Elka Shine
مدیر بازنشسته
- عضویت
- 2016/07/11
- ارسالی ها
- 4,853
- امتیاز واکنش
- 14,480
- امتیاز
- 791
«آسیا» يا «آسیانی» نام مردم كهن بيابانگردی از آسيای مركزی است كه حدود سال 130 پیش از میلاد به فرمانروایی يونانيان بر «باكتريا» (بلخ) پايان دادند.
به نوشته «استرابون»، مورخ یونانی، باكتریا شامل چهار قومی بودند كه از شمال سيحون آمده بودند و قدرت را از دست يونانيان ربودند. اين چهار قوم عبارتاند از: «آسیویی»، «پاسیانویی»، «توچاریو»، «ساکاراولویی».
«پمپيوس ترگاس»، مورخ یونانی، فتح باكتريا را تنها به دو قوم آسیویی و پاسیانویی، نسبت می دهد.
تطبیق دو واژه آسیونی «استرابون» و آسیانی «ترگاس» آشكار است. اين دو اصطلاح به ترتيب، اسم اصلی و تركيب وصفی ايرانی را با «آنا» نشان می دهد. به نوشته یژوستین، مورخ یونانی، فرهاد دوم، شاه پارتی (127-138 پ.م.)، گروههای سكايی را به نبرد برضد آنتيخوس هفتم، حدود 130 پ.م، فراخواند. با شكست آنتيخوس، سكاها اموال قلمروي پارتها را به تاراج بردند و آنجا را ويران كردند و فرهاد را كشتند. ميان اين رويدادها و سقوط باكتريای يونانی، ارتباط آشكاری است؛ زيرا هر دو مورد, افزايش فشار بيابانگردان سكایی فراسوی سيحون را نشان ميدهد.
تصور می شود كه استرابون و ترگاس هر دو, اين آگاهيها را از كتاب «پارتیکا» اثر آپولودورس آرتميتايی فراهم آورده‌اند؛ كسی كه با مشاهدات شخصی خود از سكاهای آسيای مركزی آگاهی داشت.
اطلاعات اندك و نارسای مورخان كهن يونانی را منابع چينی روشن می كند. به گفته این منابع حدود سالهای174 و 160 پ.م. «هون»های شمال چين، گروههای قبيله‌اي «یوهشی» و رمه‌های آنان را از ماندگاههايشان در استان «کانشو»ي چين بيرون كردند. بخش بزرگي از این گروه به سوی مغرب (سغد و باكتريا) مهاجرت كردند و فرمانروايی يونان را در آنجا برانداختند. (حدود 130 پ.م.) هر چند تلفيق منابع چينی و غربی دشواریهايی به وجود می آورد، اما مطابقت «یوهشی» منابع چينی با «توچاری» و «آسی» منابع غربی محقق است.
در نهايت, بخشی از آسيها به سوی مغرب ، دشتهای «پونتو- کاسپین» حركت كردند و در آنجا گروه فرعی به نام «آلان»ها را تشكيل دادند. در كتاب بطلميوس، از آسیویی به نام قبايل «سرمتی» ياد می شود که در شمال دريای كاسپين (مازندران) می زیستند.
در منابع ميانه غربی اسامی «آس» و «آلانی» به وفور، به صورت مترادف به كار رفته است.
واژه «آسی» در زبان «اوستینو», به شكل كهنتر آسیا دلالت می كند. پيوند و ارتباط اوليه آن با واژه ايرانی كهن «آسو» امكان‌پذير است، اما به سختی اثبات ميشود.
تطبيق و برابرسازی نامهای «آسی» و مانند آن با نامهای قوم «سكايی- سرمتی» مانند «آرسی» و «آورسی»، بدون سند زبان‌شناختی و تاريخی است.
به نوشته «استرابون»، مورخ یونانی، باكتریا شامل چهار قومی بودند كه از شمال سيحون آمده بودند و قدرت را از دست يونانيان ربودند. اين چهار قوم عبارتاند از: «آسیویی»، «پاسیانویی»، «توچاریو»، «ساکاراولویی».
«پمپيوس ترگاس»، مورخ یونانی، فتح باكتريا را تنها به دو قوم آسیویی و پاسیانویی، نسبت می دهد.
تطبیق دو واژه آسیونی «استرابون» و آسیانی «ترگاس» آشكار است. اين دو اصطلاح به ترتيب، اسم اصلی و تركيب وصفی ايرانی را با «آنا» نشان می دهد. به نوشته یژوستین، مورخ یونانی، فرهاد دوم، شاه پارتی (127-138 پ.م.)، گروههای سكايی را به نبرد برضد آنتيخوس هفتم، حدود 130 پ.م، فراخواند. با شكست آنتيخوس، سكاها اموال قلمروي پارتها را به تاراج بردند و آنجا را ويران كردند و فرهاد را كشتند. ميان اين رويدادها و سقوط باكتريای يونانی، ارتباط آشكاری است؛ زيرا هر دو مورد, افزايش فشار بيابانگردان سكایی فراسوی سيحون را نشان ميدهد.
تصور می شود كه استرابون و ترگاس هر دو, اين آگاهيها را از كتاب «پارتیکا» اثر آپولودورس آرتميتايی فراهم آورده‌اند؛ كسی كه با مشاهدات شخصی خود از سكاهای آسيای مركزی آگاهی داشت.
اطلاعات اندك و نارسای مورخان كهن يونانی را منابع چينی روشن می كند. به گفته این منابع حدود سالهای174 و 160 پ.م. «هون»های شمال چين، گروههای قبيله‌اي «یوهشی» و رمه‌های آنان را از ماندگاههايشان در استان «کانشو»ي چين بيرون كردند. بخش بزرگي از این گروه به سوی مغرب (سغد و باكتريا) مهاجرت كردند و فرمانروايی يونان را در آنجا برانداختند. (حدود 130 پ.م.) هر چند تلفيق منابع چينی و غربی دشواریهايی به وجود می آورد، اما مطابقت «یوهشی» منابع چينی با «توچاری» و «آسی» منابع غربی محقق است.
در نهايت, بخشی از آسيها به سوی مغرب ، دشتهای «پونتو- کاسپین» حركت كردند و در آنجا گروه فرعی به نام «آلان»ها را تشكيل دادند. در كتاب بطلميوس، از آسیویی به نام قبايل «سرمتی» ياد می شود که در شمال دريای كاسپين (مازندران) می زیستند.
در منابع ميانه غربی اسامی «آس» و «آلانی» به وفور، به صورت مترادف به كار رفته است.
واژه «آسی» در زبان «اوستینو», به شكل كهنتر آسیا دلالت می كند. پيوند و ارتباط اوليه آن با واژه ايرانی كهن «آسو» امكان‌پذير است، اما به سختی اثبات ميشود.
تطبيق و برابرسازی نامهای «آسی» و مانند آن با نامهای قوم «سكايی- سرمتی» مانند «آرسی» و «آورسی»، بدون سند زبان‌شناختی و تاريخی است.
