RASHA
کاربر نگاه دانلود
- عضویت
- 2019/04/30
- ارسالی ها
- 4,521
- امتیاز واکنش
- 4,207
- امتیاز
- 593
کمی که از مرکز شهر آنتالیا و ساختمان های مدرنش فاصله بگیریم و به سوی شرق رهسپار شویم، همه چیز رنگ و بوی طبیعت به خود می گیرد. فاصله خانه ها از هم بیشتر شده و دیگر از مراکز خرید شلوغ و رنگارنگ خبری نیست. در شرق آنتالیا، منطقه ای تاریخی به نام سریک (Serik) وجود دارد که محل قرارگیری آمفی تئاتر باستانی آسپندوس است. این آمفی تئاتر در 7 کیلومتری شمال شرقی سریک قرار دارد و گوشه ای از تاریخ ترکیه را برای شما روایت می کند. بد نیست بدانید که نام آمفی تئاتر آسپندوس در سال 2015 میلادی در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید.
برای اولین بار که با این بنای تاریخی مواجه می شوید انگار به یونان سفر کرده اید؛ زیرا سبک و سیاق این آمفی تئاتر شبیه به آن چیزی ست که همیشه از معماری های یونان و روم دیده و شنیده ایم. این بنا به صورت نیم دایره ساخته شده، قطر آن 96 متر است و ظرفیتی بالغ بر 12000 نفر دارد. پژوهش های باستان شناسان نشان می دهند که این آمفی تئاتر فوق العاده در سال 155 میلادی ساخته شده است و در ساخت آن از سبک معماری رومی پیروی کرده اند. در اصل، همه اجزای آمفی تئاترهای رومی از جنس سنگ های برش داده شده، بوده اند و برای ساخت آن ها از بَرده ها استفاده می شده است.
در قدیم این آمفی تئاترها جایی بودند برای سرگرم کردن مردم چرا که در میان آن، گلادیاتورها (مبارزان رومی) به نبرد با یکدیگر می پرداختند و تماشاگران از دیدن جنگ آن ها با هم لـ*ـذت می بردند. پس از سقوط امپراتوری روم، رفته رفته این نوع نبردها از رونق افتادند و آمفی تئاترها هم کاربری های پیشین خود را از دست دادند. سازه آسپندوس هم در طی سال های مختلف، فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته که در ادامه بیشتر با آن ها آشنا می شویم.
تاریخچه آمفی تئاتر آسپندوس آنتالیا
زمان ساخت این آمفی تئاتر را حدود قرن دوم میلادی می دانند. در آن دوران مارکوس آئورلیوس آنتونیوس (Marcus Aurelius Antoninus) امپراتور روم بود و هنوز شهری با عنوان آنتالیا وجود نداشت و این شهر و مناطق اطرافش با اسم پامفیلیه یا پامفیلیا شناخته می شدند.
بعضی از تاریخ شناسان نیز نام این مناطق را اساتیوادایا (Azatiwadaya) بیان کرده اند. در منابع تاریخی آمده که پامفیلیه به شرق منطقه کاراتپه (Karatepe) اتلاق می شد و از آن جایی که کاراتپه هنوز هم با همین نام شناخته می شود، بنابراین به احتمال زیاد اینجا جزوی از شهر کهن پامفیلیه بوده است.
آسپندوس یکی از مهم ترین قسمت های شهر پامفیلیه بود زیرا محلی برای تجارت نمک، روغن و پشم حیوانات به حساب می آمد. در زمان امپراتوری رومیان در این ناحیه رودی بسیار پر آب به نام یوریمدون (Eurymedon) عبور می کرد که کشتی و قایق ها از طریق آن، کالاها را به این طرف و آن طرف می بردند. به طور کلی این نواحی در زمان این پادشاهان، از رونق خوبی برخوردار بودند.
شواهد تاریخی نشان می دهند که اولین ساکنان منطقه پامفیلیه و آسپندوس یونانی ها بوده اند که بعد از جنگ معروف تروا (Trojan War) به این ناحیه آمدند و مستقر شدند. این نظریه مخالفانی هم دارد و بعضی ها می گویند که سکه های یافت شده از این نواحی نشان می دهند که فردی به نام آسپندوس در این نواحی حکمرانی می کرده که هویت آن در هاله ای از ابهام است.
بد نیست بدانید که در قرون 5 و 6 (حدود سال 546) پیش از میلاد، فارس ها بر منطقه آسپندوس تسلط داشتند؛ اما با حمله اسکندر به این نواحی مجبور به ترک آن شدند. ماجرای آسپندوس در همین جا به پایان نمی رسد بلکه پس از اسکندر هم سلوکیان، رومی ها، بیزانس ها، سلجوقیان و عثمانیان به ترتیب این دیار را به تسلط خود در آوردند. بدون شک آمفی تئاتر آسپندوس متعلق به دوران حکومت رومی ها در این ناحیه است و سازنده آن فردی یونانی به نام زنون (Zenon) بود. سکه هایی در اطراف این بنا یافت شد که اطلاعات تاریخی به دست آمده از این بنا، برگرفته از بررسی همین سکه هاست؛ سکه هایی که قدمت برخی از آن ها به 500 سال پیش از میلاد باز می گردد.
از قرن بیستم به بعد، این آمفی تئاتر محلی شد برای برگزاری جشنواره های بین المللی و نمایش رقـ*ـص های باله و اپرا. دولت ترکیه از سال 1994 این جشنواره ها را سامان می دهد. در اولین سال برپایی این مراسم حدود 10،000 نفر به آمفی تئاتر آمدند و هنوز هم گاهی برنامه هایی از این دست در آمفی تئاتر آسپندوس برگزار می شوند.
هنوز هم باستان شناسان در حال پژوهش روی این آمفی تئاتر و مناطق اطرافش هستند. جدیدترین تحقیقات انجام شده توسط باستان شناسان یونسکو نشان داده است که اشیایی از عصر آهن نیز در این ناحیه وجود دارد که هنوز اطلاعات بیشتری در این مورد در دست نیست.
در ادامه بیشتر با سبک معماری این سازه آشنا می شویم.
سکه های نقره ای متعلق به سال های 333 تا 370 میلادی
Photo by : Unknown
معماری و ساخت آمفی تئاتر آسپندوس
همان طور که قبل تر هم اشاره کردیم این آمفی تئاتر در سال 155 میلادی به دست معماری یونانی ساخته شد و از نظر ظاهری شبیه به دیگر همتایان خود است. شکلی شبیه به یک بیضی نیمه یا نیم دایره دارد و بازدیدکننده ها را به یاد بنای معروف کولوسئوم در ایتالیا می اندازد.
بنای آسپندوس از چند ردیف صندلی سنگی تشکیل شده که شبیه به پله هستند و در قدیم مکانی برای نشستن تماشاچی ها بوده اند. در سطح اول این بنا چند اتاق نیز وجود دارد که برای آماده سازی گلادیاتورها و جنگجویان ساخته شده بود. در قرن سوم میلادی از این مکان به وفور برای تماشای نبردِ حیوان های وحشی و بَرده ها و سربازها استفاده می شد.
با بررسی سازه آمفی تئاتر آسپندوس متوجه می شویم که سازندگان آن بسیار هوشمند بوده اند؛ برای مثال این بنا در کوهستان قرار داشت و معماران آن، برای تامین آب این سازه با مشکل بزرگی رو به رو بودند. آن ها باید آب را 5 کیلومتر جا به جا می کردند. سختی کار در همین جا تمام نمی شد زیرا منبع آب 15 متر پایین تر از سطح آمفی تئاتر قرار داشت و سازنده ها باید آب را رو به بالا هدایت می کردند. برای حل این مشکل تدبیر جالبی اندیشیده شد. معمارها دو برج به ارتفاع 30 متر در منطقه آسپندوس ساختند. در این برج ها سنگ ریزه و زغال سنگ هایی قرار دادند تا آب را تصفیه کرده و به سراسر شهر بفرستد. این گونه نه تنها به آمفی تئاتر آسپندوس بلکه به همه منطقه آبرسانی می شد. جالب این جاست که آمفی تئاتر آسپندوس 500 متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است اما با این حال توانستند مشکل آبرسانی به آن را حل کنند.
در دوران حکومت سلجوقیان آمفی تئاتر را بازسازی کردند و از آن پس، از این بنا به عنوان کاروانسرا استفاده شد زیرا دیگر در آن زمان، تماشای نبردهای وحشیانه طرفداری نداشت. در قرن نوزدهم میلادی نیز قسمت صحنِ آسپندوس را بازسازی کردند و سایه بان هایی نیز برای رفاه بیشتر مراجعه کننده ها ساختند که چون از جنس چوب بودند، هم اکنون چیز زیادی از آن ها باقی نمانده است. گفته می شود که هر یک از سایه بان ها 8.1 متر، طول و عرض داشتند و برای استحکام بیشتر آن ها، سوراخ های بزرگی در ستون های اصلی بنا ایجاد کردند که هنوز هم قابل مشاهده هستند. این سوراخ ها تقریبا 6 وجب بالاتر از آخرین طبقه این آمفی تئاتر واقع شده اند.
در ساخت این بنا از سبک دوریک نیز استفاده شده است، این سبک معماری مختص به یونانی ها بود؛ اما هنوز هم طرفداران زیادی دارد. ستون های پر نقش و نگار و فاخر از جمله مهم ترین خصوصیت های این شیوه معماری هستند که آن ها را می توان در اغلب بناهای کهن یونانی مشاهده کرد. بالا و پایین این ستون ها نیز همگی مربعی شکل هستند. به طور کلی در این سبک به برجسته کاری و زاویه دار بودن قسمت های مختلف بنا و بخصوص ستون ها، توجه ویژه ای می شده است. دوریک یا دوریستی یکی از سه روش مهم و اساسی در معماری یونانیان باستان به شمار می آید. برای زیباتر شدن بنا از رنگ نیز غافل نبوده اند، هنوز هم در جای جای این آمفی تئاتر شاهدیم که از خطوطی به شکل زیگزاگ و به رنگ قرمز استفاده کرده اند. این خط های قرمز رنگ، روی قاب پنجره های کوچک آمفی تئاتر بیشتر به چشم می خورند.
ناگفته نماند که این آمفی تئاتر از سنگ آهک ساخته شده است و در میان دیگر همتایانش از بزرگترین ها به حساب می آید زیرا حدود 100 متر عرض و 22 متر ارتفاع دارد.
قسمت های مختلف آمفی تئاتر آسپندوس
در ادامه به بررسی قسمت های مختلف آمفی تئاتر آسپندوس می پردازیم:
1- پله ها
پله ها یا به عبارت دیگر همان ردیف های صندلی این آمفی تئاتر، جذاب ترین بخش های بنا هستند. در این بنا 41 ردیف صندلی وجود دارد که به دو دسته بالایی و پایینی تقسیم می شوند. گفته می شود که بانوان در صندلی های بالا و مردها پایین تر می نشستند به همین خاطر گاهی دیده می شود که محل نشستن خانم ها با سنگ مرمر نیز تزیین شده اند.
بد نیست بدانید که عرض هر صندلی 45 سانتیمتر است به این معنا که هر نفر 45 سانتیمتر فضا برای نشستن داشته است. پژوهش های اخیری که سازمان یونسکو روی این بنا انجام داده، نشان می دهند که ظرفیت آسپندوس 7300 تا 7600 نفر بوده است؛ اما هنوز هم بر سر این موضوع اختلاف نظر وجود دارد.
به دلیل این که تماشاگران زیادی برای تماشای برخی از نبردها در این مکان حاضر می شدند، بعد از ردیف بیستم، راه باریکی ساخته اند تا عبور و مرور حاضران آسان تر شود؛ به این راه باریک دیازوما (the diazoma) گفته می شود. بعد از دیازوما 21 ردیف دیگر صندلی برای نشستن تماشاچیان وجود دارد.
Photo by : Unknown
Photo by : Unknown
2- صحنه نمایش
از دیگر بخش های مهم این آمفی تئاتر، صحن یا صحنه نمایش آن است که زمانی محل نبرد جنگجویان بوده و خون های زیادی در آن ریخته شده است. در بناهای رومی، اغلب این بخش را با لایه ای از چوب تزیین می کردند؛ اما در آسپندوس تزیینات چوبی دیده نمی شود و تمام قسمت صحنه نمایش، خاکی است. امروزه گروه های موسیقی و نمایشی در این قسمت به اجرای کارهای خود می پردازند. گفتنی ست که این مکان علاوه بر صحنه نمایش، محلی هم برای برپایی چوبه دار بوده و در آن، خلافکاران را به دار می کشیدند.
3- سایبان
در بالاترین طبقه این آمفی تئاتر چندین ستون زیبا به چشم می خورند که اگر با دقت بیشتری به آن ها توجه کنید، متوجه خواهید شد که در پشت آن ها راهرویی وجود دارد. در واقع این راهرو و ستون ها سایبانی بودند تا افرادی که در طبقه های بالا به تماشای نبردهای تن به تن می پرداختند، کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرند. با تماشای تصاویری که در ادامه قرار دادیم بیشتر می توانید شکل دقیق این قسمت را متوجه شوید.
4- اتاق ها
در بنای آمفی تئاتر آسپندوس چند اتاق تو در تو وجود دارد که امروزه از آن ها برای برگزاری نمایشگاه های موقتی استفاده می شود؛ اما در قدیم، این اتاقک ها محل نگهداری حیوانات وحشی بودند. گلادیاتورها و بـرده ها نیز یک یا دو روز پیش از نبردشان را در این مکان ها می گذراندند تا برای جنگ تن به تن آماده شوند.
*متاسفانه تصویر مناسبی از این بخش در دست نیست.
5- دیوار پشت صحنه | Scaenae
اگر به عکس ها دقت کنید، خواهید دید که در پس زمینه صحنه نمایش این سازه، دیواری بلند وجود دارد که پر است از تزیینات و گچ بری های ریز و درشت. در معماری رومی و یونانی به این قسمت از بنای آمفی تئاتر ها "Scaenae" یا دیوار پشت صحنه گفته می شد. این دیوار در آسپندوس سه ورودی و خروجی دارد که یک درِ آن اصلی و بزرگ و دو درِ دیگر کوچک و تقریبا پنهان هستند. پادشاهان نیز از همین در بزرگ وارد آمفی تئاتر می شدند. دو برج هم در دو سوی این قسمت به چشم می خورند که هم جنبه زیبایی داشته اند و هم برای بالا بردن استحکام بنا آن ها را ساخته اند. برخی اعتقاد دارند که چنین ستون هایی تنها در بناهای امپراتوران به چشم می خورد. در بناهای یونانی، معمارانِ به نام، اسم خود را در کتیبه ای در قسمت پایینی این ستون ها ثبت می کردند تا یادشان برای همیشه جاودان بماند.
6- راهروها
آمفی تئاتر آسپندوس پر است از راهرو های پیچ در پیچ. این راهروها سقف های بلندی دارند و به صورت قوس دار (شبیه به نعل اسب) ساخته شده اند و از بالا تا پایین، تماما سنگی هستند. این گذرگاه ها را با شمشیر و مشعل های کوچک و بزرگ تزیین می کردند. وجود چنین راهروهایی باعث می شد تا مراجعان با سرعت بیشتری به صندلی مورد نظرشان برسند و آسان تر هم از بنا خارج شوند. سلجوقیان این راه های نعلی شکل را مرمت کرده اند و چیزی که امروز شاهد آن هستید، حاصل بازسازی های این سلسله است. هم اکنون به راهروهای این آمفی تئاتر غار نیز گفته می شود.
برای اولین بار که با این بنای تاریخی مواجه می شوید انگار به یونان سفر کرده اید؛ زیرا سبک و سیاق این آمفی تئاتر شبیه به آن چیزی ست که همیشه از معماری های یونان و روم دیده و شنیده ایم. این بنا به صورت نیم دایره ساخته شده، قطر آن 96 متر است و ظرفیتی بالغ بر 12000 نفر دارد. پژوهش های باستان شناسان نشان می دهند که این آمفی تئاتر فوق العاده در سال 155 میلادی ساخته شده است و در ساخت آن از سبک معماری رومی پیروی کرده اند. در اصل، همه اجزای آمفی تئاترهای رومی از جنس سنگ های برش داده شده، بوده اند و برای ساخت آن ها از بَرده ها استفاده می شده است.
در قدیم این آمفی تئاترها جایی بودند برای سرگرم کردن مردم چرا که در میان آن، گلادیاتورها (مبارزان رومی) به نبرد با یکدیگر می پرداختند و تماشاگران از دیدن جنگ آن ها با هم لـ*ـذت می بردند. پس از سقوط امپراتوری روم، رفته رفته این نوع نبردها از رونق افتادند و آمفی تئاترها هم کاربری های پیشین خود را از دست دادند. سازه آسپندوس هم در طی سال های مختلف، فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته که در ادامه بیشتر با آن ها آشنا می شویم.
تاریخچه آمفی تئاتر آسپندوس آنتالیا
زمان ساخت این آمفی تئاتر را حدود قرن دوم میلادی می دانند. در آن دوران مارکوس آئورلیوس آنتونیوس (Marcus Aurelius Antoninus) امپراتور روم بود و هنوز شهری با عنوان آنتالیا وجود نداشت و این شهر و مناطق اطرافش با اسم پامفیلیه یا پامفیلیا شناخته می شدند.
بعضی از تاریخ شناسان نیز نام این مناطق را اساتیوادایا (Azatiwadaya) بیان کرده اند. در منابع تاریخی آمده که پامفیلیه به شرق منطقه کاراتپه (Karatepe) اتلاق می شد و از آن جایی که کاراتپه هنوز هم با همین نام شناخته می شود، بنابراین به احتمال زیاد اینجا جزوی از شهر کهن پامفیلیه بوده است.
آسپندوس یکی از مهم ترین قسمت های شهر پامفیلیه بود زیرا محلی برای تجارت نمک، روغن و پشم حیوانات به حساب می آمد. در زمان امپراتوری رومیان در این ناحیه رودی بسیار پر آب به نام یوریمدون (Eurymedon) عبور می کرد که کشتی و قایق ها از طریق آن، کالاها را به این طرف و آن طرف می بردند. به طور کلی این نواحی در زمان این پادشاهان، از رونق خوبی برخوردار بودند.
شواهد تاریخی نشان می دهند که اولین ساکنان منطقه پامفیلیه و آسپندوس یونانی ها بوده اند که بعد از جنگ معروف تروا (Trojan War) به این ناحیه آمدند و مستقر شدند. این نظریه مخالفانی هم دارد و بعضی ها می گویند که سکه های یافت شده از این نواحی نشان می دهند که فردی به نام آسپندوس در این نواحی حکمرانی می کرده که هویت آن در هاله ای از ابهام است.
بد نیست بدانید که در قرون 5 و 6 (حدود سال 546) پیش از میلاد، فارس ها بر منطقه آسپندوس تسلط داشتند؛ اما با حمله اسکندر به این نواحی مجبور به ترک آن شدند. ماجرای آسپندوس در همین جا به پایان نمی رسد بلکه پس از اسکندر هم سلوکیان، رومی ها، بیزانس ها، سلجوقیان و عثمانیان به ترتیب این دیار را به تسلط خود در آوردند. بدون شک آمفی تئاتر آسپندوس متعلق به دوران حکومت رومی ها در این ناحیه است و سازنده آن فردی یونانی به نام زنون (Zenon) بود. سکه هایی در اطراف این بنا یافت شد که اطلاعات تاریخی به دست آمده از این بنا، برگرفته از بررسی همین سکه هاست؛ سکه هایی که قدمت برخی از آن ها به 500 سال پیش از میلاد باز می گردد.
از قرن بیستم به بعد، این آمفی تئاتر محلی شد برای برگزاری جشنواره های بین المللی و نمایش رقـ*ـص های باله و اپرا. دولت ترکیه از سال 1994 این جشنواره ها را سامان می دهد. در اولین سال برپایی این مراسم حدود 10،000 نفر به آمفی تئاتر آمدند و هنوز هم گاهی برنامه هایی از این دست در آمفی تئاتر آسپندوس برگزار می شوند.
هنوز هم باستان شناسان در حال پژوهش روی این آمفی تئاتر و مناطق اطرافش هستند. جدیدترین تحقیقات انجام شده توسط باستان شناسان یونسکو نشان داده است که اشیایی از عصر آهن نیز در این ناحیه وجود دارد که هنوز اطلاعات بیشتری در این مورد در دست نیست.
در ادامه بیشتر با سبک معماری این سازه آشنا می شویم.
سکه های نقره ای متعلق به سال های 333 تا 370 میلادی
Photo by : Unknown
معماری و ساخت آمفی تئاتر آسپندوس
همان طور که قبل تر هم اشاره کردیم این آمفی تئاتر در سال 155 میلادی به دست معماری یونانی ساخته شد و از نظر ظاهری شبیه به دیگر همتایان خود است. شکلی شبیه به یک بیضی نیمه یا نیم دایره دارد و بازدیدکننده ها را به یاد بنای معروف کولوسئوم در ایتالیا می اندازد.
بنای آسپندوس از چند ردیف صندلی سنگی تشکیل شده که شبیه به پله هستند و در قدیم مکانی برای نشستن تماشاچی ها بوده اند. در سطح اول این بنا چند اتاق نیز وجود دارد که برای آماده سازی گلادیاتورها و جنگجویان ساخته شده بود. در قرن سوم میلادی از این مکان به وفور برای تماشای نبردِ حیوان های وحشی و بَرده ها و سربازها استفاده می شد.
با بررسی سازه آمفی تئاتر آسپندوس متوجه می شویم که سازندگان آن بسیار هوشمند بوده اند؛ برای مثال این بنا در کوهستان قرار داشت و معماران آن، برای تامین آب این سازه با مشکل بزرگی رو به رو بودند. آن ها باید آب را 5 کیلومتر جا به جا می کردند. سختی کار در همین جا تمام نمی شد زیرا منبع آب 15 متر پایین تر از سطح آمفی تئاتر قرار داشت و سازنده ها باید آب را رو به بالا هدایت می کردند. برای حل این مشکل تدبیر جالبی اندیشیده شد. معمارها دو برج به ارتفاع 30 متر در منطقه آسپندوس ساختند. در این برج ها سنگ ریزه و زغال سنگ هایی قرار دادند تا آب را تصفیه کرده و به سراسر شهر بفرستد. این گونه نه تنها به آمفی تئاتر آسپندوس بلکه به همه منطقه آبرسانی می شد. جالب این جاست که آمفی تئاتر آسپندوس 500 متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته است اما با این حال توانستند مشکل آبرسانی به آن را حل کنند.
در دوران حکومت سلجوقیان آمفی تئاتر را بازسازی کردند و از آن پس، از این بنا به عنوان کاروانسرا استفاده شد زیرا دیگر در آن زمان، تماشای نبردهای وحشیانه طرفداری نداشت. در قرن نوزدهم میلادی نیز قسمت صحنِ آسپندوس را بازسازی کردند و سایه بان هایی نیز برای رفاه بیشتر مراجعه کننده ها ساختند که چون از جنس چوب بودند، هم اکنون چیز زیادی از آن ها باقی نمانده است. گفته می شود که هر یک از سایه بان ها 8.1 متر، طول و عرض داشتند و برای استحکام بیشتر آن ها، سوراخ های بزرگی در ستون های اصلی بنا ایجاد کردند که هنوز هم قابل مشاهده هستند. این سوراخ ها تقریبا 6 وجب بالاتر از آخرین طبقه این آمفی تئاتر واقع شده اند.
در ساخت این بنا از سبک دوریک نیز استفاده شده است، این سبک معماری مختص به یونانی ها بود؛ اما هنوز هم طرفداران زیادی دارد. ستون های پر نقش و نگار و فاخر از جمله مهم ترین خصوصیت های این شیوه معماری هستند که آن ها را می توان در اغلب بناهای کهن یونانی مشاهده کرد. بالا و پایین این ستون ها نیز همگی مربعی شکل هستند. به طور کلی در این سبک به برجسته کاری و زاویه دار بودن قسمت های مختلف بنا و بخصوص ستون ها، توجه ویژه ای می شده است. دوریک یا دوریستی یکی از سه روش مهم و اساسی در معماری یونانیان باستان به شمار می آید. برای زیباتر شدن بنا از رنگ نیز غافل نبوده اند، هنوز هم در جای جای این آمفی تئاتر شاهدیم که از خطوطی به شکل زیگزاگ و به رنگ قرمز استفاده کرده اند. این خط های قرمز رنگ، روی قاب پنجره های کوچک آمفی تئاتر بیشتر به چشم می خورند.
ناگفته نماند که این آمفی تئاتر از سنگ آهک ساخته شده است و در میان دیگر همتایانش از بزرگترین ها به حساب می آید زیرا حدود 100 متر عرض و 22 متر ارتفاع دارد.
قسمت های مختلف آمفی تئاتر آسپندوس
در ادامه به بررسی قسمت های مختلف آمفی تئاتر آسپندوس می پردازیم:
1- پله ها
پله ها یا به عبارت دیگر همان ردیف های صندلی این آمفی تئاتر، جذاب ترین بخش های بنا هستند. در این بنا 41 ردیف صندلی وجود دارد که به دو دسته بالایی و پایینی تقسیم می شوند. گفته می شود که بانوان در صندلی های بالا و مردها پایین تر می نشستند به همین خاطر گاهی دیده می شود که محل نشستن خانم ها با سنگ مرمر نیز تزیین شده اند.
بد نیست بدانید که عرض هر صندلی 45 سانتیمتر است به این معنا که هر نفر 45 سانتیمتر فضا برای نشستن داشته است. پژوهش های اخیری که سازمان یونسکو روی این بنا انجام داده، نشان می دهند که ظرفیت آسپندوس 7300 تا 7600 نفر بوده است؛ اما هنوز هم بر سر این موضوع اختلاف نظر وجود دارد.
به دلیل این که تماشاگران زیادی برای تماشای برخی از نبردها در این مکان حاضر می شدند، بعد از ردیف بیستم، راه باریکی ساخته اند تا عبور و مرور حاضران آسان تر شود؛ به این راه باریک دیازوما (the diazoma) گفته می شود. بعد از دیازوما 21 ردیف دیگر صندلی برای نشستن تماشاچیان وجود دارد.
Photo by : Unknown
Photo by : Unknown
2- صحنه نمایش
از دیگر بخش های مهم این آمفی تئاتر، صحن یا صحنه نمایش آن است که زمانی محل نبرد جنگجویان بوده و خون های زیادی در آن ریخته شده است. در بناهای رومی، اغلب این بخش را با لایه ای از چوب تزیین می کردند؛ اما در آسپندوس تزیینات چوبی دیده نمی شود و تمام قسمت صحنه نمایش، خاکی است. امروزه گروه های موسیقی و نمایشی در این قسمت به اجرای کارهای خود می پردازند. گفتنی ست که این مکان علاوه بر صحنه نمایش، محلی هم برای برپایی چوبه دار بوده و در آن، خلافکاران را به دار می کشیدند.
3- سایبان
در بالاترین طبقه این آمفی تئاتر چندین ستون زیبا به چشم می خورند که اگر با دقت بیشتری به آن ها توجه کنید، متوجه خواهید شد که در پشت آن ها راهرویی وجود دارد. در واقع این راهرو و ستون ها سایبانی بودند تا افرادی که در طبقه های بالا به تماشای نبردهای تن به تن می پرداختند، کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرند. با تماشای تصاویری که در ادامه قرار دادیم بیشتر می توانید شکل دقیق این قسمت را متوجه شوید.
4- اتاق ها
در بنای آمفی تئاتر آسپندوس چند اتاق تو در تو وجود دارد که امروزه از آن ها برای برگزاری نمایشگاه های موقتی استفاده می شود؛ اما در قدیم، این اتاقک ها محل نگهداری حیوانات وحشی بودند. گلادیاتورها و بـرده ها نیز یک یا دو روز پیش از نبردشان را در این مکان ها می گذراندند تا برای جنگ تن به تن آماده شوند.
*متاسفانه تصویر مناسبی از این بخش در دست نیست.
5- دیوار پشت صحنه | Scaenae
اگر به عکس ها دقت کنید، خواهید دید که در پس زمینه صحنه نمایش این سازه، دیواری بلند وجود دارد که پر است از تزیینات و گچ بری های ریز و درشت. در معماری رومی و یونانی به این قسمت از بنای آمفی تئاتر ها "Scaenae" یا دیوار پشت صحنه گفته می شد. این دیوار در آسپندوس سه ورودی و خروجی دارد که یک درِ آن اصلی و بزرگ و دو درِ دیگر کوچک و تقریبا پنهان هستند. پادشاهان نیز از همین در بزرگ وارد آمفی تئاتر می شدند. دو برج هم در دو سوی این قسمت به چشم می خورند که هم جنبه زیبایی داشته اند و هم برای بالا بردن استحکام بنا آن ها را ساخته اند. برخی اعتقاد دارند که چنین ستون هایی تنها در بناهای امپراتوران به چشم می خورد. در بناهای یونانی، معمارانِ به نام، اسم خود را در کتیبه ای در قسمت پایینی این ستون ها ثبت می کردند تا یادشان برای همیشه جاودان بماند.
6- راهروها
آمفی تئاتر آسپندوس پر است از راهرو های پیچ در پیچ. این راهروها سقف های بلندی دارند و به صورت قوس دار (شبیه به نعل اسب) ساخته شده اند و از بالا تا پایین، تماما سنگی هستند. این گذرگاه ها را با شمشیر و مشعل های کوچک و بزرگ تزیین می کردند. وجود چنین راهروهایی باعث می شد تا مراجعان با سرعت بیشتری به صندلی مورد نظرشان برسند و آسان تر هم از بنا خارج شوند. سلجوقیان این راه های نعلی شکل را مرمت کرده اند و چیزی که امروز شاهد آن هستید، حاصل بازسازی های این سلسله است. هم اکنون به راهروهای این آمفی تئاتر غار نیز گفته می شود.
آخرین ویرایش:
