☼اساطیر ایرانی☼

  • شروع کننده موضوع Elka Shine
  • بازدیدها 582
  • پاسخ ها 34
  • تاریخ شروع

Elka Shine

مدیر بازنشسته
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2016/07/11
ارسالی ها
4,853
امتیاز واکنش
14,480
امتیاز
791
بهرام ، وهرام (وَرَثرَغنَه)
وجودی است انتزاعی، و تجسمی است از یک اندیشه. ورثرغنه به معنی درهم‌شکنندۀ مقاومت، صفت خدای پرآوازه و دلیر هندی، این دره، از گروه دئِوَه هاست. ایندره در تحول اندیشه‌ها، در گذار خود از هند به ایران به‌صورت موجودی منفی درمی‌آید و تبدیل به «دیو» در مفهوم امروزی خود می‌شود و در مقابل اردیبهشت امشاسپند قرار می‌گیرد، ولی ورثرغنه که صفت ایندره بوده به ایزد مهمی به نام بهرام تبدیل می‌شود. بهرام خدای جنگ است و تعبیری است از نیروی پیشتاز مقاومت‌ناپذیر پیروزی که به‌صورت‌های گوناگون تجسم می‌یابد. هرکدام از این صورت‌ها نمایندۀ یکی از توانایی‌های اوست. او به‌صورت‌هایی چون باد تند، گاو نر زرد گوش زرّین شاخ، اسب سفید با سازوبرگ زرّین، شتر بارکش تیزدندانی که پای بر زمین می‌کوبد و پیش می‌رود، گراز تیزدندانی که به یک حمله می شکد، جوان زورمندی به سن آرمانی پانزده‌سالگی، پرندۀ تیزپروازی که احتمالاً تجسمی ازباز است، قوچ دشتی، بز نر و سرانجام به‌صورت مردی دلیر که شمشیری زرّین تیغه در دست دارد، تجسم می‌یابد. از این تجسم‌ها، دو تجسم از محبوبیت بیشتری برخوردار است: یکی به‌صورت پرنده تیزپرواز(احتمالاً باز) و دیگری به‌صورت گراز که در
Please, ورود or عضویت to view URLs content!
نمادی از نیرومندی بود. بهرام درفش دار ایزدان مینوی و مسلح‌ترین آن‌هاست. ازنظر نیرو، نیرومندترین، ازنظر پیروزی، پیروزترین و ازنظر فرّه، فرّه مندترین است. او بر شرارت آدمیان و دیوان غالب می‌آید و نادرستان و بدکاران را به عقوبت گرفتار می‌کند. اگر به شیوه‌ای درست او را نیایش کنند پیروزی می‌بخشد و نمی‌گذارد که سپاه دشمن وارد کشور آریایی گردد و بلا بر آن نازل شود. هنگام نبرد، نخستین سپاه آریایی که او را به یاری طلبد به پیروزی می‌رسد.



1828dd2716d17c4a35883d546c740d0f-425


ایزد بهرام

بهرام دریکی از صورت‌های خود یعنی گُراز، ایزد مهر را همراهی می‌کند که نمادی مناسب از نیروی پیشتاز پیروزی است. بهرام در میان سربازان از محبوبیت خاصی برخوردار بوده است و احتمالاً آن‌ها بوده‌اند که آیین نیایش او را به سرزمین‌های دوردست بـرده‌اند.


معتبرترین آتش آیینی زردشتیان به نام بهرام است.
Please, ورود or عضویت to view URLs content!
آتش بهرام، شاهِ پیروزمند آتش‌هاست. بانام اورمزد، این آتش را به یاری می‌خوانند و از او می‌خواهند که در برابر قوای تاریکی آنان را نیرو بخشد. همتای او در میان خدایان یونانی مارس یا مریخ است، ولی در مقایسه، بهرام از محبوبیت بیشتری برخوردار است.



Please, ورود or عضویت to view URLs content!
. سه گروه آتش آیینی وجود دارد: آتش بهرام، آتش آدُران و آتش بهرام قداست خاصی دارد؛ برای اینکه با تشریفاتی طولانی آماده می‌شود. شانزده آتش را از منابع مختلف جمع‌آوری می‌کنند و آنگاه ۱۱۲۸بار آن را تطهیر می‌کنند، یعنی هیزم را روی آتش می‌گیرند؛ وقتی با گرمای آتش، این هیزم شعله‌ور شد، یک سال به درازا می‌کشد. تعداد آتش‌های بهرام محدود است و به مراقبت خاص نیاز دارد. آتش‌های آدران و دادگاه از اهمیت بسیار کمتری برخوردارند.


 
  • پیشنهادات
  • Elka Shine

    مدیر بازنشسته
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2016/07/11
    ارسالی ها
    4,853
    امتیاز واکنش
    14,480
    امتیاز
    791
    رَپیتوین/ رَپیثون
    به معنی نیمروز (ظهر) و سرور و نگهبانان گرمای نیمروز است که زمانی مقدس در اسطوره‌های ایرانی است. آفرینش در این لحظه از زمان صورت می‌گیرد و بازسازی جهان نیز در این زمان خواهد بود. ریپتوین قرین و همکار لازم و سودبخشی برای ایزد تیشتر است. هر زمان که دیو زمستان به جهان هجوم می‌آورد ریپتوین در زیرزمین پناه می‌گیرد و آب‌های زیرزمینی را گرم نگاه می‌دارد تا گیاهان و درختان از بین نروند.

    بازگشت سالانه او در بهار بازتابی از پیروزی نهایی خیر است که وی بر آن سرپرستی خواهد داشت. آمدن ریپتوین زمانی است برای شادی و امید به رستاخیز، و نمادی از برتری آفرینش نیک است. جشن ریپتوین بخشی از جشن نوروز است و در وقتی است که دیو سرما می‌رود و ریپتوین شادمان به زمین بازمی‌گردد. شادی او از این است که ریشه‌های درختان و گیاهان را با گرمای خود زنده نگاه داشته است تا دوباره بتوانند جوانه زنند و ریشه کنند.

     

    Elka Shine

    مدیر بازنشسته
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2016/07/11
    ارسالی ها
    4,853
    امتیاز واکنش
    14,480
    امتیاز
    791
    ایزدان
    پس از آفرینش امشاسپندان، اورمزد ایزدان را می‌آفریند که قوای منفی مقابل آن‌ها دیوان هستند. دیوان در دنیای اهریمنی قرار دارند و از آفریده‌های اورمزدند.

    شماری از ایزدان از خدایان باستانی هستند، یعنی پیش از زردشت نیز جنبۀ خدایی داشته‌اند مانند مهر، ناهید، وای، تیشتر، بهرام و رپیثوین. برخی با آیین‌های دینی ارتباط دارند مانند ایزد آتش و ایزد هوم، و بعضی از آن‌ها مفاهیم اخلاقی و انتزاعی هستند که تشخیص یافته‌اند مانند مفهوم راستی. حتی نام امشاسپندان نیز در این مقوله قرار می‌گیرد و برخی نماد پدیده‌های طبیعی هستند مانند ایزد خورشید و آسمان. تعدادی نیز از قهرمانان‌اند که دارای برخی ویژگی‌های مینوی هستند. ما در این بخش با ایزدان آشنا می‌شویم و همچنین به قهرمانان و فرمانروایان در دوران گیتیی و اسطورۀ آفرینش خواهیم پرداخت.

    ایزدان در منتها یا تصویرپردازی‌های اساطیری توصیف‌شده‌اند. گرچه گاهی توصیفات بشری نیز دارند، ویژگی‌های ایزدی آن‌ها ورای انسان‌هاست مانند ایزد مهر که هزار گوش و ده هزار چشم دارد، یا بهرام که به صورت‌های گوناگون درمی‌آید.

    در باورهای
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
    هر شخصیت مینوی استعداد آن را دارد که صورت مادی داشته باشد و حتی برخی بر این عقیده‌اند که جهان این‌چنین به وجود آمده که جهان مینوی صورت گیتیی به خود گرفت و ازاین‌روست که موجودات آسمانی می‌توانند به شکل‌های گوناگون مادی درآیند، مانند تیشتر و بهرام.

    خدایان مهم بر گردونه سوارند، گردونه‌هایی با چهار اسب. اسب‌ها غالباً تناسبی با خدای گردونه دارند، مثلاً چهار اسب گردونه آناهیتا، ابر، باران، برف و تگرگ هستند.


    خدایان سلسله مراتبی دارند. برخی از آن‌ها از اهمیت بیشتری برخوردارند و برخی وظایف کم‌اهمیت‌تری بر عهده‌دارند. در کل، طبقه‌بندی این خدایان کار آسانی نیست. ما تا حد امکان، به نسبت اهمیت و قدمت و به‌تناسب وظایف و اختیاراتشان به معرفی آن‌ها در پست های بعدی می‌پردازیم.



    %D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA2.jpg


    یک ایزد متعلق به دوران باستان

     

    Elka Shine

    مدیر بازنشسته
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2016/07/11
    ارسالی ها
    4,853
    امتیاز واکنش
    14,480
    امتیاز
    791
    اَپام نپات یا بُرزایزد ، ایزد باستانی
    ایزدی است بسیار قدیمی به معنی تخمۀ آب‌ها و یکی از سه خدای بزرگی است که لقب اهورا داشته‌اند و این خود گویای اعتبار اوست. بُرزایزد که نامی آشنا در اسطوره‌های ایرانی است در حقیقت لقبی برای اپام نپات به شمار می‌آید. در زامیادیشت – یشتی که به نام زمین است اما بیشتر مطلب آن مربوط به فرّه است – اپام نپات به‌عنوان ایزدی نیرومند و بلندبالا و دادرس دادخواهان ستایش می‌شود و صفت تند یا تیز اسب دارد و خواسته او این است که به فرّه ای که درنبرد «ایزد آتش» با اژدهای سه پوزۀ بد دین«ضحاک» به‌سوی دریای فراخکرد
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
    گریخته است دست یابد. این ایزد کم‌کم در برابر اردوی سوره آناهیتا
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
    رنگ می‌بازد و قدرت و ویژگی‌هایش را به این ایزد بانو منتقل می‌کند.



    2018_5b7d995d5b9e5_tarikhema.jpg


    اَپام نپات


     

    Elka Shine

    مدیر بازنشسته
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2016/07/11
    ارسالی ها
    4,853
    امتیاز واکنش
    14,480
    امتیاز
    791
    تیشتَر (تیشتریه)۱

    خدایی است که با باران ارتباط دارد و ازاین‌رو، اصل همۀ آب‌ها، سرچشمه باران و باروری است. در منتها صورت متجلی او را«ستارۀ تابان شکوهمند» نام‌بـرده‌اند که احتمالاً همان شِعرای یمانی (سهیل)است. در تیشتریشتِ اوستا، نبرد این ایزد با دیوِ«اَپوش» که دیو خشک‌سالی و خشکی است روایت‌شده است. این دیو باران را از باریدن بازمی‌دارد. تیشتر با یاری مینوی۲ خرد و با همکاری ایزد باد، آب را به بال می‌راند و به یاری ایزد بُرز(اپام نپات) و فروهر۳ نیکان و به یاری ایزد هوم و بهمن امشاسپند به نبرد این دیو خشک‌سالی می‌رود.



    تیشتر نخست به مدت ده شبانه‌روز به‌صورت مرد جوان بلندقامتی درمی‌آید تا در آسمان پرواز کند و از ابرها بر زمین باران بفرستند؛ بارانی که هر قطره آن به‌اندازه جامی است و به بالای مردی. آب زمین را فرامی‌گیرد و جانوران موذی از میان می‌روند و شماری از آن‌ها به سوراخ‌ها فرو می‌شوند. آنگاه مینوی باد با وزیدن خود آب‌ها را به کرانه‌های زمین می‌برد و دریای فراخکرد به وجود می‌آید. در ده شبانه‌روز دوم تیشتر به شکل گاوی زرّین شاخ درمی‌آید و در آسمان پرواز می‌کند و از ابرها باران می‌باراند. در ده شبانه‌روز سوم به شکل اسبی درمی‌آید زیبا، سفید، زرّین گوش و با سازوبرگ زرّین، و در آسمان پرواز می‌کند و از ابرها باران می‌باراند. جانوران زیان‌بخش و زهرآگین همه هلاک می‌شوند و در زمین فرو می‌روند. نسیم ایزدی می‌وزد و آب‌ها به دورترین نقطه می‌روند. تیشتر در هیئت اسب سفید زیبا برای پاک کردن زمین از زهر جانوران زیان‌بخش به دریای فراخکرد فرو می‌رود و در آنجا با دیو اَپوش که به شکل اسب سیاهی است بی‌یال و بریده گوش و با دم سیاه و کوتاه ظاهری ترسناک، روبه‌رو می‌شود.



    در آغاز اپوش نیرومندتر است و ایزد باران شکست می‌خورد. دیو اپوش او را هزار گام از دریای فراخکرد دور می‌کند.خشکی و تشنگی برجهان غالب می‌شود. تیشتر شکایت به اورمزد می‌برد که ناتوانی او از این است که مردم نیایش شایسته‌ای برای او به‌جای نیاورده‌اند. اورمزد به او نیروی ده مرد جوان، ده شتر، ده ورزای جوان، ده کوه و ده رود می‌بخشد. این دو در برابر هم قرار می‌گیرند، دیوار پوش به هراس می‌افتد و می‌گریزد و تیشر او را هزار گام از دریا دور می‌کند و آب را از دریا برمی‌گیرد و به بالا می‌برد و باد ابرهای باران‌زا را به این‌سو و آن‌سو می‌راند. تیشتر گر خود را بر آتش وازیشته۱ که در ابرهاست می‌کوبند. این آتش شراره می‌کشد و همکار دیو اپوش که دیو سپنجروش۲ (سپنجکر)۳ نام دارد از وحشت خروشی برمی‌آورد و هلاک می‌شود۴ و بار دیگر باران بیش‌ازپیش با قطراتی به بزرگی سر گاو و سر انسان بر هفت‌کشور فرومی‌ریزد. آب‌ها بدون مانع به مزرعه‌ها و چراگاه‌ها جاری می‌شوند. تیشر ده شبانه‌روز باران فرومی‌آورد و با این باران، زهری که از جانوران موذی در زمین باقی‌مانده است با آب می‌آمیزد و به دریا می‌رود. شوری و تلخی آب‌های دریاها از آن است. پس از سه روز باز باد ایزدی برمی‌خیزد و آب‌ها را به انتهای زمین می‌برد و از این آب‌ها سه‌دریای بزرگ، بیست‌وسه دریای کوچک، دو چشمه و دو رود پر آب پدید می‌آید. تیشتر عمل زندگی‌بخش دارد. در آغاز آفرینش گیتیی، در حملۀ اهریمن، نقش پخش آب‌ها و دانه‌ها از طریق آب‌ها در جهان به عهدۀ اوست. او ضمناً سرور همۀ ستارگان و حامی سرزمین آریایی است. او فرزند عطا می‌کند و جادوگران را در هم می‌شکند.



    download-28.jpg


    طرحی از تیشتَر







    ۱.در بندهشن آمده است که تیشر همان تیر است. برخی عقیده دارند که «تیری» که صورت کهن‌تر تیر است خدای مستقلی بوده است با صفاتی همانند تیشر و متعلق به نواحی غربی ایران و بعدها این دو به‌صورت خدای واحدی درآمده‌اند.

    ۲.یکی از معانی مینو«روان و روح»است و نماد هر عنصر مادی و معنوی در دنیای مینوی

    ۳.فروهر یا فروشیه ها گروه معروفی در اساطیر ایران هستند. مانند همۀ آفریدگان مادی که یک اصل مینوی دارند هر انسانی هم یک «خودِ» آسمانی دارد که فروهر یا فروشی (روح محافظ)اوست. هر بدی که آدمی بر روی زمین بکند«خود» آسمانی او تأثیرناپذیر می‌ماند. به‌عبارت‌دیگر روح پاسبان آدمی است که پیش از تولد وجود دارد و پس از مرگ نیز باقی می‌ماند.

    ۴.بنا بر باورهای اساطیری ایران، در جهان پنج گونه آتش مینوی هست


    ۵.آتش برزیسوه (Barzisavah)که در برابر اورمزد می‌سوزد.

    ۶.آتش وهوفریانه (Vohufrayana)که در تن مردمان و جانوران جای دارد.

    ۷.آتش اوروازیشته(Urvazishta)که در گیاهان است.

    ۸.آتش وازیشته(vazishta)که در ابرهاست.

    ۹.آتش سپنیشته(Spanishta)که در کانون‌های خانوادگی جای دارد.

    ۱۰.Spanjarush

    ۱۱. Spanjgar
     
    بالا