فارس باغ نظر شیراز | میزبان موزه پارس

فاطمه صفارزاده

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2018/02/22
ارسالی ها
9,452
امتیاز واکنش
41,301
امتیاز
901
محل سکونت
Mashhad
چرا بازدید از باغ نظر و موزه پارس؟

  • این موزه در یکی از باغ های قدیمی شیراز برپا شده است.
  • کریم خان زند پس از مرگش در این مکان به خاک سپرده شد.
  • از این موزه با عنوان قدیمی ترین موزه استان فارس یاد می شود.
  • ساختمان موزه و باغش یادگاری ارزشمند از دوره زندیه است.
Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

آشنایی با باغ نظر | میزبان گنجینه تاریخی موزه پارس
در خیابان زند شیراز می توان سراغ یکی از جاذبه های شهر بهارنارنج ها را گرفت که باغ نظر نام دارد؛ باغی تاریخی و به جای مانده از دوران زندیه که عمارتی چشم گیر را درون خود دارد و زمانی محل پذیرایی از مهمانان ویژه بوده است. در میان این باغ، موزه ای به نام موزه پارس برپاست که به عنوان قدیمی ترین موزه استان فارس شناخته می شود. بنای موزه یک عمارت هشت‌ضلعی است؛ بنایی که توسط کریم‌خان زند در میان باغ نظر ساخته شد تا در آن میزبانی شایسته ای از مهمانان و سفیران خارجی به عمل آید و حکومت مکان مناسبی برای مراسم رسمی و اعیاد مختلف داشته باشد. در سال ۱۳۱۵ خورشیدی کاربری این عمارت به همت انجمن آثار ملی ایران و با مشارکت شادروانان علی اصغر حکمت شیرازی، علی سامی و فریدون توللی تغییر یافت و به عنوان اولین موزه فارس شروع به کار کرد.

امروزه این باغ تاریخی و ساختمان درونش موزه ای ست که می توانید در آن اشیای فلزی، سفالی، انواع سکه‌ها و مهرها و… از هزاره چهارم پیش از میلاد تا دوره معاصر را ببینید و سفری در سه دوره پیش از تاریخ، تاریخی و اسلامی داشته باشید. بد نیست بدانید که باغ نظر در دوره‌های مختلف بر اساس نوع کاربری، به نام های مختلفی خوانده می شد که برخی از آنها عبارتند از: باغ حکومتی، باغ شاهزاده، آرامگاه وکیل و باغ موزه. نام این اثر از تاریخ ۱۵ آذر ۱۳۱۴ با شماره ثبت ۲۴۴ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد و گنجینه ای ارزشمند برای کشورمان به شمار می رود.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

Please, ورود or عضویت to view URLs content!
 
  • پیشنهادات
  • فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    بخش های مختلف باغ نظر

    برای مجموعه باغ نظر و موزه پارس می توان دو بخش را در نظر گرفت که در ادامه به آنها سر می زنیم:

    1- باغ نظر

    باغ نظر، باغی کاملا ایرانی است که سروهای آزاد در آن قدبرافراشته اند و درخت‌های نارنج در گوشه گوشه اش به چشم می خورند. در میان درختان باغ، درختانی وجود دارند که توسط سازمان حفاظت آثار باستانی ایران با نام «درختان کهن» به ثبت رسیده اند. امروزه تنها بخش کوچکی از این باغ کهن و وسیع باقی مانده است که مساحت آن به ۷۷۰۰ مترمربع و مساحت زیر بنای آن به ۵۸۴ مترمربع می رسد.

    حوض هایی در این باغ دیده می شوند که در گذشته سیستم آبرسانی آنها با قنات رکن آباد ارتباط داشته است. سنگاب بزرگی در ورودی اصلی باغ قرار دارد؛ یک ظرف سنگی بزرگ که در گذشته آب در آن می ریختند و برای وضو گرفتن یا آشامیدن استفاده می کردند. این سنگاب بر روی پایه ای قرار گرفته است که گل های برجسته آن را در آغـ*ـوش دارند. سنگاب باغ نظر به مسجد جامع عتیق شیراز تعلق داشت که پس از ایجاد موزه به این مکان انتقال یافت.

    مطلب مرتبط

    • آشنایی با مسجد جامع عتیق شیراز
    در گذشته در چهار سوی ساختمان موجود در باغ، چهار حوض و آبنما وجود داشت که دو تای آنها بسیار بزرگ بودند. در سال 1313 خورشیدی و در جریان ساخت خیابان زند، آبنمای شمالی تخریب و سنگ های آن به باغ آرامگاه حافظ منتقل شد. با آن سنگ ها دو حوض در صحن جنوبی و دو حوض در صحن شمالی آرامگاه حافظ ساختند. امروزه یک حوض بزرگ و دو حوض کوچک در سه طرف عمارت کلاه فرنگی دیده می شود که لبه های آنها ازسنگ های بزرگ یکپارچه هستند و در وسط آنها فواره های سنگی خودنمایی می کنند. آب این فواره ها از منبع آبی در پشت کتابخانه ملی (شهیدآیت الله دستغیب) تامین می شد که در سال ۱۳۲۹ در جنوب باغ ساخته شده بود.

    باغ، گذرگاه هایی دارد که از میان درختان و گل ها عبور کرده اند. در این گذرگاه ها صندلی هایی برای بازدیدکنندگان قرار گرفته است.

    CZ6koLpOxflyGpSD-1539977340167.jpg

    Sajad Sharifzade
    C7LWmDJLw3mqBrCm-1539977341478.jpg

    gBwsibmwqQT0QQcj-1539977353818.jpg

    2- ساختمان موزه | عمارت کلاه فرنگی

    باغ نظر را با نام باغ حکومتی نیز می شناختند. این باغ بیشتر به خاطر ساختمان درونش شهرت پیدا کرد؛ یک عمارت کلاه فرنگی که از حیث تزیینات شاهکاری در دوران خود به شمار می آمد. کوشک یا کلاه‌فرنگی ساختمانی است در فضای باز و مشجر که از همه طرف یا برخی جبهه ها به باغ محدود می شود. در میان این باغ عمارتی با چهار شاه نشین و چهار اتاقک قرار دارد که نقش‌های آجری، کاشی کاری و نگارگری و ... تزیینات آن را شامل می شوند. کف عمارت یا همان ساختمان موزه پارس حدود 1.5 متر از سطح باغ ارتفاع دارد و به صورت هشت ضلعی نامنظم ساخته شده است. چهار ضلع این عمارت ده متر و چهار ضلع دیگرش پنج متر طول دارند و ارتفاع ساختمان به حدود 12 متر می رسد. چهار شاه نشین و چهار گوشواره در چهار گوشه این عمارت به چشم می خورد.

    چهار پلکان سنگی یکپارچه و حجاری شده راه ارتباطی باغ با داخل بنا است. وقتی به بنا وارد می شوید به یک بخش مرکزی گنبددار با کفپوش سنگی می رسید و چهار شاه نشین جانبی را می بینید که در حدفاصل آنها یک اتاق وجود دارد. در وسط عمارت نیز یک حوض هشت گوش و آبنما از جنس سنگ مرمر یکپارچه ساخته شده است. سقف و شاه نشین ها، دیوارهای تالار مرکزی و اتاق های گوشواره (زاویه)، مزین به مقرنس‌کاری هستند. حد فاصل هر شاه نشین یک اتاق زاویه ساخته شده است و هر دو اتاق زاویه یک بخاری دیواری دارند. اتاق ضلع شمال شرقی کمی متفاوت است و مقرنس‌کاری و نقوش آن جلوه ای دیگر دارد. گویی این اتاق مهم تر و زیباتر از اتاق های دیگر است. ازاره (1)های این قسمت از سنگ مرمر هستند و نقاشی‌های ظریف رنگ و روغن دارند که توسط استاد بدر آقای سامی مورد مرمت قرار گرفته اند. از ویژگی های معماری این بنا می توان به استفاده از ازاره های یک تکه اشاره کرد که در محل زاویه هیچ برشی ندارند. استفاده از ازاره های یک تکه به این معناست که سنگ‌ها ابتدا در محل نصب و سپس حجاری شده اند.
     

    فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    تزیینات چشم نواز

    گچ بری‌های دوره زندیه، مقرنس و قطاربندی (2) های بسیار ساده هستند که با یکی از هنرهای سنتی و سبک های نقاشی ایرانی به نام لایه چینی مزین شده اند. کاربرد کاشی کاری با نقش گل و مرغ شیرازی یکی از ویژگی های تزیینات داخلی بنا به شمار می رود که مربوط به دوران زندیه هستند. وجود اِسپَرها در بالای عمارت نیز جالب توجه است؛ اِسپَر قسمتی قائم و بدون پنجره است که میان سرستون و لبه بام قرار دارد و پیشانی نیز خوانده می شود. در کنار اسپرها لچکی های (سه گوش های) کاشی کاری شده نیز بسیار زیبا به نظر می رسند. نگاره ها و تزیینات در چهار ضلع به صورت قرینه منظره شکارگاه و روایت بر تخت نشستن حضرت سلیمان را تصویر کشیده اند.

    نقاشی های بسیار زیبایی بر روی دیوارها دیده می شود که از نظر هنری اثری کم نظیر به حساب می آیند. روی بدنه و طاقچه های تالار مرکزی عمارت ده نقاشی دیده می شود که نقاشان دوره زندیه از جمله آقا صادق نقاش، مجالسی را در آن نقش کرده اند. صحنه هایی از جنگ نادرشاه افشار با محمد شاه هندی، داستان شیخ صنعان و دختر ترسا، داستان رعنا و زیبا(یوسف و زلیخا) و صحنه ای از یک مکتب خانه بخشی از چیزهایی هستند که در این نقاشی ها می بینید.

    طاق ها و میان طاق های عمارت به صورت منظم و از گچ هستند که نقاشی‌های گل و مرغ و خطوط اسلیمی بر روی آنها دیده می شود. به دستور آقامحمدخان قاجار آسیب هایی را به این نقاشی ها زدند و در سال ۱۳۴۵ و ۱۳۶۴ خورشیدی سقف شاه نشین شمالی لایه‌برداری شد تا نقاشی‌های دوره زندیه دوباره پدیدار شوند. استاد محمدباقر جهانمیری با رنگ های گیاهی، این نقاشی ها را به سبک دوره زندیه بازسازی کرد تا بنا بخشی از چهره اصلی خود را بازیابد.

    پاورقی

    1- روکش محافظ دیوار از کف اتاق تا ارتفاع یک متری

    2- مقرنسی كه در يک خط مستقيم كار شود؛ مانند مقرنس بين طاق و ديوار‌های اتاق

    JzpNlbmx4EK3uXFz-1539977438262.jpg

    Sajad Sharifzade
    qAayVkWm3GCgBare-1539977448683.jpg

    fVOV4YlKl3Lbv61L-1539977362182.jpg

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     

    فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    مقبره کریمخان | ماجرای مهمی در تاریخچه باغ

    پس از آنکه کریم خان زند چشم از جهان فرو بست، بنابر وصیتش او را در شاه‌نشین شرقی عمارت کلاه فرنگی دفن کردند و نام «آرامگاه وکیل» را بر عمارت نهادند. آقامحمد خان قاجار به محض تکیه زدن به مسند قدرت، در سال ۱۲۰۶ دستور نبش قبر کریم خان را صادر کرد تا استخوان‌های وی را به کاخ گلستان منتقل کند و در مسیر رفت و آمدش از روی آنها بگذرد. بعدها، دوباره استخوان های جسد کریمخان را به محل خود بازگرداند.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    Sajad Sharifzade
    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    Sajad Sharifzade
    اشیای موزه

    در موزه پارس اشیای فلزی، سفالی، انواع سکه‌ها و مهرها و… را می بینید که به هزاره چهارم پیش از میلاد تا دوره معاصر تعلق دارند. در میان این آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

    آثار مکتوب

    یک جز از قرآن با خط ثلث طلاریزی و مذهب اثر استاد یحیی جمال الصوفی؛ این اثر در قرن ۸ هجری قمری در زمان شاه ابواسحاق اینجو و به دستور خاتون نگاشته شده و ملکه تاش خاتون به سال ۷۵۴ قمری آن را به شاه‌ چراغ داده است.

    تعدادی از قرآن‌های تاریخی به خطی منسوب به امام علی (ع)، امام حسن (ع)، امام صادق (ع) و چند تن از صحابه پیامبر (ص) و تابعین ایشان که در گذشته در مسجد عتیق شیراز قرار داشتند.

    قرآن خط عثمان خلیفه سوم که چندین قطره خون وی، به هنگام قتلش روی آن ریخته است.

    ۱۳ برگ از منتخبات مثنوی مولوی به خط ملاصدرا مربوط به دوره صفویه

    یک طلسم با حروف ابجد مربوط به دوره قاجاریه که اعداد نوشته شده در آن بسیار کوچک و ظریف هستند.

    قباله ازدواج میرزا حسن مستوفی الممالک، یکی از رییس الوزراهای مشهور معاصر

    قرآن هفده من | اثر مهم موزه پارس
    قرآن هفده من، عنوان قرآنی است که در اوایل سده نهم هجری قمری به دست سلطان ابراهیم بن شاهرخ تیموری -شاهزاده دانش‌دوست، با ذوق و هنرمند تیموری- به خط محقق بسیار قوی با قلم خوشنویسی ۳ دانگ نگاشته شده است. این قرآن را در ابتدا بر سردر دروازه قرآن در محل تنگ الله اکبر شیراز نگهداری می کردند اما در سال ۱۳۱۶ خورشیدی آن را به موزه پارس انتقال دادند. مردم بر این باور بودند که هر برگ این قرآن ۱۷ من (51 کیلوگرم) است اما مجموع وزن آن نیز به همین مقدار (17 من) می رسد. بنابراین این قرآن را معجزه خطاب می کردند. ویژگی های این اثر به شرح زیر است:
     
    آخرین ویرایش توسط مدیر:

    فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    اشیای ارزشمند

    قلمدان های لاکی، قاب های آینه لاکی کتیبه دار از جمله قاب آینه لاکی با تصویر بایزید بسطامی و شاگردان و قاب آینه با بوم الوان زرافشان

    جعبه‌های آرایشی لاکی مربوط به دوره صفوی

    شمشیر کریم خان زند مزین به این بیت: این تیغ که شیر فلکش نخجیر است، شمشیر وکیل، آن شه کشورگیر است پیوسته کلید فتح دارد در دست، آن دست که بر قبضه‌ این شمشیر است

    زره زنجیر بافت فولادی مربوط به دوران زندیه

    سپر فلزی منقوش به آیات قرآنی مربوط به دوره زندیه

    سکه‌های دوره زندیه

    شمشیر دو دم فولادی و کلاه خود فولادی با تزیینات طلا مربوط به دوره صفویه

    کوبه درِ مسجد جامع عتیق

    ظرف برنجی قلمزنی و قلیان طلاکوب و میناکاری کریم خان زند، قلیان نقره قلمزنی متعلق به دوره پهلوی

    ظرف مفرغی و اشیا مفرغی کشف شده در لرستان و متعلق به هزاره اول پیش از میلاد

    یک کاشی هشت گوش مربوط به قرن هشتم کشف شده در قم

    کاسه سفالی لعابدار، تنگ سفالی لاجوردی به شکل پرنده متعلق به قرن ششم و هفتم هجری قمری

    یک کاسه سفالی لعاب دار کشف شده در نیشابور متعلق به قرن هفتم هجری قمری

    مجسمه دوره ساسانیان، کشف شده در حاجی آباد داراب فارس

    کوزه لوله منقاری قرمز مربوط به هزاره دوم پیش از میلاد، کشف شده در رودبار

    خمره سفالی هزاره سوم قبل از میلاد، کشف شده در جلیان فسا

    نقاشی ها

    مجموعه‌ای از نقاشی‌های آبرنگ لطفعلی صورتگر شیرازی -استاد دانشگاه، شاعر، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی-

    تابلوی نقاشی حافظ و شاخ نبات، اثر میر مصور که به دوران معاصر تعلق دارد.

    تابلوی تصویر کریم خان زند اثر صدرالدین شیرازی

    تابلوی معروف «کریم خان در حال کشیدن قلیان» اثر جعفر، نقاش دوره زند که در آن درباریان زند مثل شیخ علی خان، صادق خان، زکی خان و لطفعلی خان زند دیده می شوند. این نقاشی بر روی پارچه کشیده شده است و در زیر تابلو چنین عبارتی به چشم می خورد: «عمل کمترین جعفر».

    آثار نقاشان معروف دوره زندیه مثل آقا صادق، میرزا بابا نقاشباشی و جعفر و آثاری از نقاشان معاصر مثل صدرالدین شایسته و میر مصور (شاگردان کمال‌الملک)

    8xETEoP0Ig3tonsu-1539977549923.jpg

    Sajad Sharifzade
    c4hWraVZcmbXZVzE-1539977553582.jpg

    Sajad Sharifzade
    gd8k2BeQzbW1nzIn-1539977558102.jpg

    Sajad Sharifzade
    8HZw9ivs5UxUOhCG-1539977558687.jpg

    Sajad Sharifzade
    6GlvXFVxgXuA0z0I-1539977559576.jpg

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     

    فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    آثار باغ نظر | محوطه موزه پارس

    می توانید گشتی در محوطه بزنید و آثار موجود در فضای باز مجموعه را نیز ببینید:

    لوح تاریخ که سنگ مدور و استوانه‌ای شکل است و در ضلع غربی محوطه باغ قرار دارد. روی این سنگ 3 کتیبه با خطوط ثلث نسخ پهلوی و خط نستعلیق مربوط به سه دوره تاریخی سلجوقی، صفوی و قاجاریه نقش بسته است.

    نقش برجسته‌هایی که این شخصیت ها را نشان می دهند: پهلوانان گرزدین وند حاضر در نبرد با امپراتوری عثمانی، پهلوان موسی خمیس گرزدین وند -پهلوان اول ایران در دوره زندیه تا اواسط قاجار و سردار سپاه ایران در نبرد با امپراتوری عثمانی و از نوادگان پادشاه اساطیری ایران جمشید یا سلطان ملکشاه-

    سنگ ازاره کاخ خورشید که تصویر دو شیر بر روی آن دیده می شود.

    سنگ‌های ازاره کاخ خورشید که مزین به نقوش شاهنامه هستند و به عنوان بزرگترین اثر سنگی تاریخی موجود در محوطه محسوب می شوند.

    سنگ نوشته تاریخ رامگرد (رامجرد) که به سال ۵۹۰ هجری قمری تعلق دارد.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!

    تاریخچه باغ نظر
    باغ نظر، نام مجموعه ای است که پیش از دوران زندیه شکل گرفت؛ اما در زمان کریم خان زند و به دستور خود او بود که سامان دهی، حصار کشی، درخت کاری، خیابان کشی و احداث بنای آن انجام شد و به همین دلیل، بیشتر آن را متعلق به دوران زندیه می دانند. این باغ آن قدر در این دوران رونق گرفت که ارگ کریمخانی و دیوانخانه کریم خان زند و عمارت هشت ضلعی کلاه فرنگی نیز در محوطه این باغ ساخته شد و کم کم باغ نظر به مکانی برای برگزاری آیین های رسمی و مقر حکومت حکام وقت اختصاص یافت.

    این باغ در اوایل دوره قاجار نیز یکی از بهترین باغ های شیراز به حساب می آمد و توجه شاهزادگان را به خود جلب می کرد. حسین علی میرزا فرمانفرما -فرزند فتحعلی شاه قاجار و حاکم وقت فارس- ساختمان هایی در گوشه شمال غربی باغ ساخت و آنها را «آیینه» و «خورشید» نام نهاد. این ساختمان ها چند تالار و اتاق آیینه کاری شده داشتند و ازاره های سنگی حجاری شده زیبایی در آنها به کار رفته بود. در سال ۱۳۱۳ خورشیدی و در جریان احداث خیابان کریم خان زند، بخشی از این سازه ها از میان رفت و بخش هایی نیز به ساخت اداره آموزش و پرورش، کتابخانه ملی شیراز (شهید آیت الله دستغیب)، هنرستان نمازی و خیابان طالقانی اختصاص یافت. تنها چیزی که در باغ باقی ماند، عمارت کلاه فرنگی بود که امروزه موزه پارس شده است. این موزه تا سال ۱۳۵۰ مورد بازدید قرار می گرفت تا اینکه درهای آن به مدت 10 سال به منظور باز سازی و مرمت بسته بود و مجددا در سال ۱۳۶۰ در آن را به روی گردشگران باز کردند.

    Please, ورود or عضویت to view URLs content!
     

    فاطمه صفارزاده

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/22
    ارسالی ها
    9,452
    امتیاز واکنش
    41,301
    امتیاز
    901
    محل سکونت
    Mashhad
    راه دسترسی

    آدرس: استان فارس، شهر شیراز، میدان شهدا، خیابان زند، رو به روی ارگ کریمخانی

    اگر می خواهید با وسایل نقلیه عمومی به این باغ برسید. انتخاب های زیر پیش روی تان است:

    اتوبوس

    نزدیکترین ایستگاه اتوبوس به باغ نظر در میدان شهدا قرار دارد و در فاصله حدود 200 متری این باغ واقع شده است. شما باید از خطوطی استفاده کنید که از این ایستگاه می گذرند و با کمی پیاده روی خودتان را به باغ برسانید.

    مترو

    خودتان را به ایستگاه متروی زندیه برسانید و با حدود 500 متر پیاده روی به باغ نظر برسید.

    اطلاعات بازدید

    زمان بازدید: 08:00 تا 13:00 و 14:00 تا 19:00 در شش ماه اول سال و 08:00 تا 13:00 و 14:00 تا 17:30 در شش ماه دوم سال

    هزینه بازدید: 2500 تومان برای اتباع ایرانی و 15000 تومان برای اتباع خارجی

    niZUzM9HASwbgvQA-1539977433159.jpg

    Photo by : Unknown

    دیدنی های اطراف

    در اینجا برخی جاذبه های دیگر شیراز را به همراه فاصله شان از باغ نظر برای تان آورده ایم:

    بازار، مسجد و حمام وکیل | حدود 300 متر پیاده روی

    ارگ کریمخان | حدود 450 متر چیاده روی

    مدرسه خان | 900 متر پیاده روی

    مسجد نصیرالملک | 2.4 کیلومتر

    مسجد جامع عتیق | 3.7 کیلومتر

    بارگاه مقدس شاهچراغ | 3.9 کیلومتر
     

    برخی موضوعات مشابه

    پاسخ ها
    0
    بازدیدها
    264
    بالا