بیش فعالی یا شیطنت، برداشت والدین چیست؟

[ԼƠƔЄԼƳ]

امروزه آستانه تحمل کاهش یافته است و متاسفانه والدین با مشاهده چند شیطنت به کودک برچسب بیش‌فعالی می‌زنند.

ایسنا: یک روانشناس کودک گفت: امروزه آستانه تحمل کاهش یافته است و متاسفانه والدین با مشاهده چند شیطنت به کودک برچسب بیش‌فعالی می‌زنند.

علی راکی با اشاره به اینکه والدین با مشاهده اولین علامت از شیطنت کودک به او بر چسب بیش‌فعالی می‌زنند، اظهار کرد: بیشتر علت بروز رفتارهایی که به نظر والدین ناشی از بیش‌فعالی کودک است ریشه در کمبود محبت والدین و رفع نیازهای کودک دارد.

وی با بیان اینکه والدین به اشتباه دادزدن، بازی‌های شیطنت گونه مانند بالا رفتن از مبل‌ها را از علائم بیش‌فعالی می‌دانند، افزود: حتی در موارد که والدین کودک، نسبت به این فعالیت‌ها بی‌توجه باشند، این اطرافیان هستند که به صورت پی در پی به والدین گوشزد می‌کنند که کودک شما بیش فعال است.

این روان شناس کودک با بیان اینکه در اکثر موارد خانواده‌ها در مواجه شدن با این شرایط تسلیم خواسته‌های دیگران می‌شوند و اقدام به درمان کودک می‌کنند، ادامه داد: در اکثر موارد روان پزشکان برای این کودکان دارو تجویز می‌کنند، در حالی که باید علت اصلی برخی فعالیت‌های کودک را در بی توجهی والدین به رفع نیازهای او دنبال کرد.

سه مشخصه بیش‌فعالی چیست؟

راکی با اشاره به اینکه خانواده‌ها در تشخیص درست و فرق میان بازی‌های شیطنت گونه و بیش‌فعالی کودکان باید از سه علامت بیش‌فعالی آگاه شوند، ادامه داد: نخستین علامت برای تشخیص بیش‌فعالی، فعالیت بیش از اندازه کودک است، برای مثال کودک بیش از دو سوم زمانی را که بیدار است بدون استراحت در حال انجام فعالیت‌های غیر طبیعی است.

وی ادامه داد: تکانشگری کودک دومین نشانه بیش‌فعالی کودک است، به این معنا که کودک رفتارهایی را بدون فکر انجام می‌دهد، برای نمونه در هنگام عبور از خیابان دست والدین را رها کرده و به وسط خیابان می‌دود یا چاقو و وسایل خطرناک را پرتاب می‌کند.

این روانشناس کودک افزود: بی توجهی سومین نشانه بیش‌فعالی کودکان است، کودک بیش فعال نسبت به محیط پیرامون بی‌توجه است برای مثال نمی‌توانند یک جا بشینند و به صحبت‌های دیگران توجه کنند.

راکی تصریح کرد: معمولا زمانی که با کودک بیش فعال صحبت می‌کنیم، حواس خود را به چیز دیگری معطوف کرده و توجهی به حرف‌ ما ندارد.

کاهش آستانه تحمل والدین یا بیش‌فعالی کودک‌؟

وی تاکید کرد: زمانی می‌توان علائم ذکر شده را نشانه بیش‌فعالی دانست که والدین وظایف خود مانند برقراری ارتباط، بازی، گفت‌وگو و کمک به کودک در انجام فعالیت‌های روزانه در قبال کودک به خوبی انجام داده باشند.

این روانشناس کودک با اشاره به اینکه آستانه تحمل والدین کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: متاسفانه والدین با مشاهده چند شیطنت به کودک بر چسب بیش‌فعالی می‌زنند؛ در حالی که به غیر از تامین مخارج فرزند مسؤلیت‌های دیگری مانند بر قراری ارتباط، بازی و وقت گذاشتن برای کودک نیز بر عهده دارند.

راکی با بیان اینکه والدین نباید کودکان خود را با سایر کودکان مقایسه کنند، تصریح کرد: ممکن است والدین رفتار کودک دیگری را بر فرزند خود ترجیح دهند و درحالی که باید کودک خود را منحصر به فرد ببینند.

وی با اشاره به آسیب‌هایی که در اثر مصرف دارو و یا برچسب‌های به اشتباه بیش فعال به کودک زده می‌شود اشاره کرد و گفت: اغلب این آسیب‌ها در دوران بزرگ سالی متوجه کودک می‌شوند، در نتیجه والدین نباید بدون شناخت و تنها برای رفع مسؤلیت و آسایش به کودک خود بر چسب بیش‌فعالی بزنند.

 

[ԼƠƔЄԼƳ]

از ویژگی‌های کودک خلاق می‌توان به پرانرژی و پرجنب و جوش بودن اشاره کرد و اصطلاحا به چنین کودکی «شیطان»‌ گفته می‌شود.



این کودک کنجکاو است و در اصطلاح غلط فضول خطاب می‌شود (منهای کودکان بیش فعال)، دائما سوال می‌کند و هر جوابی را نمی‌پذیرد. برای یک مساله راه حل‌های متعددی دارد که گاهی این راه‌حل‌های عجیب و غریب است، نسبت به سایر کودکان خیالپرداز است، داستان‌های تخیلی می‌سازد، در چارچوب‌ها قرار نمی‌گیرد و از مقررات تبعیت نمی‌کند، به همین دلیل بیشتر این کودکان در خانواده‌ها مورد اذیت و آزار قرار می‌گیرند که چرا مقررات را رعایت نکردی؟!



به گفته این دکتر برنامه‌ریز آموزشی درسی، این کودکان برونگرا و رفاقت‌طلب هستند و علاقه زیادی به معاشرت دارند. آنها در بازی‌هایشان، بیشتر رهبر هستند تا فرمانبردار. به همین دلیل در اغلب بازی‌هایشان «رئیس» هستند.



وی می‌افزاید: این کودکان قدرت تفکر واگرا دارند و خیلی کم دارای تفکرات همگرا هستند یعنی در حقیقت اگر مساله‌ای به آنها داده شود، برای حل آن حساب و کتاب نمی‌کنند بلکه به کلیت مساله نگاه کرده، اظهار می‌کنند «کل آن دارای اشکال است» و همچنین دارای قدرت نوآوری و ابداع هستند.



شناسایی کودک خلاق



تارنس یکی از پیشکسوت‌های قلمرو خلاقیت و نوآوری است که سال 1988 چهار نوع خلاقیت را در کتاب خود آورده است.



به گفته وی یک کودک خلاق دارای قدرت تفکر واگراست، قدرت تفکر سیال و روانی دارد و با قدرت انعطاف‌پذیری بالایش، سازگاری او بیش از کودکان دیگر است و دارای قدرت شرح و بسط بیش از حد معمول است.



به گفته دکتر پروند، برخی عوامل که قدرت خلاقیت و نوآوری را در کودکان تضعیف می‌کند، شامل محدودیت‌هایی است که بزرگ‌ترها و خانواده برای او ایجاد می‌کنند، همچنین تنبیه کردن، بی‌مهری، اخم کردن در برابر کارهایی که انجام می‌دهد و اجبار کردن کودک به رعایت مقررات خشک و محدودیت‌های فردی و جمعی می‌تواند تاثیرات منفی دربرداشته باشد.



وی همچنین استهزا و مسخره کردن کودک، ایجاد ترس از به هم خوردن اوضاع آرام خانواده و محیط و پیشداوری‌های غلط درباره کودک را از موارد کاهش خلاقیت در کودکان ذکر می‌کند.



گفتنی است؛ تعصبات فردی، قبیله‌ای، محلی و انواع حسادت‌ها نیز از عوامل تضعیف خلاقیت به شمار می‌رود.



عوامل تقویت قدرت خلاقیت



یکی از مولفه‌های موثر در خلاقیت «هوش» است که ابعاد مختلفی دارد، بنابراین هوش، عامل عمده‌ای در تقویت خلاقیت است.



دکتر پروند با بیان این مطلب، عامل بعدی در بروز خلاقیت را دادن آزادی لازم و کافی به کودک عنوان می‌کند که در این میان، تشویق و احترام والدین نیز تاثیر خوبی در گفتار و رفتار کودک خلاق خواهد داشت.



تحقیقات نشان می‌دهد فراهم کردن اسباب و لوازمی که کودک به وسیله آنها خلاقیتش را بروز می‌دهد، همچون ابزار نقاشی، انواع بازی‌های فکری و ... می‌تواند نقش مهمی داشته باشد.



همچنین تدارک محیط آرام برای استراحت و تفکر و بروز خلاقیت و جلوگیری از دخالت عوامل مزاحم و تخریب‌کننده را نیز نباید نادیده گرفت.



والدین می‌توانند با اجازه دادن به کودک خود، آنها را به داستان سرایی و قصه‌گویی تشویق کنند که هم قصه را گوش دهند و هم تعریف کنند.



کودک نیز با تجربه کردن انواع بازی‌ها، حرکات نمایشی و موسیقی می‌تواند در جهت شکوفایی خلاقیت خود گام بردارد.



یک نکته مهم



این استاد دانشگاه می‌افزاید: مادران باید قبل از مادر شدن با توانمندی‌هایی که خداوند در کودکان به ودیعه گذاشته شده است، آشنا شوند و راه‌های شکوفایی را بیاموزند تا از این طریق بتوانند کودکی خلاق و با استعداد پرورش دهند، البته نباید فراموش کرد که مدارس نیز با مجهز شدن به ابزارهای لازم جهت پرورش خلاقیت، می‌توانند گام موثر در این راه بردارند.



طبق تحقیقات به دست آمده، 75 درصد از شخصیت یک کودک قبل از 6 سالگی شکل می‌گیرد و 20 درصد آن تا 18 سالگی و 5 درصد بقیه از 18 سالگی به بعد.



حال اگر از خود بپرسیم که کودک از زمان تولد تا 6 سالگی کجا بوده است؟ هیچ جوابی بجز «خانه» نداریم پس مشاهده می‌کنید که می‌توان از «مادر» به عنوان مربی اصلی کودک نام برد و از آنجا که نقش مادر در تربیت کودک بسیار با اهمیت است، خداوند بزرگ‌ترین رسالت مادر را انسان‌سازی ذکر کرده است، چرا که سازندگی این انسان پیچیده و ناشناخته، بسیار سخت است، بنابراین مادران در پرورش خلاقیت کودک، باید اجازه دهند کودک شیطنت کند و وی را در چارچوبی مقید نکنند و با تشویق وی، امکانات را برای وی مهیا سازند.



به گفته دکتر پروند، اهرم اصلی در ایجاد و نهادینه کردن این نوع توانمندی‌ها، علاوه بر عناصر ذکر شده،‌ برنامه‌های آموزشی درسی مدارس است ولی این موضوع را نیز نباید از یاد برد که نام هر تغییر و حرکتی هم خلاقیت‌ نیست چرا که حرکت خلاق و نو باید تازه و غیرتکراری بوده و نوعی پویایی به همراه داشته باشد.

دانلود رمان و کتاب های جدید