فرکانس چیست؟آیا میدانید؟

[Alastor]

بَسامَد یا فرکانس معیار اندازه‌گیری تعداد تکرار یک رخداد در واحد زمان (مثلاً ثانیه) است. برای محاسبهٔ فرکانس بر روی یک بازهٔ زمانی ثابت، تعداد دفعات وقوع آن حادثه را در آن بازه می‌شماریم و سپس این تعداد را بر طول بازهٔ زمانی تقسیم می‌کنیم.

در سیستم واحدهای SI، فرکانس به احترام فیزیک‌دان آلمانی هاینریش رودولف هرتز، با هرتز اندازه‌گیری می‌شود. یک هرتز به این معنی است که یک رویداد یک‌بار در هر ثانیه رخ می‌دهد.

واحدهای دیگری نیز برای اندازه‌گیری فرکانس در جای خود بکار می‌روند که پاره‌ای از آن‌ها به این شرح هستند: سیکل بر ثانیه، دور بر دقیقه (rpm)، سرعت قلب توسط واحد ضربان بر دقیقه اندازه‌گیری می‌شود، و حادثه بر سال (فرکانس آماری). یک روش جایگزین برای محاسبهٔ فرکانس، اندازه‌گیری زمان بین دو رخداد متوالی حادثه‌ای است (دورهٔ تناوب) و سپس محاسبه فرکانس به صورت عددی متقابل این زمان مانند زیر:

{\displaystyle f={\frac {1}{T}}} {\displaystyle f={\frac {1}{T}}}
که در آن T دورهٔ تناوب است. تعداد نوسانات کامل انجام شده توسّط یک نوسانگر در هر ثانیه را فرکانس، بسامد یا تواتر نوسانات آن نوسانگر بر حسب هرتز گویند.

 

[Alastor]

تقسیم‌بندی باندهای فرکانسی
ویرایش

طبقه‌بندی فرکانس
محدودهُ فرکانس نام محدودهُ فرکانس کوتاه شده تقسیم‌بندی باند شماره باند
(Hz(۳۰– ۳ فرکانس‌های فوق‌العاده پایین ELF Extremely Low Frequencies ۱
(Hz(۳۰۰۰– ۳۰۰ فرکانس صدا VF Voice Frequencies ۲
(KHz(۳۰– ۳ فرکانس‌های بسیار پایین VLF Very Low Frequencies ۳
(KHz(۳۰۰– ۳۰ فرکانس‌های پایین LF Low Frequencies ۴
(KHz(۳۰۰۰– ۳۰۰ فرکانس‌های متوسط MF Medium Frequencies ۵
(MHz(۳۰– ۳ فرکانس‌های بالا HF High Frequencies ۶
(MHz(۳۰۰– ۳۰ فرکانس‌های بسیار بالا VHF Very High Frequencies ۷
(MHz(۳۰۰۰– ۳۰۰ فرکانس‌های ماورای بالا UHF Ultrahigh Frequencies ۸
(GHz(۳۰– ۳ فرکانس‌های فوق‌العاده بسیار بالا SHF Super-High Frequencies ۹
(GHz(۳۰۰– ۳۰ فرکانس‌های فوق‌العاده به شدت بالا EHF Extremely High Frequencies ۱۰
۳۰۰ GHz تا ۳ THz تراهرتز THF Tremendously High Frequency ۱۱
در اندازه‌گیری فرکانس صدا، امواج الکترومغناطیسی (مانند امواج رادیویی یا نور)، سیگنال‌های الکتریکی یا دیگر امواج، فرکانس بر حسب هرتز، تعداد سیکل‌های شکل موج تکرارشونده است. اگر موج، صدا باشد، فرکانس آن چیزی است که نواک (زیر و بمی) این موج را مشخص می‌کند.

فرکانس رابـ ـطه معکوسی با طول موج دارد. فرکانس f برابر است با سرعت v موج تقسیم بر طول موج:

{\displaystyle f={\frac {v}{\lambda }}} {\displaystyle f={\frac {v}{\lambda }}}
در موارد خاص که امواج الکترومغناطیسی از خلأ عبور می‌کنند، v=c که در آن c برابر سرعت نور در خلأ است و این عبارت به صورت زیر در می‌آید:

{\displaystyle f={\frac {c}{\lambda }}} {\displaystyle f={\frac {c}{\lambda }}}
نکته:بعضی فرکانسها توسّط حواس دیگر مثل بینائی و بویائی سنجیده می شوند

 

[Alastor]

فرکانس در آمار
ویرایش

در علم آمار فرکانس یک واقعه برابر است با تعداد دفعات رخ دادن یک حادثه در آزمایش یا مطالعه‌ای که در یک دوره زمانی صورت می‌گیرد. فرکانس‌ها معمولاً به صورت گرافیکی در نمودار هیستوگرام نمایش داده می‌شوند.