kimia
کاربر نگاه دانلود
«قله اورست بلندترین قله جهان است»، خوب همه این را میدانیم. اما آیا همه چیز درباره این قله به همین یک جمله ختم میشود؟ حتماً چیزهایی هست که درباره این قله نمیدانیم. پس بخوانید از ۱۰ واقعیت درباره قله اورست!
۱ . عنکبوتهای هیمالیایی
حتی در کوهستان که به قصد کشیدن یک نفس راحت «اکسیژن خالص» رفتهایم، از شر عنکبوتها در امان نیستیم. «اوفریس اومنیسوپرستس»، معروف به عنکبوت پرشی هیمالیا، که در گوشه سنگها و درز صخرههای اورست زندگی میکند، یکی از معدود مخلوقاتی است که در این حد از ارتفاعات زندگی میکند.این عنکبوت قادر به خوردن همه حشراتی که قادر به پرواز در آن مناطق هستند میباشد. کوهنوردان اوفریس را در ارتفاع ۶۷۰۰ متری اورست پیدا کردهاند و به همین دلیل میتوان گفت که غیر از چند مورد ویژه از پرندگان، اوفریس تنها موجود زندهای است که در این ارتفاع از سطح زمین زندگی میکند. البته در سال ۱۹۲۴، یک گروه کوهنوردی بریتانیایی نوعی ملخ در اورست کشف کردند که در حال حاضر نمونه آن در موزه تاریخ طبیعی بریتانیا نگهداری میشود.
۲ . ۲۱ بار فتح اورست
اپا شرپا، کوهنورد نپالی، تاکنون ۲۱ بار بام جهان را فتح کرده است. وی اولینبار در ماه می ۱۹۹۰ پس از سه صعود ناموفق برای اولین بار قله اورست را فتح کرد. وی که برای کشف رازهای پنهان اورست، پس از اولین صعود، هرسال صعود را تکرار کرده و تا سال ۲۰۱۱ تعداد صعود خود را به ۲۱ بار رسانده، با مشاهده وضعیت قله و تغییر آن طی این سالها، به شدت از عواقب گرم شدن زمین ابراز نگرانی کرده است. اپا آب شدن برفهای روی قله را باعث سختتر شدن صعود دانسته و اظهار میکند که با همین آب شدنها، محل زندگی افراد ساکن در دامنه قله، که خود نیز جزو آنها است، غرق در سیل خواهد شد. ۴ صعود آخر اپا شرپا همراه با تعدادی آزمایش بر روی قله اورست بود.
۳ . مرتفعترین نزاع تاریخ
فتح اورست آنطور که به نظر میآید رمانتیک نیست. بر اساس آمار ارائه شده از صنعت گرشگری در هیمالیا، تعداد صعود کنندگان هرسال روبه افزایش است. در سال ۱۹۸۳ تعداد کسانی که قله اورست را تا آن زمان فتح کردهبودند به ۸ نفر میرسید، اما در سال ۲۰۱۲، تنها در یک روز ۲۳۴ نفر به این قله صعود کردند. پس خیلی دور از ذهن نیست که در چنین وضعیتی بین صعود کنندگان مشاجره و یا حتی نزاع صورت گیرد. در سال ۲۰۱۳ ، کوهنوردانی با نامهای یولی استک، سیمون مورو و جاناتان گریفیث قصد صعود به اورست را داشتند که در میانه راه، بومیان هیمالیایی که جزو راهنمایان صعود کنندگان هستند، به دلیل خطرات احتمالی از صعود بیشتر آنها ممانعت به عمل میآورند. این سه کوهنورد با راهنمایان صعود درگیر میشوند که البته نهایتاً به دلیل همکاری سایر اعضای صعود کننده با بومیان هیمالیایی، به کمپ اصلی بازمیگردند. اما جالب اینجاست که در کمپ اصلی با نیروهای نظامی نپالی مواجه میشوند و به همین دلیل مجبور به دادن تعهد به عدم تکرار کار خود میدهند.
۴ . قدمت ۴۵۰ میلیون ساله
اگرچه رشتهکوه هیمالیا ۶۰ میلیون سال پیش شکل گرفته است، اما تاریخ آن قدمتی بیش از این دارد. ۴۵۰ میلیون سال قبل و زمانی که سنگآهک، قسمتی از لایههای رسوبی بوده است، اورست در زیر آب قرار داشته است. به مرور زمان، سنگها به هم نزدیک شده و رشدی معادل سالیانه ۱۱ سانتیمتر را تجربه میکنند. امروز، شما میتوانید فسیلهایی مربوط به موجودات دریایی را در قله اورست پیدا کنید. در سال ۱۹۲۴، نوئل اودل با کشف نخستین فسیلهای موجودات دریایی در اورست، این مسئله را کشف کرد. اولین نمونه سنگهای بام دنیا را نیز برای اولین بار یک گروه سوییسی در سال ۱۹۵۶ با خود به همراه آوردند.
۵ . ارتفاع اورست چند متر است؟
ارتفاع دقیق قله اورست چند متر است؟ این بستگی دارد که شما در چه کشوری زندگی میکنید. چین ارتفاع اورست را ۸۸۴۴ متر عنوان میکند، درحالی که نپال مدعی است که ارتفاع اورست ۸۸۴۸ متر است. دلیل ارتفاع کمتر در منابع چین این است که معیار آنها برای ارتفاع قله، تنها سنگ بوده و مقدار یخ روی قله را جزو ارتفاع محاسبه نمیکنند. با این حال مجامع بینالمللی، برف روی قله را نیز جزو ارتفاع آن محاسبه میکنند. در سال ۲۰۱۰ نیز، چین و نپال به این توافق رسیدند که ارتفاع اورست را همان ۸۸۴۸ متر در نظر بگیرند.
۶ . نام اورست چیست؟
مرتفعترین قله دنیا در دنیا اورست خوانده میشود ، اما تبتیها به این قله «قومولانگما» میگویند. این نام به معنی «زندگی الهه مادر» میباشد. اما اورست فقط این دو نام را ندارد. بهطور مثال، در نپال «ساگارماتا» به معنی «پیشانی آسمان» نام دارد که این نام پارک ملی نپال است که اورست در آن واقع شده. اما «اورست» نام خود را از اولین کاشف خود که مردی بریتانیایی به نام «جرج اورست» بود گرفته است.
۷ . دربست اورست!
صعود به اورست چیزی حدود چندهزار دلار آب میخورد، اما هر روز به تعداد کسانی که قصد فتح اورست را دارند افزوده میشود. در سال ۲۰۱۲، رالف دایموویتس، کوهنورد آلمانی، عکسی را منتشر کرد که در آن صف افراد درحال صعود به اورست را نشان میداد. البته این صف عریض و الطویلی که رالف آن را به تصویر کشیده بود، به دلیل اوضاع نامساعد جوی از فتح قله بازماند. ۱۹ می ۲۰۱۲ روزی بود که افراد صعود کننده به قله باید در صفی ۲ ساعته به انتظار مینشستند. در این روز بیش از ۲۳۴ نفر خواهان صعود به قله بودند. البته ناگفته نماند که از این افراد صعود کننده، ۴ نفر به دلیل عدم احتیاط در گذرگاههای صعبالعبور، جان خود را از دست دادند.
۸ . در اورست هم نظافت را رعایت کنید
حتماً عکسهای فراوانی از اورست دیدهاید که زیبایی و شکوه آن را از زوایای مختلف به نمایش گذاشتهاند. اما روی دیگر این زیبایی و شکوه جایی است که کوهنوردان زبالههای خود را در کوه رها کردهاند. بر اساس یک آمار تقریبی، حدود ۵۰ تن زباله رها شده در اورست وجود دارد که هر روز و با صعودهای جدید بر حجم آن افزوده میشود. در دامنه اورست حجم عظیمی از کپسولهای اکسیژن و تجهیزات کوهنوردی وجود دارد که صعود کنندگان آنها را در کوه رها کردهاند. از سوی دیگر، اورست مملو از جنازه صعودکنندگان ناکام است که به دلیل صعبالعبور بودن آن مناطق، امکان انتقال این اجساد وجود ندارد. حتی در میان این اجساد، جنازه افرادی که به عنوان راهنمای گروه بودهاند نیز مشاهده میشود.
البته از سال ۲۰۱۴ دولت نپال قوانینی درباره صعود به اورست وضع کرده که طی آن افراد صعود کننده، هنگام بازگشت باید حداقل ۸ کیلوگرم زباله را با خود به پایین قله بیاورند.
۹ . اورست هنوز رشد میکند
ممکن است اندازهگیری صورت گرفته توسط نپال و چین معیار درستی برای ارتفاع اورست نباشد. در سال ۱۹۹۴ محققان دریافتند که اورست به طور متوسط سالیانه ۴ میلیمتر رشد می کند. همانطور که صفحههای زمین همچنان درحال حرکت هستند، اورست نیز به رشد خود ادامه میدهد. در سال ۱۹۹۹ محققان آمریکایی تجهیزاتی را بر روی اورست نصب کردند که امکان مشاهده این تغییرات را میداد. آنها در حال گسترش تحقیقات خود هستند تا ثابت کنند که ارتفاع قله اورست درحال حاضر ۸۸۵۰ متر است.
۱۰ . اورست بلندترین قله دنیا نیست
«مائونا کیا» قله آتشفشان غیرفعال هاوایی، ۴۲۰۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اما باید بدانید که ۶۰۰۰ متر از این کوه در زیر آب قرار دارد. اگر معیار اندازهگیری را کف اقیانوس قراردهیم، ارتفاع این قله حدود ۱۰۲۰۳ متر خواهد بود که حدود ۱۷۰۰ متر از اورست بلندتر است.
بد نیست بدانید که اورست، بلندترین نقطه کره زمین هم نیست. آتشفشان خاموش «چیمبورازو» در اکوادور ۶۲۶۷ متر از سطح دریا ارتفاع دارد، اما این معیار ربطی به بلندترین نقطه جهان ندارد. کره زمین در برخی از مناطق خود دارای پوسته ضخیمتری است و به همین دلیل اکوادور نسبت به نپال، فاصله بیشتری با مرکز زمین دارد. اگر از این نقطه نظر به مرتفعترین نقطه زمین نگاه کنیم، اورست بلندترین نقطه زمین نخواهد بود.
۱ . عنکبوتهای هیمالیایی
حتی در کوهستان که به قصد کشیدن یک نفس راحت «اکسیژن خالص» رفتهایم، از شر عنکبوتها در امان نیستیم. «اوفریس اومنیسوپرستس»، معروف به عنکبوت پرشی هیمالیا، که در گوشه سنگها و درز صخرههای اورست زندگی میکند، یکی از معدود مخلوقاتی است که در این حد از ارتفاعات زندگی میکند.این عنکبوت قادر به خوردن همه حشراتی که قادر به پرواز در آن مناطق هستند میباشد. کوهنوردان اوفریس را در ارتفاع ۶۷۰۰ متری اورست پیدا کردهاند و به همین دلیل میتوان گفت که غیر از چند مورد ویژه از پرندگان، اوفریس تنها موجود زندهای است که در این ارتفاع از سطح زمین زندگی میکند. البته در سال ۱۹۲۴، یک گروه کوهنوردی بریتانیایی نوعی ملخ در اورست کشف کردند که در حال حاضر نمونه آن در موزه تاریخ طبیعی بریتانیا نگهداری میشود.
۲ . ۲۱ بار فتح اورست
اپا شرپا، کوهنورد نپالی، تاکنون ۲۱ بار بام جهان را فتح کرده است. وی اولینبار در ماه می ۱۹۹۰ پس از سه صعود ناموفق برای اولین بار قله اورست را فتح کرد. وی که برای کشف رازهای پنهان اورست، پس از اولین صعود، هرسال صعود را تکرار کرده و تا سال ۲۰۱۱ تعداد صعود خود را به ۲۱ بار رسانده، با مشاهده وضعیت قله و تغییر آن طی این سالها، به شدت از عواقب گرم شدن زمین ابراز نگرانی کرده است. اپا آب شدن برفهای روی قله را باعث سختتر شدن صعود دانسته و اظهار میکند که با همین آب شدنها، محل زندگی افراد ساکن در دامنه قله، که خود نیز جزو آنها است، غرق در سیل خواهد شد. ۴ صعود آخر اپا شرپا همراه با تعدادی آزمایش بر روی قله اورست بود.
۳ . مرتفعترین نزاع تاریخ
فتح اورست آنطور که به نظر میآید رمانتیک نیست. بر اساس آمار ارائه شده از صنعت گرشگری در هیمالیا، تعداد صعود کنندگان هرسال روبه افزایش است. در سال ۱۹۸۳ تعداد کسانی که قله اورست را تا آن زمان فتح کردهبودند به ۸ نفر میرسید، اما در سال ۲۰۱۲، تنها در یک روز ۲۳۴ نفر به این قله صعود کردند. پس خیلی دور از ذهن نیست که در چنین وضعیتی بین صعود کنندگان مشاجره و یا حتی نزاع صورت گیرد. در سال ۲۰۱۳ ، کوهنوردانی با نامهای یولی استک، سیمون مورو و جاناتان گریفیث قصد صعود به اورست را داشتند که در میانه راه، بومیان هیمالیایی که جزو راهنمایان صعود کنندگان هستند، به دلیل خطرات احتمالی از صعود بیشتر آنها ممانعت به عمل میآورند. این سه کوهنورد با راهنمایان صعود درگیر میشوند که البته نهایتاً به دلیل همکاری سایر اعضای صعود کننده با بومیان هیمالیایی، به کمپ اصلی بازمیگردند. اما جالب اینجاست که در کمپ اصلی با نیروهای نظامی نپالی مواجه میشوند و به همین دلیل مجبور به دادن تعهد به عدم تکرار کار خود میدهند.
۴ . قدمت ۴۵۰ میلیون ساله
اگرچه رشتهکوه هیمالیا ۶۰ میلیون سال پیش شکل گرفته است، اما تاریخ آن قدمتی بیش از این دارد. ۴۵۰ میلیون سال قبل و زمانی که سنگآهک، قسمتی از لایههای رسوبی بوده است، اورست در زیر آب قرار داشته است. به مرور زمان، سنگها به هم نزدیک شده و رشدی معادل سالیانه ۱۱ سانتیمتر را تجربه میکنند. امروز، شما میتوانید فسیلهایی مربوط به موجودات دریایی را در قله اورست پیدا کنید. در سال ۱۹۲۴، نوئل اودل با کشف نخستین فسیلهای موجودات دریایی در اورست، این مسئله را کشف کرد. اولین نمونه سنگهای بام دنیا را نیز برای اولین بار یک گروه سوییسی در سال ۱۹۵۶ با خود به همراه آوردند.
۵ . ارتفاع اورست چند متر است؟
ارتفاع دقیق قله اورست چند متر است؟ این بستگی دارد که شما در چه کشوری زندگی میکنید. چین ارتفاع اورست را ۸۸۴۴ متر عنوان میکند، درحالی که نپال مدعی است که ارتفاع اورست ۸۸۴۸ متر است. دلیل ارتفاع کمتر در منابع چین این است که معیار آنها برای ارتفاع قله، تنها سنگ بوده و مقدار یخ روی قله را جزو ارتفاع محاسبه نمیکنند. با این حال مجامع بینالمللی، برف روی قله را نیز جزو ارتفاع آن محاسبه میکنند. در سال ۲۰۱۰ نیز، چین و نپال به این توافق رسیدند که ارتفاع اورست را همان ۸۸۴۸ متر در نظر بگیرند.
۶ . نام اورست چیست؟
مرتفعترین قله دنیا در دنیا اورست خوانده میشود ، اما تبتیها به این قله «قومولانگما» میگویند. این نام به معنی «زندگی الهه مادر» میباشد. اما اورست فقط این دو نام را ندارد. بهطور مثال، در نپال «ساگارماتا» به معنی «پیشانی آسمان» نام دارد که این نام پارک ملی نپال است که اورست در آن واقع شده. اما «اورست» نام خود را از اولین کاشف خود که مردی بریتانیایی به نام «جرج اورست» بود گرفته است.
۷ . دربست اورست!
صعود به اورست چیزی حدود چندهزار دلار آب میخورد، اما هر روز به تعداد کسانی که قصد فتح اورست را دارند افزوده میشود. در سال ۲۰۱۲، رالف دایموویتس، کوهنورد آلمانی، عکسی را منتشر کرد که در آن صف افراد درحال صعود به اورست را نشان میداد. البته این صف عریض و الطویلی که رالف آن را به تصویر کشیده بود، به دلیل اوضاع نامساعد جوی از فتح قله بازماند. ۱۹ می ۲۰۱۲ روزی بود که افراد صعود کننده به قله باید در صفی ۲ ساعته به انتظار مینشستند. در این روز بیش از ۲۳۴ نفر خواهان صعود به قله بودند. البته ناگفته نماند که از این افراد صعود کننده، ۴ نفر به دلیل عدم احتیاط در گذرگاههای صعبالعبور، جان خود را از دست دادند.
۸ . در اورست هم نظافت را رعایت کنید
حتماً عکسهای فراوانی از اورست دیدهاید که زیبایی و شکوه آن را از زوایای مختلف به نمایش گذاشتهاند. اما روی دیگر این زیبایی و شکوه جایی است که کوهنوردان زبالههای خود را در کوه رها کردهاند. بر اساس یک آمار تقریبی، حدود ۵۰ تن زباله رها شده در اورست وجود دارد که هر روز و با صعودهای جدید بر حجم آن افزوده میشود. در دامنه اورست حجم عظیمی از کپسولهای اکسیژن و تجهیزات کوهنوردی وجود دارد که صعود کنندگان آنها را در کوه رها کردهاند. از سوی دیگر، اورست مملو از جنازه صعودکنندگان ناکام است که به دلیل صعبالعبور بودن آن مناطق، امکان انتقال این اجساد وجود ندارد. حتی در میان این اجساد، جنازه افرادی که به عنوان راهنمای گروه بودهاند نیز مشاهده میشود.
البته از سال ۲۰۱۴ دولت نپال قوانینی درباره صعود به اورست وضع کرده که طی آن افراد صعود کننده، هنگام بازگشت باید حداقل ۸ کیلوگرم زباله را با خود به پایین قله بیاورند.
۹ . اورست هنوز رشد میکند
ممکن است اندازهگیری صورت گرفته توسط نپال و چین معیار درستی برای ارتفاع اورست نباشد. در سال ۱۹۹۴ محققان دریافتند که اورست به طور متوسط سالیانه ۴ میلیمتر رشد می کند. همانطور که صفحههای زمین همچنان درحال حرکت هستند، اورست نیز به رشد خود ادامه میدهد. در سال ۱۹۹۹ محققان آمریکایی تجهیزاتی را بر روی اورست نصب کردند که امکان مشاهده این تغییرات را میداد. آنها در حال گسترش تحقیقات خود هستند تا ثابت کنند که ارتفاع قله اورست درحال حاضر ۸۸۵۰ متر است.
۱۰ . اورست بلندترین قله دنیا نیست
«مائونا کیا» قله آتشفشان غیرفعال هاوایی، ۴۲۰۵ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اما باید بدانید که ۶۰۰۰ متر از این کوه در زیر آب قرار دارد. اگر معیار اندازهگیری را کف اقیانوس قراردهیم، ارتفاع این قله حدود ۱۰۲۰۳ متر خواهد بود که حدود ۱۷۰۰ متر از اورست بلندتر است.
بد نیست بدانید که اورست، بلندترین نقطه کره زمین هم نیست. آتشفشان خاموش «چیمبورازو» در اکوادور ۶۲۶۷ متر از سطح دریا ارتفاع دارد، اما این معیار ربطی به بلندترین نقطه جهان ندارد. کره زمین در برخی از مناطق خود دارای پوسته ضخیمتری است و به همین دلیل اکوادور نسبت به نپال، فاصله بیشتری با مرکز زمین دارد. اگر از این نقطه نظر به مرتفعترین نقطه زمین نگاه کنیم، اورست بلندترین نقطه زمین نخواهد بود.
