لمفوسیت ها (lymph) یکی از انواع متفاوت گلبولهای سفید خون هستند. هر نوع گلبول سفید کارایی متفاوت خود را دارد و در کنار هم با بیماری ها مبارزه میکنند. گلبولهای سفید خون بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند. آنها به بدن شما در مبارزه با آنتی ژن ها از جمله باکتری ها، ویروس ها و دیگر سمومی که شما را بیمار میکند به شما کمک میکنند. اگر پزشکتان به شما گفت سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بدین معناست که تعداد مناسبی از گلبولهای قرمز در خون شما وجود ندارد.
لمفوسیت ها و نحوه عملکرد آنها
مغز استخوان شما بی وقفه سلول هایی تولید میکند که تبدیل به لمفوسیت میشوند. برخی از آنها وارد جریان خون میشوند ولی اکثر آنها به سمت سیستم لنفاوی میروند. سیستم لنفاوی متشکل از گروهی از اعضا و بافت هاست، مثل طحال، روده ها و گره لنفاوی میشود که بدن شما را در مقابل بیماری محافظت میکند. حدود ۲۵% از لمفوسیت ها در مغز استخوان باقی می مانند و تبدیل به سلول های B میشوند.۷۵% دیگر به غده تیموس رفته و به سلول های T تبدیل میشوند. انواع مختلفی از سلول های B و سلولهای T وجود دارد:
همچنین بخوانید: آزمایش MCHC در آزمایش خون چیست؟ روش نرمال کردن و نکات مهم دیگر
نقش سلول های B و سلول های T
لمفسیت های B آنتی ژن را شناسایی کرده و تبدیل به سلول پلاسمایی میشوند که پادتن آنرا تولید میکند.
سه نوع لمفسیت نوع T وجود دارد که هر کدام نقش خود را دارد:
سلول های T تنظیم کننده سیستم ایمنی شما را برای بهینه عملکرد آن تغییر میدهد. علاوه بر جلوگیری از بیماری خود ایمنی، آنها جلوی دیگر گلبولهای سفید خون را از حمله به آنتی ژن واقعی یا آنچه آنتی ژن شناخته شده است را نیز میگیرند.
عواملی که آنتی ژن شناخته میشوند مواردی مثل عوامل آلرژی زا مثل باکتری فلورا در دستگاه گوارش است. عامل آلرژی زا چیزی است که باعث واکنش آلرژیک میشود که شامل گرده گل، هاگ ها و یا مو حیوانات خانگی میشود.
مطلب مشابه: انواع کم خونی، دلایل، نشانه ها و جدیدترین روشهای درمان با توجه به نوع آن
کنترل سلولهای B و T
اگر شما علائم یک بیماری را داشته باشید و ظنین به ناهنجاری در خون باشید، تعداد کلی لمفسیت های شما عادی نیست. در این موارد، پزشک شما آزمایش خونی تحت عنوان کنترل سلولهای B و T را تجویز میکند تا تعدا لمفسیت ها در جریان خون شما شمرده شوند. اگر تعداد لمفوسیت ها زیاد یا کم باشد نشانه بیماری است.
برای آزمایش، خون از ساعد شما در مطب دکتر یا آزمایشگاه گرفته میشود. سپس نمونه خون به آزمایشگاه فرستاده میشود تا مورد بررسی قرار گیرد. نتایج برای پزشک شما فرستاده خواهد شد. از پزشک خود زمان آماده شدن تقریبی نتایج را بپرسید. بسته به آزمایشگاه، زمان انتظار متفاوت خواهد بود ولی معمولا بیشتر از ۲ یا ۳ روز طول نمیکشد. برخی موارد میتواند بر نتیجه آزمایش خون تاثیرگذار باشد. اگر هر کدام از شرایط زیر شامل حالتان میشود با پزشک خود مشورت کنید:
آزمایشگاه ها معمولا راه های مختلفی برای اندازه گیری نتیجه آزمایش خون دارند. نتایج بسته به عوامل زیر تغییر میکند:
آزمایش تعداد سلولها در فرد بزرگسال بازه نرمال بزرگسالان (درصدی) سطوح پایین سطوح بالا
گلبول های سفید خون (WBC) ۴٫۵۰۰-۱۰٫۰۰۰(۴٫۵-۱۰٫۰) گلبول سفید در هر McL ۱% کل حجم خون سطح هشدار کمتر از ۲٫۵۰۰ لمفوسیت در McL سطح هشدار بیشتر از ۳۰٫۰۰۰ در هر McL
لمفوسیت ها ۸۰۰-۵۰۰۰(۰٫۸-۵٫۰) لمفوسیت در McL ۱۸-۴۵% حجم کل گلبول های سفید کمتر از ۸۰۰ لمفسیت در McL بیشتر از ۵٫۰۰۰ لمفوسیت در McL
چه چیزی باعث تعداد پایین لمفوسیت میشود؟
تعداد پایین لمفوسیت که به لیمفوپنیا معروف است معمولا به دلایل ذیل اتفاق می افتد:
حتماٌ بخوانید: همه عوارض کم خونی بر مغز، پوست و بدن (طبق نظر ۳ فوق تخصص)
شرایط دیگری که باعث لیمفوپنیا میشوند عبارتند از:
لمفوسیتوز یا تعداد بالای لمفوسیت ها، اگر به بیماری ای مبتلا بوده باشید رایج است. سطح بالای لمفوسیت که پایدار بماند میتواند نشانه ای برای بیماری های ذیل باشد:
سوال هایی که باید از پزشک بپرسید؟
اگر سوالات زیر را در صورت تجویز آزمایش کنترل سلولهای B و T میتواند کمک بزرگی برای شما باشد:
تعداد لمفوسیت ها چه کم و چه زیاد میتواند به معنی آلوده بودن یا ابتلا به بیماری خفیف باشد. بعد از بهبودی سطح لمفوسیت شما به حالت طبیعی باز خواهد گشت. اگر تعداد غیر طبیعی لمفوسیت پایدار بماند موقعیت شما بستگی به شرایط دیگر دارد.
لمفوسیت ها و نحوه عملکرد آنها
مغز استخوان شما بی وقفه سلول هایی تولید میکند که تبدیل به لمفوسیت میشوند. برخی از آنها وارد جریان خون میشوند ولی اکثر آنها به سمت سیستم لنفاوی میروند. سیستم لنفاوی متشکل از گروهی از اعضا و بافت هاست، مثل طحال، روده ها و گره لنفاوی میشود که بدن شما را در مقابل بیماری محافظت میکند. حدود ۲۵% از لمفوسیت ها در مغز استخوان باقی می مانند و تبدیل به سلول های B میشوند.۷۵% دیگر به غده تیموس رفته و به سلول های T تبدیل میشوند. انواع مختلفی از سلول های B و سلولهای T وجود دارد:
- سلولهای موثر که توسط آنتی ژن ها فعال شده تا با آلودگی موجود بجنگند.
- سلول های حافظه که آنقدر در بدن شما بوده اند که آلودگی های پیشین را شناسایی و به یاد بیاورند و به سرعت در صورت آلودگی مجدد شما وارد عمل شوند.
همچنین بخوانید: آزمایش MCHC در آزمایش خون چیست؟ روش نرمال کردن و نکات مهم دیگر
نقش سلول های B و سلول های T
لمفسیت های B آنتی ژن را شناسایی کرده و تبدیل به سلول پلاسمایی میشوند که پادتن آنرا تولید میکند.
سه نوع لمفسیت نوع T وجود دارد که هر کدام نقش خود را دارد:
- سلول های T سایتوتاکسین
- سلولهای T کمک کننده
- سلول های T تنظیم کنند
سلول های T تنظیم کننده سیستم ایمنی شما را برای بهینه عملکرد آن تغییر میدهد. علاوه بر جلوگیری از بیماری خود ایمنی، آنها جلوی دیگر گلبولهای سفید خون را از حمله به آنتی ژن واقعی یا آنچه آنتی ژن شناخته شده است را نیز میگیرند.
عواملی که آنتی ژن شناخته میشوند مواردی مثل عوامل آلرژی زا مثل باکتری فلورا در دستگاه گوارش است. عامل آلرژی زا چیزی است که باعث واکنش آلرژیک میشود که شامل گرده گل، هاگ ها و یا مو حیوانات خانگی میشود.
مطلب مشابه: انواع کم خونی، دلایل، نشانه ها و جدیدترین روشهای درمان با توجه به نوع آن
کنترل سلولهای B و T
اگر شما علائم یک بیماری را داشته باشید و ظنین به ناهنجاری در خون باشید، تعداد کلی لمفسیت های شما عادی نیست. در این موارد، پزشک شما آزمایش خونی تحت عنوان کنترل سلولهای B و T را تجویز میکند تا تعدا لمفسیت ها در جریان خون شما شمرده شوند. اگر تعداد لمفوسیت ها زیاد یا کم باشد نشانه بیماری است.
برای آزمایش، خون از ساعد شما در مطب دکتر یا آزمایشگاه گرفته میشود. سپس نمونه خون به آزمایشگاه فرستاده میشود تا مورد بررسی قرار گیرد. نتایج برای پزشک شما فرستاده خواهد شد. از پزشک خود زمان آماده شدن تقریبی نتایج را بپرسید. بسته به آزمایشگاه، زمان انتظار متفاوت خواهد بود ولی معمولا بیشتر از ۲ یا ۳ روز طول نمیکشد. برخی موارد میتواند بر نتیجه آزمایش خون تاثیرگذار باشد. اگر هر کدام از شرایط زیر شامل حالتان میشود با پزشک خود مشورت کنید:
- به تازگی بیمار شده بودید.
- اخیرا شیمی درمانی انجام داده بودید.
- اخیرا پرتو درمانی انجام داده بودید.
- استروئد درمانی انجام داده بودید.
- به HIV مبتلا هستید.
- عمل جراحی انجام داده اید.
- باردار هستید.
- استرس بالایی دارید.
آزمایشگاه ها معمولا راه های مختلفی برای اندازه گیری نتیجه آزمایش خون دارند. نتایج بسته به عوامل زیر تغییر میکند:
- سن
- جنسیت
- وراثت
- در چه ارتفاعی نسبت به سطح دریا قرار دارید.
آزمایش تعداد سلولها در فرد بزرگسال بازه نرمال بزرگسالان (درصدی) سطوح پایین سطوح بالا
گلبول های سفید خون (WBC) ۴٫۵۰۰-۱۰٫۰۰۰(۴٫۵-۱۰٫۰) گلبول سفید در هر McL ۱% کل حجم خون سطح هشدار کمتر از ۲٫۵۰۰ لمفوسیت در McL سطح هشدار بیشتر از ۳۰٫۰۰۰ در هر McL
لمفوسیت ها ۸۰۰-۵۰۰۰(۰٫۸-۵٫۰) لمفوسیت در McL ۱۸-۴۵% حجم کل گلبول های سفید کمتر از ۸۰۰ لمفسیت در McL بیشتر از ۵٫۰۰۰ لمفوسیت در McL
چه چیزی باعث تعداد پایین لمفوسیت میشود؟
تعداد پایین لمفوسیت که به لیمفوپنیا معروف است معمولا به دلایل ذیل اتفاق می افتد:
- بدن شما به تعداد کافی لمفوسیت تولید نمیکند.
- لمفوسیت ها از بین میروند.
- لمفوسیت ها در طحال یا گره های لنفاوی گرفتار شده اند.
حتماٌ بخوانید: همه عوارض کم خونی بر مغز، پوست و بدن (طبق نظر ۳ فوق تخصص)
شرایط دیگری که باعث لیمفوپنیا میشوند عبارتند از:
- سو تغذیه
- HIV و AIDS
- آنفولانزا
- شرایط خود ایمنی مثل لوپوس
- برخی سرطانها از جمله کم خونی لنفاوی، لیمفوما و بیماری هاجکین
- استفاده از استروید
- پرتو درمانی
- برخی دارو ها از جمله دارو های شیمی درمانی
- برخی ناهنجاری های وراثتی از جمله سندروم ویسکوت و سندروم دیجورج
لمفوسیتوز یا تعداد بالای لمفوسیت ها، اگر به بیماری ای مبتلا بوده باشید رایج است. سطح بالای لمفوسیت که پایدار بماند میتواند نشانه ای برای بیماری های ذیل باشد:
- بیماری های ویروسی، از جمله سرخک، اوریون و تک هسته فزونی.
- هر يك از ويروس‌هايى كه موجب بيمارى هاى تنفسى مى‌شوند.
- هپاتیت
- آنفولانزا
- سل
- توكسوپلاسموز
- یاخته کلان ویروس
- تب مالت
- تورم رگ های خونی
- کمخونی لنفوسیتی حاد
- HIV و AIDS
سوال هایی که باید از پزشک بپرسید؟
اگر سوالات زیر را در صورت تجویز آزمایش کنترل سلولهای B و T میتواند کمک بزرگی برای شما باشد:
- چرا فکر میکنید به این آزمایش نیاز دارم؟
- آیا این ازمایش را برای شرایط خاصی انجام میدهید؟
- آیا قبل از آزمایش باید کار خاصی انجام بدهم؟
- نتایج کی به دستم میرسد؟
- چه کسی نتایج را به من تحویل و برای من توضیح میدهد؟
- اگر نتیجه آزمایش نرمال باشد، قدم بعدی چه خواهد بود؟
- اگر نتیجه آزمایش غیر طبیعی باشد، قدم بعدی چه خواهد بود؟
- چه قدم هایی در مورد خود مراقبتی تا آماده شدن نتایج میتوانم بردارم؟
تعداد لمفوسیت ها چه کم و چه زیاد میتواند به معنی آلوده بودن یا ابتلا به بیماری خفیف باشد. بعد از بهبودی سطح لمفوسیت شما به حالت طبیعی باز خواهد گشت. اگر تعداد غیر طبیعی لمفوسیت پایدار بماند موقعیت شما بستگی به شرایط دیگر دارد.
آخرین ویرایش:
