خوزستان پل سفید اهواز، نخستین پل معلق ایران

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
حقایق جالب

پل سفید به دلیل رنگ سفیدش به این نام خوانده می شود؛ اما به واسطه وجود قوس ها آن را با عنوان پل هلالی نیز می شناسند و به سبب معلق بودنش به آن پل معلق نیز می گویند.

در گذشته بالا رفتن از هلال های پل یکی از تفریحات مردم به شمار می رفت.

پل هلالی یا سفید، قدیمی ترین پل هلالی فلزی خاورمیانه به شمار می رود.

در فهرست بزرگترین پل های معلق خاورمیانه، پل سفید در رده هشتم قرار دارد.

در میان شهرهای خاورمیانه، اهواز با ۱۰ پل بیشترین پل های منطقه را دارد. در این فهرست اصفهان با هشت پل، قاهره با هفت پل، بغداد با پنج پل، استانبول با چهار پل، امان پایتخت اردن با دو پل، آنکارا با پنج پل، بیروت با دو پل و صنعا با چهار پل در رده های بعدی قرار گرفته اند.

اهواز به دلیل تعدد پل ها به شهر پل ها نیز معروف است.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
توصیه ها

به دلیل آب و هوای گرم و مرطوب اهواز بهتر است شش ماه دوم سال و یا اوایل بهار به آن سفر کنید.

می توانید با پرداخت هزینه به وسیله قایق ها در میان آب های کارون نیز گشتی بزنید و لـ*ـذت ببرید.

پرواز پرندگان در حوالی پل سفید یکی از دیدنی ترین صحنه هایی است که در اهواز می توانید ببینید، پس در فصل مهاجرت پرندگان آن را از دست ندهید.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
جنوب ایران از جمله مناطقی است که شاید در سفرهای مان کمتر به آن توجه کرده و از دیدنی های بی شمار آن غافل شده ایم. این خطه بخشی از یادگاری های 8 سال دفاع مقدس را در خود دارد و با وجود ناملایمات روزگار همچنان سرپا ایستاده و زیبایی هایش را حفظ کرده است. امروز می خواهیم سری به این بخش از کشور عزیزمان بزنیم و گشتی در استان خوزستان داشته باشیم. راه آبادان را در پیش می گیریم که به دلیل برخورداری از پالایشگاه نفت و پتروشیمی، راهبردی بودن و هم‌مرزی با کشور عراق، از زمان جنگ جهانی دوم یکی از مهم‌ترین شهرهای خاورمیانه و ایران به شمار می رود.

مقصد ما در این شهر، مسجدی تماشایی است که شباهت چندانی با دیگر مساجد ایران ندارد و نظر هر تازه واردی را به خود جلب می کند. در این مسجد خبری از کاشی کاری ها و تزیینات ایرانی نیست بلکه در آن چشم تان به سبکی ویژه در ساخت مسجد می افتد و برای لحظاتی شما را با خود به دنیای دیگری می برد. به مسجد رنگونی ها می رویم که نمایشی از معماری هند در ایران به شمار می رود و بنای مذهبی شاخصی در آبادان است.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
چرا مسجد رنگونی ها؟

• مسجدی با معماری هندی و کاملا متفاوت با دیگر مساجد است.
• موزه اسناد خطی و تاریخی در آن قرار دارد.
• متفاوت ترین مسجد ایران است.
• در جوار اروند رود واقع شده است که رودی مهم برای ایران به شمار می رود.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Photo by : Unknown
آشنایی با مسجد رنگونی ها | نمایشی از معماری هندی در ایران
یکی از جاذبه های منحصر به فردی که در آبادان می توانید به سراغ آن بروید، مسجد رنگونی هاست که برخی آن را با نام مسجد رانگونی ها نیز می شناسند. پیشینه این بنای تاریخی به دوران قاجار باز می گردد و از آن روزگار تا به امروز در گوشه ای از جنوب ایران خودنمایی می کند. این مسجد در نزدیکی اروند رود قرار گرفته و محل قرارگیری آن نقطه صفر مرزی محسوب می شود.

ویژگی جالب این مسجد استفاده از اصول معماری هندی در ساخت آن است که باعث شده جلوه ای متفاوت داشته باشد و نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب کند.

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
آشنایی با اروند رود

اَروَندرود یا اروند یا شط العرب رودخانه پهناوری در جنوب غربی ایران و در مرز کشورمان با عراق است. درازای این رود از قُرنه (شهری در عراق) تا ریزشگاه آن در خلیج فارس به ۱۹۰ کیلومتر می رسد و ریزشگاه آن در میان شهر ایرانی اروندکنار و شهر عراقی فاو قرار دارد. بصره، خرمشهر، آبادان، خسروآباد و فاو از جمله بندرهای مهم در طول این رود هستند که نقش مهمی را در بازرگانی منطقه ایفا می کنند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Photo by : Unknown
تاریخچه مسجد رنگونی ها
ظاهر مسجد رنگونی ها آن قدر برای همه عجیب و غریب است که در نگاه اول این سوال در ذهن هر بازدیدکننده ای شکل می گیرد: "این مسجد چگونه سر از این شهر در آورده و چرا شبیه دیگر مساجد ایران نیست؟"

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
انگلیسی ها پیش از آن كه به مسجدسلیمان بروند قراردادهایی را برای اكتشاف نفت با دولت برمه (میانمار کنونی) امضا کرده و فعالیت هایی را نیز در این كشور آغاز کرده بودند. پس از آنکه خبر کشف نفت در مسجد سلیمان به گوش رسید، انگلیسی ها به فکر استفاده از تجارب برمه ای ها در این زمینه افتادند و به همین علت تعداد زیادی از کارگران و مهندسان برمه ای را برای استخراج نفت و ساخت پالایشگاه به ایران آوردند. كشور برمه در جنوب شرقی آسیا قرار داشت و دارای شباهت های آب و هوایی با شهرهای آبادان و مسجد سلیمان بود. پس از فوران نفت در مسجد سلیمان و ارزیابی کمیت و کیفیت آن توسط انگلیسی ها، آنها به فکر تاسیس پالایشگاهی برای پالایش و صدور فرآورده های نفتی افتادند. گفته می شود که الگوی پالایشگاه رانگون (یانگون کنونی)، پایتخت کشور برمه (میانمار کنونی) از سوی مهندسان انگليسی پیشنهاد و مکان آن را هم شهر آبادان در نظر گرفتند. این مکان در کنار رود کارون قرار داشت و امكان تاسيس اسكله برای صادرات نفت در آن فراهم بود.

در سال ۱۲۹۱ خورشیدی بود که پالایشگاه آبادان در جنوب ایران آغاز به کار کرد. در آن زمان این پالایشگاه به عنوان اولین واحد تصفیه نفت ایران و مرکز عمده صدور فراورده‌های نفتی در نیمکره شرقی به شمار می رفت. با پیچیدن آوازه این پالایشگاه در جهان، آبادان به عنوان یکی از شهرهای صنعتی مطرح شد. به دنبال این شهرت هزاران تبعه هندی و پاکستانی راهی این شهر شدند تا از مزایای این دیار بهره ببرند و به کار مشغول شوند. مهم ترین نیازهای هندوها و پاکستانی ها منزل، مسجد و باشگاه بود و آنها در صدد بودند تا راهی برای برآورده کردن خواسته های شان پیدا کنند.

کارکنان پالایشگاه رانگون، نخستین گروه برمه ای ها بودند که به آبادان آمدند. بیشتر آنها پیرو دین اسلام و سنی حَنَفی بودند؛ اما در میان آنها هندو و بودایی نیز وجود داشت. البته رانگونی ها پیش از استقرار در آبادان در مسجدسلیمان به کار و فعالیت در تاسیسات نفتی اشتغال داشتند. کم کم پاکستانی ها، بنگلادشی ها و رانگونی ها به مغزهای متفکر و کارمندان عالی رتبه فنی در پالایشگاه تبدیل شدند و از مسوولان مسجدی را طلب کردند که به محل کارشان نزدیک باشد. پس از پیگیری های متعدد، بالاخره شرکت نفت با ساخت این مسجد موافقت کرد و قطعه زمینی را به صورت رایگان به این امر اختصاص داد. در سال ۱۲۹1 ساخت مسجد به دست کارگران پاکستانی پالایشگاه آبادان آغاز و به مرور بخش های آن تا سال 1299 تکمیل شد. شیخ عبدالرشید مندل صاحب و استاد عبدالحمید اسلام آبادی، از بانیان این مسجد بودند و دَرِ آن را در سال 1300 به روی مردم گشودند. بر اساس گفته های آقای اشکانی، یکی از پاکستانی های مقیم آبادان اولین متولیان مسجد مهندس علی رنگانی مشغول در کشتی سازی شیپنگ و آقای جودری بودند و بعد از آنها نیز آقای راجا و آقای قاضی کار را ادامه دادند.

هزینه ساخت مسجد به عهده خود پاکستانی های کارمند و کارگر شرکت نفت بود و رانگونی های ساکن پاکستان نیز مبلغی را برای ساخت و ساز مسجد اهدا کردند. آنها معتقد بودند که با این کار مسجد برای شان حلال و عبادت کردن در آن مباح می شود. تعمیرات، بازسازی، رسیدگی به خرابی ها، پرداخت قبوض آب و برق و سایر خدمات را نیز شرکت نفت بر عهده گرفت.

تا مدت ها این مسجد نمادی از همبستگی و گردهمایی پیروان اسلام بود و حتا اهل سنت آبادان، ایرانیان بلوچ، مسلمانان افغان، هندی، نپالی، پاکستانی، بنگلادشی، کشمیری و بنگالی در آن رفت و آمد داشتند. علاوه بر نمازهای روزانه، نمازهای جمعه، عید فطر و عید قربان و مراسم جشن مبعث پیامبر (ص) نیز در این مسجد برپا می شد و این محل به آموزش قرآن به کودکان و نوجوانان نیز اختصاص داشت. متولی مسجد شیخ عبدالرشید مندل نام داشت و شیخ قادری هندی، حاج آقا رنگونی و سپس محمد اسلم راجا امامان جماعت آن بودند.

این مسجد زیبا در زمان پهلوی نیز سرپا بود؛ اما در جنگ تحمیلی ایران و عراق آسیب های بسیاری دید. در زمان جنگ آقای راجا به همراه شخص دیگری با مراجعه به آیت الله جمی -که از او با عنوان نماد مبارزه و مقاومت در آبادان یاد می شود- خواستار برپایی فعالیت های خود در مسجد شدند. آقای جمی از آنها خواستند که به دلیل جنگ و درگیری، فعالیت های این مسجد تا بعد از جنگ تعطیل شود چرا که این محل در نقطه صفر مرزی قرار دارد.

در زمان بازسازی پس از جنگ، دولت کلیه منازل مسکونی مسجد را که آسیب جدی دیده بودند، ویران و پاسگاهی در کنار مسجد دایر کرد. تقریبا نیمی از اراضی مسجد تحت تصرف دولت درآمد و ساختمان اصلی مسجد نیز تغییراتی به خود دید. قسمت زیادی از ساختمان قدیمی مسجد در محدوده ساختمان پاسگاه واقع شد و از بین رفت. قسمت هایی که برای ساخت پاسگاه از آنها استفاده شد عبارتند از: محل سکونت موذن مسجد و خانواده وی، خادم مسجد و پیش نماز مسجد.

با پایان یافتن جنگ و اعلام آتش بس، اقداماتی که از طرف آقای راجا و اداره اوقاف در زمان ریاست جمهوری آقای رفسنجانی صورت گرفت و اجازه ساخت و ساز و ترمیم این مکان صادر شد؛ اما قبل از آن بی توجهی مسوولان امر و حوادث طبیعی تخریب هایی را از خود برجای گذاشته بودند که پیش از این از آنها سخن گفتیم. چندین سال بعد نیز صحبت از ویران کردن این مسجد به میان آمد؛ اما با اقدام به موقع میراث فرهنگی مجوز بازسازی به این سازمان داده شد. ویژگی های خاص این اثر باعث شد تا نامش در تاریخ ۹ فروردین ماه ۱۳۷۸ با شماره ۲۲۸۹ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت برسد و مورد توجه بیشتری قرار گیرد.

درِ مسجد رنگونی‌ ها همزمان با سومین سفر هیات دولت دهم در 23 دی 1388 به عنوان موزه اسناد تاریخی و خطی بر روی مردم گشوده شد تا همه بتوانند از آن بازدید کنند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
نام پرماجرای مسجد

در اینجا ذکر این نکته ضروری است که نام این مسجد ماندر به معنای عبادتگاه بود؛ اما آبادانی ها نام رنگونی ها را بر آن نهاده بودند. حتا پس از کاهش جمعیت رانگونی ها و استفاده هندی ها از مسجد باز هم این نام بر قوت خود باقی بود. بر اساس اظهارات آقای افضل راجا، نام مسجد در ابتدا مسجد جامع بوده و سپس آقای رنگانی نام آن را رنگانی ها گذاشته است.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
سرنوشت رانگونی ها چه شد؟

رانگونی ها در زمان کوتاهی با آبادانی ها کنار آمدند و با آنها هماهنگ شدند. آنها به عنوان همکار و پا به پای مردمان این شهر بنای پالایشگاهی را بر عهده گرفتند که در زمان جنگ جهانی دوم ظرفیت آن به صدها هزار بشكه در روز رسید و نقش مهمی را در تامين سوخت و پيروزی متفقين بازی کرد.

اهالی برمه تا مدت ها در بخش های فنی پالایشگاه در سِمَت های خود باقی بودند تا اینکه مهندسان ایرانی کم کم جای آنها را گرفتند. البته انگلیسی ها، تمایل چندانی به پبشرفت کارشناسان ایرانی نداشتند و به همین علت کمی طول کشید تا ایرانی ها مسوولیت های آنها را بر عهده بگیرند.

با رخ دادن تحولات در صنعت نفت ایران بعد از سال 1357 و آغاز اعتصابات و بيرون رفتن خارجی ها از این صنعت، بسياری از شاغلان خارجی از برمه و هند بار خود را بستند و به وطن خود بازگشتند. مسجد آنها نیز متروک شد و دیگر کسی به سراغ آن نرفت.

امروزه دیگر اثری از جمعیت قابل توجه رانگونی ها در آبادان نیست؛ اما تعدادی از آنها به دلیل ازدواج با ایرانی ها و يا دلايل ديگر در اين شهر زندگی می کنند. برای آنها این مسجد، چیزی فراتر از یک نمازخانه یا عبادتگاه بود. مسجد رنگونی ها جایی برای تمامی هندی ها و برمه ای ها و تمام کشورهای هندی زبان بود و آدرس سرراستی برای آنها به شمار می رفت. تجمع رسمی برای بیشتر تصمیم گیری های موجود در میان هندی ها و همه همشهریان دور و نزدیک در این مکان صورت می گرفت و مسجد رنگونی ها محلی قابل اتکا برای همه مسلمانان دور از وطن محسوب می شد.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
نگاهی به بخش های گوناگون مسجد

در ادامه به گوشه گوشه مسجد می رویم و آن را از نمایی نزدیک تر می بینیم:

1- ورودی و حیاط

مسجد رنگونی ها 3 دَر دارد که پس از عبور از آنها و در ابتدای ورود به مسجد، بنای گنبدی شکلی از جنس سیمان به چشم می خورد. در دو طرف این بنا، پلکانی دیده می شود که موذن به هنگام اذان از طریق آنها به بالای بنا می رفته و بانگ اذان سر می داده است.

در حیاط مسجد قسمتی به عنوان وضوخانه وجود دارد که منابع و شیرهای آب برای عبادت کنندگان در آن بوده تا به وسیله آنها وضو بگیرند و آماده برپایی نماز شوند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]

 

[ATENA_A]

[HIDE-THANKS]
2- سقف مسجد

چهار گنبد کوچک بر فراز این بنا خودنمایی می کنند و دو مناره نیز در کنار آنها دیده می شوند. جالب ترین نکته معماری این بنا در سقف آن نهفته است. این قسمت از مسجد تشکیل شده از: لوله‌های نفت در نقش تیرهای اصلی، ریل راه آهن در نقش تیرهای فرعی و آرماتور (میل گرد).

شگفتی دیگر سقف بنا، یکپارچگی و هماهنگی سازه در مقابل تحمل تیرهاست تا جایی که پس از اصابت خمپاره به سقف شبستان، تنها یک سوراخ حدود ۷۰ سانتی‌متری در مرکز و یک سری ترک در تیزه قوس‌ها پدید آمد و آسیب جدی دیگری مشاهده نشد.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

[/HIDE-THANKS]