- عضویت
- 2017/02/07
- ارسالی ها
- 5,830
- امتیاز واکنش
- 35,457
- امتیاز
- 1,120
- سن
- 20
تصور کنید وقتی ایرباس آ ۳۸۰ با وزنی نزدیک به ۴۰۰ تن و با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت روی زمین می نشیند, چه نیروی عظیمی باید در کار باشد تا بتواند این غول پرنده را در فاصله کوتاه ۳ تا ۴ کیلومتری روی باند فرودگاه آرام و متوقف کند
تصور کنید وقتی ایرباس آ ۳۸۰ با وزنی نزدیک به ۴۰۰ تن و با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت روی زمین مینشیند، چه نیروی عظیمی باید در کار باشد تا بتواند این غول پرنده را در فاصله کوتاه ۳ تا ۴ کیلومتری روی باند فرودگاه آرام و متوقف کند؟
شاید برای مهندسان و بخصوص مهندسان هوانوردی بسیار بدیهی باشد که برای این کار حتما باید از نیروی عظیم موتورهای بزرگ چنین هواپیمایی، اما در جهت عکس برای کاهش سرعت استفاده کرد.
پَسران نامی است که در مقابل پیشران برای چنین سیستمهایی به کار میرود. در این سامانه، دریچههایی روی خروجی گازهای بخش فن موتور قرار میگیرد که در زمان نشستن روی باند چرخیده و مسیر هوای خروجی فنهای موتور هواپیما را به سمت جلوی بدنه تغییر میدهند. خلبان با افزایش مقطعی دور موتور و در نتیجه افزایش حجم هوای خروجی باعث تولید نیروی پَسرانی میشود که در نهایت هواپیمای بزرگ مسافربری را روی باند فرودگاه متوقف میکند. این موضوع دلیل اصلی صدای گوشخراش موتورها است که در لحظه نشستن هواپیماها روی باند ایجاد میشود.
تا امروز استفاده از پَسران، به عنوان اصلیترین عامل کنترل سرعت هواپیما هنگام فرود بسیار مرسوم بوده است. این موضوع علاوه بر هواپیماهای جت در هواپیماهای ملخی نیز با تغییر زاویه گام ملخ و تولید باد در جهت عکس حرکت هواپیما مقدور میشده است. اما طراحان ایرباس آ۳۸۰ گویا زیاد به این سامانه سنتی اعتقادی نداشتهاند. در هواپیمای آ ۳۸۰ از ۴ موتور اصلی هواپیما، تنها ۲ موتور نزدیک بدنه به این سامانه مجهز هستند.
موتورهای بیرونی به دلیل اینکه هنگام فرود نزدیک لبه باند قرار میگیرند و امکان فرو کشیدن اجسام خارجی به داخل موتور در مورد آنها بیشتر است، برای نصب این سامانه، گزینه مناسبی نیستند.
سامانه جریان معکوس هوا در ایرباس آ ۳۸۰ بر خلاف هواپیماهایی مانند بوئینگ ۷۴۷، نقش اصلی را در متوقف ساختن هواپیما ندارد. در این هواپیما نقش اصلی به عهده ترمز چرخها و اسپویلرها (صفحاتی که روی بال نصب شدهاند و هنگام فرود به صورت عمود در مقابل جریان هوا میایستند) بوده و سامانه جریان معکوس هوای موتور تنها نقشی کمکی داشته که بخصوص هنگام بارانی یا برفی بودن هوا به کار میآید.
بیشتر هواپیماهای مسافربری مدرن از پَسرانهایی استفاده میکنند که نیروی موتور را به سمت جلو هدایت میکند. این عمل در بسیاری از موتورهای توربوفن، از طریق مسدود کردن خروجی جریان کنارگذر (bypass) و جهتدهی به آن به وسیله پرههایی که پشت سر هم نصب شدهاند، انجام میگیرد. شایان ذکر است در این مکانیسم جریان اصلی خروجی موتور که داغ بوده و از توربین خارج میشود به سمت جلو منحرف نمیگردد و تنها هوایی که توسط فنها از اطراف موتور به عقب رانده شده، به سمت جلو هدایت میشود.
سامانه جریان معکوس هوای موتور علاوه برکاهش سرعت هواپیما، کاربردهای دیگری نیز دارد؛ مثلا هواپیمای سی ـ۱۷ نیروی هوایی ایالات متحده از پَسران برای سرعت عمل بیشتر روی زمین در مناطق جنگی استفاده میکند. هواپیمای آموزشی شاتل ناسا نیز از پَسران در حین پرواز برای کمک به شبیهسازی فرود استفاده میکند.
تصور کنید وقتی ایرباس آ ۳۸۰ با وزنی نزدیک به ۴۰۰ تن و با سرعتی بیش از ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت روی زمین مینشیند، چه نیروی عظیمی باید در کار باشد تا بتواند این غول پرنده را در فاصله کوتاه ۳ تا ۴ کیلومتری روی باند فرودگاه آرام و متوقف کند؟
شاید برای مهندسان و بخصوص مهندسان هوانوردی بسیار بدیهی باشد که برای این کار حتما باید از نیروی عظیم موتورهای بزرگ چنین هواپیمایی، اما در جهت عکس برای کاهش سرعت استفاده کرد.
پَسران نامی است که در مقابل پیشران برای چنین سیستمهایی به کار میرود. در این سامانه، دریچههایی روی خروجی گازهای بخش فن موتور قرار میگیرد که در زمان نشستن روی باند چرخیده و مسیر هوای خروجی فنهای موتور هواپیما را به سمت جلوی بدنه تغییر میدهند. خلبان با افزایش مقطعی دور موتور و در نتیجه افزایش حجم هوای خروجی باعث تولید نیروی پَسرانی میشود که در نهایت هواپیمای بزرگ مسافربری را روی باند فرودگاه متوقف میکند. این موضوع دلیل اصلی صدای گوشخراش موتورها است که در لحظه نشستن هواپیماها روی باند ایجاد میشود.
تا امروز استفاده از پَسران، به عنوان اصلیترین عامل کنترل سرعت هواپیما هنگام فرود بسیار مرسوم بوده است. این موضوع علاوه بر هواپیماهای جت در هواپیماهای ملخی نیز با تغییر زاویه گام ملخ و تولید باد در جهت عکس حرکت هواپیما مقدور میشده است. اما طراحان ایرباس آ۳۸۰ گویا زیاد به این سامانه سنتی اعتقادی نداشتهاند. در هواپیمای آ ۳۸۰ از ۴ موتور اصلی هواپیما، تنها ۲ موتور نزدیک بدنه به این سامانه مجهز هستند.
موتورهای بیرونی به دلیل اینکه هنگام فرود نزدیک لبه باند قرار میگیرند و امکان فرو کشیدن اجسام خارجی به داخل موتور در مورد آنها بیشتر است، برای نصب این سامانه، گزینه مناسبی نیستند.
سامانه جریان معکوس هوا در ایرباس آ ۳۸۰ بر خلاف هواپیماهایی مانند بوئینگ ۷۴۷، نقش اصلی را در متوقف ساختن هواپیما ندارد. در این هواپیما نقش اصلی به عهده ترمز چرخها و اسپویلرها (صفحاتی که روی بال نصب شدهاند و هنگام فرود به صورت عمود در مقابل جریان هوا میایستند) بوده و سامانه جریان معکوس هوای موتور تنها نقشی کمکی داشته که بخصوص هنگام بارانی یا برفی بودن هوا به کار میآید.
بیشتر هواپیماهای مسافربری مدرن از پَسرانهایی استفاده میکنند که نیروی موتور را به سمت جلو هدایت میکند. این عمل در بسیاری از موتورهای توربوفن، از طریق مسدود کردن خروجی جریان کنارگذر (bypass) و جهتدهی به آن به وسیله پرههایی که پشت سر هم نصب شدهاند، انجام میگیرد. شایان ذکر است در این مکانیسم جریان اصلی خروجی موتور که داغ بوده و از توربین خارج میشود به سمت جلو منحرف نمیگردد و تنها هوایی که توسط فنها از اطراف موتور به عقب رانده شده، به سمت جلو هدایت میشود.
سامانه جریان معکوس هوای موتور علاوه برکاهش سرعت هواپیما، کاربردهای دیگری نیز دارد؛ مثلا هواپیمای سی ـ۱۷ نیروی هوایی ایالات متحده از پَسران برای سرعت عمل بیشتر روی زمین در مناطق جنگی استفاده میکند. هواپیمای آموزشی شاتل ناسا نیز از پَسران در حین پرواز برای کمک به شبیهسازی فرود استفاده میکند.