جالب و دانستنی دانستنی های بسیار جالب درباره حلزون ها

[MILAD_A]

[h=2][/h] مجموعه : دانستنی ها

حلزون یکی از گروه نرمتنان و با اندازه کوچک تا متوسط می باشد که معمولاً به سه گروه تقسیم میشود: حلزونهای خشکی، حلزونهای دریایی و حلزونهای آب شیرین. تقریباً 1000 گونه مختلف از حلزونها در سرتاسر قارههای دنیا وجود دارند. حلزون در همه قارههای روی زمین (احتمالاً بهاستثنای قطب جنوب)، وجود دارد اما تصور میشود که تعدادی از گونههای حلزونهای دریایی در آبهای سرد اطراف قطب جنوب نیز زندگی میکنند. با اینکه حلزونها در انواع زیستگاهها زندگی میکنند، اما در نواحیای که گیاهان زیادی وجود دارند بسیار بیشتر هستند. وجه تمایز حلزونها نسبت به حیوانات دیگر​

داشتن صدف بیرونی سخت و مارپیچی در بزرگسالی، وجه تمایز حلزون نسبت به حیوانات دیگر است. همه حلزونهای واقعی، صدف بزرگ محافظی دارند که میتوانند برای محافظت از بدنشان به داخل آن بروند. حلزونهایی که صدف ندارند حلزون نیستند بلکه لیسک (slug) هستند.

روش تغذیه​

بیشتر حلزونها، برای تجزیه غذا، هزاران ساختار دندان مانند میکروسکپی در روی زبان تسمه مانندشان دارند که به نام سوهانک یا رادولا شناخته میشود. رادولا همانند یک سوهان عمل کرده و غذا را برای حلزون گرسنه به قطعات کوچکتر اره میکند.

جایگاه در زنجیره غذایی
حلزونها معمولاً گیاهخوار هستند و در اصل از سبزیجاتی مانند برگها، سافه ها و گلها تغذیه میکنند. اما برخی از گونههای بزرگتر حلزون حیوانات شکارچی بوده و همه چیز خوار یا در برخی موارد کاملاً گوشتخوار هستند. به علت اندازه نسبتاً کوچک حلزون و حرکت آهسته آن، حلزون توسط بسیاری از حیوانات از جمله جوندگان، پرندگان، دوزیستانی مانند قورباغه و وزغ شکار میشوند. علاوه بر این، حلزونهایی که در محیط آبی و دریایی زندگی میکنند، توسط ماهیها شکار میشود.

تولیدمثل و گسترش جغرافیایی​

باوجود اینکه حلزون هرمافرودیت است (اندامهای تولیدمثل نر و ماده را در خود دارد) اما باید با حلزون دیگری جفتگیری کند تا تخمهایش بارور شود. حلزونها یک ماه پس از جفتگیری، تخمهای سفید کوچکی در تونلی که در زمین حفر کردهاند یا در پوشش برگی میگذارند و پس از چند هفته نوزادان حلزون سر از تخم بیرون میآورند. دو سال طول میکشد تا نوزادان حلزون کاملاً بالغ شوند. امروزه حلزونها در برخی نواحی زمین بهخوبی گسترش دارند اما در برخی نواحی دیگر چنین نیست. این ممکن است به دلایلی از جمله آلودگی، کاهش زیستگاهها یا تغییراتی در زنجیره غذایی بومی باشد.

عنوان توضیح​

شاخه نرمتنان
رده شکم پایان (گاستروپودا)
راسته حلزون
پراکندگی جغرافیایی سرتاسر دنیا
رژیم غذایی گیاهخوار
اندازه 0.5 تا 80 سانتیمتر
وزن 0.1 گرم تا 18 کیلوگرم
تعداد گونهها 1000 گونه
متوسط طول عمر 1 تا 20 سال
وضعیت حفاظتی کمترین نگرانی
رنگ سیاه، قهوهای، زرد، زرد مایل به قهوهای
نوع پوست اسکلت خارجی (صدف)
غذای مورد علاقه برگ
زیستگاه نواحی سرسبز
متوسط تعداد تخم 200 عدد
غذای اصلی برگها، میوهها، ساقهها
شکارچیان جوندگان، قورباغهها، پرندگان
ویژگی متمایز صدف سخت و چشمان باریک و بلند روی شاخک

​

شگفتیهای حلزون
حلزون جانوری شگفتانگیز است. حلزون می تواند تا سه سال به نوعی در خواب فرو رود، حلزون هیچگاه گم نمیشود زیرا از غـ*ـریـ*ــزه ویژهای برخوردار است که هر چه از جایگاه خود دور شود دوباره به راهنمایی این غـ*ـریـ*ــزه به همان محل باز میگردد. دیگر از شگفتیهای حلزون آن است که هر چند اندامش فقط حدود ۱۰ گرم وزن دارد ولی قادر است چیزی به وزن ۴۵۰ گرم را کشانکشان بر روی زمین به دنبال خود ببرد. دیگر از شگفتیهای حلزون، زبانش است. این جانور زبانی دارد که مانند سوهان صدها دندانه ریز بر روی آن روییدهاست. این همان آلت برنده حلزون است که با آن خوراکش را قطع و ریز ریز میکند. خوراک بیشتر حلزونها انواع گوناگونی از گیاهان است.

ظاهر حلزون​

بدن شامل قسمتهای زیر است: سر که دارای یک جفت بازوی حسی است، یک پای شکمی و پهن عضلانی که نوعی عمل خزیدن را انجام میدهد و یک توده احشایی پشتی و گنبد مانند که بیشتر اندامهای داخلی در آن جای داشتهاند. (حلزونها معمولاً صدف دارند اما برخی از گونههای بیصدف آن نیز مشاهده شدهاست. چشم حلزون معمولاً بر روی دو تا شاخک بر روی سر آن قرار گرفتهاست.) مرحله لاروی حلزون ولیگر نام دارد که مجهز به یک کمربند مژکی ظریف است و آن را به عنوان عضو شنا بکار میبرد. قسمت پشتی ولیگر بعداً کاملاً بزرگ میشود و توده احشایی در حال رشد به سمت پشت برآمدگی میبابد. اما این رشد رو به بالا در طرف راست و چپ بطور یکسان صورت نمیگیرد و نتیجه آن پیچخوردگی توده احشایی و صدفی است که روی این توده را میگیرد.

رشد​

رشد رو به بالا همچنین سبب میشود که لوله گوارشی به شکل U درآید و مخرج کاملاً به دهان نزدیک شود. مجموعه توده احشایی ولیگر نسبت به بقیه بدن معمولاً معادل ۱۸۰ درجه در خلاف جهت حرکت عقربههای ساعت میچرخد. در نتیجه فضای جبه در جلو و در بالای سر قرار میگیرد، آبششها جلویی میشوند، مخرج سوراخهای دفعی و تناسلی همه همگی در جلو قرار میگیرند و به فضای جبه باز میشوند. لوله گوارشی از شکل U به صورت یک قطعه درمیآید و قلب میچرخد.

پوسته حلزون کلاه اسقفی​

تحول به صورت تابیدگی بدون تردید نوعی سازگاری با روش زندگی در حال بلوغ است. حلزونها با عقب کشاندن بدن به درون صدف از خود محافظت میکنند و چون صدف یک دهانه بیشتر ندارد، بازشدن دهان و مخرج در یک جا نوعی مزیت محسوب شده و دهان نزدیکتر به زمین خواهد بود. در عین حال با این پیچیدگی قسمتهای سنگین بدن از سر راه دور شده، در روی قسمت عقبی بدن واقع میشوند. در نتیجه مرکز ثقل طوری جابجا میشود که حرکت شکم پای صدفدار آسانتر شود.
حلزونهای فاقد صدف
در بعضی شکم پایان بویژه لیسههای خشکی و دریازی، صدف کوچک شده یا از بین رفتهاست. رشد در این موارد شامل بازشدگی است که در نتیجه توده احشایی تا حدودی یا بطور کامل به جایگاه نوزادی خود برمیگردد. لیسههای ساکن خشکی برای جلوگیری از خشک شدن باید در نقاط مرطوب بسر برند. این جانوران معمولاً شبها از جایگاه خود خارج میشوند و از سبزیها تغذیه میکنند. لیسهها خسارات زیادی به باغها وارد میآورند. فضای جبه همه حلزونهای ساکن خشکی از محفظه آبششی به محفظه ششی تغییر یافتهاست و این حلزونها از هوا تنفس میکنند. پارهای از این جانواران، سازگاری مجدد با محیط آب یافتهاند اما هنوز هم با شش تنفس میکنند و برای گرفتن هوا باید گاهگاهی به سطح آب بیایند.

هرمافرودیت​

حلزون هم نر و هم ماده است بنابراین میتواند در یک زمان هم تخم و هم اسپرم را تولید کند. البته برای بارور کردن تخمها، حلزونها باید اسپرمهای خود را با یکدیگر مبادله کنند. حیوانی که هم نر و هم مادهاست، هرمافرودیت نام دارد. حلزون قهوهای رنگ باغچهای، در یک زمان حدود ۸۰ تخم کروی زرد یا سفید رنگ بر روی خاک سطحی باغچه میگذارد. حلزون میتواند بیشتر از ۶ بار در سال تخم ریزی کند. حدود دو سال طول میکشد تا یک حلزون بالغ شود.

راه رفتن​

حلزون را حتماً دیدهاید و حتماً به راه رفتن این جانور توجه کردهاید. دیدهاید با آنکه پا ندارد ولی خیلی راحت بر روی زمین جابجا میشود. حلزون را نرمتنی شکمپا مینامند چرا که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن بشمار میرود. پس حلزون پایی دارد بسیار پهن و صاف و به کمک عضلات آن خود را بر روی زمین میلغزاند و به این گونه روی زمین راه میرود. این جانور برای آنکه حرکات خود را آسانتر انجام دهد، از غدههایی که در پا-شکم خود دارد مادهای چسبناک میتراود و جاده خود را لیز و هموارتر میکند.این ماده ی چسبناک باعث می شود تا حتی اگر حلزون از روی یک لبه تیغ عبور کند بدنش آسیبی نبیند و در صورت عبور از یک سطح لیز نیز سر نخورد

حلزون خوراکی​

یکی از گونههای خوراکی حلزون، اسکارگو نام دارد. خوراکی که از حلزون اسکارگو تهیه میشود به همین نام نیز خوانده میشود.

دشمنان حلزون​

حلزونها دشمنان زیادی در طبیعت دارند. از جمله سوسکهای زمینی- مارها- قورباغهها و وزغ ها- لاک پشتها و پرندگانی مثل مرغ- اردک و غاز.

نگهداری از حلزون به عنوان حیوان خانگی​

نگهداری از لیسکها آسان است. لیسکها معمولاً در طبیعت حدود ۱۰ سال عمر میکنند. اما در قفس حدود ۳ تا ۷ سال. لیسکهای بومی منطقه حتی تا ۱۵ سال هم عمر میکنند.
آنها برای انسان و سایر جانوران بی خطرند. نگهداری آنها بسیار کم خرج است و به ندرت به بیماری مبتلا میشوند. اگر هم بیمار شوند علایم بیماری را به موقع نشان میدهند و شما وقت کافی دارید تا برای آنها کاری کنید.
حداقل توجه برای نگهداری آنها لازم است. آنها بدون توجه میمیرند.

در اینجا فهرستی از پایهایترین کارهایی را که لازم دارند مرور میکنیم:لوازم نگهداری از ۲ حلزون آفریقایی بزرگسال​

مخزن پلاستیکی حدودا ۳۰*۳۰*۴۵ سانتی متر که راه فرار ندارد (با سرپوش محکم و تهویهٔ مناسب){حلزونهای اروپایی و یا حلزونهای جوان را میتوانید در ظرفهای کوچکتری نگهداری کنید.}
کود گیاهی. خزه ی خشک شده. (بیشتر برای پر کردن ته ظرف)
منبع کلسیم (مثلاً استخوانهای ده پا و سپیداج و یا گچهای طبیعی)
میوهها و سبزیجات تازه
وسایلی برای قایم شدن حلزون که شکستنی نباشند (مثل گلدانهای پلاستیکی و یا چوب پنبه)
۱ عدد مسواک قدیمی و خیلی نرم برای تمیز کردن صدف حلزون
۱ عدد اسفنج نرم برای تمیز کردن مخزن
۱ عدد اسپری آب

پایهایترین کارهای لازم​

حلزون را در محیطی تمیز و تازه و مرطوب نگهداری کنید.
غذای آنها را کاملاً بشویید و بعد به آنها بدهید.
غذای کهنه را هر روز عوض و فضلههای آنها را هر روز پاک کنید.
همیشه برای آنها پودر کلسیم بریزید.
ته ظرف آنها را هر زمان که احساس کردید کثیف شده تمیز کنید.
زیر لایهٔ ظرف (کود گیاهی و…) را هر وقت کثیف به نظر آمد عوض کنید. (معمولاً هفتهای یک بار)
مخزن را حدودا هر ماه یکبار ضدعفونی کنید و در آب بجوشانید.
حلزون را هر چند وقت یکبار (معمولاً هر ماه) حمام کنید.
هر چند وقت یکبار در مخزن به دنبال تخم بگردید و آنها را نابود کنید. (در آب و هوای گرم هر روز)