سمنان برنامه سفر ۳ روزه از دامغان تا بسطام

[ATENA_A]

مقاله های مرتبط:

• راهنمای سفر به سمنان
• حقایق جالب درباره سمنان
• سمنان در یک نگاه

استان سمنان، یکی از استان‌های ایران است که مساحتی برابر با ۹۷,۴۹۱ کیلومترمربع دارد و ۵٫۹ درصد از مساحت کل کشور را تشکیل می‌دهد. این استان از شمال به خراسان شمالی، گلستان و مازندران، از جنوب به استان‌هایخراسان جنوبی و اصفهان، از شرق به استان خراسان رضوی و از غرب به تهرانو قم محدود می‌شود. سمنان ۸ شهرستان دارد که نام‌های آن عبارت‌اند از سمنان، شاهرود، دامغان، گرمسار، سنگسر، سرخه، میامی و آرادان.


در این برنامه سفر، به سراغ شهرهای استان سمنان و گردش در این شهر تاریخی رفته‌ایم. برنامه سفر ۳روزه ما از سمنان به سمت دامغان آغاز می‌شود و بعد از شاهرود به بسطام می‌رسیم، با ما همراه باشید:

روز اول | روز دوم | روز سوم

[paste:font size="5"]دیدنی های دامغان؛ شهری کهن در جاده ابریشم

• دامغان در یک نگاه

• برج پیر علمدار دامغان؛ جادوی معماری آجری در ایران
  

 

[ATENA_A]

مسجد تاریخانه

• نشانی: سمنان، دامغان، خیابان ایستگاه راه‌‏آهن
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه

تاریخانه دامغان یکی از محبوب‌ترین مساجد قرون اولیه اسلام است که درواقع بعد از مسجد فهرج یزد، این مسجد را می‌توان قدیمی‌ترین مسجد صدر اسلام دانست. بر اساس بسیاری از بررسی‌ها این موضوع ثابت شده است که این مسجد روی بنای آتشکده‌ای ساخته‌شده است، بسیاری از آتشکده‌های ساسانیان با حمله اعراب به ایران به مساجد تبدیل شدند و معمولا از مصالح حاصل از تخریب آتشکده‌ها برای ساخت مساجد اولیه استفاده می‌شد. در رابـ ـطه با وجه‌تسمیه این بنای کهن، نظرهای زیادی وجود دارد، ولی محکم‌ترین روایت این است که کلمه تاری، به معنای خدا است و تاریخانه به معنای خانه خدا خواهد بود.

برج پیر علمدار

• نشانی: سمنان، دامغان، خیابان ایستگاه راه‏آهن، محله خور
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
• فاصله با جاذبه قبلی: ۲ دقیقه با خودرو

مقبره پیر علمدار، در دوران حکومت سلطان مسعود غزنوی ساخته شده است. این مقبره برجی است که ارتفاع آن به ۱۳ متر می‌رسد. به نظر می‌رسد که این برج، آرامگاه یکی از فرمانروایان قومس یا همان دامغان قدیم به نام «محمد بن ابراهیم»، پدر «ابوحرب بختیار» است که در اوایل قرن ۵ هجری قمری احداث شده است. این اثر تاریخی که علاوه‌ بر هنر آجرکاری در آن شهرت بسیاری دارد، به‌واسطه‌ی کتیبه‌ای ساخته‌شده از گچ که در اطراف ایوان مقرنس برج قرار گرفته نیز بسیار مشهور است. برج پیر علمدار از جهت قدمت بعد از برج گنبد قابوس گرگان دومین برج کهن ایران است.

 

[ATENA_A]

مسجد جامع دامغان

• نشانی: سمنان، دامغان، قیصریه، مسجد جامع دامغان
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: یک دقیقه با خودرو

مسجد جامع دامغان، مسجدی تاریخی واقع در شمال شرقی شهر دامغان است. این مسجد در تاریخ ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۸۱ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. عده‌ای‌، قدمت مناره این مسجد را به نیمه قرن پنجم هجری قمری متعلق می‌دانند. کریستی ویلسون تاریخ ساخت مناره مسجد را سال ۴۵۹ تخمین زده است. تاریخ ساخت بنای اولیه مسجد جامع دامغان را به قرن‌های اولیه هجری قمری نسبت می‌دهند.

خانه لطفی

• نشانی: سمنان، دامغان، خیابان ۱۲ فروردین
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: ۳ دقیقه با خودرو

یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری دامغان، خانه لطفی است که عمارتی تاریخی و متعلق به حکومت قاجاریان است که از بخش‌های متعددی ازجمله خانه‌ی مستخدمین، اصطبل، حیاط بیرونی، حیاط پشتی، حیاط اندرونی و ... تشکیل شده است. تزئینات انجام‌شده در این عمارت، بسیار زیبا و چشم‌نواز بوده و معماری و طرح بنا جالب و زیبا است.

• تاریخانه دامغان، مسجدی به قدمت تاریخ اسلام
• چشمه‌ علی دامغان، منطقه نمونه گردشگری استان سمنان

پس از بازدید از جاذبه‌های یادشده، ساعت ۱۲ است و بهتر است ناهار را دریکی از رستوران‌های دامغان میل کنید.

 

[ATENA_A]

موزه تاریخ طبیعی دامغان

• نشانی: سمنان، دامغان، اداره حفاظت از محیط‌زیست شهرستان دامغان
• ساعات بازدید: ۹ صبح الی ۵ عصر
• مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
• فاصله با جاذبه قبلی: ۱۱ دقیقه با خودرو

موزه تاریخ طبیعی دامغان یکی از بهترین موزه‌های تاریخ طبیعی ایران است که بازدید از آن به‌شدت توصیه می‌شود. در این موزه نمونه‌های بارز و ارزشمندی از بقایای سیلیس شده گیاهان و جانوران دوره‌های گذشته زمین که به‌صورت فسیل و سنگواره برجای مانده است، نگهداری می‌شود.

برج چهل دختر

• نشانی: سمنان، دامغان
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: ۵ دقیقه با خودرو

برج چهل دختر در بخش غربی شهرستان دامغان، بنایی قدیمی با پیشینه‌ای حدود اواسط قرن ۵ هجری قمری است. سازه‌ای آجری که در پشت آرامگاه امامزاده جعفر، ارتفاعی بالغ‌بر ۱۵ متر ساخته شده است. با توجه به کتیبه‌ای تقریبا ناخوانا به خط میخی که در بخش خارجی برج قرار دارد، می‌توان قدمت آن را متوجه شد. ساختمان چهل‌دختران دامغان، به دلیل بهره‌مندی از گنبدی بزرگ، تزئینات زیبای نمای بیرونی، خطاطی و نیز استحکام قابل توجه آن‌که باگذشت زمان بسیاری همچنان پابرجا است، یکی از ارزشمندترین و زیباترین آثار تاریخی باقی‌مانده از ایران کهن در شهرستان تاریخی دامغان است که با توجه به کتیبه‌ی موجود به نظر می‌رسد که به همت «باو شجاع اسفر بیگی، پیر اصفهان» احداث شده است.

گنبد زنگوله دامغان

• نشانی: سمنان، دامغان، بلوار شهید فلاحی
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: یک دقیقه

گنبد زنگوله از بناهای به یادگار مانده از قرن هفتم هجری است و از خشت خام ساخته شده است. وجود چند نمای قبرمانند در داخل بنا و عدم شناخت هویت واقعی بنا، روایت زیادی را در مورد دفن‌شدگان زیر این گنبد به وجود آورده است. برخی شخص مدفن در این بنا را یکی از سرداران «یعقوب لیث صفاری» به نام «زنگارود» می‌دانند و نام زنگوله را تغییری از همین نام می‌دانند.

 

[ATENA_A]

کاروانسرای سپه‌سالار امیریه

• نشانی: سمنان، دامغان، کاروانسرای سپه‌سالار امیریه
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: یک ساعت
• فاصله با جاذبه قبلی: ۷ دقیقه با خودرو

کاروانسرای سپه‌سالار امیریه در ۳ کیلومتری جاده آسفالته دامغان به سمنان واقع شده و از آثار تاریخی دوران قاجار است. کاروانسرای سپه‌سالار همچنین به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پس از بازدید از جاذبه‌های یادشده ساعت حدود ۶ است و بهتر است شب را در یکی از هتل‌های دامغان استراحت کنید. پیشنهاد ما برای اقامتهتل جهانگردی دامغان است، هتل جهانگردی دامغان مهمانسرای دوستاره میان‌رده در شهر دامغان واقع در کشور ایران است. این هتل ۱۴ اتاق دارد و ازجمله مهم‌ترین امکانات آن می‌توان به رستوران، لابی، نمازخانه، ماهواره و پارکینگ رایگان اشاره کرد. فاصله این مهمانسرا تا مرکز شهر حدود ۵۰۰ متر و تا برج چهل دختر دامغان ۲۹۳ متر است.

روز دوم

بازدید روز دوم را در ساعت ۸ آغاز می‌کنیم و به سمت شاهرود حرکت کرده، جاذبه‌ای تاریخی در مسیر دامغان به سمت شاهرود وجود دارد، بازدید از آن خالی از لطف نیست. برج مهماندوست دامغان در مسیر حرکت ما به سمت شاهرود قرار دارد و فاصله دامغان تا برج مهماندوست ۲۱ کیلومتر است که ۲۱ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به این جاذبه می‌رسید ساعت حدود ۸:۳۰ دقیقه صبح است.

 

[ATENA_A]

برج طغرل

عکس: از عباس احمدیان

• نشانی: سمنان، دامغان، جاده دامغان به شاهرود
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه

برج طغرل، بنایی در بخش جنوبی روستای «مهماندوست» است و از جاذبه‌های تاریخی و کهن شهر دامغان به شمار می‌رود. قدمت برج به سال ۴۹۰ قمری، دوره سلجوقیان می‌رسد. برج طغرل با شماره ثبت ۲۷۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

• دیدنی های شاهرود؛ بهشت طبیعت دوستان
• جنگل ابر شاهرود؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت‌گردی ایران
• سوغات شاهرود چیست؟

پس از بازدید از برج طغرل، به سمت شاهرود حرکت می‌کنیم. فاصله روستای مهماندوست تا شاهرود ۵۲ کیلومتر است که ۴۳ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به شاهرود می‌رسید، ساعت حدود ۱۰ صبح است.

قبل از بازدید از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی شاهرود بهتر است کمی در رابـ ـطه با این شهر بدانیم. شاهرود را می‌توان یکی از شهرهای خوش آب و هوای ایران دانست.

در بیشتر ماه‌های سال هوای این شهر معتدل و گاهی سرد است. رود بزرگ شاهرود در گذشته از داخل این شهر رد می‌شد. اطراف شاهرود دارای تنوع طبیعی جالبی است و از کویر گرفته تا آبشار و جنگل و رودخانه و چشمه را می‌توانید در این منطقه بیابید. هسته اولیه شهر شاهرود برای دفاع در مقابل مهاجمان ساخته شد، به‌طوری‌که بر بالای تپه‌های نه‌چندان بلند دامنه کوه‌های شمالی و غربی رود بزرگ واقع در این منطقه احداث شد؛ شاهرود ازجمله شهرهای معتبر پارتی بوده و در دورانی نیز از مهم‌ترین شهرهای ایالت تاریخی «کومش» بوده است. شاهرود در طول تاریخ نام‌های مختلفی همچون «چخره»، «امام شهر» و «امام رود» نیز داشته است.

 

[ATENA_A]

خانه یغمایی‌ها

• نشانی: سمنان، شاهرود، خانه یغمایی‌ها
• ساعات بازدید: ۹ صبح الی ۵ عصر
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه

خانه یغمایی‌ها یا «اداره میراث فرهنگی و گردشگری شاهرود» تنها خانه‌ای در شاهرود است که بادگیر دارد. «استاد مهدی حیدریان» معمار یزدی این بنای تاریخی است که در سال ۱۳۰۴ خورشیدی آن را ساخته است.

بازار شاهرود

• نشانی: سمنان، شاهرود، خیابان جمهوری
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: ۲ دقیقه با خودرو

بازار تاریخی شاهرود از مهم‌ترین مراکز تجاری شهر است و مانند دیگر بازارهای سنتی کشور از معماری سنتی و زیبایی برخوردار است. آثار معماری که در این بازار موجود هستند، متعلق به دوران قاجاریه به بعد هستند.

مسجد جامع شاهرود

• نشانی: سمنان، شاهرود، مسجد جامع سمنان
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: ۳ دقیقه با خودرو

مسجد جامع شاهرود قدیمی‌ترین مسجد شاهرود است که قدمت آن به دوره ایلخانان می‌رسد. در بنای اصلی این مسجد در دوره‌های جدید تغییرات بسیاری انجام‌شده به‌طوریکه از بنای اولیه آن، آثار قابل توجهی بر جای نمانده است.

 

[ATENA_A]

موزه شاهرود

• نشانی: سمنان، شاهرود، خیابان فردوسی
• ساعات بازدید: ۹ صبح الی ۵ عصر
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: ۳ دقیقه

موزه‌ی شاهرود شامل دو بخش مردم‌شناسی و باستان‌شناسی و اشیای تاریخی است که در بخش باستان‌شناسی این مجموعه وجود دارد، مربوط به اشیای سنگی و استخوانی با قدمتی هفت‌هزارساله به‌جامانده از تخته‌ی باستانی چخماق. همچنین این موزه، اشیای تاریخی از تپه‌ی بلوار شاهرود با قدمت سه هزار سال دارد و در قسمت مردم‌شناسی مردم با خوراک، پوشاک، ابزار کار، آیین‌ها و مراسم آشنا می‌شوند.

پس از بازدید از جاذبه‌های یادشده، ساعت ۱۲ ظهر است، بهتر است قبل از ادامه بازدید، ناهار را در یکی از رستوران‌های شاهرود میل کنید.

پیشنهاد ناهار

پیشنهاد ما برای ناهار رستوران هفت‌خوان، رستوران کاخ و رستوران مجموعه فرهنگی تفریحی کهکشان است.

پس از اختصاص دادن یک ساعت به ناهار و استراحت بازدید را در ساعت ۱ ظهر از سر می‌گیریم.

پیشنهاد ما برای ادامه روز، بازدید از روستای مجن و آبشار و چشمه مجن است. این روستا در فاصله ۵۰ کیلومتری شاهرود قرار دارد، مسیر کمی طولانی است و یک ساعت طول می‌کشد، ولی پس از رسیدن به این روستای زیبا دیگر دوست ندارید به شاهرود برگردید!

زمانی که به روستای مجن می‌رسید، ساعت ۲ ظهر است، بدون فوت وقت به بازدید از روستای مجن و سپس آبشار و چشمه زیبای مجن بپردازید. ۴ ساعت را به بازدید از جاذبه‌های مجن اختصاص می‌دهیم.

روستای مجن

• نشانی: سمنان، شاهرود، روستای مجن
• ساعات بازدید: در طول روز

روستای مجن با معماری خاص و پلکانی خود لقب «ماسوله کویر ایران» را از آن خود کرده است. آبشار با‌صفا و دل‌انگیز این روستا که از چشم‌انداز بی‌نظیری برخوردار است، در ۳۵ کیلومتری شمال غرب شاهرود در منطقه‌ای زیبا برای تفریح اهالی روستا و گردشگران قرار گرفته است.

آبشار مجن

• نشانی: سمنان، شاهرود، روستای مجن، آبشار مجن
• ساعات بازدید: در طول روز

آبشار مجن دیدنی و باصفا، یکی از جلوه‌های طبیعی شهر مجن است. این آبشار در زمستان نیز بسیار دیدنی است و دسته‌های پرتعداد کبک تا دهانه آبشار وجود دارد. کنار آبشار جهت عملیات صخره‌نوردی صخره‌های عمودی قرار دارد. بهترین فصل سفر به آبشار مجن بهار و به‌ویژه فصل تابستان است.

چشمه هفت‌رنگ مجن

• نشانی: سمنان، شاهرود، روستای مجن، چشمه هفت‌رنگ مجن
• ساعات بازدید: در طول روز

چشمه هفت‌رنگ مُجن از توابع شهرستان شاهرود؛ در نوع خود کم‌نظیر است. این چشمه از نوع چشمه‌های گوگردی است که در ۲۵ کیلومتری شمال شاهرود در میان شکاف دره‌های دامنه قله ۴۰۰۰ متری شاهوار واقع شده که این دره در ادامه به دودره کوچک‌تر تقسیم می‌شود. قبل از رسیدن به این چشمه‌های معدنی بوی خاصی در منطقه به مشام می‌رسد. از یکی از این چشمه‌ها که از کانسارهای گوگردی عبور می‌کند از فاصله‌ای دور بوی گوگرد حس می‌شود. در اطراف، چشمه‌هایی در حال جوشش‌اند که دارای مواد معدنی جیوه‌دار بوده و از آن‌ها بخار جیوه بلند می‌شود که به آسانی قابل تشخیص است.

 

[ATENA_A]

روز سوم

روز سوم را با حرکت به سمت بسطام در ساعت ۸ صبح آغاز می‌کنیم. فاصله شاهرود تا بسطام ۲۹ کیلومتر است که ۳۳ دقیقه طول می‌کشد. زمانی که به بسطام می‌رسید، ساعت ۸:۳۰ صبح است.

بسطام شهری زیبا و آرام در هفت کیلومتری شمال‌شرق‌وز شاهرود در استان سمنان است. این شهر خوش آب و هوا به دليل اينكه زادگاه و مدفن یکی از عارفان بزرگ ايران یعنی بایزید بسطامی است، به یکی از بهترین مقاصد گردشگری عرفانی كشور تبدیل شده است. بسطام شهری با چنارهای تنومند و باغ‌های مصفا است که دیدنی‌های زیادی دارد.

مجموعه بایزید بسطامی

• نشانی: سمنان، بسطام (شش کیلومتری شاهرود)
• ساعت بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه

مجموعه بایزید بسطامی یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی شهر بسطام است. وقتی وارد میدان اصلی شهر بسطام می‌شوید، می‌توانید گنبد مخروطی و فیروزه‌ای‌رنگ این عارف نامدار را تماشا کنید. این مجموعه از خانقاه یا صومعه بایزید، رواق، منار آجری، مسجد اول بایزید، مسجد دوم بایزید، مسجد ایلخانی، امام‌زاده محمد، گنبد غازان‌خان، ایوان‌غربی، دالان و ایوان الجایتو، حمام، مقبره شاهزاده افغان، مقبره آل‌کرت، موزه عرفان‌شرق و مدرسه شاهرخیه تشکیل شده که هرکدام از آن‌ها مربوط به یک دوره‌ای از تاریخ هستند و دیدن هرکدام از آن‌ها جايگاه خود را دارد.

 

[ATENA_A]

مسجد جامع بسطام

• نشانی: سمنان، بسطام، مسجد جامع بسطام
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: یک دقیقه با خودرو

مسجد جامع بسطام یکی از زیباترین مساجد تاریخ ایران و یکی از دیدنی‌ترین جاذبه‌های تاریخی شهر بسطام است که قدمت آن به سال ۷۰۶ هجری قمری می‌رسد. این مسجد در جوار برج کاشانه بسطام قرار گرفته و فاصله کمی با مجموعه بایزید بسطامی دارد.

مدرسه شاهرخیه بسطام

• نشانی: سمنان، بسطام، مدرسه شاهرخیه
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: یک دقیقه

مدرسه شاهرخیه بسطام از بناهای مجموعه تاریخی بایزید بسطامی به شمار می‌رود. این مدرسه از آثار به‌جای مانده از دوران تیموریان است که در شرق مجموعه بایزید بسطامی قرار گرفته است. مدرسه شاهرخیه در دوطبقه از ۲۸ حجره، مسجد، ایوان و زورخانه تشکیل شده است.

برج کاشانه بسطام

• نشانی: سمنان، بسطام، خیابان مهدیه
• ساعات بازدید: در طول روز
• مدت‌زمان بازدید: ۳۰ دقیقه
• فاصله با جاذبه قبلی: یک دقیقه

منار بسطام یا برج کاشانه بسطام، در سال ۵۱۴ هجری قمری توسط رضی‌الدین محمد عیسی (هشتمین وارث و جانشین بایزید) در سمنان ساخته شد. پلکان‌های منار به‌صورت مارپیچی است و به‌وسیله روزنه‌هایی که در بدنه مناره تعبیه‌شده نور داخل آن تأمین می‌شود.

پس از بازدید از جاذبه‌های یادشده ساعت ۱۰:۳۰ دقیقه است و بهتر است به سمت روستای ابر و جنگل ابر حرکت کنید. فاصله مرکز شهر بسطام تا جنگل ابر ۴۴ کیلومتر است و ۵۸ دقیقه طول می‌کشد، زمانی که به جنگل ابر می‌رسید، ساعت ۱۱:۳۰ است.