خوش‌بینی و بدبینی از دیدگاه روانشناسان

[Ellery]

مثبت فکر کردن. چیزی ورای اعتماد و اعتقاد کورکورانه است و نیروی آن به زندگی افراد ، عظمتی خاص می‌بخشد. می‌توان گفت افراد خوش بین در مقایسه با اشخاص بدبین ، در تمامی ابعاد زندگی پیشرفت بهتری دارند و اغلب به موفقیت‌های اجتماعی بیشتر و مهم‌تری دست می‌یابند. همچنین ، افراد خوش‌بین کمتر به افسردگی و بیماری‌های جسمی مبتلا می‌شوند. مارتین ای. پی سیلگمن استاد روانشناسی دانشگاه پنسیلوانیا می‌گوید: بنا به شواهد موجود ، خوش‌بینی حامی دستگاه ایمنی بدن است.

روانشناسان بر این باورند که خوش بینی و بدبینی عاداتی هستند که ما در زمان کودکی کسب می‌کنیم و در این میان والدین نقش الگو را ایفا می‌کنند. زمانی که لوله آب ترکید و خانه جدید شما را آب گرفت، آیا پدرتان شروع به ناله و شکوه کرد که: آخر چرا یک چنین خانه بی‌خودی نصیبم شده؟ یا قاطعانه گفت: در قرار داد ، تضمین شده که همه چیز کامل و بی‌نقص است، بنابراین به سازنده خانه می‌گویم لوله کشی را انجام دهد و خسارات را جبران کند؟ به گفته سیلگمن ، خوش‌بینی شیوه‌ای عادت‌گونه است که توسط آن ، موانع موجود در زندگی را برای خود تعبیر و تفسیر می‌کنیم. در اینجا با چگونگی عملکرد آن آشنا می‌شویم.


آیا می دانید بدبینی اختلالی است که باید درمان شود؟! فرد بدبین به خود و دیگران صدمه می زند؛ مرتب نگران است؛ کم کم احساساتش به گونه ای می شود که دیگر جایی برای محبت و علاقه باقی نخواهد ماند. افراد بدبین و منفی نگر هدفهایی مانند دانشگاه، ازدواج، شغل خوب،… را برای خود در نظر می گیرند و عنوان می کنند که اگر به آن برسند، خوشحال و راضی خواهند بود. در صورتی که این طور نیست و اینها فقط بهانه ای برای رفتار و افکارشان است. این گونه افراد همواره خوشبختی را در جایی خارج از خود و به عبارت دیگر در جایی دور جستجو می کنند. افراد بدبین دیگران را دوست ندارند، و به گونه ای برخورد می کنند که کسی در اطرافشان و برای آنان باقی نمی ماند.


یکی از مشکلات آنان این است که خطا و اشتباه دیگران را نمی بخشند و همواره در ناراحتیهای گذشته سیر می کنند و از لذتهای زمان حال بهره ای نمی برند. فرد بدبین چنانچه در منزل و محل کار مشکل داشته باشد، زندگی برای وی دشوار می شود. پس از مدتی، این فرد محیط و شرایط را برای خود و اطرافیانش به قدری دشوار می کند که هیچ کس تمایل ندارد با وی زندگی کند. در نتیجه، رابـ ـطه او با اطرافیانش پس از مدتی به قدری سرد و بیروح می شود که یکی از دو طرف احساس می کند که دیگر نمی تواند رابـ ـطه را ادامه دهد.


جالب است بدانید که یافته های پژوهشهای جدید نشان داد افرادی که در دوران پیری منفی گرا بودند (به عبارتی در این سنین ضعف و ناتوانی را باور داشتند) قدرت شنوایی آنان - در مقایسه با افراد دیگر - بسیار کاهش یافت. همچنین، افراد بدبینی که توانایی شنیداری آنان کاهش یافته است تمایل کمتری به مصرف داروها برای بهبود بیماری خود دارند.


پژوهشگران در تلاش اند تا دریابند چرا بدبینی در عوارض کهنسالی و سلامت افراد - بویژه در قدرت شنوایی آنها - تأثیر بدی می‌گذارد.



عملکرد فرد خوش‌بین و فرد بدبین

• شخص بدبین معتقد است که اتفاقات ناخوشایند ، از عوامل و شرایطی همیشگی منشا می‌گیرند. من در امتحان ریاضی قبول نشدم، چون در شمارش و حساب استعداد ندارم. و از طرف دیگر اتفاقات خوب را ناشی از شرایط موقتی و تصادفی می‌دانند. شوهرم دسته گلی برایم آورد، چون روز کاری خوبی داشت. در حالی که فرد خوش‌بین ، علت شکست را به عوامل موقتی و گذرا نسبت می‌دهد. من در امتحان رد شدم چون وقت توجه کافی نداشتم. و موقعیت‌ها و شرایط مطلوب را حمل بر وجود عواملی دائمی می‌داند. او برایم گل آورد چون به خانواده‌اش علاقه دارد.
  
  
• فرد بدبین اجازه می‌دهد که یاس و نامیدی به وجود آمده در یکی از امور زندگی ، به امور دیگر دست بکشد. اگر بدبین باشد نه تنها به خاطر از دست دادن کارش احساس بدی پیدا می‌کند، بلکه این نگرانی در وی ایجاد می‌شود که ازدواج وی دچار مشکل شده و فرزندانش از کنترل او خارج شده‌اند. ولی فرد خوش‌بین اجاه نمی‌دهد که یک مانع یا شکست به کل زندگی‌اش سرایت کند. او با خود می‌اندیشد: به هر حال من در حال بیکار هستم، من و همسرم هنوز با یکدیگر صمیمی و نزدیکیم و به وجود بچه‌هایم نیز افتخار می‌کنم.
  
  
• در هنگام بروز مشکلات ، افراد بدبین خود را سرزنش می‌کنند. چنانچه راننده دیگری به ماشین پارک شده شما بزند خود را ملامت می‌کنید که ماشین را در محل نامناسبی پارک کرده‌اید. فرد خوش‌بین چنین مشکلی را تصادفی می‌انگارد و از آن به عنوان تجربه‌ای بهره می‌برد. دفعه بعد ، ماشین را جایی پارک می‌کنم که ماشین‌های کمتری اطرافش باشند.

آیا می‌خواهید فرد خوش‌بین‌تری باشید؟
سیلگمن به این نکته اشاره دارد: این فکر که هیچ از یک کارهای من اهمیتی ندارد، در افراد بدبین مانع از تلاش آنها در جهت بهبود اوضاع می‌شود، بنابراین به محض برخورد با یک مانع تسلیم می‌شوند. آیا فرد خوش بینی هستید؟ اگر نیستید، می توانید باشید. خوشبختانه ما قادریم عاداتی را که یاد گرفته‌ایم، از یاد ببریم. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که خوش‌بینی یک مهارت است و هر فردی قادر به فراگیری آن می‌باشد.



مطالبی رو که در بالا خوندید شاید راه های برخورد با افراد بدبین نبود.اما شاید توضیح خوبی در شناخت این افراد باشه.موضوع درخواستی از یکی از دوستان - اگه مطلب دیگه ای که مفید باشه در این زمینه پیدا کردم میذارم.