::: دان‍ـستــنـی‌هـای زیـسـت‌شـنـاسـی :::

[آیدا.ف]

پزشکان نزدیک به یک قرن در برخورد با زخم معده در اشتباه بودند

زخم های گوارشی، زخم های دردناک در دیواره مری، معده و یا روده کوچک، سالانه صدها هزار ایرانی را آزار می‌دهند. پزشکان مدت ها تصور می‌کردند که استرس و مواد غذایی تند باعث ایجاد زخم در دستگاه گوارشی می‌شود. بنابراین برای تقریبا 100 سال، پزشکان استراحت و یک رژیم غذایی شیرین و مطلوب را تجویز می‌کردند.

در سال 1982، محققان استرالیایی؛ بری مارشال و رابین وارن کشف کردند که عامل واقعی در پشت این زخم‌ها باکتری هلیکوباکتر پیلوری است و با آنتی بیوتیک ها می‌توان این بیماری را به آسانی درمان کرد.

این کشف مارشال و وارن جایزه نوبل سال 2005 را در فیزیولوژی و پزشکی به دست آورده است.

 

[آیدا.ف]

•دستگاه گوارش مسئول تجزیه غذایی که ما می خوریم به قطعات کوچک تر است به طوری که مواد مغذی به راحتی بتوانند جذب بدن شوند و مواد زاید دفع شوند.

•دو نوع هضم وجود دارد. یکی هضم مکانیکی است که در آن قطعات بزرگ مواد غذایی از طریق جویدن به قطعات کوچک تر تجزیه می شوند. نوع دیگر هضم، هضم شیمیایی است. در هضم شیمیایی از آنزیم ها برای تجزیه بیشتر توده غذایی جویده شده استفاده می شود. به طوری که این توده به مولکول هایی تبدیل شود که بدنمان بتواند از هم جدایشان کند و مورد استفاده قرار دهد.

•بزاق دهان ما با مرطوب کردن غذا نقشی کلیدی در هضم اولیه ایجاد می کند. مرطوب کردن مواد غذایی به جویدن مکانیکی و فرایند بلع و هضم اولیه کمک می کند. بزاق همچنین حاوی آنزیمی است که هضم شیمیایی غذاهای نشاسته ای را آغاز می کند.

•غدد بزاقی ما هر روز حدود 1.5 لیتر بزاق تولید می کنند!

•بولوس نام توده آبکی کوچک و گردی است که در نتیجه جویدن و هضم نشاسته برای بلع مهیا شده است.

•در حلق، در پشت زبان یک بافت آویزان به نام اپی گلوت وجود دارد. هنگام بلع اپی گلوت بسته می شود تا جلوی ورود غذا به نای و خفگی فرد گرفته شود.

 

[آیدا.ف]

هنگامی که بلع انجام شد، بولوس (غذا) از میان مری به معده می رود، حدود 7 ثانیه طول می کشد تا غذا این مسیر را بپیماید.

•عضلات داخل مری شل و سفت می شوند تا فرایندی موج مانند به نام حرکت دودی ایجاد کنند. این فرایند موج مانند غذا را در لوله کوچک به پایین هل می دهد. به همین دلیل است که اگر وارونه شوید و غذایی را ببلعید، این غذا به عقب برنمی گردد.

•آنزیمی به نام پروتئاز، پروتئین ها را داخل معده و روده کوچک تجزیه می کند. آنزیمی به نام آمیلاز در بزاق، کربوهیدرات ها را تجزیه می کند و لیپاز نیز چربی ها را تجزیه می کند.

•وقتی معده

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

بزرگسالان خالی است حجم بسیار کوچکی دارد اما می تواند گسترش یابد تا جایی که هنگامی که پر می شود 1.5 لیتر غذا را در خود جا می دهد.

 

[آیدا.ف]

دیواره داخلی معده اسید هیدروکلریک ترشح می کند تا به کشتن باکتری ها کمک کند و همراه با آنزیم پروتئاز، در هضم غذا مساعدت کند. لایه پوشاننده سطح داخلی معده برای محافظت از خود در مقابل اسید خورنده، باید پوششی ضخیم از مخاط ایجاد کند.

•سروصداهای معده یا قار و قور شکم (borborygmi) بر اثر انقباضات عضلانی موج مانند (حرکت دودی) دیواره معده و روده کوچک ایجاد می شود. اینها حرکات طبیعی هضم هستند. ولی وقتی معده خالی است چون صدا خفه نمی شود، بلندتر و قابل توجه تر می شود.

•بعضی از جانوران مانند گاوها، زرافه ها و آهوها معده های چند قسمتی دارند (نه این که بر خلاف تصور برخی چند معده داشته باشند.) در حالی که برخی دیگر مانند اسب دریایی، پلاتی پوس و ماهیان ریه دار اصلاً معده ندارند.

•روده کوچک از اثنی عشر یا دوازده (دئودنوم)، تهی روده (ژژنوم) و دراز روده (ایلئوم) تشکیل شده است.

•بیشتر هضم و جذب مواد مغذی در واقع در روده کوچک انجام می شود. معده یک توده نیمه مایع (ماده غذایی نیمه هضم شده) به نام کیموس را به سوی دوازده عبور می دهد. آنزیم ها در روده کوچک به تجزیه ادامه می دهند تا مواد مغذی جذب جریان خون شود.

•پانکراس آنزیم هایی را برای استفاده روده کوچک ترشح می کند.

 

[آیدا.ف]

طول روده کوچک یک مرد بزرگسال به طور متوسط 6.9 متر است در حالی که طول آن در یک زن بزرگسال به 7.1 متر می رسد.

•روده بزرگ از کورروده (سکوم)، آپاندیس، پس روده (کولون) و مقعد (رکتوم) تشکیل شده است. اینجا بخش نهایی دستگاه گوارش است. روده بزرگ آب را از ماده غذایی غیرقابل هضم باقی مانده جذب و هر ماده زایدی که مورد نیاز بدن نیست را دفع می کند.

•طول روده بزرگ تقریباً 1.5 متر (4.9 فوت) است.

•کبد برای دستگاه گوارش صفرا تولید می کند و مواد مغذی را پردازش می کند.

•کیسه صفرا، صفرای مورد استفاده برای تجزیه چربی رژیم غذایی را ذخیره می کند.

 

[آیدا.ف]

• در زمان سوار شدن ترن هوایی چه اتفاقی می افتد که احساس می کنیم معده مان آشوب شده است؟

وقتی سوار ترن هوایی می شویم در حقیقت وضعیت داخلی بدن در حال تغییر است. زمانی که ترن هوایی در مسیر حرکت به نقطه اوج می رسد، مدت چند ثانیه و برای هیجان بیشتر، کند می شود و سپس به سمت پایین سرازیر می شود. در چنین شرایطی کمربند ایمنی، کمر شما را به پشت صندلی می چسباند اما برخی از اعضای داخلی بدن همچون معده و روده احساس بی وزنی می کنند و ما در آن لحظه احساس می کنیم که معده مان در حلق مان است.

• آیا پدیده بوی سالمندان واقعی است؟

پاسخ این سوال مثبت است اما تفاوتی بین بوی افراد سالمند و افراد جوان وجود دارد. نتایج بررسی ها حاکی از آن است که بوی بدن افراد مسن نسبت به افراد جوان از شدت کمتری برخوردار است.

 

[آیدا.ف]

• چرا در نیمه های شب برای دستشویی رفتن از خواب برمی خیزید؟

انقباضات روده بزرگ که به دلیل وجود اعصاب پیچیده در روده کنترل می شوند و مواد زائد را در روده ها پیش می برند در عین حال تحت تاثیر ساعت درونی بدن هستند و بر اساس این ساعت حرکت روده ها کندتر شده و نیاز برای تخلیه مواد زائد بدن در شب کاهش می یابد. بنابراین بیشتر مردم ضرورتی برای تخلیه روده شان در نیمه شب پیدا نمی کنند. از سوی دیگر مثانه نیز توانایی آن را دارد که تا حجم مشخصی، پیش از زمان نیاز به رفتن به دستشویی منبسط شود. به طور معمول، فرد می تواند شش تا هشت ساعت بدون نیاز به رفتن به دستشویی در خواب باشد اما گاهی شرایط خاص درمانی یا مصرف زیاد مایعات پیش از خوابیدن از عوامل به هم زدن این نظم و در نتیجه نیاز به رفتن به دستشویی در نیمه شب هستند.

• چرا اثر انگشت داریم؟

برخی کارشناسان معتقدند اثر انگشت به فرد کمک می کند تا راحت تر اشیاء را با انگشتانش نگه دارد اما برخی دیگر از آنان اظهار می کنند که شیارهای اثر انگشت نگه داشتن سطوح صاف و نرم را سخت تر می سازد زیرا سطح تماس پوست را کاهش می دهند. درعوض، این کارشناسان تصور می کنند که اثر انگشت به پوست اجازه می دهد تا راحت تر کشیده شود و در برابر آسیب دیدگی مقاومت کند. برخی دیگر از محققان بیان می کنند که اثر انگشت حس لامسه را تقویت می کنند. آنچه به طور مشخص وجود دارد این است که اثر انگشت هیچ دو نفری مشابه هم نیست.

 

[آیدا.ف]

• آیا مفاصل دردناک واقعا می توانند وضعیت هوا را پیش بینی کنند؟

تغییر در خوانش های بارومتری بخشی از این دلیل است. فشار جوی اغلب پیش از آغاز وضعیت جوی بد افت می کند و این تغییر می تواند موجب شود تا بافت بدن گسترده تر شود و درد و آماس را به دنبال دارد. هرچند تاثیر آن ناچیز است اما در افراد مبتلا به مفاصل ملتهب، به شکل متمایز این ورم و درد دیده می شود. محققان دانشگاه «تافتز» در آمریکا در سال 2007 میلادی اظهار داشتند که افت 10 درجه ای دما با افزایش ناچیز درد زانو ارتباط دارد.

• چرا نگه داشتن نفس، سکسکه را متوقف می کند؟

این طور تصور می شود که اگر دی اکسید کربن را وارد بدن کنید از انقباض عضلانی در دیافراگم که موجب سکسکه می شود، جلوگیری می کند.

 

[آیدا.ف]

• چرا حتی اگر در نوجوانی ارتودنسی کرده باشیم بازهم شکل دندان ها تغییر می کند؟

هر لبخندی متفاوت است اما در بیشتر موارد به دلیل از بین رفتن استخوان های پشت لثه شکل ترتیب دندان ها تغییر می کند که کهولت سن یکی از دلایل آن است. اگر از میزان تراکم استخوان ها که ناشی از سیگار کشیدن یا بیماری های لثه است، کاسته شود در نتییجه ترتیب دندان ها دچار تغییر می شود.

• چرا معده سروصدا می کند؟

این صداها اغلب صدای اسید معده یا انقباض ماهیچه های شکمی در زمان آماده شدن برای هضم مواد خوراکی است. برای جلوگیری از بوجود آمدن این وضعیت در هر وعده غذایی حجم مواد خوراکی را کاهش دهید.

• چرا بوی عرق زیر بغـ*ـل از عرق سایر نقاط بدن بدتر است؟

بدن دو نوع غده تعریق دارد. بیشتر این غده ها در ناحیه دست ها و پاها قرار دارند که ترکیبی از آب و نمک را ترشح می کنند. اما غده های تعریقی موجود در زیر بغـ*ـل ماده ای روغنی تولید می کند که مورد علاقه باکتری هاست و از آن تغذیه می کنند. وجود این باکتری ها سبب تندتر شدن بوی عرق زیر بغـ*ـلمی شود.

 

[آیدا.ف]

هر سه یا چهار روز یکبار تغییراتی در معده شما بوجود می آید. اسیدهای قوی که معده برای هضم غذا به کار میگیرد ، باعث تاثیراتی روی خود آن نیز می شود . البته معده مکانیزمی برای جلوگیری از هضم کامل خود دارد .

حس بویایی ما به قدرت حس بویایی سگ سانان نمی باشد اما با این حال میتوانیم ۵۰ هزار رایحه مختلف را به خاطر بسپاریم.

طول روده های باریک تقریبا ۴ برابر بلندتر از قد متوسط انسان است . اگر روده های باریک به شکل کنونی خود نبودند ، طول آن ها به ۵ تا ۷ متر می رسید .


در هر اینچ مربع از پوست بدن انسان نزدیک به ۳۲ میلیون باکتری زندگی میکنند . خوش بختانه اکثریت این باکتری ها بی ضرر می باشند.

منشا بوی پا ، مثل بوی زیربغل غدد عرقی می باشند . در یک جفت پا ۵۰۰ هزار غده تولید غرق در حال فعالیت می باشند که میتوانند روزانه نیم لیتر عرق تولید کنند.