مقاله ای از ویکی پدیا _____________________________
معماری منظر
معماری
معماری • معمار • تاریخ معماری • گرایش های معماری
معماری داخلی • معماری پایدار(معماری سبز) • معماری شهرسازی • مرمت و باززندهسازی ابنیه تاریخی •
این جعبه:
نمایش
بحث
ویرایش
عبارت معماری منظر دلالت بر حرفهای دارد که قصد آن طراحی و ساماندهی منظر است؛ بنابراین تعریف مفهوم منظر به شناخت دامنه فعالیت این حرفه کمک خواهد کرد.
منظر به یک معنا محیط پیرامون است و بر فضای ملموس و رویت پذیر اطلاق میشود اما در معنای دیگر دلالت بر ذهنیتی دارد که در انسان به واسطه مواجهه با این فضای کالبدی، نقش میبندد. در حالتی دیگر میتوان منظر را ترکیب این دو یعنی پدیدهای مرکب از ذهنیت و عینیت تعریف کرد.
در تعریف ساده و ابتدایی از معماری منظر گفته میشود که این رشته تلفیقی از علوم مهندسی شهرسازی و مهندسی معماری است که به طراحی و فضاسازی در محیط باز میپردازد. معماری منظر میتواند مربوط به یک بنا، پارک (بوستان) و غیره باشد.
اما واقعیت این است که چنین تعریفی احتمالاً در آمریکا طرفدارانی داشته باشد. در تعریف معماری منظر در اروپا بیشتر بر جنبههای انسانی و ذهنی آن تأکید میشود و این رشته مستقل بهشمار میرود.
به عنوان مثال کوین لینچ در دهه ۸۰ میلادی چنین دیدگاهی به معماری منظر دارد (که البته امروزه دارای اعتبار نیست): «معماری منظر همان طراحی شهری ولی در سطح پایین است. معماری منظر در مورد انسان و نحوهٔ آرامش آن بحث میکند؛ یعنی هرچه قدر معماری منظر ما بهتر باشد، منظر ما در همهٔ زمینهها -چه در زمینهٔ فرهنگی و چه در زمینهٔ اجتماعی- پیشرفت خواهد کرد.»[۱]
در بیشتر تعریفها از معماری منظرو بیش از همه؛ بر تقویت ارتباط میان انسان و طبیعت و محیط تأکید شدهاست. همچنین به عنوان هنر و دانش تنظیم شرایط و زمینهسازی درک زیبایی و احساس خوشی و آسایش در محیطهای طبیعی و انسان ساخت، به ویژه در بخش وسیعی از فضاهای باز جوامع زیستی با تکیه بر برخی علوم پایه و مهندسی (نظیر بومشناسی، زمینشناسی، گیاهشناسی و باغبانی، آب و سیویل است؛ لذا در این رشته و حرفه تلاش میشود در مقیاسهای متفاوت از آمایش سرزمین تا فضاهای خرد، به ویژه به پایداری محیطی، فرایندها و زیباییهای بوم شناسی، پرداخت و آمادهسازی زمین، نمایش خوانا و جذاب جلوههای محیط طبیعی و عناصر مهمی چون آب و گیاه در فضاهای باز توجه شود. بعلاوه، این رشته و تخصص نقش بسیار مهمی را در مدیریت بهرهبرداری، نگهداری و برقراری تعادل میان مجموعه عوامل و عناصر طبیعی و مصنوع در جوامع زیستی ایفا میکند.[۲]
با توجه به مطالعات، آنچه در طی قرن گذشته و سالهای آغازین قرن بیست ویکم به عنوان تعریف معماری منظر یا چارچوب کلی فعالیتهای آن ارائه شدهاست؛ از یکسو برآمده از دانش ضمنی و آموزههای محیطی انسان برای همنشینی با محیط طبیعی در تاریخ تمدن و بستر زندگی در جوامع زیستی است. ازسوی دیگر، متکی بر دیدگاههای برخی صاحبنظران و متخصصانی است که هر یک براساس باورها، ارزشهای فرهنگی، دانش و تجربههای خود به موضوع منظرو فعالیتهای معماری منظر پرداختهاند.
بدین ترتیب، فعالیت کنونی «معماری منظر» همچنان ضمن اتکا وبهره مندی از سنتها و تجربههای تمدنهای کهن در پرداخت محیط و ساماندهی منظر، از تجربهها و دانش نوین در حوزههای برنامهریزی و طراحی، باغبانی، بومشناسی، فناوری و مهندسی آب و خاک، تأسیسات زیرساخت، مواد و مصالح و غیره برای توسعه کیفی محیط زندگی انسان و نیز صیانت از منابع طبیعی و ارزشهای فرهنگی بهرهمند میشود. با توجه به اهدف کنونی معماری منظر، بیشتر دیدگاهها و رویکردها بر جنبههایی تأکید دارند که در آن کلی نگری موج میزند؛ آنگونه که آسایش، سلامت و رفاه انسان با سلامت محیط طبیعی، بومشناسی و اکوسیستمهای حیاتی درگرو هم و یکپارچه فرض شدهاند. دراین مورد البته تأکید بیشتر بر جنبههایی است که نقش تعیینکننده بر مفاهیم پایداری دارند و تأثیر کلی نگری بر شناخت مسائل جزئی و تعدیل کاستیهای موجود بسیار زیاد است.[۳]
مرور، امروزه و در بیشتر کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت؛ هدفهای کلی و چارچوب تعریفهای معماری منظر، در مقیاسهای متفاوت بر ارتقای کیفیت فضاهای باز و سبز، محیطهای طبیعی مرتبط با فعالیتهای انسانی و به ویژه بر مدیریت جلوههای بصری منظر و فرایندهای بومشناسی تأکید دارد. همچنین، برخی فعالیتها و خدمات معماری منظر را میتوان در حوزههای برنامهریزی، طراحی و مدیریت و در چند زمینه کلیرمعرفی کرد: مقیاس بزرگ (برنامهریزی منظر و درآمایش سرزمین تا اسکان، پایداری و بومشناسی منظر)، مقیاس میانی (برنامهریزی و طراحی در مناطق طبیعی بکر و حدود شهر، فضاهای باز و محیطهای طبیعی درونشهری، عناصر طبیعی نظیر رودخانه، جنگل، ساحل دریا و غیره)، مقیاس خرد (فضاهای باز و سبز درونشهری، عناصر طبیعی در منظر شهری، سایت و محوطههای معماری و غیره).[۳]
قدم اول در ایجاد طرحهای معماری در فضاها و محوطهها، توجه به پارامترهای مکانی و اهداف و احتیاجات بالقوه کسانی است که از این مکانها استفاده میکنند.نتایج این تحقیقات در قالب یک برنامه نوشته شده، فهرست یا تحلیل مکانی ارایه میشود. مرحله بعد درپروسه طراحی توجه به کانسپت یا همان تصور و مفهوم در محوطه سازی است که مجموع طرحها و ایدهها پیرامون چگونگی طراحی و بهبود وضعیت استفاده از یک فضای خاص را در بر میگیرد. در اغلب موارد این ایدهها نتیجه تحقیقات و بررسیهای انجام گرفتهاست اما گاهی اوقات طرحها و ایدهها قبل از تحقیقات شکل میگیرند و متعاقب بررسیهای انجام شده، تغییراتی در آنها اعمال میشود.[۴]
خلاقیت
گاهی اوقات ترس از مواجه شدن با تازگیها و بدایع یا عادت به بدیهیات، منجر به تکیه وتأکید طراح بر بکارگیری راهکارههای ساده و پیش پا افتاده میشود. اولین پیامد ریسک گریزی، یکنواختی یا همان تکرار بینتیجه طرحهای پیشین است. هیچ ایده ای به ذات خود اشتباه نیست واین شرایط زمانی و مکانی موجود است که گاهی باعث میشود برخی ایدهها نادرست جلوه کنند به عبارتی میبایست به ایدهها اعتماد کرد و با رویه تفکر خلاق سعی در تعدیل و به روز کردن آنها نمود.
معماری منظر چیست، 3 طراح برجسته ایرانی به شما می گویند!
دسته: معماران برجسته
معماران برجسته ای که امروز در چیدانه به گفت و گو با آن ها پرداختیم:
مرتضی ادیب:
تحصیلات: دکترای معماری منظر دانشگاه شهید بهشتی
موسس و مدیر دفتر Contextlogic Architectore Studio
موفق به کسب جوایز متعدد معماری در مسابقات معتبر داخلی و بین المللی
مریم یوسفی:
تحصیلات: کارشناسی ارشد معماری منظر از دانشگاه شهید بهشتی
موسس و مدیر دفتر Contextlogic Architectore Studio
موفق به کسب جوایز متعدد معماری در مسابقات معتبر داخلی و بین المللی
سینا رزاقی:
تحصیلات: دکترای طراحی شهری و منظر
موسس و مدیر گروه بین المللی دکتر رزاقی و همکاران
موفق به کسب جوایز متعدد معماری در مسابقات معتبر داخلی و بین المللی
دکتر مرتضی ادیب
مرتضی ادیب: معماری منظر در ایران دارای تاریخچهای بسیار کوتاه در جریان حرفههای مرتبط با طراحی محیط است؛ هرچند در سطح جهانی نیز با وجود بیش از یک قرن قدمت در عرصه حرفه و آکادمی، این رشته هنوز در حال طی مراحل تکامل است. با وجود اینکه معماری منظر در بسیاری از مباحث بهویژه در زمینه مفاهیم مربوط به خلق و سازماندهی فضا و مکان، قرابت بسیار زیادی به معماری دارد، لیکن عرصه فعالیت آن که به طور معمول مرتبط با خلق، ساماندهی و مدیریت فضاهای باز طبیعی و مصنوع است و ارتباط ناگزیر معماری منظر با فرآیندهای جاری در این عرصه، باعث شده تا خصوصیات و ویژگیهای خاصی برای آن پدید آید. خصوصیات ویژه این رشته باعث شده تا معماران منظر در کنار درک مفاهیم عمیق در مورد خلق فضا، نیازمند آشنایی و بهکارگیری طیف وسیعی از دانشهای مرتبط با رفتار انسان، مفاهیم هنری و تاریخی مرتبط با فضاهای باز و طبیعی، دانش و علوم مرتبط با طبیعت و مؤلفههای طبیعی و نیز دانش مهندسی برای ساخت و مدیریت منظر باشند.
دکتر مرتضی ادیب
تاکنون حضور معماران منظر در شکلدهی کیفیتهای شهری با وجود تلاشهای صورت گرفته، نتوانسته پررنگ و تاثیرگذار باشد. امروزه میتوان جای خالی این نوع رویکرد را هم در فضاهای زندگی هر روزه و منظری که مردم بهطور دائمی با آن در رابـ ـطه هستند و هم در فضاهای تفریحی و گردشگری شهری و عرصههای طبیعی در شهر مشاهده کرد. خلأ قانونی و حضور پررنگ رشتههای دیگر همچون رشتههای طراحی محیط یا مهندسی فضای سبز که فاقد این دیدگاه کلنگر هستند در سازمانهای شهری و دولتی نیز به این مشکلات افزوده است. فضاهای باز رهاشده و بیکیفیت شهری از جمله خیابانها، پیادهراهها و میادین از جمله فضاهایی هستند که میتوانند عرصه کار جدی و مهمی برای معماران منظر باشند. از سوی دیگر بازنگری در شیوههای باز زندهسازی فضاهای طبیعی شهری مانند رودراهها با دیدگاه معماری منظر ضروری به نظر میرسد.
مریم یوسفی
مریم یوسفی: برای به ثمر نشستن تلاش های حرفه ای در زمینه طراحی محیط های مناسب و با کیفیت برای مردم مجموعه ای از عوامل بایستی گرد هم آیند. به عنوان مثال در فضای عمومی شهرها با وجود قدمت و سابقه رشته های معماری و شهرسازی و نیز وجود معماران برجسته در کشور، با توجه به ضوابط و قواعد اجرایی ضعیف شاهد محله ها، فضاهای شهری، میادین و خیابان هایی هستیم که به مرور از کیفیت آن ها کاسته شده است. به صورتی که به جای شهرهای زیبا و انسان مدار، شهرهای چند پاره و فاقد هویت شهری داریم که گـه گاه تک بناهای شاخص برآمده از کار معماران متعهد و کارفرمایان علاقمند در آن دیده می شود.
مریم یوسفی
با این پیش زمینه برای تاثیر گذاری معماری منظر در معماری و شهرسازی امروز ایران به نظر نخستین قدم احترام به جایگاه تخصصی این رشته در میان فعالیت های مرتبط با خلق فضا در مقیاس معماری یا شهر است. اتفاقی که در سال های اخیر با افزایش پروژه های موفق از سوی معماران منظر در حال گسترش است و فضای کار را برای فعالیت این رشته مساعد تر نموده است. به گونه ای که شاهد حضور معماران منظر در پروژه های خصوصی یا عمومی در قالب دفاتر و یا شرکت های مشاور هستیم. اما از سوی دیگر برای تاثیر گذاری این حرفه در شهر نیازمند نوعی تغییر نگرش از سوی کارفرمایان پروژه های عمومی و شهری به ویژه در سازمان هایی مانند شهرداری، به موضوع طراحی منظر و ساماندهی فضاهای باز و یا طبیعی هستیم. بازنگری و تغییر در الگوهای فضاهای شهری، پارک ها و سایر عرصه های مرتبط مانند رود دره ها و مسیل های شهری، و استقبال از ایده های نو و متفاوت، بر آمده از شناخت انسان و نیازهای او می تواند اتفاقی قابل توجه و تاثیر گذار برای بهبود کیفیت محیط های شهری باشد.
دکتر سینا رزاقی
سینا رزاقی: حرفه دانش معماری منظر با هدف ساماندهی مکانهای مردمی و فضاهای عمومی در سطح شهر و فراشهر سعی در پیوند معانی، فرم و کارکردهای محیطی با یکدیگر داشته و از این رهگذر موجبات ارتقای کیفیت همهجانبه عرصههای بیرونی را فراهم میکند. نقش این تخصص در رشد و توسعه جنبههای گردشگری، تفریحی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع امروزی بر همگان مشهود است؛ به گونهای که انجمنها و موسسات بینالمللی متعددی با رویکرد ارتقای کیفی منظر در حوزههای انسانساخت و طبیعی اقدام به انتشار مقالات و کتب متنوع و نیز اجرای طرحهای ویژه و منحصربهفرد کردهاند.
دکتر سینا رزاقی
در معماری و شهرسازی گذشته این مرز و بوم همواره تعامل روشنی میان عرصههای باز و بسته برقرار بوده است؛ به گونهای که منظر بهعنوان فضای باز ارتباط مشخص و تعریفشدهای با فضاهای بسته یعنی ابنیه داشته است. نمونهای از جلوه این مفهوم را میتوان در خانههای ایرانی شاخص در شهرهایی همچون کاشان و اصفهان بهکرات مشاهده کرد. این مهم یعنی ارتباط میان منظر و ساختمان پس از ورود مکتب مدرنیسم به فراموشی سپرده شد؛ البته این فرصت یعنی برقراری مجدد ارتباط قوی و روشن میان عرصههای نامبرده که منجر به تقویت حوزههای نمادین، معنایی و کارکردی ابنیه میشود، امروزه بر عهده معماران منظر بوده و باید به این خلاء موجود به نحو مطلوبی پاسخ داد. در مجموع میتوان گفت معماران منظر امروزه نقش ویژهای در خلق و توسعه چشماندازهای منحصربهفرد و زمینهای در شهر و طبیعت پیرامون شهر دارند. ساخت مناظر مصنوع در شهرها، توسعه فضاهای تفرجگاهی و ساماندهی زمینهای رها شده تنها بخشی از دامنه فعالیت وسیع معماران منظر در دهههای اخیر بوده است.
برای اینکه بتوانید پروژه ی خود را در بخش پروژه های برجسته چیدانه با نام خودتان ثبت کنید کافی است، عکس پروژه و مشخصات خود را به تلگرام چیدانه ۰۹۰۳۵۵۵۰۱۴۸ ارسال کنید. اهالی فن چیدانه مکانی است که معماران و متخصصان حوزه ساخت و دکوراسیون داخلی می توانند عضو شده و پروژه های خود را به نمایش بگذارند. اگر شما هم صاحب کسب و کاری در این زمینه هستید، هر چه سریع تر دست به کار شوید و پروژه ی خود را با مردم ایران به اشتراک بگذارید.
منبع: مجله منزل |نویسنده: ثمینا فراهانی| تحریریه چیدانه
وقتی تصمیمم را برای ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد گرفتم و به لیستی از رشته هایی که می توانستم انتخاب کنم نگاهی انداختم، نام رشته ای برایم ناآشنا بود. رشته ای با نام معماری منظر در لیست انتخاب بود که تقریباً چیزی از آن نمی فهمیدم. همه ما تقریبا می دانیم شهرسازی چیست و شهرساز چکار می کند یا معمار و یا طراح شهری. اما معماری منظر چه بود و معمار منظر قرار بود چکاره شود؟
از کسانی که در این رشته تحصیل می کردند هم پرسیدم. جواب های آنان مرا به یاد روزهای اول قبولی کنکور در معماری انداخت. روزی که فکر می کردیم مهندس شده ایم و الان پشت میز مهندسی می نشینیم و نقشه می کشیم. غافل از اینکه در ترم اول دانشگاه شیراز باید اسکیس می زدیم. البته آن موقع در ذهن ما نقاشی بود. فعالیتی که تصورش را هم نمی کردیم یک مهندس معماری باید انجام دهد. یعنی باید نقاشی مان خوب می بود تا به این رشته می آمدیم! مفاهیمی مثل دست قوی و راندو را بعدها درک کردیم و جز فرهنگ لغات و ملکه ذهنمان شد. از آن موقع خیلی گذشته و الان تقریبا می دانم در معماری چه خبر است. اما وقتی از دوستان منظری پرسیدم و دیدم حس ترم اول کارشناسی من در جواب هایشان هست فهمیدم هر چه هست تجربه ای است نو که حتماً با تصوراتشان موقع ورود زمین تا آسمان فرق می کند.
پاسخ دیگری هم که دریافت می کردم و البته بعد از تحصیلم در منظر به دیگران هم می گفتم این بود که اگر معماری را ادامه دهی تنها چند طرح بیشتر از کارشناسی پاس می کنی و اندوخته ات همان است و کمی بیشتر تمرین کرده ای. اما هر رشته دیگری به جز معماری بروی تجربه ای نو است و به امتحانش می ارزد. اما واقعاً معماری منظر چیست؟
چندی پیش مطلبی در سایت Landarchs خواندم که تجربه یکی از نویسندگانش در مورد تحصیل در رشته معماری منظر و درکی که او از آن داشته است را توصیف می کرد. مطلب در حد مبانی نظری منظر نیست اما به عنوان تجربه یک دانشجوی خارجی و تصوری که آنها از معماری منظر در ذهن خود دارند مطلب جالبی بود.
او تجربه اش را از روز اولی که در رشته معماری منظر در سال ۲۰۰۶ شروع به تحصیل کرد نقل می کند. او معماری منظر را نقطه عطفی در زندگی اش می داند و اعتقاد دارد که گمان نمی کرده در دوره ای از زندگی اش به سر می برد که تا این حد قرار است آینده اش را تغییر دهد. آینده ای که او سرشار از شگفتی می داند. او با باززنده سازی یک پارک قدیمی در دوران تحصیل وارد طراحی شد و به قول خودش تنها یاد گرفت که چگونه تصویر اسکیسی یک درخت را به ۴۴ صورت مختلف بکشد! در واقع تجربه همان کلاس های اسکیس اولیه ما و یادگرفتن ارائه کار.
اما بشنوید از تجربه اش در معرفی رشته ای که تحصیل می کند. به قول او دوستانش بعد از تبریک می پرسیدند که چه می خوانی؟ با گفتن معماری منظر سوال بعدی همیشه این بوده است: حالا چی هست؟ البته بعضی ها هم که با رشته معماری آشنا بودند به گمان اینکه معماری منظر هم همان معماری است تبریک را دو چندان کرده و از خوبی های رشته معماری برای او سخن می گفته اند. بعضی از پاسخ ها هم تعجب او را بر می انگیخته است. دقیقاً مثل تعریف هایی که ما از رشته معماری منظر در جامعه حرفه ای یا خانواده داریم از قبیل همان باغ سازی است، یا گیاه شناسی یا … . احتمالاً قیافه شما بعد از شنیدن این تصورات از رشته تحصیلی تان دیدنی بوده است. برای درک بهتر واکنش خود بد نیست مطلبی که در آن چند شوخی با معماران منظر وجود دارد را هم ببینید. خواندنش خالی از لطف نیست و می توانید چهره او را موقع شنیدن این وصف ها از رشته اش تصور کنید.
اما واقعاً چه کسی روز اول می داند معماری منظر چیست و معمار منظر چه کاری انجام می دهد؟
او از تجربه اولین حدس و گمانش هم می گوید. زمانی که تصور می کرد وظیفه اش ترسیم هر چه بهتر پارک ها و باغ هاست و قرار است بهترین مناظر طبیعی را برای ناظر خلق کند. او خود را غرق در دنیای گیاهان و ترکیب های مختلف آنان پیدا کرد و بعدها متوجه شد که این هم کارش است اما فقط بخش کوچک و جزئی آن.
تجلی معماری منظر در چشم انداز و اهداف آن
چند هفته بعد او اولین طرح معماری منظر خود را در مقطع ارشد شروع کرد. در مورد برنامه درسی این دوستان خارجی اطلاع دقیقی ندارم. اما طبق گفته ایشان احتمالا قبل از شروع طرح باید دروس مربوط به راندو و اسکیس را بگذرانند و به قول ما دستشان کمی قوی شود. او دیدش بعد از انجام طرح دگرگون شده بود. به گفته خودش معماری منظر فعالیت چند وجهی و پیچیده توصیف است که وظیفه اش ایجاد ترکیب بهینه ای از علم، هنر، طراحی و خلاقیت است.
البته او تاکید هم می کند که همیشه نتیجه پشتکار برای انجام فعالیت های چند بعدی و پیچیده درخشان خواهد بود.
نکته جالب دیگر اینکه او تجربه کردن معماری منظرهای قدیمی مانند باغ های ژاپنی را بسیار اثربخش می داند و نمی تواند لـ*ـذت خود از خواندن مفاهیم و معانی پشت طراحی این باغ ها را وصف کند. این نشان می دهد علاوه بر داشتن خلاقیت، برای رسیدن به مرتبه علمی مطلوب جهت طراحی منظر باید تاریخ را خواند و تجربیات را آموخت. جالب است که دروس نظری مخصوصاً تاریخ و مبانی منظر و منظر معاصر در دانشگاه کشورهای دیگر نیز بسیار جدی دنبال می شود.
این دانشجو توصیف جالب دیگری هم از منظر دارد و آن را به این شکل مطرح می کند که منظر متنوع، رو به تعالی و همیشه در حال تغییر است. منظر کاری می کند که همه افراد طعمش را بچشند. او از عناصر مهم در معماری منظر هم سخن می گوید و گیاهان، پرندگان، خطوط و مرزها، دایره ها و محدوده ها و البته انسان را بسیار مهم می داند. نکته مهم توجه به انسان است. شاید این نکته در سال های اخیر بدیهی به نظر برسد اما کافی است که بدانید کلیه رشته های معماری و شهرسازی تا چند سال اخیر در طراحی، موجودی به نام انسان را به شمار نمی آوردند و تنها نکته ای که مهم بود مقیاس بدنی انسان به عنوان بهره بردار بود. در سال های اخیر رویکرد انسان محوری ظهور کرده و فکر انسان، خاطرات و اعتقادات او راه خود را به طراحی باز کرده است. جالب است که تصور می کردم در ایران مباحث معنوی و ذهنی پررنگ شده است. اما تجربه یک فرد از تحصیل در رشته منظر در اروپا نیز چندان تفاوتی نمی کند. با اینکه روحیه اجرایی بالاتری دارند اما در طراحی صرفاً بر اجرا و جزئیات متمرکز نیستند و مسائل اساسی طراحی همواره مد نظر آنان است.
برای بهتر روشن شدن دید این دانشجو به انسان توصیف او را در مورد اهمیت عناصر منظرین برای شما نقل می کنم: معماری منظر تمرکز خود را بر طبیعت و مناظر آن نمی گذارد. در منظر همه چیز درباره انسان است و نحوه زندگی کردن، راه رفتن، کار کردن، مشاهده کردن و استفاده او از مناظر برای معمار منظر اهمیت بالایی دارد. تمرین برای درک این مفاهیم و بالابردن کیفیت آنها وظیفه معمار منظر است.
معمار منظر با تغییر اجزای موجود سعی در خلق تجربیات جدید از فضا دارد. از طرفی معمار منظر همواره کارش در جهت درک نیازهای مردم از فضاهای بیرون از خانه و برآورده کردن آنهاست. این بدین معنی است که همواره زیباسازی به عنوان هدف در معماری منظر مطرح نیست و هر آنچه سبب استفاده بیشتر مردم از فضا و بروز تعاملات اجتماعی شود در منظر ارجحیت خواهد داشت.
مقیاس های مختلف حوزه فعالیت معمار منظر
به گفته وی معماری منظر در همه مقیاس ها فعالیت دارد. از جزء فضاهای بیرونی یک خانه و مقیاس های کوچک تا مقیاس های بزرگ شهری و منطقه ای که البته او به طور رسمی از آنها به عنوان منظر شهری و برنامه ریزی منظر یاد می کند. نکته به قدری برای من جذاب بود که تصورش را هم نمی کردم. جدالی که در کشور ما بر سر تعیین محدوده های کاری وجود دارد و برخی برای تبیین خود کشورهای دیگر را مثال می زنند که آنها حوزه های کاری مشخصی دارند و هر کسی کار خودش را می کند و بارها مرا هم به شک انداخته بودند که مقیاس کاری معماری منظر کجاست؟ اما گفته های این نویسنده که تجربه تحصیل در معماری منظر را هم دارد موید تاکید اساتید منظر است که معماری منظر حتی در دیگر کشورهای دنیا در حوزه طراحی شهری یا حتی برنامه ریزی نیز ورود پیدا می کند. هر چند به شخصه قائل به ورود به اینگونه جدال ها نیستم و اعتقاد دارم که رشته های حوزه معماری و شهرسازی مکمل هم هستند و باید در قالب کار تیمی پروژه های شهری تعریف شوند تا همه جوانب آن به صورت علمی دیده شود. حال این امر چقدر در واقعیت شهرسازی ما وجود دارد؟ نمی دانم!
او حتی برخی از سایت های مورد فعالیت معمار منظر را هم ذکر می کند، حیاط خانه ها، خیابان ها، حاشیه رودخانه ها، فضاهای عمومی، اماکن اداری، دانشگاه ها و هر جایی که بتوان چشم انداز جدیدی خلق کرد را بستر فعالیت معمار منظر می داند و هنر او را تلفیق فضای خشن شهری و روحیه لطیف طبیعت می داند.
در پایان هم او دیدش را به مداخله در سایت ها ارائه می کند و می گوید: مایه خوشبختی ماست اگر مناظر طبیعی داشته باشیم و یا آثاری تاریخی در خور تامل و در حفظ و باززنده سازی آنها بکوشیم اما اگر سایتی جدید داشته باشیم استفاده از شیوه های نوین طراحی، فناوری روز و خلق عادات جدید برای مردم در کنار خلاقیت راهگشا خواهد بود.
این مطالب نشان می دهد که یک معمار منظر دنیایی پیش رو دارد که تفکر درباره بخشی از آن می تواند مسیر زندگی او را مشخص کند و حوزه فعالیتش به قدری وسیع است که در هر کاری، تجربه ای جدید برای او نهفته است.
در تعریف این رشته اختلاف نظرهایی وجود دارد اما آنچه به صورت کلی می توان گفت این است که معماری منظر شاخه ای از معماری است که با درک 3 محور جایگاه محیط زیست و طبیعت ، رابـ ـطه آن با انسان و توجه به زیبایی شناختی هنری، به سازماندهی زمین و ساختمان ها و فضاهای بیرونی می پردازد .
در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور ارشد و نیز افرادی که در بازار کار و کاریابی به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته معماری منظر، معرفی سایر رشته های ارشد و دکترای معماری (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.
برنامه درسی (سرفصل) معماری منظر و تعداد واحدها :
دانلود آخرین نسخه برنامه درسی (سرفصل) و تعداد واحدهای کارشناسی ارشد معماری منظر (485KB)
(بر اساس آخرین تغییرات سرفصل دروس وزارت علوم)
دانشگاه هایی که در رشته معماری منظر پذیرش دانشجو دارند بر اساس دفترجه انتخاب رشته ارشد 94
دانشگاه بین المللی امام خمینی –قزوین
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه تهران
دانشگاه شهید بهشتی
دانشگاه شهید بهشتی
دانشگاه هایی که در رشته معماری منظر پذیرش دانشجو دارند بر اساس دفترجه انتخاب رشته ارشد 94
دانشگاه بین المللی امام خمینی –قزوین
دانشگاه تربیت مدرس
دانشگاه تهران
دانشگاه شهید بهشتی
سایر رشته های ارشد معماری (بر اساس دفترچه راهنمای کنکور ارشد 95) :
مجموعه معماری:
بازسازی پس از سانحه
معماری اسلامی
مهندسی معماری
معماری داخلی
مطالعات معماری ایران
مجموعه هنرهای ساخت و معماری:
فناوری معماری
مدیریت پروژه و ساخت
معماری و انرژی
رشته های دکترای معماری (بر اساس دفترچه کنکور دکترا 95):
معماری
معماری اسلامی
فرصتهای شغلی و بازار کار معماری منظر
مشاغل زیر به طور مستقیم به این رشته تحصیلی ارتباط دارد و دانش آموختگان در صورت فعالیت در این شغل بیشترین ارتباط را بین رشته تحصیلی و شغل خود برقرار خواهند کرد :
معماری منظر از زیرشاخه های اصلی معماری می باشد که از دوران باستان تا کنون در حال رشد و ارتقا بوده است. بخش معماری منظر به بررسی فضاهای سبز و طراحی آنها پرداخته و ایده های طراحی لنداسکیپ باغ، باغ تراس، بالکن، طراحی محوطه و سایت پلان پرداخته است. معماری منظر شامل فضاهای متنوعی است که هم می تواند یک طراحی باغ یا حیاط را در بر گیرد، یا می تواند طراحی محوطه یک مجموعه بزرگ یا بخشی از شهر باشد. نمونه های زیر شامل موارد منحصربه فرد با تکنیک های طراحی متنوعی است که می تواند خلاصه ای از یک مقاله آموزشی باشد.
تحریریه معماری آرل
طراحی منظر به واسطه ایجاد یکی پلت فرم پیچیده و متریال های جسورانه، پروژه ای جالب توجه می باشد که شکل متفاوتی به بالاترین نقطه از کوه های جبل الطارق بخشیده است. اسکای واک یا همان پیاده روی در آسمان نام این پروژه می باشد که پیش تر به عنوان یک سکوی نظامی برای کنترل منطقه و نصب پایه اسلحه های ضد جنگنده بود. لذا تبدیل این بخش از کوه به یک عنصر معماری منظر با قابلیت ارائه دیدگاه های دریای مدیترانه به طرحی پیچیده و منحصربه فرد نیاز داشته است.
طراحی پل معلق کوهستانی دارای یک پیچش و گردش 90 درجه ای است که با پروفایل های فلزی ضد زنگ ساخته شده است. کف این راهرو شیشه ای است که موارد مشابه آن در دیگر نقاط جهان زیاد مشاهده می شود. به واسطه مشاهده برخی دیدگاه های و مناظر این سایت، مسیر روی کوه به این سکو ختم می شود و این پلت فرم نقش یک لوپ را برای بازدیدکنندگان ایفا می کند. یک آسانسور شیشه ای هم در بالاترین سطح برای افراد سالمند و کم توان تعبیه شده تا به راحتی برای دیدن مناظر به این پل معلق رفت و آمد کنند. تماشای 360 درجه ای این بخش از مدیترانه که یکی از نقاط مهم کوه های اوهارا می باشد این سایت را به یکی از دیدگاه های مهم محدوده سابق نظامی تبدیل کرده است.
تحریریه معماری آرل
گروه معماری MVRDV به واسطه برنده شدن در مسابقه طراحی شهری و منظر معماری، یک چشم انداز مفهومی را برای شهر ساحلی دون هِلدر هلند ارائه نمود. این پل معلق که بر روی یک پایه قرار گرفته به منظور تقویت ارتباط بین زمین و دریا از طریق یک نشانه عمومی بوده است.
پروژه SeaSaw شامل یک پلت فرم ساده می باشد که با فرمی نامتقارن به حفظ تعادل بصری سایت پرداخته است. به لحاظ موقعیت و اجرا این ساختار در نقطه ای است که از آسیب و گزند طبیعت مانند سیل یا طوفان مقاوم می باشد. اما معلق بودن آن تعریف مفهومی دیگری داشته که هیئت داوران آن را "روح پر انرژی و شکل بی نهایت (اشاره به شکل پلان آن مانند سمبل بی نهایت در ریاضی)" نامیده اند.
تقویت حوضه های مختلف دون هِلدر سبب شد که شهر و خط ساحلی تقسیم گردد، و نیاز به ایجاد پروژه های طراحی شهری با رعایت مفهوم منطقه ای به ترمیم این دو بخش کمک می کند. این کانسپت خاص از MVRDV قصد داشته تا ارتباط شهر و ساحل را دوباره تقویت کند.
10 نمونه سه بعدی سازی منظر که تا کنون ندیده اید
دسته : خلاقیت
تاریخ : شنبه , ۱۳۹۶/۱۰/۲۳ ۱۵:۲۲
تحریریه معماری آرل
توهیمات بصری گاه می توانند خلاقانه و دوست داشتنی باشند. این توهمات به وسیله رنگ، خط و الگوهای ساده ذهن ما را درگیر کرده و باعث می شوند تا زاویه های واحی از یک تصویر را مشاهده کنیم. در چند سال گذشته این شکل از طراحی به یک اپپیدمی شهری تبدیل شده و مانند هنر گرافیتی با خاصیت خلاقانه و صلح آمیزتر رشد کرده است. بر خلاف هنر گرافیتی که رویکردی اعتراضی دارد، این گونه تصویرسازی ها در شوروف قرار گرفتن در برنامه های شهری و شهرسازی قرار گرفته است. در شهر خودمان تهران، مهدی قدیانلو شیوه متفاوت تری از این هنر را به نمایش گذاشته است. در ادامه چند تصویر خارق العاده از منظرسازی وهم گرا را برای شما قرار داده ایم. اتوبوس نامرئی
توهم بصری از Casa Ceramica
خط عابر پیاده سه بعدی
درگاه بزرگ هندسی از فیلیس وارینی
یکپارچه سازی سیستم شهری، عکاسی از مایکل پاول اسمیت
تحریریه معماری آرل
این پروژه عجیب با ارتفاع 150 متری خود نزدیک پارک زبیل دبی واقع شده و بخشی از معماری منظر دبی به شمار می رود. این پروژه قاب دبی نام گرفته و قصد داشته آخرین منظره ای که هنگام خروج از شهر به چشم شما بیاید، خط آسمانه دبی در قاب عکسی قول پیکر باشد. در اینکه منظر و معماری آسمان خراش های شهر دبی چشم نواز جسورانه هستند شکی نیست، اما ساخت چنین سازه عظیمی برای اینکه تصویر برج خلیفه را به صورت بصری برای شما قاب کند عاقلانه است؟ این وجود که می توان به سالن بالای قاب عکس رفت و از آنجا دبی را تماشا کرد، نمی توان از سادگی و بی مزگی این ساختار گذشت.
معمولا پیشنهادهای زیادی در جهت بهسازی و زیباسازی شهر ارائه می شود که با رویکردهای متفاوتی اجرا می شود. اما در این مورد به نظر می رسد که قدرت پول و سر رفتن حوصله سران دبی دخیل باشد. طبیعتا چنین پروژه ای رویکرد اقتصادی داشته تا مردم از سراسر دنیا به دبی بروند و از زاویه ای دیگر معماری عجیب این شهر را تماشا کنند. تقریباً یک دهه پیش این پروژه پیشنهاد شد. اکنون با کامل شدن پروژه بازدیدکنندگان می توانند به پل کنسول 93 متری این قاب رفته و تمام مناظر این شهر را به صورت 360 درجه مشاهده کنند. هدف از طراحی این پروژه تقویت تعامل مردم با تاریخ و آینده شهر عنوان شده است.
به نظر شما چنین هزینه ای برای تعارف فوق منطقی است؟