بنا بر تحقیقات، خانم ها بیشتر از آقایان مایل به انجام چک آپ و غربالگری سرطان می باشند چون بیشتر نگران علائم سرطان هستند .
ولی همیشه نمی توان این موضوع را بیان کرد، چون برای مثال خانم های جوان سعی می کنند تا علائمی که نشان دهندۀ سرطان است را نادیده گیرند چون می گویند سرطان برای افراد مسن است، و خیلی اوقات حق با آنهاست ولی افراد جوان هم مبتلا به سرطان می شوند.
البته گروهی از خانم ها به اندازۀ آقایان می توانند خود را در وضعیت انکار قرار دهند و گروهی از افراد به عمد علائم سرطان خود را نادیده می گیرند. متأسفانه این عقیدۀ غلط در عام جامعه وجود دارد که سرطان لاعلاج است پس چرا باید به پزشک مراجعه کنم.
باید تعادل مناسبی بین انکار و وسواس نسبت به این موضوع وجود داشته باشد. بهتر است برای ایجاد این تعادل 15 علامت سرطانی زیر که خانم ها نادیده می پندارند.
1. کاهش بدون دلیل وزن
افراد زیادی از کاهش وزن خود خوشحال می شوند. ولی کاهش بی دلیل وزن – حدو 5 کیلوگرم در ماه بدون افزایش تحرک یا کاهش مصرف مواد غذایی- حتماً باید بررسی شود.
متخصصان می گویند کاهش بی دلیل وزن به علت سرطان است مگر آن که خلاف آن ثابت شود. البته دلیل های دیگری هم می تواند داشته باشد مانند تیروئید پرکار.
احتمال دارد پزشک در این حالت از فرد آزمایشی بگیرد که تیروئید را بررسی کند یا دستور به انجام یک سی تی اسکن از ارگان های مختلف کند. پزشک باید احتمال بیماری ها را یک به یک رد کند تا بتواند به دلیل اصلی عامل آن برسد.
2. نفخ و بادکردگی شکم
نفخ آنقدر شایع است که گاهی بعضی افراد با آن زندگی می کنند. ولی این بادکردگی شکم می تواند نشان دهندۀ سرطان تخمدان باشد. سایر علامت های سرطان تخمدان عبارتند از درد های شکمی یا لگنی، احساس سیری زودرس – حتی وقتی خیلی غذا نخورده است- و مشکلات ادراری مانند نیاز فوری به دستشویی رفتن .
اگر بادکردگی هرروز اتفاق بیفتد و به مدت چند هفته ادامه داشته باشد باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک از بیمار یک شرح حال دقیق می گیرد و ممکن است دستور به گرفتن یک سی تی اسکن و آزمایش خون دهد.
3. تغییرات در پستان
بیشتر خانم ها از اهمیت یافتن یک توده در سـ*ـینه و مراجعه به پزشک با خبر هستند. ولی لمس یک توده در پستان تنها علامت سرطان پستان نیست. قرمزی یا ضخیم شدن پوست پستان می تواند نشان دهندۀ یک نوع نادر ولی مهاجم سرطان پستان – سرطان التهابی پستان- باشد، نیاز به بررسی دارد. اگر فرد دچار راش و اگزمایی است که در طول هفته ها وجود دارد، باید به پزشک مراجعه کند.
هم چنین اگر شکل نوک پستان تغییر کرد یا سر پستان دارای ترشحاتی بود (که در نتیجۀ شیردهی نیستند) باید حتماً پزشک خود را مطلع کرد. تغییر در ظاهر نوک پستان است که نگران کننده است،مثلاً اگر همیشه نوک پستان به داخل فرو رفته بود اشکالی ندارد ولی اگر جدیداً این اتفاق افتاده است باید به پزشک مراجعه کرد.
پزشک در این مواقع یک شرح حال دقیق ز وضعیت بیمار می گیرد، پستان را معاینه می کند و دستور به انجام تست هایی مانند ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر آی (MRI) و شاید بیوپسی می دهد.
4. خونریزی بین عادت ماهانه یا سایر خونریزی های غیر عادی
گاهی خانم هایی که هنوز یائسه نشده اند خونریزی های بین عادت ماهانه را نادیده می گیرند و آن را مسألۀ بزرگی نمی پندارند. ولی خونریزی بین عادت ماهانه، خصوصاً اگر فرد عادت ماهانۀ مرتبی دارد را حتماً باید به پزشک اطلاع داد. همچنین خونریزی بعد از یائسگی می تواند علامت سرطان آندومتر باشد. خونریزی های لولۀ گوارشی می تواند علامت سرطان کولورکتال باشد.
اگر خانمی هیچ گاه بین عادات ماهانه اش لک بینی نداشته است و الان دچار لک بینی شده است، غیر عادی است. ممکن است این موضوع برای شخص دیگری غیر عادی نباشد.
سرطان آندومتر سرطان شایعی در بین خانم ها است، حدود 75% از مبتلایان به آن با علامت اولیۀ خونریزی های غیر عادی مواجه می شوند.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد و ممکن است بنا بر زمان خونریزی و سایر علامات دستور به انجام سونوگرافی و بیوپسی بدهد.
5. تغییرات پوستی
هر کسی باید مراقب تغییر خال ها یا تغیر رنگ و پیگمانتاسیون پوستی خود باشد. در صورت مشاهده خونریزی های ناگهانی از سطح پوست یا پوسته پوسته شدن بیش از حد آن باید پزشک را از این وضعیت مطلع کرد. نمی توان با قطعیت گفت که چه مدتی باید این تغییرات ادامه داشته باشد تا به پزشک مراجعه کرد ولی بیشتر متخصصان می گویند نباید از چند هفته بیشتر طول بکشد.
6. اختلال بلع
گاهی بعضی از افرادی که دچار ناراحتی در بلع می شوند رژیم غذایی خود را تغییر می دهند و بیشتر سوپ و غذاهای مایع میل می کنند. ولی اختلال و سختی در بلع می تواند یک علامت سرطان لولۀ گوارشی مانند مری باشد.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد و گاهی برای او یک عکس قفسۀ سـ*ـینه یا آزمایش های مربوط به لولۀ گوارش تجویز می کند.
7. خون در جایی که نباید باشد
اگر کسی در ادرار یا مدفوع خود، خون مشاهده می کند نباید آن را ناشی از هموروئید (بواسیر) بپندارد، این خون ممکن است ناشی از سرطان کولون باشد.
پزشک از بیمار در مورد علائمش می پرسد و شاید به او تجویز کند تا کولونوسکوپی (تستی که به کمک آن درون کولون به خوبی بررسی می شود) انجام دهد. مشاهدۀ خونریزی در دستشویی می تواند ناشی از قاعدگی فرد هم باشد، ولی اگر خونریزی به این دلیل نیست باید به پزشک مراجعه کرد تا اطمینان حاصل کرد این خون ناشی از سرطان مثانه یا کلیه نیست.
در صورت داشتن سرفه های خونی باید حتماً پزشک را از آن مطلع کرد. یکبار وجود خون در جایی که انتظار نمی رود نشانۀ بیماری خاصی نیست ولی اگر این وضعیت بیشتر از یکبار ادامه داشت فرد حتماً باید نزد دکتر برود.
8. درد های شدید شکمی و افسردگی
هر خانمی که دچار درد در ناحیۀ شکم خود بود و در عین حال احساس افسردگی هم می کرد باید مورد معاینه قرار بگیرد. متخصصان ارتباط ضعیفی بین سرطان پانکراس و افسردگی یافته اند.
9. سوء هاضمه
خانم هایی که باردار بوده اند احتمالاً سوء هاضمه ای که در نتیجۀ افزایش وزن دچار شده اند را به خاطر می آورند. ولی سوءهاضمه بدون دلیل مشخصی می تواند علامت خطر باشد. چون می تواند یک سرنخ زودرس در سرطان های مری، معده یا حنجره باشد.
پزشک یک شرح حال دقیق از وضعیت بیمار می گیرد و قبل از تصمیم درمورد تست های مورد نیاز، در مورد سوء هاضمه از او سؤال هایی می کند.
10. تغییرات در دهان
افراد سیگاری باید خیلی نسبت به بروز لکه های سفید در دهان یا روی زبان هوشیار باشد. هر دوی آنها ممکن است نشان دهندۀ لوکوپلاکی- قسمتی پیش سرطانی – باشد که می تواند منجر به سرطان دهان شود.
فرد باید پزشک یا دندانپزشک خود را از این تغییرات مطلع کند تا تصمیم گرفته شود چه تدبیری باید اتخاذ شود.
11. درد
اغلب افراد با افزایش سنشان، از بیشتر شدن انواع درد و ناراحتی شکایت دارند. ولی درد ، هر چقدر هم که مبهم باشد، می تواند یک علامت زودرس در بعضی از سرطان ها باشد. هرچند بیشتر دردها و ناراحتی ها به خاطر سرطان نیستند.
اگر فردی مدت طولانی دارای ناراحتی بود باید حتماً به پزشک مراجعه کند. پزشک از فرد شرح حال دقیقی همراه با جزییات می گیرد و بنا بر آن اطلاعات تصمیم می گیرد که چه آزمایش هایی (اگر نیاز است) انجام شود.
12. تغییر در گره های لنفاوی
تورم در غدد لنفاوی زیر بغـ*ـل یا گردن - یا هر جای دیگر- می تواند دلیلی برای نگرانی باشد. اگر گره لنفاوی به تدریج بزرگتر می شود، و بیشتر از یک ماه طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
پزشک بررسی های لازم را انجام می دهد و علت بزرگ شدن گره های لنفاوی، مانند عفونت را تعیین می کند.
اگر بزرگ شدن گره های لنفاوی در نتیجۀ عفونت نباشد، معمولاً پزشک دستور به انجام بیوپسی می دهد.
13. تب
تبی که در نتیجۀ آنفولانزا یا عفونت دیگری ایجاد نشده باشد، می تواند نشان دهندۀ سرطان باشد. معمولاً زمانی که سرطان از محل اولیۀ خود حرکت و به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کرده است، تب ایجاد می شود.ولی به گفتۀ جامعۀ سرطان امریکا تب می تواند در نتیجۀ سرطان های خون مانند لنفوما یا لوکمی ایجاد شود.
سایر علامت هخای سرطان می توانند شامل زردی (یرقان) یا تغییر رنگ مدفوع باشند.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد، او را معینه می کند و بنا بر یافته ها دستور به انجام تست هایی مانند عکس قفسۀ سـ*ـینه، سی تی اسکن، ام آر آی یا هر تست دیگری می دهد.
14. خستگی
خستگی علامت مبهم دیگری است که می تواند نشان دهندۀ وجود سرطان یا مشکلات دیگری در بدن باشد. خستگی ، معمولاً بعد از گسترش سرطان به وجود می آید، ولی بنا به نظر جامعۀ سرطان امریکا، خستگی می تواند علامت زودرس بعضی از سرطان ها مانند لوکمی، سرطان کولون یا معده باشد.
15. سرفه های مکرر
سرفه ها معمولاً در نتیجۀ سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا عوارض داروها ایجاد می شوند. ولی سرفه های طولانی مدت – حدود سه تا چهار هفته –نباید نادیده گرفته شود.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد، گلو و حنجرۀ او را معاینه می کند، به صدای ریه او گوش می دهد، و خصوصاً اگر فرد سیگاری است برای او هم گرفتن یک عکس رادیولوژی را تجویز می کند.
ولی همیشه نمی توان این موضوع را بیان کرد، چون برای مثال خانم های جوان سعی می کنند تا علائمی که نشان دهندۀ سرطان است را نادیده گیرند چون می گویند سرطان برای افراد مسن است، و خیلی اوقات حق با آنهاست ولی افراد جوان هم مبتلا به سرطان می شوند.
البته گروهی از خانم ها به اندازۀ آقایان می توانند خود را در وضعیت انکار قرار دهند و گروهی از افراد به عمد علائم سرطان خود را نادیده می گیرند. متأسفانه این عقیدۀ غلط در عام جامعه وجود دارد که سرطان لاعلاج است پس چرا باید به پزشک مراجعه کنم.
باید تعادل مناسبی بین انکار و وسواس نسبت به این موضوع وجود داشته باشد. بهتر است برای ایجاد این تعادل 15 علامت سرطانی زیر که خانم ها نادیده می پندارند.
1. کاهش بدون دلیل وزن
افراد زیادی از کاهش وزن خود خوشحال می شوند. ولی کاهش بی دلیل وزن – حدو 5 کیلوگرم در ماه بدون افزایش تحرک یا کاهش مصرف مواد غذایی- حتماً باید بررسی شود.
متخصصان می گویند کاهش بی دلیل وزن به علت سرطان است مگر آن که خلاف آن ثابت شود. البته دلیل های دیگری هم می تواند داشته باشد مانند تیروئید پرکار.
احتمال دارد پزشک در این حالت از فرد آزمایشی بگیرد که تیروئید را بررسی کند یا دستور به انجام یک سی تی اسکن از ارگان های مختلف کند. پزشک باید احتمال بیماری ها را یک به یک رد کند تا بتواند به دلیل اصلی عامل آن برسد.
2. نفخ و بادکردگی شکم
نفخ آنقدر شایع است که گاهی بعضی افراد با آن زندگی می کنند. ولی این بادکردگی شکم می تواند نشان دهندۀ سرطان تخمدان باشد. سایر علامت های سرطان تخمدان عبارتند از درد های شکمی یا لگنی، احساس سیری زودرس – حتی وقتی خیلی غذا نخورده است- و مشکلات ادراری مانند نیاز فوری به دستشویی رفتن .
اگر بادکردگی هرروز اتفاق بیفتد و به مدت چند هفته ادامه داشته باشد باید به پزشک مراجعه کرد. پزشک از بیمار یک شرح حال دقیق می گیرد و ممکن است دستور به گرفتن یک سی تی اسکن و آزمایش خون دهد.
3. تغییرات در پستان
بیشتر خانم ها از اهمیت یافتن یک توده در سـ*ـینه و مراجعه به پزشک با خبر هستند. ولی لمس یک توده در پستان تنها علامت سرطان پستان نیست. قرمزی یا ضخیم شدن پوست پستان می تواند نشان دهندۀ یک نوع نادر ولی مهاجم سرطان پستان – سرطان التهابی پستان- باشد، نیاز به بررسی دارد. اگر فرد دچار راش و اگزمایی است که در طول هفته ها وجود دارد، باید به پزشک مراجعه کند.
هم چنین اگر شکل نوک پستان تغییر کرد یا سر پستان دارای ترشحاتی بود (که در نتیجۀ شیردهی نیستند) باید حتماً پزشک خود را مطلع کرد. تغییر در ظاهر نوک پستان است که نگران کننده است،مثلاً اگر همیشه نوک پستان به داخل فرو رفته بود اشکالی ندارد ولی اگر جدیداً این اتفاق افتاده است باید به پزشک مراجعه کرد.
پزشک در این مواقع یک شرح حال دقیق ز وضعیت بیمار می گیرد، پستان را معاینه می کند و دستور به انجام تست هایی مانند ماموگرافی، سونوگرافی، ام آر آی (MRI) و شاید بیوپسی می دهد.
4. خونریزی بین عادت ماهانه یا سایر خونریزی های غیر عادی
گاهی خانم هایی که هنوز یائسه نشده اند خونریزی های بین عادت ماهانه را نادیده می گیرند و آن را مسألۀ بزرگی نمی پندارند. ولی خونریزی بین عادت ماهانه، خصوصاً اگر فرد عادت ماهانۀ مرتبی دارد را حتماً باید به پزشک اطلاع داد. همچنین خونریزی بعد از یائسگی می تواند علامت سرطان آندومتر باشد. خونریزی های لولۀ گوارشی می تواند علامت سرطان کولورکتال باشد.
اگر خانمی هیچ گاه بین عادات ماهانه اش لک بینی نداشته است و الان دچار لک بینی شده است، غیر عادی است. ممکن است این موضوع برای شخص دیگری غیر عادی نباشد.
سرطان آندومتر سرطان شایعی در بین خانم ها است، حدود 75% از مبتلایان به آن با علامت اولیۀ خونریزی های غیر عادی مواجه می شوند.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد و ممکن است بنا بر زمان خونریزی و سایر علامات دستور به انجام سونوگرافی و بیوپسی بدهد.
5. تغییرات پوستی
هر کسی باید مراقب تغییر خال ها یا تغیر رنگ و پیگمانتاسیون پوستی خود باشد. در صورت مشاهده خونریزی های ناگهانی از سطح پوست یا پوسته پوسته شدن بیش از حد آن باید پزشک را از این وضعیت مطلع کرد. نمی توان با قطعیت گفت که چه مدتی باید این تغییرات ادامه داشته باشد تا به پزشک مراجعه کرد ولی بیشتر متخصصان می گویند نباید از چند هفته بیشتر طول بکشد.
6. اختلال بلع
گاهی بعضی از افرادی که دچار ناراحتی در بلع می شوند رژیم غذایی خود را تغییر می دهند و بیشتر سوپ و غذاهای مایع میل می کنند. ولی اختلال و سختی در بلع می تواند یک علامت سرطان لولۀ گوارشی مانند مری باشد.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد و گاهی برای او یک عکس قفسۀ سـ*ـینه یا آزمایش های مربوط به لولۀ گوارش تجویز می کند.
7. خون در جایی که نباید باشد
اگر کسی در ادرار یا مدفوع خود، خون مشاهده می کند نباید آن را ناشی از هموروئید (بواسیر) بپندارد، این خون ممکن است ناشی از سرطان کولون باشد.
پزشک از بیمار در مورد علائمش می پرسد و شاید به او تجویز کند تا کولونوسکوپی (تستی که به کمک آن درون کولون به خوبی بررسی می شود) انجام دهد. مشاهدۀ خونریزی در دستشویی می تواند ناشی از قاعدگی فرد هم باشد، ولی اگر خونریزی به این دلیل نیست باید به پزشک مراجعه کرد تا اطمینان حاصل کرد این خون ناشی از سرطان مثانه یا کلیه نیست.
در صورت داشتن سرفه های خونی باید حتماً پزشک را از آن مطلع کرد. یکبار وجود خون در جایی که انتظار نمی رود نشانۀ بیماری خاصی نیست ولی اگر این وضعیت بیشتر از یکبار ادامه داشت فرد حتماً باید نزد دکتر برود.
8. درد های شدید شکمی و افسردگی
هر خانمی که دچار درد در ناحیۀ شکم خود بود و در عین حال احساس افسردگی هم می کرد باید مورد معاینه قرار بگیرد. متخصصان ارتباط ضعیفی بین سرطان پانکراس و افسردگی یافته اند.
9. سوء هاضمه
خانم هایی که باردار بوده اند احتمالاً سوء هاضمه ای که در نتیجۀ افزایش وزن دچار شده اند را به خاطر می آورند. ولی سوءهاضمه بدون دلیل مشخصی می تواند علامت خطر باشد. چون می تواند یک سرنخ زودرس در سرطان های مری، معده یا حنجره باشد.
پزشک یک شرح حال دقیق از وضعیت بیمار می گیرد و قبل از تصمیم درمورد تست های مورد نیاز، در مورد سوء هاضمه از او سؤال هایی می کند.
10. تغییرات در دهان
افراد سیگاری باید خیلی نسبت به بروز لکه های سفید در دهان یا روی زبان هوشیار باشد. هر دوی آنها ممکن است نشان دهندۀ لوکوپلاکی- قسمتی پیش سرطانی – باشد که می تواند منجر به سرطان دهان شود.
فرد باید پزشک یا دندانپزشک خود را از این تغییرات مطلع کند تا تصمیم گرفته شود چه تدبیری باید اتخاذ شود.
11. درد
اغلب افراد با افزایش سنشان، از بیشتر شدن انواع درد و ناراحتی شکایت دارند. ولی درد ، هر چقدر هم که مبهم باشد، می تواند یک علامت زودرس در بعضی از سرطان ها باشد. هرچند بیشتر دردها و ناراحتی ها به خاطر سرطان نیستند.
اگر فردی مدت طولانی دارای ناراحتی بود باید حتماً به پزشک مراجعه کند. پزشک از فرد شرح حال دقیقی همراه با جزییات می گیرد و بنا بر آن اطلاعات تصمیم می گیرد که چه آزمایش هایی (اگر نیاز است) انجام شود.
12. تغییر در گره های لنفاوی
تورم در غدد لنفاوی زیر بغـ*ـل یا گردن - یا هر جای دیگر- می تواند دلیلی برای نگرانی باشد. اگر گره لنفاوی به تدریج بزرگتر می شود، و بیشتر از یک ماه طول بکشد، باید به پزشک مراجعه کرد.
پزشک بررسی های لازم را انجام می دهد و علت بزرگ شدن گره های لنفاوی، مانند عفونت را تعیین می کند.
اگر بزرگ شدن گره های لنفاوی در نتیجۀ عفونت نباشد، معمولاً پزشک دستور به انجام بیوپسی می دهد.
13. تب
تبی که در نتیجۀ آنفولانزا یا عفونت دیگری ایجاد نشده باشد، می تواند نشان دهندۀ سرطان باشد. معمولاً زمانی که سرطان از محل اولیۀ خود حرکت و به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کرده است، تب ایجاد می شود.ولی به گفتۀ جامعۀ سرطان امریکا تب می تواند در نتیجۀ سرطان های خون مانند لنفوما یا لوکمی ایجاد شود.
سایر علامت هخای سرطان می توانند شامل زردی (یرقان) یا تغییر رنگ مدفوع باشند.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد، او را معینه می کند و بنا بر یافته ها دستور به انجام تست هایی مانند عکس قفسۀ سـ*ـینه، سی تی اسکن، ام آر آی یا هر تست دیگری می دهد.
14. خستگی
خستگی علامت مبهم دیگری است که می تواند نشان دهندۀ وجود سرطان یا مشکلات دیگری در بدن باشد. خستگی ، معمولاً بعد از گسترش سرطان به وجود می آید، ولی بنا به نظر جامعۀ سرطان امریکا، خستگی می تواند علامت زودرس بعضی از سرطان ها مانند لوکمی، سرطان کولون یا معده باشد.
15. سرفه های مکرر
سرفه ها معمولاً در نتیجۀ سرماخوردگی، آنفولانزا، آلرژی یا عوارض داروها ایجاد می شوند. ولی سرفه های طولانی مدت – حدود سه تا چهار هفته –نباید نادیده گرفته شود.
پزشک یک شرح حال دقیق از بیمار می گیرد، گلو و حنجرۀ او را معاینه می کند، به صدای ریه او گوش می دهد، و خصوصاً اگر فرد سیگاری است برای او هم گرفتن یک عکس رادیولوژی را تجویز می کند.
