فرهنگ جامعه و فرهنگ

[>YEGANEH<]

نفى تقديس، غلبه حق بر تكليف، زير بار هيچ ولايتى نرفتن، انسان را جايزالخطا ديدن، حق را در معارضه آرا پيدا كردن، هيچ كس را واجد هيچ حقى از پيش خود يا خدا يا تاريخ ندانستن، براى همه حقوق مساوى قائل شدن و گـ ـناه و كفر را با نفى انسانيت برابر ندانستن، همه از آموزه هاى ليبراليسم است كه امروزه به شدت دچار تعديل شده اند. ليبراليسم در حوزه هاى اقتصاد و سياست نيز تحت تاثير ماركسيسم و بقيه مكاتب دچار تعديل گشته است. در شرايط امروز اگر به ليبرال ترين حكومت ها نيز نگاه كنيم مى بينيم كه سايه دولت در تمامى بخش ها گسترده شده است. هيچ چيز و هيچ حوزه اى در جامعه همچون خانواده ، طب، تعليم و تربيت، اقتصاد و... بدون حضور و دخالت دولت وجود ندارد و تقريباً هيچ حوزه اى از سلطه دولت بيرون نيست. ديگر هركسى آزاد نيست در مدارس هرچه مى خواهد تدريس كند يا در امر خريد و فروش دولت نمى نشيند، هر كه هر كارى خواست بكند چون «دست هاى نامريى خود اقتصاد جامعه را سامان مى دهد». امروزه دولت ها وظيفه دارند به فقر و بيمارى و جهل مردم رسيدگى كنند. حكومت ها امروزه ديگر به طور مستقيم سياست پولى وضع مى كنند، ايجاد شغل مى كنند و مى توان گفت تبديل به «دولت هاى رفاه» شده اند.

 

[>YEGANEH<]

واژه شناسی نوروز

نوروز واژه ای مرکب از دو جزء و روی هم به معنای روز نو است و به نخستین روز از نخستین ماه سال اطلاق می شود. ریشه پهلوی این واژه « نوک روج » یا « نوگ روز » است و بعدها در زبان عربی نیروز هم گفته شده است. تقی زاده درباره وجه تسمیه این جشن اشاره می کند که از آنجا که کلمه سال از " سرد " آمده ، اسم اصلی نوروز در اصل به معنای نوسرد به معنای سال نو بود و بعدها روز ششم فروردین یا نوروز بزرگ نوسرد خوانده شد. مسعودی در این باره نوشته است:« ماههاى ايرانيان نيز اول فروردين ماه است كه اول روز آن نوروز است كه بفارسى يعنى روز تازه كه تازه را «نو» نيز گويند. نوروز بزرگترين عيد ايرانيانست». بیرونی در التفهیم نوشته است آغاز آفرینش گیتی در نخستین روز فروردین بود که به همین جهت نوروز نام گرفت زیرا که پیشانی سال نو است. نوروز اسم مکان و شخص نیز هست چرا که در الکامل به محلی به نام نوروز از راه چالوس به دریا اشاره شده و به عنوان اسم شخص هم تا دوره اخیر باقی مانده است. شاید معروفترین نام به این اسم امیر نوروز دوره مغولی در تاریخ ایران باشد.

 

[>YEGANEH<]

زمان شناسی نوروز
ایرانیان باستان دو نقطه اعتدال بخش کننده سال ( بهاری و پاییزی ) را قطب های سال طبیعی می دانستند و آن را با دو جشن بزرگ نشانه گذاری کرده بودند. جشن نوروز در اول ماه بهاری نشانه اولین اعتدال سال ایرانی است. یعقوبی ضمن بیان مرتبه برتر نوروز در فرهنگ ایرانی به زمان آن نیز اشاره می کند:« اول سالشان روز نوروز يعنى روز اول فروردين است كه در نيسان و آذار مى‏باشد هنگامى كه خورشيد به برج حمل در آمده است، و اين روز عيد بزرگ ايرانيان‏ است». مشکلی که در دوره اسلامی مربوط به زمان نوروز پیش آمد به جهت دو عامل بود. اول اینکه به واسطه آشفتگی سیـاس*ـی و سقوط پادشاهی باستانی ایران نگهداری تقویم و محاسبه سال های کبیسه بهم ریخت؛ عامل دوم به جهت مالیات گیری بود.در قرون نخستین اسلامی ابتدای سال با فصل بهار آغاز می شد و به منزله دریافت مالیات نیز بود. مشکلی که پیش آمد در بهم ریختن تقویم ایرانی به خاطر محاسبه نکردن کبیسه در چندین دوره بود. به همین جهت مالکان در دوره هشام بن عبدالملک اعتراض کردند اما اصلاحات تقویم ابتدا در زمان متوکل و بعد به صورت کاملتر در دوره معتضد انجام گرفت.

 

[>YEGANEH<]

بیرونی حکایت پرس جوی متوکل از موبد ساسانی برای زمان تحصیل مالیات را آورده است. موبد چگونگی سال ها و احتیاج برای کبیسه را برای او بیان کرد. بعد متوکل دستور داد زمان نوروز اصلاح و ثابت بشود. اما با کشته شدن متوکل این اصلاحات تا زمان معتضد به تاخیر افتاد.
نوروز در ایران باستان
نوروز جشن باستانی ایرانیان و مربوط به دوره اساطیری فرهنگ و تاریخ آن است. به درستی معلوم نیست همین قدر می دانیم که نوروز به جمشید ، فریدون و زردشت پیامبر ایران باستان پیوند یافته است.جمشید یا جم در اوستا یک شاه اساطیری هند و ایرانی است. وی در اصل اولین بشر و شخص فناپذیر و شاه سرزمین مردگان بود. در زمان پادشاهی او مردم از گزند پیری دور بودند اما گـ ـناه جم به این دوره پایان داد. در البلدان ریشه شناسی نوروز به کشتن ضحاک به دست فریدون و آغاز روزگاری جدید در زندگی و تاریخ مردم ایران مربوط شده است.

 

[>YEGANEH<]

روز ششم فروردین را که خرداد روز می نامند، زاد روز زرتشت نبی دانسته اند که آن را نوروز خردادی یا نوروز بزرگ نامیده اند. اورمزد نیز به زرتشت گفته است که در این روز به جهانیان جان دادم و در این روز ایران و ايران پدید آمد. در همین روز کیومرث پسر اهریمن را کشت و هوشنگ اهریمن دروغ را به مدت سی سال اسب سواری خود کرد. در این روز فریدون جهان را تقسیم کرد. در این روز نماد نامردی به دست انسان ها کشته می شود؛ آژی دهاک به دست سام و افراسیاب به دست کیخسرو. در این روز زرتشت به پیامبری رسید و گشتاسب پیامبری او را در همین روز پذیرفت. جشن نوروز در شوش و به احتمال در تخت جمشید در دوره هخامنشی با مراسم بزرگی برگزار می شد ، نقش برجسته های تخت جمشید باید گواه و جشن و سرور و بزرگی باشد. در این مراسم ، سنت های نوروزی بین النهرینی نیز مرسوم بود که با سنت های مشترک جشن سال نو در همه دنیا ارتباط دارد.

 

[>YEGANEH<]

در منظومه ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی که متن آن منسوب به دوره اشکانی است ، اشاراتی به این جشن شده است.جشن نوروز در دوره ساسانی چه در میان مردم و چه در دربار با شکوه خاصی برگزار می شد. پادشاه با پوشیدن بهترین لباس خود در دربار حاضر می شد و کسی که قدم او را به فال نیک می گرفتند بر پادشاه وارد می شد. بعد رجال و خواص وارد می شدند و هدایایی تقدیم می کردند و در مقابل پادشاه نیز به آنها هدایایی می داد.

 

[>YEGANEH<]

اجتماعي شدن. ( socialization )

قسمت اول

بلومر فرايند اجتماعي شدن را با شش ميانحي يا واسطه ممكن مي داند.
به عبارت ديگر شش ميانحي به اجتماعي شدن افراد كمك مي كند:

١ - والدين و خانواده:
نه تنها پدر و مادر بلكه تمام كساني كه در پرورش أوليه ي كودك نقش دارند را در بر مي گيرد. مانند پدربزرگ، مادربزرگ، پدرخوانده، مادرخوانده، مؤسسات شبانه روزي و پرورشگاه ها و .....

٢ - ديگري مهم:
شامل خويشاونداني است كه در رفت و آدم با كودك قرار دارند و بر كودك اثر تربيتي دارند. مانند عمو يا خاله.

 

[>YEGANEH<]

٣ - گروه همالان:
كساني كه بنا به سليقه ها و عادات و تعلقات شخصيتي و فكري دور هم جمع مي شوند.

٤ - مدارس و سازمان هاي رسمي:
معلم و شاگرداني كه شخصيت متفاوتي دارند، مي توانند به عنوان الگو در شيوه ي رفتار و كنش ديگر شاگردان مؤثر باشند.

٥ - مجامع عمومي:
مانند پارك ها، شهر بازي و مكان هايي كه مردم دور هم جمع مي شوند و أوقات فراغت خود را مي گذرانند. مانند كافي نت ها يا چت اينترنتي و گروه هاي تلگرامي و .......

٦ - رسانه ها و ارتباط جمعي:
اين ها از عوامل بسيار مهم هستند كه بيشترين تأثير رامي گذارند. علت اين تأثير ريژگي آنهاست. فيلم هاي سينمائي و فيلم هاي كارتوني بيشترين ارتباط و تأثير را بر بيننده مي گذارند.

 

[>YEGANEH<]

اين شش ميانجي، كانال هايي هستند كه ميتوانند حصول و وصول معناي مشترك را براي مردم راحت تر كنند و برگشت آنها را نيز آسان تر سازد.
به عبارت ديگر از اين كانال ها اطلاعات بيرون مي روند و به افراد انتقال مي يابند و موحب همانندي و
جا افتادن آنها در جامعه مي شوند و سپس به جامعه بر مي گردند و موحب تحكيم باورهاي أساسي معاني و تفاسير مشترك گروهي مي شوند.

 

[>YEGANEH<]

اين شش ميانجي، كانال هايي هستند كه ميتوانند حصول و وصول معناي مشترك را براي مردم راحت تر كنند و برگشت آنها را نيز آسان تر سازد.
به عبارت ديگر از اين كانال ها اطلاعات بيرون مي روند و به افراد انتقال مي يابند و موحب همانندي و
جا افتادن آنها در جامعه مي شوند و سپس به جامعه بر مي گردند و موحب تحكيم باورهاي أساسي معاني و تفاسير مشترك گروهي مي شوند.