شاتل فضایی : داستان ناگفته

[Miss.aysoo]

شاتل فضایی : داستان ناگفته

شاتل فضایی : داستان ناگفته
نویسنده : عباس خاراباف
سیاستهای اشتباه فضایی و به وجود امدن انتظارات دست نیافتنی از شاتل:

اشاره :
موافقت رییس جمهور وقت امریکا ، ریچارد ام . نیکسون ، با توسعه شاتل در میان سیاستهای اشفته برنامه فضایی پس از اپولو ، برنامه های فضایی امریکا را درگیر هزینه های زیاد شاتل و فرضیات کاربردی و در عین حال دست نیافتنی ان ساخت . پس از سالهای زیادی گذشت تا شرایط به اوضاع مناسبتری برسد . با این که تصمیم نیکسون باعث تولید یک فضاپیمای بالدار پیشرفته و بی نظیر با قابلیت استفاده مجدد فضایی ساترن 5 انجامید که در ان زمان فضاپیماهای سرنشین دار و بدون سرنشین سنگین وزن رابه مدارهای بالایی زمین اتقال داد .

تولید خارج از چارچوب برنامه های فضایی :
شاتل فضایی در واقع خارج از چارچوب برنامه های فضایی اتخاذ شده توسط نیکسون متولد شد. البته این تنها مسئله پیچیده خارج از چارچوب های تعیین شده در مورد تصمیمات فضایی نبود . در سالهای گذشته برنامه های غیرنظامی و نظامی در امور فضایی از طراحی ماهواره گرفته تا هزینه ها در هم گره خورده بودند . فقدان چنین چارچوبی در تصمیم اولیه برای شاتل ، تقریبا توانایی تولید پرتابگرها را برای امریکا از بین برد و پس از ان بود که توجه ها به سوی راه حل های وسیله های پرتابی تجاری بالقوه شد .

امریکا پرتاب تمام ماهواره های امنیت ملی ، نظامی و غیر نظامی خود را به برنامه شاتل فضایی سپرد بدون اینکه حتی یک چارچوب کلی برای سیاسته ای فضایی کشور در نظر گرفته باشد . همین باعث شد که مشکلات بسیاری بوجود بیاید . سوال این بود که چطور امریکا شاتل را به عنوان وسیله پرتابی کلیدی برای برنامه های غیرنظامی ناسا و برنامه های نظامی پنتاگون ، همزمان ، در نظر گرفته است . به گفته کارشناسان چنین تصمیمی دست کم نیازمند یک سیاست اشکار ملی بود که هرگز گرفته نشد .

بدون هیچ گونه سیاست جایگزین تنها گزینه موجود این بود که برنامه های فضایی کشور در چنین مسیری پیش رود ؛ به طوری که نتیجه نهایی حذف تمامی تهدیدات برنامه شاتل و در نتیجه حذف تمامی مخاطرات سیـاس*ـی برای وسیله متوقف ساختن این برنامه بود . در نتیجه تمامی گزینه های جایگزین برای وسیله پرتابی قابل استفاده مجدد از میان برداشته شد .

افزون بر ان به گفته کارشناسان ، ناسا به این سبب مجوز توسعه شاتل را بدست اورد زیرا این وسیله می توانست ماموریت های گوناگونی جدیدی از جمله تعمیر و بازیابی ماهواره های نظامی از کارافتاده را بر عهده بگیرد .مهمترین انها ، ماهواره پیشرفته عکاسی کی اچ -11 و ماهواره تصویربرداری راداری لاکروس بودند که هرکدام حدود 1 میلیارد دلار هزینه داشتند .

اما در فاصله 9 ساله بین موافقت با برنامه شاتل و اولین پرتاب ان در سال 1981 ( 1360 ) ، فناوری ماهواره به سرعت رشد کرد و ساخت ماهواره های خودکار و مکانیزه عملی شد و دیگر احساس نیازی به انجام فرایندهای تعمیری و بازیابی نبود . تنها استثنا در کاربرد بازیابی ماهواره در سال 1984 ( 1364 ) اتفاق افتاد که طی ان از شاتل برای بازگرداندن 2 ماهواره به کار گرفته شد . این 2 ماهواره به دلیل کار نکردن موتور موشکی خود برای اوج گیری به مدار مربوطه خود در مدار پایینی زمین به دام افتاده بودند .

اما در ابتدا پیش از این اتفاقات ، ایده وسیله فضایی بالدار پیش از برنامه اپولو ، برای سالهای متمادی مورد مطالعه قرار گرفته بود . حتی 5 ماه پیش از فرود اولین سرنشین دار امریکا روی ماه توسط اپولو 11 و یک سال پیش از لغو 3 فرود سرنشین دار دیگر بر روی ماه که قرار بود پس از پرتاب اپولو 17 در دسامبر 1972 ( 26 اذر 1351 ) صورت پذیرد ، شاتل رسما متولد شده بود .
ادامه دارد...

نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

از ابتدا ناسا اصرار داشت که شاتل فضایی یک فضاپیمای قابل استفاده مجدد به عنوان یک بخش از سامانه ترابری فضایی عملیاتی باشد . به سرعت این سوال مطرح شد که برای طراحی و توسعه چنین سامانه ای چه نیازمندی هایی وجود دارد . نقش و مسوولیت سازمان های شرکت کننده در این برنامه چه می تواند باشد .

در ان زمان در حالیکه یک گروه تشکیل شده توسط نیکسون تحت عنوان " اس تی جی " بر روی برنامه های فضایی غیرنظامی متمرکز کرده بود ، نیروی هوایی امریکا بر روی برنامه های اینده فضایی محرمانه ، امنیت ملی و نظامی کار می کرد . این پروژه های محرمانه اصولا توسط دفتر ملی شناسایی که به اختصار " ان آر او " نامیده میشد ، انجام می پذیرفت .

گزارش اخر " اس تی جی " پس از بحث و جدل های اقتصادی در اواخر سال 1969 ( 1348 ) در بخش های جداگانه غیر نظامی و محرمانه نظامی به دست نیکسون رسید . انها به این نتیجه رسیده بودند که ماموریت های احتمالی پرواز فضایی انسان در اینده ( برای دستیابی به اهداف بلند مدت همانند پرواز به مریخ ) ، نیازمند ایجاد زیربنای اساسی مبتنی بر ایجاد یک ایستگاه فضایی دایمی است . " اس تی جی " همچنین به این نتیجه رسید که پرتابهای فضایی نظامی و غیرنظامی باید توسط یک فضاپیمای رفت و برگشت فضایی با قابلیت استفاده مجدد صورت پذیرد .

ازمایشگاه فضایی در سالهای 1973 تا 1974 توسط 3 خدمه ، سرنشین دار شده بود ؛ یک ایستگاه فضایی کوچک پیش از شاتل به حساب می امد . با این حال ناسا پیش از توسعه شاتل فضایی ایده هایی برای ایجاد ایستگاه های فضایی جاه طلابانه تری را داشت . ایستگاه فضایی مورد نظر در گزارش " اس تی جی " ، قرار بود طی چند ماموریت توسط راکت فضایی ساترن 5 ، به فضا پرتاب شود . در اوایل سال 1969 ( اواخر 1347 ) طی مقاله ای در " هفته نامه هوانوردی و تکنولوژی فضایی " در تشریح برنامه های ایستگاه فضایی پیش از شاتل ، صحبت از این شده بود که ناسا قصد دارد یک ایستگاه فضایی 100 نفره درست کند . قرار بود پرتاب بخش اول این ایستگاه با 12 سرنشین در سال 1975 ( 1354 ) صورت چذیرد و تا سال 1980 ( 1359 ) تعداد سرنشینان ان به 100 نفر برسد . در ان زمان تمامی طرح ها برای ایستگاه فضایی کوچکتر توسط مقامات ناسا رد شد . گفتنی است برای توسعه ایستگاه فضایی مورد نظر ناسا در ان زمان تقریبا 10 میلیارد دلار هزینه شده بود .

این ایده در حدود 40 سال بعد تبدیل به یک ایستگاه فضایی بین المللی با تنها چند سرنشین شد که فقط هزینه های عملیاتی و توسعه طرح اولیه ان بیش از 10 میلیارد دلار گردید . این ها در حالیست که مسوولان و مدیران بودجه دولت نیکسون از چنین ایده ای توسط ناسا برای توسعه ایستگاه فضایی متحیر شده و به نیکسون گفتند که می توان بدون افزایش کوتاه مدت بودجه ، کارها را پیش برد . ان ها پیشنهاد کردند که تنها راه برای انجام این کار ، اغاز توسعه شاتل فضایی پیش از ایستگاه بزرگ فضایی است . به گفته کارشناسان ، در ان زمان این وارونه عمل کردن هوشمندانه در مقابل پیشنهادات " اس تی جی " موجب حذف یک سامانه پرتابی سوداور و به تعویق افتادن موقتی و سپس دایمی یک ایستگاه فضایی پرخرج و پردردسر گردید .

ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

اشتراک در منافع :
در اولین سند مشترک درباره شاتل در فوریه 1970 ( بهمن 1348 ) ، نیروی هوایی وناسا به توافق رسیدند که توسعه سامانه ترابری فضایی بیشترین منفعت را برای هر دو طرف دربر خواهد داشت . در حالیکه مفهوم بیشترین منفعت هنوز مبهم بود ، هدف انها کاهش هزینه های پرتاب به حدود یک دهم هزینه های جاری بود . در ان زمان وظیفه مهم مسوولان وقت ناسا فروش امتیاز ایده شاتل به پنتاگون بود . وزارت دفاع قول پشتیبانی مالی ناسا در توسعه شاتل را نیز داده بود . از اینرو پاسخگویی به نیازهای نظامی در طراحی شاتل نقشی حیاتی پیدا کرده بود . بویژه نیاز به محفظه بار با ابعاد 15*60 فوت ( 4/57 * 18/3 متر ) برای حمل محموله های بزرگ نظامی – نظیر ماهواره های عظیم الجثه جاسوسی – نقش اساسی در اندازه شاتل و طراحی بال ان ایفا کرد ، تا ان را قادر کنند پس از یک دور گردش مداری بر فراز قطب و در مدار قرار دادن محموله خود ، به همان پایگاه پرتاب خود ( پایگاه هوایی وندنبرگ ) فرود اید . این به معنای توانایی انجام پرواز جانبی 1000 مایلی ( 1600 کیلومتری ) برای شاتل فضایی بود . افزایش ابعاد و وزن فضاپیما به همراه تغییر شکل بال ان ، ویژگی ها و مشخصه های سیستم پیشرانه ان را تعیین کردند . به همین سبب قدرت سامانه پیشرانش هم باید متناسب با وزن و اندازه افزایش می یافت . به هر حال وزارت دفاع با توسعه یک راکت مرحله بالا برای حمل محموله های شاتل به مدارهای در ارتفاع بالاتر از پرئاز شاتل موافقت کرد تا بتواند ماهواره های نظامی ، فضاپیماهای جاسوسی و سامانه های هشدار سریع موشکی را به مدار زمین اهنگ برساند .

البته ناسا در یک نقطه اماده بود که اندازه طرح مدارگرد 100 تنی شاتل را در صورتی که همچنان کاخ سفید از این برنامه دفاع کند ، کاهش دهد .

ناسا در 29 دسامبر 1971 ( 8 دی 1350 ) پیشنهاد شاتل بسیار کوچکتری با محفظه بار حدود 12 متری را رائه کرد که تونایی حمل بسیاری از محموله های نظامی و برخی از محموله های ناسا را نداشت . این پیشنهاد طی نامه ای به مسوولان بودجه دولت ارسال شد . این نامه در واقع در تعارض با اهدافی بود که قرار بود بر اساس انها شاتل نامزد جایگزینی تمامی وسیله های پرتابی گذشته شود . ناسا تمایل داشت تا یک شاتل با محفظه بار کوچکتر بسازد که هزینه ها را پایین اورد اما نیروهای نظامی همچنان اصرار داشتند که شاتل برای اهداف نظامی طراحی شود تا بتواند بارهای نظامی را به مدارهای مورد نظر وزارت دفاع برساند که این هدف نیازمند اصلاح محفظه بار شاتل بود .

ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش1

 

[Miss.aysoo]

توافق در یک جلسه 40 دقیقه ای :
در نقطه اغاز بحرانی شاتل ، جایگزینی تمامی وسیله های پرتابی موجود هنوز در حول مسایل بودجه ای مورد بررسی قرار می گرفت . مشکل مسوولان ناسا این بود که چگونه می بایست برنامه جدید را مورد تایید دولت قرار دهند در حالی که با استفاده های پس از توسعه برای دولت تفاوتی نکند . مسوولان ناسا در یک جلسه 40 دقیقه ای با نیکسون 2 روز پس از ارسال ان نامه مشهور ، موافقت رییس جمهور را برای پشتیبانی از برنامه شان جلب کردند . تنها مدت کمی از این توافق شفای نگذشته بود که تایید رسمی برنامه انها در اوایل 1972 ( اواخر 1350 ) توسط کاخ سفید اعلام شد . بر این اساس سازمان های نظامی برای تامین اعتبار این برنامه ملزم شدند . مسوولان ناسا نیز برای جلب موافقت نیروی هوایی به منظور حمایت مالی بر لزوم بیشتر نشدن هزینه هر پرتاب شاتل از 5 میلیون دلار ، تاکید کردند !

در مارس 1973 ( اسفند 1352 ) مدیران ناسا اعلام کردند که منابع مورد انتظار از شاتل طبق مطالعات صورت پذیرفته به دلیل استفاده های دیگر تجاری بالقوه ، حتی می تواند بیشتر از پیش بینی های گذشته باشد . انها اظهار داشتند 580 پرواز برای شاتل در 12 سال از 1978 تا 1990 ( 1357 تا 1369 ) برنامه ریزی کرده اند که می تواند بهره 13 درصدی داشته باشد .

ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

ماهواره های نظامی با سازگاری دوگانه :
در اواسط 1974 نیکسون از ریاست جمهوری برکنار شده و جرارد فورد جایگزین او شد . وزارت دفاع دولت جدید به شدت نگران هزینه ها و قابلیت پیشرفته شاتل بود . این مسئله می توانست حمایت های دولت از شاتل را کمتر کرده و یا از بین ببرد . برای حفاظت از توانایی پرتاب ملی ، پنتاگون به فکر استفاده همزمان از وسایل پرتاب متداول ( راکت های ماهواره بر ) و شاتل فضایی افتاد ؛ به طوری که راکت های ماهواره بر بسیاری از ماموریت های کلیدی را انجام دهند . در حالی که ناسا تاییدیه برنامه شاتل را برای انجام چنین ماموریت هایی دریافت کرده بود . سرانجام ، نگرانی های فزاینده ، مسوولان ناسا را بر ان داشت تا استدلال های هزینه – منفعت را رها کرده و

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

کنند که مزایای واقعی شاتل از مصارف فرضی ان حاصل می شود . جیمی کارتر پس از انتخابات جمهوری در سال 1976 ( 1355 ) رییس جمهور امریکا شد و طی ان یکی از کارمندان ناسا به سمتهای مهمی در بخش نظامی و امنیتی رسید . وی که هانس مارک نام داشت به عناون سرپرست nro و معاونت فضایی نظامی نیروی هوایی انتخاب شد . مارک از شاتل حمایت کرد اما متوجه شد که اهداف کاربردی و هزینه ها همانند پیش بینی ها پیش نمی رود .


وی با توسعه تیتان 34 دی موافقت کرد . این راکت نسخه پیشرفته پرتابگر سنگین تیتان 3 بود که از مرحله بالایی شاتل توسعه یافته توسط نیروی هوایی استفاده کند . با این وجود مارک تنها 16 عدد از این راکت را برای انتقال سریع بارهای نظامی به مدار انتخاب کرد . این تصمیم در واقع اغازی برای استفاده دوگانه از شاتل و پرتابگرها برای انتقال بار به مدار به صورت همزمان بود .



حقیقت اینکه یک شاتل واقعی چه کارهایی می تواند انجام دهد برای مهندسان شاتل اشکار شد ؛ انها متوجه شدند که شاتل ان چنان که تصور می شد پرکاربرد نیست . در حالی که سیاست مداران در واشنگتن سطح استفاده این سامانه را به دروغ بالا اعلام کردند . در ان زمان در مصاحبه یکی از مسوولان مرکز فضایی کندی ناسا اعلام شد که شاتل نمی تواند هرگز بیشاز 12 ماموریت در سال انجام دهد . این فرد که جورج پیچ نام داشت و سرپرست پرتابهای این مرکز بود از افشای نامش بابت این تخمین محافظه کارانه نگران بود . با این وجود بهترین رکورد برای تعداد پروازهای شاتل در یک سال در سال 1985 درست یک سال قبل از وقوع حادثه چلنجر ثبت شد ؛ در ان سال شاتل 9 ماموریت انجام داد .



فراتر از اقدامان مارک ، اظهار عقیده های رسمی اولیه درباره سیاست فضایی از طرف کارتر به شدت بیانگر این بود که شاتل یک وسیله بی همتا بوده و توانایی منحصر به فردی خواهد داشت . انها به صورت سطحی از شاتل انتظار انتقال تمامی بارهای نظامی و غیرنظامی به فضا را داشتند .



با این وجود کارتر شخصا درباره برنامه شاتل کمتر متقاعد شده بود . وی همانطور که برنامه بمب افکن b-1 را لغو کرد ، 2 بار می خواست دستور توقف برنامه شاتل رل نیز صادر کند . ناسا از این تصمیمات به وحشت افتاده بود ولی مارک و وزیر دفاع ( هارولد براون ) وی را از این تصمیم منصرف کردند . در این زمان نیاز سازگاری دوگانه برای طراحی فضاپیمای نظامی هزینه های فضاپیما را بالا برد .

ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

و سرانجام ... اولین پرواز :
به محض پرواز شاتل ، پیش بینی های مرتبط با توانایی های ان غلط از اب درامد و هزینه ها نیز بیشتر از ان شد که انتظار می رفت . پس از تلاش های بی وقفه برای توسعه ، به دنبال 2 سال تاخیر و در پی ان بحث های زیاد به وجود امده در مورد سرامیک های عایق حرارتی شاتل ، سرانجام 2 فضانورد به نام های جان یانگ و رابرت کریپین را تجربه کردند . این پرواز یکی از خطرناک ترین و در عین حال بی عیب ترین پروازهای اول برای یک وسیله هوافضایی در تاریخ به حساب می امد . شاتل سرانجام خودی نشان داد و ماموریت خود را به بهترین روش ممکن انجام داد .



رونالد ریگان ، که در ژانویه 1981 ( دی 1359 ) در انتخابات پیروز شده و به عنان رییس جمهور جدید امریکا شروع به کار کرده بود ، از این پرواز موفقیت امیز بسیار راضی بود و اعلام کرد که شاتل باعث شد که کشورش دوباره احساس قدرت کند . طی دو سال بعد ، ریگان دو بار سیاست فضایی امریکا را به روز کرد . بر اساس تصمیمات وی ، دولت از راکت های پرتابگر متداول تا زمانی که توانایی های شاتل برای نیازمندی ها کافی باشد ، محتاطانه پشتیبانی می کرد .



این سیاست در واقع پاسخی به نگرانی های وزارت دفاع برای رفع نیازهای پرتاب نظامی بود . با این حال ویژگی سازگاری دوگانه ماهواره نظامی برای پرتاب شدن از شاتل و پرتابگرهای متداول باعث شد مه هزینه های طراحی و ساخت این ماهواره ها بالا رود . در زمان اولین پرتاب شاتل نیاز به نیروی کار برای پرتاب این فضاپیما به 6000 نفر رسید این در حالی است که تنها 600 نفر برای تولید و پرتاب راکت تیتان 3 فعالیت می کردند . به جای انکه شاتل موجب کاهش حجم هزینه ها شود موجب افزایش ان شد ! به طوریکه هزینه پرتاب هر شاتل به فضا ، به جای هزینه براورد شده اولیه 5 میلیون دلاری ، به بیش از 600 میلیون دلار برای هر پرتاب در سالهای پایانی افزایش یافت که عامل اصلی در کنار گذاشتن این فضاپیمای پرهزینه و پردردسر بودند . ضمن انکه نمی توان سوانح فضاپیماهای شاتل چلنجر و بویژه کلمبیا را در این زمینه بی تاثیر دانست .



ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

حادثه انفجار شاتل كلمبيا

سانحه چلنجر و کلمبیا :

در 28 ژانویه 1986 در ساعت 11 و 38 دقیقه به وقت محلی فضاپیمای چلنجر از ایستگاه کیپ کاناورال واقع در ایالت فلوریدا ، شمارش معکوس برای پرواز به فضا را اغاز کرد . یکی از مسافران چلنجر خانمی 37 ساله به نام کریستا مک اولیف بود که به عنوان اولین شهروند عادی و بدون تخصص خاصی قصد داشت راهی فضا شده و به زمین بازگردد . کریستا معلم علوم اجتماعی دبیرستان بود که از منطقه نیوهمپشایر امده بود ، در یک رقابت انتخاباتی شرکت کرد تا به عنوان عضو هفتم سرنشینان چلنجر وارد این فضاپیمای غول پیکر شود . پس از انتخاب ، چند ماه به طور فشرده اموزش دید تا بتواند در چلنجر دوام بیاورد . سفر چلنجر و شروع حرکت چند بار به تاخیر افتاد ؛ چرا که شرایط اب وهوایی مساعد نبود . قرار بود این سفر در 23 ژانویه ( 3 بهمن ) انجام شود اما سرانجام اجازه پرواز چلنجر صادر شد .



1 دقیقه و 13 ثانیه پس از پرتاب ، هزاران نفر ، از جمله خانواده کریستا با ناباوری به صحنه ای که در اسمان رخ داد نگاه می کردند . بعد از انفجار مهیب ، چلنجر در هاله ای از دود محو شد و هیچ چیز از ان باقی نماند . تمامی سرنشینان این فضاپیما درجا کشته شدند . به غیر از حاضران در محل پرتاب ، میلیونها نفر در سرتاسر دنیا به طور زنده از راه گیرنده های تلویزیون شاهد این تراژدی بزرگ بودند .



حادثه چلنجر در زمانی رخ داد که ریگان در جنگ سرد با شوروی ، امریکا را به سمتی می برد که با دستیابی به برنامه جنگ ستارگان قدرت دفاعی خویش را افزایش دهد . بلافاصله پس از این حادثه ریگان رییس جمهور وقت امریکا دستور تشکیل کمیته تحقیق مستقلی را صادر کرد که تمامی جزییات حادثه را بررسی کرده ، دلایل ان را مورد تحقیق تحقیق قرار داده و گزارش دهند . هیات تحقیق که به ریاست ویلیام راجرز ، وزیر خارجه پیشین دولت امریکا تشکیل شده بود ، در میان خود فضانوردان باسابقه ای چون نیل ارمسترانگ و خلبان مشهور و مسلطی چون چاک ییگر را داشت . طبق دلیل مطرح شده در پایان پژوهش ها چنین اعلام شد که یک واشر در یکی از اتصالات مخزن سوخت جامد به لحاظ نقص فنی درست کار نکرد و باعث شکست بر اثر انفجار و شروع انفجار شده و پس از ان دیگر حوادث به صورت زنجیروار رخ داده است . پس از این حادثه ناسا تا بیش از 2 سال هیچ سفر دیگری به فضا انجام نداد و تعداد زیادی از بخش های ساخت و طراحی و راه اندازی شاتل را تغییر داد .



اتفاقی که برای فضاپیمای چلنجر افتاد ، باعث شد حتی صنعت دقیق ، پیشرفته و خلاقی چون هوافضا بداند که پاسخگو است و نه تنها دولت که میلیونها انسان ان را تعقیب کرده و حاضر نیستند خطا و شکست در ان پروژه ها را قبول کنند . در دستور هیات تحقیق چلنجر به دو محور اصلی اشاره شد : اول اینکه دلایل جزیی و دقیق مطرح و اعلام شود و دوم اینکه تمامی کارهای لازم و ضروری انجام شده و تمامی پیشنهادهای تکنیکی و لازم طراحی شود تا در اینده چینن اتفاقی رخ ندهد . تا چند روز پس از وقوع این حادثه ، ناسا از دادن هرگونه اطلاعات به رسانه ها خودداری کرد ؛ اما ریگان دستور داد کلیه جلسات بررسی به صورت عمومی برگزار شود تا مردم از جزییات قضیه باخبر شوند . با این حال شوک حادثه چلنجر باعث شد تا دوره ای جدید در امنیت پروازهای فضایی رقم بخورد .



با این وجود در 1 فوریه 2003 ، شاتل فضایی کلمبیا نیز در هنگام بازگشت به زمین متلاشی شد و تمامی 7 سرنشین ان کشته شدند . علت حادثه سوراخی بود که 16 روز قبل و در هنگام پرواز کلمبیا به سمت فضا در یکی از بالهای شاتل ایجاد شده بود . به غیر از هزینه خود فضاپیما ، هزینه ای نزدیک به 13 میلیارد دلار برای فرستادن این فضاپیما و مطالعات و پژوهش های انجانم شده برای این پرواز صورت گرفته بود . . این حادثه پرخرج ترین حادثه سفر تحقیقاتی جهان نام گرفته است . کلمبیا اولین شاتلی بود که با پروازش در سال 1981 ، اغاز داستان شاتل ها را رقم زد . با این وجود حادثه کلمبیا در سال 2010 باعث شد که ناسا اعلام کند شاتل های فضایی در سال 2010 بازنشسته خواد کرد ؛ اتفاقی که در سال 2011 رخ داد و برای همیشه شاتل پرواز را کنار گذاشت .



ادامه دارد...
نویسنده : عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش11

 

[Miss.aysoo]

پایانی بر شاتل ها با پرواز تاریخی اتلانتیس:

واپسین فصل کتاب تاریخ شاتل های فضایی ناسا نیز به اخر رسید ؛ با اتمام ماموریت موفقیت امیز شاتل اتلانتیس ، ناسا واپسین گام را در برنامه 30 ساله شاتل هایش برداشت و پس از این برای انجام ماموریت های فضایی در ایستگاه بین المللی دست به دامان بخش خصوصی و پرتابگرهای روسیه خواهد بود . ماموریتی تحت عنوان s.t.s-135 که حتی پیش از اغازش ، یک میلیون بازدید کنده را در کیپ کاناورال و شهرهای اطراف ان گرداورده بود . عاشقان اکتشاف فضایی که امده بودند تا واپسین پرواز این نماد فضایی را از نزدیک ببینند . سناتورها ، فضانوردان و افراد مشهوری نیز در میان بازدیدکنندگان حضور داشتند . اولین خلبان شاتل های ناسا رابرت کریپین 73 ساله و جان یانگ یکی از فضانوردانی که بر روی ماه نیز قدم گذاشته است نیز در میان تماشاچیان بودند . در میان نگاه تمامی تماشاگران عاشق ، اتلانتیس با 2 دقیقه تاخیر به دلیل نقصی که در سکوی پرتاب به وجود امده بود ، پرواز خود را به ایستگاه فضایی اغاز کرد . انها می دانستند که پس از بازگشت و بازنشستگی ، شاتل فضایی اتلانتیس تاریخ ساز ، دور از 2 یار قدیمی اش در موزه ای در نزدیکی مرکز فضایی کندی به نمایش گذاشته خواهد شد . شاتل های دیسکاوری و اندیور پس از بازنشستگی به ترتیب به موزه ملی هوافضای اسمیت سونیان در واشنگتن و مرکز فضایی کالیفرنیا در لس انجلس رفته اند . شاتل اتلانتیس به جز 4 فضانورد ، بیش از 3500 کیلوگرم تدارکات را به ایستگاه فضایی بین المللی برد . محموله ای که یکسال اذوقه و سایر ملزومات ساکنان ایستگاه فضایی را تامین خواهد کرد . در این زمان ناسا زمان کافی برای اماده سازی فضاپیماهای خصوصی جانشین بعدی برای انسان یا ارسال بار به ایستگاه خواهد داشت . گرچه هزاران نفر از کارکنان ناسا با این پرتاب شغل خود را از دست داده اند .



نگهداری شاتل ها در حدود 3 میلیارد دلار در سال برای ناسا هزینه داشت . با این حال به گفته بسیاری از مسوولان ناسا ، شاتل های فضایی روش نگاه انها به دنیا را تغییر داد . داستا ن30 ساله شاتل ها از 12 اوریل 1981 ( 23 فروردین 1360 ) اغاز شد . در طول 30 ساله شاتل ها 2 حادثه دلخراش را تجربه کردند که اولی در 28 ژانویه 1986 ( 8 بهمن 1366 ) ، با انفجار شاتل چلنجر و دومی در اول فوریه 2003 ( 12 بهمن 1381 ) با متلاشی شدن شاتل کلمبیا رقم خورد . ولی واپسین شاتل پس از 13 روز بدون هیچ مشکلی در تاریکی بامداد به وقت محلی به زمین نشست ، پایانی بر عصر شاتل ها اما پایانی بر عصر اکتشافات فضایی بشر نیست .



کارشناسان معتقدند پایان برنامه شاتل های فضایی ناسا ، بی تردید برنامه گردشگری در ساحل فضایی فلوریدا را از بین خواهد برد . انها می گویند ، برنامه شاتل های فضایی ناسا در فلوریدا که سالانه هزاران گردشگر را به این منطقه میکشانده و درامدی 5 تا 8 میلیون دلاری برای هر ارسال داشته ، پس از تعطیلی لطمه ای بزرگ بر گردشگری این منطقه وارد خواهد کرد .



پیش بینی تحلیل گران حاکی از ان است که پایان یافتن برنامه شاتل های فضایی درامد این بخش را در طول سال نزدیک به 40 تا 50 میلیون دلار کاهش خواهد داد که به رقمی چشمگیر در سالهای اتی بدل خواهد شد . در این میان ، مقامات گردشگری محلی با ارایه طرح های جایگزین همچون ، راه اندازی پروازهای ازمایشی درصدد جبران لطمات مالی ناشی از این اقدام هستند . این طرح اگرچه سالانه 15 تا 20 پرواز ازمایشی را در بر می گیرد ، اما به زعم خود انها ، تاثیر چندانی در جذب مخاطب نخواهد داشت .



نویسنده : اقای عباس خاراباف
منبع : دوماهنامه هواپیما / ش

دانلود رمان و کتاب های جدید