€تشبیه€

[۰Kiaya۰]

موضوع : تشبیه در گفتار

سلام دوستان

این مطالب آموختنی از آموخته هایی است که من از دبیر بزرگوارم اموختم با تشکر از این بزرگوار

تشبیه در گفتار

نمونه هایی از تشبیه در گفتار :

1ـ چهرة کودک مثل ماه شب چهارده بود.

2ـ از مسابقه برگشتیم؛ مثل لشکر شکست خورده!

3ـ انشایی که نوشتهای، مثل ِ آش شله قلمکار است!

4ِ- روز پیش از اعالم نتیجة آزمون، مثل اسفند روی آتش بود.

در جملة نخست، مقصود از »ماه شب چهارده«، ماه کامل یا بدر است.
بنابراین، مثل ماه شب چهارده یعنی بسیار زیبا و نورانی.

در جملة دوم، مثل
لشکر شکست خورده یعنی ناامید و غم زده. در جمله سوم، مثل آش شله قلمکار
به معنای بی ِ نظم و درهم است ( در پخت آش شله قلمکار، سبزی، گوشت و انواع و اقسام حبوبات به کار میرود)

 

[۰Kiaya۰]

تقدیم به شما عزیزان


اسفند روی آتش یعنی بیقرار و پریشان
(دانه های اسفند وقتی بر آتش میافتند، میترکند و به اینسو و آنسو میپرند)
اگر وقت کرده باشید می بینید که، تشبیهی که در هر جمله به کار رفته است، کنایه ای را نیز دربرمی ِ گیرد. اگر بخوابم به جور دیگه بگیم از مجموعه هر تشبیه معنای کنایی هم دریافت میشود. این قبیل تشبیه ها را تشبیه کنایی مینامیم؛ یعنی کنایه ِ ای که در قالب یک تشبیه صورتبندی و آشکار بشه.

کنایه و ضرب المثل
این بیت را کنایه است:
از مکافات عمل غافل مشو گندم از گندم بروید جو ز جو

1 میگوید: از کیفر کاری که انجام میدهی، غفلت نکن؛ از دانه گندم، گندم میروی
شاعر
و از دانه جو، جو به بار میآید. چنانکه میبینید، شاعر به جای آنکه مقصود خود را یعنی:
(هر کاری، نتیجه و پیامدی متناسب با خود به همراه دارد) به صورت واضح بیاورد، آن را به صورت دو نمونه در مصراع دوم بیان کرده است.
بنابراین در برخی کنایه ها، نمونه هایی میآید تا ذهن شنونده، خود آن نمونه را گسترش دهد و به مفهوم کلی پی برد.
حالا اگر نگاهی به ضرب المثل ـ
که در لغت، مثال زدن است نگاهی کنیم ، می فهمیم که هریک از آنها در واقع کنایه هایی از نوع نمونه (مثال) است.