★ستارگان★

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بالع


بالع

اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی دلو
بعد ۲۰h ۴۷m ۴۰.۵۵۱۵s
میل ‏ ۴۴.۷۹۳″ ۲۹′ ‎−۰۹°
قدر ظاهری (V) ۳.۷۷
مشخصات
رده A1.5V
راهنمای رنگ U-B 0.02
راهنمای رنگ B-V 0
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) -۱۶ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: ۳۱.۸۹ mas/yr
Dec.: -۳۵.۳۲ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۱۴.۲۱ mas
قدر مطلق (MV) ۳.۷۸۳

جزئیات

جرم ۳.۱ M☉
شعاع ۲.۱ R☉
درخشندگی ۴۰ L☉
دما ۷,۵۰۰–۱۰,۰۰۰ K

نام‌گذاری‌های دیگر
Albali, 2 Aquarii, HD 198001, HIP 102618, BD-10° 5506, HR 7950, SAO 144810.
منابع
سیمباد اطلاعات
بالِع یا اپسیلون دلو یک ستاره است که در صورت فلکی دلو قرار دارد.

در متون قدیمی، ستاره بالع نام ستارهٔ روشن‌تر از دو ستارهٔ سعد بُلَع است.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

سروش (ستاره)

مختصات:

۰۵h ۱۶m ۴۱٫۳۵۹۱s٬ +۴۵° ۵۹′ ۵۲٫۷۶۸″



سروش

سروش درخشان‌ترین ستاره پیکر آسمانی ارابه‌ران است.
اطلاعات رصدی
مبدا J۲۰۰۰ اعتدال J۲۰۰۰
صورت فلکی ارابه‌ران
بعد ۰۵h ۱۶m ۴۱٫۴s
میل +۴۵° ۵۹' ۵۳"
قدر ظاهری (V) +۰٫۰۸
+۰٫۷۱/+۰٫۹۶
مشخصات
رده G8III / G0III
راهنمای رنگ U-B +۰٫۴۵
راهنمای رنگ B-V +۰٫۸۰ / −۰٫۲۵
اخترسنجی

حرکت مخصوص (μ) RA: ۷۵٫۵۲ mas/yr
Dec.: −۴۲۷٫۱۳ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۷۷٫۲۹ ± ۰٫۸۹ mas
قدر مطلق (MV) −۰٫۵
+۰٫۱۴/+۰٫۲۹

جزئیات

جرم ۲٫۶۹/۲٫۵۶ M☉
شعاع ۱۰٫۲/۸٫۵ R☉
درخشندگی ۷۸٫۵/۷۷٫۶ L☉
دما ۵۲۷۰/۵۹۰۰ K
فلزات ۴۰٪ Sun
سن ? سال

مدار ستاره دوتایی بصری
همدم Capella Ab
دوره (P) ۰٫۲۸۴۸۰۲ ± ۰٫۰۰۰۰۰۵ yr
نیم‌قطر کوچک (a) ۰٫۰۵۶۴۷ ± ۰٫۰۰۰۰۵"
خروج از مرکز (e) ۰٫۰۰۰۰ ± ۰٫۰۰۰۲
انحراف (i) ۱۳۷٫۱۸ ± ۰٫۰۵°
طول گره (Ω) ۴۰٫۸ ± ۰٫۱°
دور حضیض (T) ۱۹۸۹٫۰۰۳۲۹ ± ۰٫۰۰۰۰۵
نام‌گذاری‌های دیگر
Alhajoth, α Aurigae, ۱۳ Aurigae, HR ۱۷۰۸, HD ۳۴۰۲۹, Gl ۱۹۴, BD+۴۵°۱۰۷۷, FK۵ ۱۹۳, HIP ۲۴۶۰۸, SAO ۴۰۱۸۶, GC ۶۴۲۷, ADS ۳۸۴۱, CCDM J۰۵۱۶۸+۴۵۵۹
منابع
سیمباد Capella A اطلاعات
منابع
سیمباد Capella B اطلاعات
سُروش[۱][۲]، بُزبان[۳] یا عَیّوق (به انگلیسی: Capella) یا آلفای ارابه‌ران (Alpha Aurigae به اختصار Alpha Aur یا α Aur) پرنورترین ستارهٔ صورت‌فلکی ارابه‌ران است. این ستاره، ششمین ستارهٔ پرنور آسمان و سومین ستارهٔ نورانی آسمان نیمکرهٔ شمالی بعد از ژوبین‌دار و ووند (نسر واقع) است. سروش اگرچه با چشم بدون ابراز یک ستاره دیده می‌شود، اما در واقع یک سامانهٔ ستاره‌ای چهارگانه است: یک جفت ستارهٔ دوتایی که به دور جفت دیگری می‌گردد. سروش ستاره‌ای زرد است و نشانگر شانه چپ رانندهٔ ارابه در صورت فلکی ارابه‌ران است. گاهی نیز در میان بزی که ارابه‌ران بر دوش دارد دیده می‌شود.

نام عربی آن یعنی عیوق از ریشه عوق گرفته‌شده و به معنی نگهبان و بازدارنده‌است. در قدیم این ستاره را نگهبان خوشه پروین می‌انگاشتند. سه ستاره روشن که در پی سروش می‌آیند را در قدیم «دیگ‌پایه» (یا اقلام) می‌نامیدند.

نظامی گنجوی از سروش با نام «دیگپایه‌کردار» یاد کرده و در بیتی می‌نویسد: «و آن کوکب دیگپایه‌کردار / در دیگ فلک فشانده افزار.»[۴]

ستاره الماعز کمی پایین‌تر از سروش قرار گرفته‌است. نام الماعز از عربی و به معنای بز است و سروش را به این خاطر که در بالای الماعز قرار دارد بزبان هم نامیده‌اند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بطن‌الثعبان شمالی



بطن‌الثعبان شمالی
اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی اژدها
بعد ۱۸h ۲۱m ۰۳.۴s
میل +۷۲° ۴۳′ ۵۸″
قدر ظاهری (V) ۳.۶۸ / ۵.۶۷
مشخصات
رده F7 Vvar / K0 V
راهنمای رنگ U-B -0.06
راهنمای رنگ B-V 0.49
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) +۳۲.۰ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: ۵۳۱.۰۸ mas/yr
Dec.: -۳۵۱.۵۹ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۱۲۴.۱۱ mas
قدر مطلق (MV) ۴.۱۶

جزئیات

جرم ۱.۰۳/۰.۷۵ M☉
شعاع ۱.۲/۰.۷۵ R☉
درخشندگی ۱.۸۶/۰.۲۹ L☉
دما ۶,۱۰۰/۴,۹۰۰ K
سن ۸ × ۱۰۹ سال

نام‌گذاری‌های دیگر
χ Dra, 44 Dra, Gl 713, HR 6927, BD +72°839, HD 170153, LHS 3379, LTT 15438, GCTP 4245.00, SAO 9087, FK5 695, LFT 1413, WDS 18211+7244A, NSV 10749, IRAS 18220+7242, HIP 89937.
بَطن‌الثُعبان شمالی (شکم اژدها، شمالی) یا خی اژدها یک ستاره است که در صورت فلکی اژدها قرار دارد.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بطن‌الثعبان جنوبی


بطن‌الثعبان جنوبی

اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی {{{صورت}}}
بعد ۱۸h ۲۰m ۴۵.۴۳۰۴s[۱]
میل ‏ ۱۶.۱۳۲″ ۲۰′ ‎۷۱°[۱]
قدر ظاهری (V) ۴.۲۰۰۴[۲]
مشخصات
رده A0sp [۱]
راهنمای رنگ U-B -0.38[۳]
راهنمای رنگ B-V -0.10 [۳]
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) -۱۶ [۱] km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: -۵.۰۳ [۲] mas/yr
Dec.: ۳۷.۸۶ [۲] mas/yr
اختلاف منظر (π) ۱۰.۷۷ mas
قدر مطلق (MV) -۰.۶۴

نام‌گذاری‌های دیگر
φ Dra, 43 Dra, HR 6920, BD 71° 889, HD 170000, HIP 89908, SAO 9084, CCDM J18208+7120AB, GC 25114, 2MASS J18204538+7120159
منابع
سیمباد اطلاعات
بَطن‌الثُعبان جنوبی (شکم اژدها، جنوبی) یا فی اژدها یک ستاره است که در صورت فلکی اژدها قرار دارد.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بطن‌النایر



بطن‌النایر
اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی درنا
بعد ۲۲h ۰۸m ۱۴٫۰s
میل ‏ ۳۹٫۵″ ۵۷′ ‎−۴۶°
قدر ظاهری (V) +۱٫۷۳
مشخصات
رده B7 IV
راهنمای رنگ U-B -۰٫۴۶
راهنمای رنگ B-V -۰٫۱۳
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) +۱۰٫۹ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: ۱۲۷٫۶ mas/yr
Dec.: -۱۴۷٫۹ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۳۲٫۱۶ mas
قدر مطلق (MV) -۰٫۷۴

جزئیات

جرم ? M☉
شعاع ۳٫۶ R☉
درخشندگی ۳۸۰ L☉
دما ۱۳٬۵۰۰ K
سن ? سال

نام‌گذاری‌های دیگر
Al Na'ir, Gl 848.2, HR 8425, CD -47°۱۴۰۶۳, HD 209952, GCTP 5339.00, SAO 230992, FK5 829, HIP 109268.
بطن‌النایر یا نیّر یا آلفا درنا یک ستاره است که در صورت فلکی درنا قرار دارد.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بطین



بطین
اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی بره
بعد ۰۳h ۱۱m ۳۷.۷۶۵۵s
میل +۱۹° ۴۳′ ۳۶.۰۳۹″
قدر ظاهری (V) ۴.۳۵
مشخصات
رده K2III
راهنمای رنگ U-B 0.87
راهنمای رنگ B-V 1.03
راهنمای رنگ R-I 0.51
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) ۲۴.۷ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: ۱۵۴.۶۱ mas/yr
Dec.: -۸.۳۹ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۱۹.۴۴ mas
قدر مطلق (MV) ۵.۳۷۶

جزئیات

جرم ۰.۸ M☉
شعاع ۰.۹ R☉
درخشندگی ۰.۴ L☉
دما ۳,۵۰۰–۵,۰۰۰ K

نام‌گذاری‌های دیگر
Botein, Botejn, 57 Arietis, HR 951, BD +19°477, HD 19787, SAO 93328, FK5 114, GC 3805, HIP 14838.
منابع
سیمباد اطلاعات
بُطِین (شِکمک) یا دلتا بره یک ستاره است که در صورت فلکی بره (برج حمل) قرار دارد.

نام بطین را ابوریحان بیرونی در آثار خود به‌کار بـرده و این نام از آنجا برداشت شده‌است. در متون قدیمی فارسی و عربی نام بطین را برای سه ستاره کم‌نور که در صورت فلکی دیگ‌پایه (شلیاق) واقع شده به‌کار می‌بردند و در کتاب جهان دانش در وصف آن‌ها آمده‌است که «سه ستارهٔ تاریکند بر شکل مثلثی بر دنبهٔ حمل، میان ایشان و میان شرطین مقدار نیزه‌ای است و ماه گاه گاه او را بپوشاند.»[۱]

بطین در صبح الاعشی این‌گونه توصیف شده که «از ستارگان منازل قمر است و آن تصغیر بطین است و از اینرو مصغر شده است تا فرقی میان آن و بطن‌الحوت یکی دیگر از منازل قمر باشد و بطین سه ستاره است بشکل دیگ‌پایه‌ها یا مثلث شکلی که دیگ را هنگام طبخ بر آن نهند و آن نزدیک بطن‌الحمل است یکی ستارهٔ آن تابان و دو دیگر کم‌نورند و این دو پس از طلوع ستاره تابان برآیند.[۱]

سعدی نیز می‌گوید:

ماه و پروین را نگر در قد او
همچنان کز بطن ماهی در بطین.
منزل دوم از منازل ماه نیز بطین نامیده می‌شد.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

ژوبین‌دار

مختصات:

۱۴h ۱۵m ۳۹٫۷s٬ +۱۹° ۱۰′ ۵۶″



ژوبین‌دار

نگهبان شمال در صورت فلکی گاوران.
اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی گاوران
بعد 14h 15 m 39.7s
میل +۱۹° ۱۰' ۵۶"
قدر ظاهری (V) −۰٫۰۴
مشخصات
رده K1.5 IIIpe
راهنمای رنگ U-B ۱٫۲۲
راهنمای رنگ B-V ۱٫۲۴
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) −۵٫۲ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: −۱۰۹۳٫۴۵ mas/yr
Dec.: −۱۹۹۹٫۴۰ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۸۸٫۷۸ ± ۰٫۶۸ mas

جزئیات

جرم ۱–۱٫۵[نیازمند منبع] M☉
شعاع ۲۵٫۷ ± 0.3[۱] R☉
درخشندگی ۲۱۰ ± 10[۲] L☉
دما 4,300[۳] K
فلزات 20–50% Sun
سن > ۴٫۶ × 109 سال

نام‌گذاری‌های دیگر
Alramech, Abramech, α Boötis, 16 Boötes, HD ۱۲۴۸۹۷, HR ۵۳۴۰, BD+19°۲۷۷۷, GCTP 3242.00, GJ ۵۴۱, LHS 48, and HIP ۶۹۶۷۳
منابع
سیمباد اطلاعات

مقایسه اندازهٔ ستارهٔ ژوبین‌دار با خورشید.
ژوبین‌دار، نگهبان شمال یا سِماک رامِح (به انگلیسی، Arcturus) نام ستاره‌ای در صورت فلکی گاوران است. این ستاره، سومین ستاره از نظر قدرت درخشش در آسمان شب است.[۴]

نام عربی آن یعنی سِماک رامِح به معنای «بالابر نیزه‌دار» است و نام یونانی آن Αρκτούρος (آرکتوروس) که در بیشتر زبان‌های اروپایی نیز به کار می‌رود به معنای «نگهبان خرس» است.[۵] رامح به معنای دارنده سلاح و ژوبین و اعزل به معنای بی سلاح و بی‌ژوبین است.

در عربی به ژوبین‌دار، حارس السماء (نگهبان آسمان) و حارس ألشمال (نگهبان شمال) هم گفته شده‌است.

ژوبین‌دار یک اَبَرغول سرخ و رنگ آن سرخ روشن است و از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان شب است. برای رصد آن باید در نیمه‌شب ماه ژوئن به آسمان جنوبی نگریست. این ستاره از نظر جرم با خورشید برابری می‌کند. اگر چهار میلیارد سال آینده از فاصله ۳۷ سال نوری به خورشید نگاه شود در آسمان مشابه نگهبان شمال خواهد بود. سرعت آن بیش از ۱۲۵ کیلوتر بر ثانیه برآورد می‌شود و به علت دوری، ۸۰۰ سال طول می‌کشد تا قوسی برابر نیم‌درجه را در آسمان بپیماید. ۸۰۰ سال دیگر، نگهبان شمال به اندازه نیم‌درجه، یعنی فاصله‌ای برابر با قطر ظاهری ماه، به صورت فلکی دوشیزه نزدیک‌تر خواهد شد.[۶]

محتویات

• ۱ تاریخ مشاهده
• ۲ ژوبین‌دار، یک ستارهٔ بیگانه
• ۳ در فرهنگ‌ها
• ۴ در ادبیات فارسی
• ۵ منابع

تاریخ مشاهده
نگهبان شمال به عنوان یکی از درخشان‌ترین ستاره‌ها در آسمان از دوران باستان، مورد توجه ناظران بوده است.

مردم بین‌النهرین معتقد بودند که این ستاره با خدای انلیل در ارتباط است.

ژوبین‌دار، یک ستارهٔ بیگانه
ژوبین‌دار که در فاصلهٔ ۳۷ سال نوری از ما واقع شده، ۱۰ میلیارد سال عمر دارد. ژوبین‌دار در واقع عضوی از هاله کهکشان ما بوده که به طور اتفاقی وارد صفحهٔ کهکشان شده‌است. اخترشناسان معتقد هستند که این غول بزرگ در کهکشان کوتوله‌ای با ۱۰۰ میلیون ستاره متولد شده که در حدود ۷ میلیارد سال پیش وارد کهکشان راه شیری شده و اکنون به طور کامل در کهکشان ما محو شده‌است. نگهبان شمال عضو گروهی از ستاره‌های پراکنده در آسمان است که حرکتی مشابه در فضا دارند. این گروه «ستاره‌های متحرک نگهبان شمال» نامیده می‌شوند.[۷]

در فرهنگ‌ها
در بُندَهِش آمده که برای هر جهت اصلی یک سپاهبد گمارده شده و سپاهبد شمال، ستارهٔ هفت‌اورنگ (محتملاً نگهبان شمال) است.[۸]

هم‌سنجی سیاره‌های منظومه خورشیدی با تعدادی از ستاره‌های مشهور:
الف:
زمین (۴) > ناهید (۳) > مریخ (۲) > تیر (۱)
ب:
مشتری (۸) > زحل (۷) > اورانوس(۶) > نپتون (۵) > زمین (بدون شماره)
پ:
شباهنگ (۱۱) > خورشید (۱۰) > ولف ۳۵۹ (۹) > مشتری (بدون شماره)
ت:
دبران (۱۴) > ژوبین‌دار (۱۳) > رأس پیکر پسین (۱۲) > شباهنگ (بدون شماره)
ث:
ابط‌الجوزا (۱۷) >قلب عقرب (۱۶) > پای شکارچی (۱۵) > دبران (بدون شماره)
ج:
وی‌وای سگ بزرگ (۲۰) >وی‌وی قیفاووس (۱۹) > مو قیفاووس (۱۸) > ابط‌الجوزا (بدون شماره)
کتاب ذخیره خوارزمشاهی برآمدن این ستاره را نشانهٔ آغاز خزان دانسته.[۹] در ستاره‌شناسی هندوها، ستارهٔ ژوبین‌دار با سیزدهمین منزل ماه هندوها (نکشتره) به نام سواتی متناظر است.[۱۰]

نگهبان شمال از اندک ستاره‌هایی است که در انجیل از آن نام بـرده شده.

در ادبیات فارسی
از خاقانی:

بر نیزهٔ او سماک رامح
کمتر ز زحل سنان ندیده‌است
از نظامی:

در مسیرش سماک آن جدول
گاه رامح نمود و گاه اعزل

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

چلیپا (ستاره)



چلیپا A/B
اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی چلیپا
بعد 12h 47m 43.2s
میل −59° 41' 19"
قدر ظاهری (V) 1.30
مشخصات
رده B0.5 IV
راهنمای رنگ U-B −1.00
راهنمای رنگ B-V −0.15
اخترسنجی

حرکت مخصوص (μ) RA: −48.24 mas/yr
Dec.: −12.82 mas/yr
اختلاف منظر (π) 9.25 ± 0.61 mas
قدر مطلق (MV) −3.92

جزئیات

جرم 14 M☉
شعاع 8 R☉
درخشندگی 34,000 L☉
دما 28,200 K
فلزات 80% خورشید
سن ۱۰ میلیون سال

نام‌گذاری‌های دیگر
Mimosa, Becrux, β Crucis, HR 4853, CPD P-59°4451, HD 111123, FK5 481, SAO 240259, HIP 62434.
منابع
سیمباد اطلاعات
چَلیپا[۱] (β Cru / β Crucis / بتا چلیپا) دومین ستاره درخشان صورت فلکی چلیپا و نهمین ستارهٔ درخشان آسمان است. و حدود ۴۶۰ سال نوری تا زمین فاصله دارد

به آن بتا صلیب جنوبی و مُمْهَظه (mimosa) هم گفته‌اند.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

بلطه
بلطه
اطلاعات رصدی
مبدا مبدأ (ستاره‌شناسی) اعتدال مبدأ (ستاره‌شناسی)
صورت فلکی کمان
بعد ۱۹h ۰۹m ۴۵.۸s
میل -۲۱° ۰۱' ۲۵"
قدر ظاهری (V) +۲.۸۸
فاصله ۴۴۰ ± ۴۱ ly
(۱۳۵ ± ۱۳ pc)
رده طیفی F2II/III
نام‌گذاری‌های دیگر
Albaldah, 41 Sagittarii,
HR 7264, HD 178524,
SAO 187756, HIP 94141,
CCDM 19098-2101
بَلطه (تیشه) یا پی کمان یک ستاره است که در صورت فلکی کمان قرار دارد.

دانلود رمان و کتاب های جدید

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

سعدالسعود



سعدالسعود

اطلاعات رصدی
مبدا J2000 اعتدال J2000
صورت فلکی دلو
بعد ۲۱h ۳۱m ۳۳.۵۳۴۱s
میل ‏ ۱۶.۲۲″ ۳۴′ ‎−۰۵°
قدر ظاهری (V) ۲.۹۱
مشخصات
رده G0Ib
راهنمای رنگ U-B 0.56
راهنمای رنگ B-V 0.83
اخترسنجی

سرعت شعاعی (Rv) ۶.۵ km/s
حرکت مخصوص (μ) RA: ۲۲.۷۹ mas/yr
Dec.: -۶.۷۰ mas/yr
اختلاف منظر (π) ۵.۳۳ mas

جزئیات

جرم ۶ M☉
شعاع ۵۰ R☉
درخشندگی ۲,۲۰۰ L☉
دما ۵,۶۰۰ K

نام‌گذاری‌های دیگر
Sadalsuud, Saad el Sund, β Aqr, 22 Aqr, HR 8232, BD -06°5770, HD 204867, FK5 808, HIP 106278, SAO 145457, GC 30137, ADS 15050 A, CCDM J21316-0534A
منابع
سیمباد اطلاعات
سعدالسُعود یا بُنزه یا بتا دلو یک ستاره است که در صورت فلکی دلو قرار دارد.

نام این ستاره در فارسی میانه، بنزه است.

دانلود رمان و کتاب های جدید