∂حوزه علمیه|نگاه دانلودջ

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

∂حوزه علمیه|نگاه دانلودջ

Ӽارسال پست ممنوعӼ​

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

حوزه علمیه چیست؟


پاسخ: شاید به نظر پرسش عجیبی باشد اما متاسفانه هستند کسانی که هنوز از ماهیت حوزه علمیه بی‌اطلاع‌اند. به عبارت دیگر: حوزه‌ علمیه یک سازمان حکومتی مانند سپاه پاسداران است یا یک نهاد پژوهشی دولتی یا یک مرکز فرهنگی غیر دولتی یا چیز دیگر!

در پاسخ باید گفت: حوزه علمیه در اصل یک مجموعه‌ی علمی ـ آموزشی است. برای تقریب به ذهن از عنوان دانشگاه استفاده می‌کنیم. یک دانشگاه در مقاطع تحصیلی متفاوت(کاردانی تا دکترا) و به صورت پیوسته. رشته‌های تحصیلی در این دانشگاه از علوم انسانی بوده و به طور پیش‌فرض و با محوریت رشته‌ی «فقه و اصول» به آموزش می‌پردازد. البته پیشینه و رسالت متعالی حوزه علمیه وجه افتراق اصلی این مجموعه با دیگر دانشگاه‌های موجود است. ذکر این نکته نیز ضروری است که شاکله‌ حوزه، غیر دولتی و غیر خصوصی و به عنوان یک مجموعه‌ مردمی با محوریت مرجعیت و عالمان دینی است.


حوزه علمیه برادران و خواهران چه تفاوتی با هم دارند؟

پاسخ: حوزه علمیه برادران و حوزه علمیه خواهران دو مجموعه‌ جدا از هم‌اند که مدیریت، قوانین و ساختار آموزشی متفاوتی از یک‌دیگر دارند.


تفاوت حوزه علمیه بلندمدت و کوتاه مدت چیست؟

پاسخ: حوزه علمیه برادران در دو شاخه‌«بلند مدت» و «کوتاه مدت» یا «سفیران هدایت» اقدام به پذیرش و پرورش طلبه می‌دهد. سیاست کلی حوزه‌ علمیه، پرورش طلبه به سمت اجتهاد و تفقّه است. اما شاخه «سفیران هدایت» یک مجموعه‌ نوپا در پاسخ به نیاز فراوان جامعه به مبلّغ است. دوره تحصیلی و ساختار آموزشی و متون درسی این دو نوع با هم تفاوت فراوان دارد.


در چه سنی می‌شود طلبه شد؟

پاسخ: نکته‌ نخست این که پذیرش در حوزه شرط سنی دارد. و این شرط سنی با توجه به «مقطع تحصیلی پذیرش» یا به عبارتی مدرک تحصیلی غیر حوزوی و «وضعیت نظام وظیفه» متفاوت است. سقف سن مجاز برای کسی که با مدرک سیکل و با معافیت تحصیلی داوطلب ورود به حوزه است 18 سال و برای داوطلبی که دارای مدرک دکترا و کارت پایان خدمت است 35 سال خواهد بود. و بقیه‌ مقاطع در این میان شرط سنی خود را دارند.


مراحل پذیرش در حوزه چگونه است؟

پاسخ: هر ساله در زمستان آغاز ثبت نام حوزه‌های علمیه آغاز می‌شود. داوطلب ورود به حوزه در این زمان با مراجعه به سایت معاونت آموزش حوزه‌های علمیه اقدام به ثبت نام می‌کند(ثبت نام تنها به صورت اینترنتی انجام می‌گیرد و راه دیگری برای این کار وجود ندارد). آزمون ورودی حوزه علمیه در سه مقطع یاد شده متفاوت است اما در یک زمان برگزار می‌شود.(در پذیرش سال تحصیلی کنونی آزمون سیکل نظام قدیم با هشتم نظام جدید به شکل مجزا و در همان زمان برگزار خواهد شد.) به طور معمول این آزمون در پایان سال تحصیلی برگزار می‌شود.پس از اعلام اسامی قبول‌شدگان آزمون از طریق سایت معاونت آموزش، زمان مصاحبه‌ حضوری اعلام خواهد شد که به طور معمول در تیر و مرداد ماه خواهد بود. در صورت موفقیت در مصاحبه، داوطلب به دوره‌ اختبار و تثبیت فراخوانده خواهد شد و پس از موفقیت در امتحانات این دوره، با آغاز سال تحصیلی هم‌زمان با طلاب پایه‌های بالاتر در پایه یک حوزه مشغول به تحصیل خواهد شد. البته مراحل اداری رسمی شدن و صدور کد پرونده‌ رسمی به طور معمول تا پایان سال به طول خواهد انجامید. به موضوع کمیسیون پذیرش در پرسش‌های بعد پرداخته خواهد شد.


نظام آموزشی و مدرک‌دهی حوزه به چه شکلی است؟

پاسخ: حوزه‌ی علمیه تا امروز بر اساس شاکله‌ی سالی ـ واحدی فعالیت کرده است.(حوزه علمیه خواهران و سفیران هدایت برخلاف حوزه بلند مدت ترمی ـ واحدی هستند.) هر سال تحصیلی در حوزه به طور پیش‌فرض یک «پایه» گفته می‌شود. گذراندن شش پایه‌ نخست سطح یک و مدرک معادل کاردانی را به همراه دارد. سه پایه‌ بعد از آن سطح دو و مدرک معادل کارشناسی، و پایه دهم به انضمام ارایه‌ پایان‌نامه‌ سطح سه، به مدرک معادل کارشناسی ارشد می‌انجامد. در اصطلاح به پایان این 10 پایه که به طور معمول در ده سال گذرانده می‌شود پایان «سطح» گفته می‌شود و بعد از آن «خارج» خواهد بود که در پرسش‌های دیگر به معنای آن اشاره خواهد شد. هر طلبه با گذراندن 4 سال درس خارج و ارایه‌ی رساله‌ی سطح 4 موفق به دریافت مدرک دکترا می‌شود.


ویرایش:


در آیین‌نامه جدید ابلاغی برای سال تحصیلی 95-1394 نظام آموزشی حوزه از حالت سالی-واحدی به ترمی-واحدی تغییر پیدا کرده. اگر چه در اساس کار تفاوتی ایجاد نشده. هر درسِ دو نیم‌ساله، به دو درس تقسیم شده. تنها تفاوت برای کسانی است که در یک نیم‌سال درسی را انتخاب می‌کنند و نیم دیگر آن را در سال تحصیلی دیگری می‌گذرانند. هم‌چنین کسانی که در یکی از دو نیم‌سال یک درس مردود می‌شوند، تنها همان نیم‌سال را تکرار خواهند کرد.


معنای درس خارج چیست و چرا به آن خارج می‌گویند؟

پاسخ: در پایه‌های یک تا دهم، دروس مورد ارایه و کتاب‌های منبع، معیّن و مدوّن است. و نقش استاد و مُدرّس، تبیین کننده و شرح دهنده متن کتاب و نظر مولف کتاب است اگر چه به طبع کار علمی همواره با اشکال و ان‌قلت خواهد بود. اما در درس خارج، محوریت با استاد و آن علم مورد ارایه است. در واقع استادی که در این علم صاحب نظر است با بیان و تبیین فنی مطالب علمی که در کتب مختلف از عالمان دیگر بیان شده، و همچنین نقد و جرح نظریات مختلف، نظر نهایی خود را بیان می‌کند. این عنوان نیز بر همین اساس و با توجه به این که مطالب درسی، خارج از چارچوب کتاب خاصی بیان می‌شود انتخاب شده است.


پذیرش حوزه در چه مقطع تحصیلی انجام می‌شود؟

پاسخ: حوزه‌ علمیه به طور رسمی در سه مقطع تحصیلی سیکل(پایان دوره راهنمایی بنا بر ساختار قدیم و پایان پایه‌ هشتم بنا بر ساختار جدید آموزش و پرورش)، دیپلم(پایان دوره دبیرستان) و دانشگاهی اقدام به پذیرش می‌کند. خود پذیرش مقطع دانشگاهی نیز شامل کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا است. همچنین دانشجویی که حد اقل 30 واحد درسی را گذرانده باشد ملحق به مقطع دانشگاهی خواهد بود.


گردآوری حجت الاسلام والمسلمین محمدهادی علی بابائی

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

حوزهٔ علمیه

نهادی آموزشی-مذهبی برای آموزش طلاب در زمینهٔ علوم دینی و آماده‌سازی آنان برای دریافت مقام علمی با عنوان روحانی می‌باشد.


محتویات

• ۱ اسلامی
• ۲ مسیحی
• ۳ معادلت مدارک
• ۴ جستارهای وابسته
• ۵ منابع

اسلامی
نوشتار اصلی: حوزه علمیه (شیعه)

در حوزه‌ی علمیه اسلامی دروس سطح عالی در زمینهٔ مذهب ارائه می‌شود و بعضی از طلاب در داخل حوزه در خوابگاه‌هایی با عنوان اختصاصی «حجره» زندگی و تحصیل می‌کنند. در حوزه‌های علمیه شیعه علوم اسلامی و دروسی همانند:

1. ادبیات عرب (شامل علوم: ۱-صرف، ۲-نحو، ۳-معانی، ۴-بیان و ۵-بدیع) برای استفاده صحیح از قرآن و روایات اسلامی که منابع دین اسلام اند.
2. منطق ارسطویی[نیازمند منبع] برای برداشت‌های علمی صحیح از منابع اسلامی.
3. کلام (آشنایی با عقاید اسلام و شیعه).
4. فقه اسلامی
5. اصول فقه
6. فلسفه اسلامی

به صورت تخصصی و فوق تخصصی و در سطوح عالی علمی در دوره‌ای ۱۰ ساله آموزش داده می‌شود؛ و در طول این مدت طلاب برای ورود به درس خارج که بالاترین تحصیلات علمی در حوزه و معادل دکتری دانشگاهی است آماده می‌شوند.

در حوزه‌های علمیه پس از طی پایه ۶ مدرک کاردانی علوم انسانی، پس از طی پایه ۹ مدرک کارشناسی علوم انسانی، پس از طی پایه ۱۰ مدرک کارشناسی ارشد علوم انسانی، داده می‌شود؛


مسیحی
در حوزه‌های علمیهٔ مسیحی، تأکید زیادی بر خواندن و فهمیدن انجیل و فراگیری مهارت‌های لازم برای انجام کار کشیشی صورت می‌گیرد.


معادلت مدارک
مدارک آموزشی حوزه از لیسانس شروع می‌شود یعنی کسانی که موفق به طی پایه ۵ بشنود معادل لیسانس را دریافت می‌کنند[۱]

شیعه

اصول

• توحید
• نبوت
• معاد
• عدل
• امامت

فروع

• نماز
• روزه
• خمس
• زکات
• حج
• جهاد
• امر به معروف
• نهی از منکر
• تولی
• تبری

عقاید برجسته

• مهدویت
  • غیبت
    • غیبت صغری
    • غیبت کبری
  • انتظار
  • ظهور
  • رجعت
• بداء
• شفاعت و توسل
• تقیه
• عصمت
• مرجعیت و تقلید
• ولایت فقیه
• متعه
• شهادت ثالثه
• جانشینی محمد
• نظام حقوقی

چهارده معصوم

• محمد
• علی
• فاطمه
• حسن
• حسین
• سجاد
• باقر
• صادق
• کاظم
• رضا
• جواد (تقی)
• هادی (نقی)
• عسکری
• مهدی

صحابه
مردان

• سلمان فارسی
• مقداد بن اسود
• ابوذر غفاری
• عمار یاسر
• بلال حبشی
• جعفر بن ابی‌طالب
• مالک اشتر
• محمد بن ابوبکر
• عقیل
• عثمان بن حنیف
• کمیل بن زیاد
• اویس قرنی
• ابوایوب انصاری
• جابر بن عبدالله انصاری
• ابن عباس
• ابن مسعود
• ابوطالب
• حمزه
• یاسر
• عثمان بن مظعون
• عبدالله بن جعفر
• خباب بن ارت
• اسامة بن زید
• خزیمة بن ثابت
• مصعب بن عمیر
• مالک بن نویره
• عبدالله بن جحش

زنان

• فاطمه بنت اسد
• حلیمه
• زینب
• ام کلثوم بنت علی
• اسماء بنت عمیس
• ام ایمن
• صفیه بنت عبدالمطلب
• سمیه

علما

• مجتهدان و فقها
• مراجع (مراجع عام)
• عارفان
• فلاسفه
• مفسران
• محدثان

رویدادها

• رویداد مباهله
• غدیر خم
• سقیفه بنی‌ساعده
• فدک
• رویداد خانه فاطمه
• قتل عثمان
• جنگ جمل
• جنگ صفین
• جنگ نهروان
• واقعه کربلا
• مؤتمر علماء بغداد

آیات
و روایات

• آیه اخوت
• آیه اطاعت
• آیه اکمال
• آیه انذار
• آیه اولی الامر
• آیه تبلیغ
• آیه تطهیر
• آیه خمس
• آیه خیرالبریه
• آیه مباهله
• آیه مودت
• آیه نور
• آیه ولایت

• حدیث جابر
• حدیث ثقلین
• حدیث سفینه
• حدیث سلسله‌الذهب
• حدیث غدیر
• حدیث لوح فاطمه
• حدیث کسا
• حدیث منزلت
• حدیث نجوم
• حدیث یوم الدار

ادعیه و مناسک

• دعای عرفه
• دعای عهد
• دعای کمیل
• دعای ندبه

کتاب‌ها

• قرآن
• نهج‌البلاغه
• صحیفه سجادیه
• کتب اربعه
  • الاستبصار
  • الکافی
  • تهذیب‌الاحکام
  • من‌لایحضره‌الفقیه
• مصحف فاطمه
• مصحف علی
• اسرار آل محمد
• وسائل الشیعه
• بحار الانوار
• الغدیر
• مفاتیح‌الجنان
• مجمع البیان
• تفسیر المیزان
• صحیفه امام رضا
• کتب شیعه

مکان‌های مقدس

• مکه (مسجد الحرام)
• مدینه (مسجد النبی و بقیع)
• بیت‌المقدس (مسجد الاقصی)
• نجف (حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفه)
• کربلا (حرم حسین بن علی و حرم عباس بن علی)
• کاظمین (حرم کاظمین)
• سامرا (حرم عسکریین)
• مشهد (حرم علی بن موسی‌الرضا)
• دمشق (حرم زینب کبری، حرم رقیه و باب‌الصغیر)
• قم (حرم فاطمه معصومه)
• شیراز (شاه‌چراغ)
• ری (شاه عبدالعظیم)
• شوش (مرقد دانیال)
• مسجد
• امامزاده
• تکیه
• حسینیه
• مهدیه

روزهای مقدس

• عید فطر
• عید قربان (عید اضحی)
• عید غدیر
• محرّم
  • سوگواری محرم
  • تاسوعا
  • عاشورا
  • اربعین
• عید مبعث
• میلاد پیامبر
• میلاد امامان
• ایام فاطمیه

شاخه‌ها
دوازده‌امامی (اثنی‌عشری) • اسماعیلیان • زیدیه • غلات شيعه

منابع اجتهاد

• قرآن
• حدیث
• عقل
• اجماع

وابسته

• شیعه‌ستیزی
• وحدت بین شیعه و سنی
• تصوف و شیعه

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

حوزه های علمیه محل پرورش سربازان حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف برای خدمت به اسلام و جامعه اسلامی است.

این جایگاه بلند، که چهره های درخشان تاریخ تشیع در آن پرورش می یابند، محل آشنایی با مکتب اهل بیت علیهم السلام و کانون دلدادگان به خدای تعالی است.

آنان که لـ*ـذت کسب علم و معرفت را با هیچ چیز دیگری عوض نکردند و تا آنجا پیش رفتند که هیبت علم و تقوایشان صاحبان زر و زور را به لرزه انداخت و ناچارشان کرد که در مقابل اسطوره های علم و عمل، زانوی ادب به زمین زنند.

آنچه در این نوشته مختصر می آید، نمایی کلی از حوزه های علمیه است که جهت آشنایی دانش آموزان عزیز با این مرکز علم و عمل تقدیم می گردد.

دوره های تحصیلی در حوزه:
طلاب پس از پذیرش، ابتدا در یکی از مدارس علمیه قم یا شهرستان های کشور دوره مقدمات و سطح یک را می گذرانند؛ در این دوره که به طور متوسط شش سال (حداقل 3 و حداکثر 8 سال)طول خواهد کشید با ادبیات عرب، منطق، قرآن، عقاید، فقه و اصول آشنا خواهند شد. در پایان دوره، اجازه پوشیدن لباس روحانیت را پیدا کرده و می توانند به عنوان مبلغ به گسترش مکتب اهل بیت علیهم السلام اقدام نمایند.

در دوره دوم که سطح دو نام دارد و به طور متوسط سه سال طول خواهد کشید، طلاب فقه استدلالی، اصول عقاید، فلسفه، تفسیر و سایر علوم را فرا خواهند گرفت؛ در این مرحله طلاب در انتخاب استاد و هم درس ها کاملاً آزاد هستند و ضمناً انتخاب برخی رشته های تخصصی نیز در ا ین مرحله انجام خواهد یافت. در ادامه این دوره و بعد از یک سال تحصیلی، طلاب وارد درس های خارج خواهند شد در خارج فقه و اصول، در حقیقت نوعی کارگاه تمرین اجتهاد و نظریه پردازی است و اساتید آن از مراجع و مجتهدین بزرگ هستند. در این مرحله طلاب ضمن شرکت در کلاس هاس خارج فقه و اصول در مدت دو سال پایان نامه سطح سه را نیز تدوین خواهند کرد و برای رسیدن به سطح چهار باید حداقل شش سال سابقه درس خارج و یک رساله علمی برای پایان نامه داشته باشند.

هر چند بعد از این دوره، طلاب و فضلاء مدرک سطح چهار (دکتری) را اخذ خواهند نمود، ولی این هرگز به معنی پایان تحصیل و علم آموزی نیست و می توانند تا رسیدن به درجه اجتهاد به تلاش علمی خود ادامه دهند.

مدرک تحصیلی:
مرکز مدیریت حوزه به طلابی که مراحل مختلف دروس حوزوی را طی می کنند مدارک تحصیلی اعطاء می کند. اگر چه نام این مدارک تحصیلی با مدرک تحصیلی دانشگاه ها متفاوت است ولی از تمام جهات با مدارک دانشگاهی برابر است. و به استناد مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی می توانند در مقاطع بالاتر در دانشگاه نیز ادامه تحصیل دهند.

نام مدرک متوسط دوره مدرک معادل دردانشگاه
سطح یک 6 سال فوق دیپلم
سطح دو 3 سال لیسانس
سطح سه 1 سال + پایان نامه فوق لیسانس
سطح چهار 6 سال + پایان نامه دکتری
اجتهاد سال معین ندارد معادل ندارد.

لازم به ذکر است هر چند حوزه علمیه مدرک تحصیلی می دهد ولی معمولاً روحانیون معظم به اخذ مدرک اهمیتی نمی دهند زیرا ملاک موفقیت یک روحانی تقوا، توانمندی علمی و میزان اثرگذاری در جامه است، نه مدرک علمی، جامعة ما نیز از روحانیون انتظار علم، زهد و تقوا دارد وبرای استفاده از محضر آنان به مدارکشان اهمیتی نمی دهند.

رشته های تحصیلی:
درحال حاضر رشته های تخصصی متعددی در حوزه وجود دارد که طلاب بعد از اتمام سطح یک می توانند در آنها ادامه تحصیل دهند؛ البته این به معنی ترک تحصیل درس های فقه و اصول نیست بلکه هر دو رشته را درکنار یکدیگر ادامه خواهندداد.

رشته های تحصیلی موجود عبارت است از:

کلام و فلسفه اسلامی زیر نظر حضرت آیت الله العظمی سبحانی

تفسیر زیر نظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

تبلیغ

تاریخ

قضاء

حدیث

نهج البلاغه

و ...

دوره های کوتاه مدت و بلند مدت:
علاوه بر دوره های معمول حوزه که چندین سال به طول می انجامد و اصطلاحاً آن را دوره بلند مدت می نامند در سال های اخیر دوره کوتاه مدتی با نام (سفیران هدایت) تشکیل شده که در آن طلاب با مدرک دیپلم پذیرفته شده وطی یک دوره پنج ساله با کلیاتی از علوم اسلامی و روش تبلیغ آشنا می شوند. این گروه بعد از فارغ التحصیل شدن از دوره پنج ساله، به کار تبلیغ مشغول می شوند.

وظایف و مسئولیت های طلاب :
بدیهی است همگان نسبت به آینده شغلی و محدوده خدماتی که می توانند داشته باشند دغدغه دارند. همه می خواهند بدانند بعد از درس خواندن و درسالهای آینده چه توانمندیهایی پیدا خواهند کرد و چه خدمتی هایی می توانند برای جامعه داشته باشند، طلاب علوم دینی نیز از این امر مستثنی نیستند؛ بنا براین شایسته است برخی وظایف طلاب را مرور نمائیم.

1- معمولا طلاب از پایه ششم حوزه می توانند در ایام تبلیغی محرم، صفر، ماه مبارک رمضان و... ملبس به لباس مقدس روحانیت شده و در سراسرکشور و حتی خارج از کشور مشغول به تبلیغ و ارشاد مردم شوند.

2- تدریس در حوزه های علمیه، دانشگاه ها و سایر مراکز آموزش عالی(دروس معارف، الهیات، فلسفه و ... )

3- مشاغل مختلف قضایی

4- نویسندگی و تحقیق در مراکز مختلف تحقیقاتی

5- مسئولیت های مختلف در مدیریت حوزه های علمیه داخل و خارج از کشور

6- نمایندگی ولی فقیه در دانشگا های سراسر کشور

7- مسئولیت دفتر فرهنگی در دانشگاه ها

8- نمایندگی ولی فقیه و مسئولیت عقیدتی سیـاس*ـی در کلیه مراکز، پایگاه ها و پادگانهای نیروهای نظامی، انتظامی و سپاه پاسداران

9- مسئولیت دفاتر فرهنگی جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف جهان

10- امامت جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استانها و شهرهای مختلف داخل و خارج کشور

11- امامت جماعت و تبلیغ در هزاران مسجد سراسر کشور

12- امامت جماعت و تبلیغ در ادارات دولتی کشور و ... .

خدمات رفاهی و اداری طلاب:
بعد از امتحان تثبیتی پذیرش، طلاب در سال اول از برخی امور رفاهی و اداری برخوردار می شوند از جمله:

1- معافیت تحصیلی: طلاب در زمان تحصیل می توانند از معافیت تحصیلی که سالانه تمدید می شود بهره مند گردند. البته کسانی که مایل باشند می توانند در ضمن تحصیل هر سال مدتی را جهت تبلیغ در نیروهای مسلح حضور پیدا کنند و بدینوسیله بعد از مدتی کارت پایان خدمت بگیرند.

2- بیمه خدمات درمانی و بیمه عمر: کلیه طلاب بعد از شروع به تحصیل و رسمی شدن تا مدتی که مشغول به تحصیل یا تدریس باشند بیمه می شوند و حق بیمه آنهانیز توسط مقام معظم رهبری پرداخت می گردد.

3- شهریه: از آنجا که زمان تحصیلات طلبگی طولانی است و طلاب در طول دورة تحصیل خود کارهای تبلیغی و فرهنگی انجام می دهند، هر ماه، مبلغی به عنوان کمک هزینه تحصیلی (شهریه) از سوی رهبر معظم انقلاب و مراجع عظام تقلید به آنها پرداخت می گردد. هر چند این کمک هزینه مبلغ زیای نیست ولی برکات زیادی دارد و زندگی طلاب را تأمین می کند.

4- اسکان: طلابی که مراحل پذیرش را پشت سر گذاشته و وارد حوزه می شوند، می توانند برای اسکان خود از حجره های مدرسه (خوابگاه) استفاده نمایند.

معمولاً همه مدارس آموزشی مجهز به حجره بوده و طلاب به صورت شبانه روزی در مدرسه می مانند.

در این مدارس سعی می شود حداقل یک وعده غذا و امکانات یک زندگی ساده و بی آلایش طلبگی فراهم باشد و به طور متوسط در هر حجره سه تا چهار نفر زندگی می کنند.

ورود به حوزه:
برای ثبت نام و ورود به حوزه مراحلی طی می شود که عبارت است از:

1- ثبت نام: برای این کار می توان فرم پذیرش و دفترچه راهنما را از پست یا حوزه های علمیه سراسر کشور تهیه کرد

2- شرکت در امتحان ورودی (کنکور حوزه) که تاریخ آن در دفتر چه راهنما آمده است.

3- مصاحبه: کسانی که در امتحان ورودی قبول شوند در مرحله بعد مصاحبه خواهند داد.

4- تحقیقات: که توسط مرکز مدیریت انجام خواهد شد.

5- معرفی به مدارس علمیه جهت آغاز به تحصیل

6- امتحان تثبیتی که بعد از حدود سه ماه از شروع تحصیل گرفته می شود و بعد از قبولی در آن طلاب رسمی شده و از خدمات حوزه برخوردار می گردند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مجموعه آموزشی سفیران هدایت به منظور «تربیت مبلغ جهت نشر احکام و معارف اسلامی در سطح عموم برای مناطق مورد نیاز» در حوزه علمیه قم طراحی گردیده و اینک پس از گذشت 6 سال از آغاز فعالیت خود، اولین دوره از دانش آموختگان خود را راهی خدمت در عرصه تبلیغات دینی کرده است.

کسانی می توانند به سفیران هدایت راه یابند که از جوانان متعهد و دارای انگیزه الهی خدمت به دین باشند و مدرک دیپلم داشته باشند و در آزمون سراسری حوزه های علمیه امتیاز لازم را کسب کنند و در مصاحبه و تحقیقات نیز پذیرفته شوند.

این افراد در مدت 5 الی 6 سال در علوم حوزوی چون: صرف، نحو، منطق، بلاغت، فقه و اصول تا بالاتر از سطح لمعه رشد کرده و در مباحثی مانند: تفسیر قرآن کریم، نهج البلاغه، تاریخ و سیره حضرات معصومین علیهم السلام ، کلام اسلامی و شبهات، شناخت ادیان و فرق و شیوه های مختلف تبلیغی در حدّ نیاز یک مبلّغ دینی آموزش می بینند.

فارغ التحصیلان این مجموعه آموزشی، تواناییهای ذیل را کسب می کنند:

مدیریت مساجد و امامت جماعت، بیان مسائل شرعی، موعظه و تبلیغ با توجه به نیازهای منطقه ای، اداره جلسات موالید و عزاداری معصومین علیهم السلام ، برگزاری جلسات آموزش و قرائت قرآن، اداره کلاسهای دینی و عربی مدارس آموزش و پرورش، راهنمایی و هدایت جوانان و نوجوانان در امور دینی، انجام وظایف اجتماعی مربوط به روحانیون.

ویژگیهای «سفیران هدایت»
مجموعه آموزشی «سفیران هدایت» ضمن پاسداری از ارزشهای حاکم بر حوزه، دارای ویژگیهای زیر می باشد.

1. جامعیت و کاربردی بودن آموزشها:
در نظام آموزشی «سفیران هدایت»، اضافه بر دروس پایه ای ـ که جنبه ابزاری دارد ـ قسمت عمده ای از آموزشها حاوی مطالبی است که قابل عرضه به اجتماع می باشد و دانش آموختگان را از جامعیت نسبی در علوم مورد نیاز برخوردار می سازد.

2. علم محوری:
برای هر یک از دروس، سرفصل مباحثی که باید در ساعات تدریس بیان شود مدوّن گردیده، متن آموزشی براساس همان سرفصلها تعیین می گردد و چنانچه بعدا متن بهتری نگارش یابد، با تصویب گروه علمی مربوطه، متن آموزشی تغییر می کند. از این رو آموزشها بر اساس دانش و علم استوار است، نه آنکه متن خاصّی محور باشد و از جایگزینی متون مناسب تر ممانعت کند.

3. اهتمام به پژوهش و تحقیق:
طلاب پس از فراگیری روش تحقیق در سال اول تحصیل، حداقل یک تحقیق در هر سال پیرامون یکی از موضوعات درسی که استاد آن را تعیین می کند، انجام می دهند. دقت در پژوهش و نوآوری و نظارت بر این امر، از ویژگیهای بارز «سفیران هدایت» است.

4. روش شناسی:
در نظام آموزشی سفیران هدایت به شناخت روشها در زمینه سخنرانی، کلاس داری، تحقیق، تحلیل مسایل سیـاس*ـی، مشاوره و راهنمائی و... عنایت ویژه ای شده است، تا طلاب محترم بتوانند با استفاده از این روشها، در جامعه نقش بهتری را ایفا کنند.

5. کسب مهارتها:
توانائی شخص در بکارگیری آموزشها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برای رسیدن به این امر، بعضی از درسها به صورت نظری و عملی ارائه می شود، به گونه ای که توانائی عملی طلاب همانند فراگیری نظری آنها در گذراندن درس نقش داشته باشد. همچنین، جهت دستیابی به مهارت تبلیغی، طلاب در مدت 3 سال به صورت روشمند هر هفته در گروههای مهارتیِ خطابی شرکت کرده و تمرینهای از پیش تعیین شده ای را انجام می دهند.

6. نظام واحدی:
آموزش سفیران هدایت بر اساس نظام واحدی است و هر واحد درسی به معنای 16 ساعت درس در یک نیمسال (4 ماه) می باشد و متعلم بر اساس توان و استعداد خود می تواند در یک نیمسال، حداقل 16 و حداکثر 20 واحد درسی را انتخاب کند.

7. تعهد خدمت تبلیغی:
به منظور پاسخگویی به نیازهای جامعه، طلاب این مجموعه موظف اند که به میزان مدت تحصیل، در مناطقی که فاقد روحانی است به خدمت تبلیغی بپردازند. البته در این مدت می توانند به صورت غیرحضوری تحصیلات خود را ادامه دهند.

مدیریت علمی
1. گروههای علمی:
هفت گروه علمی از اساتید در زمینه های قرآن و حدیث، ادبیات، فقه و اصول، کلام، اخلاق، تاریخ و علوم سیـاس*ـی و مهارتها تشکیل شده که کار تدوین سرفصل دروس مربوطه، تعیین متن آموزشی، معرفی اساتید، ارزیابی کیفیت تدریس اساتید و ارائه مشاوره علمی به طلاب را بر عهده دارند.

2. شورای علمی:
به منظور سیاستگذاری در امور علمی، تربیتی، اخلاقی و هماهنگی بین گروههای علمی، شورایی مرکب از مسئولین گروههای علمی و مسئولین اجرائی و تعدادی کارشناس تشکیل شده که وظیفه نظارت بر تمام فعالیتهای مجموعه و گروههای علمی و تصویب نهائی مصوبات آنان را بر عهده دارد.

دائره فعالیت
حوزه علمیه سفیران هدایت، علاوه بر قم در شهرهای اهواز، تبریز، تهران، قزوین، رفسنجان، ساری، آزادشهر، کلار آباد، ماهان کرمان و ریگان بم تأسیس گردیده است.

امتیازات دوران تحصیل
در زمان تحصیل پس از سه ماه فعالیت تحصیلی، در صورت موفقیت متعلم، مزایای ذیل به ایشان تعلّق می گیرد:

ـ شهریه

ـ بیمه درمانی

ـ معافیت تحصیلی

ـ و... .

مزایای بعد از فارغ التحصیلی
به فارغ التحصیلان این مجموعه، مزایای ذیل تعلّق می گیرد:

1. پس از انجام مطلوب تعهّد خدمت تبلیغی، مدرک سطح 2 علوم حوزوی و تبلیغ معارف اسلامی اعطاء می گردد.

2. در صورت قبولی در مصاحبه ورودی هجرت بلندمدت، می توانند از این طریق به تبلیغ دین بپردازند.

3. در صورت قبولی در آزمون کارشناسی ارشد تبلیغ (سطح 3)، می توانند به

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

چه کسانی میتوانند در حوزه تحصیل کنند؟ داوطلبان طلبه شدن بخوانند؟



همه ساله حوزه های علمیه برادران در سه مقطع سیکل، دیپلم و مقاطع دانشگاهی تعدادی از برادران علاقمند را از طریق آزمون کتبی و مصاحبه برای تحصیل در حوزه های علمیه پذیرش میکند اما برخی از علاقمندان همواره از خود میپرسند با چه شرایطی میتوانند وارد حوزه علمیه شوند؟
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، همه ساله حوزه های علمیه برادران در سه مقطع سیکل، دیپلم و مقاطع دانشگاهی تعدادی از برادران علاقمند را از طریق آزمون کتبی و مصاحبه برای تحصیل در حوزه های علمیه پذیرش میکند اما برخی از علاقمندان همواره از خود میپرسند با چه شرایطی میتوانند وارد حوزه علمیه شوند؟ امتحان کتبی و مصاحبه چگونه است؟ ورود به حوزه علمیه در چه مقطع تحصیلی مناسب است؟ تحصیل مقدمات در شهرستان بهتر است یا قم؟ تحصیل دوره های کوتاه مدت(سفیران هدایت) خوب است یا دوره های بلند مدت؟ آیا میتوان غیر حضوری در حوزه تحصیل کرد؟ سعی شده است بصورت کوتاه به این سوالات پاسخ داده شود.

چه کسانی میتوانند در حوزه تحصیل کنند؟


الف) شرايط عمومي داوطلبان: برخورداري از صلاحيت هاي اعتقادي، اخلاقي واجتماعی . اعتقاد و التزام به ولايت فقيه و نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران. تابعيت جمهوري اسلامي ايران . برخورداري از سلامت جسمي و روحي. موفقيت در آزمون ورودي و مصاحبه . نداشتن منع قانوني از نظر نظام وظيفه.


ب) شرايط اختصاصي دوره بلند مدت: قبولي حداقل سوم راهنمايي با حداكثر سن 18 سال .متولدين سال 1374.


* سنوات تحصيلي بالاتر از سوم راهنمايي و مدت خدمت سربازي به حداكثر سن اضافه مي شود.


* داوطلبان داراي مدرك كارداني و بالاتر، نبايد در زمان ثبت نام، بيش از یک سال از تاريخ فراغت تحصيلي آنان گذشته باشد.


تعهد تحصيل تمام وقت حداقل تا پايان سطح يك.


ج) شرايط اختصاصي سفيران هدايت:


1-داشتن مدرك ديپلم با حداكثر سن 22 سال متولدين 1370.


* سنوات تحصيلي بالاتر از ديپلم به حداكثر سن اضافه مي شود.


2-تعهد تحصيل تمام وقت به مدت دوره.


3-تعهد خدمت تبليغي (به مدت سنوات تحصيل) در مناطق مورد نياز.


د) امتیازات: حافظان حداقل يك ششم قرآن کریم يا نهج البلاغه، خانواده های محترم شهدا، فرزندان جانبازان، آزادگان و داوطلبان مناطق محروم، از امتیاز برخوردارخواهند بود.


ه) حافظان كل قرآن كريم، آزمون كتبي ندارند و قبولي آنان براساس معدل كل آخرين مدرك تحصيلي و مصاحبه مي باشد.


ز) آزمون: به صورت كتبي در سه مقطع سيكل، ديپلم و دانشگاهی با موضوعات قرآن، احكام، معارف اسلامي، ادبيات و زبان فارسي ،عربي، رياضي، معلومات عمومي، هوش و استعداد برگزار مي شود.


ر)مصاحبه: در مصاحبه عمدتا هدف و انگیزه ورود به حوزه علمیه مورد پرسش قرار میگیرد و برخی از مسائل اسلامی اولیه نیز ممکن است مطرح گردد و البته مسائل سیـاس*ـی نیز در حد و حدود کم. در برخی از مواقع نیز سوالاتی در راستای تست هوش نیز مطرح میشود. البته در مصاحبه دانشگاهیان ممکن است مباحث فکری مطرح شود تا احیانا برخی از جریان های فکری به اصطلاح منحرف وارد حوزه نشوند.


با چه مقطع تحصیلی وارد حوزه شویم؟


ورود با مدرک سیکل: از ویژگی های مثبت این مقطع این است که طلبه میتواند از عمر خود بهتر استفاده کند و تا سنین بیست و یک سالگی شش سال مقدمات را تمام کند و در سن بیست و پنج سالگی دوره سطح را نیز تمام کرده است و خلاصه اینکه جلوتر از سن خود میتواند مقاطع تحصیلی را پشت سر گذارد و به مباحث اصلی حوزه وارد شود ویژگی دوم این است که محیط حوزه شرایط خود سازی را برای فرد تسهیل میکند از این رو افراد در سنین پایین تر زمینه بهتری را برای خود سازی دارند و بدون آنکه خود متوجه باشند سیستم به انها کمک خواهد کرد مضاف به آنکه اکثر افراد در سنین پایین زمینه خودسازی بهتری دارند.


اما نکته های منفی: درک برخی از دروس حوزه علمیه برای سنین پایین کمی مشکل است از این رو ممکن است فرد قدرت لازم را برای فهم این دروس نداشته باشد و با توجه به امتحانات حوزه بعد از یکی دوسال مجبور به ترک یا اخراج از حوزه شود و این مساله میتواند در زندگی آن فرد تاثیر منفی بسزایی داشته باشد از این رو بنظر میرسد ورود به حوزه علمیه با سیکل در صورتی مناسب است که طلبه از سوی افراد آگاه پشتیبانی شود. مساله دیگر اینکه برخی از طلبه هایی که با سیکل وارد حوزه شده اند بعدها ممکن است به این نتیجه برسند که ورودشان به حوزه بر اساس احساسات بوده است و بازگشت به گذشته همراه با هزینه های اجتماعی و ...خواهد بود.


ورود با دیپلم: بنظر ورود به حوزه با مدرک دیپلم مناسب باشد چرا که افراد در این سنین قدرت انتخاب آگاهانه دارند و بعدها نیز بعید است از ورود به حوزه پشیمان شوند و اینکه افراد در این سنین توان و قدرت فهم دروس حوزه را دارند، درس های حوزه در سالهای اول بسیار مهم است چرا که همین دورس بعدها پایه فهم قرآن و روایات خواهد شد. جهت دیگر اینکه در سنین مناسبی ده ساله اول حوزه تمام شود و فرد میتواند ادامه تحصیل دهد.


ورود با مدرک دانشگاهی: ویژگی مثبت این مقطع این است که افراد علاقمند و دغدغه مند این نوع انتخاب را دارند از این رو رشد بهتری میتوانند داشته باشند و از دروس حوزه استفاده دقیق تری کنند اما مشکل این است که سن افراد افزایش یافته است چه بسا خانواده و اطرافیان ممکن است انتظارات مالی از فرد داشته باشند و معمولا زمان ازدواج فرد فرا رسیده است و حوزه حمایت مالی مناسبی از طلاب ندارد و با توجه به تحصیل تمام وقت در سالهای اولیه حوزه، فرد نمیتواند همزمان کاری جهت تامین معاش انجام دهد.


مساله دیگر این است که سالهای طولانی تحصیلات در حوزه میتواند فرد را خسته کند چرا که یک فرد با مدرک لیسانس حداقل باید تا چهل سالگی در حوزه ادامه دهد تا دروس سرو سامان نسبی بگیرند. لازم بذکر است که معادل سازی دروس و کارهایی از این قبیل در حوزه پذیرفته نیست و یک فرد دانشگاهی همان دروسی را یک فرد سیکل میخواند باید بخواند البته ممکن است بتواند کمی با سرعت بیشتری بخواهند. در سالهای اخیر دانشجویان علاقمند به حوزه به نحو چشمگیری افزایش داشته است.


تحصیل مقدمات در قم یا شهرستان؟ اکثر داوطلبین به تحصیل در حوزه علاقمندند از ابتدای تحصیل در حوزه علمیه قم مشغول شوند چرا که تصور میکنند از نظر اخلاقی و علمی مدارس قم زمینه بهتری برای رشد دارند اما باید توجه داشت که در انتخاب مدارس برای تحصیل باید برخی از نکات را در نظر گرفت: اول اینکه برای طلبه هایی که با سیکل وارد حوزه شده اند بهتر است در مدرسه علمیه شهر خود مقدمات را تحصیل کنند چرا که از نظر سن و سال در وضعیتی هستند که نیاز به پشتیبانی عاطفی و معنوی خانواده دارند از این رو دوری از خانواده در این سنین میتواند بعدها مشکلات روحی جدی برای این دسته از طلاب ایجاد کند، آنها میتوانند بعد از اتمام مقدمات، ادامه تحصیلات را در قم ادامه دهند.


نکته دیگر اینکه کسانی که در شهرستانها تحصیل میکنند انگیزه بالایی برای انتقال به قم دارند از این رو مقدمات را با علاقه میخوانند و زمانی که بقم منتقل میشوند انگیزه مضاعفی برای ادامه تحصیل دارند اما طلابی که از ابتدای تحصیل در قم هستند ممکن است برای ادامه کار انگیزه به این اندازه نداشته باشند. باید توجه داشت که در درسهای حوزوی اگر چه نقش استاد مهم است اما در مجموع مدارس فاصله چندانی باهم ندارند و بیشتر وابسته به تلاش خود طلبه است، از این رو میتوان طلبه های فراوانی یافت که مقدمات را در شهرستانها تحصیل کرده اند و در ادامه موفقیت های خوبی کسب کرده اند و بودند طلابی که از ابتدا در قم تحصیل کرده و در ادامه موفقیتی کسب نکرده اند، نکته دیگر اینکه طلابی که در شهرستانها تحصیل میکنند از نظر فکری در محیط بازتری هستند و فکر خود را خود سامان میدهند اما طلاب قم در بمباران اطلاعاتی و فکری هستند و ممکن است ذهنشان کانالیزه شود.


در مجموع میتوان گفت کسانی که با مدرک دانشگاهی وارد حوزه میشوند بهتر است در قم تحصیل کنند تا هم با سرعت بیشتری دروس را دنبال کنند و هم اساتید قوی برای اقناع آنها وجود داشته باشد. افراد سیکل بهتر است در شهرستان شروع کنند و دیپلمه ها نیز بسته به شرایط میتوانند قم یا شهرستان را برای تحصیل انتخاب کنند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مدارس سفیران یا بلند مدت؟ مدارس علمیه سفیران مدارسی است که برای تربیت مبلغ تاسیس شده است و بعد از پنج سال طلبه ها میتوانند و باید به مناطق مختلف رفته و به تبلیغ بپردازند و ادامه تحصیلات خود را بصورت غیر حضوری ادامه دهند، سیستم بلند مدت همان حوزه اصلی است که اکثر مدارس علمیه این رویه را دارد.


باید اشاره کرد مدارس سفیران برای افرادی خوب است که علاقه های کار فرهنگی و تبلیغی دارند و دوست دارند زودتر وارد فعالیت شوند از این رو برخی از دروس کاربردی را یاد میگیرند و وارد جامعه میشوند اما باید توجه داشت که تجربه چند ساله این مدارس نشان داده است که بسیاری از طلاب از ورود به این مدارس ناراضی هستند. اولا بعد از مدتی احساس میکنند که از نظر علمی قدرت خوبی ندارند و این درحالی است که ادامه تحصیل آنها با مشکلاتی روبه رو است و باید مسیری را که از قبل تعیین شده است طی کنند.


سیستم آنها را به تبلیغ ترغیب میکند و این در حالی است که بسیاری از آنها در سنین بیست تا سی قرار دارند و بهترین موقع تحصیل آنهاست برخی از طلبه ها در میانه تحصیل متوجه انتخاب اشتباه خود میشوند اما چاره ای ندارند چرا که اگر بخواهند وارد سیستم دراز مدت شوند باید از اول شروع کنند. اما طلابی که از طریق سیتم آموزشی دراز مدت وارد حوزه شوند در آینده تحصیلی خود با انتخاب های متعددی روبرو هستند آنها میتوانند فقه و اصول را ادامه دهند میتوانند در کنار فقه و اصول در مراکز متعدد تخصصی رشته مورد علاقه خود را دنبال کنند، همچنین میتوانند در کنار دروس حوزوی یکی از رشته های دانشگاهی را نیز ادامه دهند و اینها همه در سفیران هدایت قابل دسترس نیست و انتخاب نادرست میتواند تاثیر فراوانی در زندگی طلبه داشته باشد. ضمن آنکه علاقمندان کار تبیلغ در سیستم دراز مدت میتوانند به اهداف سفیران هم برسند.


تحصیل غیر حضوری در حوزه علمیه؟ تحصیل رسمی در حوزه علمیه بصورت حضوری انجام میگیرد و طلبه رسمی کسی است که بصورت رسمی و از طریق آزمون وارد حوزه علمیه شده باشد و بصورت تمام وقت در حوزه مشغول تحصیل باشد و مدارک تحصیلی و امکانات دیگر فقط برای این دسته از طلاب تعلق میگیرد البته طلاب بعد از دوره مقدمات میتوانند غیر حضوری ادامه دهند اما ورودی های جدید دوره مقدمات را باید حضوری بخوانند. علاقمندانی که شرایط ورود را ندارند میتوانند با هماهنگی مدیر یکی از مدارس در کلاسهای آن مدرسه شرکت کنند یا با نوار دروس را دنبال کنند.

رضا تاران – وبلاگ نامه های حوزوی -

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مصاحبه حوزه علمیه

روز مصاحبه ورود به حوزه علمیه دقیقا خاطرم است روز بسیار حساسی برایم بود، یکی از طلبه های با سابقه حوزه زنجان از من مصاحبه گرفت خیلی استرس داشتم البته نه از بابت سوالات، بیشتر از بابت اینکه مدتها بود که آرزوی ورود به حوزه را داشتم و با سوالات غیر قابل پیش بینی مصاحبه کننده، همه آرزوهای من میتوانست پودر شود، اما به هر ترتیب بخیر گذشت و طلبه شدیم البته طلبه ای که با من مصاحبه میکرد هم اکنون امام جمعه یکی از شهرها است و البته اندکی اختلاف فکری داریم شاید الان با خود بگوید کاش فلانی را قبول نکرده بودم، سعی میکنم در این کوتاه به اهم نکات مصاحبه ورودی حوزه اشاره کنم.



چرا مصاحبه حضوری؟ آزمون کتبی اگه چه در تعیین سطح علمی داوطلب میتواند کارگشا باشد اما در برخی از زمینه ها نظیر انگیزه و میزان علاقه داوطلب به دروس حوزوی و احیانا سلامت اخلاقی فرد نمیتوان به آزمون کتبی اکتفا کرد از این رو همه ساله حوزه های علمیه در کنار آزمون کتبی، آزمون شفاهی یا مصاحبه ای نیز برگزار میکند تا بتواند بر اساس معیارهای خود از میان شرکت کنندگان برای ورود به حوزه های علمیه دست به انتخاب زنند.




اما براستی چه سوالاتی پرسیده میشود؟





1-انگیزه ورود به حوزه: انگیزه ورود به حوزه یکی از مهمترین سوالات است اینکه چرا این شخص مانند دیگران به دانشگاه نرفته است چرا حاضر شده است با وجود مشاهده فشارهای اجتماعی بر طلاب و روحانیون در حوزه علمیه تحصیل کند، در واقع مصاحبه کننده بدنبال کشف انگیزه حضور در حوزه علمیه است و البته طبیعی است که از تجربه کافی نیز برخوردارند و میتوانند براحتی صداقت را تشخیص دهند. برای مصاحبه کننده مهم است که بداند این فرد بخاطر پیدا کردن شغل به حوزه علمیه نیامده است، بخاطر فرار از سربازی به حوزه نیامده است، اینکه با اجبار خانواده راضی به خواندن دروس حوزوی نشده است، از این رو مسائلی مانند حضور در حوزه برای رشد اخلاقی –فکری و تحصیل دروس حوزوی بخاطر خدمت به اسلام میتواند تعیین کننده باشد البته با توضیح منطقی و جزئی و بدور از کلی گویی و شعار دادن. البته میتوان انگیزه را از لحن سخن گفتن و غیره نیز براحتی فهمید.




2-علاقه به علوم اسلامی و حوزه و روحانیت: بسیار مهم است که داوطلب به دروس و علوم اسلامی علاقه داشته باشد اینکه مثلا کدام کتابهای اسلامی را خوانده است، برخی تصور میکنند با گفتن کتابهای شهید مطهری را خوانده ام کار تمام است و این در حالی است که ممکن است سوالات جدی تری مطرح شود از این رو بهتر است واقعا هر کتابی خوانده شده است همانها گفته شود سوال از فهم علاقه است و ممکن است لزوما ربطی به کمیت نداشته باشد، مسئله دیگر علاقه به روحانیت است اینکه از کجا با حوزه علمیه و روحانیت آشنا شده است و چگونه و از طریق چه کسی تشویق یا علاقمند به حضور در حوزه های علمیه داشته است، برخی از داوطلبان با زندگی بسیاری از علما آشنا هستند و از طریق خواندن کتابهای زندگانی آنان علاقه به حوزه پیدا کرده اند برخی از طریق طلبه های دیگر علاقمند شده اند و برخی دیگر از طریق دوستان طلبه شان و برخی دیگر از طریق امام جماعت مسجد محله و ... از این رو علاقمندی به حوزه و روحانیت از معیار های مهم است اینکه آیا میخواهی در آینده لباس روحانیت بپوشی؟ آیا تا آخر در حوزه علمیه ادامه تحصیل میدهی؟ اینکه چند روحانی موفق از نظر خود را نام ببرید همه اینها میتواند مشخص کننده علاقه یک فرد به نظام حوزوی باشد.




3-اخلاق و رفتار و پوشش: زی طلبگی برای حوزویان بسیار مهم است، زی طلبگی شامل اخلاق و رفتار و ارزشهایی است که انتظار میرود یک طلبه آن را رعایت کند از این رو معمولا به طرز رفتار داوطلب دقت میکنند نوع پوشش لباس ، مدل مو، اینکه موهای صورت بر اساس ملاکهای اسلامی و ارزشهای حاکم برفضای حوزه است یا نه؟ نوع حرف زدن رعایت ادب و احترام و...




4-سوالات دینی: در مصاحبه معمولا سوالات دینی در حد داوطلب پرسیده میشود معمولا از احکام نماز، روزه، طهارت و احکامی که مردم در زندگی روز مره با آن مرتبط هستند، البته ممکن است از مباحث اعتقادی یا اخلاقی نیز پرسیده شود اما در مجموع سوالات متوسطی خواهد بود و هدف آن است که آیا داوطلب طلبگی در حد عمل خود با معارف اسلامی آشنا است یا نه.




5-مسائل اجتماعی و سیـاس*ـی: با توجه به سطح داوطلب معمولا سوالات سیـاس*ـی- اجتماعی مطرح میشود تا دیدگاههای دواطلب سنجیده شود، بطور مثال از مناسبت ها سوال میشود، مثلا دوازدهم فروردین چه روزی است؟ هفت تیر چه حادثه ای روی داده است؟ یا اینکه در مورد ولی فقیه سوال میشود، یا اینکه نقش شورای نگهبان در قانون اساسی چیست؟ البته ممکن است در این بخش کمی هم اعمال سلیقه شود اما در مجموع بهتر است داوطلب در چارچوب دیدگاههای مشهور و قانونی سخن بگوید و از اظهار نظرهای نادر خودداری کند، از سوی دیگر برخی از آقایان به بعضی از اندیشمندان نظیر شریعتی، سروش، مجتهد شبستری، ملکیان و حتی بعضی از علما حساس باشند از این رو بهتر است از پرداختن به این دیدگاه ها خوداری شود.




6- سنجش استعداد: یکی از دغدغه های مسئولین حوزه این است که آیا داوطلب توان خواندن درسهای حوزوی را دارد یا نه؟ باید توجه داشت تعدادی از طلبه های پذیرش شده بعد از یکی دوسال در امتحانات حوزه قبول نمیشوند و بعد از مدتی به اجبار حوزه را ترک میکنند از این رو حوزه با توجه به سختی دروس دغدغه این را دارد تا افراد با استعداد متوسط یا متوسط به بالا پذیرش شوند از این رو ممکن است سوالاتی نیز در این زمینه طرح شود تا به اصطلاح سطح استعداد فرد سنجیده شود.




7-تحقیقات محلی: در مصاحبه حوزه از داوطلب در زمینه خانواده نیز سوال میشود، شغل پدر و اینکه خانواده چه مقدار مقید به مسائل دینی است، البته در زمینه خود داوطلب اطمینان حاصل شود کمتر به خانواده پرداخته میشود و خانواده تاثیر کمتری دارد اما به هر ترتیب داوطلبی که از یک خانواده روحانی یا مذهبی است ممکن است اولویت داشته باشد ، بعضی از مدارس علمیه در مورد داوطلب تحقیقات میدانی و محلی نیز انجام میدهند و البته اصل پذیرش است مگر آنکه تخلف اساسی در سابقه فرد وجود داشته باشد یا اینکه خانواده بسیار بدنام باشد که ممکن است مشکلاتی ایجاد شود.




توجه:





الف- این نکته ها در همه مدارس علمیه به یک شکل اجرا نمیشود بلکه بنابر سلیقه و ظرفیت مدرسه دنبال میشود اما معمولا همین دغدغه ها با سوالات مختلف از داوطلب پرسیده میشود.




ب- نکته دیگر اینکه معمولا کسانی که در آزمون کتبی قبول شده اند در مصاحبه شفاهی نیز قبول میشوند مگر آنکه مشکل شاخصی وجود داشته باشد از این رو آنچنان نگران شد.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

تحصیل و شرایط اخذ مدرک



تحصیل در حوزه های علمیه به دو صورت امکان پذیر است:
1.شرکت در امتحان ورودی حوزه های علمیه (همانند حوزه علمیه قم) که هر سال برگزار می گردد وسپس اشتغال به تحصیل به صورت تمام وقت.
2.تحصیل به صورت پاره وقت. برای این منظور باید به یکی از مدارس علوم حوزه ی در شهر خود مراجعه نمایید تا آنان هماهنگی لازم را جهت شرکت شما در کلاس درس انجام دهند.
در مورد چگونگی ورود به حوزه وشرایط آن با ید بگوییم که حوزه علمیه برای جذب جوانان و نوجوانان علاقمند به حوزه برنامه ویژه خودش را دارد، در آغاز اطلاع رسانی می کند که طی یک اطلاعیه از طریق روزنامه ها و صدا و سیما پخش می شود بعد فرم ثبت نام در روزنامه و از طریق مدارس و حوزه های علمیه سراسر کشور، روحانیان محترم، ائمه محترم جمعه، مسئولان محترم حوزه های علمیه به دست داوطلبان رسیده آنرا پر می کنند همراه با عکس و فتوکپی شناسنامه به مرکز مدیریت حوزه ارسال می کنند و اسامی داوطلبان را وارد کامپیوتر می شود . داوطلبان مقطع سیکل در آزمون ورودی مخصوص خود و داوطلبان مقطع دیپلم در آزمون مخصوص دیپلم شرکت می کنند.
داوطلبان بالاتر از دیپلم و کسانی که از دانشگاه انصراف داده اند ثبت نام می شوند و بر اساس تحقیقات و معدلی که برای ما ارسال کرده اند به مقدار ظرفیت انتخاب می شوند. و کسانی که دیپلم و زیر دیپلم هستند بعد از اینکه در امتحان قبول شدند اعلام می گردنند . که در فرصت مناسب با مدارک لازم جهت تشکیل پرونده مراجعه کنند و بعد از تشکیل پرونده در مصاحبه شفاهی شرکت می کنند، بعد از مصاحبه و تحقیقات محلی در یک کمیسیونی بررسی می شوند و پس از بررسی از میان همه کسانی که شرکت کرده اند وقبول شده اند به مقدار ظرفیت برحسب اولویت، افرادی را انتخاب می کنند: قبول شده ها طی معرفی نامه ای به مدیریت مدارس معرفی می شوند این خلاصه مراحل پذیرش حوزه بود.
وامّا شرایط ثبت نام در حوزه های علمیه سراسر کشور که تحت پوشش شورای مدیریت حوزه علمیه قم هستند به این صورت می باشد:
الف) شرایط کلی وعمومی
1ـ برخورداری از صلاحیت های اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی.
2 ـ اعتقاد والتزام به ولایت فقیه و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران.
3 ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
4 ـ نداشتن منع قانونی از نظر نظام وظیفه.
5 ـ برخورداری از سلامت کامل جسمی و روحی.
6 ـ موفقیت در آزمون ورودی و مصاحبه.
* داوطلبان دارای مدارک کاردانی و بالاتر و دانشجویان بر اساس معدل کل آخرین کارنامه ی تحصیلی و قبولی در مصاحبه پذیرش می شوند.
* پذیرش دانشجویانی که دارای کارت پایان خدمت یا معافیت دائم نمی باشند، منوط به ارائه گواهی حداقل یکسال تحصیل پاره وقت در حوزه است.
ب) شرایط اختصاصی دوره ی بلند مدت:
1 ـ قبولی حداقل سوم راهنمایی با حداکثر سن 17 سال.
* سنوات تحصیلی بالاتر از سوم راهنمایی و مدت خدمت سربازی به حداکثر سن اضافه می شود.
2 ـ حداکثر سن داوطلبان مشمول با مدرک کاردانی 22 سال، با مدرک کارشناسی 24 سال و با مدرک کارشناسی ارشد 28 سال می باشد و در زمان ثبت نام نباید بیش از شش ماه از تاریخ فراعت تحصیلی مقاطع فوق، گذشته باشد.
3 ـ تعهد تحصیل تمام وقت حداقل تا پایان سطح یک.
و امّا نسبت به قسمت دوّم سئوال شما،عرض شود که اوّلاً چنانچه رسماً وارد حوزه شوید می توانید از مدارک کارشناسی و فوق لیسانس ودکترا حوزه که مورد تأیید آموزش عالی نیز می باشد بهره مند شوید . بطوری که با مدرک سطح دو حوزه قادرخواهید بود در رشته های علوم انسانی برای کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) و یا با داشتن مدرک سطح سه حوزه برای دکترا دانشگاه اقدام نمایید. ضمن آنکه با اتمام سطح یک حوزه می توانید در امتحانات ورودی دانشگاه باقرالعلوم (ع) ویا مفید شرکت نمایید و در صورت قبولی علاوه بر دروس حوزه ،دروس دانشگاه را هم سپری نمایید.
برای اطلاع بیشتر با شماره 4-7740971-0251 بخش غیر حضوری مرکز مدیریت حوزه علمیه قم تماس حاصل نمایید.


در ادامه مقاله ای جامع تحت عنوان « مانیفست روحانیت ، رضا غلامی » ارائه می شود :
رسالت روحانیت حراست از ساختارها و مفاهیم دین و تبیین و ترویج آن در سطوح مختلف زندگی فردی و اجتماعی. اهداف 1ـ ساماندهی و تبیین معارف دینی با در نظر گرفتن مقتضیات زمان و نیازهای نوین 2ـ ترویج و تبلیغ پیامهای دین به مخاطبان 3ـ حراست از چارچوب و اصول دین در نظر و عمل و زدودن خرافه‌ها و پیرایه‌های موهوم از آن 4ـ تلاش برای ایجاد زمینه مساعد در راستای تحقق اهداف دین و اقامه شعائر اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی و زمینه‌سازی برای ظهور مهدی موعود(عج) و تحقق حکومت جهانی آن حضرت 5ـ تلاش برای رفع موانع موجود بر سر راه توسعه کمی و کیفی دین در زندگی فردی و اجتماعی. منابع جهت‌گیری فکری الف ــ فلسفه و حکمت اسلامی ب ــ فقه پویا و کارا ج ــ اخلاق اسلامی؛ که البته هرسه این منابع نیازمند بازپژوهی می‌باشند. تعریف روحانی استفاده از عنوان روحانی برای فرد دارنده رسالت و اهداف مزبور (بر حسب مراتب) بی‌ارتباط با تفکر و مشی این فرد نیست. در این عنوان، همسو با معنای لغوی آن، پرهیز از دنیاگرایی و اشتیاق به امور معنوی و روحانی در زندگی فردی و اجتماعی شخص دارنده آن، جزء مختصات ذاتی فرد قلمداد می‌شود که در صورت ازمیان‌رفتن این خصیصه در یک شخص روحانی (به هر دلیل) عملاً فرد مزبور از مسئولیت مقتضی اطلاق این عنوان خلع می‌شود. براین‌اساس روحانی فردی است که در محدوده پیگیری اهداف مورد اشاره حرکت و تلاش کرده و دارای ویژگیهای معنوی و اخلاقی برجسته باشد. باید توجه داشت، قرارگرفتن در کسوت روحانیت، مشمول اعطاء هیچ‌گونه امتیاز اجتماعی خاص نمی‌شود. احترام و علاقه مردم به روحانیان در کشورمان بیش از هرچیز از سه عامل اصلی منشا گرفته است: 1ـ در فرهنگ و سنت ایرانیان، احترام و تجلیل از علما و دانشمندان وجود دارد و در این میان، عالم دین از ارزش خاصی برخوردار است. 2ـ پذیرش این مسئولیت مهم و موثر از ناحیه روحانی، وی را از جایگاه معنوی در نگاه مردم برخوردار می‌سازد و از آنجا که خود دین در قلب مردم در جایگاه نخست قرار دارد، مروج و حافظ آن نیز حائز احترام خواهد بود. 3ـ خدمات روحانیت جهت رسیدگی به امورمستمندان و ستمدیدگان و نیز کوشش جهت رفع تبعیض و فساد در جامعه و حتی ایثار در این راه، این مقام را همواره در نگاه مردم دوست‌داشتنی کرده است. تعریف سازمان روحانیت جایگاه والای روحانیت یک صنف یا شغل نیست که نیازمند اتحادیه صنفی باشد بلکه یک وظیفه است که بر حسب ضرورت عقلی و شرعی بر دوش افراد داوطلب و علاقمند نهاده شده و از این جهت جامعه اسلامی مرهون افرادی است که به نیابت از سایر اعضاء جامعه این وظیفه مهم را بر دوش می‌کشند. نباید اینگونه پنداشت که قرار گرفتن بخشی از اعضاء جامعه در این سمت، هرگز به معنی رفع مسئولیت از سایرین در مسیر حفظ و ترویج دین نخواهد بود و قرارگرفتن در این مقام تنها به منزله تمحض، تمرکز و ورود تخصصی در این عرصه خطیر تلقی می‌شود. براین‌اساس باید گفت: سازمان روحانیت بر فرض وجود خارجی، سازمانی است که بدون سلب استقلال فکری و عملی از روحانیان، سعی دارد زمینه‌ای را ایجاد کند که ایشان قادر باشند ماموریت خود را به نحو سازمان‌یافته و به دور از هرگونه تفرقه و ناهماهنگی در تحقق رسالت و اهداف یادشده انجام دهند. مقاله پیش‌رو سعی دارد با نگاهی حرفه‌ای و تخصصی، با لحاظ لزوم حفظ وضعیت فعلی، از سازمان روحانیت ترسیمی ارائه دهد که این سازمان بتواند با تمرکز بودجه و امکانات، از هرگونه پراکنده‌کاری جلوگیری نموده و حرکت روحانیت را هدفمند‌تر از گذشته نماید. البته شرح این تشکیلات خود نیازمند مقالات جداگانه خواهد بود. وظایف سازمان روحانیت 1ـ جذب، آموزش و پرورش افراد روحانی در سطوح مختلف و نیز کوشش برای ارتقاء علمی و مهارتی طلاب و فارغ‌التحصیلان در حوزه‌های مرتبط. 2ـ ایجاد هماهنگی و انضباط در حوزه آموزش، پژوهش و تبلیغ دین. 3ـ شناسایی و معرفی راههای جدید در جهت گسترش کمی و کیفی فعالیت روحانیان. 4ـ برقراری ارتباط روشمند میان روحانیت و حکومت صالح جهت تحقق اهداف و ماموریتها. 5ـ ساماندهی و مدیریت منابع مالی روحانیت در مسیر تحقق رسالت و اهداف. 6ـ حمایت و تشویق عناصر کوشا و ممتاز و عزل و معرفی عناصر نامطلوب. لباس روحانیت: لباس روحانیت یونیفرمی است برای روحانیان که در حقیقت، معرف سمت و جایگاه فکری و عملی آنها در جامعه می‌باشد تا شناسایی و دسترسی مردم به ایشان با سهولت بیشتری صورت گیرد. از آن جهت که از سویی این لباس شبیه به لباس پیامبر‌اکرم(ص)، ائمه اطهار(ع) و اصحاب صالح(س) و از دیگر سو، دارای ویژگیهای مورد توصیه شرع و اخلاق اسلامی می‌باشد، در طول تاریخ، همواره از ارزش ویژه‌ای برخوردار بوده و می‌باشد. البته بدیهی است که صرف پوشیدن این لباس ارزش خاصی برای فرد دارنده آن ایجاد نخواهد کرد بلکه التزام فرد مزبور به اصول و قواعدٍ مقتضی سمت روحانیت، تنها عاملی است که فرد دارنده لباس و خود لباس را تواماً دارای ارزش می‌نماید. انواع و عرصه‌های فعالیت 1ـ پژوهش و پژوهشگری؛ به منظور بازپیرایی ذخایر فکری و نوآوری و گره‌گشایی در قلمرو معارف اسلامی برحسب نیازهای روز. 2ـ تبلیغ؛ به‌منظور شرح و عرضه مداوم پیام اسلام به مخاطبان و ایجاد زمینه فکری ــ فرهنگی برای تحقق اهداف اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی که امر مهم آموزش و تربیت نیز در این بخش می‌گنجد. 3ـ رسیدگی و پیگیری امور مستمندان و مظلومان و تلاش جهت رفع نیازها و احقاق حقوق آنها و نیز ایجاد زمینه عدم تسلط کفار و مستکبران بر امور فردی و اجتماعی مسلمین. 4ـ سایر امور و سمتهایی که شرع، فرد دارنده آن را لزوما از میان دارندگان مختصات یک روحانی با مراتب مقتضی تعیین نموده است؛ مانند: مقام قضاوت. خط‌مشی در اینجا، خط‌مشی عمدتا شامل سیاستها و روشهایی می‌باشد که توجه به آنها، فرد روحانی و سازمان روحانیت را در تحقق رسالت خود موفق می‌دارد: 1ـ به‌کاربستن دائمی ابزارها (فناوری)، روشها و ادبیات نو، موثر و جذاب در جهت تحقق اهداف، به‌ویژه با بهره‌گیری از هنر و ادبیات. 2ـ حفظ مداوم استقلال فکری و مادی از حکومت و گروههای مختلف، به‌ویژه ثروتمندان (در امور شخصی و سازمانی). 3ـ حضور صمیمی، جدی و کاملا حقیقی در میان و عمق زندگی مردم در سطوح مختلف و شفاف‌سازی زندگی شخصی و منابع مالی، به‌طوری که روحانیون، پدر، مادر، برادر یا خواهر دلسوز و امینی برای مردم قلمداد گردند. 4ـ بازنگری و اصلاح مداوم مسیر و روش حرکت و ایجاد دایره خودانتقادی. 5ـ حفظ وحدت، وفاق و اجتناب از اختلاف و تنش در درون مجموعه روحانیت. مختصات سازمان روحانیت (فکری و عملی) 1ـ برخورداری از اهداف، سیاستها و برنامه روشن و کارآمد: سازمان روحانیت باید مظهر انضباط و مدیریت روشمند باشد. لذا وجود اهداف دقیق، سیاستهای روشن و برنامه کارآمد و جامع برای تحقق اهداف از ضروریات محسوب می‌شود و هرگونه ابهام و آشفتگی در سازمان روحانیت برازنده این سازمان مهم نخواهد بود. 2ـ هماهنگی و انسجام: فعالیت سازمان روحانیت لزوما باید با هماهنگی و انسجام منطقی همراه بوده و از هرگونه پراکنده‌کاری، موازی‌کاری و تداخل اجتناب ‌شود. سازمان روحانیت باید از جهت اداری کاملا حرفه‌ای و براساس روشها و قواعد روز مدیریت و سامان‌دهی گردیده و خود را از شائبه مدیریت نامنظم و غیرمنضبط بری سازد. لازمه تحقق این امر، استفاده از مدیرترین و مدبرترین روحانیان در ساماندهی سازمان روحانیت است. با به کار گرفتن چنین عناصری‌، مسلما دست‌یابی به این هدف دشوار نخواهد بود. 3ـ استقلال و خودگردانی مالی: پرواضح است که افراد روحانی در قبال انجام وظایف خود، هیچ‌گونه مطالبه مادی از مردم ندارند، ضمن آن‌که دین به‌منظور تامین مایحتاج معیشتی روحانیونی که تمام وقت خود را صرف تحقق اهداف روحانیت می‌کنند پیش‌بینی لازم را نموده است. البته، مباحث مربوط به منابع مالی روحانیت از جمله مسائل مهمی می‌باشد که همواره مورد توجه صاحب‌نظران بوده است. عدم استفاده از منابع دولتی با این استدلال که امکان دارد استقلال فکری و عملی روحانیان را به مخاطره اندازد و همچنین احتمال وابستگی مستقیم این مروّجان به مردم به‌ویژه عناصر ثروتمند و در نتیجه عدم رعایت حرمت و شان مبلّغ و مروّج دین، به‌گونه‌ای که فرد روحانی را در امور محتوایی نیز تاثیرپذیر نماید، موجب گردید تا راهکارهای مقبول و شفاف‌تری اتخاذ شود تا سهم قابل اختصاص به امور سازمان روحانیت و روحانیان از سهم امام(ع) در اختیار ولی‌فقیه قرار گرفته و برنامه‌ریزی‌هایی جهت مصرف صحیح آن از سوی این مقام از طرف پیشکسوتان حوزه دنبال شود. اصولا در زمانی‌که ولی‌فقیه در جامعه عهده‌دار زعامت مسلمین می‌باشد، طبیعی است که باید کلیه منابع مالی دینی و یا وابسته به دین، به صورت متمرکز در اختیار وی بوده و براساس مصالح کلان مسلمین و سازمان روحانیت بر طبق اصول شرع ساماندهی و مصرف گردد. 4ـ ایجاد مسیرهای جدید و رفع ضعفها و کاستیها: گسترش امور و تنوع و عمق عرصه‌های فعالیت موجب گردیده تا لزوم برخورداری سازمان روحانیت از یک پشتوانه سیستمی و اطلاعاتی به‌عنوان یک نیاز مبرم روز‌به‌روز تقویت گردد. شناخت دقیق تحولات حال و آینده، نیازهای روز مخاطب، موانع و ضعف‌ها و . . . مسائلی هستند که باید از سوی یک سازمان مشرف و قدرتمند در یک قالب روشمند و سیستماتیک دنبال شود. سازمان روحانیت باید بدون سلب استقلال فکری از روحانیان، همواره ضمن ارائه اطلاعات مربوط به ضعفها و کاستیها، مسیرهای جدیدی را در راستای تحقق اهداف، پیش‌روی آنان قرار دهد. 5ـ وارد نشدن به منازعات سیـاس*ـی روزمره و یا گرایش به جناحهای سیـاس*ـی، فرهنگی و اقتصادی: گرچه مشارکت سیـاس*ـی فعال و حفظ شعائر و اصول دین در امور سیـاس*ـی و اقتصادی کشور جزء اهداف و وظایف روحانیان شمرده شده است، با این همه قرارگرفتن روحانیت در گروهها و جناحهای سیـاس*ـی، فرهنگی و اقتصادی و یا جانبداری از آنها در جهت دسترسی به منافع خاص، با هر توجیهی، بسیار خطرساز و مشکل‌آفرین است. لذا روحانیت باید ضمن پیروی از ولایت‌فقیه، با در پیش‌گرفتن یک حرکت مستقل و آزاد، در کنار فراهم نمودن زمینه مشارکت سیـاس*ـی مردم و آبادانی کشور، خود نیز مانند سایر شهروندان در این امور مشارکت نماید. براین‌اساس ورود برخی عناصر روحانی در امور جناحی باید به منزله ورود شخصی آنها قلمداد شود نه مجموعه روحانیان یا سازمان روحانیت. مختصات فردی روحانی: (فکری و عملی) 1ـ ایمان و تقوا: بدون شک کسی که به‌عنوان یک روحانی مسئولیت می‌پذیرد، ضمن برخورداری از مرتبه مناسبی از ایمان، باید ظاهراً و باطناً تقوای اسلامی را مبنای نظر و رفتار خود قرار دهد؛ چنان‌که قرآن‌کریم می‌فرماید: «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» یعنی ایمان و تقوای عملی یک روحانی باید موجبات رشد جامعه را فراهم نماید. همان‌طور که پیشتر اشاره شد، سازمان باید به‌گونه‌ای باشد که چنانچه یک روحانی از مسیر تقوا و اخلاق خارج گردید، خودبه‌خود از مقام خود عزل ‌گردد و صلاحیت وی برای انجام این ماموریت خطیر منتفی ‌شود. 2ـ علم و تخصص: یک روحانی بر حسب عرصه و مرتبه فعالیت خود باید از دانش و تخصص کافی برخوردار باشد و چنانچه خلاف این باشد، مسلما امکان انجام‌وظیفه، عملا از او سلب گردیده و در نتیجه نقض غرض خواهد شد. یک فرد روحانی باید در هر موضوعی که وارد می‌شود از اطلاعات و اشراف کافی برخوردار باشد؛ لذا اهتمام به تحصیل با کیفیت مطلوب و در مقاطع عالی و نیز دغدغه‌مندی جهت ارتقاء دائم دانش و مهارت از ضروریات قرارگرفتن در این کسوت می‌باشد. برای نمونه، یادگیری مهارتهای خاص، آشنایی با دانش و فناوری جدید و آشنایی با مجموعه تحولات جهانی در کنار معارف اسلامی بسیار حائز اهمیت می‌باشد. از آنجا که عرصه فعالیت دینی، چه در محتوا و چه در عمل، بسیار وسیع و متنوع است، طبعا یک روحانی نمی‌تواند مدعی تخصص در تمامی حوزه‌ها باشد. لذا معقول آن است که هر روحانی متناسب با ظرفیت و استعداد شخصی و ضرورتها، عرصه و موضوع مشخصی را برای فعالیت خود انتخاب نموده و در آن زمینه از جهت علمی و مهارتی، صاحب تخصص ‌گردد و در صورت تامین شرایط، طبعا جامعه نیز انتظارات خود را از یک روحانی به تناسب تخصص او تعدیل خواهد نمود. از جمله سایر موارد مرتبط با علم و تخصص، ضرورت آشنایی روحانی با آداب و رسوم اقوام مختلف کشور و سایر کشورهای حوزه ماموریتی خود می‌باشد. پرواضح است که مخاطبان روحانیون از این حیث تفاوتهای قابل‌توجهی از یکدیگر دارند. لذا حتی حوزه فیزیکی ماموریت هر روحانی نیز باید ترجیحا با وابستگی قومی خود وی هماهنگ باشد تا زمینه اثرگذاری وی دوچندان گردد؛ به‌عنوان‌مثال، اشتغال یک روحانی از جنوب کشور در شمال یا بالعکس، به‌دلیل فاصله آن روحانی با فرهنگ، آداب و زبان آن منطقه از میزان تاثیرگذاری وی خواهد کاست و حتی بعضا به عامل ناکارآمدی روحانی در آن منطقه تبدیل می‌گردد. 3ـ اشتیاق، انگیزه و خلوص: فردی که داوطلب پذیرش این مسئولیت خطیر می‌شود، بدیهی است که آزادانه و با بینش کافی راه خود را انتخاب کرده و بر مشکلات و پیچیدگیهای این راه واقف است. روحانیان هیچ منّتی بر مردم به خاطر پذیرش این مسئولیت ندارند و چنانچه اشاره شد، وظیفه شرعی و نیاز ضروری جامعه از سویی و نیز اشتیاق و علاقه آنها به دین و مردم موجب گردیده تا روحانیون با یک انگیزه ارزشمند و خالصانه و بدون هرگونه تزویر و ریا در این عرصه قدم گذارند. 4ـ شجاعت: حق‌گرایی و خدمت در مسیر دین، همواره با مخالفت اهل باطل، افراد نادان و مستکبران مواجه بوده است. هر نوع تسلیم، معامله یا عقب‌نشینی، روحانی را از مسیر واقعی خود خارج نموده و نقض غرض محسوب می‌شود. کسی که در کسوت روحانی است با آگاهی از خطرات بالقوه و بالفعل، شجاعانه بر اقامه اصول و شعائر دین پافشاری می‌نماید. همچنین تردیدی نیست که افشاکردن حق و رفع تصورات موهن از ساحت دین، که ممکن است همواره با مقاومت مقدس‌مآبان جاهل همراه باشد، نیازمند شجاعت است. 5ـ صبر و استقامت: تحقق اهداف یادشده، بدون شرح‌صدر، صبر و استقامت امکان‌پذیر نخواهد بود و لذا اسوه‌قراردادن پیامبراکرم(ص) و صبر و استقامت در برابر ناملایمات و مشکلاتی که در این راه متوجه یک روحانی و حتی خانواده وی می‌باشد، کاملا ضروری است. در طول تاریخ اسلام نیز همواره روحانیان، فداکارانه و با بذل جان و مال خود، از اصول و مرزهای دین حراست کرده‌اند. 6ـ حسن خلق و معاشرت: یک روحانی باید در تمامی عرصه‌های فعالیت دارای حسن‌خلق و رفتار در میان مردم باشد، به‌گونه‌ای که اعضای جامعه او را الگوی واقعی خود در زندگی قلمداد ‌کنند. در حقیقت روحانیانی که از قدرت کافی در جذب مردم و نیز برقراری ارتباط دوسویه و فعال با آنها برخوردار نبوده و یا مشهور به برخی رذائل اخلاقی می‌باشند در پیشبرد اهداف روحانیت ناکام مانده و به حرکت مجموعه روحانیان و سازمان روحانیت آسیبهای فراوانی وارد می‌سازند. لذا یکی از ضرورتهای مقدماتی برای برعهده‌گرفتن این مسئولیت، تمرین برخورداری از حسن خلق و معاشرت در مواجهه با مردم خواهد بود. صداقت و یکرنگی، تواضع و فروتنی، تعادل، وقار، محبت‌ورزی، رعایت قانون، انضباط فردی، نظافت، ورزش و سلامتی، اهتمام به داشتن ظاهر و پوشش مناسب و زیبا و . . . ــ بطوری‌که مردم در سطوح مختلف از هم‌نشینی و مصاحبت با او لـ*ـذت ببرند ــ از جمله مصادیق حْسن‌خلق و معاشرت شمرده می‌شود. باید توجه داشت که بیان، رفتار و ظاهر یک روحانی نباید با سایر مردم هیچ تفاوتی داشته باشد و اگر احیاناً تفاوتی مشاهده شود، باید صرفا در مسیر رعایت موازین شرعی و نیز ادبی که قرارگرفتن در کسوت روحانی آن را اقتضا می‌کند باشد. همچنین روحانیان هیچ‌ نیازی به نامیده شدن با القاب و اوصاف متملقانه و گاه عجیب ندارند و استفاده یا عدم استفاده این القاب از سوی مردم، هیچ تاثیری در حرکت روحانیان نخواهد داشت. بدیهی است گسترش به کاربردن عناوین و اوصاف زائد از سوی افراد در مورد روحانیون، لزوما برای روحانیت خیرخواهانه تلقی نخواهد شد. 7ـ هوش و تیزبینی: یک روحانی در راهی قدم می‌گذارد که بدخواهان و دشمنان دین همواره به دنبال فریب او، وارونه‌سازی واقعیتها و نیز منحرف‌ساختن وی از مسیر اصلی می‌باشند. ازسوی‌دیگر، لازمه تحقق اهداف یادشده، جامع‌بینی، آینده‌نگری، عمق‌نگری و درک به‌موقع حواشی و مقتضیات می‌باشد؛ لذا برخورداری از هوش و تیزبینی لازمه فعالیت یک روحانی می‌باشد. یک روحانی باید همواره مصالح کلان اسلام و جامعه اسلامی را در بیان و رفتار خود در نظر داشته باشد که این امر نیز بدون وجود و تقویت یک هوشیاری یا تیزبینی در وی میسور نخواهد بود. 8ـ خوش‌بینی، روشن‌اندیشی و گریز از تحجر: در کار تربیتی، یک معلم همواره به شاگردان خود با نهایت خوش‌بینی نگاه می‌کند؛ برای‌مثال، در محیط یک کلاس هیچ‌یک از شاگردان نباید از دایره عنایت معلم خارج شوند یا برخی افراد مورد غفلت قرار گیرند. داشتن عینک بدبینی نسبت به بخشی از مردم و یا اعتقاد به اصلاح‌ناپذیری برخی طیفها، یک روحانی را در کار خود ناموفق خواهد ساخت. صرف‌نظر از کسانی که زودتر جذب دین شده و در دین خود ثابت‌قدم می‌مانند، یکی از دلمشغولی‌های فرد روحانی باید پرداختن به افرادی باشد که به هر دلیل امکان جذب آنها تاکنون فراهم نشده یا در ذهن آنها شبهات و سوءبرداشتهایی درباره دین رسوخ کرده است. لذا روحانی باید از قدرت برقراری ارتباط با تمامی قشرهای جامعه و تاثیرگذاری بر روی آنها برخوردار باشد. همچنین، داشتن ذهنی باز، متحرک، پیشرو، نوگرا و نوآور برای یک روحانی بسیار ضروری است و منشاء تاثیرات فراوان خواهد بود. بدون شک یک روحانی باید همواره با حفظ اصول، از هرگونه نوگرایی و نوآوری استقبال نموده و خود نیز خلاّق و نوآور ‌باشد. 9ـ ثبات قدم: عدم ثبات در مسائل فردی، اجتماعی و سیـاس*ـی و نیز تاثیرپذیری از افراد و جریانها، همچنین تغییر مداوم رای و رفتار، در صورتی‌که بدون انگیزه تکامل صورت بگیرد، باعث سلب اطمینان مردم از روحانی خواهد بود؛ لذا لازم است که یک روحانی در مسائل، بی‌آنکه دچار تصلب و تحجر شود، از ثبات قدم و رای برخوردار باشد. 10ـ انتقادپذیری: انتقادپذیری از صفات برجسته‌ای است که فرد برخوردار را عملا در مرتبه‌ای موفق‌تر از دیگران قرار می‌دهد. یک روحانی موفق هرگز با ایجاد ابهت کاذب، میان خود و دیگران خط‌کشی ننموده و باب نصیحت و نقد را از سوی مردم برخود نمی‌بندد. بلکه با استقبال از نقد و نصیحت، این امر را زمینه‌ساز رشد و ترقی خود قرار می‌دهد. 11ـ روحیه مشورت و همکاری: در اموری که روحانیان متکفل آن می‌شوند، ایجاد فضای مشارکت جمعی و نیز استفاده از مشورت مردم به‌ویژه افراد صاحب‌رای و دیدگاه، بسیار ضروری و کارساز است. حرکتهای فردی و مستقل از همکاریهای مردمی معمولا با موفقیت همراه نیست. چنانکه اشاره شد، مسئولیتی که روحانی برعهده دارد، از سایر مردم سلب مسئولیت نمی‌کند و لذا لازم است که افراد روحانی از پتانسیل فکری و عملی همه مردم در مشاغل مختلف برای تحقق اهداف یاد‌شده حداکثر بهره‌برداری را به عمل آورند. البته در تشخیص بسیاری از موضوعات، استفاده از گروههای متخصص اجتناب‌ناپذیر می‌باشد؛ چراکه در بسیاری از عرصه‌ها، روحانی بیانگر حکم شرعی است نه مبین موضوع و یا انطباق‌گر حکم با موضوع. 12ـ روحیه عدالت‌گرایی و ظلم‌ستیزی: داشتن روحیه عدالت‌گرایی و ظلم‌ستیزی در میان روحانیان، در طول تاریخ آنان را به پناهگاه و ملجاء مستضعفین و مستمندان مبدل ساخته است. ایستادگی و مقابله در برابر تبعیض و ظلم و نیز تلاش برای گسترش عدالت در جامعه یکی از مختصاتی است که روحانیان از آن برخوردارند. وجود روحیه بی‌تفاوتی و بی‌حسی نسبت به تفکر و مصادیق ظلم و ستم در جامعه، قطعا روحانی را به عنصر فاقد صلاحیت تبدیل خواهد کرد. چراکه فریاد یک روحانی در برابر ظلم هیچ‌گاه خاموش نخواهد شد. 13ـ ساده‌زیستی و قناعت: بر فرض این‌که یک روحانی از طریق اشتغال به تجارت و به صورتی کاملا صحیح و قانونی از ثروت زیادی برخوردار شده باشد، باید توجه داشت که اقتضای قرارگرفتن در کسوت روحانیت، ساده‌زیستی و قناعت است. تجمل‌گرایی، اسراف و دل‌بستن به دنیا از جمله معضلاتی است که یک روحانی و سازمان روحانیت را همواره تهدید می‌کند. البته، طبیعی است یک روحانی نیز مانند سایر مردم باید از حداقل رفاه برخوردار باشد؛ چراکه فقر یک روحانی به حال روحانیت و جامعه بسیار مضر بوده و روحانی را در انجام وظایف خود با مانع و شکست مواجه خواهد ساخت؛ البته قرار گرفتن دائمی روحانی در طبقه ثروتمند، او را عملا از کسوت روحانیت خارج می‌سازد. ازدیگرسو، ساده‌زیستی و قناعت روحانی، موجب می‌شود چشم طمع مستکبران به وی کور شده و باب هرگونه سوءاستفاده از روحانیان بسته بماند. 14ـ اهتمام خاص به امور خانواده: گرچه این ویژگی را در سایر خصایص یک روحانی نیز می‌توان ادغام کرد، اما به جهت اهمیتی که دارد، به صورت مستقل ذکر می‌گردد. همسر و فرزندان یک روحانی نزدیک‌ترین افراد به وی محسوب می‌شوند و طبعا یک روحانی در اولین گام نسبت به رشد و تربیت دینی و اخلاقی آنها اهتمام داشته و به هیچ‌وجه از امور فکری و فرهنگی آنها غافل نخواهد بود. طبعا خانواده روحانی در کنار خود او الگوی مهمی برای جامعه قلمداد می‌شوند. 15ـ شادابی و طراوت: یک روحانی باید در زندگی و کار خود فعال، شاداب، باطراوت و پرنشاط بوده و از هرگونه رخوت، کسالت و یاس به‌دور باشد. یک فرد باید تلاشگر و همواره امیدوار بوده و توجه به اصل حیات‌بخش انتظار فرج، باید در بطن زندگی فردی و اجتماعی او نمایان باشد و بیش از آن‌که در کارها به نتیجه فکر کند، باید به وظیفه بیندیشد. سخن آخر بدون شک در شرایط فعلی، روحانیت شیعه در یک موقعیت استثنایی قرار گرفته و به نظر می‌رسد فرصتهای موجود و پیش‌رو قابل‌توجه‌تر از تهدیدات می‌باشد؛ بدین‌معنا که پیروزی انقلاب اسلامی از یک سو و رویکرد جهانی به اسلام از دیگر سو، زمینه تحقق اهداف اسلام را فراهم کرده است. لذا پاسخگویی به تازه‌ترین مسائل و پرسشهایی که تحولات سریع حوزه دانش و فناوری نیز بیش‌از پیش بر دامنه آن افزوده است، به‌علاوه کمک به توسعه جهانی اسلام حقیقی با شعار منطق و صلح از مهم‌ترین وظایف کنونی روحانیت قلمداد می‌شود. در چنین موقعیتی هرگونه کوتاهی و تاخیر از سوی روحانیون غیرقابل توجیه و جبران‌ناپذیر خواهد بود. از زاویه دیگر، در‌حال‌حاضر اثبات تجربه موفق انقلاب اسلامی در تاسیس جمهوری اسلامی ایران با رهبری روحانیت، مساعدت‌بخش‌ترین عنصر برای تثبیت اندیشه دینی در کشور و ـ عضو هیات علمینیز توسعه قلمرو جهانی اسلام قلمداد خواهد شد. پی‌نوشت‌ها پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. ـ سازمان روحانیت باید در جذب افراد به‌عنوان طلبه حداکثر دقت را معمول نماید. ورود افراد فاقد استعداد، انگیزه و کارایی، حرکت روحانیت را با اختلالات جدی مواجه خواهد ساخت. ـ استفاده از لباس روحانیت باید براساس ضوابط خاص میسور بوده و هرگونه سوءاستفاده از آن از سوی افراد فاقد صلاحیت، قابل پیگرد و جبران باشد. ـ شهید مطهری، ده‌گفتار، ص305: « راه اصلاحش منحصرا سازمان‌دادن به این بودجه است از راه ایجاد صندوق مشترک و دفتر و حساب و بیلان . . . .» ـ شهید مطهری، همان: «چرا بیکاره و علف هـ*ـر*زه در محیط مقدس روحانی زیاد است به‌طوری که یک زعیم روحانی مجبور است برای آب دادن یک گل، خارها و علف هـ*ـر*زه‌ها را آب بدهد؟ چرا در محیط روحانی ما سکوت و مسکون و مرده‌وشی بر منطق و تحرک و زنده‌صفتی ترجیح دارد؟ . . . چرا برنامه تعلیمات طلاب و محصلین علوم دینی مطابق احتیاجات روز تنظیم نمی‌شود؟ چرا روحانیون ما به جای آن‌که پیشرو و پیشتاز و هادی قافله اجتماع باشند از دنبال قافله حرکت می‌کنند؟» ـ کلینی، کافی، ج2، ص78، ح9و14 ـ امام‌ خمینی(ره)، منشور روحانیت: «مجتهد باید به مسائل زمان خود احاطه داشته باشد . . . .» ـ امام‌ خمینی(ره)، منشور روحانیت: «امروز عده‌ای با ژست تقدس‌مابی چنان تیشه به ریشه دین و انقلاب و نظام می‌زنند که گویی وظیفه‌ای غیر از این ندارند. خطر تحجرگرایان و مقدس‌نمایان احمق در حوزه‌های علمیه کم نیست، طلاب عزیز لحظه‌ای از فکر این مارهای خوش‌خط‌وخال کوتاهی نکنند.» ـ امام‌ خمینی(ره)، منشور روحانیت: «آنان در هر عصری از اعصار برای دفاع از مقدسات دینی و میهنی خود مرارتها و تلخیهایی متحمل شده‌اند و همراه با تحمل اسارتها و تبعیدها، زندانها و اذیت و آزارها و زخم‌زبانها، شهدای گرانقدری را به پیشگاه مقدس حق‌ تقدیم نموده‌اند. . . .» ـ امام‌ خمینی(ره)، منشور روحانیت: «یک مجتهد باید زیرکی و هوش و فراست هدایت یک جامعه بزرگ اسلامی و حتی غیراسلامی را داشته باشد و علاوه بر خلوص و تقوا و زهدی که در خور شان مجتهد است واقعا مدیر و مدبر باشد.» ـ وجود نوعی کلان‌نگری با انگیزه رعایت مصالح و مقتضیات عمده جامعه عظیم اسلامی در جهان، از ضرورتهای شایان توجه در این موقعیت حساس قلمداد می‌شود. در حالی‌که امروز جهان اسلام از هر طرف در معرض تهاجم و فشار استکبار جهانی قرار دارد، بیش از هر زمان رعایت این مصالح اهمیت دارد. از جمله این موارد التزام به وحدت اسلامی و اجتناب از بیان و رفتار تفرقه‌افکنانه میان مذاهب مختلف در جهان اسلام می‌باشد. ـ روحانیت باید تمام تلاش خود را در جهت جذب افراد خوش‌ذات به اسلام ــ برحسب مراتب مختلف ــ در تمام نقاط جهان مصروف دارد و هر میزان موفقیت در این مسیر را به فال نیک بگیرد. نباید افراد به صرف تفاوت در ظاهر یا تفکر از دایره عنایت روحانی خارج شوند. لذا هنر روحانیت باید در جذب عناصر گریزان از دین تعریف شود. ـ امام‌ خمینی(ره)، منشور روحانیت: «صدها سال است که روحانیت اسلام تکیه‌گاه محرومان بوده است.» ـ امام‌ ‌خمینی(ره)، منشور روحانیت: «علماء اصیل اسلام هرگز زیربار سرمایه‌داران و پول‌پرستان و خوانین نرفته‌اند و همواره این شرافت را برای خود حفظ کرده‌اند . . . .» ( منبع:مانیفست روحانیت،رضا غلامی، مجله زمانه ش 28

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

رابـ ـطه تجمع دلواپسان با حوزه علمیه چیست؟

روز گذشته تجمعی در مدرسه فیضیه قم برگزار و طی آن، مخالفت‌هایی با مذاکرات هسته‌ای مطرح شد. برگزارکنندگان، نام آن را «تجمع بزرگ علم، اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم» گذاشته بودند اما حالا یکی از مدرسین شناخته شده حوزه علمیه قم، می‌گوید که این تجمع، پیام حوزه نیست.





به گزارش ایسنا، محسن غرویان - مدرس حوزه علمیه قم - در روزنامه قانون نوشت: یک سری پیامک‌ها مبنی بر برگزاری تجمعی در مدرسه فیضیه قم برای مخالفت با مذاکرات هسته‌ای رد و بدل می‌شود که خیلی منبع موثق، رسمی و قانونی در حوزه ندارد. این دعوت نه از طرف جامعه مدرسین، نه از سوی مراجع و نه از طرف مدیریت حوزه انجام نشده. لذا این تجمع که با محوریت مذاکرات هسته‌ای انجام می‌شود، مورد تأیید بزرگان و مراکز رسمی حوزه نیست. بنابراین بسیاری از مدرسین، فضلا و طلاب در این تجمع شرکت نمی‌کنند، برای اینکه آنها این احتمال را می‌دهند که برخی می‌خواهند از این تجمع علیه دولت سوءاستفاده‌هایی کنند.





قرائن نشان می‌دهد از بیرون حوزه علمیه قم و همان جریان‌های خاصی که مردم به آنها افراطیون و دلواپسان می‌گویند، این تجمع را هدایت می‌کنند. این تجمع، تجمعی به نام حوزه، همه علما و مدرسان نیست و نباید چنین محسوب شود. موضع اکثریت قاطع مدرسان، مراجع و علما پشتیبانی از دولت است و مقام معظم رهبری هم نه یک بار بلکه چندین بار اصل مذاکرات را تأیید و از تیم مذاکره‌کننده حمایت کردند. اخیرا هم در دیدار با نمایندگان مجلس شورای اسلامی، حتی به کلمات تندی که برخی نمایندگان تندرو نسبت به وزیر امور خارجه کشور، استفاده کرده بود، اشاره کردند و استفاده از این کلمات را رد و محکوم کردند و تاکید داشتند نمایندگان نباید نسبت به دولتمردان سوءظن داشته باشند بلکه باید بین این دو قوه همدلی برقرار شود. ایشان تاکید کردند نباید از کلماتی مثل خائن و خــ ـیانـت استفاده شود. برخی نمایندگان تندرو از این کلمات بی‌ادبانه استفاده کرده بودند که مقام معظم رهبری آنها را محکوم کردند.





موضع حوزه و اکثریت مراجع قم همین مواضع رهبری است. مقام معظم رهبری اعضای تیم مذاکره‌کننده را افرادی انقلابی، قابل اعتماد و دارای حسن نیت دانسته‌اند و گفتند آنها در حال عرق ریختن و تلاش هستند. این تیم مدام در حال رفت‌و‌آمد، جلسه و مذاکره هستند. آنها هر روز برای کلمه به کلمه توافقنامه نهایی فکر می‌کنند. بنابراین حوزه علمیه قم هم‌راستا با مواضع رهبری حرکت می‌کند.





امسال سال همدلی و هم‌زبانی است و اکثریت حوزه هم موافق دولت و هم حامی حرکت تیم مذاکره کننده هسته‌ای در قبال گروه 1+5 هستند. با وجود اینکه اکثریت حوزه علمیه قم موافق دولت هستند، نمی‌توان گفت تجمع در مدرسه فیضه برای مذاکرات هسته‌ای برگزار نمی‌شود. ممکن است عده‌ای در مدرسه فیضیه تجمع کنند، اما مسأله این است که تجمع مذکور، پیام حوزه نیست و از زبان اکثریت حوزه صورت نمی‌گیرد و نباید تصور شود که تجمع مدرسه فیضیه قم، نظر کل حوزه علمیه قم است.





به نظر من اصل تجمع ضرورتی ندارد، چون رهبری صحبت‌هایشان را انجام داده‌اند، خط قرمزها را تعیین کرده‌اند و تیم مذاکره‌کننده ایرانی، ورزیده، متخصص و حقوقدان هستند؛ تیم ایرانی آشنا به مسائل هستند و ما باید از آنها پشتیبانی کنیم و در مسیر روحیه دادن به این تیم حرکت کنیم. لذا تقویت روحی برای تیم مذاکره‌کننده را در دستور قرار دهیم. از سوی دیگر باید ترتیب آرامش در جامعه را فراهم کرد. تجمع‌هایی به این شکل موجب نا آرامی و تشنج‌ در جامعه می‌شود و برخلاف نظر حمایتی مقام معظم رهبری است.