فارس باغ تخت شیراز، باغی ایرانی بر روی دامنه های کوه

❤ASAL_M❤

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2016/08/02
ارسالی ها
5,042
امتیاز واکنش
53,626
امتیاز
1,121
محل سکونت
کهکشان راه شیری ، سیاره ی Exo
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]باغ تخت شیراز با شکوه ترین باغ ایران که از قرن پنجم هجری طی سدهای متمادی شهرتش را حفظ کرد، بنای 9 طبقه این باغ بود. سازندگان باغ تخت هنر طراحی باغ و باغ آرایی را که یکی از کهن ترین هنرهای ایرانیان بوده در باغ تخت به اوجی رسانده بودند که تکرارش ناممکن است. موقعیت طبیعی باغ، بهترین جا برای بنای قلعه ای مستحکم بود؛ قلعه ای نظامی که بعدها جای خود را به تفرجگاهی دلپذیر داد، زیباترین چشم انداز را داشت و در شمال شیراز و در منطقه جعفرآباد توسط اتابک قراچه در 480 هجری قمری بنا شده بود و به همین علت آن را باغ تخت قراچه هم می نامیدند.[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]باغ تخت شیراز یکی از چهار باغ مشهوری است که ابن عربشاه در«عجایب المقدور» و شرف الدین علی یزدی در «ظفر نامه» پیش از دوره گور کانیان، از آن یاد کرده اند. شرف الدین علی یزدی درباره تیمور گورکانی هنگام ورود به شیراز می نویسد: «در شهر شیراز، حوالی تخت قراچه، مرکز رایت نصرت آیت گشت». تیمور پس از بازگشت به سمرقند به تقلید از باغ معروف شیراز، چهار باغی در حوالی سمرقند ساخت و یکی از آنها را تخت قراچه نامید فرصت الدوله شیرازی- مولف «آثارعجم» یا «شیرازنامه»… در اواخر قرن سیزدهم و اوایل قرن چهاردهم هجری به وضوح و دقت به توصیف آنچه در آن دوران از باغ تخت دیده می پردازد: « از در آن که داخل می شوند بوستانی است، دو خیابان وسیع دارد که در حواشی آنها سروهای دلپسند و چنارهای بلند به قطار است. در ضمن آنها درختان گل و ریاحین بوده و در سایر باغ هر گونه اشجار با اثمارموجود است. در سمت شمال و جنوب حوض آن باغچه هایی پر از نارنج و سرو است».[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]این باغ دو عمارت کلاه فرنگی دارد که دارای ایوان های متعدد است در سمت رو به قبله، هفت طبقه با کاشی های الوان برپاست و در هر طبقه دورسته پله به قرینه ساخته اند و از طبقه ای به طبقه دیگر بالا می روند و در میان پله ها از طبقه بالا تا پایین آبشارهای عریضی است که از فراز به نشیب آب می ریزد و در عرصه هر یک از طبقه ها حوض های کشکولی است و میانشان فواره قرار دارد. در دو طرف تالار عمارت به قرینه، ارسی ها و گوشواره ها و ایوان های متعددی ساخته اند به وضع های خوش و طرزهای دلکش. تالار مذکور دو رویه است که روی دیگرش به طرف خلوت و فضایی است که آن هم باغ، مانده است.[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]پس از تخریب عمارت در قرن پنجم، از دوره آغاز محمد خان قاجار دوباره این باغ گسترده شد و عمارت جدیدی در آن ساختند که «تخت قاجار» نام گرفت و در دوره های بعد تکمیل و مرمت آن ادامه یافت؛ از جمله در دوره فتحعلی شاه قاجار و حکومت حسینعلی میرزا فرمانفرما در فارس، بخشی از قلعه آن ترمیم شد.
محمد شاه قاجار هم در سال 1360 هجری قمری این عمارت را بازسازی کرد و حوض های و حمام و محوطه و ساختمان هایی به آن اضافه کرد. در «فارسنامه ناصری» درباره افول این باغ و بنای آن آمده: «عمارت تخت از زیور جوانی عاری، روی به پیری گذاشته».
فرصت الدوله هم چنین نگاشته: «هزاران افسوس و دریغ که تمام آن بناها و سراها منهدم شده و در هم ریخته و رشته عمارتشان از هم گسیخته». حدود نیم قرن پیش عمارت باغ تخت به کلی تخریب شده و دیگر از آن خبری نیست.

[/BCOLOR]​
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%AA%D8%AE%D8%AA-2-620x372.jpg

[/BCOLOR]
[BCOLOR=rgb(255, 255, 255)]
%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%AA%D8%AE%D8%AA.jpg
[/BCOLOR]​
 
  • پیشنهادات
  • O_Q

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/07/10
    ارسالی ها
    2,641
    امتیاز واکنش
    25,428
    امتیاز
    856
    سن
    20
    محل سکونت
    شهرفرنگ:)
    از باغ تخت چه می‌دانید؟
    میان باغ‌های انبوه و سرسبز شهر شیراز باغی وجود دارد که تجربه‌های تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر گذاشته است. بر اساس اسناد و مدارک موجود، این باغ در قسمت شمالی شیراز و در سال های پایانی قرن پنجم بر دامنه کوه « باباکوه» احداث شد.این باغ روزگاری پوشیده از درختان انبوه و گل‌های رنگارنگ بود و عمارت باشکوهی در میان آن قرار داشت.

    c843b5c0-6405-40be-b90e-f266c9b53b7c.jpg


    باغ تخت در عصر تیموری

    خوشبختانه مطالب بسیاری در دست است که اوضاع این بوستان زیبا را در دوره‌های مختلف برایمان روشن می‌کند. منابع گویای آن است که این باغ در قرن نهم بسیار آباد و پر رونق بود. طبق روایتی تیمور گورکانی در سفر به این شهر در حوالی این باغ توقف کرد و آنچنان مناظر باغ بر رویش تأثیر گذاشت و در خاطرش ماند که هنگام آباد کردن سمرقند کاخی با همین نام در نزدیکی شهر احداث کرد.
    یز در میان استخر بوده که دست تاریخ و طبیعت آن را ویران نمود.

    سفر به شیراز در دوره صفوی از باغی یاد کرده سرسبز و مملو از درختان میوه و گل‌های فراوان که عمارت زیبایی در بلندای آن به چشم می‌خورد و دریاچه‌ای در پای آن قرار گرفته است. او این باغ را «باغ فردوس» نامید، اما شواهد و توصیفات نشان می‌دهد او در ذکر نام باغ دچار اشتباه شده و باغی را که او دیده همان تخت قراچه "
    تصویری نیز از اواخر صفوی و یا اوایل افشار به دست آمده که به شیوه آب و مرکب کشیده شده و شمایل باغ تخت قراچه ">قراچه را در آن دوران به تصویر کشیده است. در این تصویر عمارتی باشکوه به چشم می‌خورد که بر دامنه کوهی ایستاده و استخری وسیع در پای آن قرار دارد که رقـ*ـص فواره‌ها در آن آشکار است.

    باغ تخت در دوره قاجار">آغا محمد خان به جای عمارت قدیمی، عمارتی جدید در باغ بنا می‌شود و نام باغ را به «تخت قاجار» تغییر می‌دهد. در دوره محمد شاه نیز این باغ بی نصیب نمانده و مسیر حرکت آب به صورت کرت های طبقه بندی شده و پلکانی درمی درمی آید.

    به جرأت می‌توان گفت بیشتر آثار به جای مانده از این باغ در دوره قاجار، متعلق به عصر ناصرالدین شاه است. از این دوره آثار، عکس‌ها و منابع مکتوب زیادی در دست است.

    9ec59b25-11ba-4e8d-a52d-557ae189005d.jpg


    بر اساس مدارک موجود، این باغ بالغ بر ۲ هزار متر مربع مساحت داشته و در ابتدای آن باغ دیگری قرار داشت با دو خیابان پوشیده از درختان سرو و چنار که توسط پلکان و درگاه به باغ اصلی متصل می‌شد. دریاچه یا استخر باغ توسط درختان سرو و کاج احاطه شده بود. شیب باغ با هفت کرت مهار شده و عمق کرت‌ها با هم متفاوت بود. در برخی از کرت ها درختان مرکبات کاشته شده و در دو سوی برخی از کرت ها میله‌هایی مزین به کاشی کاری قرار داشت. در دوسوی هر کرت دو رشته پله قرار داشت و به فراخور در برخی از کرتها حوضی احداث شده بود که با رقـ*ـص فواره‌ها فضا را منعطف و دلپذیر می‌کرد.

    دو برج یا کلاه فرنگی نیز رو به روی هم در دو سوی بخش میانی باغ قرار داشتند. عمارت اصلی باغ بر سکویی رفیع قرار گرفته بود. این عمارت باشکوه از دو طبقه تشکیل می‌شد و ایوان وسیعی داشت که با ;">ارسی تزئین شده بود. در پشت این عمارت نیز باغ کوچک دیگری قرار داشت که به آن باغ خلوت می‌گفتند این باغ مصفا حوضی مستقل داشت و با درختان مرکبات پوشیده شده بود. در ضلع غربی این باغ نیز حمامی زیبا قرار داشت.

    cacc4190-744f-457d-9edf-d8b8523e3e9a.jpg


    آثاری که از دوره ناصرالدین شاه قاجار به دست آمده نشانگر، عظمت، زیبایی و شکوه این باغ در دوره قاجار بود. اما این باغ همیشه در اوج باقی نماند و رفته رفته از شکوه و رونق آن کاسته شد و زمانه آن را به دست فراموشی سپرد. به مرور درختان باغ خشک شد، عمارت تخریب شد و با خشک شدن دریاچه آبادانی از باغ روی گردان شد.

    تصاویری که از عصر پهلوی به جای مانده گویای این حقیقت تلخ است. در این تصویر استخر کاملاً خشک شده و تغییرات چشمگیری در ضلع شرقی عمارت دیده می‌شود. کرت ها خشک و فرسوده و نیمه ویران شده‌اند و دیگر اثری از درختان سرسبز مرکبات نیست. از همین دوران بنا رو به ویرانی نهاد و نام آن از «تخت قاجار» به «باغ تخت» تغییر یافت.

    وضعیت باغ تخت در عصر حاضر

    امروزه بخش کمی از این باغ به همراه قسمت‌هایی از حمام باقی است و به سختی می‌توان بین آثار به جای مانده و پیشینه شکوهمند این بنا ارتباطی برقرار نمود.


    در حال حاضر این اثر در تصرف نیروهای نظامی است. به امید روزی که این اثر باشکوه بازسازی شود و به دوران اوج خود بازگردد و به عنوان یکی از تفرجگاه‌های تاریخی برای عموم مردم مورد استفاده قرار گیرد.
     
    آخرین ویرایش توسط مدیر:

    برخی موضوعات مشابه

    پاسخ ها
    0
    بازدیدها
    264
    پاسخ ها
    3
    بازدیدها
    139
    بالا