چگونه می توانم به برنامه نویس بهتری مبدل شوم؟

[سیده آمین ارمان]

هر کدام از زبان‌های برنامه نویسی دارای استانداردهای مخصوص به خود هستند که با رعایت آنها، خواهیم توانست پروژه هایی تولید کنیم که ارزشمند باشند. در پاسخ به این سؤال که چرا می بایست کدهای تمیز نوشت، بایستی گفت که کدنویسی تمیز و اصولی حداقل دو امتیاز اصلی دارد: اول آنکه خود برنامه نویس از پروژه ای که انجام داده است لـ*ـذت می‌برد دوم آنکه اگر روزی نیاز باشد تا سایر برنامه نویسان هم کدهای شما را ویرایش کنند، به راحتی خواهند توانست این کار را انجام داد و با حداقل سردرگمی رو به رو خواهند شد. آنچه در این مقاله قصد داریم مورد بررسی قرار دهیم، روش‌هایی است که با عملی کردن آن‌ها در فرایند کدنویسی، خواهیم توانست کیفیت کدهای خود را افزایش دهیم و نرم افزارهای به مراتب بهتر و حرفه‌ای تری به بازار عرضه کنیم و در نهایت به یک برنامه نویس حرفه ای تر مبدل گردیم. .

کامنت گذاری اصولی: یکی از چیزهایی که مدرسین برنامه نویسی در بدو امر روی آن تمرکز می کنند، آموزش فرایند کامنت گذاری برای کدها به برنامه نویسان مبتدی است. هدف اصلی از نوشتن کامنت این است که وقتی برنامه نویس در آینده به کدهای خود مراجعه می‌کند و یا زمانی که سایر برنامه نویسان به کدهای آن برنامه نویس نگاه می کنند، با حداقل صرف زمان و تلاش متوجه هدف از یک تابع، یک متغیر، یک حلقه و … شده و به راحتی بخش‌های مختلف نرم‌افزار را درک کنند. گاهی اوقات برنامه نویسان در این زمینه اغراق آمیز عمل کرده و برای یک تابعی که قرار است یک خروجی ساده داشته باشد، کامنتی در حد یک مقاله می‌نویسند که کاری بس اشتباه است.

انجام فرایند ریفکتورینگ در زمان مناسب: Refactoring به فرایندی گفته می‌شود که در آن برنامه نویس اقدام به بهبود کدهایی می‌کند که یا خود قبلاً آن‌ها را نوشته است یا اینکه از برنامه نویس دیگری به وی به ارث رسیده است! گاهی اوقات برنامه نویسان با خود می‌گویند «برنامه ای که دارد به درستی کار می کند، نیاز به ریفکتورینگ ندارد!» که این جمله در برخی مواقع درست بوده اما در برخی مواقع می بایست جلوی این طرز تفکر را گرفت.

اگر شما پروژه ای دارید که قرار است به پروژه نسبتاً بزرگی در آینده‌ای نه چندان دور مبدل گردد،‌ حتماً می بایست ریزه کاری های پروژه خود را در اولین فرصت دستخوش تغییر سازید تا نه تنها کدهای شما حرفه‌ای تر به نظر برسند،‌ بلکه توسعه کدهای شما نیز آسان‌تر گردد.

زمان که ریفکتورینگ به‌موقع و اصولی صورت گیرد،‌ احتمال وقوع باگ های مخرب در آینده به طرز قابل توجهی کاهش می یابد. علاوه بر این، اگر شما یک برنامه نویس هستید، حتماً پس از نوشتن یک پروژه، این سؤال را از خود بپرسید که آیا به قول معروف با پروژه خود حال می‌کنید یا خیر؟ اگر پاسخ شما به این سؤال منفی است، حتماً یک جای کار شما می لنگد و می بایست در صدد رفع آن باشید.

نگاه کردن به کدهای سایر برنامه نویسان: به طور خلاصه، نگاه کردن به و مرور کدهای سایر برنامه نویسان -البته برنامه نویسان حرفه ای- به منزله یک منبع آموزشی بسیار مفید برای یادگیری اصولی برنامه نویسی است. به طور مثال، فرض کنید که قصد نوشتن یک وب اپلیکیشن وبلاگ را در سر می پرورانید. بخش‌های ساده کار را به خوبی پیش بـرده‌اید اما زمانی که می‌خواهید در بخش نظرات وبلاگ، دکمه های لایک را اضافه کنید، نیاز به کمک دارید. برای این منظور، اگر دوره آموزشی مفیدی را نیافتید، حتماً با یک جستجوی ساده در اینترنت با یکسری منابع آشنا خواهید شد و با نگاه کردن به سورس کد پروژه های دیگر برنامه نویسان حرفه ای، می‌توانید با روش اصولی این کار آشنا شوید.

با سایر برنامه نویسان در ارتباط باشید: گاهی اوقات برنامه نویسان مبتدی نیاز دارند تا به جای آنکه خود یکسری از چیزها را تجربه کنند، از تجربیات برنامه نویسان حرفه‌ای استفاده کنند. با توجه به این سرعت پیشرفت علم به‌خصوص برنامه نویسی بسیار زیاد است و شاید شما هم جزو آن دسته از برنامه نویسان مبتدی باشید که کار خود را دیر شروع کرده‌اید -مثلا در سن ۳۵ سالگی تازه اقدام به یادگیری اصول برنامه نویسی کرده اید- به این نیاز خواهید داشت تا فرایند یادگیری اصول برنامه نویسی را تسریع کنید. برای همین منظور، به جای آنکه خود دست به تجربه در یکسری از جنبه‌های کار بزنید، سعی کنید از تجربیات سایر برنامه نویسان استفاده کنید. توصیه می‌کنیم که پس از انتخاب زبان برنامه نویسی مد نظر خود، حتماً با یکی از برنامه نویسان که در آن حوزه حرفی برای گفتن دارد دوست شوید (منظور رفیق فابریک است!) تا بتوانید در هر کجا و هر زمانی از تجربیات ایشان بهره مند گردید.