آرامگاه کمالالملک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
آرامگاه کمالالملک
نام آرامگاه کمالالملک
کشور
ایران
استان خراسان
شهرستان نیشابور
بخش مرکزی
اطلاعات اثر
نوع بنا آرامگاه
دورهٔ ساخت اثر
پهلوی دوم
اطلاعات ثبتی
تاریخ ثبت ملی ۱۹۶۳ میلادی در مراسم رونمایی
آرامگاه کمالالملک بنایی است در شهر نیشابور که مدفن کمالالملک است. موقعیت این بنا در نزدیکی آرامگاه عطار نیشابوری در محله شادیاخ در نیشابور (شهر کهن) و موقعیت کنونی در خیابان عرفان (نیشابور) است.
طراح این بنای یادبود هوشنگ سیحون است و در مراسمی در تاریخ ۱ آوریل۱۹۶۳ --۱۲فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی با حضور فرح پهلویرونمایی شد. سازندگان این آرامگاه چند کارگر نیشابوری بودند که در مراسم رونمایی از آنان توسط دولت وقت قدردانی شد.
محتویات
[ویرایش][/paste:font]
این بنا در نقشه از دو مدول (پیمون) مربعی شکل تشکیل شدهاست که مستطیلی با تناسب ۱ بر ۲ را میسازند. اضلاع مربع در نما با یک قوس نیم دایره خود نمایی میکنند؛ حجم بنا از قوسهایی متقاطع که بر روی اقطار مربع زده شدهاند پدید آمده که این فوسهای متقاطع، «تاقهای چهاربخش» را که در معماری سنتی ایران بسیار دیده شدهاند را تداعی میکنند و احتمالاً منبع الهام طراح نیز بودهاست. طراح با بهرهگیری خلاقانه از قوس و با پیچشی که در ایده کلی آن ایجاد کرده، به نتیجهای ظاهراً متفاوت با هندسهای پیچیده دست یافتهاست. این طرح نوآورانه با بهکارگیری سازه پوستهای بتنی اجرا شدهاست.
در بنای یادبود کمال الملک دو نوع قوس به شرح زیر دیده میشود. شش قوس نیم دایره نما که نسبت دهانه به ارتفاع آنها ۱ به ۲/۱ است، چهار قوس متقاطع که بر روی اقطار دیده میشوند. همچنین در پایین قوسهای اصلی نما از روبرو دو قوس کوتاهتر نیز وجود دارند که در واقع تلاقی قوسهای متقاطع هستند. شاید بتوان گفت حجم کلی بنا از پوستهای سه بعدی در فضا حاصل آمدهاست که در یک حرکت نرم دو نوع قوس یاد شده را به هم پیوند میدهند. این قوسها و پوشش آنها در بالا، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آوردهاند که ابتکاری هندسی بوده، اوج خلاقیت معماری را در بهرهگیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان میدهد.[نیازمند منبع] در این بنا نیز همانند آرامگاه خیام هندسه نقشی شایان توجه دارد و پیوند عمیق این بنا را با نظام معماری ایرانی برقرار کردهاست.
تزیینات استفاده شده برای آرامگاه کمال الملک کاشی معرق است که نقوش آنها بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نما بکار گرفته شدهاند و به سمت خط تقارن قوسها این نقوش کوچک و کوچکتر میشوند. به گفته طراح، کاشی معرق، معماری کاشان یعنی محل زادگاه کمال الملک را یادآور میشود. نمای بنا و تزیینات و همچنین رنگ کاشیها، هماهنگی فراوانی با آرامگاه عطار، که در کنار آن است، دارد؛ به گونهای که شاید بازدید کننده در نگاه نخست گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند.[نیازمند منبع]
سنگ قبر[ویرایش]
سنگ قبر کمال الملک همچون سایر سنگهای مزاری که سیحون در آرامگاه ظهیرالدوله تهران طراحی کردهاست، یکپارچه از سنگگرانیت و با بافت خشن بوده، در قسمت بالای سنگ که مرتفع و زاویه دار تراشیده شدهاست، نقش برجستهای از کمال الملک توسط شاگرد ایشان مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی سنگکاری گردیدهاست.
نگارهها[ویرایش]
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
آرامگاه کمالالملک
نام آرامگاه کمالالملک
کشور
استان خراسان
شهرستان نیشابور
بخش مرکزی
اطلاعات اثر
نوع بنا آرامگاه
دورهٔ ساخت اثر
اطلاعات ثبتی
تاریخ ثبت ملی ۱۹۶۳ میلادی در مراسم رونمایی
آرامگاه کمالالملک بنایی است در شهر نیشابور که مدفن کمالالملک است. موقعیت این بنا در نزدیکی آرامگاه عطار نیشابوری در محله شادیاخ در نیشابور (شهر کهن) و موقعیت کنونی در خیابان عرفان (نیشابور) است.
طراح این بنای یادبود هوشنگ سیحون است و در مراسمی در تاریخ ۱ آوریل۱۹۶۳ --۱۲فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی با حضور فرح پهلویرونمایی شد. سازندگان این آرامگاه چند کارگر نیشابوری بودند که در مراسم رونمایی از آنان توسط دولت وقت قدردانی شد.
محتویات
[ویرایش][/paste:font]
این بنا در نقشه از دو مدول (پیمون) مربعی شکل تشکیل شدهاست که مستطیلی با تناسب ۱ بر ۲ را میسازند. اضلاع مربع در نما با یک قوس نیم دایره خود نمایی میکنند؛ حجم بنا از قوسهایی متقاطع که بر روی اقطار مربع زده شدهاند پدید آمده که این فوسهای متقاطع، «تاقهای چهاربخش» را که در معماری سنتی ایران بسیار دیده شدهاند را تداعی میکنند و احتمالاً منبع الهام طراح نیز بودهاست. طراح با بهرهگیری خلاقانه از قوس و با پیچشی که در ایده کلی آن ایجاد کرده، به نتیجهای ظاهراً متفاوت با هندسهای پیچیده دست یافتهاست. این طرح نوآورانه با بهکارگیری سازه پوستهای بتنی اجرا شدهاست.
در بنای یادبود کمال الملک دو نوع قوس به شرح زیر دیده میشود. شش قوس نیم دایره نما که نسبت دهانه به ارتفاع آنها ۱ به ۲/۱ است، چهار قوس متقاطع که بر روی اقطار دیده میشوند. همچنین در پایین قوسهای اصلی نما از روبرو دو قوس کوتاهتر نیز وجود دارند که در واقع تلاقی قوسهای متقاطع هستند. شاید بتوان گفت حجم کلی بنا از پوستهای سه بعدی در فضا حاصل آمدهاست که در یک حرکت نرم دو نوع قوس یاد شده را به هم پیوند میدهند. این قوسها و پوشش آنها در بالا، اشکال هندسی مخروطی شکلی را بوجود آوردهاند که ابتکاری هندسی بوده، اوج خلاقیت معماری را در بهرهگیری از عناصر معماری سنتی ایران در ترکیبی جدید و موزون نشان میدهد.[نیازمند منبع] در این بنا نیز همانند آرامگاه خیام هندسه نقشی شایان توجه دارد و پیوند عمیق این بنا را با نظام معماری ایرانی برقرار کردهاست.
تزیینات استفاده شده برای آرامگاه کمال الملک کاشی معرق است که نقوش آنها بسیار هنرمندانه بر روی سطوح منحنی نما بکار گرفته شدهاند و به سمت خط تقارن قوسها این نقوش کوچک و کوچکتر میشوند. به گفته طراح، کاشی معرق، معماری کاشان یعنی محل زادگاه کمال الملک را یادآور میشود. نمای بنا و تزیینات و همچنین رنگ کاشیها، هماهنگی فراوانی با آرامگاه عطار، که در کنار آن است، دارد؛ به گونهای که شاید بازدید کننده در نگاه نخست گمان کند که این بناها بخشی از هم هستند.[نیازمند منبع]
سنگ قبر[ویرایش]
سنگ قبر کمال الملک همچون سایر سنگهای مزاری که سیحون در آرامگاه ظهیرالدوله تهران طراحی کردهاست، یکپارچه از سنگگرانیت و با بافت خشن بوده، در قسمت بالای سنگ که مرتفع و زاویه دار تراشیده شدهاست، نقش برجستهای از کمال الملک توسط شاگرد ایشان مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی سنگکاری گردیدهاست.
نگارهها[ویرایش]
-
بنای آرامگاه
-
سنگ قبر کمالالملک
-
سنگ قبر کمالالملک
-
بنای آرامگاه
-
بنای آرامگاه