دانستنی های زمین شناسی

[کوکیッ]

بافت واریولیتیک :
گاهی مقادیر مختلفی اسفرولیت های گرد یا نامنظم پلاژیوکلاز که بطور شعاعی در یک خمیره که ممکن است دارای مقادیر مختلفی شیشه باشد قرار گرفته است این نوع بافت را واریولیتیک و سنگ مربوط را واریولیت گویند.

بافت انترسرتال :
خمیره بیشتر دارای بلورهای میکروسکوپی ذرات شیشه‌ای است که در جهت‌های مختلف بین بلورهای فلدسپات‌ها قرار گرفته است. این بافت را گاهی بافت انترسرتال نیز می‌نامند.

بافت هیالوپلیتیک :
اگر خمیره بیشتر از بلورهای میکروسکوپی فلدسپاتها (پلاژیوکلازها) تشکیل شده و اوژیت در میان آنها دیده شود و مقدار شیشه ناچیز باشد. این بافت را هیالوپیلتیک گویند.

بافت پیلوتاکسیتیک :
خمیره از میکرولیت های فلدسپاتها تشکیل می‌شود.

بافت گرانولیتیک :
خمیره بیشتر از پیروکسن‌ها و به مقدار کم از پلاژیوکلازهای تشکیل شده است که بین سایر بلورها قرار گرفته است.

بافت افیتیک :
خمیره از میکرولیتهای پلاژیوکلازها تشکیل که بوسیله بلورهای بی‌شکل پیروکسن احاطه شده است.

 

[کوکیッ]

محل تشکیل بازالتها :
بازالتها فراوانترین سنگهای آذرین خروجی هستند و اکثر بصورت جریانهای گدازه‌ای و همچنین سنگهای آذر آواری دیده می‌شود. سه دسته مهم بازالت از نظر زمین شناسی وجود دارد.

بازالتهای جلگه‌ای :
که همراه با کوارتز دیابازها ظاهر می‌شوند و با ضخامت‌های زیاد وسعت خیلی زیاد را می‌پوشاند.

بازالتهای الیوین‌دار :
در ناحیه اقیانوسها و معمولا همراه با مقدار کمی تراکیت و فنولیت دیده می‌شود.

بازالتهایی که همراه با آندزیت ، داسیت و ریولیت دیده می‌شود و اکثرا در نواحی چین خورده ظاهر می‌شود.

آمفیبول:
کانیهای گروه آمفیبول در سیستم اورتورومبیک و مونو کلینیک متبلور می شوند. در ترکیب آنها علاوه بر بنیان SiO4 عناصری از قبیل منیزیم، آهن و کلسیم شرکت می نماید که ممکن است با سیلیکاتهای مضاعف سدیم، آلومینیوم و آهن فریک همراه باشد.

ترکیب شیمیایی :
از نظر ترکیب شیمیایی آمفیبولها را می توان به سه دسته تقسیم نمود:

آمفیبولهای آهن و منیزیم دار با سیستم تبلور اورتورومبیک یا مونو کلینیک
آمفیبولهای آهن، منیزیم و کلسیم دار با سیستم تبلور مونو کلینیک
آمفیبولهای سدیم دار که علاوه بر عناصر فوق سدیم نیز در ترکیبشان به کار رفته و سیستم تبلور آنها نیز مونو کلینیک است.

 

[کوکیッ]

ساختمان آمفیبولها :
خاصیت اصلی ساختمان کلیه آمفیبولها وجود تترائدرهایSiAl(O4) است که به صورت زنجیره های مضاعف (نوارهایی) به یکدیگر متصل می گردد. نوارهای مزبور در امتداد طولی خود با فواصل تقریبی ۳/۵ آنگستروم تکرار می شود.
ترکیب شیمیایی :
در ساختمان آمفیبولها جانشینی یونها به مقدار فراوان صورت می گیرد و به همین جهت ترکیب شیمیایی این کانیها بسیار متفاوت است. ترکیب ساده ترین آمفیبول دارای کلسیم زیاد یعنی ترمولیت است که در آن اتمهای کلسیم موقعیتهای شش تایی و هشت تایی ساختمان اتمی را اشغال می نماید.

محل پیدایش آمفیبولها:
بسیاری از آمفیبولها را در سنگهای آذرین و دگرگونی به طور فراوان می توان دید. کانیهای مورد بحث در هر نوع سنگ آذرین خواه اسید، قلیایی بازیک یا اولترا بازیک ممکن است دیده شود ولی در سنگهای حد واسط فراوان تر می باشد. آمفیبولها مخصوصا در سنگهای آذرین پلوتونیک فراوانند و در انواع آتشفشانی اهمیت چندانی ندارد.

 

[کوکیッ]

تجزیه آمفیبولها:
این کانیها ممکن ا ست به کلریت، بیوتیت، اپیدوت، کلسیت، تالک و غیره تجزیه شود. تجزیه آنها به کلریت ، بیوتیت و تالک تدریجی است و غالبا در امتداد کلیواژها و کناره های کانی صورت می گیرد. به طور کلی آمفیبولها نسبت به پیروکسنها دیر تر تحت تاثیر تجزیه قرار می گیرند زیرا در حرارت پایین تری به وجود می آیند.

رده بندی آمفیبول ها:
سری آنتوفیلیت:
یاسری آمفیبول های اورتورومبیک شامل :آنتوفیلیت وژدریت.
– آمفیبول های مزبوربه ندرت متبلوربوده وغالباتوده های فیبری شکل یافیبر ورقه ای وبه رنگ های روشن وگاهی متمایل به سبزاست.
– کانی های مزبورخاص سنگ های دگرگونی بوده ویاازتجزیه ییدروترمال سنگ های پیروکسن دارحاصل می گردند.

 

[P.a.r.i]

• زمین شناسی علمی است که به طور کلی در باره زمین صحبت می‌کند. این تعریف را باید کامل‌تر کرد. زیرا موضوع علوم دیگری نیز مثل هیات و نجوم و ... درباره زمین صحبت می‌کنند. ولی مقصود از زمین شناسی ، شناسایی و مطالعه تئوری‌های زلزله ، طوفان ، سیل ، گردباد و ... انسان را همواره در مورد زمین نگران می کرده. علم زمین شناسی ، یعنی آنچه که امروزه به علم جداگانه دارای رشته‌های متنوعی است که بیش از دو سه قرن سابقه ندارد. و مانند سایر رشته‌های علوم تحقیقات مداوم دانشمندان متعددی این علم را به پایه امروزی رسانده است.

زلزله ، آتشفشان ، طوفان ، سیل و نظایر آن بوده که همیشه خسارات مالی و جانی زیادی را سبب می‌شده است و بشر به ناچار همواره در صدد بوده است که علل این حوادث را دریابد تا بتواند حتی المقدور از وقوع آن جلوگیری و یا حداقل آن را پیش بینی کند.

 

[کوکیッ]

سری کومن گتونیت ها:
ازنظرشیمیایی مجانس سری اول هستندامادرسیستم منوکلینیت متبلورمی گرددوشامل کانی های زیرند:کومن گتونیت وگرونریت.

– آمفیبول هایی هستندکه ازنظرماکروسکپی مشابه سری اول بوده لذافقطبه کمک اختصاصات اپتیک قابل تشخیص می باشند درضمن ازسری آنتوفیلیت کمیاب ترمی باشند.

سری ترمولیت ها:
این سری درسیستم منوکلینیت متبلورشده وکالسیم بعکس دوسری فوق درساختمان شیمیایی آن شرکت دارندوشامل کانی های زیرند:ترمولیت آهن دارواکتینوت وترمولیت.

– ترمولیت:
بیرنگ تاخاکستری است-دارای جلای شیشه ای تاابریشمی- بلورهایی عمومامنشوری وبه موازات آلونژمان مخطط می باشند- دارای رخ آسمان ودرامتدادهستندوزاویه بین رخ ها۱۲۴درجه است.

 

[کوکیッ]

– نفریت:
یک نوع ترمولیت اکتینوت است که ازسوزن های بسیارظریف ومتراکم درست شده وبه رنگ سبزبسیارزیاداست- درسنگ های آهکی دگرگونی شده دیده می شود.

– آکتینوت:
به رنگ سبزاست- بتورهادارای همان اختصاصات ترمولیت می باشند- گاهی به صورت فیبرهادیده می شوندکه آن راآمیانت یاآسبست یاپنبه کوهی گویند.

– ژاد:
یک نوع متراکم آکتینوتاست که شبیه سرپانتین بوده ولی دارای سختی پیشترمی باشند.

– آسبست:
آمفیبول فیبری شکل است که به رنگ های خاکستری یابیرنگ دیده می شود.

 

[کوکیッ]

سری هورنبلاندها:
سری آمفیبول های منوکلینیت بوده وعمومی ترین آمفیبول هارادرسنگ هاتشکیل می دهندازنقطه نظرترکیب شیمیایی بسیارمتنوع می باشندخاص سنگ های آذرین ودگرگونی هستند.

– هورنبلاند:
به رنگ سبزمایل به سیاه تاقهوهای است- جلاشیشه ای- بلورهای منشوری ودارای مقطع عرضی شش گوش می باشند- دارای دورخ مشخص درامتدادمی باشند- زاویه بین دورخ ۱۲۴درجه است- رنگ های مختلف آن مربوط به هورنبلاندمختلف است.

– هورنبلاندسبز:
مقدارآهن آن ناچیزاست.

– هرنبلاندقهوه ای:
دارای مقدارپیشترین آهن است وبه آن باریکه ویسیت می گویند.

– هرنبلاندسیاه:
اکسی هورنبلاندیاهورنبلندالتی ازآن بسیارغنی می باشد.

– هاستنگیست:
نوعی هورنبلنداست که دارای زاویه ۲بسیارکوچک می باشد.