^Venus^
کاربر نگاه دانلود
سرطان روده بزرگ چیست ؟
در این بیماری سلولهای سرطانی در داخل بافت روده شروع به تکثیر می کنند. اگر چه این سرطان از جمله معمولترین سرطانهای بشر به حساب می آید اما بدلیل بهبود روشهای غربالگری و تشخیصی ، تعداد موارد جدید این بیماری و مرگ ناشی از آن بطور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است.
این بیماری در هر سنی بروز می یابد اما میزان بروز در سن بالای 50سال بیشتر است.زمانیکه در مراحل اولیه تشخیص داده می شود.این سرطان درمانپذیر است اما تشخیص آن در این مراحل هیچگونه علامتی ندارد.
روده برزگ بخشی از سیستم گوارشی شامل مری، معده، روده های بزرگ و کوچک
می باشند. روده باریک از انتهای معده شروع شده و به روده بزرگ ختم می شود و سپس روده بزرگ نیز از آنجا تا محل مقعد ادامه می یابد، روده بزرگ شامل دو بخش است. بخش اول اصطلاحاً کولون نامیده می شود. که حدود 180 سانتی متر طول دارد. بخش دوم نیز راست روده است که طول آن به 15 تا 25 سانتی متر می رسد.
اطلاعات عمومی درباره سرطان روده بزرگ:
نکات کليدی اين مبحث
* سرطان روده بزرگ بيماری است که در آن سلولهای بدخيم ( سرطانی ) در بافت روده بزرگ تشکيل می شوند . * سن و تاريخچه بيماری در ريسک بوجود آمدن سرطان روده بزرگ نقش دارند . * علائم احتمالی سرطان روده بزرگ شامل تغييرات در اجابت مزاج و يا وجود خون در مدفوع است .
* آزمايشاتی که انتهای روده بزرگ ( رکتوم ) و يا بافت روده بزرگ و يا خون د رمدفوع را بررسی می کند در تشخيص و يافتن سرطان روده بزرگ مورد استفاده قرار ميگيرد .
* فاکتورهای مخصوصی در انتخاب درمان و پيش آگهی تاثير دارد ( شانس بهبودی )
سرطان روده بزرگ بيماری است که در آن سلولهای بدخيم سرطانی در بافت روده بزرگ تشکيل می شوند . روده بزرگ قسمتی از جهاز هاضمه را در بدن انسان تشکيل ميدهد جهاز هاضمه در پروسه جذب مواد غذايی ( ويتامين ها ، مواد کانی ، کربوهيدراتها ، چربيها ، پروتئين ها و آب ) از غذاهای مختلف و همچنين دفع مواد زائد از بدن فعاليت می کند .
جهاز هاضمه از مری – معده – روده کوچک و روده بزرگ تشکيل شده است 6 فوت اوليه روده بزرگ را کولون و 6 اينچ انتهای روده بزرگ را راست روده و کانال مقعد ناميده می شوند کانال مقعد به مقعد ختم می شود ( سوراخی که روده بزرگ را به خارج از بدن متصل می سازد )
سن و تاریخچه بيماری در ريسک بوجود آمدن سرطان روده بزرگ نقش دارند :
فاکتورهای ريسک شامل :
* سن بالای 50 سال
* تاريخچه سرطان روده بزرگ يا راست روده د ر فاميل
* تاريخجه سرطان روده بزرگ و راست روده ، تخمدان ، رحم و سرطان پستان در هر شخص
* تاریخچه ابتلاء به پوليپ در روده بزرگ
* تاريخچه ابتلاء به کوليت السروز ( زخمهای متعدد در سلولهای پوششی روده بزرگ )
* بعضی از بیماريهای ارثی مانند پوليپ های آدنوماتو فاميلی و سرطان فاميلی غیر پوليپی روده بزرگ ( سندرم لينچ )
* علائم احتمالی سرطان روده بزرگ شامل تغييرات در اجابت مزاج ويا وجود خون در مدفوع
اين علائم و همچنين ساير علائم ممکن است بعلت سرطان روده بزرگ و يا بعلت بيماريهای ديگر بوجود آيد .
– تغييرات در اجابت مزاج
– خون ( خون قرمز يا خون تيره ) در مدفوع
– اسهال ، يبوست و يا احساس عدم تخليه کامل دستگاه گوارش
– کاهش در قطر يا کاليبر مدفوع
– ناراحتی عمومی شکم ( دفع درد ناک گاز شکم ، نفخ ، احساس پری و يا دردهای دل پيچه ای ) ( شکم درد عمومی )
-کاهش وزن بدون علت
– خستگی ثابت
– استفراغ
آزمايشاتی که انتهای روده بزرگ ( رکتوم ) و يا بافت روده بزرگ و يا خون در مدفوع را بررسی می کند در تشخيص و يافتن سرطان روده بزرگ مورد استفاده قرار ميگيرند :
-تست خون نهفته در مدفوع :
نمونه کمی از مدفوع که درمحفظه ای قرار می گيرد به دکتر يا آزمايشگاه تحويل داده می شود . اين تست خون نهفته در مدفوع را آزمايش می کند .
-معاينه مقعد توسط انگشت دست ( توسط پزشک ) پزشک و يا پرستار پس از پوشيدن دستکش و آغشتن آن به ژل مخصوص انگشت را داخل مقعد بيمار کرده و بدنبال توده يا نقاط غير طبيعی ميگردد و از مدفوع بدست آمده آزمايش خون نهفته بعمل می آورد .
– تنقيه باريم :
روشی که در آن با ريم مايع به داخل روده بزرگ از طريق مقعد تنقيه ميگردد با ريم يک فلز سفيد نقره ای است که در تصوير دستگاه گوارش پائينی توسط اشعه ايکس کمک کننده است .
– سيگموئيدوسکوپی :
دستگاهی است که توسط آن دکتر ( لوله نازک نوری ) انتهای روده بزرگ را برای يافتن پوليپ ، تومور و يا نقاط غير طبيعی مورد آزمايش قرار ميدهد اگر در حين آزمايش پوليپ و يا بافت غير طبيعی يافت شود پزشک می تواند آنها را بردارد و جهت آزمايش بهتر از ميکروسکوپ استفاده نمايد .
– کولونسکوپی :
بررسی سراسری داخلی روده بزرگ توسط کوئونکسوپ ( لوله نازک نوری ) که از مقعد وارد می شود اگر در طول آزمايش پزشک پوليپ و يا نقاط غير طبيعی يافت شود جهت آزمايش توسط ميکروسکوپ برداشته خواهد شد .
– نمونه برداری ( بيوپسی ) :
برداشتن سلولها و يا بافت ها جهت آزمايش در زير ميکروسکوپ
* فاکتورهای مخصوصی در انتخاب درمان و پیش آگهی ( شانس بهبودی ) تاثير دارد :
انتخاب درمان ها و پيش آگهی ( شانس بهبودی ) بستگی به مرحله بندی سرطان ( آيا سرطان فقط لايه داخلی پوششی روده بزرگ يا تمام ضخامت روده بزرگ يا به ساير نقاط بدن گسترش يافته باشد ) و همچنين وضعيت سلامتی بيمار دارد .
مراحل سرطان روده بزرگ staging :
نکات کليدی اين مبحث
* پس از اينکه سرطان روده بزرگ تشخيص داده شد بمنظور اينکه آيا سرطان روده بزرگ محدود به روده بزرگ و يا به ساير نقاط بدن انتشار پيدا کرده است آزمايشاتی بعمل می آيد .
* مراحل مختلف سرطان روده بزرگ عبارت است :
– مرحله 0 ( سرطان اين سيتو )
– مرحله 1
– مرحله 2
-مرحله 3
– مرحله 4
پس از اينکه سرطان روده بزرگ تشخيص داده شد بمنظور اينکه آيا سرطان روده بزرگ محدود به روده بزرگ و يا به ساير نقاط بدن انتشار پيدا کرده است آزمايشاتی بعمل می آيد . فرايند ی که در آن مشخص ميشود که آيا سرطان روده بزرگ محدود بوده و يا به نقاط بدن انتشار يافته است را مرحله بندی سرطان می ناميم . اطلاعاتی که از فرايند مرحله بندی بدست می آيد مرحله بيماری را مشخص می کند دانستن مرحله بيماری در اتخاذ درمان مناسب بسيار مهم است .
مرحله های سرطان روده بزرگ در پائين جهت استفاده ذکر شده است:
مرحله صفر
– در مرحله صفر سرطان فقط در سطحی ترين سلولهای پوششی روده بزرگ يافت می شود مرحله صفر سرطان اين سيتو نيز گفته می شود .
مرحله يک I
در مرحله يک انتشار سرطان به جزء لايه های پوششی سطحی به لايه دوم و سوم روده بزرگ نيز انتشار پيدا کرده و ديواره داخلی روده نيز درگير شده است ولی سرطان به خارج از ديواره روده بزرگ يا خارج از روده بزرگ انتشار نيافته است معادل مرحله يک را در طبقه بندی دوک A می گويند.
مرحله دو II
در مرحله دوم سرطان از ديواره روده بزرگ تقريبا خارج شده ولی غدد لنفاوی را گرفتار نکرده است ( عدد لنفاوی ساختمانهای لوبيائی شکل هستند که درسرتاسر بدن يافت می شوند و کار آنها فيلتر کردن مواد در داخل مايع لنف می باشد و کمک به بدن در مقابله با عفونت و بيماری را می نمايند ) مرحله دو بيماری در طبقه بندی دوک B می گويند .
مرحله سوم III
در مرحله سه سرطان غدد لنفاوی را درگير کرده است ولی به ساير نقاط بدن گسترش نيافته است اين مرحله معادل مرحله دوک C می باشد .
مرحله چهارم IV
در مرحله چهارم سرطان به نقاط ديگر بدن مثل کبد ی يا ريه گسترش پيدا کرده است و اين مرحله معادل دوک D می باشد .
عود سرطان روده بزرگ:
سرطان عود کرده روده بزرگ به سرطانی گفته می شود که پس از درمان مجددا عود يا برگشت نمايد . عود سرطان روده بزرگ ممکن است در روده بزرگ و ياساير نقاط بدن مثل کبد ، ريه ، و يا هر دو باشد .
درمان انتخابی در يک نگاه کلی:
نکات کليد ی اين مبحث
* درمان های مختلفی در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد
* سه نوع درمان استاندارد عبارتند از
* جراحی
* شيمی درمانی
* راديو تراپی يا پرتو درمانی
* درمانهای ديگری که در فرم تجربيات جديد بالينی بکار می رود عبارتند از :
* درمانهای بيولوژيک
درمانهای مختلفی در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد :
درمانهای مختلف در دسترس بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ هستند . بعضی از آنها استاندارد هستند ( درمانهای رايج ) و بعضی از آنها بصورت تجربيات درمانی بالينی مورد استفاده قرار ميگيرند . قبل از شروع درمان بيماران ممکن است که رغبت خود را در قسمت تجربيات جديد درمانی بالينی نشان دهند . در درمان بصورت تجربيات درمانی بالينی که در حقيقت مطالعه تحقيقاتی از داروی جديدتر و يا تغير در داروهای قبلی استفاده می شود و در صورت موفقيت روش جديد جای روش استاندارد گذشته را ميگيرد .
سه نوع درمان استاندارد مورد استفاده قرار می گيرد عبارتند از :
جراحی :
جراحی ( برداشتن سرطان توسط عمل جراحی ) شايع ترين نوع درمان است که در همه مراحل کانسر کولون بکار می رود پزشک ممکن است سرطان را به يکی از روشهای زير خارج نمايد .
جراحی محدود و محلی :
اگر سرطان درمرحله بسيار اوليه تشخيص داده شود ممکن است عمل جراحی بدون باز کردن شکم توسط پزشک انجام شود که اين از طريق عبور لوله از طريق مقعد به داخل روده بزرگ و عمل جراحی از اين طريق انجام ميگيرد به اين طريق برداشتن ضايعه محلی می گويند . اگر سرطان در يک پوليپ تشخيص داده شود به اين عمل جراحی پوليپکتومی اطلاق ميگردد .
رزکسيون اگر اندازه سرطان بزرگتر باشد پزشک عمل کولکتومی ( برداشتن سرطان بهمراه مقاديری از باقت سالم اطراف آن ) را انجام ميدهد سپس پزشک ممکن است آناستوموز ( دوختن دو طرف سالم روده بزرگ به يکديگر ) را انجام دهد . معمولا پزشک غدد لنفاوی نزدیک روده بزرگ را جهت احتمال درگيری توسط سرطان بيرون آورده و در زير ميکروسکوپ آزمايش خواهد نمود .
رزکسيون بهمراه کولستومی :
اگر پزشک قادر به دوختن دو سر روده بزرگ به يکديگر را نداشته باشد منفذی به خارج از بدن تعبيه کرده تا مواد زائد ازآن دفع گردد اين روش کلستومی ناميده می شود . د ربعضی مواقع کلستومی موقتی است وتا زمانيکه روده بزرگ ترميم شود ادامه می يابد ولی اگر تمام کولون توسط جراح برداشته شود ممکن است کلستومی دائمی شود .
اگر چه پزشک سرطان را تاجايی که امکان دارد و درديد او قرار گرفته بيرون خواهد آورد ولی گاهی به بيماران پيشنهاد شيمی درمانی پس از عمل جراحی داده می شود تا اگر سلول سرطانی باقيمانده از بين بـرده شود . اين روش درمان مکمل ناميده می شود .
شيمی درمانی :
شيمی درمانی استفاده از داروها جهت کشتن سلولهای سرطانی است . شيمی درمانی ممکن است از طريق دهان يا از طريق تزريق وريدی و يا تزريق عضلانی باشد که به اين نوع درمان ها . درمان جامع گفته می شود بدليل اينکه داروها اول وارد گردش خون شده سپس به اقصی نقاط بدن رفته و ميتوانند سلولهای سرطانی را در تمام نقاط بدن مورد تهاجم قرار دهند .
( راديو تراپی ) پرتو درمانی :
پرتو درمانی ازطريق استفاده از اشعه ايکس و ساير پرتو ها جهت کشتن و يا کوچک کردن توده های سرطانی بکار می روند . پرتو درمانی ممکن است بصورت پرتو درمانی خارجی ( استفاده از دستگاه راديو تراپی در خارج از بدن ) و يا پرتو درمانی داخلی باشد پرتو درمانی داخلی از طريق استفاده از راديو ايزوتوپ های مختلف ( موادی که پرتو زا می باشند ) از طريق لوله های پلاستيکی کوچک در داخل بدن و در محل تجمع سلولهای سرطانی بکار می رود سرطان روده بزرگ ممکن است از طريق راديو تراپی خارجی درمان گردد .
پس از درمان آزمايش خونی که در آن آنتی ژن کارسينو امبيريوينک ( CEA ) (( ماده ای در خون است که ممکن است در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ افزايش يابد )) بهمراه ساير موارد اندازه گيری می شوند تا از عود بيماری پزشک اطلاع حاصل نمايد .
درمانهای ديگری در فرم تجربيات و درمانهای جديد بالينی بکار می روند که عبارتند از :
درمان بيولوژيکی :
درمان بيولوژيک نوعی درمان است که در آن توانائی تحريک سيستم ايمنی بدن در مقابله با سرطان بعنوان درمان بکار می رود . موادی که توسط بدن و يا در آزمايشگاه ساخته شده جهت تقويت و يا ذخيره نمودن دفاع طبيعی بودن در مقابله با بيماريها بکار می روند . به درمان بيولوژيکی ممکن است متغير پاسخ بيولوژيکی و ايمنی درمانی نيز اطلاق گردد .
در اين قسمت ممکن است درمانهای ديگری در فرم تجربيات و درمانهای جديد بالينی بکار رفته باشد که فعلا ممکن است درمانهای انجام شده توضيح داده نشده باشد .
درمان انتخابی به توسط مرحله بيماری:
مرحله صفر سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله صفر ممکن است شامل انواع جراحی های زير باشد .
* جراحی محلی محدود ( جراحی سرطان بدون باز کردن شکم ) و يا پوليپکتومی ( برداشتن پوليپ ) رزکسيون آناستوموز ( نوعی جراحی که توسط آن سرطان برداشته شده و دو انتهای روده بزرگ بهم دوخته می شود ) اين عمل در زمانی انجام می شود که توده سرطانی حجيم باشد و امکان جراحی محلی محدود وجود نداشته باشد .
مرحله يک I سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله یک I سرطان روده بزرگ معمولا شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز ( نوعی جراحی که توسط آن سرطان برداشته شده و دو انتهای روده بزرگ بهم دوخته می شود ) .
مرحله دو II سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله دوم کانسر روده بزرگ شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز
* درمانهای جديد تجربی بالينی شامل شيمی درمانی ، پرتو درمانی و درمانهای بيولوژيک بعد از جراحی
مرحله III سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله سوم روده بزرگ شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز با يا بدون شيمی درمانی
* درمانهای جديد تجربی بالينی
مرحله IV سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله چهارم روده بزرگ شامل موارد زير می شود
* رزکسيون / آناستوموز
* جراحی شامل برداشتن قسمتی از اعضای ديگر بدن مثل کبد ، ريه و تخمدانها در صورتيکه سرطان گسترش پيدا کرده باشد .
* شيمی درمانی
* درمانهای جديد تجربی بالينی با استفاده از شيمی درمانی و يا درمانهای بيولوژيک
* پرتو درمانی ممکن است در بعضی بيماران بعنوان درمان تسکينی مورد استفاده قرار گيرد ( علائم بيماری را تخفيف دهد )
درمان انتخابی برای سرطان عود کرده روده بزرگ:
درمان سرطان عود کرده روده بزرگ بستگی به محل برگشت ( عود ) و همچنین وضعيت سلامتی عمومی بيمار را دارد . درمان سرطان عود کرده ممکن است شامل موارد زير باشد .
* جراحی و برداشتن سرطان در کبد ، ريه و يا تخمدان در صورت گسترش به اين نواحی
* عمل جراحی و برداشتن سرطان روده بزرگ ، در صورتيکه محل عود روده بزرگ باشد .
* شيمی درمانی بعنوان درمان تسکينی ( جهت برطرف کردن و تخفيف علائم )
* درمانهای جديد تجربی بالينی با استفاده از درمانهای بيولوژيک و يا شيمی درمانی
***اطلاعات تکمیلی:
عوامل خطر:
عوامل زیر ممکن است شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را در فرد افزایش دهد.
سن:
اکثر افراد مبتلا به این بیماری سن بالای 50 سال دارند اما این بیماری در هر سنی اتفاق می افتد.
رژیم غذایی:
بین این بیماری و رژیم غذایی پر از چربی و پر انرژی و کم فیبر، رابـ ـطه مستقیم وجود دارد.
پولیپ ها:
این بیماری بصورت رشد توده های خوش خیم در جدار روده تعریف می شود که معمولاً بعد از سن 50 سالگی شایع است . بنظر می رسد که در این ساختار شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.
تاریخچه شخصی :
کسانیکه قبلاً سرطانهای روده بزرگ داشته اند یا خانمهایی که مبتلا به سرطان تخمدان، رحم، یا پستان بوده اند. شانس بیشتری جهت ابتلا به این بیماری دارند.در حال حاضر در بعضی از موارد این سرطان، ژنهای مسؤول شناسایی شده اند. لذا قبل از بروز سرطان، چنین افرادی را از نظر حامل ژن بودن مورد بررسی قرار می دهند.
کولیت اولسروز :
در این بیماری پوشش جدار روده بزرگ دچار لتهاب شده است.افراد مبتلا به این بیماری شانس بیشتری جهت ابتلا دارند.
علائم و نشانه ها :
علائم این بیماری ممکن است شبیه به سایر علائم نظیر عفونتها، بواسیر و بیماریهای التهابی روده باشد. بنابراین مراجعه به پزشک به منظور ارزیابی بهتر، لازم و ضروری می باشد. از آنجایی که در مراحل اولیه این بیماری با موفقیت قابل درمان است. در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر به پزشک مراجعه نمائید.
– وجود هرگونه تغییر در عادات دفعی روده نظیر اسهال، یبوست یا کاهش قطر مدفوع که بیش از یک روز طول بکشد.
– خونریزی از راست روده یا وجود خون در مدفوع
– دردهای قولنجی معده
– استفراغ
– ضعف و خستگی
– یرقان و زردی پوست یا صلبیه ( سفیدی چشم )
در بعضی از موارد ممکن است فرد مبتلا به سرطان بوده اما هیچگونه علامتی نداشته باشد. بنابراین غربالگری در افراد پر خطر مثل افراد بالای 50 سال ضروری می باشد.
·غربالگری و تشخیص:
استفاده از روشهای غربالگری معمولی در بیمارانی که هرگونه فاکتور خطری داشته باشند یا اینکه علائم مذکور را داشته باشند توصیه می شود.
از جمله روشهای تشخیصی که برای غربالگری این سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.
می توان به آزمایشات ذیل اشاره نمود.
معاینه راست روده:
در این معاینه پزشک با انگشت خون راست روده را معاینه می کند تا وجود هرگونه مورد را بررسی کرده و در صورت وجود مواد در داخل راست روده آنها را از نظر آغشته بودن با خون مورد بررسی قراردهد.
پروکتوسکوپی :
در این روش از طریق دستگاههای خاصی بصورت مستقیم داخل راست روده و قسمتهای تحتانی روده بزرگ مورد مشاهده قرار می گیرد. از طریق این روش نیمی از سرطانها قابل تشخیص هستند. در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کند اما دردی را احساس نخواهد کرد.
کولونوسکوپی:
از طریق این روش نیز با ابزارهای خاصی، مشاهده کلی روده بزرگ و راست روده ممکن می شود. در این حالت نیز فرد دردی را احساس نخواهد کرد.
در صورت وجود هرگونه توده در طول این قسمتها نیاز است که بخشی از توده برداشته شود تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلولهای سرطانی مورد بررسی قرار گیرد. این عمل را بیوپسی می نامند.
پیش آگهی و درمان سرطان روده، به مرحله بیماری ( به این معنا که سلولهای سرطانی فقط بافت پوششی روده را یا تمامی جدار آنرا را درگیر کرده اند) و شرایط سلامتی عمومی فرد بیمار بستگی دارد.
بعد از درمان به منظور اندازه گیری نوعی آنتی ژن در خون آزمایش خون داده شده و عکسبرداری انجام می گیرد تا مشخص شود که آیا سرطان عود کرده است یا خیر.
· مراحل سرطان:
عود سرطان به معنای برگشت دوباره آن بعد از درمان می باشد. ممکن است عود دوباره در روده بزرگ یا سایر قسمتهای بدن نظیر کبد یا ریه رخ دهد. اگر عود بصورت درگیری تنها یک ناحیه از بدن باشد باید جراحی انجام شود. اما در صورت درگیری بیش از یک ناحیه و انتشار سرطان در قسمتهای مختلف بدن ممکن است از روشهای دیگری نظیر شیمی درمانی یا رادیوتراپی استفاده شود.
· روشهای درمانی:
بطور کلی سه روش درمانی جهت درمان سرطان روده بزرگ وجود دارد که شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. روش دیگر درمانی نیز وجود دارد که در آن از روشهای بیولوژی برای درمان استفاده می شود. البته استفاده از این روشها در حد مطالعات بالینی است.
جراحی :
جراحی شایعترین روش درمانی در تمامی مراحل سرطان به حساب می آید. این روش به طرق مختلف انجام شده و براساس نظر پزشک و مرحله سرطان، روشهای جراحی متفاوت می باشد.
عوارض جانبی جراحی :
عوارض جانبی جراحی به محل تومور و نوع جراحی بستگی دارد. معمولاً در چند روز اول بعد از جراحی بیمار احساس ناراحتی دارند ولی معمولاً درد با دارو قابل کنترل می باشد. مدت زمان بهبود بعد از عمل جراحی از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است.
پرتو درمانی :
در این روش از اشعه X با انرژی بالای برای کشتن سلولهای سرطانی و کوچک نمودن اندازه تومور استفاده می شود. تولید اشعه می تواند خارج از بدن و بوسیله ماشینهای خاص یا در داخل بدن و از طریق موادی که تولید کننده اشعه هستند، صورت گیرد. پرتو درمانی به تنهائی یا همراه با جراحی و شیمی درمانی انجام می گیرد.
عوارض جانبی پرتو درمانی :
شایعترین عوارض جانبی پرتودرمانی شامل خستگی ، واکنش پوستی در محل برخورد اشعه با پوست و کاهش اشتها می باشد. بعلاوه ممکن است این روش منجر به کاهش گلبولهای سفید خونی که از بدن در برابر عفونتها محافظت می کنند شود. بعضی از این عوارض قابل کنترل و قابل درمان هستند و در بسیاری از موارد این عوارض دائمی نمی باشند.
شیمی درمانی:
این روش از داروها به منظور کشتن سلولهای سرطانی استفاده می شود. اکثر داروهای ضد سرطانی بصورت تزریق داخلی در بدن یا داخل عضلات مورد استفاده قرار می گیرند. اما بعضی دیگر نیز به فرم خوارکی قابل مصرف هستند. شیمی درمانی یک روش درمانی سیستمیک به حساب می آید به این معنا که دارو از طریق جریان خون به هر قسمتی از بدن می رود تا سلولهای سرطانی را بکشد. در این روش داروها به صورت دوره ای تجویز می شوند. یعنی دوره درمانی با یک دوره استراحت ادامه می یابد و بعد از آن از نو دروه درمانی شروع می شود. در صورتیکه سلولهای سرطانی کبد را درگیر کرده باشند،می توان دارو را مستقیماً به شریانهای تغذیه کننده کبد تزریق نمود.
بعد از آنکه جراح تمامی سلولها و بافت سرطانی را از طریق جراحی برداشت، یک دوره شیمی درمانی نیز داده می شود تا سلولهای سرطانی باقیمانده نیز در صورت وجود از بین بروند.
عوارض جانبی شیمی درمانی :
داروهای شیمی درمانی معمولاً سلولهای با سرعت تکثیر بالا را مورد هدف قرار می دهند. از آنجایی که در بدن علاوه بر سلولهای سرطانی بافتهایی نظیر سلولهای خونی، بافت پوششی سیستم گوارشی و سلولهای فولیکول مو نیز از سرعت تکثیر بالایی برخوردار هستند، لذا ممکن است این بافتها نیز مورد هدف داروهای شیمی درمانی قرار بگیرد. در نتیجه عوارض جانبی شامل : عفونتها ، خستگی، ریزش موی موقتی، زخمهای دهانی و یا سایر علایم است.
از جمله مهمترین عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی کاهش کلی سلولهای خونی
می باشد. از آنجایی که داروهای شیمی درمانی مغز استخوان را به شدت تحت تأثیر قرار می دهند، ممکن است کم خونی (بصورت کاهش انرژی انجام کارها)، کاهش پلاکتهای خونی ( بصورت خونریزی) یا کاهش گلبولهای سفید ( بصورت افزایش استعداد ابتلا به عفونتها ) ایجاد شود.
معمولاً همه کسانی که از این روش درمانی استفاده می کنند به تمامی این علائم مبتلا نمی شوند. به علاوه در طی دوره استراحت و بعد از قطع درمان تمامی این علایم برطرف می شوند.
درمانهای بیولوژیکی :
در این روش ، بدن به تنهایی در برابر سرطانها مقابله می کند. در این روش از موادی استفاده می شود که توسط بدن یا اینکه در آزمایشگاهها ساخته می شوند تا مکانیسمهای طبیعی دفاعی بدن در برابر بیماریها جهت دهی ، تقویت و حفظ شوند. نام دیگر این روش ایمنی درمانی می باشد.
درمان زمانی جواب می دهد که سرطان در همان مراحل اولیه شناسایی شود. بسیاری از مردم از اینکه راههای پیشگیری از این بیماری جدی تا چه حد ساده است، بی خبر می باشند. اطلاعات خود را در مورد نحوه زندگی و رژیم غذایی بالا ببرید.
سرطان روده به رشد بی رویه سلول های بدخیم در داخل روده و یا مقعد اطلاق میشود. معمولا زنگ خطر از بزرگ شدن بواسیر و یا رشد پلیپ هایی در داخل روده، به صدا در می آید. بواسیر معمولا بدون اینکه هیچ گونه علامت خاصی داشته باشد به سرطان تبدیل می شود.
هرچند این سرطان دارای نشانه های زیادی نیست، اما علائم زیر بیانگر وجود سرطان در روده و یا سایر بیماری های خطرناک در روده و یا مقعد می باشند:
یبوست و یا اسهال ( برای یک مدت طولانی)
وجود خون در و یا بر روی مدفوع
نفخ و درد شکم، احساس پر بودن شکم
احساس خستگی بیش از اندازه
احساس وجود گاز در معده به طور مکرر
خالی نشدن شکم به طور کامل در هنگام دفع مدفوع
خستگی دائمی
کاهش وزن بدون وجود هیچ گونه دلیلی
رشد بیماری معمولا در 4 مرحله انجام می پذیرد:
مرحله یک: رشد پلیپ هایی در دیواره روده
مرحله دو: سرایت سلول های سرطانی به سایر بافت های نزدیک به روده (گسترش بیماری)
مرحله سه: سرایت به گره های لنفاوی دور روده
مرحله چهار: سرایت به سایر قسمت های بدن
در حالی که دلیل قطعی سرطان روده شناخته نشده است اما اعتقاد بر این است که وراثت و محیط زیست از فاکتورهای مهم ابتلا به بیماری می باشند. این سرطان هم در مردان و هم در زنان دیده شده و تمام افراد بالای 50 سال به نوعی در معرض ابتلا به آن قرار دارند. کسانی که یکی از افراد خانواده شان دارای بیماری های روده ای و یا تورم مخاط روده بزرگ بوده است دارای ریسک بیشتری برای ابتلا می باشند.
امید به درمان در مرحله اولیه بسیار بالاست. اما در مراحل بعدی درصد بهبودی تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
هر فرد 50 ساله و بالای آن باید حتما آزمایش مدفوع بدهد و هر 5 سال یکبار نیز “سیگموایداسکوپی” شود. در این آزمایش از یک تیوپ نازک که دارای چراغی در نوک آن می باشد برای امتحان لایه های داخلی راست روده و قسمت های انتهایی روده که معمولا بیشترین درصد سلول های سرطانی و پلیپ ها در آن جا رشد می کنند، استفاده می شود. آزمایش به هیچ وجه دردناک نبوده و در مطب پزشک هم می توان آرا انجام داد. در هر حال کلیه آزمایشات می بایست تحت نظر پزشک انجام شود.
هر 5 تا 10 سال نیز باید از طریق اشعه X از روده های شما عکسبرداری شود. در این روش ابتدا از طریق داروهای خاصی عمل تنقیه انجام شده تا هوا وارد روده ها شود و سپس عکسبرداری انجام می شود. این عکس ها می توانند تمام مشکلات احتمالی موجود در روده ها را نشان دهند. این آمایش معمولا در مطب دکتر انجام شده و نیازی به بیهوشی ندارد.
عکسبرداری از روده معمولا تنها در موارد پر خطر تجویز می شود. این تست تمام قسمت های روده را به پزشک نشان داده و در صورت لزوم امکان نمونه برداری از پلیپ های مشکوک را نیز فراهم می آورد. این آزمایش معمولا در بیمارستان انجام می شود و برای اینکه بیمار احساس ناراحتی نکند ملزم به خوردن داروهای مسکن است.
یک روش تقریبا جدید برای تشخیص سرطان وجود دارد که بسیار سریعتر و کم درد تر از عکسبرداری و استفاده از اشعهX و تنقیه می باشد. این روش CTكلوگرافی نام دارد. در این حالت برای 2 دقیقه به داخل روده ها هوا تزریق می شود و عکس های گرفته شده چیزی در حدود 10 دقیقه بعد آماده می شوند. کل آزمایش نیز بیش از دو دقیقه به طول نمی انجامد. در این تست از یک فرستنده مارپیچ CT به همراه یک نرم افزار ویژه استفاده می شود. اختراع این دستگاه یک پیشرفت قابل توجه در حیطه شناسایی سرطان روده به شمار می رود.
اکثر پلیپ ها را می توان به راحتی خارج نمود و نیازی به جراحی نیست. در مراحل اولیه رشد سرطان، آن قسمت از روده که سرطانی شده را می توان از طریق جراحی از بدن خارج کرد. زمانیکه سرطان در داخل شکم و انتهای روده قرار داشته باشد عمل کلستومی انجام می شود. در طی این عمل یک شکاف در محل وجود سرطان ایجاد می شود و سپس آنرا از بدن بیرون می اورند. بیمار ممکن است در موارد حادتر به شیمی درمانی، پرتو درمانی و یا جراحی احتیاج پیدا کند.
تحقیقات نشان می دهد که افرادی که دارای اضافه وزن هستند و نسبت به سایرین کم تحرک تر می باشند در معرض خطر بالاتری در ابتلا به این بیماری قرار دارند. اثبات شده که پایین آوردن وزن و ورزش کردن ریسک ابتلا به بیماری را به نصف کاهش می دهد.
رژیم غذایی پر چرب میزان جریان زرداب صفرا به روده را افزایش می دهد، همانطور که می دانید این اسید در بدن برای هضم غذا استفاده می شود. محققین به این نتیجه دست پیدا کرده اند که میزان بیش از حد این اسید، سلول های سرطانی را به فعالیت وا می دارد و نهایتا ریسک رشد سرطان را زیاد می کند. دانشمندان پیشنهاد می کنند که سعی کنید روزانه بیش از 30% کالری مصرفی خود را از چربی ها نگیرید.
استفاده از رژیم غذایی که سرشار از مواد فیبردار باشد می تواند سلاح مناسبی در مقابل سرطان روده باشد. فیبر قسمتی از مواد غذایی است که در حین فرایند هضم تجزیه نمی شود و به راحتی از دستگاه های گوارشی عبور می کند. فیبرها آبی که در حین عملیات گوارش آزاد می شود را جذب می کنند. این کار باعث می شود تا سوخت و ساز بدن روند هماهنگ تری پیدا کند. هرچه غذا مدت زمان کمتری در بدن باقی بماند، مواد زیان آور مدت زمان کمتری پیدا می کنند تا بتوانند به بدن آسیب برسانند. این مواد زیان آور به کمک فیبرها خیلی سریعتر دفع می شوند. بهترین منبع فیبر حبوبات، غلات، سبزیجات و میوه ها می باشد
در این بیماری سلولهای سرطانی در داخل بافت روده شروع به تکثیر می کنند. اگر چه این سرطان از جمله معمولترین سرطانهای بشر به حساب می آید اما بدلیل بهبود روشهای غربالگری و تشخیصی ، تعداد موارد جدید این بیماری و مرگ ناشی از آن بطور قابل ملاحظه ای کاهش یافته است.
این بیماری در هر سنی بروز می یابد اما میزان بروز در سن بالای 50سال بیشتر است.زمانیکه در مراحل اولیه تشخیص داده می شود.این سرطان درمانپذیر است اما تشخیص آن در این مراحل هیچگونه علامتی ندارد.
روده برزگ بخشی از سیستم گوارشی شامل مری، معده، روده های بزرگ و کوچک
می باشند. روده باریک از انتهای معده شروع شده و به روده بزرگ ختم می شود و سپس روده بزرگ نیز از آنجا تا محل مقعد ادامه می یابد، روده بزرگ شامل دو بخش است. بخش اول اصطلاحاً کولون نامیده می شود. که حدود 180 سانتی متر طول دارد. بخش دوم نیز راست روده است که طول آن به 15 تا 25 سانتی متر می رسد.
اطلاعات عمومی درباره سرطان روده بزرگ:
نکات کليدی اين مبحث
* سرطان روده بزرگ بيماری است که در آن سلولهای بدخيم ( سرطانی ) در بافت روده بزرگ تشکيل می شوند . * سن و تاريخچه بيماری در ريسک بوجود آمدن سرطان روده بزرگ نقش دارند . * علائم احتمالی سرطان روده بزرگ شامل تغييرات در اجابت مزاج و يا وجود خون در مدفوع است .
* آزمايشاتی که انتهای روده بزرگ ( رکتوم ) و يا بافت روده بزرگ و يا خون د رمدفوع را بررسی می کند در تشخيص و يافتن سرطان روده بزرگ مورد استفاده قرار ميگيرد .
* فاکتورهای مخصوصی در انتخاب درمان و پيش آگهی تاثير دارد ( شانس بهبودی )
سرطان روده بزرگ بيماری است که در آن سلولهای بدخيم سرطانی در بافت روده بزرگ تشکيل می شوند . روده بزرگ قسمتی از جهاز هاضمه را در بدن انسان تشکيل ميدهد جهاز هاضمه در پروسه جذب مواد غذايی ( ويتامين ها ، مواد کانی ، کربوهيدراتها ، چربيها ، پروتئين ها و آب ) از غذاهای مختلف و همچنين دفع مواد زائد از بدن فعاليت می کند .
جهاز هاضمه از مری – معده – روده کوچک و روده بزرگ تشکيل شده است 6 فوت اوليه روده بزرگ را کولون و 6 اينچ انتهای روده بزرگ را راست روده و کانال مقعد ناميده می شوند کانال مقعد به مقعد ختم می شود ( سوراخی که روده بزرگ را به خارج از بدن متصل می سازد )
سن و تاریخچه بيماری در ريسک بوجود آمدن سرطان روده بزرگ نقش دارند :
فاکتورهای ريسک شامل :
* سن بالای 50 سال
* تاريخچه سرطان روده بزرگ يا راست روده د ر فاميل
* تاريخجه سرطان روده بزرگ و راست روده ، تخمدان ، رحم و سرطان پستان در هر شخص
* تاریخچه ابتلاء به پوليپ در روده بزرگ
* تاريخچه ابتلاء به کوليت السروز ( زخمهای متعدد در سلولهای پوششی روده بزرگ )
* بعضی از بیماريهای ارثی مانند پوليپ های آدنوماتو فاميلی و سرطان فاميلی غیر پوليپی روده بزرگ ( سندرم لينچ )
* علائم احتمالی سرطان روده بزرگ شامل تغييرات در اجابت مزاج ويا وجود خون در مدفوع
اين علائم و همچنين ساير علائم ممکن است بعلت سرطان روده بزرگ و يا بعلت بيماريهای ديگر بوجود آيد .
– تغييرات در اجابت مزاج
– خون ( خون قرمز يا خون تيره ) در مدفوع
– اسهال ، يبوست و يا احساس عدم تخليه کامل دستگاه گوارش
– کاهش در قطر يا کاليبر مدفوع
– ناراحتی عمومی شکم ( دفع درد ناک گاز شکم ، نفخ ، احساس پری و يا دردهای دل پيچه ای ) ( شکم درد عمومی )
-کاهش وزن بدون علت
– خستگی ثابت
– استفراغ
آزمايشاتی که انتهای روده بزرگ ( رکتوم ) و يا بافت روده بزرگ و يا خون در مدفوع را بررسی می کند در تشخيص و يافتن سرطان روده بزرگ مورد استفاده قرار ميگيرند :
-تست خون نهفته در مدفوع :
نمونه کمی از مدفوع که درمحفظه ای قرار می گيرد به دکتر يا آزمايشگاه تحويل داده می شود . اين تست خون نهفته در مدفوع را آزمايش می کند .
-معاينه مقعد توسط انگشت دست ( توسط پزشک ) پزشک و يا پرستار پس از پوشيدن دستکش و آغشتن آن به ژل مخصوص انگشت را داخل مقعد بيمار کرده و بدنبال توده يا نقاط غير طبيعی ميگردد و از مدفوع بدست آمده آزمايش خون نهفته بعمل می آورد .
– تنقيه باريم :
روشی که در آن با ريم مايع به داخل روده بزرگ از طريق مقعد تنقيه ميگردد با ريم يک فلز سفيد نقره ای است که در تصوير دستگاه گوارش پائينی توسط اشعه ايکس کمک کننده است .
– سيگموئيدوسکوپی :
دستگاهی است که توسط آن دکتر ( لوله نازک نوری ) انتهای روده بزرگ را برای يافتن پوليپ ، تومور و يا نقاط غير طبيعی مورد آزمايش قرار ميدهد اگر در حين آزمايش پوليپ و يا بافت غير طبيعی يافت شود پزشک می تواند آنها را بردارد و جهت آزمايش بهتر از ميکروسکوپ استفاده نمايد .
– کولونسکوپی :
بررسی سراسری داخلی روده بزرگ توسط کوئونکسوپ ( لوله نازک نوری ) که از مقعد وارد می شود اگر در طول آزمايش پزشک پوليپ و يا نقاط غير طبيعی يافت شود جهت آزمايش توسط ميکروسکوپ برداشته خواهد شد .
– نمونه برداری ( بيوپسی ) :
برداشتن سلولها و يا بافت ها جهت آزمايش در زير ميکروسکوپ
* فاکتورهای مخصوصی در انتخاب درمان و پیش آگهی ( شانس بهبودی ) تاثير دارد :
انتخاب درمان ها و پيش آگهی ( شانس بهبودی ) بستگی به مرحله بندی سرطان ( آيا سرطان فقط لايه داخلی پوششی روده بزرگ يا تمام ضخامت روده بزرگ يا به ساير نقاط بدن گسترش يافته باشد ) و همچنين وضعيت سلامتی بيمار دارد .
مراحل سرطان روده بزرگ staging :
نکات کليدی اين مبحث
* پس از اينکه سرطان روده بزرگ تشخيص داده شد بمنظور اينکه آيا سرطان روده بزرگ محدود به روده بزرگ و يا به ساير نقاط بدن انتشار پيدا کرده است آزمايشاتی بعمل می آيد .
* مراحل مختلف سرطان روده بزرگ عبارت است :
– مرحله 0 ( سرطان اين سيتو )
– مرحله 1
– مرحله 2
-مرحله 3
– مرحله 4
پس از اينکه سرطان روده بزرگ تشخيص داده شد بمنظور اينکه آيا سرطان روده بزرگ محدود به روده بزرگ و يا به ساير نقاط بدن انتشار پيدا کرده است آزمايشاتی بعمل می آيد . فرايند ی که در آن مشخص ميشود که آيا سرطان روده بزرگ محدود بوده و يا به نقاط بدن انتشار يافته است را مرحله بندی سرطان می ناميم . اطلاعاتی که از فرايند مرحله بندی بدست می آيد مرحله بيماری را مشخص می کند دانستن مرحله بيماری در اتخاذ درمان مناسب بسيار مهم است .
مرحله های سرطان روده بزرگ در پائين جهت استفاده ذکر شده است:
مرحله صفر
– در مرحله صفر سرطان فقط در سطحی ترين سلولهای پوششی روده بزرگ يافت می شود مرحله صفر سرطان اين سيتو نيز گفته می شود .
مرحله يک I
در مرحله يک انتشار سرطان به جزء لايه های پوششی سطحی به لايه دوم و سوم روده بزرگ نيز انتشار پيدا کرده و ديواره داخلی روده نيز درگير شده است ولی سرطان به خارج از ديواره روده بزرگ يا خارج از روده بزرگ انتشار نيافته است معادل مرحله يک را در طبقه بندی دوک A می گويند.
مرحله دو II
در مرحله دوم سرطان از ديواره روده بزرگ تقريبا خارج شده ولی غدد لنفاوی را گرفتار نکرده است ( عدد لنفاوی ساختمانهای لوبيائی شکل هستند که درسرتاسر بدن يافت می شوند و کار آنها فيلتر کردن مواد در داخل مايع لنف می باشد و کمک به بدن در مقابله با عفونت و بيماری را می نمايند ) مرحله دو بيماری در طبقه بندی دوک B می گويند .
مرحله سوم III
در مرحله سه سرطان غدد لنفاوی را درگير کرده است ولی به ساير نقاط بدن گسترش نيافته است اين مرحله معادل مرحله دوک C می باشد .
مرحله چهارم IV
در مرحله چهارم سرطان به نقاط ديگر بدن مثل کبد ی يا ريه گسترش پيدا کرده است و اين مرحله معادل دوک D می باشد .
عود سرطان روده بزرگ:
سرطان عود کرده روده بزرگ به سرطانی گفته می شود که پس از درمان مجددا عود يا برگشت نمايد . عود سرطان روده بزرگ ممکن است در روده بزرگ و ياساير نقاط بدن مثل کبد ، ريه ، و يا هر دو باشد .
درمان انتخابی در يک نگاه کلی:
نکات کليد ی اين مبحث
* درمان های مختلفی در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد
* سه نوع درمان استاندارد عبارتند از
* جراحی
* شيمی درمانی
* راديو تراپی يا پرتو درمانی
* درمانهای ديگری که در فرم تجربيات جديد بالينی بکار می رود عبارتند از :
* درمانهای بيولوژيک
درمانهای مختلفی در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ وجود دارد :
درمانهای مختلف در دسترس بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ هستند . بعضی از آنها استاندارد هستند ( درمانهای رايج ) و بعضی از آنها بصورت تجربيات درمانی بالينی مورد استفاده قرار ميگيرند . قبل از شروع درمان بيماران ممکن است که رغبت خود را در قسمت تجربيات جديد درمانی بالينی نشان دهند . در درمان بصورت تجربيات درمانی بالينی که در حقيقت مطالعه تحقيقاتی از داروی جديدتر و يا تغير در داروهای قبلی استفاده می شود و در صورت موفقيت روش جديد جای روش استاندارد گذشته را ميگيرد .
سه نوع درمان استاندارد مورد استفاده قرار می گيرد عبارتند از :
جراحی :
جراحی ( برداشتن سرطان توسط عمل جراحی ) شايع ترين نوع درمان است که در همه مراحل کانسر کولون بکار می رود پزشک ممکن است سرطان را به يکی از روشهای زير خارج نمايد .
جراحی محدود و محلی :
اگر سرطان درمرحله بسيار اوليه تشخيص داده شود ممکن است عمل جراحی بدون باز کردن شکم توسط پزشک انجام شود که اين از طريق عبور لوله از طريق مقعد به داخل روده بزرگ و عمل جراحی از اين طريق انجام ميگيرد به اين طريق برداشتن ضايعه محلی می گويند . اگر سرطان در يک پوليپ تشخيص داده شود به اين عمل جراحی پوليپکتومی اطلاق ميگردد .
رزکسيون اگر اندازه سرطان بزرگتر باشد پزشک عمل کولکتومی ( برداشتن سرطان بهمراه مقاديری از باقت سالم اطراف آن ) را انجام ميدهد سپس پزشک ممکن است آناستوموز ( دوختن دو طرف سالم روده بزرگ به يکديگر ) را انجام دهد . معمولا پزشک غدد لنفاوی نزدیک روده بزرگ را جهت احتمال درگيری توسط سرطان بيرون آورده و در زير ميکروسکوپ آزمايش خواهد نمود .
رزکسيون بهمراه کولستومی :
اگر پزشک قادر به دوختن دو سر روده بزرگ به يکديگر را نداشته باشد منفذی به خارج از بدن تعبيه کرده تا مواد زائد ازآن دفع گردد اين روش کلستومی ناميده می شود . د ربعضی مواقع کلستومی موقتی است وتا زمانيکه روده بزرگ ترميم شود ادامه می يابد ولی اگر تمام کولون توسط جراح برداشته شود ممکن است کلستومی دائمی شود .
اگر چه پزشک سرطان را تاجايی که امکان دارد و درديد او قرار گرفته بيرون خواهد آورد ولی گاهی به بيماران پيشنهاد شيمی درمانی پس از عمل جراحی داده می شود تا اگر سلول سرطانی باقيمانده از بين بـرده شود . اين روش درمان مکمل ناميده می شود .
شيمی درمانی :
شيمی درمانی استفاده از داروها جهت کشتن سلولهای سرطانی است . شيمی درمانی ممکن است از طريق دهان يا از طريق تزريق وريدی و يا تزريق عضلانی باشد که به اين نوع درمان ها . درمان جامع گفته می شود بدليل اينکه داروها اول وارد گردش خون شده سپس به اقصی نقاط بدن رفته و ميتوانند سلولهای سرطانی را در تمام نقاط بدن مورد تهاجم قرار دهند .
( راديو تراپی ) پرتو درمانی :
پرتو درمانی ازطريق استفاده از اشعه ايکس و ساير پرتو ها جهت کشتن و يا کوچک کردن توده های سرطانی بکار می روند . پرتو درمانی ممکن است بصورت پرتو درمانی خارجی ( استفاده از دستگاه راديو تراپی در خارج از بدن ) و يا پرتو درمانی داخلی باشد پرتو درمانی داخلی از طريق استفاده از راديو ايزوتوپ های مختلف ( موادی که پرتو زا می باشند ) از طريق لوله های پلاستيکی کوچک در داخل بدن و در محل تجمع سلولهای سرطانی بکار می رود سرطان روده بزرگ ممکن است از طريق راديو تراپی خارجی درمان گردد .
پس از درمان آزمايش خونی که در آن آنتی ژن کارسينو امبيريوينک ( CEA ) (( ماده ای در خون است که ممکن است در بيماران مبتلا به سرطان روده بزرگ افزايش يابد )) بهمراه ساير موارد اندازه گيری می شوند تا از عود بيماری پزشک اطلاع حاصل نمايد .
درمانهای ديگری در فرم تجربيات و درمانهای جديد بالينی بکار می روند که عبارتند از :
درمان بيولوژيکی :
درمان بيولوژيک نوعی درمان است که در آن توانائی تحريک سيستم ايمنی بدن در مقابله با سرطان بعنوان درمان بکار می رود . موادی که توسط بدن و يا در آزمايشگاه ساخته شده جهت تقويت و يا ذخيره نمودن دفاع طبيعی بودن در مقابله با بيماريها بکار می روند . به درمان بيولوژيکی ممکن است متغير پاسخ بيولوژيکی و ايمنی درمانی نيز اطلاق گردد .
در اين قسمت ممکن است درمانهای ديگری در فرم تجربيات و درمانهای جديد بالينی بکار رفته باشد که فعلا ممکن است درمانهای انجام شده توضيح داده نشده باشد .
درمان انتخابی به توسط مرحله بيماری:
مرحله صفر سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله صفر ممکن است شامل انواع جراحی های زير باشد .
* جراحی محلی محدود ( جراحی سرطان بدون باز کردن شکم ) و يا پوليپکتومی ( برداشتن پوليپ ) رزکسيون آناستوموز ( نوعی جراحی که توسط آن سرطان برداشته شده و دو انتهای روده بزرگ بهم دوخته می شود ) اين عمل در زمانی انجام می شود که توده سرطانی حجيم باشد و امکان جراحی محلی محدود وجود نداشته باشد .
مرحله يک I سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله یک I سرطان روده بزرگ معمولا شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز ( نوعی جراحی که توسط آن سرطان برداشته شده و دو انتهای روده بزرگ بهم دوخته می شود ) .
مرحله دو II سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله دوم کانسر روده بزرگ شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز
* درمانهای جديد تجربی بالينی شامل شيمی درمانی ، پرتو درمانی و درمانهای بيولوژيک بعد از جراحی
مرحله III سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله سوم روده بزرگ شامل موارد زير می شود :
* رزکسيون / آناستوموز با يا بدون شيمی درمانی
* درمانهای جديد تجربی بالينی
مرحله IV سرطان روده بزرگ :
درمان مرحله چهارم روده بزرگ شامل موارد زير می شود
* رزکسيون / آناستوموز
* جراحی شامل برداشتن قسمتی از اعضای ديگر بدن مثل کبد ، ريه و تخمدانها در صورتيکه سرطان گسترش پيدا کرده باشد .
* شيمی درمانی
* درمانهای جديد تجربی بالينی با استفاده از شيمی درمانی و يا درمانهای بيولوژيک
* پرتو درمانی ممکن است در بعضی بيماران بعنوان درمان تسکينی مورد استفاده قرار گيرد ( علائم بيماری را تخفيف دهد )
درمان انتخابی برای سرطان عود کرده روده بزرگ:
درمان سرطان عود کرده روده بزرگ بستگی به محل برگشت ( عود ) و همچنین وضعيت سلامتی عمومی بيمار را دارد . درمان سرطان عود کرده ممکن است شامل موارد زير باشد .
* جراحی و برداشتن سرطان در کبد ، ريه و يا تخمدان در صورت گسترش به اين نواحی
* عمل جراحی و برداشتن سرطان روده بزرگ ، در صورتيکه محل عود روده بزرگ باشد .
* شيمی درمانی بعنوان درمان تسکينی ( جهت برطرف کردن و تخفيف علائم )
* درمانهای جديد تجربی بالينی با استفاده از درمانهای بيولوژيک و يا شيمی درمانی
***اطلاعات تکمیلی:
عوامل خطر:
عوامل زیر ممکن است شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را در فرد افزایش دهد.
سن:
اکثر افراد مبتلا به این بیماری سن بالای 50 سال دارند اما این بیماری در هر سنی اتفاق می افتد.
رژیم غذایی:
بین این بیماری و رژیم غذایی پر از چربی و پر انرژی و کم فیبر، رابـ ـطه مستقیم وجود دارد.
پولیپ ها:
این بیماری بصورت رشد توده های خوش خیم در جدار روده تعریف می شود که معمولاً بعد از سن 50 سالگی شایع است . بنظر می رسد که در این ساختار شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد.
تاریخچه شخصی :
کسانیکه قبلاً سرطانهای روده بزرگ داشته اند یا خانمهایی که مبتلا به سرطان تخمدان، رحم، یا پستان بوده اند. شانس بیشتری جهت ابتلا به این بیماری دارند.در حال حاضر در بعضی از موارد این سرطان، ژنهای مسؤول شناسایی شده اند. لذا قبل از بروز سرطان، چنین افرادی را از نظر حامل ژن بودن مورد بررسی قرار می دهند.
کولیت اولسروز :
در این بیماری پوشش جدار روده بزرگ دچار لتهاب شده است.افراد مبتلا به این بیماری شانس بیشتری جهت ابتلا دارند.
علائم و نشانه ها :
علائم این بیماری ممکن است شبیه به سایر علائم نظیر عفونتها، بواسیر و بیماریهای التهابی روده باشد. بنابراین مراجعه به پزشک به منظور ارزیابی بهتر، لازم و ضروری می باشد. از آنجایی که در مراحل اولیه این بیماری با موفقیت قابل درمان است. در صورت مشاهده هر کدام از علائم زیر به پزشک مراجعه نمائید.
– وجود هرگونه تغییر در عادات دفعی روده نظیر اسهال، یبوست یا کاهش قطر مدفوع که بیش از یک روز طول بکشد.
– خونریزی از راست روده یا وجود خون در مدفوع
– دردهای قولنجی معده
– استفراغ
– ضعف و خستگی
– یرقان و زردی پوست یا صلبیه ( سفیدی چشم )
در بعضی از موارد ممکن است فرد مبتلا به سرطان بوده اما هیچگونه علامتی نداشته باشد. بنابراین غربالگری در افراد پر خطر مثل افراد بالای 50 سال ضروری می باشد.
·غربالگری و تشخیص:
استفاده از روشهای غربالگری معمولی در بیمارانی که هرگونه فاکتور خطری داشته باشند یا اینکه علائم مذکور را داشته باشند توصیه می شود.
از جمله روشهای تشخیصی که برای غربالگری این سرطان مورد استفاده قرار می گیرد.
می توان به آزمایشات ذیل اشاره نمود.
معاینه راست روده:
در این معاینه پزشک با انگشت خون راست روده را معاینه می کند تا وجود هرگونه مورد را بررسی کرده و در صورت وجود مواد در داخل راست روده آنها را از نظر آغشته بودن با خون مورد بررسی قراردهد.
پروکتوسکوپی :
در این روش از طریق دستگاههای خاصی بصورت مستقیم داخل راست روده و قسمتهای تحتانی روده بزرگ مورد مشاهده قرار می گیرد. از طریق این روش نیمی از سرطانها قابل تشخیص هستند. در این روش ممکن است بیمار احساس فشار کند اما دردی را احساس نخواهد کرد.
کولونوسکوپی:
از طریق این روش نیز با ابزارهای خاصی، مشاهده کلی روده بزرگ و راست روده ممکن می شود. در این حالت نیز فرد دردی را احساس نخواهد کرد.
در صورت وجود هرگونه توده در طول این قسمتها نیاز است که بخشی از توده برداشته شود تا در زیر میکروسکوپ از نظر وجود بافت یا سلولهای سرطانی مورد بررسی قرار گیرد. این عمل را بیوپسی می نامند.
پیش آگهی و درمان سرطان روده، به مرحله بیماری ( به این معنا که سلولهای سرطانی فقط بافت پوششی روده را یا تمامی جدار آنرا را درگیر کرده اند) و شرایط سلامتی عمومی فرد بیمار بستگی دارد.
بعد از درمان به منظور اندازه گیری نوعی آنتی ژن در خون آزمایش خون داده شده و عکسبرداری انجام می گیرد تا مشخص شود که آیا سرطان عود کرده است یا خیر.
· مراحل سرطان:
عود سرطان به معنای برگشت دوباره آن بعد از درمان می باشد. ممکن است عود دوباره در روده بزرگ یا سایر قسمتهای بدن نظیر کبد یا ریه رخ دهد. اگر عود بصورت درگیری تنها یک ناحیه از بدن باشد باید جراحی انجام شود. اما در صورت درگیری بیش از یک ناحیه و انتشار سرطان در قسمتهای مختلف بدن ممکن است از روشهای دیگری نظیر شیمی درمانی یا رادیوتراپی استفاده شود.
· روشهای درمانی:
بطور کلی سه روش درمانی جهت درمان سرطان روده بزرگ وجود دارد که شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمی درمانی است. روش دیگر درمانی نیز وجود دارد که در آن از روشهای بیولوژی برای درمان استفاده می شود. البته استفاده از این روشها در حد مطالعات بالینی است.
جراحی :
جراحی شایعترین روش درمانی در تمامی مراحل سرطان به حساب می آید. این روش به طرق مختلف انجام شده و براساس نظر پزشک و مرحله سرطان، روشهای جراحی متفاوت می باشد.
عوارض جانبی جراحی :
عوارض جانبی جراحی به محل تومور و نوع جراحی بستگی دارد. معمولاً در چند روز اول بعد از جراحی بیمار احساس ناراحتی دارند ولی معمولاً درد با دارو قابل کنترل می باشد. مدت زمان بهبود بعد از عمل جراحی از بیماری به بیمار دیگر متفاوت است.
پرتو درمانی :
در این روش از اشعه X با انرژی بالای برای کشتن سلولهای سرطانی و کوچک نمودن اندازه تومور استفاده می شود. تولید اشعه می تواند خارج از بدن و بوسیله ماشینهای خاص یا در داخل بدن و از طریق موادی که تولید کننده اشعه هستند، صورت گیرد. پرتو درمانی به تنهائی یا همراه با جراحی و شیمی درمانی انجام می گیرد.
عوارض جانبی پرتو درمانی :
شایعترین عوارض جانبی پرتودرمانی شامل خستگی ، واکنش پوستی در محل برخورد اشعه با پوست و کاهش اشتها می باشد. بعلاوه ممکن است این روش منجر به کاهش گلبولهای سفید خونی که از بدن در برابر عفونتها محافظت می کنند شود. بعضی از این عوارض قابل کنترل و قابل درمان هستند و در بسیاری از موارد این عوارض دائمی نمی باشند.
شیمی درمانی:
این روش از داروها به منظور کشتن سلولهای سرطانی استفاده می شود. اکثر داروهای ضد سرطانی بصورت تزریق داخلی در بدن یا داخل عضلات مورد استفاده قرار می گیرند. اما بعضی دیگر نیز به فرم خوارکی قابل مصرف هستند. شیمی درمانی یک روش درمانی سیستمیک به حساب می آید به این معنا که دارو از طریق جریان خون به هر قسمتی از بدن می رود تا سلولهای سرطانی را بکشد. در این روش داروها به صورت دوره ای تجویز می شوند. یعنی دوره درمانی با یک دوره استراحت ادامه می یابد و بعد از آن از نو دروه درمانی شروع می شود. در صورتیکه سلولهای سرطانی کبد را درگیر کرده باشند،می توان دارو را مستقیماً به شریانهای تغذیه کننده کبد تزریق نمود.
بعد از آنکه جراح تمامی سلولها و بافت سرطانی را از طریق جراحی برداشت، یک دوره شیمی درمانی نیز داده می شود تا سلولهای سرطانی باقیمانده نیز در صورت وجود از بین بروند.
عوارض جانبی شیمی درمانی :
داروهای شیمی درمانی معمولاً سلولهای با سرعت تکثیر بالا را مورد هدف قرار می دهند. از آنجایی که در بدن علاوه بر سلولهای سرطانی بافتهایی نظیر سلولهای خونی، بافت پوششی سیستم گوارشی و سلولهای فولیکول مو نیز از سرعت تکثیر بالایی برخوردار هستند، لذا ممکن است این بافتها نیز مورد هدف داروهای شیمی درمانی قرار بگیرد. در نتیجه عوارض جانبی شامل : عفونتها ، خستگی، ریزش موی موقتی، زخمهای دهانی و یا سایر علایم است.
از جمله مهمترین عوارض جانبی داروهای شیمی درمانی کاهش کلی سلولهای خونی
می باشد. از آنجایی که داروهای شیمی درمانی مغز استخوان را به شدت تحت تأثیر قرار می دهند، ممکن است کم خونی (بصورت کاهش انرژی انجام کارها)، کاهش پلاکتهای خونی ( بصورت خونریزی) یا کاهش گلبولهای سفید ( بصورت افزایش استعداد ابتلا به عفونتها ) ایجاد شود.
معمولاً همه کسانی که از این روش درمانی استفاده می کنند به تمامی این علائم مبتلا نمی شوند. به علاوه در طی دوره استراحت و بعد از قطع درمان تمامی این علایم برطرف می شوند.
درمانهای بیولوژیکی :
در این روش ، بدن به تنهایی در برابر سرطانها مقابله می کند. در این روش از موادی استفاده می شود که توسط بدن یا اینکه در آزمایشگاهها ساخته می شوند تا مکانیسمهای طبیعی دفاعی بدن در برابر بیماریها جهت دهی ، تقویت و حفظ شوند. نام دیگر این روش ایمنی درمانی می باشد.
درمان زمانی جواب می دهد که سرطان در همان مراحل اولیه شناسایی شود. بسیاری از مردم از اینکه راههای پیشگیری از این بیماری جدی تا چه حد ساده است، بی خبر می باشند. اطلاعات خود را در مورد نحوه زندگی و رژیم غذایی بالا ببرید.
سرطان روده به رشد بی رویه سلول های بدخیم در داخل روده و یا مقعد اطلاق میشود. معمولا زنگ خطر از بزرگ شدن بواسیر و یا رشد پلیپ هایی در داخل روده، به صدا در می آید. بواسیر معمولا بدون اینکه هیچ گونه علامت خاصی داشته باشد به سرطان تبدیل می شود.
هرچند این سرطان دارای نشانه های زیادی نیست، اما علائم زیر بیانگر وجود سرطان در روده و یا سایر بیماری های خطرناک در روده و یا مقعد می باشند:
یبوست و یا اسهال ( برای یک مدت طولانی)
وجود خون در و یا بر روی مدفوع
نفخ و درد شکم، احساس پر بودن شکم
احساس خستگی بیش از اندازه
احساس وجود گاز در معده به طور مکرر
خالی نشدن شکم به طور کامل در هنگام دفع مدفوع
خستگی دائمی
کاهش وزن بدون وجود هیچ گونه دلیلی
رشد بیماری معمولا در 4 مرحله انجام می پذیرد:
مرحله یک: رشد پلیپ هایی در دیواره روده
مرحله دو: سرایت سلول های سرطانی به سایر بافت های نزدیک به روده (گسترش بیماری)
مرحله سه: سرایت به گره های لنفاوی دور روده
مرحله چهار: سرایت به سایر قسمت های بدن
در حالی که دلیل قطعی سرطان روده شناخته نشده است اما اعتقاد بر این است که وراثت و محیط زیست از فاکتورهای مهم ابتلا به بیماری می باشند. این سرطان هم در مردان و هم در زنان دیده شده و تمام افراد بالای 50 سال به نوعی در معرض ابتلا به آن قرار دارند. کسانی که یکی از افراد خانواده شان دارای بیماری های روده ای و یا تورم مخاط روده بزرگ بوده است دارای ریسک بیشتری برای ابتلا می باشند.
امید به درمان در مرحله اولیه بسیار بالاست. اما در مراحل بعدی درصد بهبودی تا حد بسیار زیادی کاهش پیدا می کند.
هر فرد 50 ساله و بالای آن باید حتما آزمایش مدفوع بدهد و هر 5 سال یکبار نیز “سیگموایداسکوپی” شود. در این آزمایش از یک تیوپ نازک که دارای چراغی در نوک آن می باشد برای امتحان لایه های داخلی راست روده و قسمت های انتهایی روده که معمولا بیشترین درصد سلول های سرطانی و پلیپ ها در آن جا رشد می کنند، استفاده می شود. آزمایش به هیچ وجه دردناک نبوده و در مطب پزشک هم می توان آرا انجام داد. در هر حال کلیه آزمایشات می بایست تحت نظر پزشک انجام شود.
هر 5 تا 10 سال نیز باید از طریق اشعه X از روده های شما عکسبرداری شود. در این روش ابتدا از طریق داروهای خاصی عمل تنقیه انجام شده تا هوا وارد روده ها شود و سپس عکسبرداری انجام می شود. این عکس ها می توانند تمام مشکلات احتمالی موجود در روده ها را نشان دهند. این آمایش معمولا در مطب دکتر انجام شده و نیازی به بیهوشی ندارد.
عکسبرداری از روده معمولا تنها در موارد پر خطر تجویز می شود. این تست تمام قسمت های روده را به پزشک نشان داده و در صورت لزوم امکان نمونه برداری از پلیپ های مشکوک را نیز فراهم می آورد. این آزمایش معمولا در بیمارستان انجام می شود و برای اینکه بیمار احساس ناراحتی نکند ملزم به خوردن داروهای مسکن است.
یک روش تقریبا جدید برای تشخیص سرطان وجود دارد که بسیار سریعتر و کم درد تر از عکسبرداری و استفاده از اشعهX و تنقیه می باشد. این روش CTكلوگرافی نام دارد. در این حالت برای 2 دقیقه به داخل روده ها هوا تزریق می شود و عکس های گرفته شده چیزی در حدود 10 دقیقه بعد آماده می شوند. کل آزمایش نیز بیش از دو دقیقه به طول نمی انجامد. در این تست از یک فرستنده مارپیچ CT به همراه یک نرم افزار ویژه استفاده می شود. اختراع این دستگاه یک پیشرفت قابل توجه در حیطه شناسایی سرطان روده به شمار می رود.
اکثر پلیپ ها را می توان به راحتی خارج نمود و نیازی به جراحی نیست. در مراحل اولیه رشد سرطان، آن قسمت از روده که سرطانی شده را می توان از طریق جراحی از بدن خارج کرد. زمانیکه سرطان در داخل شکم و انتهای روده قرار داشته باشد عمل کلستومی انجام می شود. در طی این عمل یک شکاف در محل وجود سرطان ایجاد می شود و سپس آنرا از بدن بیرون می اورند. بیمار ممکن است در موارد حادتر به شیمی درمانی، پرتو درمانی و یا جراحی احتیاج پیدا کند.
تحقیقات نشان می دهد که افرادی که دارای اضافه وزن هستند و نسبت به سایرین کم تحرک تر می باشند در معرض خطر بالاتری در ابتلا به این بیماری قرار دارند. اثبات شده که پایین آوردن وزن و ورزش کردن ریسک ابتلا به بیماری را به نصف کاهش می دهد.
رژیم غذایی پر چرب میزان جریان زرداب صفرا به روده را افزایش می دهد، همانطور که می دانید این اسید در بدن برای هضم غذا استفاده می شود. محققین به این نتیجه دست پیدا کرده اند که میزان بیش از حد این اسید، سلول های سرطانی را به فعالیت وا می دارد و نهایتا ریسک رشد سرطان را زیاد می کند. دانشمندان پیشنهاد می کنند که سعی کنید روزانه بیش از 30% کالری مصرفی خود را از چربی ها نگیرید.
استفاده از رژیم غذایی که سرشار از مواد فیبردار باشد می تواند سلاح مناسبی در مقابل سرطان روده باشد. فیبر قسمتی از مواد غذایی است که در حین فرایند هضم تجزیه نمی شود و به راحتی از دستگاه های گوارشی عبور می کند. فیبرها آبی که در حین عملیات گوارش آزاد می شود را جذب می کنند. این کار باعث می شود تا سوخت و ساز بدن روند هماهنگ تری پیدا کند. هرچه غذا مدت زمان کمتری در بدن باقی بماند، مواد زیان آور مدت زمان کمتری پیدا می کنند تا بتوانند به بدن آسیب برسانند. این مواد زیان آور به کمک فیبرها خیلی سریعتر دفع می شوند. بهترین منبع فیبر حبوبات، غلات، سبزیجات و میوه ها می باشد
Wow chi shod
