گل و گیاه یاس خوشه ای:

ساینا · 2015/05/30

یاس خوشه ای(یاس بنفش) یک گونه از گیاهان گلدار از جنس Syringa در خانواده Oleaceae زیتون ، بومی شبه جزیره بالکان در جنوب شرقی اروپا است که بر روی تپه های صخره ای رشد می کند.

Syringa سرده اي با 30-25 گونه از آسيا و جنوب شرقي اروپاست و به دليل گلهاي زيبايش در بهار و اوائل تابستان كاشته ميشود. ياس بنفش يكي از گونه هاي اين سرده به شمار ميرود.

این درختچه میتواند 6 تا 7 متر ارتفاع بگیرد و قطر ساقه آن تا 20 سانتی متر از پایه یا ریشه است.

پوست آن به رنگ خاکستری مایل به آبی تا خاکستری قهوه ای ، صاف بر روی ساقه های جوان و به حالت پوسته پوسته بر روی ساقه های مسن تر دیده میشود.

برگهای آن ساده، 4 تا 12 سانتی متر طول و تا 8 سانتی متر عرض به رنگ سبز روشن و گاهی مایل به زرد ، بیضی و قلبی شکل ، با رگه هایی میباشد.

میوه آن کپسول مانند به رنگ قهوه ای ، به طول 1-2 سانتی متر است.

گلهای معطر آن در خوشههای مخروطی به رنگ بنفش روشن در اواخر بهار و اوایل تابستان ظاهر میشوند.

گل های آن با پایه لوله ای و جام شکل 6 تا 10 میلی متر بلندی دارند و با چهار لوب باز در اوج 5 تا 8 میلی متر بزرگ میشوند و معمولا به رنگ بنفش و گاهی اوقات سفید هستند.

یاس خوشه ای به مکان آفتابی و خاک غنی، ترجیحاً قلیائی با زهکش خوب نیاز دارد و حداقل دمای قابل تحمل آن 15- درجه سانتیگراد میباشد.

موقع هرس یاس خوشه ای پس از اتمام دوره گلدهی می باشد

گلهاي ياس بنفش اسانسي با بوي بسيار مطبوع دارند و در عطر سازي از آن استفاده بعمل مي آيد.

طی تحقیقی گلهاي تازه یاس خوشه ای در اواخر فروردين از باغ گياهشناسي ملي ايران چيده شده و با روش خيسانيدن در حلال هگزان، عصاره گيري به عمل آمده است و نوزده تركيب شناسايي شد كه 86% كل عصاره را تشكيل ميدادند. بتا آزارون با بيش از 27% بيشترين، بعد از آن فيتول 5/9%، آلفا فارنسن 8/6%، كاروون 4/4%، پاراديمتوكسي بنزن 1/3% و نريل استات 9/2% حجم اسانس را تشكيل ميدادند.

کاربرد این گیاه در ایجاد فضای سبز شهری نیز زیاد میباشد و کاشت آن در پارکها ، بولوارها، سطوح شيب دار و ميادين مرسوم است

تکثیر یاس خوشه ای از طریق تهیه قلمه چوب نرم در تابستان امکانپذیر است.

: منابع

http://dendro.cnre.vt.edu/DENDROLOGY/syllabus/factsheet.cfm?ID=324

http://en.wikipedia.org/wiki/Syringa_vulgaris

http://www.azarbayjangharbi.118ba118.ir/Plant/353089/یاس_خوشهای.htm

http://www.eshiraz.ir/parks/fa/yaskoshaee,15

http://www.rifr-ac.ir/journals/medicinal_abstract.aspx?id=1000503