افراد نیازمند پیوند خیلی بیشتر از تعداد عملها انجام شده بودهاست. برای متوسط مدت انتظار برای دریافت کبد ۱۴۲ روز و برای ۷۸ روز میباشد. تخمین زده شده که در ۲۰ سال گذشته، تعداد افرادی که از پیوند کبد بهرهمند شدهاند به ۹۰٪ افزایش یافتهاست. این درحالی است که مرگ ناشی از بیماری کبدی بالا باقی مانده است. در سال ۲۰۰۹، ۱۱۵۷۵ مورد مرگ و میر ناشی از بیماری کبد در گزارش شدهاست.
آمار
تاریخچه
اولین پیوند کبد در انسان در سال توسط یک تیم جراحی به توماس استارزل(Thomas Starzl) در به انجام رسید.
اندیکاسیون
پیوند کبد زمانی لازم است که کبد عملکرد طبیعی خود را از دست بدهد حال این تغییر عملکرد یا نارسایی میتواند به صورت ناگهانی (نارسایی حاد) یا در طی زمانی مثلاً به دنبال عفونت، تأثیر داروها یا به دنبال مشکلات طولانی مدت. کنترل نشده در خارج از کبد، فعال یا سوء استفاده از و فعال سپتیک منع مصرف مطلق هستند. آلودگی به یکی دیگر از شرایط منع مطلق میباشد. ، بیماریهای جدی قلبی و یا دیگر بیماریها نیز میتوانند از پیوند جلوگیری کنند. (منع مصرف نسبی). بیشتر پیوندها در درمان بیماریهای مزمن کبدی که باعث زخمهای کبدی یا سیروز برگشتناپذیر میشوند به انجام میرسد. برخی از مراکز از معیارهای میلان (Milan criteria) برای گزینش بیماران مبتلا به جهت پیوند استفاده میکنند.
از دیگر عوامل زمینه ساز پیوند کبد میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- انسداد یا عدم وجود مادرزادی مجرای صفراوی
- حاد کبدی
- بیماریهای متابولیک
- کبد الکللی
- (انباشتگی غیر طبیعی پروتئین آلفا۱-آنتی تریپسین در کبد؛ در نتیجه سیروز)
- (یک بیماری ارثی شایع که در آن آهن در بدن تجمع مییابد)
- (یک بیماری ارثی نادر که مس در بدن از جمله کبد تجمع مییابد و سبب نارسایی آن میشود)
- هپاتیت خود ایمنی
- عروق کبد
تصویر حجم رندر ایجاد شده با توموگرافی کامپیوتری که میتواند برای ارزیابی حجم کبد از یک دهنده احتمالی استفاده شود.
پیوند از یک اهداکننده زنده (Living donor liver transplantation (LDLT در دهههای اخیر به عنوان یک گزینه جراحی مناسب برای بیماران مبتلا به بیماری کبدی مرحله نهایی از قبیل سیروز یا سلول کبدی که اغلب مربوط به یک یا بیشتر از موارد زیر است: مصرف دراز مدت الـ*کـل، عفونت طولانی مدت بدون درمان ناشی از ، بدون درمان دراز مدت.
دلایل LDLT:
- ظرفیتهای قابل توجه احیاکنندگی (ترمیم مجدد) کبد انسان
- کمبود گسترده کبد جسد برای بیماران در انتظار پیوند
این تکنیک از خطر بیشتری نسبت به یک پیوند استاندارد و پیوند از یک جسد برخوردار میباشد. در عملهای گوناگون عوارض در فرد دهنده در حدود ۱۰٪ میباشد و در بسیاری موارد یک عمل دوم مورد نیاز است. عوارض شایع صفراوی، استاز و عفونت میباشد که آنها بعد از برداشتن شایع ترند. مرگ پس از اهدا ۰٪ در ، ۰٫۳٪ در و <1٪ در گزارش شدهاست این خطر با افزایش تجربه جراحان کاهش مییابد. در سال ۲۰۰۶ در کشور انگلستان قانون جهت اهدای عضو نوع دوستانه برای کمک به بیماران تغییر یافت. اولین اهدای کبد نوع دوستانه در ۲۰۱۲ در به انجام رسید.
در LDLT دریافتکننده بالغ، ۵۵ تا ۷۰ درصد از کبد (لوب راست) از دهنده زنده و سالم برداشته میشود. کبد اهداکننده رشد خواهد یافت و تکمیل میشود و عملکرد آن طی ۴-۶ هفته به ۱۰۰٪ خواهد رسید و تقریباً در اندازه و حجمی با اندازه قبلی. گاهی اوقات ممکن است ۷۰٪ از کبد فرد دهنده برداشته شود بدون اینکه به اهداکننده آسیبی وارد شود. بخش پیوند زده عملکرد کامل در فرد گیرنده خواهد داشت.
اهدا کنندگان زنده همراه با خطرات یا عوارض پس از عمل مواجه خواهد بود از جمله شدن و مشکلات صفراوی، اما این مسائل نسبتاً به راحتی رفع میشوند.
ویژگیهای اهدا کننده زنده
فرد اهداکننده باید نیازهای مشخصی را داشته باشد. و در فرایند ارزیابی باید این اطمینان حاصل شود که اهدا تنها راه است و باید از بسیاری لحاظ مورد بررسی قرار گیرد از جمله . اهدا کنندگان زنده نمیتواند باشند یا اضافه وزن داشته باشند. ولی افراد دارای که نامزد کم کردن وزن هستند میتوانند در این گروه قرار گیرند.
هر عضو از خانواده، ، ، و ، ، یا یک داوطلب میتواند کبد خود را اهدا کنند. معیار برای اهدای کبد عبارتند از:
- سن بین ۱۸ تا ۶۰ سال
- سلامت جسمی خوب بدون بیماریهای فیزیولژیک و دارویی حاد
- نکشیدن حداقل ۶هفته تا عمل جراحی
- توانایی درک و پیروی از دستورالعملها را برای آمادهسازی قبل از عمل جراحی و بعد از آن
- داشتن میل خیرخواهانه اهدا بدون انگیزههای مالی
- داشتن کبد هم اندازه یا بزرگتر از فرد گیرنده
- گاهی اوقات سی تی اسکن و ام آر آی کبد نیز انجام میشود.
- در برخی موارد
- ۰٫۵ تا ۱٫۰ درصد احتمال مرگ
- خونریزی
- عفونت
- در ناحیه برش
- احتمال لخته شدن خون و بهبودی طولانی مدت
- عدم انتظار برای دریافت کبد
- توانایی برنامهریزی مناسب برای هر دو فرد گیرنده و دهنده توسط جراح
- یک کبد از یک فرد زنده بیشتر از یک کبد از جسد عمر میکند.
- پیوند کبد زنده میتواند به صورت انتخابی (الکتیو) و قبل از شروع عوارض تهدیدکننده زندگی بیمار انجام شود.
ارزیابیهای لازم توسط متخصصها در زمینههای مختلف جهت تعیین مناسب بودن پیوند به انجام میرسد. این ارزیابیها شامل بررسی سابقه پزشکی و آزمایشهای مختلف میباشد. در این ارزیابی از رویکرد میان رشتهای استفاده میشود بدین صورت که تیم مراقبتهای بهداشتی متشکل از رشتههای مختلفی است از جمله:
- متخصص کبد
- پیوند
- هماهنگکننده پیوند، معمولاً یک متخصص مراقبت از بیماران پیوند کبد (اولین رابط تیم پیوند).
- جهت مشاوره در مورد حمایت از و دوستان، سابقه کار، و نیازهای مالی.
- جهت مشاوره در مورد مسائلی نظیر و است، که ممکن است همراه پیوند کبد به آن رسیدگی کند.
- متخصص بیهوشی جهت بررسی خطرات .
- متخصص وابستگی شیمیایی برای کمک به بیمارانی که سابقه مصرف الـ*کـل یا مصرف مواد مخـ ـدر دارند.
- مشاور مالی به عنوان یک رابط بین بیمار و شرکتهای خود را عمل میکنند.
قبل از جراحی نیاز به یک سری آزمایش جهت انجام هر چه موفق تر جراحی وجود دارد. نامزدهای پیوند تحت ارزیابیهای پزشکی و روانی کامل قرار میگیرند از جمله آزمونهای پزشکی ممکن است آزمایش خون، آزمایش قلب، ارزیابی ریه، و بیشتر باشد.
تستهای انجامی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تصویر جهت بررسی میزان عملکرد
- کبد، ارگانهای شکمی و
- تصویر ارگانهای شکمی و عروق خونی
- جهت دسترسی به زخمها و التهابات و
- -- جهت دیدن مجرای صفراوی
- تصویر کبد
- کبد
- و
- تعیین فرد مثل آزمایشهای معمول غربالگری
- ارزیابی روانی از نظر آشنایی کامل بیمار با خطرات و عواض پیوند
پیوند کبد به سه روش انجام میگیرد:
- پیوند کبد مستقیم (Orthotopic transplantation): جایگزینی کبد بیمار با یک کبد سالم اهدا شده.
- پیوند کبد نابهجا (Heterotopic transplantation): کبد اهدا شده در جایی دیگر از مکان اصلی خود قرار میگیرد و کبد بیمار دست نخورده باقی میماند.
- کبد اندازه (Reduced-size liver transplantation): جایگزینی کبد با بخشی از کبد اهدا شده. این روش معمولاً در رایج است.
قبل از عمل جراحی بیمار تحت قرار گیرد. تقریباً تمام پیوندهای کبدی به یک صورت یعنی برداشتن کبد مادری و جایگزین آن با کبد اهدا شده در ناحیه آناتومیکی مشخص انجام میشود (پیوند کبدی مستقیم). جراحی پیوند کبد میتواند یکی از مراحل باشد (مراحل آن هپاتیک و پست هپاتیک).
عمل جراحی با ایجاد یک برش بزرگ در قسمت فوقانی انجام میشود. هپاتکتومی شامل قطع تمام متصل به کبد، مجرای صفراوی، و کبدی و میباشد. معمولاً در این عمل جراحی بخشی از تحتانی نیز همراه کبد برداشته میشود ولی اخیراً یک روش جایگزین برای حفظ ورید اجوف از کبد گیرنده نیز مرسوم شدهاست. (تکنیک کول).
موجود در کبد توسط تا کاشت کبد در جای خود حفظ خواهد شد. کاشت کبد شامل آناستوموز (اتصال) ورید اجوف تحتانی، ورید پورت و شریان کبدی میباشد. بعد از آن جریان خون به کبد جدید بازگردانده خواهد شد. بهطور معمول در پیوندهای بزرگ کبدی تمام کبد از یک اهداکننده برداشته میشود، این امر در رایجتر است. در پیوند کبد کودکان از یک برش کوچک از کبد بزرگسالان برای جایگزینی با کبد بیمار استفاده میشود. پیشرفتهای بیشتر در این زمینه شامل تقسیم کبد برای اهدا به دو گیرنده و اهداکننده کبدی زنده که در آن بخشی از کبد یک فرد زنده و سالم برای پیوند آلوگراف برداشته میشود. در برداشت کبد از دهنده زنده برای کودکان حدود ۲۰ از کبد برداشته میشود (سگمانهای ۲ و ۳). پیشرفت بیشتر پیوند کبد شامل حذف لوب یا قسمت درگیر به میباشد و قسمتهای و بدون مشکل کبد باقی خواهند ماند. در این روش مدت ریکاوری بیمار بسیار سریعتر خواهد بود و فقط ۵تا۷ تحت مراقبت در قرار میگیرد.
در مراکز بزرگ پزشکی قبل از جراحی پیوند بیمار تحت به وسیلهٔ جهت کوچک تر شدن تومورهای کبدی قرار میگیرد.
مراقبتهای بعد از عمل
- دریافت داروهای سرکوب سیستم ایمنی برای جلوگیری از رد پیوند
- بستری در بیمارستان به مدت ۴ هفته تا ۵ ماه بسته به شرایط بیمار
این عمل جراحی خطرات جدی را به همراه دارد از جمله:
- عوارض مجرای صفراوی، مثل تنگ شدن مجرا و نشت از این مجرا
- خونریزی
- ایجاد
- ایجاد عفونت
- اختلالات ذهنی و فکری
- عوارض داروهای ضد رد مثل:نازک شدن ، قند خون، ، ، و خون بالا
مثل بیشتر پیوندهای آلوگراف، توسط گیرنده رد خواهد شد مگر در مواردی که بیمار داروی سرکوبکننده سیستم ایمنی دریافت کند. بسیار از گیرندگان کبد داروهای ، مهارکنندههای کلسینورین مانند یا و آنتاگونیست پورین دریافت میکنند. درمان بالینی طولانی مدت در سال اول بعد از پیوند از طریق تاکرولیموس انجام میشود، و نتایج بهتری از درمان با سیکلوسپورین دارد. اگر بیمار دارای عوارضی مثل فعال باشد دوز بالایی از هپاتیت B را دریافت خواهد کرد. در پیوند کبد بعد از گذشت زمان احتمال رد پیوند مزمن کاهش مییابد این در حالی است که بیشتر بیماران گیرنده کبد نیاز به دریافت داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی تا پایان خود نیاز دارند و گاهی ممکن است مصرف داروهای ضد رد به آرامی قطع شوند.
بعد از انجام پیوند، نوع رد امکان دارد رخ دهد که شامل موارد زیر میباشد:
- رد فوق حاد: مترشحه از B فرد دهنده که به سطح سلول آندوتلیال متصل شده و سبب میشوند. در این واکنش، سیستم کمپلمان فعال میشود و معمولاً اثر عمیقی دارد. این رد در لحظه پیوند یا چند بعد از عمل اتفاق میافتد.
- رد حاد:عامل این نوع رد، سلولهای هستند. این نوع رد شایعتر است و معمولاً داروهای سرکوبکننده برای جلوگیری از این نوع رد تجویز میشوند. این رد ممکن است یک یا چند بعد از عمل اتفاق افتد.
- رد مزمن:این نوع رد بدون هیچ و نشانهای حدود یک بعد از پیوند رخ میدهد. عامل این نوع رد ناشناخته است، اما رد حاد پیشبینیکننده قوی رد مزمن است.
پیوند کبد در
اعمال جراحی پیوند کبد در کشور از سال ۱۳۷۲ شروع شدهاست و توسط بزرگمرد لر تبار از کهگیلویه و بویراحمد بدستان توانمند ایشان انجام پذیرفت با آرزوی خوشبختی برای این نیک مرد
بیمارستان نمازی شیراز و بیمارستان امام خمینی تهران مراکز بزرگ پیوند کبد ایران با حجم بالا میباشند که سالانه صدها عمل جراحی کبد در این مراکز انجام میشود
بخش آی سی یو پیوند کبد و جراحی کبد و مجاری صفراوی در بیمارستان امام خمینی روز چهارشنبه ۱۳ آبان ۹۴ با حضور وزیر بهداشت بهصورت رسمی افتتاح شد.
پس از بازدید از این مرکز در گفتگو با خبرنگاران گفت: بخش پیوند کبد بیمارستان امام با ۴ تخت ای سی یو و ۱۶ تخت بستری دومین مرکز مهم پیوند کبد کشور است و سالانه ۱۰۰ پیوند کبد در این مرکز انجام میشود.
وی افزود: البته در شیراز بیش از این تعداد، پیوند انجام میشود ولی بیمارستان امام با همین ۱۰۰ پیوند کبد نسبت به مراکز مشابه در منطقه و دنیا پیشتاز است.
وزیر بهداشت بابیان اینکه پیوند پانکراس و کبد نیازمند فضای مناسبی است تصریح کرد: جراحان مجربی در حوزه پیوند کبد فعالیت دارند که اگر فضای مناسبی در اختیارشان قرار گیرد حتماً رشد بیشتری در این زمینه خواهیم داشت.
وی با مقایسه وضعیت پیوند کبد در کشور و منطقه گفت: بهطور کلی ازنظر آموزشی و نیروی تخصصی خوشبختانه شرایط خوبی داریم درحالیکه کشورهای منطقه ازنظر هتلینگ وضعیت مناسبی دارند ولی عمدتاً پزشکانشان وارداتی هستند امیدوارم بهتدریج فضای درخورشان بیماران و پزشکان عزیز و متخصصانی که از کشورهای منطقه برای آموزش به اینجا میآیند فراهم شود.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تهران اعتقاد دارد که موفقیت پیوند کبد در ایران معادل آمریکا و اروپاست.
در کشور ایران پیوند کبد در شهرهای تهران، ، ، و به انجام میرسد.
میزان شیوع پیوند کبد
در سال ۲۰۱۱-۱۲ در ۷۲۶ پیوند کبد به انجام رسید. این در حالی است که تعداد افراد نیازمند پیوند خیلی بیشتر از تعداد عملها انجام شده بودهاست. برای متوسط مدت انتظار برای دریافت کبد ۱۴۲ روز و برای ۷۸ روز میباشد. تخمین زده شده که در ۲۰ سال گذشته، تعداد افرادی که از پیوند کبد بهرهمند شدهاند به ۹۰٪ افزایش یافتهاست. این درحالی است که مرگ ناشی از بیماری کبدی بالا باقی مانده است. در سال ۲۰۰۹، ۱۱۵۷۵ مورد مرگ و میر ناشی از بیماری کبد در گزارش شدهاست.
آمار
- در سال ۲۰۰۹ حدود ۱۵۹۰۰ بیمار در انتظار کبد بودند.
- در سال ۲۰۰۸، کبدهای اهدایی برای انجام تقریباً ۶۳۰۰ پیوند کبد وجود داشت.
- به دلیل کمبود عضو بیش از ۱،۵۰۰ نفر در هر سال میمیرند در حالی که در انتظار کبد برای پیوند هستند.
- در سال ۲۰۰۸ ،۲۴۹ پیوند کبد از اهداکننده زنده به انجام رسید.
- خطر مرگ ناشی از اهدای بخشی از کبد ۱ در ۵۰۰ مورد تخمین زده شدهاست.