خوزستان مسجد رنگونی های آبادان، یکی از زیباترین مساجد جنوب کشور

[sara . f .a]

مسجد جامع رانگونی‌ها در حدود سال 1300 در جنوب غربی پالایشگاه آبادان و درکنار اروند رود و نقطه صفر مرزی همجوار با کشور عراق ساخته شده است.

این مسجد با موافقت شرکت نفت، توسط کارگران پاکستانی پالایشگاه آبادان ساخته شده است.

این مسجد با تقاضای عده‌ای از مسلمانان سنی مذهب شبه قاره هند که عمدتا مهاجرانی از اهالی رانگون پایتخت میانمار بوده و در پالایشگاه نفت آبادان مشغول به کار بوده‌اند احداث شده و به همین دلیل نام مسجد رانگونی‌ها گذاشته شده است.

مسجد رانگونی‌ها، به سبک معماری شبه قاره هند با گچبری‌هایی زیبا و برجسته و آرایه‌هایی سیمانی و منحصربفرد دارای شبستان، حیاط اصلی و مأذنه و در پیشانی بنا نقشینه‌ای منقش به آیه بسم الله الرحمن الرحیم می‌باشد.

تزئینات مسجد رانگونی‌ها شباهت زیادی به گچ‌بری برهشته دارند با این تفاوت که با سیمان انجام گرفته و در واقع سیمان‌بری می‌باشد.

گفته می‌شود بعضی از مصالح ساختمانی، خاصه رنگ‌های به کار رفته اولیه در نقش و نگاره‌ها از هندوستان تامین شده است.

یکی از ویژگی‌های بارز مسجد محراب گلگونه‌ای است که به شیوه خاصی ایجاد شده است. محراب در میان انبوهی از اشکال هندسی و نقوش اسلیمی تزئین شده، رنگ‌های گوناگون و طرحهای نقش بسته بر دیوارهای محراب نمادی از بهشت برین است.
متولی مسجد شیخ عبدالرشید مندل بود و امامین جماعت آن، شیخ قادری هندی، حاج آقا رنگونی و سپس محمد اسلم راجا بودند.
مسجد رانگونی‌های آبادان در جنگ تحمیلی ایران و عراق صدمات زیادی دید. پس از جنگ مرمت شد و در سقف مسجد ترکیبی از لوله‌های نفت، ریل راه آهن و آرماتور به کار رفته است.

مسجد رانگونی‌ها در 23 دی 1388 و همزمان با سومین سفر هیات دولت دهم به عنوان موزه اسناد تاریخی و خطی مورد بازگشاسی قرار گرفت.

در این موزه نسخه‌هایی از قرآن‌های خطی و همچنین اسناد تاریخی مربوط به اواسط دوره قاجار تا پهلوی اول شامل مکاتبات مالی و تجاری تجار ایرانی مقیم هندوستان و انگلستان با ایران و همچنین انواع سفته، برات، صورت ریز معاملات و نامه‌های تجاری نگه‌داری و نمایش داده می‌شود.
مسجد رانگونی‌ها در شهرستان آبادان، خیابان امام خمینی(ره)، روبه‌روی انبار دارویی پالایشگاه و در جوار اروند رود قرار دارد.

مسجد رانگونی‌ها ۹ فروردین سال ۱۳۷۸ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۲۸۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منبع:سیری در ایران

 

[ATENA_A]

آشنایی با مسجد رنگونی ها در آباد

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

ن
هر چیزی که از یک مسجد در ذهنتان دارید را به دور بریزید! در زیباترین مسجد جنوب کشور، خبری از گلدسته های مرتفع، کاشی کاری های زیبا، گنبدی تزئین شده، ایوان های رفیع و دیگر تزئینات مطرح ایرانی نیست. در عوض در مسجد رنگونی ها در شهر زیبای آبادان، چشمانتان به جمال مسجدی به سبک هندی روشن خواهد شد. مسجدی که به خاطر سبک معماری خاص اش از سایر ساختمان های شهر کاملا متمایز است. الی گشت قصد دارد تا به جنوب و یکی از مهم ترین شهرهای آن به نام آبادان سفر کند. با ما همراه باشید تا از مسجد رنگونی ها دیداری داشته باشیم.

مطالب مرتبط:
معرفی فرودگاه بین المللی آبادان
بهترین و معروفترین جاذبه های خوزستان
مال آقا، بهشتی در استان خوزستان
نام شهر آبادان را که می شنویم، ناخود آگاه به یاد صنعت نفت و پالایشگاه نفت معروف این شهر می افتیم. می توان گفت که اقتصاد، فرهنگ و جاذبه های گردشگری این شهر، هرکدام به نوعی با نفت ارتباطی دارند! حتی جاذبه ای که ما امروز قصد معرفی آن را داریم هم با صنعت نفت و پالایشگاه آبادان پیوند خورده است. مسجد رنگونی ها در آبادان اصلا شبیه به دیگر مساجد کشورمان نیست! در واقع قبل از تماشای این مسجد، باید ذهنیت قبلیتان از یک مسجد ایرانی را کاملا پاک کنید. اما داستان مسجد رنگونی های آبادان از چه قرار است؟ یک مسجد با سبک و سیاق هندی در یکی از شهرهای استان خوزستان چه می کند؟

معرفی مسجد رنگونی ها در آبادان
مسجد رنگونی های آبادان که برخی به آن مسجد رانگونی ها هم می گویند، یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری شهر آبادان در استان خوزستان است. در آبادان سراغ این مسجد را از هر کسی که بگیرید، آن را به شما نشان خواهد داد. قدمت این مسجد به اواخر دوران قاجار باز می گردد. مسجد رنگونی ها که در مناطق مرزی ایران واقع شده، به خاطر معماری بسیار باشکوه و هندی اش شهرت زیادی در مناطق جنوبی کشورمان پیدا کرده است. در ادامه داستان ساخت این مسجد را برایتان تعریف خواهیم کرد.

 

[ATENA_A]

ماجرای ساخت مسجد رنگونی ها
تاریخ جنوب کشورمان با نفت گره خورده است. ساخت مسجد رنگونی های آبادان هم مستقیما با این طلای سیاه در ارتباط است. هنگامی که وجود ماده ارزشمند نفت در شهرهای جنوبی کشورمان از جمله مسجد سلیمان و آبادان برای انگلیسی ها اثبات شد، آن ها به فکر استخراج نفت از این شهرها افتادند. به منظور استخراج نفت از شهر آبادان، ابتدا باید یک پالایشگاه بزرگ در این شهر بر پا می کردند. بدین منظور، انگلیسی ها تعداد زیادی از مهندسان و کارگران برمه ای (میانمار کنونی) را که تجربه زیادی در ساخت پالایشگاه داشتند به ایران آوردند. مهندسان برمه ای، حاشیه رودخانه پر آب اروند را برای احداث پالایشگاه انتخاب کردند تا بتوانند برای صادرات نفت، اسکله ای در این رودخانه بسازند.

پس از احداث این پالایشگاه در شهر آبادان، هندی ها و پاکستانی های زیادی برای کار و تجارت به این شهر رهسپار شدند. اولین گروهی که به ایران مهاجرت کردند، کارگران برمه ای همین پالایشگاه نفت بودند. بسیاری از این افراد مسلمان بودند، البته در میان آن ها افرادی از ادیان دیگر هم دیده می شدند. کارگران مسلمانان هندی، برمه ای و پاکستانی این پالایشگاه، به یک مسجد در مجاورت آن نیاز داشتند بتوانند بدون اتلاف وقت، نمازشان را در آن برگزار کنند.

به همین منظور، عملیات ساخت مسجد رنگونی ها در آبادان توسط کارگران و معماران پاکستانی و هندی در مجاورت رودخانه کارون در سال ۱۲۹۱ آغاز شد و سرانجام به طور کامل در سال ۱۲۹۹ پایان یافت.

کارگران پالایشگاه نفت، این مسجد را با هزینه شخصی خود ساختند تا نماز خواندن و عبادت در آن برایشان حلال باشد و حتی صواب هم داشته باشد. وظیفه تعمیر و نگه داری این مسجد نیز بر عهده شرکت نفت بود. مسجد رنگونی ها در آبادان به سرعت جای خود را در قلب مردم شهر باز کرد. در این مکان علاوه بر نمازهای روزانه، نماز اعیاد مختلف از جمله نماز عید فطر، نماز جمعه و سایر مراسم ها و جشن های مذهبی هم برگزار می شد. این مسجد در دوران پهلوی اول هم رونق قابل توجهی داشت و در آن نماز جماعت برگزار می شد. پس از انقلاب اسلامی و با شروع هشت سال جنگ تحمیلی، به دلیل اینکه این مسجد در مناطق مرزی کشورمان با عراق قرار داشت، آسیب های فراوانی دید و تقریبا نماز خواندن در آن تعطیل شد. با پایان یافتن جنگ، بخش های آسیب دیده مسجد را ویران کردند و در ساختمان اصلی نیز تغییراتی صورت گرفت.

در آن دوران و به دلیل ویرانی های بیش از حد، برخی سخن از ویران کردن این مسجد تاریخی به میان آوردند، البته با اقدامات به موقع سازمان میراث فرهنگی، این اثر مرمت شد و امروزه به عنوان یکی از آثار ملی ایران هم شناخته می شود. امروزه موزه اسناد تاریخی و خطی شهر آبادان هم در این مسجد دایر شده است.

 

[ATENA_A]

مسجد رنگونی ها، نمادی از دوستی شیعه و سنی
کارگران رانگونی (میانماری) پالایشگاه نفت آبادان، سنی مذهب بودند. همانطور که می دانیم افراد سنی مذهب از مهر استفاده نمی کنند. اما نکته جال توجه درباره این مسجد این است که آن ها در گوشه و کنار این مسجد، مکان هایی را برای قرار دادن مهر و تسبیح برای شیعیان آبادانی ساخته بوند. درون این مسجد تاریخی، افراد شیعه و سنی دوشادوش هم نماز می خواندند و عبادت می کردند. همین عوامل باعث شد تا همگان مسجد رنگونی ها را نمادی از دوستی بین مذاهب گوناگون بشناسند.

مسیر دسترسی به مسجد رانگونی های آبادان
امروزه این مسجد به یکی از جاذبه های گردشگری آبادان تبدیل شده است. به منظور تماشای این اثر تاریخی، باید راهی استان خوزستان و شهر آبادان شوید. این مسجد در خیابان امام شهر قرار دارد.

آدرس: آبادان، خیابان امام، اروند کنار، رو به روی انبار دارویی پالایشگاه نفت

در نقشه بالا می توانید مکان قرار گیری این مسجد را مشاهده کنید. الی گشت به شما پیشنهاد می کند تا به منظور تماشای این اثر تاریخی، در فصول سرد سال (پائیز و زمستان) به جنوب کشور و استان خوزستان سفر کنید.