- عضویت
- 2018/02/17
- ارسالی ها
- 23,992
- امتیاز واکنش
- 29,350
- امتیاز
- 1,104
آتشکده یا چهارطاقی؟
برخی محققان نیز بنای آتشکوه را نه آتشکده بلکه چهارطاقی دانستهاند. بناهای چهارطاقی ایران برگرفته از قداست عدد ۴ در اعتقادات باستانی ایران و اهمیت چهار عنصر باد، آب، خاک، آتش در فرهنگ مذهبی باستان بوده که در معماری خود را نشان داده است. یکی از کسانی که چنین نظریهای دارد، رضا مرادی غیاث آبادی است. این محقق منطقه آتشکوه را مورد مطالعه میدانی قرار داده و در مشاهدات خود به این نتیجه رسیده است که بنای آتشکوه نه آتشکده بلکه یک چهارطاقی بوده است و به اشتباه آتشکده خوانده میشود که البته این موضوع در مباحث معماری ایران کمی جای بحث دارد. وی این چهارطاقی را از نمونههای چهارطاقی منفرد با شکل متقارن چهار وجهی و قاعده مربع میداند.
اما لازم به ذکر است بر اساس تحقیقات صورت گرفته روی معماری ایران غالبا تمامی آتشکدههای ایران و بناهای مذهبی پیش از دوران ساسانی نیز براساس الگوی ۴ تاقی شکل میگرفته است. این عدد ۴ در معماری ایران پیش از اسلام و پس از اسلام وجود داشته و کاربرد معماری دارد و نه لزوما اینکه ۴ تاقیها یک نمونه معماری کاربردی به حساب بیایند، بلکه ویژگیایی محسوب میشوند که در معماری ایران در نمونههای خاصی چون آتشکدهها، بناهای مذهبی و بناهای مرتبط با نجوم، خانهها و حتی مساجد این الگوهای عدد ۴ در معماری به کار رفته است. بنابراین به طور قطع نمیتوان نظریه آتشکده نبودن این بنا را به سادگی پذیرفت.
این بنا از چهار پایه با چهار طاق تشکیل شده که گنبدی به واسطه چهار فیلپوش و تیرهای چوبی روی آن ساخته شده است. روی سنگهای چهارطاقی خط هندسی و نگارههای بز نیز موجود است که از نظر غیاثآبادی در سنگها و صخرههای محل استخراج سنگها وجود داشته و از آنها در ساخت چهارطاقی استفاده شده است. محقق مزبور بر این عقیده است که چهارستون باقیمانده از بنا، همان ستونهای چهارطاقی است که امروزه در حدود ۸ تا ۱۰ متر ارتفاع دارند. با توجه به طول ضلعهای بنا که ۱۲ متر است، میتوان نتیجه گرفت که این بنا یکی از چهارطاقیهای باشکوه و بزرگ زمان خود بوده است.
برخی محققان نیز بنای آتشکوه را نه آتشکده بلکه چهارطاقی دانستهاند. بناهای چهارطاقی ایران برگرفته از قداست عدد ۴ در اعتقادات باستانی ایران و اهمیت چهار عنصر باد، آب، خاک، آتش در فرهنگ مذهبی باستان بوده که در معماری خود را نشان داده است. یکی از کسانی که چنین نظریهای دارد، رضا مرادی غیاث آبادی است. این محقق منطقه آتشکوه را مورد مطالعه میدانی قرار داده و در مشاهدات خود به این نتیجه رسیده است که بنای آتشکوه نه آتشکده بلکه یک چهارطاقی بوده است و به اشتباه آتشکده خوانده میشود که البته این موضوع در مباحث معماری ایران کمی جای بحث دارد. وی این چهارطاقی را از نمونههای چهارطاقی منفرد با شکل متقارن چهار وجهی و قاعده مربع میداند.
اما لازم به ذکر است بر اساس تحقیقات صورت گرفته روی معماری ایران غالبا تمامی آتشکدههای ایران و بناهای مذهبی پیش از دوران ساسانی نیز براساس الگوی ۴ تاقی شکل میگرفته است. این عدد ۴ در معماری ایران پیش از اسلام و پس از اسلام وجود داشته و کاربرد معماری دارد و نه لزوما اینکه ۴ تاقیها یک نمونه معماری کاربردی به حساب بیایند، بلکه ویژگیایی محسوب میشوند که در معماری ایران در نمونههای خاصی چون آتشکدهها، بناهای مذهبی و بناهای مرتبط با نجوم، خانهها و حتی مساجد این الگوهای عدد ۴ در معماری به کار رفته است. بنابراین به طور قطع نمیتوان نظریه آتشکده نبودن این بنا را به سادگی پذیرفت.
این بنا از چهار پایه با چهار طاق تشکیل شده که گنبدی به واسطه چهار فیلپوش و تیرهای چوبی روی آن ساخته شده است. روی سنگهای چهارطاقی خط هندسی و نگارههای بز نیز موجود است که از نظر غیاثآبادی در سنگها و صخرههای محل استخراج سنگها وجود داشته و از آنها در ساخت چهارطاقی استفاده شده است. محقق مزبور بر این عقیده است که چهارستون باقیمانده از بنا، همان ستونهای چهارطاقی است که امروزه در حدود ۸ تا ۱۰ متر ارتفاع دارند. با توجه به طول ضلعهای بنا که ۱۲ متر است، میتوان نتیجه گرفت که این بنا یکی از چهارطاقیهای باشکوه و بزرگ زمان خود بوده است.