DENIRA
کاربر نگاه دانلود
چگونهكودك را تنبیه كنیم؟
تمام والدین، چه آنهایی كه تنبیه را به عنوان یك ابزار تربیتیمی‌پذیرند و چه كسانی كه آن را رد می‌كنند، از تنبیه به عنوان یك روش آموزشی مناسببرای كودكانشان استفاده می‌كنند.
هنگامی كه كودكتان را به اتاقش می‌فرستید، زمان تماشا كردن تلویزیون رامحدود می‌كنید و به او اجازه بازی كردن با اسباب‌بازی دلخواهش را نمی‌دهید یا وقتیكه كودكتان به اجاق گاز نزدیك میشود و شما فریاد <نكن> سر می‌دهید، در واقعبرای اصلاح رفتارها از اصول تنبیه استفاده كرده‌اید. پدران و مادران اگرمی‌توانستند كودكانشان را فقط با استفاده از روشهای مثبت تربیت كنند، ستودنی بوداما باید بپذیریم برای آموختن الگوهای رفتاری شایسته، هم روشهای مثبت و هم منفیلازم هستند.
● تنبیه و رفتار جایگزین
تنبیه به تنهایی نمی‌تواند نتایج دلخواه را فراهم كند زیرا به‌طور كلی روشی منفی است. این روش به فرزند می‌آموزد كه چه كاری را نباید انجام دهد اما نمی‌آموزد كه چگونه باید رفتار كند. وقتی تنبیه را بدون تقویت رفتار شایسته به كار می‌بریم، فرزندمان نمی‌داند رفتار ناپسندش را با چه رفتاری جایگزین كند.
هنگامی كه دختر كوچك‌تان برای رسیدن به لیوان از صندلی بالا می‌رود و مادرش او را از صندلی پایین می‌گذارد و او را به دلیل بالارفتن از صندلی نكوهش می‌كند و دخترك گریه‌كنان می‌گوید: <دیگر از صندلی بالا نمی‌روم> تا این مرحله خوب است اما این دختربچه نمی‌آموزد كه می‌تواند از جایی امن‌تر لیوان را بردارد، یا دفعه بعد باید از كسی كمك بخواهد. او آموخته است كه چه كاری را نكند ولی یاد نگرفته است كه چه باید بكند.
● تاثیر تنبیه
به علاوه، تنبیه هنگامی موثر است كه موقتی باشد. اگر از یك تنبیه به دفعات زیاد استفاده شود، تاثیرش را از دست می‌دهد. با دقت در رفتار والدین در می‌یابیم كه بیشتر آنها می‌گویند: <نخستین باری كه فرزندم را تنبیه بدنی كردم، خیلی گریه كرد و پس از آن برای مدت طولانی رفتارش اصلاح شد اما حالا كه به طور مرتب به دلیل رفتارهای نادرستش تنبیه بدنی میشود، هیچ تاثیری ندارد و به نظر هم نمی‌رسد كه رفتار ناپسندش را تغییر دهد.
این واكنش طبیعی است. به همین دلیل است كه تنبیه بدنی به هیچ شكلی توصیه نمی‌شود اما از آنجا كه گاهی اوقات تنبیه به عنوان یك روش مدیریتی استفاده میشود، این پرسش در ذهن والدین شكل می‌گیرد كه پس چگونه و چه وقت فرزندانمان را تنبیه كنیم؟
● كاهش رفتار نامناسب با تنبیه
تنبیه فقط هنگامی موثر ارزیابی میشود كه باعث كاهش رفتارهای ناپسند فرزندانمان شود. در بسیاری از مواقع، كودكان مدرسه‌ای را برای تنبیه به دفتر مدیر مدرسه می‌فرستند اما همان‌طور كه انتظار می‌رود، نتیجه مثبتی در بر ندارد. دانش‌آموز از انجام تكالیف خودداری می‌كند و از منتظرماندن در دفتر مدرسه لـ*ـذت می‌برد، بنابراین رفتارش با بی‌توجهی تقویت میشود. تنبیه بدنی، ایجاد محدودیت و گرفتن وسایل بازی یا امتیازات خاص مانند تماشای تلویزیون در صورتی تنبیه به شمار می‌رود كه موثر واقع شوند. بنابراین به والدین پشنهاد می‌كنیم كه نخست نتایج تنبیه را بررسی كنند و اگر رفتار ناپسند كاهش یافته بود می‌توانند دوباره از آن نوع تنبیه استفاده كنند. در غیر این صورت، تكرار آن تنبیه سودی ندارد و باید روش دیگری را آزمود.
● تنبیه زیاد
اگر بیش از حد از تنبیه استفاده كنید، كودك شما به آن عادت خواهد كرد و تنبیه تاثیر خود را به تدریج از دست می‌دهد. هر اقدامی اگر هم موثر باشد، شامل ممنوع‌كردن تماشایتلویزیون، تنبیه‌های بدنی و... با استفاده بیش از حد، تضعیف میشود و تاثیر مورد نظر شما را ایجاد نخواهد كرد.
● تشویق همراه تنبیه
هنگامی كه تنبیه را به عنوان روش تربیتی انتخاب می‌كنید، باید به فرزندتان، آموزش نیز بدهید. تنبیه به تنهایی رفتار مناسب را به فرزندان نمی‌آموزد. برای تشویق فرزندتان به انجام آنچه می‌خواهید، باید او را تفهیم كنید و در صورت اصلاح رفتار ناپسند، پاداشی برایش درنظر بگیرید. به طور مثال اگر كودكتان را به خاطر دویدن به طرف خیابان تنبیه كردید، باید روش عبور از خیابان را به او آموزش دهید و در نهایت به دلیل منتظر ماندن در كنار خیابان یا عبور محتاطانه از خیابان، او را تحسین كنید، مطمئن باشید كه با این روش، تاثیر تنبیه بیشتر خواهد شد.
● بلافاصله تنبیه كنید
اگر قصد تنبیه فرزندتان را دارید، باید بلافاصله پس از رفتار ناپسندش این كار را انجام دهید زیرا رفتار انسان را پیامدهای بدون وقفه كنترل می‌كند. بنابراین تا فردا یا هفته بعد صبر نكنید زیرا هر تنبیهی اثرش را با گذشت زمان از دست می‌دهد و ممكن است فرزندتان نتواند ارتباط تنبیه را با عمل ناپسندش درك كند. همچنین فرزند شما باید بداند چه رفتاری شما را ناراحت می‌كند و در صورت پافشاری در انجام آن، واكنش شما چه خواهد بود. بنابراین تصمیم خود و پیامدهای نادیده‌گرفتن آن عمل را به او بگویید. نباید فراموش كنیم كه تنبیه موثر نه تنها یك تنبیه بدون وقفه بلكه تنبیهی است كه برای كودك قابل پیش‌بینی باشد. تنبیه باید در تمام مواردی كه آن رفتار ناپسند سر می‌زند، انجام شود. اگر به كودكتان گفته‌اید كه در صورت پرت كردن عروسكش آن را از او خواهید گرفت، پس از هر بار پرت‌كردن، به وعده خود عمل كنید تا همیشه منتظر پیامدهای رفتار ناپسند خود باشد.
تمام والدین، چه آنهایی كه تنبیه را به عنوان یك ابزار تربیتیمی‌پذیرند و چه كسانی كه آن را رد می‌كنند، از تنبیه به عنوان یك روش آموزشی مناسببرای كودكانشان استفاده می‌كنند.
هنگامی كه كودكتان را به اتاقش می‌فرستید، زمان تماشا كردن تلویزیون رامحدود می‌كنید و به او اجازه بازی كردن با اسباب‌بازی دلخواهش را نمی‌دهید یا وقتیكه كودكتان به اجاق گاز نزدیك میشود و شما فریاد <نكن> سر می‌دهید، در واقعبرای اصلاح رفتارها از اصول تنبیه استفاده كرده‌اید. پدران و مادران اگرمی‌توانستند كودكانشان را فقط با استفاده از روشهای مثبت تربیت كنند، ستودنی بوداما باید بپذیریم برای آموختن الگوهای رفتاری شایسته، هم روشهای مثبت و هم منفیلازم هستند.
● تنبیه و رفتار جایگزین
تنبیه به تنهایی نمی‌تواند نتایج دلخواه را فراهم كند زیرا به‌طور كلی روشی منفی است. این روش به فرزند می‌آموزد كه چه كاری را نباید انجام دهد اما نمی‌آموزد كه چگونه باید رفتار كند. وقتی تنبیه را بدون تقویت رفتار شایسته به كار می‌بریم، فرزندمان نمی‌داند رفتار ناپسندش را با چه رفتاری جایگزین كند.
هنگامی كه دختر كوچك‌تان برای رسیدن به لیوان از صندلی بالا می‌رود و مادرش او را از صندلی پایین می‌گذارد و او را به دلیل بالارفتن از صندلی نكوهش می‌كند و دخترك گریه‌كنان می‌گوید: <دیگر از صندلی بالا نمی‌روم> تا این مرحله خوب است اما این دختربچه نمی‌آموزد كه می‌تواند از جایی امن‌تر لیوان را بردارد، یا دفعه بعد باید از كسی كمك بخواهد. او آموخته است كه چه كاری را نكند ولی یاد نگرفته است كه چه باید بكند.
● تاثیر تنبیه
به علاوه، تنبیه هنگامی موثر است كه موقتی باشد. اگر از یك تنبیه به دفعات زیاد استفاده شود، تاثیرش را از دست می‌دهد. با دقت در رفتار والدین در می‌یابیم كه بیشتر آنها می‌گویند: <نخستین باری كه فرزندم را تنبیه بدنی كردم، خیلی گریه كرد و پس از آن برای مدت طولانی رفتارش اصلاح شد اما حالا كه به طور مرتب به دلیل رفتارهای نادرستش تنبیه بدنی میشود، هیچ تاثیری ندارد و به نظر هم نمی‌رسد كه رفتار ناپسندش را تغییر دهد.
این واكنش طبیعی است. به همین دلیل است كه تنبیه بدنی به هیچ شكلی توصیه نمی‌شود اما از آنجا كه گاهی اوقات تنبیه به عنوان یك روش مدیریتی استفاده میشود، این پرسش در ذهن والدین شكل می‌گیرد كه پس چگونه و چه وقت فرزندانمان را تنبیه كنیم؟
● كاهش رفتار نامناسب با تنبیه
تنبیه فقط هنگامی موثر ارزیابی میشود كه باعث كاهش رفتارهای ناپسند فرزندانمان شود. در بسیاری از مواقع، كودكان مدرسه‌ای را برای تنبیه به دفتر مدیر مدرسه می‌فرستند اما همان‌طور كه انتظار می‌رود، نتیجه مثبتی در بر ندارد. دانش‌آموز از انجام تكالیف خودداری می‌كند و از منتظرماندن در دفتر مدرسه لـ*ـذت می‌برد، بنابراین رفتارش با بی‌توجهی تقویت میشود. تنبیه بدنی، ایجاد محدودیت و گرفتن وسایل بازی یا امتیازات خاص مانند تماشای تلویزیون در صورتی تنبیه به شمار می‌رود كه موثر واقع شوند. بنابراین به والدین پشنهاد می‌كنیم كه نخست نتایج تنبیه را بررسی كنند و اگر رفتار ناپسند كاهش یافته بود می‌توانند دوباره از آن نوع تنبیه استفاده كنند. در غیر این صورت، تكرار آن تنبیه سودی ندارد و باید روش دیگری را آزمود.
● تنبیه زیاد
اگر بیش از حد از تنبیه استفاده كنید، كودك شما به آن عادت خواهد كرد و تنبیه تاثیر خود را به تدریج از دست می‌دهد. هر اقدامی اگر هم موثر باشد، شامل ممنوع‌كردن تماشایتلویزیون، تنبیه‌های بدنی و... با استفاده بیش از حد، تضعیف میشود و تاثیر مورد نظر شما را ایجاد نخواهد كرد.
● تشویق همراه تنبیه
هنگامی كه تنبیه را به عنوان روش تربیتی انتخاب می‌كنید، باید به فرزندتان، آموزش نیز بدهید. تنبیه به تنهایی رفتار مناسب را به فرزندان نمی‌آموزد. برای تشویق فرزندتان به انجام آنچه می‌خواهید، باید او را تفهیم كنید و در صورت اصلاح رفتار ناپسند، پاداشی برایش درنظر بگیرید. به طور مثال اگر كودكتان را به خاطر دویدن به طرف خیابان تنبیه كردید، باید روش عبور از خیابان را به او آموزش دهید و در نهایت به دلیل منتظر ماندن در كنار خیابان یا عبور محتاطانه از خیابان، او را تحسین كنید، مطمئن باشید كه با این روش، تاثیر تنبیه بیشتر خواهد شد.
● بلافاصله تنبیه كنید
اگر قصد تنبیه فرزندتان را دارید، باید بلافاصله پس از رفتار ناپسندش این كار را انجام دهید زیرا رفتار انسان را پیامدهای بدون وقفه كنترل می‌كند. بنابراین تا فردا یا هفته بعد صبر نكنید زیرا هر تنبیهی اثرش را با گذشت زمان از دست می‌دهد و ممكن است فرزندتان نتواند ارتباط تنبیه را با عمل ناپسندش درك كند. همچنین فرزند شما باید بداند چه رفتاری شما را ناراحت می‌كند و در صورت پافشاری در انجام آن، واكنش شما چه خواهد بود. بنابراین تصمیم خود و پیامدهای نادیده‌گرفتن آن عمل را به او بگویید. نباید فراموش كنیم كه تنبیه موثر نه تنها یك تنبیه بدون وقفه بلكه تنبیهی است كه برای كودك قابل پیش‌بینی باشد. تنبیه باید در تمام مواردی كه آن رفتار ناپسند سر می‌زند، انجام شود. اگر به كودكتان گفته‌اید كه در صورت پرت كردن عروسكش آن را از او خواهید گرفت، پس از هر بار پرت‌كردن، به وعده خود عمل كنید تا همیشه منتظر پیامدهای رفتار ناپسند خود باشد.
