بررسی ژنتیکی برای رمزگشایی از افسانۀ یتی

[آیدا.ف]

دکتر شارلوت لیندکویست، پژوهشگر دانشکده‌ی هنر بوفالو و دانشگاه فنی نانیانگ، می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که پایه‌های بیولوژیکی افسانه‌ی یتی را می‌توان در خرس‌های محلی یافت، و مطالعه‌ی ما نشان می‌دهد که ژنتیک باید بتواند سایر افسانه‌های مشابه را نیز آشکار کند.» دکتر لیندکویست و همکارانش ۹ نمونه از یتی شامل استخوان، دندان، پوست، مو و نمونه‌های مدفوع که از فلات تبت و هیمالیا جمع‌آوری شده بود را تجزیه و تحلیل کردند.

یکی از این نمونه‌ها متعلق به سگ بود. هشت نمونه‌ی دیگر از خرس‌های آسیایی بود – یکی از خرس سیاه آسیایی (Ursus thibetanus)، یکی از خرس قهوه‌ای هیمالیا (Ursus arctos isabellinus)، و شش نمونۀ دیگر از خرس‌های قهوه‌ای تبت (Ursus arctos pruinosus). محققان گفتند: «ما نمونه‌هایی از قبیل تکه‌ای از پوست دست یا چنگال یتی – بخشی از آثار ماندنی – و قطعه‌ای‌ از استخوان ران پوسیده‌شده‌ی بتی که در غاری در فلات تبت یافته شده بود را بررسی کردیم. متوجه شدیم که نمونه‌ی پوست متعلق به خرس سیاه آسیایی، و استخوان متلعق به خرس قهوه‌ای تبتی بود. نمونه‌هایی که بررسی کردیم توسط شرکت تولید بریتانیاییِ «آیکن فیلم» تهیه شده بود.»

این گروه اولین افرادی نیستند که DNA یتی را بررسی کردند، بلکه پروژه‌های گذشته، تجزیه و تحلیل‌های ژنتیکی ساده‌تری را انجام داده‌اند که سوالات مهمی را بدون پاسخ گذاشته بودند. به گفته دانشمندان: «این مطالعه نشان‌دهنده‌ی قوی‌ترین تحلیلی است که تاکنون بر روی نمونه‌های مظنون به موجودات عجیب و غریب و افسانه‌ایِ انسان‌مانند صورت گرفته است.» این مطالعه علاوه بر یافتن ریشه‌های افسانه‌ی یتی، اطلاعاتی را در مورد تاریخ تکاملی خرس‌های آسیایی ارائه می‌دهد.

دکتر لیندکویست می‌گوید: «خرس‌های این منطقه یا آسیب‌پذیر هستند و یا از منظر حفاظتی، بسیار در معرض خطر هستند اما در مورد تاریخ گذشته‌ی آنها اطلاعات زیادی در دست نیست.» «به عنوان مثال خرس‌های قهوه‌ای هیمالیا به شدت در معرض خطر هستند. روشن ساختن ساختار جمعیت و گوناگونی ژنتیکی می‌تواند به برآورد اندازه‌های جمعیت و ایجاد استراتژی‌های مدیریت کمک کند.»

محققان، توالی DNA میتوکندری ۲۳ خرس آسیایی (شامل یتی مورد نظر) را مشخص کردند و این داده‌های ژنتیکی را با داده‌های مربوط به سایر خرس‌ها در سراسر جهان مقایسه کردند. این تجزیه و تحلیل نشان می دهد که در حالی که خرس‌های قهوه‌ای تبت دارای جد مشترکی با شاخه‌های امریکای شمالی و اوراسیایی خود هستند، اما خرس‌های قهوه‌ای هیمالیا متعلق به رده‌بندیِ تکاملی مجزایی هستند که در همان اوایل از تمام دیگر خرس‌های قهوه‌ای، متفاوت شده‌اند.

طبق این مطالعه، این تقسیم حدود ۶۵۰۰۰۰ سال قبل، در طول دوره‌ی یخ‌زدگی، رخ داده است. زمان‌بندی نشان می‌دهد که گسترش یخچال‌های طبیعی و جغرافیای کوهستانی منطقه ممکن است موجب شده باشد که خرس‌های هیمالیایی از سایر خرس جدا شده باشند، که این منجر به دوره‌ای طولانی از انزوا و مسیر تکاملیِ مستقلی شده است