آذربایجان غربی معرفی شهر مهاباد

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
تالاب کانی برازان

در فاصله‌ی ۳۰ کیلومتری از شمال شرقی مهاباد، یکی از زیباترین مناطق طبیعی استان آذربایجان غربی قرار دارد که به عنوان مامنی برای حیات وحش این منطقه از کشور، شناخته می‌شود. «تالاب کانی برازان»، نام این منطقه‌ی طبیعی است که لقب اولین سایت پرنده‌نگری در کشور را به خود اختصاص داده است. تالاب با مساحتی بالغ بر ۹۰۷ هکتار، میانگین عمق ۶۰ سانتی‌متر در بالای مسیر مهاباد به میاندوآب قرار گرفته و «کامبرین»، «پرمین»، «الیگومیوسن» و «کوارتز»، از لحاظ زمین‌شناسی ساختار آن را تشکیل داده است. محققان بالغ بر ۷۵ گونه از پرندگان آبزی و کنار آبزی را در این تالاب شناسایی کرده‌اند که با توجه به گونه‌های خشک‌زی، تعداد آن‌ها از ۱۸۰ گونه نیز فراتر خواهد رفت. از این پرندگان می‌توان به فلامینگو، چنگر، اردک بلوطی، اردک سرسفید، خروس کولی دم سفید، اردک مرمری، پرستوی دریایی، باکلان کوچک، پلیکان سفید، کشم بزرگ و عروس غاز اشاره کرد.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
مسجد جامع سرخ مهاباد

«مسجد جامع سرخ» یا در گویش کردی «مزگه‌وتی سوور»، یکی دیگر از جاذبه‌ها و دیدنی‌های تاریخی در شهرستان مهاباد است که پیشینه‌ی آن به دوران حکومت صفویان بازمی‌گردد. این بنای کهن درون شهر مهاباد و در بافت قدیمی آن قرار دارد. آجر سرخ، اصلی‌ترین مصالح استفاده شده در ساخت این مسجد است و به همین دلیل به مسجد سرخ، لقب گرفته است. می‌توان بنای مسجد را به لحاظ پی و معماری همانند مسجد «طسوج» در آذربایجان شرقی عنوان کرد. کتیبه‌ی واقع بر سردر شمالی، منقوش به متنی است که «سهراب المکری» نام نویسنده ، ۱۰۸۹ هجری قمری سال ساخت، «شاه سلطان سلیمان حسین موسوی صفوی بهادرخان» نام حاکم وقت و مدرسه که نوع کاربری بنا است، در آن ذکر شده است. مسجد جامع سرخ مهاباد از کهن‌ترین و ارزشمندترین عمارات تاریخی در دوران اسلامی است که در غرب کشور قرار دارد و به دلیل توازن در شکل طاق، گنبد و شبستان، همچنان سالم باقی‌ مانده است.
[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
مقبره بداق سلطان مهاباد

«مقبره بداق سلطان»، یکی از عمارات دیدنی و ارزشمند تاریخی در مهاباد است که در جنوب شهر و روی تپه ساخته شده است. قدمت بنا به دوران حکومت صفویان بازمی‌گردد و امروزه یکی از جاذبه‌های گردشگری در استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود. «بداق سلطان»، نام یکی از فرزندان نیک‌سرشت «شیرخان» و از نوادگان «صارم‌بیگ مکری» است که در دوران حکومت خود در بین مردم از احترام قابل توجهی برخوردار بوده است. «گومبه زان» یا «گنبدان»، نام قبرستانی است قدیمی که در مجاورت این بقعه قرار دارد و به دلیل قرارگیری آرامگاه، به قبرستان بداق سلطان شهرت یافته است. گنبد عمارت با آجر قرمز و ارتفاع تقریبی ۶ متر ساخته شده است. آجر قرمز چهار گوش ملات-ماسه و آهک از اصلی‌ترین مصالح به کاربرده شده در این بنا است که به سبک معماری زمان صفویان و با سه قسمت شمالی جنوبی و گنبد دایره‌ای مرکزی ساخته شده است.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
غار سهولان

در ۴۳ کیلومتری از شمال شرقی مهاباد و در مسیر مهاباد به بوکان، یکی از دیگر جاذبه‌های گردشگری و توریستی غرب کشور قرار دارد که به «غار سهولان»، نام گرفته است. این پدیده‌ی زیبا و طبیعی که به عنوان دومین غار آبی بزرگ در ایران شناخته می‌شود، همچنین به عنوان مهم‌ترین و کم‌نظیرترین غارهای طبیعی سراسر کشور نیز به شمار می‌رود.

غار سهولان، دومین غار آبی در ایران و از پدیده‌های نادر و شگفت‌انگیز طبیعی در مهاباد است
در این غار می‌توان مناظر زیبا و شگفت‌انگیز بسیاری را مشاهده کرد که به دلیل یخبندان‌های طویل و برودت بسیار داخل غار در فصل تابستان، به سهولان شهرت یافته است. سهولان در گویش کردی به معنای یخبندان است؛ این در حالی است که «کونه کوتر» به معنای لانه‌ی کبوتر نیز از دیگر نام‌هایی است که اهالی به واسطه‌ی حضور تعدد لانه‌های کبوتر داخل غار، بر این پدیده‌ی نادر و خارق‌العاده‌ی طبیعی، گذاشته‌اند. غار دارای دو دهانه است و عمق آب داخلی آن تا ۳۲ متر می‌رسد. اختلاف دما در خارج و داخل غار بین ۱۰ تا ۱۵ درجه است.

مهاباد شهری است تاریخی، مملو از جاذبه‌های گردشگری کهن و دیدنی‌های مسحورکننده‌ی طبیعی که خود برای تماشا و بازدید نیازمند چندین روز است. از دیگر مکان‌های تماشایی در این شهرستان می‌توان از کانی ره‌ش، دخمه سنگی یوسفکند، پارک ملت مهاباد، قلات شاه، کتیبه بـرده مافوره، خانه موزه استاد هیمن، تالاب گپی بابا علی، دخمه سنگی فقرگاه، دریاچه سد مهاباد، سنگ‌نگاره‌های خره هنجیران، حمام لج، حوضخانه رستم بیگ، پل ممیند، مسجد دارالاحسان، مسجد قاضی، باغ سیسه، باغ شیخی و باغ میکائیلی نام برد.
[/HIDE-THANKS]

 

[مهربانوی ایرانی]

معرفی شهر مهاباد
شهرستان مهاباد یکی از شهرستان‌ های کردنشین استان آذربایجان غربی ایران است. مرکز آن شهر مهاباد است. این شهر در جنوب استان و در دامنه رشته جبال لندشیخان کوهستانی و خوش آب و هوا قرار دارد. مهاباد شهری سرسبز می‌ باشد و در میان چندین کوه واقع شده‌ است. به خاطر قرار گرفتن در مرکز تلاقی سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان از اهمیت خاصی برخوردار است.
همچنین کلاش یا گیوه در مراسم داوری اصالت و مرغوبیت کالای صنایع دستی 2012 یونسکو، موفق به کسب نشان بین المللی شد.

​

​

نام: شهرستان مهاباد (کردی: مه‌ هاباد)

نام قدیمی: ساوجبلاغ و ساوجبلاغ مکری

استان: آذربایجان غربی

تقسیمات کشوری: بر حسب بخش، شهر، دهستان و روستا می باشد. بخش مرکزی، بخش خلیفان و شهر مهاباد، شهر خلیفان. شهرستان مهاباد از سه بخش حومه، بوکان و سردشت تشکیل گردیده است.

مساحت: ۲۵۹۱ کیلومتر مربع

کوههای اطراف: کوههای مهم عبارتند: از کوه لندشیخان، کوه سرمستان، کوه قصریک و کوه قیزقایان که در مرز ایران و عراق قرار دارد.

رودخانه ها: شهر مهاباد در كنار رودخانه هاي سيمينه رود و زرينه رود كه از رودخانه هاي بزرگ استان مي باشند قرارگرفته است.

جمعیت: ۲۱۵٬۵۲۹ نفر

زبان محلی: مردم مهاباد به زبان کردی سورانی با لهجه مُکری یا مکریانی از زبان کردی تکلم می‌ کنند.

ارتفاع از سطح دریا: ۱٬۳۲۰متر

منبع:تریپ یار​

 

[مهربانوی ایرانی]

آب و هوا: مهاباد دارای آب و هوای کوهستانی با زمستانهای سرد و تابستانهای نسبتاً معتدل و چهار فصل بسیار جذاب است، رودخانه مهاباد از داخل شهر عبور می‌ کند. بهار قشنگ‌ ترین فصل در این منطقه‌ است. در فصل پاییز هوا بیشتر بادی است.

موقعیت جغرافیایی: در موقعیت طول جغرافیایی ۴۵ درجه و ۴۳ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۶ درجه و ۴۶ دقیقه شمالی از استوا قرار گرفته و با دو بخش، مرکزی و خلیفان دارای ۲۲۴ روستا دارای سکنه می‌ باشد.

وضعیت اقتصادی: کشاورزی و دامداری اساس اقتصاد این سرزمین را تشکیل می دهد. این منطقه به سبب قرار داشتن در منطقه کوهستانی؛ بيشتر محصولات اين شهرستان به صورت ديمی کشت می شوند. گندم، جو و انواع بنشن از محصولات كشاورزی اين منطقه به شمار می آيند. در سال ۱۳۵۵ میزان اشتغال در شهر مهاباد ۹۵٫۸ درصد، بالاتر از میزان اشتغال در استان (۸۶ درصد) بوده ولی در سالهای پس از آن، این میزان کاهش یافته به طوری که در سال ۱۳۷۵ میزان اشتغال در شهر به ۸۸٫۸ درصد رسیده است. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰، تعداد بیکاران مرد در شهر مهاباد ۵۱۹۸ نفر و تعداد بیکاران زن ۱۰۵۹ نفر بوده است. (بدون احتساب ۵۷۵۱۵ زن خانه‌دار).​

 

[مهربانوی ایرانی]

تاریخچه: این منطقهٔ قدیمی در زمان‌ های پیشین مرکز نواحی کردنشین بوده و بطلیموس آن را داروشاه و راولیستون به نام داریاس نامیده‌ است. امروز در ۳ فرسخی شهر فعلی، روستایی به نام دریاز (دریاس) مشهود است که از قرار معلوم شهر داریاس در همین نقطه واقع بوده‌است. در عصر هخامنشی منطقه، بخشی از امپراتوری عظیم هخامنشی بود و بعد از آن در زمان اسکندر بخشی از آتوپاتن ماد بود که ژنرال هخامنشی آتروپات و سپس جانشینانش بر آن جا حکومت کردند. در دوره صفویه ایالات غرب ایران میدان مبارزه و برخوردهای دو امپراتوری صفویه و عثمانی بود و حکام محلی در ولایات باختر به مقتضای توانایی یکی از دو امپراتوری هر بار تابع یکی از آنها می‌شد. این شهر در گذشته بر اثر زلزله‌ ای نابود و دوباره ساخته شد. پیرامون این شهر آثار تاریخی متعددی وجود دارد. مهاباد در ابتدا آبادی کوچکی بوده است که در سال ۱۰۳۸ قمری و در اواخر حکومت شاه عباس صفوی، بداق سلطان حاکم ایل مکری محل حاکمیت خود را به مهاباد انتقال داد و در اقدامات عمرانی متعدد این شهر را توسعه بخشید.​

 

[مهربانوی ایرانی]

فرهنگ و هنر: مهاباد دارای چهار نشریه ماهنامه مهاباد، دو هفته‌ نامه جامعه کردستان، مجله میراث یار و پیشه نگ است. دانشگاه آزاد واحد مهاباد در سال ۱۳۶۵ تأسیس شده و اکنون به عنوان بزرگترین واحد دانشگاه آزاد اسلامی در استان آذربایجان غربی با دارا بودن بیشترین تعداد رشته در مقطع کارشناسی ارشد دانشجو می‌ پذیرد. مسن‌ ترین دانشجوی ایران با ۸۲ سال سن در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مهاباد در حال تحصیل است. دانشگاه پیام نور مهاباد در سال ۱۳۷۲ تأسیس شده و در حال حاضر در بیش از ۸۰ رشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می‌ پذیرد. این دانشگاه از نظر تعداد رشته در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و از نظر تعداد دانشجویان در حال تحصیل بعد از دانشگاه پیام نور مرکز ارومیه در جایگاه دوم استان آذربایجان غربی قرار دارد. همچنین دانشگاه جامع علمی و کاربردی واحد مهاباد، آموزشکده فنی و حرفه‌ای سما واحد مهاباد، دانشگاه غیرانتفاعی هیمن، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین پردیس مهاباد از مراکز علمی و فرهنگی در حال فعالیت هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

جاذبه های گردشگری: از جاذبه‌ های گردشگری این شهر می‌ توان به رودخانه و سد مهاباد که یکی از نزدیکترین سدها به محلات مسکونی در جهان است، بازارچه‌ها و بازار بزرگ تاناکورای مهاباد که تأمین کننده اصلی لباس دیگر بازارها و مغازه‌های تاناکورای کشور محسوب می‌شود، همچنین وجود جاذبه های طبیعی همچون تالابهای بین‌المللی کانی برازان و قوپی باباعلی، گوردخمه فخریگاه و غار سهولان (دومین غار بزرگ آبی ایران) در حاشیه و اطراف شهر اشاره کرد.

آداب و رسوم: رقـ*ـص های کُردی یکی از سنتهای دیرینه و یادگارهای ارزشمند آریایی هاست که در میان اکراد همچنان محفوظ مانده است و حتی در رقـ*ـص های سنتی بعضی از اقوام همجوار (همچنین آشوریها) تأثیر کرده است. رقـ*ـص های فولکلوریک نه نوعند و عبارتند از: چه‌ پی یا چوپی، سی‌ پی‌یی، روینه، گـه‌رانه‌ وه، هه‌ لپه‌رکه، دوو پی‌یی، سویسکه‌ یی، شیخانی، داغه.

افراد سرشناس: سید بایز عنایتی، اولین محقق کرد دارای ۳۴ مقالهٔ بین‌المللی مرتبط با زبان کردی، وفایی، شاعر کلاسیک و غزل‌ سرا، احمد قاضی، نویسنده، مترجم، روزنامه نگار برجسته ی کرد، محمد قاضی، مترجم برجستهٔ ایرانی، بداق سلطان مکری، رئیس ایل مُکری که بعد از ویران‌شدن مهاباد به آبادانی و عمران آن پرداخت، هاشم احمد زاده استادیار رشتهٔ مطالعات کُردی در دانشگاه اکستر انگلستان، امیر حسن‌ پور دانشیار دانشکدهٔ تمدن‌ های خاورمیانه و نزدیک دانشگاه تورنتو.​

 

[مهربانوی ایرانی]

محصولات: عسل، سیب

سوغاتی: کلاش یا گیوه (نوعی کفش دستباف)

غذای محلی: یکی از مهمترین غذاهای شناخته شده کولیچه و شورمزه یا همان نخود است از غذاهای سنتی مهاباد می‌ توان به آش دوکلیو (نوعی آش دوغ)، دلمه کلم، بربه سل و نیسکینه، ماشینه، سنگه سیر، شانی کباب و انواع نان‌ های روغنی چون کلانه و پنچه کش اشاره کرد.

صنایع دستی: کلاش یا گیوه در مراسم داوری اصالت و مرغوبیت کالای صنایع دستی 2012 یونسکو، موفق به کسب نشان بین المللی شد. از دیگر صنایع دستی مهاباد می‌ توان قالی، جاجیم، گلیم و چاروق بافی، سکه و پولک دوزی، منجوق دوزی، رودوزی، سوزن دوزی، قرقره بافی (گیپوربافی)، مصنوعات چرمی، قلاب بافی، سجاده بافی و بافت پارچه و لباس کردی، خراطی، چاقو سازی اشاره کرد.

مراکز خرید: بازارچه‌ ها و بازار بزرگ تاناکورای مهاباد که تأمین کننده اصلی لباس دیگر بازارها و مغازه‌ های تاناکورای کشور محسوب می‌ شود.

بدترین و بهترین زمان بازدید: بهار بهترین زمان بازدید و زمستان بدترین و سردترین زمان

مدت زمان لازم برای بازدید از این شهر: یک الی دو روز

صنعت حمل و نقل: در پایانه مسافربری مهاباد ۸۸ دستگاه اتوبوس ویژه، ۵۰ دستگاه مینی بـ*ـوس و ۱۲۵ دستگاه سواری پژو و سمند فعالیت دارند. پروژه راه‌آهن مراغه به ارومیه سال ۱۳۹۲ به مهاباد رسید. ایستگاه راه‌آهن مهاباد و خط آهن میاندوآب به مهاباد به طول ۴۰ کیلومتر در تاریخ ۱۵ اردیبهشت ۹۲ افتتاح شد.​