زمینشناسانی که اطلاعات کافی از اصول ژئومورفولوژی دارند به کمک دادههای حاصل از مطالعات اشکال ناهمواریها، خطوط اصلی اشکال تکتونیک را که از مهمترین موضوعات زمینشناسی است، مشخص میکنند. همچنین کاربرد ژئومورفولوژی در زمینشناسی و تفسیر عکسهای هوایی به منظور شناسایی برونزدها اهمیت دارد که به فتوژئولوژی معروف است. استفاده از عکسهای هوایی بیشتر در در مشخص نمودن واحدهای سنگشناسی و وضع استقرار آنها نسبت بههم است که به رخساره و ماهیت سنگها پی میبریم. همچنین در پژوهشهای زمینشناسی که بر پایه اصول منطقی استوار باشد، کشف معادن بزرگ مانند مس، طلا، نفت و… به سهولت و به سرعت امکانپذیر میشود.
ویژگی سنگهای رسوبی با نوع و جنس مواد تشکیل دهنده آنها و با کیفیت انباشتهشدن این مواد روی یکدیگر و نوع تغییر شکل آنها و تبدیل مواد به سنگ (دیاژنز) در ارتباط است. گرچه مرحله تبدیل مواد به سنگهای رسوبی یعنی مرحله دیاژنز در قلمرو مطالعات زمینشناسی قرار میگیرد، ولی در مرحله اولیه آن یعنی نحوه پیدایش مواد تشکیل دهنده رسوبات و چگونگی حمل و رسوبیافتن آنها در قلمرو مطالعات ژئومورفولوژی قرار دارد. ماهیت سنگهای رسوبی از نظر توصیفی که به پتروگرافی معروف است و همچنین از جهت اندازه دانههای تشکیل دهنده آن که دانهبندی خوانده میشود مستقیماً به عوامل ژئومورفولوژی مربوط میشود. همچنین مورفوژنز، با تخریب و فرسایش سنگهای مادر، نوع و مقدار مواد را که به حوضههای رسوبی میرسد تنظیم و هدایت میکند.
نقشه ژئومورفولوژی اوکراین
ژئومورفولوژی به عنوان علم بررسی و شناخت ناهمواریهای زمین، و علمی با تواناییهای مهندسی که با استفاده از تکنیکها و ابزارهایی قادر به برنامهریزی است، بهترین مبنا را برای طبقهبندی زمین بهدست میدهد. نقشههای ژئومورفولوژی یک منبع قدیمی برای ضبط اطلاعات چشماندازها هستند. این نقشهها در زمره بهترین ابزارها برای شناخت و درک چهارچوب حرکتی سطح زمین بوده و به کاربر اجازه تصمیم نهایی و تهیه نقشه تحولی چشماندازهای کنونی یک ناحیه را میدهد. نقشه ژئومورفولوژی تحلیل ژئومورفولوژی یک منطقه معین را بهصورت فضایی نشان میدهد و کلید پژوهشهای مربوط به علوم زمین است. نقشههای ژئومورفولوژی دیدی کامل و سریع از شکلهای مختلف ناهمواریهای پوسته خارجی زمین و فرایندهایی که موجب پیدایش این شکلها در رابـ ـطه با سازندهای زمینشناسی و اقلیمشناسی است، بهدست میدهند. این نقشهها بهدلیل پیچیدگی ارائه و اطلاعات آنها، اسنادی با استفاده محدود هستند. در حال حاضر نقشههای ژئومورفولوژی بهعنوان روشی در ارزیابی منابع طبیعی از سوی محققان یونسکو پذیرفته شده و مورد بهرهبرداری قرار میگیرد.[۷۶]
نقشهکشی ژئومورفولوژی در مقایسه با نقشهکشی زمینشناسی، تکنیکی نسبتاً جدید محسوب میشود، زیرا ژئومورفولوژی علمی جوانتر از زمینشناسی است. نقشههای ژئومورفولوژی، پدیدههای سطحی یا لندفرمها را به تصویر کشیده و فرایندهای زمینشناسی بر سطح زمین را ثبت میکنند. یک نقشه ژئومورفولوژی ایدهآل باید اطلاعاتی دربارهٔ مورفولوژی (فرایندهای شکلزا)، مورفومتری (ابعاد و اندازهها)، مورفوژنز (منشأ و تکوین)، مورفوکرونولوژی (سنسنجی تغییرات) و مورفودینامیک (تغییرات و پویایی) هر شکل ارائه کند.[۷۷]
در قرن ۱۹ میلادی توضیح لندفرمها با نقشههای جغرافیایی بود. نقشهکشی ژئومورفولوژیکی سنتی از زمانی که عکسهای هوایی موجود بودند آغاز شد. زیگفرید پاسارگ جغرافیدان آلمانی اولین نقشه ژئومورفولوژی را در سال ۱۹۱۴ برای ناحیه استیدرمبا با مقیاس ۱:۲۵۰۰ تهیه کرد. در فاصله سالهای ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ کوششها و پیشنهادهای متعددی برای تهیه نقشههای ژئومورفولوژی صورت گرفت اما درخواستهای اصلی برای پوشش سراسری این نقشهها از طرف برنامهریزان و مهندسان کشاورزی پس از جنگ جهانی دوم بود. تهیه نقشههای ژئومورفولوژی در مفهوم امروزی در دهه ۱۹۵۰ میلادی به وسیله هلندیها و با هدف برنامهریزیهای اقتصادی آغاز شد. در استرالیا نیز ارگانهایی مانند سازمان علمی و تحقیقات صنعتی همسود (C.S.I.R.O) بعد از چنگ جهانی دوم با استفاده از روش فیزیوگرافی اقدام به تهیه نقشههایی از واحدهای ژئومورفولوژی در سرزمینهای بکر و کمتر مطالعهشده بهمنظور ارائه یک طرح طبقهبندی مناسب جهت کشاورزی کردند. در روش C.S.I.R.O چشماندازها واحدهایی تلقی میشوند که از نظر زمینشناسی و ژئومورفولوژی دارای مشابهتهایی هستند و این اصول، مبنای برنامهریزی آمایش سرزمین قرار میگیرد.[۷۸]
نقشه ژئومورفولوژی ایران برای نخستین بار با مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰۰ در زمره مجموعهای از نقشههای منطقه خاور نزدیک در دانشگاه توبینگن آلمان در سال ۱۹۹۰ توسط محمدرضا ثروتی و با همکاری دتلف بوشه و گرونرت تهیه و منتشر شد. این نقشه با استفاده از نقشههای توپوگرافی، زمینشناسی، عکسهای هوایی، تصاویر ماهوارهای، مقالات و کتابهای محدود دربارهٔ ژئومورفولوژی ایران و تا حدودی مطالعات روی زمین تهیه گردید. این نقشه توسط محمدرضا ثروتی ترجمه و در مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰۰ در سال ۱۳۷۰ توسط سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح چاپ و انتشار یافت و پایه و مبنای خوبی برای کارهای بعدی با مقیاس بزرگتر بهشمار میرود. نقشه ژئومورفولوژی ایران در مقیاس ۱:۱۰۰۰۰۰۰ نیز در سال ۱۳۷۳ توسط سازمان زمینشناسی کشور در چهار برگ جدا از هم منتشر شد. طی چند سال اخیر مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران چند برگ از اطلس ژئومورفولوژی کشور با مقیاس ۱:۲۵۰۰۰۰ را به چاپ رسانده است.
یک گلفشان در شهرستان جاسک استان هرمزگان
نوشتار اصلی: ژئوتوریسم ژئوتوریسم (به انگلیسی: Geotourism) یا زمینگردشگری[۸۰] از دو بخش ژئو و توریسم تشکیل شدهاست بخش ژئو جاذبههای زمینشناسی، ژئومورفولوژی و میراث معدنکاری را شامل میشود و بخش توریسم آن به عنوان موضوعی چند رشتهای، تمامی زیرساختهای صنعت گردشگری از جمله تفسیر، مدیریت، اقامت، تورها و… شامل میشودو بهطور کلی با جاذبههای طبیعت بیجان سروکار دارد.[۸۱][۸۲]
مخاطبان ژئوتوریسم نه تنها متخصصان و کارشناسان زمینشناسی و ژئومورفولوژی، بلکه گردشگران عادی و علاقهمندان طبیعت هستند. در جریان فعالیتهای ژئوتوریسمی، بازدیدکنندگان ضمن بازدید از پدیدههای زیبا و ویژه زمینشناسی و ژئومورفولوژی، با مبانی پیدایش آنها آشنا شده اهمیت وجودی آنها را درمییابند.[۸۳]
گردشگری از عوامل اصلی توسعه پایدار در سطوح اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی است. ژئوتوریسم زیر مجموعه توریسم پایدار بوده و هدف آن حفظ منابع گردشگری در مقاصد است. یعنی هدایت گردشگران به نحوی که محل مورد بازدید برای نسلهای آینده هم همانطور باقیمانده و قابل استفاده باشد.[۸۴]
برای تشکیل تنوع زمینشناختی، تنوع و دگرگونی توسط فرایندهای بیرونی و درونی لازم است. طبیعت بهطور دائم توسط فرسایش آبی و بادی در حال تنوع و دگرگونی است. این دگرگونی توسط خود عوامل فرسایش شکل میگیرد. مهمترین عوامل پیدایش رخنمونها، اشکال و جلوههای زمین که موجب جلب گردشگران علاقهمند به پدیدههای طبیعی میگردد، عبارتند از:
فرسایشها
آتشفشانها
[چینخوردگیها و گسلهها
گنبدها و بلورهای نمکی
تپههای مرجانی[۸۵] مهمترین عامل ایجاد و شکلگیری پدیدههای زمینشناسی و ژئومورفولوژی، محسوب میشود. فرسایش آبی و بادی، تغییر درجه حرارت و تبلور کانیها از عمدهترین محرکهای عمل فرسایش در سطح زمین است. بارش برف و باران، رگبارهای فصلی، امواج دریا، پیشروی و پسروی آب دریاها، تغییر مسیر رودخانهها، جریان سیلابها، نفوذ آب در لایههای زمین و انحلال سنگها و رسوبات آهکی، سیلتی، مارنی و ماسهسنگی و شکلگیری غارها و حفرهها و دریاچهها و سفرههای آب زیرزمینی، نفوذ آب در سنگها، انجماد و تخریب آنها از جمله عواملی است که چهره طبیعت را دائم تغییر داده و رخنمونها و جلوههای رنگارنگ کانیهای لایههای مختلف زمین را بیشتر نمایان میسازد.
ژئوتوریسم در ایران
ایران باتنوع ژئومورفولوژیکی و زمین شناختی، اقلیم متنوع و ویژگیهای زمینشناسی گوناگون و طبیعت بی جان بینظیر، میتواند از پدیدههای ژئومورفولوژیکی و زمین شناختی در سراسر کشور مانند غارها، تنگهها، درهها، مناطق فسیلی، درههای نشستی، شکافهای بزرگ زمینشناسی، سازندهای زمینشناختی، گلفشانها، زمینهای کارستی، انواع کانیها، هرمهای ماسهای، سواحل صخرهای – سنگی، معادن باستانی، کلوتها و غیره بهعنوان ژئومورفولوژیکی و زمین شناختی در قالب ژئوسایتهای بالقوه متعدد پس از تدارک زیرساختهای گردشگری به عنوان ابزاری کارساز در راستای توسعه ژئوتوریسم و تأسیس ژئوپارکها مورد استفاده قرار دهد. ژئوتوریسم در ایران با تأسیس ژئوپارک قشم در سال ۱۳۸۶ رسمیت یافت، اما به دلیل عدم وجود ابزار تفسیر زمینشناختی در این ژئوپارک در واقع بهطور عملی هنوز صنعت ژئوتوریسم در ایران راهاندازی و آغاز نشدهاست.[۸۷]
ایران در میان سایر کشورهای جهان از نظر آموزشهای دانشگاهی و کتب درسی ژئوتوریسم پیشرو بوده و برای مقطع کارشناسی زمینشناسی دانشگاه پیامنور و همچنین مقطع کارشناسی ارشد اکوتوریسم در دانشگاههای کشور، درس دو واحدی مستقلی بهنام ژئوتوریسم (زمین گردشگری)، ارائه و تدریس میشود.
حسینزاده، «ژئومورفولوژی و مطالعات آن در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی»، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، ۱۵۰.
واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب پارسی، دفتر هشتم
نکوئی صدری، مبانی زمین گردشگری، باتاکید بر ایران.
نیوسام، قلمرو و ماهیت ژئوتوریسم، در کتاب ژئوتوریسم (جهانی).
وبگاه ژئوتوریسم ایران، ژئوتوریسم.
حسینزاده، «ژئوتوریسم، نگرشی نو در برنامهریزی گردشگری، استان زنجان»، مجموعه مقالات برگزیده همایش قابلیتها، مراتع و راهکارهای توسعه گردشگری استان زنجان، ۲۰۵.
«زمینریختشناسی» [زمینشناسی] همارزِ «ژئومورفولوژی» (geomorphology)؛ منبع: گروه واژهگزینی، «فارسی»، در دفتر دوم، فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان، تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۳۷-۰ (ذیل سرواژهٔ زمینریختشناسی۱)
نیوسام، دیوید و راس داولینگ. قلمرو و ماهیت ژئوتوریسم، در کتاب ژئوتوریسم (جهانی). ترجمهٔ ترجمه بهرام نکوئی صدری. تبریز: سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس، ۱۳۸۷. شابک ۵–۴۱۵–۵۳۰–۹۶۴–۹۷۸.
نکوئی صدری، بهرام. مبانی زمین گردشگری، باتاکید بر ایران. تهران: انتشارات سمت، ۱۳۸۸. شابک ۵–۴۱۵–۵۳۰–۹۶۴–۹۷۸.
کزازی، الهام. «ژئوتوریسم، نگرشی نو در برنامهریزی گردشگری، استان زنجان». مجموعه مقالات برگزیده همایش قابلیتها، مراتع و راهکارهای توسعه گردشگری استان زنجان (زنجان)، ۱۳۸۵، ۲۰۵.
حریریان، محمود. کلیات ژئومورفولوژی. تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۶۹.
برد، اریک. ژئومورفولوژی ساحلی. ترجمهٔ مجتبی یمانی و وحید محمدنژاد. تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۹۲. شابک ۱–۶۵۰۲-۰۳-۹۶۴–۹۷۸.
معیری، مسعود. فرهنگ واژههای ژئومورفولوژی. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان، ۱۳۹۰. شابک ۳–۰۲۵–۱۱۰–۶۰۰–۹۷۸.
ضهداد، فرهاد. «نقش ویلیام دیویس در جغرافیای آمریکا». رشد آموزش جغرافیا (تهران: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی) ۲۴، ش. ۴ (۱۳۸۹): ۲۱–۱۶. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷.
موسوی، سیدحجت و عبدالحکیم تقیزاده. «فرم و فرایندهای رودخانهای دشت خوزستان در کواترنر». رشد آموزش جغرافیا (تهران: سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی) ۲۴، ش. ۴ (۱۳۸۹): ۳۵–۳۰. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷.
شایان، سیاوش و همکاران. «نقشههای ژئومورفولوژی، تاریخچه، ضرورت و کاربرد». فصلنامه جغرافیایی سپهر (تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح) ۲۰، ش. ۷۹ (۱۳۸۷): ۴۵–۳۷. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷.
محمودی، فرجالله. ژئومورفولوژی ساختمانی. تهران: دانشگاه پیامنور، ۱۳۸۳. شابک ۴۳۷–۳۸۷–۹۶۴.
رجایی، عبدالحمید. ژئومورفولوژی کاربردی در برنامهریزی و عمران ناحیهای. تهران: انتشارات قومس، ۱۳۸۰.
حسینزاده، سیدرضا. «ژئومورفولوژی و مطالعات آن در ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی». فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی (تهران)، ش. ۶۴ (۱۳۸۷): ۱۳۷–۱۵۵. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷.
زمردیان، محمدجعفر. ژئومورفولوژی ایران. ج. اول. مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی، ۱۳۸۸. شابک ۲–۷۸–۵۷۸۲–۹۶۴.
شیدگر، آ. ایی.. ژئومورفولوژی سیستماتیک (به روایت تصویر). ترجمهٔ مصطفی رقیمی. گرگان: انتشارات دانشکده علوم طبیعی و کشاورزی گرگان، ۱۳۸۴. شابک ۳–۹–۹۳۵۸۲–۹۶۴.
رامشت، محمدحسین. کاربرد ژئومورفولوژی در برنامهریزی. اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان، ۱۳۷۵.
محمودی، فرجالله. ژئومورفولوژی دینامیک. تهران: دانشگاه پیامنور، ۱۳۸۲. شابک ۱–۴۳۶–۳۸۷–۹۶۴.
مستوفی، احمد. «شهداد و جغرافیای تاریخی دشت لوت». گزارشهای جغرافیایی (تهران: مؤسسه جغرافیای دانشگاه تهران)، ش. ۸ (۱۳۵۷).
«ژئوتوریسم». وبگاه ژئوتوریسم ایران. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷. بازبینیشده در ۴ اکتبر ۲۰۱۳.
«ژئومورفولوژی». دانشنامه رشد. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷. بازبینیشده در ۲۹ اوت ۲۰۱۵.
«مفاهیم ژئومورفولوژی نوین وژئومورفولوژی کاربردی». پایگاه ملی دادههای علوم زمین. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷. بازبینیشده در ۲۷ اوت ۲۰۱۵.
Strahler, A. N.. “Equilibrium theory of erosional slopes approached by frequency distribution analysis”. American Journal of Science 11, no. 248 (1 November 1950): 800–814. doi:10.2475/ajs.248.11.800.
Burbank, D. W.. “Rates of erosion and their implications for exhumation”. Mineralogical Magazine 1, no. 66 (2002): 25–52. doi:10.1180/0026461026610014. Archived from the original on 17 July 2017.
Roering, Joshua J.. “Evidence for nonlinear, diffusive sediment transport on hillslopes and implications for landscape morphology”. Water Resources Research 3, no. 35 (1999): 853–870. doi:10.1029/1998WR900090. Archived from the original on 17 July 2017.
Gabet, Emmanuel J.. “The Effects of Bioturbation on Soil Processes and Sediment Transport”. Annual Review of Earth and Planetary Sciences 1, no. 31 (May 2003): 249–273. doi:10.1146/annurev.earth.31.100901.141314.
Church, Michael. “Paraglacial Sedimentation: A Consideration of Fluvial Processes Conditioned by Glaciation”. Geological Society of America Bulletin 10, no. 83 (October 1972): 3059–3072. doi:10.1130/0016-7606(1972)83[3059SACOF]2.0.CO;2.
Cserepes, L.. “Geoid height versus topography for a plume model of the Hawaiian swell”. Earth and Planetary Science Letters 1-2, no. 178 (15 May 2000): 29–38. doi:10.1016/S0012-821X(00)00065-0.
Seber, Dogan. “Geophysical evidence for lithospheric delamination beneath the Alboran Sea and Rif–Betic mountains”. Nature 6568, no. 379 (February 1996): 785–790. doi:10.1038/379785a0.
Dietrich, William E.. “The search for a topographic signature of life”. Nature 7075, no. 439 (26 January 2006): 411–418. doi:10.1038/nature04452.
Allen, Philip A.. “The search for a topographic signature ofTime scales of tectonic landscapes and their sediment routing systems”. Geological Society, London, Special Publications 7075, no. 296 (2008): 7–28. doi:10.1144/SP296.2.
«Geomorphology». International Association of Geomorphologists. بایگانیشده از نسخهٔ اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۱۷. بازبینیشده در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۳.
Bennett, M.R. and N.F. Glasser. Glacial Geology: Ice Sheets and Landforms. John Wiley & Sons Ltd, 1996. 364 p.. ISBN 0-471-96345-3.
Leeder, M.. Sedimentology and Sedimentary Basins, From Turbulence to Tectonics, Blackwell Science. 1999. 592 p.. ISBN 0-632-0497-6.
Huggett, R. J.. Fundamentals of Geomorphology. England: Rout ledge, 2003.
Gudie, A. Geomorphological Techniques. London and New York: Routledge, 1990. P 357.
Chorley, R. J.. A-re-evaluation of the Geomorphic System. 1965.
Bates, R.L. and J.A. Jackson. GLOSSARY OF GEOLOGY. American Geology Institute, 1980. P 357.
Summerfield, M.A.. Global Geomorphology. Pearson Education Ltd, 1991. P 537. ISBN 0-582-30156-4.
Dunai, T.J.. Cosmogenic Nucleides. Cambridge University Press, 2010. P 187. ISBN 978-0-521-87380-2.
Knighton, D.. Fluvial Forms & Processes. Hodder Arnold, 1998. P 383. ISBN 0-340-66313-8.
e.g. , DTM intro page, Hunter College Department of Geography, New York NY.
ژوراسیک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرش به ناوبری پرش به جستجو سامانه ردیف اشکوب میلیون سال
کرتاسه پیشین بریاسین → پیش از آن
ژوراسیک پسین تیتونین ۱۴۵٫۰–۱۵۲٫۱
کیمریجین ۱۵۲٫۱–۱۵۷٫۳
آکسفوردین ۱۵۷٫۳–۱۶۳٫۵
میانه کالووین ۱۶۳٫۵–۱۶۶٫۱
باتونین ۱۶۶٫۱–۱۶۸٫۳
باجوسین ۱۶۸٫۳–۱۷۰٫۳
آلنین ۱۷۰٫۳–۱۷۴٫۱
پیشین توآرسین ۱۷۴٫۱–۱۸۲٫۷
پلینسباخین ۱۸۲٫۷–۱۹۰٫۸
سینمورین ۱۹۰٫۸–۱۹۹٫۳
هتانجین ۱۹۹٫۳–۲۰۱٫۳
تریاس پسین راتین → پس از آن
زمانبندی زمینشناسی
پیدازیستی (فانروزوئیک) نوزیستی (سنوزوئیک) کواترنری
نئوژن
پالئوژن
میانهزیستی (مزوزوئیک) کرتاسه
ژوراسیک
تریاس
دیرینهزیستی (پالئوزوئیک) پرمین
کربونیفر
دوونین
سیلورین
اردویسین
کامبرین
نهانزیستی (پرکامبرین) پیشینزیستی (پروتروزوئیک)
نخستزیستی (آرکئن)
پیشازیستی (هادئن) ژوراسیک یکی از دورههای زمینشناسی در دوران میانهزیستی (مزوزوئیک) است. طول زمانی این دوره به ۱۹۹٫۶-۱۴۵٫۵ میلیون سال پیش برمیگردد و به سه دوره ژوراسیک پسین، میانی و پیشین تقسیم میشود و نام خود را از کوههای ژورا در آلپ گرفتهاست. اولین پرندگان در این دوره بوجود آمدند. همچنین مهرهداران نیز مانند ماهی و دایناسور و... در این دوره فراوان بودند. اولین قورباغه مانند قورباغههای امروزی در این دوره ظهور کرد و وجود این میزان تنوع زیستی نشان از هوای معتدل این دورهاست. از لحاظ جغرافیایی نیز این دوره تغییر چندانی نسبت به دوره قبل از خود نکرد.
استنوسفر
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از سستکره)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سستکره در یک منطقه فرورانش سستکره[۱] خمیر کره یا استنوسفر (به انگلیسی: asthenosphere) لایه سنگ نرم، گرمادیدهای که بلافاصله در زیر سنگکره سخت قرار گرفته و اجازه میدهد کفههای سنگکره در حدود سطح زمین به آهستگی حرکت کنند.