@nicedavil
کاربر نگاه دانلود
از نکات قابل توجه، تزیینات بکار رفته بر روی تیغه شمشیر می‌باشد. از جمله می‌توان به شمشیری در دوره صفویه که در انتهای تیغه نزدیک دسته در یک دایره کوچک طرحی از شیر و خورشید دیده می‌شود که شاید تا به حال مورد توجه هیچ یک از محققینی که در تهیه تاریخچه شیر و خورشید کار می‌کنند، قرار نگرفته باشد. در بالای این دایره در یک کتیبه کوچک عبارت «یا قاضی الحاجات» نوشته شده، دسته شمشیر از فولاد است و با تزیینات طلایی که در انتها به سر شیر ختم می‌شود.
در نمونه ذکر شده از نقش شیر و خورشید در تزیینات دسته، از این نقوش قابل توجه است. از دیگر تزیینات بر روی دسته این شمشیرها وجود دو سر اژدها به سبک خاص است که در انتهای دسته شمشیر دیده می‌شود (تصویر ۴۹). تحلیل شکل سرهای اژدها بر روی شیء فلزی نشان می‌دهد که مشابه سرهای اژدهای رو به پایین است، همانند نمونه‌هایی که بر روی علم‌های از نیمه دوم قرن هشتم ه.ق به عنوان تزیینات ظاهر شده، ابر دسته شمشیرهای مستقیم ایرانی دوره صفوی نیز وجود دارد.
شاید استفاده از اژدها بعدها به انواع مختلفی از اشیای فلزی گسترش یافت، اما تعبیر دیگری از مفهوم اژدها وجود داشت. سرهای اژدهای پیرامون مرکز صفحه مشبک حک شده علم‌ها برای محافظت از آیات قرآن با دمیدن آتش تعبیر شده است. سرهای اژدها بر روی علم‌ها با سرهای اژدها بر روی دسته شمشیرهای مستقیم ایرانی از دوره قاجار یا حتی قبل از آن، مشابه هستند.
در این شمشیر، اژدها همچون موجودی رام و اهلی به تصویر کشیده شده است و گویی از کتیبه یا دست نوشته‌هایی که مزین به عبارات شیعی است همچون حامی و محافظ می‌باشد و تأیید کننده صاحب شمشیر است که پیرو حق بوده و وظیفه‌اش حمایت از حاکمیت و عدالت است. البته باید در نظر داشت که این نقش در کنار این مفهوم در قالب یک نماد سلطنتی در دوره صفوی نیز بیان می‌شود و در میادین مبارزه و جنگ همچون موجودی درنده‌خو، رعب و وحشت را در دیده‌گان دشمن پدیدار می‌سازد. از لحاظ هندسی، این نقش اساطیری بسیار ظریف است و اندامی کوچک دارد و متناسب با ترکیب دسته و تیغه فلزی طراحی گردید.
ابعاد و طول و عرض شكل اژدها در دو سوی تیغه و نرمی خطوط گردن آن به گونه‌ای است که دست حاکم را آزار نمی‌رساند و سیمای ظاهری اژدها بدون شاخ و دندان، علاوه بر بیانی روایی و نمادین، به شیوه کم و بیش واقع‌گرایانه ترسیم شده است.
در دوره صفوی ما شاهد ظهور کتیبه نگاری با مضامین شیعی در اغلب آثار هنری، از جمله فلزکاری می‌باشیم. در تزیینات بکار رفته بر روی بدنه یا تیغه شمشیر این دوره، استفاده از عبارات شیعی در مدح و احترام به امامت (که عباراتی کوتاه هستند) مرسوم بوده است.
اعتقاد هنرمند شیعی در طول زندگی همیشه مدد جستن و توسل یافتن به این جملات و عبارات بوده و سعی داشته ارادت و احترام خود را به آن نشان دهد. نقش اژدها بر روی دسته شمشیر دوره صفوی در کنار کتیبه نگاری‌ها خود جای تعمق دارد. اژدها به عنوان موجودی ترسناک و اهریمنی در طول تاریخ قبل از اسلام، اکنون در دوره اسلامی و دوره صفویه، جایگاهی متفاوت پیدا کرده و به صورتی رام و اهلی در کنار این کتیبه نگاری‌ها و دیگر تزیینات پدیدار شده است. این نقش دراغلب آثار هنری، جنبه تزیینی، نمادین و کاربردی دارد و با باورهای مکتب تشیع عصر صفوی هم‌آوا شده است.
در نمونه ذکر شده از نقش شیر و خورشید در تزیینات دسته، از این نقوش قابل توجه است. از دیگر تزیینات بر روی دسته این شمشیرها وجود دو سر اژدها به سبک خاص است که در انتهای دسته شمشیر دیده می‌شود (تصویر ۴۹). تحلیل شکل سرهای اژدها بر روی شیء فلزی نشان می‌دهد که مشابه سرهای اژدهای رو به پایین است، همانند نمونه‌هایی که بر روی علم‌های از نیمه دوم قرن هشتم ه.ق به عنوان تزیینات ظاهر شده، ابر دسته شمشیرهای مستقیم ایرانی دوره صفوی نیز وجود دارد.
شاید استفاده از اژدها بعدها به انواع مختلفی از اشیای فلزی گسترش یافت، اما تعبیر دیگری از مفهوم اژدها وجود داشت. سرهای اژدهای پیرامون مرکز صفحه مشبک حک شده علم‌ها برای محافظت از آیات قرآن با دمیدن آتش تعبیر شده است. سرهای اژدها بر روی علم‌ها با سرهای اژدها بر روی دسته شمشیرهای مستقیم ایرانی از دوره قاجار یا حتی قبل از آن، مشابه هستند.
در این شمشیر، اژدها همچون موجودی رام و اهلی به تصویر کشیده شده است و گویی از کتیبه یا دست نوشته‌هایی که مزین به عبارات شیعی است همچون حامی و محافظ می‌باشد و تأیید کننده صاحب شمشیر است که پیرو حق بوده و وظیفه‌اش حمایت از حاکمیت و عدالت است. البته باید در نظر داشت که این نقش در کنار این مفهوم در قالب یک نماد سلطنتی در دوره صفوی نیز بیان می‌شود و در میادین مبارزه و جنگ همچون موجودی درنده‌خو، رعب و وحشت را در دیده‌گان دشمن پدیدار می‌سازد. از لحاظ هندسی، این نقش اساطیری بسیار ظریف است و اندامی کوچک دارد و متناسب با ترکیب دسته و تیغه فلزی طراحی گردید.
ابعاد و طول و عرض شكل اژدها در دو سوی تیغه و نرمی خطوط گردن آن به گونه‌ای است که دست حاکم را آزار نمی‌رساند و سیمای ظاهری اژدها بدون شاخ و دندان، علاوه بر بیانی روایی و نمادین، به شیوه کم و بیش واقع‌گرایانه ترسیم شده است.
در دوره صفوی ما شاهد ظهور کتیبه نگاری با مضامین شیعی در اغلب آثار هنری، از جمله فلزکاری می‌باشیم. در تزیینات بکار رفته بر روی بدنه یا تیغه شمشیر این دوره، استفاده از عبارات شیعی در مدح و احترام به امامت (که عباراتی کوتاه هستند) مرسوم بوده است.
اعتقاد هنرمند شیعی در طول زندگی همیشه مدد جستن و توسل یافتن به این جملات و عبارات بوده و سعی داشته ارادت و احترام خود را به آن نشان دهد. نقش اژدها بر روی دسته شمشیر دوره صفوی در کنار کتیبه نگاری‌ها خود جای تعمق دارد. اژدها به عنوان موجودی ترسناک و اهریمنی در طول تاریخ قبل از اسلام، اکنون در دوره اسلامی و دوره صفویه، جایگاهی متفاوت پیدا کرده و به صورتی رام و اهلی در کنار این کتیبه نگاری‌ها و دیگر تزیینات پدیدار شده است. این نقش دراغلب آثار هنری، جنبه تزیینی، نمادین و کاربردی دارد و با باورهای مکتب تشیع عصر صفوی هم‌آوا شده است.
