فيلم «راشامون»، ساخته به‌يادماندني «آكي‌را كوروساوا» به‌عنوان بهترين فيلم تاريخ سينماي ژاپن انتخاب شد.
روزنامه يوميوري شيمبون با نظرسنجي از منتقدين، كارگردانان و علاقه‌مندان سينما در ژاپن فهرستي از بهترين آثار تاريخ سينماي اين كشور را منتشر كرد كه فيلم «راشامون» به‌همراه چند اثر معروف ديگر از «كوروساوا» در اين فهرست ديده مي‌شوند.
فيلم «راشامون» محصول ۱۹۵۰ است كه جايزه اسكار افتخاري بهترين فيلم خارجي سال ۱۹۵۱ در آمريكا را براي «كوروساوا» به‌همراه آورد و در جشنواره ونيز وفق به دريافت جايزه شير طلا شد. آكادمي اسكار در سال ۲۰۰۸ نسخه ديجيتالي بازسازي‌شده اين فيلم را هم‌زمان با دهمين سال‌روز درگذشت «كوروساوا» نمايش داد.
فيلم «هفت سامورايي» اثر معروف ديگري از كوروساوا در رتبه سوم بهترين فيلم‌هاي تاريخ سينماي ژاپن قرار دارد. اين فيلم محصول ۱۹۵۴ نامزد دو جايزه اسكار بود كه در جشنواره ونيز جايزه شير نقره‌اي را دريافت كرد.
كوروساوا كارگردان، تهيه‌كننده و فيلم‌نامه‌نويس افسانه‌اي سينماي ژاپن بود كه روز بيست‌وسوم مارس ۱۹۱۰ در حومه توكيو متولد شد و روز ششم سپتامبر ۱۹۹۸ در سن ۸۸ سالگي درگذشت.
«كوروساوا» در سال ۱۹۲۴ در يك استوديو فيلم‌سازي ژاپن به‌عنوان دستيار كارگردان مشغول به‌كار شد و اولين تجربه كارگرداني‌اش را با ساخت فيلم «سانشيرو سوگاتا» به‌دست آورد.
اگرچه فيلم‌هاي بعدي كوروساوا با نظارت شديد دولت زمان جنگ ژاپن ساخته شدند و اغلب موضوعات ملي‌گرايانه داشتند، با اين‌حال او در اولين فيلم خود پس از جنگ با نام «تاسفي براي نوجوانان‌مان نيست» به انتقاد از دولت ژاپن پرداخت.
«كوروساوا» فيلم‌هاي زيادي درباره ژاپن ساخت كه «فرشته مـسـ*ـت» و «سگ ولگرد» از آن جمله‌اند. با اين‌حال شهرت جهاني اين كارگردان با ساخت فيلم «راشومون» به‌دست آمد كه با كسب شير طلايي جشنواره ونيز، توانست نامي براي خود در عرصه جهاني دست‌وپا كند.
تكنيك سينمايي «كوروساوا» در ساخت فيلم‌هايش منحصربه‌فرد بود و در دهه ۵۰ سبك جديدي از خود بدعت گذاشت. او عقيده داشت كارگذاشتن دوربين‌ها در فواصل دور از بازيگر، عملكرد آنان را بهتر خواهد كرد. او همچنين علاقه خاصي به استفاده از چند دوربين و ضبط يك صحنه از زواياي مختلف داشت.
ديگر شاخصه فيلم‌سازي «كوروساوا»، علاقه‌اش به استفاده از عناصر آب‌وهوا براي عمق بخشيدن به فضاي حاكم بر فيلم‌اش بود. سرما، مه، برف و باران در اغلب ساخته‌هاي او به چشم مي‌خوردند. ديگر رويكرد قابل توجه فيلم‌هاي «كوروساوا»، وسعت تأثيرهاي هنري اوست. بعضي از داستان‌هاي او اقتباس از آثار «ويليام شكسپير» هستند. براي مثال «آشوب» براساس «شاه لير» است و «سرير خون» براساس«مكبث» و «خواب بد» برگرفته از «هملت» هستند.
«كوروساوا» براي ساخت فيلم‌هايش از آثار ادبي روسيه نيز بهره گرفت، مانند «ابله» اثر «داستايوفسكي» و «در اعماق» نوشته «ماكسيم گوركي». با اين‌حال رمان «مرگ ايوان ايليچ» نوشته «لئو تولستوي» بيش از همه او را تحت‌تأثير قرار مي‌داد.
با وجود اين‌كه بسياري از منتقدين ژاپني معتقدند كه «كوروساوا» "خيلي غربي" بود، اما او عميقا تحت‌تأثير فرهنگ ژاپن قرار داشت. فيلم «ريش قرمز» نقطه عطفي در كارنامه سينمايي او محسوب مي‌شود كه آخرين فيلم سياه و سفيد او نيز بود.
بعد از اقدام به خودكشي نافرجام، «كوروساوا» فيلم‌هاي ديگري ساخت و با وجود شهرت بين‌المللي، در داخل ژاپن كمتر استوديو فيلم‌سازي حاضر به حمايت مالي از پروژه‌هايش مي‌شد. فيلم «درسو اوزالا» كه اوايل قرن بيستم در صربستان در جماهير شوروي سابق ساخته شد، تنها فيلم «كوروساوا» بود كه در خارج از ژاپن و به زبان غيرژاپني ساخته شد. اين فيلم اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي را براي او به‌همراه آورد.
پس از آن «كوروساوا» به‌همراه «جورج لوكاس» و «فرانسيس فورد كوپولا»، فيلم «كاگه موشه» را ساختند كه اين فيلم موفق شد جايزه نخل طلاي جشنواره كن را در سال ۱۹۸۰ به‌دست آورد.
اما بزرگ‌ترين پروژه فيلم‌سازي سال‌هاي پاياني اين كارگردان بي‌ترديد فيلم «آشوب» بود كه نسخه سينمايي از شاهكار «شاه لير» شكسپير محسوب مي‌شد. اين فيلم كه نامزدي بهترين كارگرداني اسكار را براي «كوروساوا» به‌همراه آورد، بيش از يك دهه جلب حمايت مالي آن به‌طول انجاميد كه امروزه به گفته بسياري از منتقدان، آخرين شاهكار «كوروساوا» به‌شمار مي‌آيد.
او در دهه ۹۰ سه فيلم ديگر ساخت كه شخصي‌تر از ديگر آثار قبلي او بودند. فيلم «روياها» كه براساس يك‌سري توصيف‌ها براساس روياهاي اوست، فيلم «هيجان در اوت» كه خاطرات او درباره بمباران اتمي ناكازاگي است و آخرين فيلم او با نام «مادادايو» كه داستان يك معلم بازنشسته و دانش‌آموزان سابق او است.
«كوروساوا» طي چند دهه فيلم‌سازي موفق شد جوايز معتبري از جشنواره‌هاي بين‌المللي به‌دست آورد كه بخشي از آنها عبارتند از: جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي در سال ۱۹۵۱ براي «راشومون»؛ جايزه اسكار بهترين فيلم غيرانگليسي در سال ۱۹۷۵ براي «درسو اوزالا»؛ جايزه افتخاري آكادمي اسكار براي يك عمر دستاورد سينمايي در سال ۱۹۹۰؛ نامزد بهترين كارگرداني اسكار براي فيلم «آشوب» در سال ۱۹۸۶؛ جايزه بهترين فيلم خارجي از جوايز آكادمي فيلم انگليس (بافتا) در سال ۱۹۸۷ براي «آشوب»؛ *جايزه بهترين كارگرداني از جوايز بافتا در سال ۱۹۸۰ براي «كاگه‌موشه»؛ جايزه خرس نقره‌اي بهترين كارگرداني جشنواره برلين در سال ۱۹۵۹ براي «دژ پنهان»؛ جايزه فدراسيون بين‌المللي منتقدين فيلم از جشنواره برلين در سال ۱۹۵۹ براي «دژ پنهان»؛ نخل طلاي جشنواره كن در سال ۱۹۸۰ براي «كاگه‌موشه»؛ جايزه بهترين فيلم خارجي جوايز سزار فرانسه در سال ۱۹۸۱ براي «كاگه‌موشه»؛ نشان يك عمر دستاورد سينمايي از انجمن كارگردانان آمريكا در سال ۱۹۹۲؛ جايزه انجمن منتقدين فيلم فرانسه در سال ۱۹۷۸ براي «درسو اوزالا»؛ جايزه بهترين كارگردان سال از انجمن منتقدين فيلم لندن در سال ۱۹۵۸ براي «آشوب»؛ نشان يك عمر دستاورد سينمايي از انجمن منتقدين فيلم لس‌آنجلس در سال ۱۹۸۵؛ جايزه افتخاري دستاورد سينمايي جشنواره فيلم مسكو در سال ۱۹۷۹؛ جايزه فدراسيون بين‌المللي منتقدين فيلم جشنواره مسكو در سال ۱۹۷۵ براي «درسو اوزالا»؛ جايزه سازمان بين‌المللي سينماي كاتوليك از جشنواره سن‌سباستين در سال ۱۹۸۵ براي «آشوب»؛ شير طلاي افتخاري جشنواره ونيز در سال ۱۹۸۲؛ شير نقره‌اي جشنواره ونيز در سال ۱۹۵۴ براي «هفت سامورايي»؛ شير طلاي جشنواره ونيز در سال ۱۹۵۱ براي «راشومون»؛ نشان «لژيون دونور» فرانسه در سال ۱۹۸۴٫
منبع : ایسنا
