nadiya_m
مدیر بازنشسته
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
اتَّقُوا الحُکومَةَ ؛ فإنَّ الحُکومَةَ إنّما هی لِلإمامِ العالِمِ بالقَضاءِ ،العادِلِ فی المُسلمینَ ، لِنَبیٍّ أو وَصیِّ نبیٍّ .
امام صادق علیهالسلام :
از داورى کردن بپرهیزید ؛ زیرا (منصب) داورى در حقیقت از آنِ امامى است که در قضاوت دانا باشد و در میان مسلمانان به عدالت حکم کند ؛ از آنِ پیغمبر یا وصىّ پیغمبر .
الکافی : ۷ / ۴۰۶ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
حساسیت کار قضاوت تا چه پایه است؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن جُعِلَ قاضیا فَقَد ذُبِحَ بغیرِ سِکِّینٍ . فقیلَ: یا رسولَ اللّه ، وما الذَّبحُ ؟ قالَ :نارُ جهنَّم .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر که کار قضاوت به او واگذار شود ، بدون کارد سر بریده شدهاست . عرض شد : اى رسول خدا ، منظور از سر بریدن چیست؟ فرمود : آتش دوزخ .
مستدرک الوسائل : ۱۷ / ۲۴۳ / ۲۱۲۳۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی عادل در روز قیامت چه آرزویی می کند؟
عنه صلى الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ القاضیَ العَدلَ لَیُجاءُبهِ یَومَ القِیامَةِ فَیَلقَى مِن شِدَّةِ الحِسابِ ما یَتَمَنّى أن لا یکونَ قَضى بینَ اثنَینِ فی تَمرَةٍ قَطُّ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
در روز قیامت قاضى دادگـر را مىآورند و چنان حساب سختى از او کشیده مىشود ، که آرزو مىکند کاش هرگز حتّى درباره یک خرما میان دو نفر داورى نکرده بود .
کنزالعمّال : ۱۴۹۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
جایگاه قاضی های غیر عادل در جهنم چگونه است؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
إنَّ النَّواویسَ شَکَت إلَى اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّها ، فقالَ لَها عز و جل : اسکُتی ؛ فإنَّ مَواضِعَ القُضاةِ أشَدُّ حَرّا مِنکِ !
امام صادق علیهالسلام :
نواویس (که جایگاهى است در دوزخ) از گرماى سخت خود به درگاه خداوند عز و جل شکایت کرد . پس خداوند عز و جل خطاب بدان فرمود : ساکت باش ؛ همانا جایگاه قاضیان ، گرمایَش سختتر از توست !.
الفقیه : ۳ / ۶ / ۳۲۲۶ منتخب میزان الحکمة :۴۷۰
کسی که چشم طمع به منصب قضاوت دارد با کسی که آن را به اجبار و اکراه می پذیرد، چه تفاوتی دارد؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتَغى القَضاءَ وسَألَفیهِ الشُّفَعاءَ وُکِلَ إلى نفسِهِ ، ومَن اُکرِهَ علَیهِ أنزَلَ اللّهُ علَیهِ مَلَکا یُسَدِّدُهُ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم:
هرکه جویاى منصبقضاوت باشدو براى رسیدن به آن متوسّل به این و آن شود، خداوند او را بهخودشواگذارد و هرکه مجبور به پذیرفتن آن شود، خداوند فرشتهاى بر او فرو فرستد که استوارش بدارد .
کنزالعمّال : ۱۴۹۹۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
چه کسی نباید قاضی شود؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
لا یَطمَعَنَّ قَلیلُ الفِقهِ فی القَضاءِ .
امام صادق علیهالسلام :
کسى که اندکى فقه (مسائل حقوقى و احکام قضایى) مىداند ، هرگز نباید به کار قضاوت چشم طمع داشته باشد .
بحار الأنوار : ۱۰۴ / ۲۶۴ / ۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی در چه چیزهایی باید عدالت را رعایت کند؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتُلِیَ بالقَضاءِ بینَ المُسلمینَ فَلْیَعدِلْ بَینَهُم فی لَحظِةِ وإشارَتِهِ ومَقعدِهِ ومَجلِسِهِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر که به داورى کردن میان مسلمانان مبتلا شود ، باید در نگاهها و اشاره کردنها و جاى نشستن و نحوه نشستن خود نسبت به آنها به یکسان رفتار کند .
کنزالعمّال : ۱۵۰۳۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: ثُمّ واسِ بینَ المسلمینَ بوَجهِکَ ومَنطِقِکَ ومَجلِسِکَ ، حتّى لا یَطمَعَ قَریبُکَ فی حَیفِکَ ، ولا یَیأسَ عَدُوُّکَ مِن عَدلِکَ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : میان مسلماناندر نگاه کردن و سخن گفتن و نشستنت برابرى را رعایت کن ، تا نزدیکانت به جانبدارى (و ستم) تو امید نبندند و دشمنانت از دادگرى تو ، نومید نشوند .
وسائل الشیعه : ۱۸ / ۱۵۵ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
آیا قاضی می تواند اظهار خستگی و ناراحتی کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: إیّاکَ والتَّضَجُّرَ والتَّأذِّیَ فی مَجلِسِ القَضاءِ ، الذی أوجَبَ اللّهُ فیهِ الأجرَ ، ویُحسِنُ فیهِ الذُّخرَ لِمَن قَضى بالحَقِّ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : مبادا در مجلس قضاوت اظهار خستگى و ناراحتى کنى ؛ مجلسى که خداوند در آن پاداش قرار داده و براى کسى که به حقّ داورى کند ذخیره خوبى در نظر گرفته است .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی در چه وقت هایی نباید قضاوت کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: لا تُسارَّ أحَدا فی مَجلِسِکَ ، وإن غَضِبتَ فَقُمْ ، فلا تَقضِیَنَّ فأنتَ غَضبانُ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : در مجلس قضاوت با کسى در گوشى صحبت مکن و اگر عصبانى شدى ، برخیز و در حال خشم هرگز داورى مکن .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
أ نّهُ نَهى أن یَقضیَ القاضی وهُو غَضبانُ أو جائعٌ أو ناعِسٌ .
مستدرک الوسائل :
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم از این که قاضى در حال خشم یا گرسنگى و یا چُرت زدن قضاوت کند ، نهى فرمود .
مستدرک الوسائل : ۱۷ / ۳۴۹ / ۲۱۵۴۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: ولا تَقعُدَنَّ فی مَجلِسِ القَضاءِ حتّى تَطعَم .
- خطاب به شریح- : در مجلس قضاوت منشین ، مگر این که قبلاً چیزى بخورى .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
آیا شاکی می تواند میهمان قاضی باشد؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
إنَّ رجُلاً نَزَلَ بأمیرِ المؤمنینَ علیهالسلام فمَکَثَ عِندَهُ أیّاما ، ثُمّ تَقَدَّمَإلَیهِ فی خُصومَةٍ لم یَذکُرْها لأمیرِ المؤمنینَ علیهالسلام ، فقالَ لَهُ : أخَصمٌ أنتَ ؟ قالَ : نَعَم ، قالَ : تَحَوَّلْ عنّا ، إنَّ رسولَ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم نَهى أن یُضافَ الخَصمُ إلاّ ومَعهُ خَصمُهُ .
مردى بر امیر المؤمنین علیهالسلام وارد شد و چند روزى میهمان آن حضرت بود . سپس نزد ایشان دعوایى مطرح کرد که قبلاً (یعنى از روز اول ورودش) با امیرالمؤمنین در میان نگذاشته بود . حضرت فرمود : تو شاکى هستى ؟ عرض کرد : آرى . امام فرمود : از پیش ما برو ؛ زیرا رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلّمنهى فرمود ، از این که شاکى بدون حضور طرف دعوایش میهمان (قاضى) باشد .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
دست رحمت الهی تا چه زمانی بر سر قاضی است؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن قاضٍ مِن قُضاةِ المُسلمینَ إلاّ ومَعهُ مَلَکانِ یُسَدِّدانِهِ إلَى الحَقِّ مالَم یُرِدْ غیرَهُ ، فإذا أرادَ غیرَهُ وجارَ مُتَعمِّدا تَبَرَّأَ مِنهُ المَلَکانِ ووَکَلاهُ إلى نفسِهِ .
هیچ قاضىاى از قاضیان مسلمانان نیست ، مگر این که دو فرشته با اویند و تا زمانى که خواهان حقیقت باشد ، او را به سوى آن راهنمایى مىکنند . امّا هر گاه در پى حقیقت نبود و عمدا ستم و حقّ کشى کرد ، آن دو فرشته از او بیزارى مىجویند و وى را به خودش وام می گذارند .
کنزالعمّال : ۱۴۹۹۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
یَدُ اللّه فوقَ رَأسِ الحاکِمِ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ، فإذا حافَ وَکَلَهُ اللّهُ إلى نفسِهِ .
دست رحمت خدا ، بر فراز سر قاضى در حرکت است . پس هر گاه ستم و حقّ کشى کند ، خداوند او را به خودش وا می گذارد
الکافی : ۷ / ۴۱۰ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
قاضی در چه کارهایی باید به ظاهر، حکم کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
خَمسَةُ أشیاءَ یَجِبُ علَى القاضی الأخْذُ فیها بظاهِرِ الحُکمِ : الوِلایَةُ والمَناکِحُ والمَواریثُ والذَّبایحُ والشَّهاداتُ ، إذا کانَ ظاهرُ الشُّهودِ مَأمونا جازَت شَهادَتُهُم ولا یَسألُ عن باطِنِهم .
پنج چیز است که باید قاضى ( درباره آنها )به ظاهِر حُکم عمل کند : ولایت ( حقّ ولایت و سرپرستى که خداوند ، یا امام براى هر کس ، یا ولىّ طفل قرار داده است) ، همسران (یعنى مسأله زناشویى که بین مسلمانان مشهوراست ) ، میراثها ، ذبایح(حلال بودن کشتار مسلمانان) و شهادات . هر گاه شهود ، در ظاهر امین و در خور اعتماد باشند ، شهادتشان پذیرفته است و لازم نیست از باطن آنها جست وجو کرد .
الخصال : ۳۱۱ / ۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
حضرت مهدی – عجل الله تعالی فرجه الشریف – چگونه قضاوت خواهد نمود؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام:
إذا قامَ قائمُ آلِ محمّدٍ علَیهِ وعلَیهِمُ السلامُ حَکَمَ بینَ الناسِ بحُکمِ داودَ ، لا یَحتاجُ إلى بَیِّنةٍ ، یُلهِمُهُ اللّهُ تعالى فَیَحکُمُ بعِلمِهِ .
زمـانـى کـه قـائم آل محمّد علیهالسلام ، قـیام کند ، به حکم داود میان مردم داورى مىکند و نیازى به بیّنه (شهود و مدرک) ندارد . خداوند متعال این حکم را به او الهام مىکند و او به علمش قضاوت می کند .
بحار الأنوار : ۱۴ / ۱۴ / ۲۳ منتخب میزان الحکمة :472
اتَّقُوا الحُکومَةَ ؛ فإنَّ الحُکومَةَ إنّما هی لِلإمامِ العالِمِ بالقَضاءِ ،العادِلِ فی المُسلمینَ ، لِنَبیٍّ أو وَصیِّ نبیٍّ .
امام صادق علیهالسلام :
از داورى کردن بپرهیزید ؛ زیرا (منصب) داورى در حقیقت از آنِ امامى است که در قضاوت دانا باشد و در میان مسلمانان به عدالت حکم کند ؛ از آنِ پیغمبر یا وصىّ پیغمبر .
الکافی : ۷ / ۴۰۶ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
حساسیت کار قضاوت تا چه پایه است؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَن جُعِلَ قاضیا فَقَد ذُبِحَ بغیرِ سِکِّینٍ . فقیلَ: یا رسولَ اللّه ، وما الذَّبحُ ؟ قالَ :نارُ جهنَّم .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر که کار قضاوت به او واگذار شود ، بدون کارد سر بریده شدهاست . عرض شد : اى رسول خدا ، منظور از سر بریدن چیست؟ فرمود : آتش دوزخ .
مستدرک الوسائل : ۱۷ / ۲۴۳ / ۲۱۲۳۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی عادل در روز قیامت چه آرزویی می کند؟
عنه صلى الله علیه و آله و سلّم :
إنَّ القاضیَ العَدلَ لَیُجاءُبهِ یَومَ القِیامَةِ فَیَلقَى مِن شِدَّةِ الحِسابِ ما یَتَمَنّى أن لا یکونَ قَضى بینَ اثنَینِ فی تَمرَةٍ قَطُّ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
در روز قیامت قاضى دادگـر را مىآورند و چنان حساب سختى از او کشیده مىشود ، که آرزو مىکند کاش هرگز حتّى درباره یک خرما میان دو نفر داورى نکرده بود .
کنزالعمّال : ۱۴۹۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
جایگاه قاضی های غیر عادل در جهنم چگونه است؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
إنَّ النَّواویسَ شَکَت إلَى اللّه عز و جل شِدَّةَ حَرِّها ، فقالَ لَها عز و جل : اسکُتی ؛ فإنَّ مَواضِعَ القُضاةِ أشَدُّ حَرّا مِنکِ !
امام صادق علیهالسلام :
نواویس (که جایگاهى است در دوزخ) از گرماى سخت خود به درگاه خداوند عز و جل شکایت کرد . پس خداوند عز و جل خطاب بدان فرمود : ساکت باش ؛ همانا جایگاه قاضیان ، گرمایَش سختتر از توست !.
الفقیه : ۳ / ۶ / ۳۲۲۶ منتخب میزان الحکمة :۴۷۰
کسی که چشم طمع به منصب قضاوت دارد با کسی که آن را به اجبار و اکراه می پذیرد، چه تفاوتی دارد؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتَغى القَضاءَ وسَألَفیهِ الشُّفَعاءَ وُکِلَ إلى نفسِهِ ، ومَن اُکرِهَ علَیهِ أنزَلَ اللّهُ علَیهِ مَلَکا یُسَدِّدُهُ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم:
هرکه جویاى منصبقضاوت باشدو براى رسیدن به آن متوسّل به این و آن شود، خداوند او را بهخودشواگذارد و هرکه مجبور به پذیرفتن آن شود، خداوند فرشتهاى بر او فرو فرستد که استوارش بدارد .
کنزالعمّال : ۱۴۹۹۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
چه کسی نباید قاضی شود؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
لا یَطمَعَنَّ قَلیلُ الفِقهِ فی القَضاءِ .
امام صادق علیهالسلام :
کسى که اندکى فقه (مسائل حقوقى و احکام قضایى) مىداند ، هرگز نباید به کار قضاوت چشم طمع داشته باشد .
بحار الأنوار : ۱۰۴ / ۲۶۴ / ۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی در چه چیزهایی باید عدالت را رعایت کند؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
مَنِ ابتُلِیَ بالقَضاءِ بینَ المُسلمینَ فَلْیَعدِلْ بَینَهُم فی لَحظِةِ وإشارَتِهِ ومَقعدِهِ ومَجلِسِهِ .
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :
هر که به داورى کردن میان مسلمانان مبتلا شود ، باید در نگاهها و اشاره کردنها و جاى نشستن و نحوه نشستن خود نسبت به آنها به یکسان رفتار کند .
کنزالعمّال : ۱۵۰۳۲ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: ثُمّ واسِ بینَ المسلمینَ بوَجهِکَ ومَنطِقِکَ ومَجلِسِکَ ، حتّى لا یَطمَعَ قَریبُکَ فی حَیفِکَ ، ولا یَیأسَ عَدُوُّکَ مِن عَدلِکَ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : میان مسلماناندر نگاه کردن و سخن گفتن و نشستنت برابرى را رعایت کن ، تا نزدیکانت به جانبدارى (و ستم) تو امید نبندند و دشمنانت از دادگرى تو ، نومید نشوند .
وسائل الشیعه : ۱۸ / ۱۵۵ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
آیا قاضی می تواند اظهار خستگی و ناراحتی کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: إیّاکَ والتَّضَجُّرَ والتَّأذِّیَ فی مَجلِسِ القَضاءِ ، الذی أوجَبَ اللّهُ فیهِ الأجرَ ، ویُحسِنُ فیهِ الذُّخرَ لِمَن قَضى بالحَقِّ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : مبادا در مجلس قضاوت اظهار خستگى و ناراحتى کنى ؛ مجلسى که خداوند در آن پاداش قرار داده و براى کسى که به حقّ داورى کند ذخیره خوبى در نظر گرفته است .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
قاضی در چه وقت هایی نباید قضاوت کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: لا تُسارَّ أحَدا فی مَجلِسِکَ ، وإن غَضِبتَ فَقُمْ ، فلا تَقضِیَنَّ فأنتَ غَضبانُ .
امام على علیهالسلام
- خطاب به شریح- : در مجلس قضاوت با کسى در گوشى صحبت مکن و اگر عصبانى شدى ، برخیز و در حال خشم هرگز داورى مکن .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
أ نّهُ نَهى أن یَقضیَ القاضی وهُو غَضبانُ أو جائعٌ أو ناعِسٌ .
مستدرک الوسائل :
پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم از این که قاضى در حال خشم یا گرسنگى و یا چُرت زدن قضاوت کند ، نهى فرمود .
مستدرک الوسائل : ۱۷ / ۳۴۹ / ۲۱۵۴۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۰
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام
لِشُرَیحٍ: ولا تَقعُدَنَّ فی مَجلِسِ القَضاءِ حتّى تَطعَم .
- خطاب به شریح- : در مجلس قضاوت منشین ، مگر این که قبلاً چیزى بخورى .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
آیا شاکی می تواند میهمان قاضی باشد؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام :
إنَّ رجُلاً نَزَلَ بأمیرِ المؤمنینَ علیهالسلام فمَکَثَ عِندَهُ أیّاما ، ثُمّ تَقَدَّمَإلَیهِ فی خُصومَةٍ لم یَذکُرْها لأمیرِ المؤمنینَ علیهالسلام ، فقالَ لَهُ : أخَصمٌ أنتَ ؟ قالَ : نَعَم ، قالَ : تَحَوَّلْ عنّا ، إنَّ رسولَ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم نَهى أن یُضافَ الخَصمُ إلاّ ومَعهُ خَصمُهُ .
مردى بر امیر المؤمنین علیهالسلام وارد شد و چند روزى میهمان آن حضرت بود . سپس نزد ایشان دعوایى مطرح کرد که قبلاً (یعنى از روز اول ورودش) با امیرالمؤمنین در میان نگذاشته بود . حضرت فرمود : تو شاکى هستى ؟ عرض کرد : آرى . امام فرمود : از پیش ما برو ؛ زیرا رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلّمنهى فرمود ، از این که شاکى بدون حضور طرف دعوایش میهمان (قاضى) باشد .
الکافی : ۷ / ۴۱۳ / ۴ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
دست رحمت الهی تا چه زمانی بر سر قاضی است؟
رسولُ اللّه صلى الله علیه و آله و سلّم :
ما مِن قاضٍ مِن قُضاةِ المُسلمینَ إلاّ ومَعهُ مَلَکانِ یُسَدِّدانِهِ إلَى الحَقِّ مالَم یُرِدْ غیرَهُ ، فإذا أرادَ غیرَهُ وجارَ مُتَعمِّدا تَبَرَّأَ مِنهُ المَلَکانِ ووَکَلاهُ إلى نفسِهِ .
هیچ قاضىاى از قاضیان مسلمانان نیست ، مگر این که دو فرشته با اویند و تا زمانى که خواهان حقیقت باشد ، او را به سوى آن راهنمایى مىکنند . امّا هر گاه در پى حقیقت نبود و عمدا ستم و حقّ کشى کرد ، آن دو فرشته از او بیزارى مىجویند و وى را به خودش وام می گذارند .
کنزالعمّال : ۱۴۹۹۳ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
——————————————————
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
یَدُ اللّه فوقَ رَأسِ الحاکِمِ تُرَفرِفُ بالرَّحمَةِ، فإذا حافَ وَکَلَهُ اللّهُ إلى نفسِهِ .
دست رحمت خدا ، بر فراز سر قاضى در حرکت است . پس هر گاه ستم و حقّ کشى کند ، خداوند او را به خودش وا می گذارد
الکافی : ۷ / ۴۱۰ / ۱ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
قاضی در چه کارهایی باید به ظاهر، حکم کند؟
امیر المؤمنین علیٌّ علیهالسلام :
خَمسَةُ أشیاءَ یَجِبُ علَى القاضی الأخْذُ فیها بظاهِرِ الحُکمِ : الوِلایَةُ والمَناکِحُ والمَواریثُ والذَّبایحُ والشَّهاداتُ ، إذا کانَ ظاهرُ الشُّهودِ مَأمونا جازَت شَهادَتُهُم ولا یَسألُ عن باطِنِهم .
پنج چیز است که باید قاضى ( درباره آنها )به ظاهِر حُکم عمل کند : ولایت ( حقّ ولایت و سرپرستى که خداوند ، یا امام براى هر کس ، یا ولىّ طفل قرار داده است) ، همسران (یعنى مسأله زناشویى که بین مسلمانان مشهوراست ) ، میراثها ، ذبایح(حلال بودن کشتار مسلمانان) و شهادات . هر گاه شهود ، در ظاهر امین و در خور اعتماد باشند ، شهادتشان پذیرفته است و لازم نیست از باطن آنها جست وجو کرد .
الخصال : ۳۱۱ / ۸۸ منتخب میزان الحکمة : ۴۷۲
حضرت مهدی – عجل الله تعالی فرجه الشریف – چگونه قضاوت خواهد نمود؟
الإمامُ الصّادقُ علیهالسلام:
إذا قامَ قائمُ آلِ محمّدٍ علَیهِ وعلَیهِمُ السلامُ حَکَمَ بینَ الناسِ بحُکمِ داودَ ، لا یَحتاجُ إلى بَیِّنةٍ ، یُلهِمُهُ اللّهُ تعالى فَیَحکُمُ بعِلمِهِ .
زمـانـى کـه قـائم آل محمّد علیهالسلام ، قـیام کند ، به حکم داود میان مردم داورى مىکند و نیازى به بیّنه (شهود و مدرک) ندارد . خداوند متعال این حکم را به او الهام مىکند و او به علمش قضاوت می کند .
بحار الأنوار : ۱۴ / ۱۴ / ۲۳ منتخب میزان الحکمة :472
