خراسان رضوی معرفی استان خراسان رضوی

[مهربانوی ایرانی]

جغرافیا
استان خراسان رضوی بخش کوچکی از خراسان تاریخیست. در سال ۱۳۸۳ استان خراسان بزرگ به سه استان خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی تقسیم شد.
خراسان رضوی از شمال با کشور ترکمنستان، از شرق با افغانستان و از غرب و شمال غربی با استان‌های خراسان شمالی و سمنان همسایه است. این استان از جنوب به خراسان جنوبی می‌رسد.
قله‌ی بینالود با ارتفاع بیش از سه هزار متر مرتفع‌ترین نقطه‌ی استان خراسان رضوی است.
آب و هوا
استان خراسان رضوی به طور کلی جزء مناطق نیمه خشک کشور به شمار می‌رود. از نظر دمایی استان خراسان رضوی تابستان‌های گرم و زمستان‌های نسبتا سردی دارد.​

 

[مهربانوی ایرانی]

شهرستان‌های استان خراسان رضوی
مشهد
مشهد دومین کلان شهر ایران است. بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ مشهد با بیش از سه میلیون نفر جمعیت، دومین شهر پرجمعیت ایران است.
با توجه به تعداد بسیار زیاد مسافران این شهر، مشهد یکی از پُرپَروازترین شهرهای ایران است و به بسیاری از شهرهای کشور پرواز مستقیم دارد.
صنعت گردشگری، به ویژه گردشگری مذهبی،‌ بخش مهمی از چرخ‌های اقتصاد مشهد را به حرکت درمی‌آورد.
بدون شک مهم‌ترین جاذبه‌ی مشهد برای مسافران و ساکنان این شهر حرم امام رضا(ع) است. مجموعه‌ای بزرگ که در سال‌های اخیر گسترش یافته است. مسجد گوهرشاد و موزه‌‌ی آستان قدس رضوی، که جزء دیگر جاذبه‌های گردشگری مشهد هستند، نیز در داخل حرم قرار دارند. موزه‌ی آستان قدس گنجینه‌های ارزشمندی را در خود جای داده است.
نقاره‌خانه از مکان‌های مهم و تاریخی حرم است که خادمان حرم در آن به نقاره‌زنی می‌پردازند. بر اساس متون تاریخی قدمت نقاره‌زنی در حرم به سال ۸۶۰ هجری قمری برمی‌گردد. به جز ماه‌های محرم و صفر نقاره‌زنی در هر شبانه‌روز دو مرتبه، پیش از طلوع و غروب آفتاب، انجام می‌شود.​

 

[مهربانوی ایرانی]

آرامگاه فردوسی دیگر جاذبه‌ی گردشگری مهمی است که در منطقه‌ی توس و در نزدیکی مشهد قرار دارد. در مقابل آرامگاه فردوسی موزه‌ی توس واقع شده که آثار مربوط به فردوسی و شاهنامه در آن نگه‌داری می‌شود. آرامگاه مهدی اخوان ثالث، شاعر نامدار معاصر، نیز در محوطه آرامگاه فردوسی قرار دارد.
آرامگاه نادر شاه افشار نیز در مشهد قرار دارد که اکنون، با عنوان مجموعه فرهنگی تاریخی آرامگاه نادر شاه افشار، جزء مناطق دیدنی مشهد است. موزه‌ی نادری و نگارخانه‌ی نادری از دیگر بخش‌های این مجموعه هستند.
چهارتاقی بازه هور یکی از قدیمی‌ترین چهارتاقی‌های ایران است. بنایی متعلق به دوره‌ی ساسانی است که در نزدیکی جاده‌ی قدیم مشهد به تربت‌حیدریه قرار دارد.
پارک ملت، مجموعه فرهنگی تفریحی کوهسنگی، منطقه‌ی شاندیز، ییلاق طرقبه و سد چالیدره از جاذبه‌های تفریحی شهرستان مشهد هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

نیشابور
نیشابور یکی از شهرهای تاریخی استان خراسان رضوی است که حدود ۱۳۰ کیلومتر از مشهد فاصله دارد. این شهر در نزدیکی کوه بینالود، بلندترین قله‌ی استان خراسان رضوی، واقع شده است. نیشابور به سنگ فیروزه‌اش شهرت دارد و معادن سنگ فیروزه در این شهرستان فعالیت می‌کنند.
آرامگاه خیام، آرامگاه عطار، آرامگاه کمال‌الملک، باغ و عمارت امین الاسلامی و مسجد جامع از جاذبه‌های گردشگری شهر نیشابور است.
گنبدهای آجری شادمهر در نزدیکی نیشابور از دیگر دیدنی‌های این شهر هستند که بنای اولیه آن‌ها به دوره‌ی سلجوقی و ایلخانی بازمی‌گردد.
قدمگاه رضوی مجموعه‌ای تاریخی و مذهبی است که در نزدیکی نیشابور واقع شده و بنای یادبودیست که پس از عزیمت امام رضا به طوس به این شکل در آمده است.​

 

[مهربانوی ایرانی]

تربت جام
شهر تربت جام در فاصله‌ی حدود ۱۶۰ کیلومتری مشهد واقع شده و از شهرهای کهن استان خراسان رضوی است. عمده‌ی شهرت تربت جام به دلیل آرامگاه شیخ احمد جامی و موسیقی محلی این ناحیه است. دوتارنوازان بسیار مطرحی در این شهر فعالیت داشته و دارند. رقـ*ـص‌های محلی، مانند چوب بازی، نیز در این منطقه رواج دارد.
آرامگاه شاه قاسم انوار، مسجد زیرزمینی و گنبد فیروزشاهی از آثار تاریخی این شهر هستند. آثار تاریخی دیگری همچون رباط جام، رباط سمنگان، مسجد کرمانی و گنبدخانه نیز در این محدوده شهرستان تربت جام قرار دارند.
گناباد
گناباد در جنوب استان خراسان رضوی واقع شده است و میزبان چند اثر تاریخی است.
قنات قصبه از آثار تاریخی مهم گناباد است که به همراه چند قنات دیگر کشورمان به فهرست آثار میراث جهانی یونسکو اضافه شده است. مسجد جامع گناباد، آسیاب‌ آبی کاخک و قلعه‌ی دختر شوراب که حدود ۱۵ کیلومتر از شهر گناباد فاصله دارد از دیگر دیدنی‌های منطقه هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

اقامت‌گاه‌ها
تنوع اقامت‌گاه‌ها در شهر مشهد بسیار زیاد است. از هتل‌های لوکس و مدرن تا هتل‌های ارزان‌قیمت و با امکانات محدودتر. قیمت هتل‌های مشهد نیز با توجه به عرضه و تقاضا و فصل تغییر می‌کند. چندین اقامتگاه‌ بوم‌گردی نیز در نقاط مختلف استان خراسان رضوی، مانند شهرستان‌های گناباد، سبزوار، نیشابور، طرقبه، شاندیز، خواف، بردسکن، فعالیت می‌کنند.
رستوران‌ها
رستوران سدروس چهار شعبه در شهر مشهد دارد و رستوران خوبی است. سه شعبه‌ی رستوران‌ پسران کریم نیز در مشهد مشغول فعالیت هستند. رستوران نسیم لبنان مشهد نیز انواع غذاهای لبنانی را در منوی خود جای داده است.
رستوران معین درباری مشهد به چلوکباب‌های متنوعش معروف است. رستوران بابا قدرت هم در بنایی قدیمی به مشتریان خود سرویس می‌دهد. علاقه‌مندان به غذاهای گیاهی هم می‌توانند به رستوران گیاهی خانه مشهد مراجعه کنند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

غذاهای محلی
رشته پلو با گوشت یا خوشتلی پلو از غذاهای محلی استان خراسان رضوی است. اشکنه‌های محلی مختلفی نیز در شهرهای استان خراسان رضوی تهیه می‌شود که از میان آنها می‌توان به اشکنه‌های بلغور شیر، کشف سفید یا قروت و تخم مرغ اشاره کرد.
شله مشهدی از معروف‌ترین غذاهای محلی استان خراسان رضوی است که در مناسبت‌های مختلف به عنوان نذری تهیه می‌شود.
سوغات
زعفران و زرشک جزء سوغاتی‌های مهم استان خراسان رضوی است. انگشتر و زینت‌آلات فیروزه و عقیق نیز در استان خراسان رضوی تولید می‌شوند. نقل، نبات، عطر و انواع خشکبار جزء دیگر سوغاتی‌های استان خراسان رضوی هستند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

صنایع دستی
گلیم، تولیدات نمدی و قالی از صنایع دستی استان خراسان رضوی هستند. پوستین دوزی نیز در استان خراسان رضوی انجام می‌شود و جزء صنایع دستی مهم عشایر استان است. فیروزه‌تراشی و به طور کلی تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی هم از حرفه‌های قدیمی در استان خراسان رضوی است.
آداب و رسوم
موسیقی و رقـ*ـص‌های سنتی جزء آیین‌های خراسان است که تنوع زیادی هم دارد. مردم مشهد عزاداری‌های مذهبی مختلف را با مراسم خاصی برگزار می‌کنند. در روزهای ۲۸ و آخر صفر (رحلت پیامبر و شهادت امام رضا) هیئت‌های عزاداری شهر مشهد در خیابان‌های اطراف حرم عزاداری می‌کنند و در نهایت به زیارت امام رضا می‌روند. در این مراسم افراد زیادی نیز از شهرهای مختلف استان خراسان رضوی و حتی استان‌های دیگر به مشهد می‌آیند.​

 

[مهربانوی ایرانی]

استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران با مساحتی حدود ۱۴۴ هزار و ۶۸۱ کیلومتر مربع، جزو چهارمین استان بزرگ کشور محسوب می شود. این استان از شمال و شمال شرق با کشور ترکمنستان، از غرب با استان های خراسان شمالی و سمنان، از جنوب با استان های خراسان جنوبی و یزد و از شرق با کشور افغانستان همسایه است. مرکز استان خراسان رضوی شهر مقدس مشهد است و از شهرهای مهم آن می توان نیشابور، سبزوار، کاشمر، تربت جام و سرخس را نام برد.

موقعیت جغرافیایی

استان خراسان رضوی از نظر موقعیت جغرافیایی به دوبخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است که نواحی شمالی آن دارای دشت های حاصلخیز کشاورزی و دامپروری است و بخش جنوبی آن از دشت های کویری با تپه های کم ارتفاع با پوشش گیاهی فقیرتشکیل شده است. در این منطقه، چند رشته کوه وجود دارد که دو رشته کوه هزار مسجد و بینالود از دیگر کوه ها مرتفع و پر امتداد است.
آب و هوای این استان در ناحیه معتدل شمالی قرار گرفته و به طور کلی م

تغیر است و دمای هوا از شمال به جنوب افزایش می یابد ولی از بارش سالانه کاسته می شود. استان خراسان رضوی در مناطق مختلف دارای شرایط اقلیمی متنوعی است به طوری که مناطق کوه پایه ای دارای آب و هوای نیمه بیابانی ملایم، نواحی جنوبی « گرم و خشک » و مناطقی چون قوچان، نواحی جنوب بینالود، ارتفاعات


هزار مسجد و قسمتی از شهرستان مشهد دارای آب و هوای معتدل کوهستانی است.

منبع:ایران نما​

 

[مهربانوی ایرانی]

پیشینه تاریخی

استان خراسان رضوی قسمت کوچکی از خراسان تاریخی است. سرزمینی که در گذشته بخش گسترده ای را دربر می گرفت و قلمرویی یکپارچه داشت. اما امروزه خراسان بزرگ به سه استان شمالی، رضوی و جنوبی تقسیم شده است.
باستان شناسان معتقدند، پیشینه استان خراسان به حدود ۸۰۰ هزار سال قبل می رسد یعنی به زمان پیش از ورود آریایی ها به فلات ایران. به اعتقاد آنان ساکنین اولیه این منطقه را اقوامی از آسیایی ها تشکیل می داد. این اقوام بومی آسیایی با وجود مقاومت های فراوان در برابر «پارتیان» که شاخه ای از آریایی های مهاجر بودند نتوانستند در مقابل قدرت منسجم آنان پایداری كنند و در نهایت شکست خوردند.
بعد از مهاجرت آریایی ها به سرزمین ایران، «پارتیان» در شمال و «ساگارتی ها» در جنوب خراسان سکنی گزیدند. این سرزمین در قرن ششم پیش از میلاد تحت تصرف هخامنشیان قرار گرفت اما پس از حمله اسکندر مقدونی به ایران و سقوط امپراتوری هخامنشیان، دولت سلوکی وابسته به حکومت یونانیان در ایران زمین و خراسان بر روی کار آمد. اما طولی نکشید که قبایل پارتی با یکدیگر متحد شده و بر علیه سلوکیان قیام کردند. با انقراض سلسله ی سلوکیان در ایران و پیروزی پارتیان سلسه اشکانیان بوجود آمد. سرزمین خراسان در عصر اشکانیان و ساسانیان یکی از چهار ولایت بزرگ ایران زمین یعنی؛ «اپاختر (شمال)»، «خراسان (شرق)»، «نیمروز (جنوب)» و «خاوران (مغرب)» به شمار می رفت. در طول تاریخ استان خراسان هموار عرصه دایمی ظهور و سقوط قدرت ها و حکومت هایی چون حکومتهای ترک، تازی، تاتار، قجر، قبچان، مغول، ترکمن و افغان بوده است. پس از جنگ هرات در سال ۱۲۴۹هـ. ش، خراسان به دو قسمت تجزیه شد و قسمت غرب رودخانه هریررود جزو ایران و شرق رودخانه ضمیمیه افغانستان شد.
این سرزمین چون در شرقی ترین ناحیه ی ایران واقع شده بود و خورشید زودتر از سایر نقاط در آن طلوع می کرد «خورآسان» گفته می شد و «خور» به معنای «خورشید» و «آسان» به معنی ظاهر شدن بود. واژه رضوی در نام این استان، به قرار گرفتن مقبره امام علی بن موسی الرضا (ع) در مرکز این شهر، اشاره می كند.​