بیـمآری ام اس علائم و علل درمان

[Printemps]

بیـماری امـ اس ..

ـ

بیشتر بدآنیید ..

مولتیپل اسکلروزیس ( MS ) ام.اس به عنوان شایع ترین اختلال عصبی قلمداد می شود؛ عارضه ای که در زنان تا سه برابر بیشتر از مردان شایع است. مولتیپل اسکلروزیس ( MS ) یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی پاسخ غیر متعارفی به سیستم عصبی مرکزی (CNS ) می دهد.


سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، نخاع و اعصاب بینایی است. سیستم ایمنی بدن به طور معمول عوامل خارجی مانند باکتری ها و ویروس ها را مورد هدف قرار می دهد ولی در بیماری های خود ایمنی، به اشتباه بافت های نرمال از بین می روند. لوپوس و آرتریت روماتوئید نیز جزء بیماری های خود ایمنی محسوب می شوند.

در بیماری ام اس ، سیستم ایمنی به میلین حمله می کند. میلین به غلاف چربی اطراف سلول های عصبی گفته می شود. میلین آسیب دیده سبب بوجود آمدن تصلب بافت (sclerosis) می شود که نام بیماری نیز از همین واژه گرفته شده است.


دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


زمانی که پوشش میلین یا بافت های عصبی آسیب می بینند، ارسال پیام های عصبی مختل می شود که عوارض مختلفی دارد.

● شایع ترین علایم بیماری عبارتند از :

• خستگی شدید

• تاری دید و دوبینی

• ضعف عضلانی و از دست دادن کنترل عضلات

• عدم تعادل

• بی حسی

• درد چشم

• خواب رفتن مداوم دست و پاست

در صورت پیشرفت بیماری، علایمی مانند اختلال در کنترل ادرار، گرفتگی عضلات (اسپاسم)، مشکلات جنـ*ـسی، اختلال در بلع غذا، اختلال در صحبت کردن و مشکلات شناختی نیز مشاهده می شود.

● علل بروز ام اس

هنوز علت دقیق بروز ام اس مشخص نیست ولی محققان بر این باورند که عوامل ژنتیکی و محیطی و شیوه زندگی نقش مهمی در بروز این عارضه دارند.

تحقیقات نشان می دهد که استرس، ضعف سیستم ایمنی و کمبود ویتامین D، احتمال بروز این بیماری را تشدید می کند. تحقیقات نشان می دهد که ساکنین شمال آمریکا نسبت به جنوب آن بیشتر به ام اس مبتلا می شوند. آب و هوای جنوب آمریکا گرمتر است و این افراد بیشتر در معرض نور خورشید قرار دارند، بنابراین نور خورشید و ویتامین D دو عامل مهم در پیشگیری از این بیماری هستند.

برخی از تحقیقات نشان می دهد که توتون و تنباکو خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند ولی این میزان به اندازه ای نیست که بتوان سیگار را عامل بروز ام اس تلقی کرد.

همانطور که گفته شد، ژنتیک نقش مهمی در بروز این بیماری دارد، اگر یکی از دوقلو های همسان به این بیماری مبتلا شوند، احتمال بروز قل دیگر بین ۲۰ تا ۴۰ درصد است.

● انواع مختلف بیماری ام اس چیست؟

– ام اس پیشرونده مقدماتی

در این نوع، نشانه های بیماری به طور پیوسته از زمان تشخیص بیماری سیر صعودی دارند. حمله ها مشخص نیستند و هیچ علامت بهبودی وجود ندارد. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از بیماران، به این نوع از بیماری مبتلا می شوند. معمولا بیماری ام اس در افرادی که این مرحله را تجربه می کنند، دیر و در حدود ۴۰ سالگی تشخیص داده می شود.

– نوع عودکننده – فروکش کننده

حدود ۹۰ درصد از بیماران، به این نوع مبتلا هستند. معمولا نشانه های اولیه بیماری در این افراد، در اوایل بیست سالگی دیده می شود. پس از آن در دوره های مختلف، بیماری عود می کند و در بین دوره ها، بیمار بهبودی نسبی دارد. معمولا بیمارانی که به این نوع از بیماری مبتلا هستند، وارد مرحله دیگری از بیماری به نام پیشرونده ثانویه می شوند.

– ام اس پیشرونده ثانویه

در این نوع، علایم بیماری به طور پیوسته سال ها وجود دارد و هیچ عود یا بهبودی حاصل نمی شود. معمولا این حالت ۱۰ تا ۲۰ سال پس از تشخیص بیماری اتفاق می افتد. این نوع از بیماری معمولا منجر به از کار افتادگی بیماران می شود.

– نوع پیشرونده عودکننده

این نوع از بیماری بسیار نادر است و در آن بیماری در دوره های مشخص عود می کند و از یک حمله تا حمله بعدی، نشانه های بیماری شدیدتر می شود. حدود ۵ درصد از افراد به این نوع از بیماری مبتلا هستند.

● راه های موثر برای حل مشکل حافظه در بیماران مبتلا به ام اس

ورزش های هوازی تنها روش برای رفع مشکلات حافظه در بیماران مبتلا به ام اس است

مطالعات اخیر محققان بنیاد کسلر واقع در ایالت نیوجرسی آمریکا نشان می دهد که مهمترین عامل نجات حافظه در بیماران مبتلا به ام اس، اروبیک (ورزش های هوازی) است.

محققان بنیاد کسلر با انجام مطالعه ای دریافتند که راه حل این مشکل انجام حرکات هوازی است. ورزش سبب افزایش حجم هیپوکامپ مغز که مهمترین بخش مغز است، می شود و مشکلات مربوط به حافظه را در بیماران مبتلا به ام اس رفع می کند.

ورزش های هوازی رایگان است و به راحتی در دسترس عموم قرار دارد، به علاوه هیچ عارضه جانبی در برندارد.

ورزش های هوازی موجب بهبود عملکردهای شناختی مغز و سرعت انتقال بیماران می شود.

روش های دیگری نیز برای حفظ حافظه در بیمارن مبتلا به ام اس وجود دارد. برخی از این روش ها عبارتند از :

– آگاهی از بیماری، احساسات بیماران مبتلا به ام اس مدام در حال تحـریـ*ک است. با شروع حمله ام اس، بیمار بسیار نا امید شده و علایم افسردگی به سرعت افزایش پیدا می کند.

یکی از مهمترین روش های مقابله با این علایم، آگاهی و اشراف بر آن است. بیماران باید بدانند که تنها کسی که می تواند به آنان کمک کند خودشان هستند و باید بر اعصاب خود تسلط داشته باشند. دانستن این نکته که ام اس منجر به مرگ نمی شود و اکثر افراد مبتلا عمر طبیعی داند، بسیار کمک می کند.


دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


– تحرک بیمار ، همانطور که گفته شد، تمرین مناسب و تحرک بیمار بسیاری از علایم بیماری از جمله خستگی مفرط و مشکلات مثانه را کاهش می دهد و باعث بهبود خلق و خو می شود. شنا، پیاده روی و دوچرخه سواری در بهبود علایم بیماری بسیار موثر است.

– استراحت و خواب کافی، در بهبود علایم بیماری نقش مهمی را ایفا می کنند. یوگا و مدیتیشن نیز به کرات در این بیماران توصیه شده است.

– کمک گرفتن از دیگران، خانواده و اطرافیان بیمار می توانند با قبول مسئولیت های گوناگون، تنش بیمار را کاهش دهند.

قبول مسئولیت توسط سایر افراد خانواده باعث می شود که بیمار زمان بیشتری را به استراحت اختصاص دهد و استرس کمتری داشته باشد.

– تمرکز روی یک موضع خاص، تمرکز روی فقط یک موضوع در روز و به پایان رساندن آن بسیار موثر است. اگر تمام کارهای روزانه در یک کار خلاصه شود و همان کار با موفقیت به پایان برسد، اعتماد به نفس فرد افزایش می یابد و این موضع در روند کنترلی بیمار موثر است.

– ملاقات با مددکار، روانشناس و فیزیوتراپ، ملاقات با این افراد و کمک گرفتن از آنان راه حل مناسبی را در امور مختلف دراختیار می گذارد و تحمل مشکلات را آسان می کند

– شرکت در مراسم اجتماعی و معاشرت با افراد شاد

-رژیم غذایی مناسب برای بیمارن ام اس

رژیم غذایی مناسب و اجتناب از استرس، احتمال بروز بیماری را کاهش می دهد. در این رژیم غذایی، غذای کم چرب و با فیبر بالا توصیه شده است. چربی های اشباع و روغن های حیوانی علایم بیماری را تشدید می کنند.

کافئین و الـ*کـل باعث تحـریـ*ک مثانه و تشدید علایم ام اس می شود؛ بنابراین به بیماران توصیه شده است که از مصرف این نوشیدنی ها اجتناب کنند.

سیستم گوارش افراد مبتلا به ام اس در مقابل گلوتن بسیار حساس است؛ بنابراین به این افراد توصیه می شود که از مواد غذایی فاقد گلوتن استفاده کنند.

استفاده از میوه و سبزیجات تازه باعث می شود که مشکلات مربوط به یبوست در بیماران مبتلا به ام اس برطرف شود؛ از طرفی اضافه وزن باعث مشکلات حرکتی و عدم تعادل در این بیماران می شود.

 

[Printemps]

ام اس چیست؟

بیماری MS یک بیماری دستگاه عصبی مرکزی بوده و در این بیماری پوشش محافظ اعصابی که در داخل و اطراف مغز نخاع قرار دارند تخریب می شود.
ام اس هنگامي در بدن آغاز ميشود كه گلبولهاي سفيد كه نقش دفاعي در بدن دارند به ميلين كه حفاظتي براي رشتههاي عصبي است و كمك ميكند كه پيامهاي الكتريكي با سرعتي چندين برابر منتقل شوند، بجاي يك عامل بيگانه حمله ميكنند و هر بار كه اين گلبولها به رشتههاي اعصاب مربوط به يكي از اندامهاي بدن بیمار،آن اندام دچار مشكل ميشود.

چه کسانی به این بیماری دچار می شوند؟

در سطح جهانی شیوع این بیماری به طور متوسط 30 در هر 100 هزار نفر است. 350 هزار نفر در ایالات متحده به این بیماری مبتلا هستند. معمولا شخص مبتلا به ام اس در سال های بین 20 تا 50 سال تشخیص داده میشود. اما در کودکان و افراد مسن نیز دیده میشود. و زن ها دو برابر مردان احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. اکثر مبتلایان به بیماری افراد بین 20 تا 50 سال هستند و در کل جهان، هر چه از خط استوا دورتر شویم، خطر ابتلای به بیماری هم بیشتر میشود. به طوریکه در مناطق سردسیر عرضهای بالا و پایین جغرافیایی این بیماری بسیار شایع است. تحقیقاتی در جریان است تا نقش نور آفتاب و ویتامین دی را در ابتلای به MS مورد بررسی قرار دهند.
در بعضی کشورهای چند نژادی، مثل امریکا که افراد نژادهای مختلف در کنار هم زندگی میکنند،بیشتر دیده شده است در بعضی نژادها ابتلای به MS بیشتر و در برخی دیگر کمتر است.

چه چیزی باعت بیماری ام اس می شود؟

علت بیماری ام اس هنوز ناشناخته است. در 20 سال گذشته ، محققان ، اختلالات سیستم ایمنی بدن و ژنتیک را بعنوان عوامل مشکوک برای این بیماری توضیح داده اند. عامل خارجی (ویروس) هم از نظریات دانشمندان است که موجب می شود غلاف ملین بعنوان مزاحم توسط سیستم ایمنی بدن شناخته میشود؛ که البته این در حد یک نظریه است.
هنگامی که سیستم ایمنی بدن تحـریـ*ک شد و بدن وادار به تولید پادتنهائی می شود که به اشتباه به عناصر خودی بدن حمله میکنند، در بیماری MS این پادتنها به میلین ( Myelin ) که پوشش اعصاب می باشد حمله کرده و آنها را نابود می کنند. میلین باعث می شود که پیامهای عصبی به سرعت در طول عصب منتقل شود. حال اگر این ماده تخریب شود بر روی عصب نقاطی بدون میلین بنام پلاک بوجود می آید و با گسترش این پلاکها انتقال پیام عصبی در طول عصب کند شده و یا با مشکل مواجه می شود که خود باعث بروز علائم بیماری MS می شود.
حمله ها کی رخ می دهند؟

وقتی که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال شد و التهاب اعصاب رخ داد؛ بدن در درک ملین بعنوان مزاحم دچار مشکل می شود و حملات رخ می دهند. پالس ها و داده های الکتریکی که در طول اعصاب ما در سفر هستند کند تر می شوند. علاوه بر این اعصاب خود نیز آسیب می بینند. در حالی که ملین ممکن است بعد از حمله به ترمیم خود بپردازد اما تاثیرات آن باقی مانده و چون زخم دیده می شوند. (پلاک ها) هر چه که بیشتر و بیشتر اعصاب تحت تاثیر قرار میگیرند؛ مشکلاتی در فرد پیش می آید که بخاطر سیستم عصبی بر روی چشم ؛ کنترل گفتار ، راه رفتن ؛ نوشتن و حافظه پیش میآید.

آیا ام اس ارثی است؟

اگرچه نقش وراثت در این بیماری تایید نشده است، اما بی تاثیر هم نیست. 1% از عموم مردم ممکن است به این بیماری مبتلا شوند اما احتمال ابتلای اعضای درجه یکم فرد مبتلا شده به این بیماری بیشتر و در حدود 1-3 % است. مثلا در دوقلو های یکسان به 30% و در دو قلو های غیر یکسان یه 4% می رسد. این آمار نشان از نقش ژنتیک در ام اس دارد که البته عوامل محیطی نیز نقش مهمی دارند.

اطلاعات بیشتر


انواع بیماری ام اس چیست؟

از نگاهی دیگر هر فرد مبتلا به ام اس بیماری خاص خود را دارد. اگرچه اسیب عصبی نقش اصلی را دارد اما MS در هر کس منحصر به فرد است.
اگرچه تجربه ی هر فرد با این بیماری گسترده است اما پزشکان و محققان چند نوع عمده از MS را دسته بندی کرده اند و بوسیله آن پیش بینی و درمان را صورت می دهند.
1) نوع عود كننده_ فروكش كننده
2) نوع پيشرونده_ اوليه
3) نوع پيشرونده_ ثانويه
4) نوع پيشرونده_ عود كننده

انواع بیماری ام اس
Relapsing-Remitting (RR) MS - عود كننده_ فروكش كننده

ام اس برای حدود 65- 80 % از افراد با " عود كننده_ فروكش كننده" شروع می شود. این رایج ترین نوع ام اس است و گاها با عود غیر قابل پیشبینی بیماری که به "حمله" معروف است؛ همراه است. این حملات وجود دارند و علائم گاهی از بین می روند فاصله بین حملات هفته ها تا دهه هاست.
اطلاعات بیشتر

Primary-Progressive (PP) MS -- پيشرونده_ اوليه

پیشرونده – اولیه نوعی از ام اس است که پیشرفت ناتوانی در فرد تدریجی است و وضعیت بیمار بصورت مداوم بدتر میشود. ای وضعیت بدون هیچ گونه عود یا بهبودی آشکاریست. این شکل از بیماری فقط در 15% از بیماران رخ می دهد و بیشتر در افرادی شایع است که بعد از 40 سالگی به این بیماری مبتلا شده اند.

اطلاعات بیشتر

Secondary-Progressive (SP) MS --- پيشرونده_ ثانويه

در این نوع از ام اس ابتدا یک دوره "عود کننده – فروکش کننده" رخ می دهد و سپس به بیماری "پیشرونده- ثانویه" تبدیل می شود. بخش مترقی (پیشرونده) این بیماری ممکن است مدت کوتاهی از شروع ام اس و یا گاهی دهه ها بعد از ان رخ دهد. در حدود 50% از "عود کننده – فروکش کننده ها" به مرور و در طول دهه ها به "پیشرونده – ثانویه" تبدیل می شوند.
اطلاعات بیشتر


Progressive-Relapsing (PR) MS --- پيشرونده_ عود كننده

ابتلا به این نوع بیماری معمولا کم تر شایع است. در این نوع پیشرفت ماداوم و حملات حاد بیماری بدون بهبود دیده میشود. البته گاها این بیماری از نوع " پيشرونده_ اوليه" تشخیص داده می شود.

اطلاعات بیشتر

علائم این بیماری چیست؟

نشانه های بیماری ام اس ممکن است یک یا چند و یا دارای دامنه ای از) ملایم تا شدید( در مدت زمان مختلف. این علائم عبارتند از :
اختلالات بینایی )دید، انحرافات رنگ، از دست دادن بینایی در یک چشم؛ تاری، چشم درد)
ضعف اندام، از دست دادن هماهنگی و تعادل
اسپاسم های عضلانی، خستگی، بی حسی، سوزن سوزن شدن
از دست دادن حس، از دست دادن تکلم، لرزش، سرگیجه
اختلال دردفع ادرار و اختلال در عملکرد روده
از دست دادن قدرت حافظه
افسردگی ، پارانویا ؛ خنده و گریه غیر قابل کنترل
علائم بیماری ام اس برای اطلاع بیشتر.

ام اس چگونه تشخیص داده می شود؟

با توجه به طیف گسترده ی علائم بیماری ام اس ممکن است برای ماه ها تا سال ها تشخیص داده نشود. پزشکان بویژه متخصصین مغز و اعصاب با گرفتن شرح حال دقیق و آزمایشات و معاینات فیزیکی و عصبی شامل:
MRI
آزمون الکتروفیزیولوژیک
تست مایع نخاعی
در مجموع، این سه تست و تست های دیگر به پزشک در تأیید ام اس کمک میکند برای تشخیص قطعی ام اس حداقل دو علامت جدا یا تغییرات در ام آر آی در طول زمان) و در فضا تشریحی (در حداقل دومحل جداگانه در داخل سیستم عصبی مرکزی، که می تواند توسط ام آر آی و یا آزمایش عصبی نشان داده شود؛ نیاز است.
البته نظر پزشک برای رسیدن به تشخیص قطعی لازم است.

آیا من ام اس دارم؟

ام اس چگونه تشخیص داده می شود؟

در سمت چپ ام آر آی از مغز انسان 35 - ساله با " عود كننده_ فروكش كننده" را نشان می دهد که ضایعات متعدد را با شدت بالا در سیگنال T2 و یک ضایعه بزرگ (پلاک سفید) را نشان می دهد. تصویر سمت راست نشان می دهد که ستون فقرات گردن یک زن 27 - ساله به مبتلا به ام اس با پلاکی که با فلش نشان داده شده است.
پلاک ها


ام اس چگونه درمان می شود؟

موضوعات متعددی برای بیمار و پزشک در رابـ ـطه با درمان بیماری ام اس وجود دارد. اهداف عبارتند از :
بهبود سرعت بهبود حملات (درمان با داروهای استروئیدی)؛
کاهش تعداد حملات و یا تعدادی از ضایعات ام آر آی،
تلاش برای آهسته کردن پیشرفت بیماری .
کمک های اضافی، عوارض ناشی از از دست دادن عملکرد اندام های آسیب دیده است (درمان داروهایی با هدف علائم خاص).

درمان ام اس

هنگامی که اهداف مشخص شدند درمان اولیه ممکن است داروهایی در جهت مدیریت حملات ؛ علائم و یا هر دو باشد. درک عوارض جانبی دارو ها امری ضروری برای بیماران است که گاهی بدلیل عوارض جانبی مانع دست یابی به اهداف درمان شوند. مشورت با پزشک نقش مهمی در تعیین نیاز به درمان و دارو دارد.
دارو های شناخته شده بر سیستم ایمنی بدن و مدیریت ام اس متمرکز شده اند. در ابتدا کورتیکواستروئیدها ( مثل پردنیزولون یا متیل پردنیزولون ) به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. با وجود تاثیر آنها بر روی سیستم ایمنی بدن عوارض جانبی متعددی ایجاد میکنند. کورتیکواستروئیدها امروزه برای حملات شدید مورد استفاده قرار میگیرند.

داروی های درمان ام اس

از سال 1993 داروی های ام اس بخصوص اینترفرون ها برای مدیریت بیماری تغییر یافت:
اینترفرون برای عود بیماری ام اس:

• ( Interferon beta-1b (Betaseron and Extavia
• (Interferon beta-1a (Rebif
• (Interferon beta-1a (Avonex

داروهای دیگر تایید شده برای عود بیماری ام اس :

• (Glatiramer acetate (Copaxone
• (Natalizumab (Tysabri®
• (Mitoxantrone (Novantrone®
• (Fingolimod (Gilenya®

چگونه علائم فیزیکی ام اس درمان میشود؟

دارو های متعددی برای مدیریت عوارض ام اس وجود دارد. تصاویر فوق لیستی از این عوارض به همراه دارو های مورد استفاده را نشان می دهد.

دارو های فوق می بایست توسط پزشک تجویز شوند.

آینده این بیماری چه می شود؟

تحقیقات بیشماری در مورد بیماری ام اس صورت میگیرد. بخصوص بر روی درمان سیستم ایمنی بدن تحقیقات ویژه ای انجام میشود. علاوه بر این دانشمندان درحال تلاش برای توسعه برای تحـریـ*ک سلول های مغز برای تولید ملین جدید و یا جلوگیری از مرگ اعصاب هستند. با روش هایی به کمک سلول های بنیادی به درمان سلول های از دست رفته بپردازند. درآینده روشهایی برای بهبود تار های عصبی اسیب دیده نیز یافته خواهد شد. دانشمندان همچنین بر روی رژیم های غذایی مفید و دیگر عوامل محیطی نیز مطالعه میکنند.
اميد به زندگي يا ميانگين طول عمر افراد مبتلا به اماس با وچود درمانهاي جديد اکنون تقريبا به اندازه افراد غير مبتلا رسيده است. اماس به معناي حکم مرگ نيست، و مبتلايان به ان در صورتي که به طور مناسب درمان شوند، ميتوانند زندگي معناداري را ادامه دهند.

ام اس در یک نگاه

ام اس یک بیماری پیشرونده که اثر ان بر روی اعصاب مغز و نخاع است.
صدمه به اعصاب در ام اس ممکن است با تغییرات (حسی و حرکتی ویا عضلانی) در بدن منعکس بشود.
علت مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) ناشناخته است ، اما به طور گسترده ای پذیرفته شده است که ژنتیکی، ایمنی،محیط زیست و عوامل نقش دارند.
انتخاب درمان دارو / درمان باید پس ازتشخیص بیمار مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس باشد و از دارو های مورد تایید FDA استفاده شود .

 

[Printemps]

ام اس چیست؟
بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا تصلب متعدد که به اختصار به آن ام اس گفته می شود یک بیماری مزمن دستگاه عصب مرکزی (مغز و نخاع) می باشد. در حال حاضر حدود دومیلیون نفر در سرتاسر دنیا دچار این بیماری هستند.
روند تشخیش:
اولین گام در روند تشخیص بیمار ام اس آن است که پزشک از بیمارش شرح حال کامل بگیرد و بفهمد که چه بیماریهایی در سایر افراد خانواده وجود دارد و اینکه اولین علائم بیماری از چه موقع شروع شده است. همچنین پزشک برای بیمار درخواست آزمایش خون می کند تا وجود بیماریهایی مثل دیابت و یا بیماری تیروئید را رد نماید زیرا علائم عصبی این بیماریها نیز می تواند شبیه بیماری ام اس باشد. سپس از بیمار نوار قلب گرفته می شود و آزمایشهایی نیز برای بررسی حافظه و قدرت تفکر بیمار انجام می شود تا تشخیص را بیشتر مسجل نماید. همینکه پزشک تقریباً مطمئن شد که مشکل بیمار در سیستم عصبی مرکزی اش می باشد، با استفاده از ام آر آی می توان تشخیص را قطعی نمود.
علل بروز ام اس:
گرچه امروزه پزشکان روشهای متعدد و قابل اطمینانی برای تشخیص بیماری ام اس در اختیار دارند، اما هنوز کسی نمی داند که علت ایجاد این بیماری چه چیزی است. بیشتر تحقیقات دانشمندان نشان می دهد که چندین عامل با همکاری یکدیگر موجب بروز این بیماری می شوند که عبارتند از:
اختلال در سیستم ایمنی بدن، وراثت و بعضی از عوامل محیطی مثل ابتلاء قبلی به عفونتهای ویروسی.
موقعیت محل جغرافیایی که افراد در آن زندگی می کنند و اثرات بعضی از هورمونها در بدن نیز بعنوان عواملی که می توانند باعث بروز بیماری شوند مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند.
درمان دارویی:
گرچه در حال حاضر هیچگونه درمان قطعی برای بیماران ام اس وجود ندارد، اما تحقیقات دانشمندان باعث پیدان شدن داروها و درمانهایی شده است که موجب کند شدن روند بیماری می شود و به بیمار کمک می کند که با علائم و مشکلات بیماری اش بهتر کنار بیاید.
درمان های مکمل:
داروهایی که برای درمان علائم و جلوگیری از پیشرفت بیماری ام اس استفاده می شوند در اکثر موارد تنها نوع درمان مورد نیاز نمی باشند.
بسیاری ازبیماران همچنین به فیزیوتراپی ، کاردرمانی، گفتاردرمانی ومشاوره روانپزشکی نیاز دارند.
- فیزیوتراپی:عد از یک حمله حاد ام اس از فیزیوتراپی برای به دست آوردن عملکرد اولیه عضلات استفاده می شود. انجام بعضی تمرینات ورزشی و استفاده از تحریکات الکتریکی برای افزایش قدرت و توانایی حرکات در این موارد توصیه می گردد.
- کاردرمانی: در کاردرمانی به بیمار کمک می شود که مشکلات موجود در انجام کارهای روزمره اش را به نحو مناسبی اصلاح نماید. به عنوان مثال به بیمار توصیه می شود که از وسایل خاصی مثل وسیله گرفتن مداد، شانه یا برس های مخصوص استفاده نماید. همچنین گاهی اوقات درمانگر به خانواده بیمار توصیه می کند که با ایجاد تغییراتی در خانه یامحل کار بیمار به وی کمک کنند تا راحت تر زندگی کند.
بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس که دچار سرگیجه و یاضعف هستند نیاز به استفاده از توالتهای مخصوص، میله های مخصوص گرفتن و ریل های محافظ در حمام دارند.
-گفتار درمانی: بسیاری از بیماران مبتلا به ام اس نیاز به گفتار درمانی دارند زیرا اختلال در صحبت کردن طبیعی آنها باعث می شود که کلماتی که بکار می بردند نامفهوم بوده و یا اینکه فاصله بین کلمات طولانی شده و بریده بریده حرف بزنند.
متخصصین گفتار درمانی مشکل خاص هر بیمار را ارزیابی نموده و به او کمک می نمایند تا یاد بگیرند طوری حرف بزند که فهمیدن آن راحت تر باشد. همچنین برخی از تمرینات گفتاردرماین برای بیمارانی که مشکل بلع دارند نیز سودمند است.
- مشاوره روانپزشکی: اشکال درکنار آمدن بابیماریهایی مثل ام اس منجر به بروزافسردگی و سایر اختلالات روانی می شود. بنابراین بیمارنیاز به مشاوره باروانپزشک و درصورت لزوم استفاده از دارو برای رفع این مشکلات خواهد داشت .
زندگی با ام اس:
به غیراز احتمال از دست دادن شغل بخاطر محدودیتهای حرکتی که دراین بیماری وجود دارد، بیماران مبتلا به ام اس مجبورهستند که تغییرات زیادی رادرنحوه زندگی خودایجاد کنند. بسیاری از افرادوقتی تشخیص داده شده که مبتلا به ام اس هستند، دست ازفعالیتهای روزمره و طبیعی خودبرمی دارند درحالیکه متخصصین معتقدند که ایجاد روحیه مثبت، انجام فعالیتهای ورزشی منظم درهوای خنک و تقویت ارتباطات شخصی بیمار باافرادخانواده و دوستانش میتوانند عوامل مهمی درکنارآمدن با بیماری و سبب ایجاد وضعیت بهتر در زندگی بیمار باشند.

ام اس و حاملگی:
یک کارشناس ارشد داخلی جراحی پرستاری با بیان اینکه ام اس تاثیر سوء بر زایمان زودرس یا سقط جنین ندارد، اظهارداشت: این بیماری برحسب فرم آن پس از دوران بارداری تشدید یا پیشرفت می کند.
فاطمه نظری افزود: اینکه گفته می شود علت ام اس یک ویروس است هنوز در حد یک فرضیه است. بر این اساس بر اثر ورود یا بروز عفونت ویروسی سیستم ایمنی

بدن آن را به عنوان عامل غیرخودی(آنتی ژن) می شناسد و علیه آن آنتی بادی تولید و به میلیین (غشای سلول عصبی) آسیب وارد می کند.

وی گفت: ام اس بیماری مزمن التهابی سیستم اعصاب مرکزی (مغز و نخاع) و یک بیماری خودایمنی (اتوایمیون) است که بدن براثر نقص سیستم ایمنی علیه ماده سفید میلیین آنتی بادی و در نتیجه پلاکهایی را تولید می کند.

نظری ادامه داد: پلاکهای ایجاد شده اختلالاتی در مسی پالسهای عصبی ایجاد می کند که به صورت علایم و نشانه های بیماری تظاهر می کند این علایم بسته به محل درگیر متفاوت است.

وی با بیان اینکه شایعترین محلهای درگیر در ام اس راهها و کیسمای بینایی، اطراف بطن های مغزی و جسم پینه ای (کورپوس کالوزوم) است، گفت: راههای نخاعی و مخچه ای از دیگر مسیرهای گرفتار است.
این عضو هیئت علمی دانشکده پرستاری مامایی، استرسهای روحی روانی و حتی هیجانات مثبت را از عوامل عودکننده ام اس عنوان کرد و افزود: عفونتها، جراحی، آپاندیسیت و زایمان از عواملی است که باعث عود این بیماری می شود.

بارداري و زايمان در MS:
دکتر رعنا باقري فرد
نتايج دو بررسي اطلاعات با ارزشي در مورد تأثير متقابل بارداري و MS به دست داده است.
اسکلروزمولتيپل (MS) ترجيحاً خانمها را در سنين باروري گرفتار ميکند.
در مورد تأثير بارداري بر فعاليت اين بيماري و به عکس، آثار MS برپيامدهاي بارداري مدارک پراکنده بوده و توافق اندکي وجود دارد. اما نتايج دو بررسي جديد اطلاعات مهمي در مورد اين مسأله به دست داده است.
طي يک بررسي سطح مقطعي، D’hooge وهمکاران به صورت گذشته نگر آثار زايمان را بر پيشرفت ناتواني در 330 خانم مبتلا به MS (متوسط پيگيري پس ازتشخيص 18 سال) مورد بررسي قرار دادند که به صورت دورهيي ارزيابيهايمعمولي پي شناسيک مي شدند.
بيماران در 4 دسته طبقهبندي شدند:

· بدون فرزند
· تولد کودک قبل از شروع MS
· تولد کودک پس از آغاز MS
· تولد کودک پيش از شروع MS و پس از آن
پيامد اوليه عبارت بود اززمان شروع بيماري تا امتياز6 مقياس وضعيت ناتواني گسترش يافته (EDSS).
خانمهايي که پس از شروع MS به امتياز6 مقياس EDSS رسيده بودند طولانيتر از خانمهايي بودند که سير بيماري در آنها کوتاهتر بود (متوسط زمان پيشرفت 22 تا 23 در برابر13تا 15سال). اما، جوانتر بودن در شروع بيماري تاحدي مسوول اين همراهي بود.
از سال 2003 تا 2006،تعداد 10.000 مورد بستري مامايي خانمهايي که دچار MS بودند اتفاقافتاده است که از اين تعداد، 7697 مورد زايمان داشتهاند.
به طور متوسط، خانمهاي دچار MS، سالمندترازخانمهاي سه گروه ديگر بودهاند.
در آناليز تطبيق داده شده از نظر نژاد و سن مادر مشاهده شد که احتمال زايمان با سزارين درخانمهاي مبتلا به MS بالاتر و ميزان محدوديت رشد درون رحمي (IUGR) نسبت به خانمهاي سالم 70% بالاتر است (که هردومورد ازنظر آماري قابل توجه است) ولي نرخ نابسامانيهاي هيپرتانسيو بارداري و پارگي زودرس غشاها مشابه بود.
با وجودي که اين دو بررسي گذشته نگر است ولي يافتهها اطمينان بخش واميدوار کننده ميباشد.
اولين گزارش ازمشاهدات قبلي مبني بر تأخير پيشرفت ناتواني در MS با بارداري حمايت ميکند.
نتايج پژوهش اخير حاکي از وجود تأثير متقابل پيچيده ميان هورمون استريول بارداري و کاهش فعاليت پيش التهابي است که با تعداد ضايعات فعال در MRI،عودها وبهبود توان ميلينسازي مجدد اکسونها اندازهگيري ميشود.

(Neurology 1999;52:1230)
با وجودي که مکانيسم اين آثار به خوبي مشخص نشده است ولي يافتههاي حاضر را ميتوان به مدارک موجود افزود وبه تسکين ترسي کمک کرد که درمورد تشديد پيشرفت بيماري در اثر بارداري وجود دارد. تفسير يافتههاي افزايش بيش از حد احتمال انجام زايمان با سزارين و IUGR در بيماران مبتلا به MS بدون اطلاع از پيامدهاي زايمان دشوار است.
طي بررسيهاي پيشين گزارش شد که فقط 3 تا 4% کاهش وزن تولد وجود داشته و پيامدهاي سلامتي ناگوار قابل تشخيصي در نوزاد خانمهاي مبتلا به MS ديده نشده است.
به نظر نميرسد آثار پايدار MS برپيامدهاي بارداري به صورتي ناگوار بر سلامت کودک تأثير داشته و يا به طور مستقيم بر سلامت مادر اثر بگذارد.
افزون براين، تاکنون در سورويلانس پس از عرضه در بازار ناتالي زوماب (Tysalori) در اوايل بارداري، که البته دراين بررسيها به طور گسترده مورد بررسي نبوده است، هيچ نوع ناهنجاري جنيني گزارش نشده است.
اما، معمولاً توصيه ميشود که پيش ازتلاش براي باردار شدن تمامي داروهاي تعديل کنندهي ايمني و ايمونوساپرسيو MS قطع شود.
بيماري هر بيمار وپويايي خانواده منحصر به فرد است اما اکنون طبيب درمشاوره و حمايت از بيماران مبتلا به MS که مايل به بچهدار شدن هستند ميتواند مطمئنتر عمل کند. Kelly و همکاران ازاطلاعات حاصل از بزرگترين دادههاي اوليهي بيماران بستري درآمريکا براي ارزيابي پيامدهاي مامايي خانمهاي مبتلا به MS، صرع يا ديابت مليتوس بارداري وشاهدان سالم استفاده کردهاند.

 

[Printemps]

ام اس( Multiple Sclerosis) چیست؟
ام اس هنگامی در بدن آغاز میشود كه گلبولهای سفید كه نقش دفاعی در بدن دارند به میلین كه حفاظتی برای رشتههای عصبی است و كمك میكند كه پیامهای الكتریكی با سرعتی چندین برابر منتقل شوند، بجای یك عامل بیگانه حمله میكنند و هر بار كه این گلبولها به رشتههای اعصاب مربوط به یكی از اندامهای بدن حمله كنند، آن اندام دچار مشكل میشود.
انواع ام اس

شاید بتوان گفت دو بیمار ام اس را نمیتوان یافت كه چگونگی شروع و ادامه بیماریشان شبیه هم باشد ولی در كل بیماری ام اس را میتوان به چهار دسته اصلی تقسیم كرد:

1. ام اس خوشخیم ( Benign MS ) كه در این نوع فقط تعداد كمی حمله رخ میدهد كه این حملات نیز معمولا با بهبودی كامل همراه است. این نوع اماس در طی زمان بدتر نمیشود و معمولا موجب هیچ ناتوانی ماندگاری نخواهد شد.

2. نوع عود كننده و فروكش یابنده ( Relapsihg Remitting MS ) كه اكثر مبتلایان بیماریشان را با همین نوع آغاز میكنند و به این صورت است كه در آنها هر حمله بیماری، یك دوره آرام در پی دارد كه بیماران در این مدت مشكلی ندارند، حملهها نیز معمولا غیر قابل پیشبینیاند.

3. نوع پیشرونده ثانویه ( Secondary Progressive MS ) ، این دسته میتوان ادامه نوع قبلی دانست یعنی پس از چندین سال حمله و آرامش بیمار به حدی میرسد كه بدون وجود دورههای واضحی از حمله با گذشت زمان ضعیفتر میشود.

4. نوع پیشرونده اولیه ( Primary Progressive ) در این نوع بیماری هرگز حالتهای عود یا فروكش را ندارند و از همان حالت ممكن است هر زمانی متوقف شود یا همچنان بدتر شود.


علائم و مشكلات شایع در ام اس

تظاهرات و سیر بیماری ام اس از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. چشمها نیز معمولا اولین و شایعترین عضو درگیر هستند، قدرت بینایی نیز معمولا در اشخاصی كه درگیری چشمی داشتهاند تا حدی كاهش مییابد. اندامهای دست و پا نیز ممكن است دچار مشكلات حسی و حركتی شوند مثل احساس كرختی، به خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن، اشكال در راه رفتن و حركات اداری دیگر را میتوان نام برد. گوشها گاهی دچار مشكلاتی نظیر وزوز یا كاهش شنوایی میشوند. احساس نیاز مكرر به دفع ادرار، بند آمدن و احتباس ادرار، بیاختیاری در دفع ادرار و بالاخره كاهش میل و توانایی جنـ*ـسی از مشكلاتی هستند كه در دستگاه ادراری - تناسلی بیماران به وجود میآیند. از دست دادن تعادل هنگام راه رفتن خصوصا در تاریكی ممكن است به خاطر درگیری مخچه باشد به جزء این موارد میتوان به مشكلاتی نظیر تمركز حواس و گاهی بیحواسی، اضطراب، افسردگی، احساس درد در ماهیچهها، اشكال در سخن گفتن، اشكال در اجابت مزاج اشاره كرد.

گروهی از عوامل میتوانند زمینه ساز ایجاد مشكلات جدید باشند كه از آنها میتوان به گرما و رطوبت، وزرشهایی كه حرارت بدن را بالا میبرند، تب و مهمتر از همه اینها فشار روحی و عصبی كه استرس روانی میگویند.


ام اس و فیزیوتراپی

یكی از مشكلات اصلی ما، ضعف و محدودیت در حركت است كه از طرفی به علت درگیری قسمتهای حركتی در مغز و نخاع و از طرف دیگر به علت كم حركت شدن خود بیماران كه به یكی از این عوامل مربوط میشود؛ افسردگی و بیحوصلگی، ترس از افتادن و كم بودن تحرك دارای عوارضی مانند كوتاه و ضعیفتر شدن عضلات ، زخم بستر، یبوست و ... تفاوت بیماران ام اس با افرادی كه بعد از شكستگی و باز كردن گچ نیازمند به فیزیوتراپی هستند، در این است كه فیزیوتراپی بیماران ام اس ، برای مدت نامحدودی صورت میگیرد. منظور ما از انجام حركات فیزیوتراپی رسیدن به وضعیت بهتر جسمی و روحی است.


چه بخوریم؟

معمولا زمانی كه فرد بیمار شد بعد از این كه به دنبال دارو و درمان رفت به فكر میافتد كه چه مواد غذایی استفاده كند و از چه غذاهایی پرهیز كند. تاكنون هیچ رابـ ـطه مشخص بین مواد غذایی و ام اس پیدا نشده است، حالا كه میدانیم بوسیله رژیم غذایی نمیتوان ام اس را درمان كرد ولی با یك برنامهریزی خوب غذایی میتوانیم از یكسری عوارض بیماری جلوگیری كنیم. به عنوان مثال استفاده كافی از میوهها و سبزیجات علاوه بر تامین درصد بالایی از ویتامینهای ضروری میتواند به بهتر كار كردن دستگاه گوارش و جلوگیری از یبوست كمك بسزایی كند. ما میتوانیم آزادانه غذاهای متنوعی مصرف كنیم و یا از هر برنامه غذایی كه میپسندیم پیروی كنیم به شرطی كه حاوی مواد اصلی و ضروری بدن باشد. این مواد شامل پروتیئنها، هیدراتهای كربن (نشاسته و قند)، چربیها، ویتامینها و املاح میباشد. طبق جدول پیشنهادی انجمن ام اس آمریكا برای یك رژیم غذایی متعادل، بهتر است بخش اصلی غذا از هیدراتهای كربن و سپس میوهها و سبزیجات، گوشت و سرانجام كمترین سهم آن از چربیها باشد.

درمان ام اس

داروهای موجود برای درمان ام اس از نظر كاربرد به سه گروه اصلی تقسیم بندی میشوند، 1- برای حملات بیماری، در این دوره زمانی معمولا به صورت تزریقی وریدی و یا خوراكی تجویز میشوند و معمولا طول هر دوره بین چهار تا هفت روز طول میكشد. از این مواد، متیل پردنیزولون (سولومدرول یا دپومدرول) بیشتر به كار میرود و به جز آن از دگزامتازون، پروفیرون، بتامتازون هم استفاده میشود. 2- برای كنترل علائم بیماری: بیش از 30 داروی مختلف به این منظور به كار میروند، مثلا از آمانتادین برای كم كردن اختلالات حركتی و از باكلوفن برای مقابله با سفتی عضلانی (اسپاسم) استفاده میشود. 3- برای كنترل دوره بیماری: برای این منظور سه دارو وجود دارد كه دو عدد از آنها از دسته اینترفرونها هستند، اینترفرونها مواد پروتئینی هستند كه به طور طبیعی در بدن برای مقابله با بعضی عفونتها تولید میشوند. این سه دارو عبارتند از: 1- اینترفرون بتا، یك (آوونكس) 2- اینتروفرون بتا، یك B (بتاسرون)، 3- گلاتیرامراستات (كوپاكسون) از روشهای درمانی دیگر میتوان به تاثیر خوب بعضی از این روشها دقیقا اثبات شده است مانند كاردرمانی، فیزیوتراپی، گفتاردرمانی و ماساژ . اما روشهایی دیگری هم هست كه بیماران نتایج خوبی از آن گرفتهاند، مثل مدیتیشن ، یوگا، هومیوپاتی، انرژی درمانی و ....

چه كسانی ام اس میگیرند؟

هنوز چگونگی شروع ام اس دقیقا مشخص نشده است ولی امروزه دریافتهاند كه مثلا شیوع این بیماری در مناطق مختلف دنیا با هم متفاوت است. به عنوان مثال در كشورهای شمال اروپا و آمریكا و افرادی نیز كه پوست، مو و چشم روشن دارند شیوع آن بیشتر دیده میشود ولی در سیاه پوستان و ژاپنیها كمیاب است. همچنین ام اس در خانمها بیشتر از آقایان دیده میشود و شروع آن معمولا در سنین 20 تا 40 سالگی است.

در مورد اثر مهاجرت به ابتلاء به ام اس دیده شده در افرادی كه قبل از 15 سالگی به سرزمین دیگری مهاجرت كردهاند میزان شیوع بیماری مانند میزان شیوع آن در مردم سرزمین جدید است. این بیماری بیشتر در كسانی بروز میكند كه شخصیت خاصی دارند چنین افرادی معمولا مسئولیت پذیر ولی حساس هستندکه هنگام بروز ناملایمات خیلی خودخوری میكنند.

 

[Printemps]

دلایل بیماری ام اس، علائم شایع، درمان از دید دکتر فرامرز امیری ، متخصص مغز و
اعصاب
اینکه چه عللی سبب بر انگیختگی سیستم ایمنی علیه عضوی از بدن می شود علل بسیار متفاوتی را به عنوان عامل مورد اتهام قرار می دهد که از مهمترین علل آن عفونت های ویروسی از زمان کودکی و فعال شدن سیستم ایمنی به واسطه عفونت های ویروسی است .»

دکتر فرامرز امیری ، متخصص مغز و اعصاب
دلایل ایجاد بیماری ام. اس

« اینکه چه عللی سبب بر انگیختگی سیستم ایمنی علیه عضوی از بدن می شود علل بسیار متفاوتی را به عنوان عامل مورد اتهام قرار می دهد که از مهمترین علل آن عفونت های ویروسی از زمان کودکی و فعال شدن سیستم ایمنی به واسطه عفونت های ویروسی است .»
ارتباط کمبود ویتامین D3 با افزایش شیوع بیماری ام. اس

«از علل دیگر شیوع بیماری ام.اس فاکتورهای محیطی، میزان تابش نور خورشید و از همه مهمتر میزان ویتامین D3 در بدن است و به نظر می رسد کاهش سطح این ویتامین در برخی از مناطق با افزایش شیوع بیماری ام. اس رابـ ـطه دارد.»
بیماری ام. اس در برخی از نواحی شیوع بیشتری دارد
«از فاکتورهای دیگر موقعیت جفرافیایی و محل سکونت فرد است بدین صورت که بیماری ام. اس معمولا در مناطق قطبی و یا نواحی استوایی حداقل دیده شده و نواحی معتدل و حد فصل استوا و قطب با شیوع بیشتری دیده می شود همچنین بیماری ام.اس در کشورهای غربی و اروپایی به مراتب بیشتر از کشورهای شرقی و آسیایی دیده می شود.»
آلایندهها زمینه ساز بیماری ام. اس

«زندگی شهری، فشارها و استرس های روحی در کنار تغذیه نامناسب ، عدم فعالیت و تماس با آلاینده های محیطی می تواند به عنوان علل زمینه ساز این بیماری مطرح باشند.»
علائم شایع این بیماری بیماری ms

« علائم شایع به صورت اختلات بینایی( افت دید یک چشم) ، ضعف اندام های فوقانی و تهتانی در یک طرف بدن ، خواب رفتگی و گز گز دست و پاها ، دوبینی ،اختلال تعادل و سرگیجه است.»
درمان های رایج بیماری ms

«امروزه درمان های رایج برای کنترل ام. اس به دو گروه درمان های علامتی و درمان های اصلی تقسیم می شوند.درمان های علامتی درمان هایی هستند که علائم و شکایات بیمار را کاهش داده و با رفع این علائم سبب بهبود در زندگی شخصی و اجتماعی می شود که در این درمان از دارو نیز استفاده می شود.»
«درمان اصلی به نحوی است که با کنترل سیستم ایمنی، از واکنش این سیستم ایمنی بر غلاف میلین می کاهند و اصطلاحا سبب تغییر کارکرد سیستم ایمنی و تاثیر سوء آن در غلاف میلین می شوند.»
کاربرد سلول های بنیادی در درمان بیماری ام. اس

«طی سالیان اخیر علاوه بر روش های فوق افق های تازه ای در درمان بیماری ام. اس گشوده شده که مهمترین آن کاربرد سلول های بنیادی در درمان این بیماران بوده است .البته بیمارانی که جهت مصرف سلول های بنیادی معرفی و توصیه می شوند، بیمارانی هستند که از درمان های رایج این بیماری نفعی نمی برند و یا حداقل نفع را بـرده اند.»
« به نظر می رسد در حال حاضر بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری در صورت ابتلا و کنترل بیماری حفظ رژیم غذایی سالم ، مصرف روغن با ترانس پایین ، مصرف فرآورده های دریایی ،سبزیجات و در کنار آن فعالیت فیزیکی مناسب و نیز پرهیز از بی خوابی ، استرس و خستگی مفرط است.»
می توان پیش بینی کرد که درمان این بیماری دقیق تر و با سرعت بیشتری انجام شود .
«شدت بیماری ام. اس، میزان ناتوانی ناشی از آن و عواقب ناشی از این بیماری علی رغم تصور غلطی که در جامعه وجود دارد و ترس و واهمه ای که در اطرافیان است از بسیاری از بیماری هایی که سیستم عصبی مرکزی را درگیر می کند ، همچون سکته ها، عفونت های مغزی و تومورهای مغزی کمتر است .»

 

[Printemps]

مرموزترين بيماري قرن را بشناسيم

ينكه بيماري ام.اس از چه زماني به سيستم عصبي برخي انسانها حملهور شد مشخص نيست اما مورخان رد پاي آن را در كتابي كه توسط دكتر ژان كروويليه، استاد دانشكده پزشكي پاريس در قرن 19 به رشته تحرير درآمده است، پيدا كردهاند.
دكتر كروويليه در اين كتاب و در توصيف علائم بيماري ام.اس اين گونه نوشته است: «بيمار دچار ضعف پيشرونده در دست و پاها، اسپاسم عضلاني و وجود اختلال در حس بينايي است.» دكتر كروويليه اين بيماري را فلج بر اثر تحليل و از بين رفتن رشتههاي خاكستري نخاع توصيف كرده است. بيمارياي كه اين پزشك فرانسوي در مورد آن توضيح داد ظاهرا همان بيماري سيستم عصبي است كه امروزه ما آن را با نام ام.اس ميشناسيم. گفتوگو در زمينه بيماري ام.اس بهانهاي شد تا به سراغ دكتر افشين لطيفي صوفي، متخصص مغز و اعصاب برويم تا بگويد چرا برخي از مردم گرفتار اين بيماري ميشوند.
بيماري ام.اس يا «مولتيپل اسكلروزيس» نوعي بيماري پيشرونده و مزمن با يك علت ناشناخته است كه با درگير كردن سيستم ايمني بدن، سبب تخريب سيستم اعصاب مركزي(مغز، نخاع و عصب بينايي) ميشود. ميلين يك لايه پروتئيني موجود در سيستم عصبي بدن است كه روي بسياري از دندريتهاي بلند و آكسونها تشكيل ميشود و با تخريب آنها، انتقال پيام به اعصاب مركزي با اختلال مواجه خواهد شد اما چه زماني بيماري ام.اس خود را نشان ميدهد؟
وقتي گلبولهاي سفيد بدن اشتباهي به ميلينها به عنوان عامل بيگانه حمله ميكنند، بيماري ام.اس شروع ميشود و هر بار كه گلبولهاي سفيد به رشتههاي اعصاب مربوط به يكي از اندامهاي بدن حملهور ميشوند، آن اندام دچار مشكل ميشود. اين حمله در بيماران مبتلا به ام.اس خودش را به شكل تاري ديد و مشكل در راه رفتن و ساير علائم نشان ميدهد.
با اينكه علت اصلي بروز اين بيماري هنوز كشف نشده است، اما دلايل مختلفي براي شروع بيماري ام.اس ميتوان برشمرد كه هيچ كدامشان صددرصد قطعيت پيدا نكرده و در هالهاي از ابهام قرار دارند اما فاكتورهايي مانند ژنتيك، كمبود ويتامين D در كودكي، بروز برخي عفونتهاي ويروسي يا ميكروبي در دوران خردسالي و برخي عوامل محيطي ديگر ميتوانند در بروز اين بيماري موثر باشند. از نظر آماري در كمتر از 15 درصد موارد، ام.اس از راه ژنتيك و وراثت به فرد منتقل ميشود.
فرضيه ديگري كه در مورد ابتلا فرد به بيماري ام.اس وجود دارد و هنوز به اثبات قطعي نرسيده، كمبود ويتامين D است. ديده شده بيشتر افرادي كه در بزرگسالي و كودكي به بيماري ام.اس مبتلا ميشوند، از لحاظ تامين اين ويتامين در مضيقه بودهاند.
وجود هواي سرد و به تبع آن بروز عفونتهاي ويروسي يكي ديگر از عواملي است كه به نظر ميآيد در ابتلاي افراد به اين بيماري نقش داشته باشد.
در بعضي از بيماران ام.اس مجموعهاي از آنتيبادي بر ضد بعضي عفونتهاي ويروسي مشاهده شده و همين مساله اين شك را بهوجود آورد كه ممكن است يكي از علل بروز بيماري ام.اس ابتلا به همين عفونتهاي ويروسي در دوران كودكي باشد. شيوع بيماري ام.اس در نقاط مختلف جهان يكسان نيست. به طوري كه هرچه رد پاي اين بيماري در قسمتهاي شمالي و معتدل و سرد جهان بيشتر ديده ميشود، در نقاط گرمسير كمتر به چشم ميخورد.
علائم باليني
ابتداي مطلب در توضيح علائم و تظاهرات باليني بيماري ام.اس در مبتلايان، در وهله اول به تاري ديد اشاره شد كه در 50 درصد از بيماران و معمولا به صورت يك طرفه به وجود ميآيد اما در بعضي افراد ممكن است علائم بيماري به شكل احساس ضعف در اندامها، دست و پاها، تاري ديد، دوبيني، اختلال در راه رفتن، نبود تعادلي كه بيشتر از يك هفته تا ده روز طول بكشد، انحراف صورت و بياختياري ادرار خودش را نشان دهد.
در شروع بيماري و در بيشتر افراد ممكن است حملهاي(علائم بيماري) رخ دهد و خود به خود هم بهبود پيدا كند. مشكل اينجاست كه بيشتر بيماران در دفعههاي اول و دوم بروز حمله به پزشك مراجعه نميكنند زيرا طي مدت دو هفته علائم بيماري فروكش ميكند و فرد بر اين باور است كه به دليل ابتلا به يك بيماري ويروسي، علائم حمله را تجربه كرده است.
در ضمن اگر تاري ديد هم پيدا كنند، پس از دو هفته تا 20 روز خوب ميشوند. بنابراين بيمار تنها پس از درگيري با حملههاي متعدد بيماري به پزشك مراجعه ميكند و به تدريج و با افزايش حملهها، بهبودي بيمار نسبي شده و مقداري از علائم باقي ميمانند كه همين مساله باعث بروز ناتواني در فرد ميشود. در صورتي كه بيمار علائم بالينياش را جدي نگيرد و به موقع براي درمان به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نكند، ضايعههايي كه از حملههاي مكرر باقي ميمانند، سبب ناتواني فرد طي ده تا پانزده سال بعد ميشود.
خانمها بيشتر در تيررس ابتلا به ام.اس هستند
شروع بيماري ام.اس در دوران جواني و ميانسالي بيشتر مشاهده ميشود و زنان را بيش از مردان درگير ميكند زيرا ابتلا به بيماريهاي سيستم ايمني، لوپوس و رماتيسمي در خانمها بيشتر ديده ميشود و البته پاي ژنتيك نيز در ميان است، به همين دليل زنان سه برابر بيشتر از مردان درگير اين بيماري ميشوند. بيماري ام.اس معمولا در افراد بين 20 تا 50 ساله خود را نشان ميدهد. گرچه حتي در افراد بالاي50 سال و حتي كودكان نيز ديده شده كه به آن ام.اس زودرس گفته ميشود.
تغذيه
توصيه ميشود مواد غذايي كه بيماران استفاده ميكنند، حتما حاوي ويتامين D باشد. لبنيات كمچرب، ميوه و سبزيجات تازه، مغزها و دانههاي خوراكي و ماهي از جمله خوراكيهايي هستند كه ويتامين D در آنها موجود است.
ورزش
ورزش كردن از جمله مواردي است كه همه پزشكان انجام آن را به مردم توصيه ميكنند. هرچند ورزش كردن فوايد بسياري را براي بيماران به همراه دارد، اما هر فردي بسته به نوع بيماري كه دارد، بايد در انتخاب نوع ورزش دقت كند. ورزش مناسب براي بيماران مبتلا به ام.اس ورزشي است كه مداوم اما كم باشد تا بيمار دچار خستگي نشود اما مهمترين كاري كه اين دسته از افراد ميتوانند انجام دهند، آبدرماني با آب خنك است زيرا استفاده از آب گرم باعث تشديد بيماري به صورت موقت ميشود.
بارداري
همانطور كه گفته شد بخش اعظمي از بيماران مبتلا به ام.اس را خانمها تشكيل ميدهند كه برخي از آنها دوران بارداري را تجربه ميكنند. به توصيه متخصصان مغز و اعصاب اگر خانمهاي مبتلا به م.اس فرزند دارند، بهتر است به بارداري مجدد فكر نكنند. خانم مبتلا به ام.اس طي دوران بارداري و شيردهي قادر به تزريق اينترفرون به دليل عوارض جانبي كه در پي دارد، نيست ولي اگر قصد بارداري داشت، منعي ندارد با اين وجود توصيه ميشود حتما زير نظر متخصص باردار شود.
تشخيص بيماري

بيماري ام.اس از جمله بيماريهايي است كه تشخيص آن مستلزم دقت فراواني است زيرا ممكن است در قالب بيماريهاي ديگري خود را نشان دهد. بيشتر بيماران با تكرار حملهها به پزشك عمومي مراجعه ميكنند و پزشك نيز با ارزيابي و پرسيدن چند سوال به وجود بيماري ام.اس مشكوك ميشود و فرد را به متخصص مغز و اعصاب ارجاع ميدهد. متخصص نيز با در نظر گرفتن نشانههاي بيماري در مدت زمان خاص و انجام آزمايش به تشخيص قطعي ميرسد.
* اولين راه تشخيص بيماري، معاينه باليني بيمار است كه حداقل بايد دو حمله را در طول ششماه تجربه كرده باشد و دستكم يك هفته تا 10 روز علائم باليني بيماري را مانند تاري ديد يا دو بيني داشته باشد. حالا اگر بيماري ادعا كند كه براي مثال ده دقيقه تاري ديد داشته است نميتوان آن را جزو حمله اين بيماري محسوب كرد.
* دومين راه تشخيص انجام ام.آر.آي است. پس از حمله در مغز و نخاع تعدادي پلاك سفيدرنگ كه ناشي از تخريب غلاف اعصاب مغزي و نخاعي است به وجود ميآيد. تعداد اين پلاكها به اندازه و محل قرار گرفتنشان به پزشك در تشخيص بيماري كمك ميكند.
* سومين راه انجام آزمايشهاي الكترودياگنوستيك است. در اين روش با استفاده از دستگاهي از اعصاب چشم، گوش و اعصاب محيطي نواري گرفته ميشود. اگر بيمار به ام.اس مبتلا باشد، اين آزمايش اختلال را نشان خواهد داد.
* چهارمين راه تشخيص بيماري ام.اس، گرفتن مايع نخاع يا انجام آزمايش ال.پي است.
* آخرين روش هم گرفتن تستهاي آزمايشگاهي است تا با استفاده از اين روش برخي از بيماريها مانند بيماريهاي روماتيسمي، عفونتها و امراض بدخيم- كه خود را به شكل بيماري ام.اس نشان ميدهند ـ غربالگري ميشوند.
توليد داروهاي جديد ام.اس

هر سال با پيشرفتهايي كه در زمينه پزشكي صورت ميگيرد، روش درمان بيماريها نيز تغيير ميكند و داروهاي جديدي وارد بازار دارويي ميشود. طي چند سال اخير نيز داروهاي جديدي براي درمان ام.اس وارد بازار شده كه در عين داشتن فوايد براي بيمار عوارضي نيز به همراه دارد.
اكنون بيماري ام.اس به دو شكل درمان ميشود؛ يكي درمان حاد مرحله بيماري ام.اس است كه معمولا به صورت تزريق يا پالس كورتون است كه با استفاده از اين دارو بيمار به طور موقت از حملهاي كه به او دست داده رها ميشود. روش دوم استفاده از درمان نگهدارنده است. درمان رايجي كه اكنون بيش از 95 درصد از بيماران از آن استفاده ميكنند، درمان با اينترفرون است كه با سه داروي مشخص به نامهاي آوانكس، بتافرون و ربيف انجام ميشود. البته خوشبختانه بيشتر بيماران در زمان استفاده از اين داروها پاسخ مثبت ميدهند.
درمانهاي جديدي بهجز اينترفرونها هستند كه در رده دوم و در بيماراني استفاده ميشود كه به درمان اينترفرون پاسخ مناسبي نداده يا با مشكلاتي مانند بالا رفتن آنزيمهاي كبدي، ريزش مو، علائم حساسيتهاي شديد پوستي و بروز اختلال در گلبولهاي سفيد و قرمز مواجه شدهاند. اين درمانها از دسته آنتيباديهاي مونوكولونال و بعضي از داروهاي سيستم ايمني هستند كه با توجه به اينكه در برخي از موارد سبب بروز عوارض بسيار شديدي به صورت پيدايش انواع بدخيميها، مستعد كردن بيمار به ابتلا به عفونتهاي شديد، به وجود آمدن اختلال شديد در عصب بينايي، بروز اختلالات قلبي و عروقي ميشوند، بنابراين استفاده از چنين داروهايي در مراحل اوليه درمان به بيمار توصيه نميشود اما جديدترين و بهترين دارويي كه مجوز سازمان.اف.دي.اي يا سازمان دارو و غذاي آمريكا و همچنين تائيديه وزارت بهداشت و درمان را گرفته، داروي ناتالي زوماب است كه تاثير بسيار خوبي در كنترل بيماري ام.اس دارد اما به دليل عوارض زيادي كه ايجاد ميكند، حتما بايد تحت شرايط خاص و دقيقي به بيماران تزريق شود تا در صورت ايجاد عارضه بلافاصله درمان را شروع كرد. دومين دارويي كه باز هم تائيديه اين دو سازمان را گرفته و توليد داخل بوده و در دسترس نيز هست، دارويي خوراكي است به نام فينگو ليمود كه در كاهش حملات ام.اس موثر است اما باز به دليل ايجاد عوارض قلبي شديد به صورت افت شديد ضربان قلب و همچنين بروز اختلال شديد در عصب بينايي كمتر تجويز ميشود مگر در مواردي كه بيمار به درمان با اينترفرونها جواب ندهد، در اين صورت از اين دارو تحت نظر پزشك و در بيمارستان استفاده ميشود. داروهاي جديدتر ديگري نيز هستند كه به شكل خوراكي در بازار توليد شده و كم و بيش در ايران وجود دارند اما باز به دليل ايجاد عوارض جانبي از اين داروها به شكل پراكنده و در مراكز پژوهشي استفاده ميشود. اكنون گروه بسيار زيادي از داروهاي جديد وجود دارند كه در دست بررسي هستند كه بيشتر اينها از دسته داروهاي آنتيبادي مونوكولونال هستند.
نيلوفر قشقايي

 

[Printemps]

کشف داروی گیاهی برای درمان کامل MS

خبرگزاری فارس از دشتستان، احمد رجبی بعد از ظهر امروز در جمع خبرنگاران با تبریک سال حماسه سیـاس*ـی و حماسه اقتصادی اظهار داشت: تلاش برای خلق حماسههای سیـاس*ـی و اقتصادی باید مورد توجه همه مردم و مسئولان باشد و در این مسیر باید از تمام امکانات موجود به نحو مطلوب بهره بریم.
وی افزود: در چند سال اخیر با تلاش بسیار زیادی که داشتهام و با کمک مسئولان استان و با کمک و استعانت از خداوند در حد توان و بضاعت خود برای موفقیت و پیشرفت کشور تلاش کردهام.
این مخترع با اشاره به اختراع و کشف این داروی جدید خاطرنشان کرد: خدا را شاکرم که توفیق خدمت به بشریت به ویژه ملت شریف کشور عزیزم ایران را دارم و سومین اختراع جهانیام متفاوت با 2 اختراع قبلی و در زمینه پزشکی و درمان سریع و کامل بیماری MS است.
رجبی در ارتباط با درمان سریع بیماری MS گفت: این دارو با شناسایی علت بیماری، با آن مقابله کرده و سه روز پس از درمان داروی گیاهی فوق، علائم رفع بیماری به وضوح مشخص میشود، ضمن اینکه در طول یک مدت سه ماهه، بیماری به صورت کامل و در هر مرحلهای که باشد ریشهکن خواهد شد.
این مخترع به اهمیت این دارو اشاره کرد و ابراز داشت: با انجام MRI قبل از شروع درمان و 25 روز پس از آغاز درمان، اولین علائم رفع بیماری با کم رنگ شدن پلاکها به وضوح ظاهر خواهد شد و خوشبختانه در مرحله اول تست این دارو با موفقیت به انجام رسیده است.
بر اساس این گزارش، احمد رجبی مخترع جوان دشتستانی، سابقه اختراع دستگاه جهانی تولید انرژی را در کارنامه خود دارد، دستگاه نوینی که به زودی جایگزین انرژیهای موجود از جمله برق و انرژیهای فسیلی میشود.
همچنین وی اقدام به اختراع و ساخت نمونه اولیه دستگاه تولید آب از هوا به سفارش منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس کرده است.
رجبی ادامه داد: این دارو پس از انجام تستهای لازم مورد تائید دانشگاه علوم پزشکی بوشهر قرار گرفته است و در حال طی مراحل ثبت اختراع است.

 

[Printemps]

علایم اولیه بیماری ام.اس چیست
بیماري ام.اس يا اسكلروز چندگانه يك اختلال در سيستم ايمني خودكار بدن است كه ميتواند منجر به فلج شديد شود. اختلال سيستم ايمني خودكار وضعيتي است كه در آن بدن آنتيباديهايي را توليد ميكند كه به بافتهاي خودش حمله ميكنند. در بدن افراد مبتلا به اين بيماري آنتيباديهايي توليد ميشود كه به ماده سفيد مغز و نخاع حملهور ميشوند. در بيماري ام.اس ميلين يا پوشش رشتههاي عصبي در مغز و نخاع ملتهب ميشود و اين التهاب باعث آسيب ميلين شده و سيگنالهاي عصبي نميتوانند در طول رشتههاي عصبي حركت كنند.
علايم اين بيماري متفاوت است و بستگي به اين دارد كه كدام بخش از اعصاب آسيب ببينند.
علايم اوليه اين بيماري بسيار خفيف بوده و عبارتند از: سرگيجه و عدم تعادل، خستگي، ضعف دست و پا، التهاب اعصاب چشمي، بي حسي يا سوزش موضعي، درد شديد در ناحيه صورت، نقص در بينايي شامل تار شدن و يا دو بيني است.
با پيشرفت بيماري ساير علايم نيز بروز ميكنند كه از آن جمله ميتوان به مشكلات روده و مثانه، دردهاي مزمن مانند درد كمر و ماهيچهها، افسردگي، اسپاسم يا گرفتگي ماهيچهها كه ممكن است بسيار دردناك باشد، فلج، ناتواني جنسي، صحبت كردن به طور نامفهوم، مشكل در بلع، مشكل در تفكر و عملكرد حافظه، از دست دادن بينايي و نابينايي كامل اشاره كرد.
در موارد خفيف بيماري ممكن است علايم به قدري ضعيف و ناچيز باشند كه حتي نتوان وجود بيماري را تشخيص داد و وقتي بيماري پيشرفت كرده و شدت مييابد، فرد كاملا فلج ميشود.
بيمار توانايي راه رفتن را از دست داده و حتي نميتواند از خود مراقبت كند.
علت دقيق بروز اين بيماري هنوز مشخص نيست.

4 فرضيه علمي اصلي درباره علت اين بيماري وجود دارد؛
1- شرايط جوي در سراسر جهان: براساس اين فرضيه به نظر ميرسد كه ابتلا به ام اس در ميان ساكنان نواحي اطراف مدار چهلم نيم كرههاي شمالي و جنوبي كره زمين شايعتر است.
فردي كه در يكي از اين مناطق متولد شده و پيش از رسيدن به سن نوجواني به منطقه ديگر منتقل ميشود، تا حدودي در معرض ابتلا به اين بيماري قرار ميگيرند.

2- ژنتيك: ابتلاي والدين يا يكي از نزديكان به اين بيماري خطر ابتلا به ام.اس را در فرد افزايش ميدهد.

3- عامل ايمني: به طور كلي اين امر پذيرفته شده است كه بيماري اماس نوعي اختلال در سيستم ايمني خودكار است.

4- عامل ويروسي: اين احتمال وجود دارد كه يك عامل ويروسي در بروز ام اس نقش داشته باشد.

برخي عصبشناسان معتقدند كه ام اس به دليل تولد يك فرد با نقص ژنتيكي بروز ميكند، چرا كه نميتواند با يك عامل محيط زيستي سازگاري داشته باشد.
وقتي فرد مزبور با آن عامل تماس پيدا كند، سيستم خودكار ايمني واكنش نشان داده و منجر به بروز بيماري ميشود.
هنوز براي اين بيماري هيچ راه مشخصي براي پيشگيري شناخته نشده است و در مورد تشخيص بيماري نيز لازم به ذكر است كه در حال حاضر هيچ آزمايش خاصي به اين منظور وجود ندارد و معمولا از طريق مراجعه به سابقه پزشكي و آزمايشات فيزيكي فرد مورد آزمايش قرار ميگيرد.
تصاوير MRI معمولا ميتواند آسيب ميلين در بافت مغز را نشان دهد، اما در برخي افراد مبتلا به اين بيماري اين تصاوير كاملا طبيعي هستند و هيچ مشكل يا نارسايي را نشان نميدهند و يكي ديگر از روشهاي تشخيص بيماري آزمايش مايع مغزي نخاعي است.
در درازمدت ميزان فلج و از كار افتادگي اعضا افزايش پيدا ميكند و مرگ افراد مبتلا به اين بيماري عموما در اثر پيچيدگيها و شرايط سخت ناشي از فلج آنهاست.
از شايعترين عوامل مرگ اين بيماران ميتوان به بروز زخمهاي بستري و در نتيجه بروز عفونت، ذاتالريه، آمبولي ريوي، گرفتگي رگهاي تغذيه كننده ريهها توسط لختههاي خوني و خودكشي اشاره كرد.
بيماري ام اس مسري نيست و خطري براي اطرافيان بيمار ندارد، اما ميتواند به طور ژنتيكي اعضاي يك خانواده را تهديد كند.
عملكرد اصلي براي درمان بيماري وجود دارد. اولين مرحله توقف و يا كاهش حملات سيستم ايمني به ميلين رشتههاي اعصاب است.
مرحله دوم بهبود علائم بيماري و كمك به فرد براي بازگشتن به شرايط طبيعي تا حد امكان است.

سيستم ايمني به كمك دارو درمان ميشود.
ساير معالجات شامل مصرف داروهاي ضدافسردگي براي بهبود حالت افسردگي و كاهش خطر خودكشي، مصرف دارو براي كنترل مثانه، مصرف دارو براي رفع گرفتگيهاي عضلاني و مصرف دارو براي بهبود دردهاي عصبي است.
اثرات جانبي اين داروها با توجه به نوع دارويي كه مصرف ميشود، متفاوت است که از مهمترين آنها خواب آلودگي، بهم خوردگي معده و واكنشهاي آلرژيك نسبت به داروها هستند.
از آنجا كه اين بيماري مادام العمر است، كنترل دايمي و معالجه هميشگي بيماري ضروري است.
پيشرفت بيماري در اثر مصرف دارو تا حدودي كندتر ميشود.

 

[Printemps]

دلايل نامعلومي، بيشترين قربانيان بيماري هاي خود ايمني ( 75% )را زنان تشكيل مي دهند. نكته ي جالب ديگر اينكه سير و پيشرفت بيماري در مردان مبتلا سريعتر از زنان است!

ام.اس (M.S) بيماري مزمني است كه در آن سلول هاي ايمني اشتباها و بطور غير عادي به پوشش و غلاف سلولهاي عصبي ( ميلين ) در مغز و نخاع حمله كرده و علائم متنوعي از قبيل ضعف عضلاني وسفتي، اختلال تعادل، و هماهنگي قسمت هاي مختلف بدن ، كرختي ، مشكلات روحي و خلقي ، و تاري ديد را پديد مي آورد.
به دلايل نامعلومي، بيشترين قربانيان بيماري هاي خود ايمني ( 75% )را زنان تشكيل مي دهند. نكته ي جالب ديگر اينكه سير و پيشرفت بيماري در مردان مبتلا سريعتر از زنان است!

شايعترين سن ابتلاء به ام اس در هر دو جنس مرد و زن، بين 40-50 سالگي بوده، زنان سفيد پوست شانس ابتلاء بيشتري از زنان سياه پوست دارند.
ميزان ابتلاء به ام اس درخلال سال هاي 1980-1990 در ميان زنان بيش از 50 % رشد داشته است، در حاليكه اين ميزان در مردها تفاوتي نكرده است.اين مسئله و اينكه ميزان بيماري هاي خود ايمني در خانم ها شايعتر از اقايان است زمينه ي تحقيقات وسيعي را در پيش روي محققين قرار داده است.

علت شيوع بيشتر اين بيماري در زنان نسبت به مردان هنوز در هاله اي از ابهام قرار دارد. علائم ام اس معمولا در طول بارداري كاهش مي يابد ولي در طول سه ماهه ي اول پس از زايمان شدت بيشتري به خود مي گيرند!
آنچه تقريبا مسلم است اينست كه تفاوت هاي هورموني نقش قابل توجهي در تفاوت شيوع اين بيماري در دو جنس دارند ولي تفاوت هاي ژنتيكي وتمايلات خانوادگي نيز در اين زمينه حائز اهميتند. براي مثال شانس ابتلاء به بيماري هاي خود ايمني مثل لوپوس يا آرتريت روماتوئيد در خواهر يك بيمار مبتلا به بيماري ام اس بيشتر از سايرين است.

يك مطالعه ي انجام شده در اروپا نشان داده است كه تزريق ماهيانه ي اينترفرون بتا يك آ بصورت زير پوستي در ابتداي تشخيص ام اس موجب كاهش عوارض و سرعت پيشرفت اين بيماري خواهد شد. اما هنوز راه زيادي براي قطعيت اين مسئله در پيش روست.
مطالعه ي ديگري نيز نشان داد كه تزريق داخل وريدي ايمونوگلوبولين(I.V.I.G) پس از اولين علائم ام اس احتمال بروز حالات پيشرفته ي اين بيماري را كاهش مي دهد و مشخصا عوارض مغزي آن را كاهش مي دهد.
با وجود درمان های متعددی که برای این بیماری به کار گرفته می شود، ام اس هم چنان یکی از ناتوان کننده ترین بیماری هایی است که جنبه های مختلف زندگی فرد مبتلا را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

 

[Printemps]

بیماری ام اس چیست؟

کلیاتی از بیماری

بیماری MS یا multiple sclerosis ( یعنی سفت شدن و خشک شدن مکان های مختلف) , یکی از شایعتزین بیماریهای مغز و اعصاب بوده و در حدود 50000 نفر در ایران به آن مبتلا هستند.و عمدتا در بالغین جوان بروز میکند. این بیماری از نظر بالینی با درگیری قسمتهای مختلف سیستم اعصاب مرکزی در زمانهای مختلف مشخص میگردد.بدین شرط که دیگر اختلالات عمل چند کانونی سیستم اعصاب مرکزی رد شده باشد. بیشترین میزان بروز بین 20-40 سالگی است زنان تقریبا دوبرابر مردان مبتلا میشوند.

بررسی ها نشان دهنده افزایش شیوع بیماری با افزایش فاصله از خط استوا است و در بین مدارهای 40 درجه شمالی و جنوبی جمعیتی که در معرض خطر بالای ابتلا به بیماری باشند وجود ندارد. بررسی دوقلو ها بروز بیماری در اعضای یک خانواده و ارتباط با عوامل ژنتیک را نشان داده است.

بیشتر آسیب این بیماری به ورید ها یا سیاهرگها است.این ضایعات در ماده سفید نخاع و مغز و در عصب بینایی دیده میشود.

علت بیماری نامشخص است اما به نظر میرسد که بدن بطور بی اختیاری بر علیه اجزا خودش مواد مضر تولید میکند و باعثاختلال کارآنها میگردد.ویروس ها میتوانند چنین مشکلاتی را ایجاد کنند البته هنوز ثابت شده نیست.

بررسی بیماری MS از دیدگاه آسیب شناس بیماریهای بدن

حداکثر بروز این بیماری در سنین بین 18-40 سالگی است.علت بیماری مشخص نیست ولی احتمالا بدن در مقابل اجزاء خودیواکنش نشان داده ( در واقع خودی به خودی حمله میکند....برخلاف بیماری عفونی که بدن همیشه در مقابل یک مهاجم حمله میکند).اگر فردی( بیشتر از 15 ساله ) ساکن در منطقه ای که شیوع بیماری بالاست به مناطقی برود که شیوع کمی دارد میزان خطر به همان اندازه ای خواهد بود که در منطقه شیوع بالا بوده , ولی اگر مهاجرت پیش از 15 سالگی باشد خطرابتلا به بیماری متناسب با محل سکونت فعلی وی خواهد بود. این امر نقش مواجه زود هنگام را با یک عامل محیطی در ایجاد بیماری موثر میسازد. علاوه بر اینها نقش عوامل ژنتیک هم موثر بوده است.


بیماری با علایم مختلفی میتواند بروز کندو شکایت اولیه ضایعه عبارتند از ضعف موضعی,کرختی گزگز یا عدم تعادل یک اندامکاهش یا تاری دید ناگهانی در یک چشم دوبینی عدم تعادل یا اختلال عمل مثانه که باعث فوریت در دفع یا تاخیر شروع ادرار میگردد.. این علایم گذار بوده طی چند روز تا چند هفته از بین میروند هر چند که معاینه دقیق عصبی ممکن است نشان دهنده باقی ماندن برخی اختلالات باشد. بیماری در دیگر مبتلایان به صورت فلج همراه با اختلالات حسی رخ میدهد.

بین نخستین حمله تا حمله بعدی ممکن است ماه ها تا سالها فاصله وجودداشه باشد. پس از گذشت این دوره علایمی جدید بروز کند یا علایم قبلی عود کرده پبشرفت کند. عود ممکن است در نتیجه عفونت رخ دهد و در زنان در 3 ماه نخست پس از زایمان شایعتر است. افزایش درجه حرارت ممکن است سبب تشدید گذرای علایم در بیمارانی که نقص آنها ثابت است شود. با گذشت زمان و پس از چند عود و بهبود ناقص ,بیمار تدریجا در نتیجه ضعف سفتی اختلال حس عدم تعادل اندام ها اختلال بینایی و بی اختیاری ادرارناتوان می شود.

علایم در شروع بیماری

اختلال حس 37% بیماران
اختلال راه رفتن 35% بیماران
ضعف یا ناهماهنگی اندام تحتانی 17% بیماران
افت بینایی 15% بیماران
ضعف یا ناهماهنگی اندام فوقانی 10% بیماران
دوبینی 10% بیماران


التهاب چشمی( optic nouritis)

التهاب چشمی ممکن است اولین تظاهر باشد. به دلیل ماهیت گذارای نقص بینایی و فقدان یافته های فیزیکی,گاهی شکایت انها به عنوان هیستری( تمارض به بیماری) تشحیص داده میشود. ممکن است حمله های عود کننده وجود داشته باشند و چشم دیگر معمولا درگیر یشود. به طور کلی میزان شیوع نوریت اپتیک در این بیماری 90% است و شناسایی گرفتاری علامت دار یا تحت بالینی عصب اپتیک سرنخ مهمی است.

دوبینی شکایتی شایع در مراحل اولیه است که اغلب ناشی از گرفتار شدن یک قسمت مغز است. معمولا دوبینی در نگاه به کناره های سمت راست و چپ رخ میدهد. نیستاگموس(حرکات تکانشی غیر ارادی چشمها به راست و چپ) یک علامت شایع است و بر خلاف اکثر تظاهرات بیماری( که تمایلی به فروکشی دارند) اغلب دایمی است 70%



انواع بیماری بر اساس سیر آن عبارتند از نوع عود کننده بهبود یابنده(85%) که در آن پیشرفتی در بین حملات رخ نمیدهد, نوع پیشرونده ثانویه( 85% موارد پس از 25 سال) که با پیشرفت تدریجی پس از یک دوره عود و بهبو د اولیه مشخص میگرددو پیشرونده اولیه ( 10% ) که در آن بیماری از آغاز به صورت تدریجی پیشرفت میکند. نوع پیشرونده-عودکننده نادر بوده در آن به سیر پیشرونده اولیه عود های حاد اضافه میشود. معاینه در موارد پیشرفته اغلب نشان دهنده آتروفی اپتیک نیستاگموس اختلال تکلم و نشانه های اختلال نورون های حرکتی فوقانی حسی و مخچه ای در برخی یا تمام چهار اندام میباشد. باید توجه داشت که تشخیص بر اساس یک علامت یا نشانه واحد داده نمیشود بلکه بر تمامیت تابلوی بالینی که مشخص کننده در گیری
نقاط مختلف سیستم عصبی مرکزی در زمان های مختلف میباشد استوار است.


تشخیص

جهت تشخیص این بیماری باید ثابت نمود که حد اقل دو منطقه از ماده سفید مرکزی در زمان های مختلف دچار ضایعه شده اند. در بیماران با سیر عود کننده-بهبود یابنده و نشانه های درگیری حد اقل دو منطقه از ماده سفید مرکزی تشخیص قطعی بیماری از نظر بالینی ممکن است. در بیماران دارای ضایعات متعدد در ماده سفید و فقط یک حمله بایلنی و یا بیماران دارای دوحمله بالینی و فقط یک مثانه عصبی تشخیص این بیماری داده میشود.

بررسی ها

بررسی ها در تائید تشخیص بالینی یا رد دیگر اختلالات مفید میباشد اما به تنهایی تشخیص قطعی اسکلروز مولتیپل را ممکن نمیسازد. مایع مغزی نخاعی آنها معمولا غیر طبیعی است.در صورتی که در معاینه بالینی نشانه های درگیری فقط یک منطقه از سیستم عصبی مرکزی یافت شود تشخیص اسکلروز مولتیپل منوط به اثبات درگیری بدون علامت دیگر مناطق با استفاده از آزمایش پتانسیل های بر انگبخته خواهد بود.MRI نیز در مشاهده ضایعات بدون علامت مفید بوده امروزه به عنوان مهمترین روش در تایید تشخیص مورد استفاده قرار میگیرد. در بیماران مبتلا به نوع نخاعی و بدون درگیری دیگر مناطق انجام میلوگرافی یا MRI نخاع ممکن است جهت رد ضایعات منفرد مادرزادی یا اکتسابی قابل درمان با جراحی لازم شود.