صنایع دستی صنایع دستی آسیا

  • شروع کننده موضوع @nicedavil
  • بازدیدها 132
  • پاسخ ها 6
  • تاریخ شروع

@nicedavil

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2017/08/30
ارسالی ها
9,967
امتیاز واکنش
30,539
امتیاز
941
سن
20
محل سکونت
بآبُل
این کشور به صورت جزیره ای در جنوب هند دارای ویژگی‌های فرهنگ غالب در شبه قاره‌ی هند می باشد.

مهم ترین صنایع دستی سریلانکا که از حمایت‌های همه جانبه‌ی دولت برخوردار می باشد، عبارتند از:

۱- نساجی: پارچه بافی متداول ترین صنعت دستی سریلانکا بوده و بیش از یکصد هزار دستگاه بافندگی دستی در سطح این کشور مشغول فعالیت است. انواع پارچه‌های تولیدی که شامل باتیک نیز می گردد، جهت تهیه‌ی لباس و یا تزیین و دكوراسيون مورد استفاده قرار می گیرد و مواد اولیه‌ی آن هنوز هم به همان روش سنتی و با استفاده از رنگ‌های گیاهی رنگرزی و آماده می گردد. نحوه‌ی تولید پارچه چاپ باتیک دوباره احیاء شده و طرح‌های صنعتگران مختلف اختصاصی می باشد. .

۲- سبد و حصیربافی: بافت سبد از انواع ساقه و برگ گیاهان و نی و بامبو متداول است. بافت حصیر بدون استفاده از دستگاه بافندگی صورت می گیرد و رنگ‌های مورد مصرف نیز منشا گیاهی دارد.

۳- فلزکاری: ساخت اشیاء فلزی با استفاده از مس، برنج و نقره و قلمزنی روی آنها و همچنین ساخت اشیاء ملیله با استفاده از فلزات طلا و نقره در بعضی از شهرهای کشور سریلانکا مرسوم است.

۴- فرآورده‌های چوبی: ساخت اشیاء مختلف از چوب و کنده کاری روی فرآورده‌های چوبی نیز از جمله صنایع دستی سریلانکا می باشد.

۵- سرامیک سازی: در بسیاری از روستاها ظروف مختلف به صورت قدیمی از سرامیک ساخته می شود که دارای نقاشی تزیینی نیز می باشد. همچنین عروسک سرامیک نیز تولید می گردد که در یکشنبه بازارها و روزهای جشن عرضه و به فروش می رسد. سازمان‌های دولتی مسئول صنایع دستی در سریلانکا عبارتند از: وزارت توسعه‌ی صنایع روستایی و جهانگردی از سال ۱۹۸۳ میلادی امور مربوط به توسعه و ترویج صنایع دستی زیر نظر هیئت عالی صنایع دستی سریلانکا قرار گرفت که متشکل از سازمانهای دولتی و نمایندگان بخش خصوصی و بخش تعاونی بوده و امور اجرایی را که توسط یک شرکت به نام lakSalaا انجام می شود، هدایت می نماید. این امور شامل آموزش، طراحی، تأمین مواد اولیه، تسهیلات مالی و فعالیت بازاریابی و فروش داخلی و خارجی است. مراکز آموزشی صنایع دستی در سریلانکا نیز عبارتند از:

- روستای تعاونی صنعتگران کالاپورا: در این مرکز صنعتگران در رشته‌های مختلف مانند ساخت اشیاء برنجی،ریخته گری، کنده کاری چوب، چاب باتیک، کنده کاری روی عاج و ساخت زینت آلات، آموزش‌های لازم را کسب می نمایند.

- مرکز نساجی هنری : طراحان نساجی را تربیت می کند.

- مرکز طراحی: وابسته به اداره‌ی صنایع کوچک که کارآموزان را در بیش از ۲۰ رشته‌ی صنایع دستي بومی آموزش می دهد.

- کالج دولتی هنرها و صنایع دستی:

دیپلم و گواهینامه‌ی تخصصی به دانشجویان فارغ التحصیل می دهد. صدها دبیرستان در سراسر کشور زیر نظر وزارت آموزش و پرورش، تعلیمات حرفه ای لازم را در رشته‌های نساجی، فلزکاری، سرامیک سازی و ساخت اشیاء چوبی تأمین می کنند.

بزرگترین کانون تولید صنایع دستی این کشور، شهر کندی در شمال شرقی کلمبو (پایتخت) می باشد.
 
  • پیشنهادات
  • @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی صنایع دستی اندونزی
    مجمع الجزایر اندونزی با بیش از 13600 جزیره‌ی بزرگ و کوچک، میان دو اقیانوس هند و آرام واقع شده و به صورت پلی بین دو قاره‌ی آسیا و استرالیا می باشد. مساحت اندونزی اندکی بیش از دو میلیون کیلومتر مربع است و غربی ترین تا شرقی ترین نقطه‌ی آن سه ساعت اختلاف زمان دارد. جمعیت اندونزی حدود ۱۸۵ میلیون نفر و چهارمین کشور پرجمعیت جهان پس از چین، هند و ایالات متحده و نخستین کشور از نظر جمعیت در میان ممالک اسلامی محسوب می شود.

    نژاد مردم اندونزی به علت مهاجرت‌های زیادی که به این سرزمین صورت گرفته، بسیار پیچیده و عمدتاً مرکب از چهار گروه نژادی است که مبتنی بر زبان و گویش‌های مختلف است. این گروه ‌ها عبارتند از: نژاد بومی (اُسترالویید)، مالایایی، هندی و چینی.

    زبان رسمی از سال ۱۹۴۵ میلادی که این کشور استقلال یافت، زبان اندونزیایی است که آن را با خط لاتین می نویسند. البته به علت پراکندگی جمعیت در بیش از ۶ هزار جزیره مسکونی از 13600 جزیره‌ی تشکیل دهنده این کشور افزون بر 150 زبان و گویش محلی شناسایی شده است. زبان اندونزی به طور کلی مبتنی بر زبان مالایی است که لغات و اصطلاحات فارسی و عربی نیز در آن بسیار به چشم می خورد. تا پیش از قرن سیزدهم میلادی، ادیان هندو و بودایی در این مجمع الجزایر رواج داشت ولی از این زمان براثر رفت و آمد بازرگانان ایرانی و گجراتی هند دین اسلام تدریجاً از جانب اکثریت مردم پذیرفته شد. البته از قرن شانزدهم میلادی در پی ورود اروپایی ‌ها مسیحیت نیز به این منطقه نفوذ کرد به گونه ای که در جزایر ملوک و تیمور اکثریت جمعیت را مسیحیان تشکیل می دهند. اقتصاد اندونزی متکی بر کشاورزی، منابع جنگلی (چوب و کاغذ)، محصولات دریایی و صادرات نفت می باشد. صنایع دستی در جامعه‌ی اندونزی جایگاه ویژه ای داشته که ریشه در قومیت ‌ها و سنت‌های مردمان آن دارد، به طوری که بیش از 2.5 میلیون نفر در رشته‌های مختلف صنایع دستی شاغل بوده و صادرات فرآورده‌های دست ساز این کشور افزون بر 400 میلیون دلار در سال می باشد.

    تنوع مذاهب (اسلام، بودایی، هندو و مسیحیت) به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی موجب تنوع و گوناگونی صنایع دستی در جزایر کوچک و بزرگ کشور اندونزی گردیده است. ضمن آنکه توجه فوق العاده‌ی دولت به صنایع دستی ازطریق تشویق هنرمندان رشته‌های صنایع دستی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.

    مهمترین صنایع دستی اندونزی عبارتند از:

    ۱- نساجی دستی: شامل چاپ باتیک با الهام از طرح‌های قدیمی که مراکز مهم تولید آن در جوگ، جاکارتا و جاکارتا می باشد. امروزه هنر باتیک به عنوان مهم ترین صنایع دستی اندونزی محسوب می شود و لباس‌های ملی و سنتی اندونزی با پارچه‌های ابریشمی، چاپ باتیک تهیه می گردد. بافت پارچه، از قبیل پارچه‌های پنبه ای ظریف که برای تهیه‌ی لباس، شال گردن و اشارپ مورد استفاده قرار می گیرد، از دیگر رشته‌های نساجی دستی محسوب می شود که توسط زنان و با کمک دستگاه‌های بافندگی دستی انجام می شود. در سوماترا ضمن بافت از نخهای طلایی نیز استفاده می گردد و در برخی نقاط هم بافت پارچه‌های ابریشمی لطیف مرسوم و متداول است. در جزیره‌ی بالی نیز پارچه‌های رودوزی شده با استفاده از نخهای زری تهیه و تولید می گردد.

    ۲- کنده کاری روی سنگ و چوب : کنده کاری روی سنگ بیشتر در جزیره‌ی بالی و برای تزیین و آراستن معابد معمول است. کنده کاری روی چوب هم جهت استفاده از آن به عنوان ستون یا پوشش سقف ساختمان ‌ها و نیز ساخت وسایل موسیقی رواج دارد. ضمناً در برخی مناطق مجسمه‌هایی نیز از چوب و استخوان تراشیده می شود.

    ۳- عروسک سازی: عروسک سازی با استفاده از پوست گاو میش معمول بوده و سپس روی آن را نقاشی می کنند و بیشتر اشکالی که تهیه می شود، از افسانه‌های قدیمی الهام می گیرد. ۴- نقره سازی: اغلب شامل ساخت سرویس چای خوری، بشقاب و قاشق می باشد و طرح‌های آن بیشتر از گل ‌ها و گیاهان اقتباس می شود. ملیله کاری نیز در بسیاری از نقاط اندونزی معمول است. از جمله سایر صنایع دستی اندونزی می توان به ساخت انواع سبد، کلاه، کفش سرپایی، بادبزن و وسایلی زینتی جهت مراسم مذهبی که از برگ درخت نخل مهیا می شود، اشاره نمود.

    سازمان‌های دولتی مسئول صنایع دستی در اندونزی عبارتند از:

    وزارت آموزش و پرورش و فرهنگ : از طریق دفتر روابط بین المللی و امور یونسکو و همچنین اداره‌ی هنرهای زیبا عمل می کند.

    وزارت صنایع، مدیریت صنایع دستی

    اداره کل صنایع سبک و دستی وزارت صنایع

    مؤسسه‌ی ملی توسعه‌ی صادرات، مرکز تولیدات دستی

    مؤسسات آموزشی در رشته‌ی صنایع دستی در کشور اندونزی نیز عبارتند از:

    - فرهنگستان هنرهای زیبا در جوگ جاکارتا

    - مؤسسه‌ی تکنولوژی در باندونگ

    - مدرسه‌ی معماری و هنرهای زیبا در باندونگ

    - مرکز بررسی‌های صنعت باتیک (Batik Research Centre) در جوگ جاکارتا

    - کارگاه باتیک معاصر در جوگ، جاکارتا (Contemporary Batik WorkShop)

    ارگان رسمی صنایع دستی در اندونزی، که ضمناً نماینده‌ی این کشور در شورای جهانی صنایع دستی نیز هست، شورای ملی صنایع دستی نام دارد.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی صنایع دستی برمه (میانمار)

    برمه یکی از کشورهایی است که آیین مذهب بودا در آن ریشه‌های عمیقی دارد و وجود هزاران معبد و همچنین راهب‌های بودایی با جامه‌های زرد رنگ، چهره‌ی خاصی به این کشور داده است. صنایع دستی در این کشور بیشتر در مناطق روستایی تمرکز یافته و مهمترین آن عبارتند از:

    ۱- دست بافی: نظیر ابریشم بافی، توربافی و قلاب دوزی،

    ۲- نقره سازی: به صورت جعبه، پایه‌ی استکان و غیره که با الهام از طرح‌های محلی روی آن را قلم زنی و کنده کاری می کنند.

    ۳- ساخت اشیاء چوبی، حصیری و بامبو: به خصوص تولید اشیاء گوناگون (به صورت مصرفی و تزیینی) از چوب ساج.

    ۴- کنده کاری روی عاج: این صنعت یک صنعت قدیمی و کهن است که رموز آن معمولاً از پدر به پسر منتقل شده و افرادی که به آن اشتغال دارند، پیوسته مانع از آن می شوند که شخص بیگانه ای به این رشته وارد گردد. اشیایی که از عاج تهیه می شود شامل دسته‌ی کارد و چنگال، جعبه ، قاب عکس، مجسمه‌ی بودا و زیورآلات است.

    ۵- شیشه گری: به صورت موزاییک یا قطعات شیشه‌ی رنگی است و به شکل هشت ضلعی کنار هم قرار داده می شود. البته این صنعت بومی نبوده و از تایلند به برمه منتقل شده است.

    سازمان‌های دولتی مسئول صنایع دستی در برمه عبارتند از:

    مدیریت صنایع

    مؤسسه‌ی خدمات دفاعی لازم به توضیح است که خدمات دفاعی شامل صنایع دستی و جهانگردی نیز می شود.

    مؤسسات آموزش صنایع دستی شامل دو مدرسه‌ی هنرهای زیباست که تحت نظر وزارت فرهنگ اداره می شود. اولین مدرسه در سال ۱۹۶۱ میلادی در پایتخت تأسیس گردیده و دوره‌ی تحصیل در آن چهار سال است و رشته‌های نقاشی، نمونه سازی، ریخته گری، کنده کاری روی چوب، سنگ تراشی، سرامیک، ساخت اشیاء نقره و برنز و طراحی پارچه در آن تدریس می شود.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی صنایع دستی جمهوری کره
    در جمهوری کره دو جریان کاملاً متفاوت در مورد تولید فرآورده‌های دستی وجود دارد که یکی منشأ چینی داشته و هدف آن حفظ و تثبیت روش ‌ها و نحوه‌ی تولید فرآورده‌های دستی به همان سبک قدیمی و سنتی است و دیگری مبنای غربی داشته و اساس آن مبتنی بر استفاده از طرح‌های جدید و ماشینی کردن تولید محصولات دستی است، از این رو کوشش‌هایی که به عمل می آید. در جهت ایجاد هماهنگی بین این دو طرز فکر متفاوت می باشد. مهمترین صنایع دستی جمهوری کره عبارتند از:

    ۱- ساخت اشیاء چوبی: به صورت وسایل منزل، آلات موسیقی، جعبه، سینی و غیره.

    ۲- سرامیک سازی: شامل ساخت انواع کاسه، گلدان، سرویس چایخوری به صورت ساده و نقاشی شده.

    ۳- ساخت اشیاء فلزی: اغلب به صورت برنجی و همچنین میناکاری

    ۴- ساخت زینت آلات: با استفاده از طلا و نقره.

    ۵- نساجی دستی: شامل تابلوهای تزیینی، کیف دستی، سوزن دوزی روی ابریشم و محصولات بافتنی.

    ۶- تولید فرآورده‌های حصیری: به صورت مفرش، جعبه، عروسک و غیره.

    ساخت محصولات گوناگون با استفاده از بقایای آبزیان دریا که به صنایع دستی دریایی معروف می باشد و در پایتخت آن کشور رواج دارد. تنها سازمان دولتی مسئول صنایع دستی در جمهوری کره، وزارت بازرگانی و صنایع این کشور می باشد. مؤسسات آموزشی صنایع دستی در جمهوری کره نیز عبارتند از: کالج هنرهای زیبا وابسته به دانشگاه سئول

    کالج هنرهای زیبا وابسته به دانشگاه زنان

    کالج هنرهای زیبا -هنگ اول

    این کالج ‌ها دارای دوره‌های آموزشی در رشته‌ی سرامیک، چاپ پارچه، میناکاری، نساجی، کنده کاری روی چوب، ساخت فرآورده‌های چرمی و طراحی می باشند.

    در ضمن علاوه بر کالج‌های فوق که دارای دوره‌ی چهار ساله می باشند، مدارس عالی دیگری هم در رشته‌ی صنایع دستی وجود دارد که دوره‌ی تحصیل آنها دو سال است.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی صنایع دستی سوریه

    کشور سوریه بین ۳۲ و ۳۸ درجه عرض شمالی و ۳۵ و ۴۳ درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ در مشرق دریای مدیترانه قرار گرفته است.

    کل مساحت این کشور ۱۸۵۱۸۰ کیلومتر مربع بوده که در حدود ۸ میلیون هکتار آن، زمینهای کشاورزی و ۴۴۰۵ کیلومتر مربع جنگل می باشد.

    پایتخت سوریه شهر تاریخی دمشق می باشد و سایر شهرهای عمده‌ی این کشور عبارتند از: حلب، حمص و حما، حکومت سوریه جمهوری است و ادراه‌ی کشور در دست رییس جمهور و شورای وزیران قرار دارد، کشاورزی نقش عمده ای در اقتصاد سوریه ایفا می کند و مهمترین صنعتی که در حال -حاضر در کشور سوریه وجود دارد، صنعت نساجی است که توسعه‌ی زیادی یافته است.

    سوریه به علت داشتن تاریخ باستانی و کهن، از رشته‌های گوناگون صنایع دستی و سنتی برخوردار است که به تشریح چگونگی وضع آن می پردازیم:

    بسیاری از کارگاه‌های صنایع دستی سوریه در دمشق و حلب قرار دارد ولی در روستاهای سراسر کشور نیز تولید فرآورده‌های دستی متداول است. این محصولات در حقیقت اقتباسی از طرح‌های قدیمی می باشد.

    1. Fine Arts College Of - Women's University
    مهمترین صنایع دستی سوریه عبارتند از:

    ۱- نساجی دستی: شامل بافت انواع پارچه‌ی ابریشمی، سوزن دوزی، قالی و گلیم ابریشمی و لباس‌های محلی.

    ۲- ساخت اشیاء چوبی: به صورت وسایل منزل وکنده کاری و همچنین استفاده از صدف و عاج جهت تزیین این مصنوعات.

    ۳- شیشه گری دستی: (به صورت شیشه‌های ساده، نقش دار و تراش دار یک مؤسسه‌ی بزرگ شیشه گری در دمشق در این زمینه فعالیت گسترده ای دارد.

    ۴- ساخت محصولات فلزی: شامل ساخت اشیاء برنجی، نقره، طلا به صورت قلم زده، چکشی، میناکاری شده و همچنین ساخت زینت آلات ملیله.

    ۵- سرامیک سازی: از دیگر صنایع دستی سوریه محسوب می شود. به علت اهمیتی که به صنایع دستی در سوریه داده شده، چهار وزارتخانه‌ی مهم امور مربوط به این رشته از فعالیت اقتصادی نظارت می کنند که عبارتند از: وزارت کار و امور اجتماعی. وزارت صنایع. وزارت آموزش و پرورش و فرهنگ. وزارت جهانگردی و هدایت عامه. هریک از این وزارتخانه ‌ها دارای مدارس و مؤسسات خاصی در زمینه‌ی آموزش و ترویج صنایع دستی مدرسه هستند.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی صنایع دستی لبنان


    از زمان فنیقی ها، سرامیک سازی، شیشه گری و ساخت فرآورده‌های چوبی لبنان در سراسر منطقه‌ی مدیترانه معروف بوده و این حرفه ‌ها هم اکنون نیز در روستاهای این کشور متداول و مرسوم است.

    امروزه تولید فرآورده‌های دستی در لبنان برای عرضه به خارجیان و همچنین جهت مصارف محلی با تلفیقی از فنون قدیمی و تکنیک‌های جدید صورت می گیرد.

    مهمترین صنایع دستی لبنان عبارت اند از:

    ۱- بافت قالی: استفاده از طرح ‌ها و رنگ‌های سنتی

    ۲- سوزن دوزی و میل بافی.

    ۳- ساخت اشیاء مسی و برنجی که در بازارهای قدیمی صورت می گیرد.

    ۴- تولید فرآورده‌های چرمی که اغلب توسط ارامنه و در حومه‌ی بیروت انجام می شود.

    ۵ - ساخت زینت آلات نقره با طرح‌های محلی قدیمی و همچنین با طرح‌های جدید.

    ۶- بافت پارچه‌های ابریشمی که از تقاضای زیادی برخوردار است.

    ۷- چاقو سازی که از شاخ گاو میش برای ساخت دسته‌ی آن استفاده می شود.

    سازمان مسئول صنایع دستی در لبنان، اداره‌ی توسعه‌ی امور اجتماعی، قسمت توسعه‌ی روستایی است که مواد اولیه و طرح‌های لازم را دراختیار صنعتگران قرار داده و برای تولیدات آنها بازاریابی می کند و سازمانی که مستقیما مسئول این کار می باشد، خانه‌ی صنایع دستی لبنان است. از جمله مؤسسات آموزشی صنایع دستی در لبنان دانشگاه آمریکایی بیروت است که دوره‌های تخصصی در رشته‌های سرامیک، ساخت زینت آلات و نساجی دایر نموده است و دیگر مؤسسه‌ی صنعتی است که در آن طراحی صنعتی تدریس می گردد.
     

    @nicedavil

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2017/08/30
    ارسالی ها
    9,967
    امتیاز واکنش
    30,539
    امتیاز
    941
    سن
    20
    محل سکونت
    بآبُل
    مختصری درباره‌ی وضعیت صنایع دستی عربستان

    اصولاً برخورد و اختلاط قومیت ‌ها و نژادها و در نتیجه، درهم آمیختن سنت ها، آداب و رسوم و باورها حتی اگر با قهر و غلبه همراه باشد، موجب باز شدن افقهای جدید فکری، ایجاد تحول در رفتارهای فردی و اجتماعی و بروز ابداعات و ابتکارات می گردد.

    بادیه نشینی و پراکندگی جمعیت در نجد الگوی زندگی بسیار ساده و ابتدایی را طی قرن‌های متمادی بر این سرزمین حاکم کرده است. طبیعت خشک و سوزان صحراهای وسیع عربستان موجب گردیده که کشورگشایان بزرگ نظیر هخامنشیان و ساسانیان، اسکندر مقدونی، امپراتوران رم و حتی مغول ‌ها هم درصدد تسلط بر آن- که موجب دگرگونی در شیوه‌ی زندگی، تغییر آداب و رسوم و اشاعه‌ی فنون و هنرهای جدید میشد- برنیایند. البته در سواحل جنوبی شبه جزیره‌ی عربستان یعنی یمن و عمان به علت مساعدت نسبی شرایط طبیعی و جغرافیایی آثاری از تمدنهای باستانی نظیر کشور صبا در یمن امروزی و حکومت هیمی آری در ناحیه‌ی ظُفار (عمان) از قرن دهم پیش از میلاد تا قرن ششم میلادی ثبت شده است. در این زمینه می توان گفت که دست اندازی اقوام مجاور نظیر ایرانی ‌ها به عمان و ظُفار و همچنین مصری ‌ها و حبشی ‌ها به یمن در قرن‌های پنجم و ششم میلادی اندکی پیش از ظهور اسلام، مانع انزوای قسمت‌های جنوبی شبه جزیره‌ی عربستان شده است.
    در دوره‌های بعد به علت ارتباط مداوم عمانی ‌ها با شبه قاره‌ی هند این اختلاط فرهنگی بیشتر شد زیرا عمانی ‌ها اصولاً مردمانی دریانورد بودند و کشتی‌های آنها تا سواحل چین و مالایا در رفت و آمد بوده و به تجارت می پرداختند ولی در نجد و حجاز اقوام بدوی، زندگی چادرنشینی داشته و تنها در شهرهای حَرمان (مکه)، یثرب (مدینه) و طایف شهرنشینی متداول بود. البته شهرهای یاد شده نیز به علت قرار گرفتن بر سر راه تجاری میان امپراتوری بیزانس (استانبول) و مصر و شرق آفریقا بیشتر به عنوان محل تردد کاروان ‌ها برای مبادله و تجارت کالا بودند تا به عنوان مرکز تجمع صنعتگران و صاحبان حرفه و فن، پس از ظهور اسلام شهرهای مکه و مدینه به عنوان مرکز ثقل جهان اسلام اهمیت روزافزونی یافت و اقوام و ملتهای مختلفی که برای انجام مناسک حج به آنجا می آمدند، هرکدام با همراه آوردن کالاها و محصولات سرزمین خود موجب رونق و رواج تجارت گردیدند. کشف و استخراج منابع عظیم نفت در اوایل قرن بیستم سرآغاز تحولی جدید بود زیرا افزایش تقاضا برای نیروی کار همراه با پرداخت دستمزدهای قابل ملاحظه، بر مناطق جنوب و شرقی عربستان نظیر یمن، عمان و العین نیز که دارای سنت‌های تولید صنایع دستی بودند، اثر نامطلوبی برجای گذاشت و در پی افزایش ناگهانی درآمدها، کالاهای وارداتی، بازارهای این مناطق را تسخیر کرد. به این ترتیب مشاهده می شود که بنابر علل و عوامل گوناگون، سکنه‌ی بومی حجاز هیچگاه در شرایطی نبوده اند که صاحب فنون و هنرهای خاصی برای خود باشند.

    انواع صنایع دستی

    صنایع دستی بومی عربستان صرفاً جنبه‌ی مصرفی داشته و شامل حصیر و سبدبافی با استفاده از برگ درخت خرما، سفالگری با خاک رس برای تهیه‌ی کوزه‌ی آب و برخی ظروف، عبابافی با استفاده از کرک شتر، بافت چادر و خیمه با کاربرد موی بز و ساخت زیورآلات محلی از نقره و مس می باشد. مراکز اصلی فعالیت، در شهر طایف و شهرهای مجاور یمن نظیر اباسعود و الوادیه و همچنین شهرهای الحلوه و البادی درجنوب پایتخت (ریاض) می شد. صنعت دستی قابل توجه عربستان که تا حدی جنبه‌ی تزیینی داشته و در نمای خارجی ساختمان ‌ها کاربرد دارد، نوعی گره چینی چوب نظیر مشبک کاری است که فواصل خطوط طرح ‌ها را با قرار دادن شیشه‌های رنگی تزیین می کنند. گاهی نیز به منظور تسهيل جریان هوا و نور به درون ساختمان، بدون استفاده از شیشه، آن را در مدخل و یا قسمت بالکن ساختمان نصب می نمایند، این رشته از صنایع دستی که در سایر کشورهای عربی نیز متداول بوده و مشربیه نام دارد، در کشور عربستان با نام فارسی روشن ساخته می شود. البته به علت كمبود چوب که ناشی از محدودیت‌های طبیعی این سرزمین است، قطعات بریده و آماده شده‌ی آن اغلب توسط صنعتگران مصری و یمنی که به عنوان زایران خانه‌ی خدا همه ساله وارد عربستان می شوند، تأمین و در محل تکمیل و نصب می گردد. در سال‌های اخیر به علت اشاعه‌ی معماری به سبک غربی، استفاده از روشن که تلفیقی از دو رشته‌ی خراطی چوب و شیشه گری دستی است کمتر به چشم می خورد.

    به منظور احیاء معماری و تزیینات داخلی به سبک اسلامی، یک مرکز تحقیقاتی به نام مرکز پژوهشهای معماری اَمر از حدود ۲۵ سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده که به طور غیر مستقیم در احیاء رشته‌هایی نظیر خراطی چوب، کاشی معرق، سنگ تراشی و شیشه گری دستی مؤثر می باشد. با توجه به فقدان صنایع دستی قابل ملاحظه در عربستان، سازمانی تخصصی برای احیاء و توسعه‌ی صنایع دستی وجود ندارد.
     

    برخی موضوعات مشابه

    بالا