صنایع دستی تاریخچه میناکاری

  • شروع کننده موضوع @nicedavil
  • بازدیدها 97
  • پاسخ ها 2
  • تاریخ شروع

@nicedavil

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2017/08/30
ارسالی ها
9,967
امتیاز واکنش
30,539
امتیاز
941
سن
20
محل سکونت
بآبُل
تاریخچه میناکاری
اگرچه از هنر میناکاری ایران قبل از قرن دهم هجری (دوره‌ی‌ صفویه) نمونه‌های قابل ملاحظه‌ ا‌ی از لحاظ تعداد برجای نمانده است، اما آنچه از بررسی معدود آثار باقی مانده و نظرات محققین مستفاد می شود، آن است که سابقه‌ی میناکاری در ایران به هزاره‌ی دوم قبل از میلاد می رسد و این هنر مانند بسیاری دیگر از هنرها از ایران آغاز و به سایر نقاط جهان راه ‌یافته است. پروفسور ارثراپهام پوپ در کتاب بررسی هنر ایران درباره‌ی میناکاری چنین اظهار عقیده نموده است: میناکاری هنر درخشان آتش و خاک است با رنگ‌های پخته و درخشآنکه سابقه‌ی‌ آن به ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد می رسد و ظهور آن بر روی فلز در طول سده‌ی‌ ششم تا چهارم پیش از میلاد و پس از سال ۵۰۰ پیش از میلاد مشاهده می شود. هنر میناکاری در ایران بیش از نقاط دیگر تجلی داشته، یکی از نمونه‌های قدیمی آن را از عهد صفویه، شاردن جهانگرد فرانسوی متذکر شده است که قطعه‌ی مینایی از کارهای اصفهان بوده مشتمل برطرحی از پرندگان و حیوانات بر زمینه‌ی‌ گل و بته به رنگ آبی کم رنگ، سبز، زرد و قرمز.



دکتر عیسی بهنام در کتاب صنایع دستی ایران ذکر نموده است:

قدیمی ترین نمونه‌هایی که از هنر میناکاری در موزه‌های دنیا وجود دارد به دست ایرانیان ساخته شده و از لحاظ فنی میناهایی که به نام بیزانس مشهورند، از میناهای ایرانی اقتباس شده است. اصول هنر میناکاری که آن را مینیاتور بر روی آتش نیز نام نهاده اند و شامل فعل و انفعالات پیچیده می باشد، بر پایه‌ی‌ تزیین فلزات به ویژه فلزهای قیمتی نظیر طلا و نقره و همچنین فلز مس با رنگ‌های مینایی قرار دارد. این رنگ‌های مینایی عبارت از اکسیدهای فلزی است که با مواد شیشه‌ ا‌ی مخلوط می شود و پس از قرار دادن بر روی فلز در کوره پخته می شود. میناکاری را ضمناً می توان یک هنر آزمایشگاهی نیز دانست زیرا برای دسترسی به این پدیده‌ی‌ هنری ضرورت دارد تا فعلی و انفعالات شیمیایی خاصی با دقت تمام و با مهار آتش و حرارت صورت پذیرد و در اینجاست که نقش هنرمند میناکار که می بایست در تمامی مراحل تولید این محصول حضوری مؤثر، دقت بسیار و توجهی خاص داشته باشد، مشخص می شود.

میناکاری می تواند به شیوه‌های گوناگون انجام پذیرد ولی دو روش آن متداول تر از دیگر روش ‌ها بوده که عبارتند از:

الف- مینای خانه بندی

ب - مینای نقاشی
 
  • پیشنهادات
  • @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مینای خانه بندی
    در مینای خانه بندی، نقش اصلی را به وسیله‌ی‌ سیم‌های نازک فلزی روی ورقه‌ی سطح فلز پدید می آورند و پس از آنکه این سیم ‌ها با رنگ مینایی و یا به وسیله‌ی‌ لحیم کاری ثابت شد، بخش‌های باقی مانده را با رنگ‌های گوناگون مینایی می کنند و هنگامی که این عمل به اتمام رسید، مینا را در کوره‌ی مخصوص می پزند. برای احتراز از سیاه شدن سیم‌های فلزی لازم است که پیش از حرارت دادن مینا، روی آن را با یک مینای بی رنگ شیشه‌ ای بپوشانند و سپس آن را بپزند. اگر چه اکثر میناهای باستانی به این شیوه ساخته شده ولی امروزه نوع دیگر میناکاری یعنی مینای نقاشی متداول است.



    مینای نقاشی
    در این روش، زمینه‌ی‌ ورقه مس را از مینای سفید و غلیظ می پوشانند و پس از آنکه آن را در کوره پختند، روی آن با رنگ‌های مینایی نقاشی می کنند. نقاشی کردن با رنگ‌های مینایی به دو شیوه انجام می گیرد:

    طریقه‌ی‌ اوّل: رنگ ‌ها را که به صورت گرد بسیار نرمی است، با آب و کمی گلیسیرین مخلوط می کنند و آن را روی صفحه‌ی‌ شیشه ای یا عقیق به وسیله‌ی‌ کاردک‌های مخصوص حل می نمایند، آن گاه مانند نقاشی معمولی آب و رنگ، نقش دلخواه را با این رنگ تصویر می کنند.

    طریقه‌ی‌ دوم: به جای آمیختن رنگ‌های مینایی با آب و گلیسیرین، آن را با عصاره‌ی‌ جوهرکاج یا جوهر اسطو خودوس می آمیزند و به شیوه‌ی‌ نقاشی رنگ و روغن عمل می کنند.

    در هر دو طریقه و به خصوص در طریقه‌ی‌ اخیر لازم است صفحه‌ی‌ مینایی را پیش از قرار دادن در کوره‌ی مینا به ملایمت روی چراغ الکلی حرارت دهند تا جوهرهای محتوی آن سوخته و زائل شود. مسلم است که این کار به دقت زیادی نیاز دارد زیرا اگر حرارت بیشتر از اندازه‌ی‌ لازم شود، جوهرهای محتوی رنگ مینا یکباره جوش می کنند. و صفحه‌ی مینایی حالتی آبله گون پیدا می کند. پس از طی این مراحل معمولاً روی شیء میناکاری شده را به وسیله‌ی‌ مینای بسیار شفاف و ظریفی لعاب می دهند و مجدداً آن را در کوره می پزند. به طور کلی مراحل تولید یک محصول مینا را به شرح زیر می توان خلاصه نمود:

    ۱ - تهیه‌ی‌ زیرساخت از مس ۲ - لعاب کاری اول با رنگ‌های مینایی - درجه‌ی‌ حرارت در این مرحله می بایست حدود ۷۵۰ درجه سانتی گراد باشد. ۳- لعاب کاری دوم با رنگ‌های مینایی - در این مرحله نیز درجه‌ی‌ حرارت حدود ۷۵۰ درجه‌ی‌ سانتی گراد خواهد بود. ۴ – لعاب کاری سوم با رنگ‌های مینایی - درجه حرارت در این مرحله نیز همانند مراحل قبلی حدود ۷۵۰ درجه سانتی گراد است. ۵ - زیر رنگ و پیاده کردن طرح. ۶۔ رنگ آمیزی۔ ۷- قلم گیری و پرداز - درجه‌ی‌ حرارت در این مرحله حدود ۵۰۰ درجه‌ی‌ سانتی گراد است. ۸ – طلاکاری (در صورت لزوم) - درجه‌ی‌ حرارت در این مرحله حدود ۲۰۰ درجه‌ی‌ سانتی گراد می باشد.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    میناکاری در طول دوران پرپیشینه اش فراز و فرودهای متعددی داشته ولی در حال حاضر در اصفهان و تهران اقدام به ساخت ظروف و اشیاء مینا می گردد. امروزه برای زیرساخت محصول فقط از مس استفاده می شود و در اصفهان - مهمترین مرکز میناکاری ایران - میناهای فوق العاده زیبایی - البته به شیوه‌ی‌ نقاشی - تولید و عرضه می شود. در حال حاضر زیرساخت مینا در کارگاه‌های مس گری انجام می شود و میناکاران بدنه‌های آماده را دریافت و برروی آن میناکاری می نمایند. مس مورد مصرف برای ساخت اسکلت مینا می بایست خالص و ناب و از نوع کاملاً مرغوب باشد زیرا اگر مس خالص نباشد، حتی به میزان خیلی ناچیز، در آن سرب یا برنج موجود باشد، در موقع لعاب کاری اثرات نامطلوبی به جای می گذارد که نهایتاً از کیفیت میناکاری می کاهد.


    مواد اولیه‌ی‌ مورد مصرف در میناکاری را مس (برای زیرساخت مینا)، رنگ و انواع لعاب‌های مینایی و آب طلا تشکیل می دهد و ابزار کار نیز شامل کوره، گیره، انبردست، موتور مولد باد، دستگاه پرس، سندان و قلم مو می باشد.

    احیاء و رونق مجدد میناکاری در شهر اصفهان از حدود ۴۵ سال قبل آغاز گردیده است و در این راه استادان و هنرمندانی چون استاد شکرا... صنیع زاده تلاش‌های بسیار داشته اند. بیشتر اشیایی که میناکاران فعلی به بازار عرضه می نمایند، شامل گوشواره، سـ*ـینه ریز، گلوبند، انگشتر، گلدان، کاسه و بشقاب، سرویس چایخوری، قندیل، لاله، شمعدان، قدح، جعبه‌های خاتم کاری و میناکاری، سرویس شربت خوری، قاب‌های عکس با اندازه‌های مختلف، زیر سیگاری، پیپ، آلبوم عکس، گلاب پاش و تابلوهای بزرگ و کوچک میناکاری که با هنر‌های دیگر مانند طلاکاری، خاتم کاری و مینیاتور ترکیب می شود و... می باشد. افزون بر آن بر روی درها و چهل چراغ‌های اماکن متبرکه نیز میناکاری می شود.
     

    برخی موضوعات مشابه

    بالا