...zαнrα...*
کاربر نگاه دانلود
يكي از نشانه هاي فرمانروايي گزيدن نامي در خور فرمانروايي بود. به طوري كه از نام داريوش(=دارنده نيكي) بر مي آيد، بايد او اين نام را به هنگام تخت نشيني براي خود برگزيده باشد.خشايارشا نيز كه فرمانروا بر يلان معني مي دهدنامي است ثانوي و مربوط به تخت نشيني. به نوشته فلاويوس يوزفوس اردشير اول نخست از سوي پدر كوروش ناميده شده بود. اما او پس از كشته شدن پدر و رسيدن به فرمانروايي خود را اردشير(فرمانرواي فضيلت) خواند. ديگر شاهان هخامنشي نيز از همين الگو پيروي كردند. دوام آتش هر شاه به اندازه طول حكومت او بود. با مرگ شاه همه آتشكده هاي حكومتي خاموش مي شدند تا با بر تخت نشيني شاه جديد دوباره افروخته شوند. شاه جديد ماليات ها عقب افتاده را مي بخشيد. با مرگ شاه همه مردان موي سر و ريش خود را مي زدند.
مهمترين نشان فرمانروايي شاهان هخامنشي، در كنار لباس با شكوه و دبوس و تخت شاهي، تاج آنان بود. اين تاج با هر پيشينه اي كه داشته باشد، هماني است كه در دوره ساسانيان به بارزترين حد خود مي رسد. با اين تفاوت كه هر يك از شاهان ساساني تاج ويژه خود را داشت، اما هخامنشيان همان تاجي را بر سر مي نهادند كه داريوش طراح آن بود. شايد بزرگي و كوچكي و اندازه تاج ديگر تفاوت آن بود و بس. به گواهي نگاره ها از شاهان هخامنشي كسي جر‍‍‌‌‌‌أت آن را نداشته است كه از تاجي بلندتر از تاج داريوش استفاده كند.
نخستين تاج داريوش هماني است كه او در نگاره بيستون(520ق.م) بر سر دارد و احتمالا از آن كمبوجيه بوده است. اين تاج نواري است زرين، با نقش ستاره هايي هشت پر و ظاهراً مرصع، كه به گمان 15 كنگره داشته است. جز در نگاره بيستون در جايي ديگر به اين تاج بر نمي خوريم و پيداست كه داريوش، با يافتن فرصت، دو تاج ديگر براي خود طراحي كرده است كه در ديگر نگاره هاي داريوش به چشم مي خورد.
از نگاره هاي تخت جمشيد چنين بر مي آيد كه از اين دو تاج يكي براي استفاده در درون كاخ و دربار بوده است و آن ديگري براي استفاده در بيرون از دربار و فضاي آزاد. گمان مي رود كه در ميدان نبرد به جاي تاج، شاه نيز مانند ديگر سپاهيان از باشلق استفاده مي كرده است. در موزائيكي كه از نبرد اسكندر و داريوش سوم در پمپئي به دست آمده است به نمونه خوبي از اين باشلق شاهانه برمي خوريم.
تاج درباري (تاج خانگي) استوانه اي است سرباز از نمد و ظاهراً با روكش طلا، به ارتفاع 20تا 30سانتي متر. تج بيرون از فضاي دربار، برخلاف تاج درباري، كنگره دار بود.داريوش در نگاره آرامگاهش در نقش رستم و در همه نقشهاي مهر ها و سكه ها و همچنين در نگاره هاي درگاه هاي تخت جمشيد، آنجا كه آهنگ ترك دربار و آمدن به فضاي باز را دارد، با اين تاج نشان داده شده است.
لباس رسمي شاه به رنگ سفيد بود كه دربافت پارچه آن رنگ ارغواني پنهان بود. برروي اين لباس شنلي از اطلس زربفت ارغواني پوشيده مي شد كه در وسط قسمت جلو خط سفيد نوار مانندي داشت.
رنگهاي ارغواني در ايران باستان رنگ ويژه ارتشتاران بود و رنگ سفيد از آن روحانيان و رنگ آبي ويژه طبقه سوم (كشاورزان)بود.لباس رسمي شاه كه در زير شنل پوشيده مي شد، به طوري كه از نگاره هاي تخت جمشيد برمي آيد بدون آستين بود و چون خيلي بلند بود به كمك كمربندي پارچه اي در جلو كمي جمع مي شد. شاه دشنه خود را زير اين كمربند فرو مي برد. اين شيوه در مجسمه تمام قد داريوش كه از شوش به دست آمده است به خوبي پيداست.
لباس رسمي درباري(خانگي) شاه بدون شلوار بود. بنابراين پاهاي او آزاد بودند. در نگاره ها مي بينيم كه شاه جوراب شلواري به پا دارد و كفش هاي او از چرمي يك پارچه فراهم آمده اند.
يكي ديگر از ويژگي هايي كه تصوير شاه را متمايز مي كند ريش مجعد و نسبتاً بلند اوست. ريش ولي عهد نيز مانند ريش شاه است، اما ريش بلندپايگان ديگر خيلي كوتاه تر از ريش شاه مي بود.
با نگاره هاي بازمانده از داريوش و ديگر هخامنشيان مي توان به برداشت بسيار خوبي از تخت شاهي و زير پايي آن رسيد. ظاهراً داريوش سوم به سبب قد و پاهاي بلند خود از زيرپايي استفاده نمي كرده است. چون هنگامي كه اسكندر برتخت او نشست درخواست زيرپايي كرد! در نگاه اول چنين پيداست كه اين تخت از چوب خراطي شده است، اما به گمان تخت شاهي از طلا بوده است. دبوس شاهي در دست راست او هم ظاهراً چوب خراطي شده است، اما به نظر اين دبوس هم زرين است. در كتاب مقدس مي خوانيم: هركس، خواه زن و خواه مرد، بدون اجازه به اندرون كاخ درآيد كشته مي شود، مگر اينكه شاه با دبوس زرين خود به سوي او اشاره كند. اشاره با دبوس به نشان بخشش بود. هنگامي كه استر بدون اجازه وارد اندرون كاخ شوش شد، خشايارشا دبوس خود را به طرف او دراز كرد. استر به دبوس نزديك شده و نُك دبوس را گرفت و از مرگ نجات يافت.
مهمترين نشان فرمانروايي شاهان هخامنشي، در كنار لباس با شكوه و دبوس و تخت شاهي، تاج آنان بود. اين تاج با هر پيشينه اي كه داشته باشد، هماني است كه در دوره ساسانيان به بارزترين حد خود مي رسد. با اين تفاوت كه هر يك از شاهان ساساني تاج ويژه خود را داشت، اما هخامنشيان همان تاجي را بر سر مي نهادند كه داريوش طراح آن بود. شايد بزرگي و كوچكي و اندازه تاج ديگر تفاوت آن بود و بس. به گواهي نگاره ها از شاهان هخامنشي كسي جر‍‍‌‌‌‌أت آن را نداشته است كه از تاجي بلندتر از تاج داريوش استفاده كند.
نخستين تاج داريوش هماني است كه او در نگاره بيستون(520ق.م) بر سر دارد و احتمالا از آن كمبوجيه بوده است. اين تاج نواري است زرين، با نقش ستاره هايي هشت پر و ظاهراً مرصع، كه به گمان 15 كنگره داشته است. جز در نگاره بيستون در جايي ديگر به اين تاج بر نمي خوريم و پيداست كه داريوش، با يافتن فرصت، دو تاج ديگر براي خود طراحي كرده است كه در ديگر نگاره هاي داريوش به چشم مي خورد.
از نگاره هاي تخت جمشيد چنين بر مي آيد كه از اين دو تاج يكي براي استفاده در درون كاخ و دربار بوده است و آن ديگري براي استفاده در بيرون از دربار و فضاي آزاد. گمان مي رود كه در ميدان نبرد به جاي تاج، شاه نيز مانند ديگر سپاهيان از باشلق استفاده مي كرده است. در موزائيكي كه از نبرد اسكندر و داريوش سوم در پمپئي به دست آمده است به نمونه خوبي از اين باشلق شاهانه برمي خوريم.
تاج درباري (تاج خانگي) استوانه اي است سرباز از نمد و ظاهراً با روكش طلا، به ارتفاع 20تا 30سانتي متر. تج بيرون از فضاي دربار، برخلاف تاج درباري، كنگره دار بود.داريوش در نگاره آرامگاهش در نقش رستم و در همه نقشهاي مهر ها و سكه ها و همچنين در نگاره هاي درگاه هاي تخت جمشيد، آنجا كه آهنگ ترك دربار و آمدن به فضاي باز را دارد، با اين تاج نشان داده شده است.
لباس رسمي شاه به رنگ سفيد بود كه دربافت پارچه آن رنگ ارغواني پنهان بود. برروي اين لباس شنلي از اطلس زربفت ارغواني پوشيده مي شد كه در وسط قسمت جلو خط سفيد نوار مانندي داشت.
رنگهاي ارغواني در ايران باستان رنگ ويژه ارتشتاران بود و رنگ سفيد از آن روحانيان و رنگ آبي ويژه طبقه سوم (كشاورزان)بود.لباس رسمي شاه كه در زير شنل پوشيده مي شد، به طوري كه از نگاره هاي تخت جمشيد برمي آيد بدون آستين بود و چون خيلي بلند بود به كمك كمربندي پارچه اي در جلو كمي جمع مي شد. شاه دشنه خود را زير اين كمربند فرو مي برد. اين شيوه در مجسمه تمام قد داريوش كه از شوش به دست آمده است به خوبي پيداست.
لباس رسمي درباري(خانگي) شاه بدون شلوار بود. بنابراين پاهاي او آزاد بودند. در نگاره ها مي بينيم كه شاه جوراب شلواري به پا دارد و كفش هاي او از چرمي يك پارچه فراهم آمده اند.
يكي ديگر از ويژگي هايي كه تصوير شاه را متمايز مي كند ريش مجعد و نسبتاً بلند اوست. ريش ولي عهد نيز مانند ريش شاه است، اما ريش بلندپايگان ديگر خيلي كوتاه تر از ريش شاه مي بود.
با نگاره هاي بازمانده از داريوش و ديگر هخامنشيان مي توان به برداشت بسيار خوبي از تخت شاهي و زير پايي آن رسيد. ظاهراً داريوش سوم به سبب قد و پاهاي بلند خود از زيرپايي استفاده نمي كرده است. چون هنگامي كه اسكندر برتخت او نشست درخواست زيرپايي كرد! در نگاه اول چنين پيداست كه اين تخت از چوب خراطي شده است، اما به گمان تخت شاهي از طلا بوده است. دبوس شاهي در دست راست او هم ظاهراً چوب خراطي شده است، اما به نظر اين دبوس هم زرين است. در كتاب مقدس مي خوانيم: هركس، خواه زن و خواه مرد، بدون اجازه به اندرون كاخ درآيد كشته مي شود، مگر اينكه شاه با دبوس زرين خود به سوي او اشاره كند. اشاره با دبوس به نشان بخشش بود. هنگامي كه استر بدون اجازه وارد اندرون كاخ شوش شد، خشايارشا دبوس خود را به طرف او دراز كرد. استر به دبوس نزديك شده و نُك دبوس را گرفت و از مرگ نجات يافت.
