متفرقه_گردشگری مکان های تاریخی و گردشگری

  • شروع کننده موضوع ATENA_A
  • بازدیدها 5,165
  • پاسخ ها 382
  • تاریخ شروع

ATENA_A

کاربر نگاه دانلود
کاربر نگاه دانلود
عضویت
2018/02/17
ارسالی ها
23,992
امتیاز واکنش
29,350
امتیاز
1,104
خصوصیات عمارت شترگلوی ماهان
حوض‌خانه‌ای با سقف بلند و گنبدی شکل و مقرنس‌کاری شده در مرکز ساختمان شترگلوی ماهان وجود دارد. در پیرامون این حوض‌خانه علاوه بر اتاق‌ها و رواق‌هایی که به‌وسیله گچ‌بری‌های زیبا آراسته شده‌اند، دهلیزهایی به منظور هدایت جریان هوا از دو بادگیر قرینه و زیبا، پس از عبور از خنکای آبی که دایما از یک فواره می‌جوشد و در حوض و پاشویه‌ها جاری می‌شود، به فضاهای اطرافی که به‌خاطر استراحت ساکنان خانه در روزهای گرم تابستان پیش‌بینی شده، جاسازی شده است. این دهلیزها (که هوای پاک و سالمی را بدون بهره‌گیری از سوخت و هزینه، تازگی و شادابی کوهستان را جلوه می‌کند) یکی از هوشمندانه‌ترین جلوه‌های هنری و تدارکات خلاق مهندسان و معماران ایرانی را در مبارزه اندیشمندانه با گرمای تابستان پیرامون کویر در معرض دید مردم به نمایش گذاشته است.

b248618e-f8a7-4e1b-896a-9bcaec36fdf5.jpg


در ساخت این عمارت از آجرهای سفالی در پوشش سقف استفاده شده و دارای شیب‌بندی مناسب و دقیق است که این امر باعث محفوظ ماندن ساختمان از نفوذ آب باران شده است. حتی اگر قنات وکیل‌آباد ماهان نیز خشک شده باشد، این بنای کم‌نظیر می‌تواند به وسیله آب چاه حالت نخستین را دوباره به دست آورده و به عنوان یک بخش پذیرایی، سالانه در استفاده هزاران نفر از گردشگران ایرانی و خارجی قرار بگیرد.

84da9e39-3a47-40eb-a681-d46530394770.jpg


عکاس: ابوذر احمدی‌زاده

بر خلاف آن‌که بعضی بخش‌های ساختمان به خاطر بی‌توجهی‌های صاحبان ملک خراب شده و دست‌کاری‌های بی‌تفاوتی نسبت به میراث تاریخی بر جای جای این اثر بی‌همتا و زیبا باعث کاستن زیبایی آن می‌شود، ولی نگاره‌های با ارزش در گچ‌بری، مقرنس‌کاری، تارمی‌های آجری، سنگ‌فرش فضاهای داخلی حوض‌خانه، درهای چوبی زیبا همراه با شیشه‌های شبکه‌دار و رنگی، ستون‌ها و سرستون های زیبا که با گچ‌بری‌های هنرمندان آراسته شده‌اند، آجرکاری‌های زیبا در نمای بیرونی، نوع مصالح به کار رفته در مسیر آب، فضای پر درخت پیرامون ساختمان و غیره وجود دارد که همه و همه از جاذبه‌های پرطرفدار دوست‌داران معماری سنتی ایران محسوب می‌شوند و مسئولان سازمان میراث فرهنگی باید به وسیله اعتبارات ضروری نسبت به احیا و بازسازی فوری این بنا اقدام کنند تا ضمن نگه‌داری از این میراث قدیمی گران‌قیمت، که بدون شک اثری بی‌همتا و منحصربه‌فرد در منطقه جنوب شرق محسوب می‌شود، باعث پدید آمدن زمینه استفاده گردشگران نیز شود.

11774a51-3d8b-48ae-be99-b4020284afa8.jpg
 
  • پیشنهادات
  • ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    مقاله‌های مرتبط:
    • پلکان نادری؛ یادگاری از پادشاه بزرگ ایرانی در کوه های الله اکبر
    • کلات و درگز موزه‌ای در میان طبیعت ناب خراسان
    • آرامگاه نادرشاه افشار، آخرین جهانگشای شرق
    زمانی که نادرشاه افشار از فتح هند باز می‌گشت، گنجینه‌ای قیمتی از غنایم جنگی با خود آورده بود و برای پنهان کردن این جواهرات چه جایی بهتر از بنایی نفوذناپذیر که تیغه‌های کوه بر گرداگرد آن کشیده شده باشند.

    از کلات که بارها صحن وقایع تاریخی بوده، نخستین بار در شاهنامه نام بـرده شده است، در داستان فرود پسر سیاوش، بارها به نام کلات اشاره شده وفردوسی آنجا را پناهگاه فرود ‌دانسته است؛ همچنین از این منطقه به عنوان صحنه نبرد ایرانیان و تورانیان در شاهنامه یاد شده است.

    دوران طلایی و شکوه و عظمت کلات در زمان پادشاهی نادرشاه افشار بوده و پس از آن به تدریج از نقش مؤثر و تعیین‌کننده آن کاسته شده است. این شهر در فاصله ۴۵ کیلومتری شمال شرق مشهد و در میان کوه‌های هزار مسجد قرار گرفته و موقعیت خاص آن یک پدیده استثنایی است. حصار طبیعی و مستحکم و تسخیرناپذیر کلات که نفوذ در آن با امکانات جنگی دورانِ سلاح‌های ابتدایی، تقریبا غیرممکن بوده، از قدیم‌الایام این منطقه را به مامنی برای حکام و حتی تبعیدگاهی برای یاغیان بدل کرده بود. کلات در سال ۱۳۸۰ میلادی به فناناپذیری شهرت یافت. تیمور لنگ چهارده بار به آن حمله‌ور شد، اما هر بار ناکام ماند.

    4f97cad7-cba1-4c00-bf8e-9d1386476daa.jpg


    عمارت خورشید که در میان محوطه‌ای وسیع بسان نگینی در دل کلات جلب نظر می‌کند، یکی از معدود بناهای دوره افشاری است، بنایی که ظاهرا قرار بوده آرامگاه نادرشاه باشد. عمارت خورشید سازه‌ای پررمز و راز است که از آجر ساخته شده و نماهای بیرونی آن را از سنگ‌های همان منطقه تراشیده‌اند. نام این عمارت هیچ ربطی به قرص درخشان زردی که هر روز در آسمان می‌بینید ندارد؛ بلکه «خورشید» نام یکی از همسران نادرشاه بوده است.
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    ساخت عمارت خورشید در سال ۱۱۵۱ ه.ق آغاز شد، اما عملیات ساخت آن در تمام طول پادشاهی نادر تداوم داشت و حتی تا آخرین سال‌‌های حیات او یعنی سال ۱۱۶۰ هجری قمری همچنان ادامه داشته و سرانجام با مرگ ناگهانی نادر نیمه‌تمام رها شده است.

    گفته می‌شود نادرشاه پس از فتح هند تراشکارانی را از هند با خود به ایران آورد تا روی بنا کار کنند. این عمارت در نگاه اول به شدت تحت تأثیر جلوه‌های معماری هند به نظر می‌رسد، چرا که مصالح به کار رفته در نما و حجاری‌هایی از میوه‌ها و پرندگان گرمسیری روی آن‌ها ظاهر بنا را به آثار معماری هند شبیه کرده است، اما این عمارت در لایه‌های زیرین خود هویتی کاملاً ایرانی دارد.

    این عمارت در لایه‌های زیرین خود هویتی کاملاً ایرانی دارد.
    دوازده اتاق این عمارت با نقاشی و گچ‌بری آراسته شده‌اند و به نظر می‌رسد این بنا محل سکونت پادشاه و خاندانش بوده باشد. عمارت خورشید پس از نادرشاه در دوره قاجار نیز به عنوان اقامتگاه مسکونی مورد استفاده قرار گرفت.

    این عمارت سه طبقه، در میانۀ باغی بزرگ واقع شده، قبل‌تر ارتفاعش حدودا ۲۵ متر بوده، اما با خراب شدن سومین طبقه، ارتفاع عمارت به ۲۰ متر رسیده است.

    وقتی به بنای عمارت نگاه می‌کنید، اولین چیزی که به چشم‌تان می‌خورد استوانه‌ای است با نیم‌ستون‌های سنگی که همچون برجی از میان بنا بالا آمده است. این برج از درون، هشت ضلعی است و گنبدی بر بالای آن قرار دارد. نکته جالب فاصله میان حجم استوانه‌ای و بقیه بنا است که همچون درز انبساط آن‌ها را از هم جدا می‌کند و در بالای پشت بام طبقه همکف سنگ‌هایی به صورت درپوش روی این درز را می‌بندند.

    65347aff-9927-4a7c-8b2c-c373accd2a07.png


    با حذف بخشی از چهار نیم‌ستون در قسمت بالای برج، روشنایی درون برج فراهم شده است. نیم‌ستون‌های برج ساده هستند، ولی سرستون‌ها تراش تزیینی اندکی دارند. نماهای بیرونی بنا را در همه‌جا تراشیده‌اند، اما در بخش‌هایی از نماکاری تزیینی تراش سنگ‌ها به پایان نرسیده و این نشان از آن دارد که بنا ناتمام مانده است. نماهای داخلی قسمت برجی شکل را با ایوانچه‌هایی در دو طبقه شکل داده‌اند و با نقاشی و طلاکاری آراسته‌اند. دورتادور این فضایِ هشت ضلعی در بالای ایوانچه‌های طبقه اول سوره نباء با رنگ نوشته شده‌ است. در اطراف این فضا، ایوان‌هایی است که پوشش زیبای رسمی‌بندی دارند و ایوانی که رو به شرق قرار دارد، ورودی بنا است.

    83c118e5-c765-47e4-be38-c3bc69bfa5a0.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    سنندج شهری کردنشین در قسمت شمال غربی کشورمان است. این شهر که به عنوان مرکز استان زیبای کردستان شناخته می‌شود، در منطقه‌ای محصور شده توسط کوه‌های آبیدر، شیخ معروف و سراج الدین قرار گرفته است. این شهر که بیست و سومین شهر بزرگ ایران نیز هست، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی زیادی را در دل خود جای داده است که از جاذبه‌های تاریخی آن می‌توان به وجود تعداد زیادی از عمارت‌های قدیمی در این شهر اشاره کرد. در این مقاله، همراه ما باشید تا نگاهی به تعدادی از مهم‌ترین عمارت‌های این شهر بیندازیم.

    عمارت «مشیر دیوان»؛ تجلی معماری ایرانی در دوران قاجار
    عمارت مشیر ایوان سنندج، در خیابان «شهدا» قرار گرفته است. این عمارت در دوران قاجاریه توسط «میرزا یوسف مشیر دیوان» که در آن زمان مشاور و سپس جانشین حاکم وقت منطقه بود، ساخته شده است. این عمارت دارای هفت حیاط است که در هر کدام از آن‌ها آب‌نمایی جداگانه با طرحی متفاوت به چشم می‌خورد.




    تزیین‌کاری های شاخصی در این بنا استفاده شده‌اند؛ از جمله آن‌ها می‌توان به ستون‌هایی با گچ‌بری طنابی و مقرنس کاری یا ارسی‌هایی با طرح‌های اسلیمی اشاره کرد. در مجموع طراحی و ساخت تمام بخش‌های این عمارت با رعایت همه اصول معماری سبک ایرانی انجام گرفته است و طراحی عمارت بسیار جذاب است.
    5c405eba-c59f-470b-a176-74528d9c4060.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    عمارت سالار سعید؛ موزه سنندج
    عمارت سالار سعید در اواخر دوران ناصرالدین شاه قاجار در شهر سنندج ساخته شده است. این عمارت که به سفارش «ملا لطف الله شیخ الاسلام» ساخته شد، بعدها بخش اندرونی آن به تملک خانواده «حبیبی» و بخش بیرونی آن به تملک «عبدالحمید خان سنندجی» ملقب به «سالار سعید» درآمد. سال‌ها گذشت تا هر دوی این بخش‌ها به تملک اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان دربیاید. این بنا در سال ۱۳۵۴ تبدیل به موزه شد و تا همین الان نیز نام «موزه سنندج» را با خود یدک می‌کشد.

    92e02dd4-7009-4705-a1f6-b6c6680857a7.jpg




    موزه سنندج در ابتدا دارای دو بخش باستان شناسی و مردم شناسی بود ولی در سال ۱۳۸۲ و با تاسیس «خانه کرد» اشیای بخش مردم شناسی موزه به این خانه انتقال داده شد و هم‌اکنون فضای موزه در اختیار بخش باستان شناسی است. در بخش باستان شناسی، مجموعه ای از اشیای قدیمی از دوران ماقبل تاریخ تا دوران قاجار نگهداری می‌شوند.

    2dd78838-10fb-4e7a-8b3a-0890f85f5168.jpg




    عمارت سالار سعید در خیابان امام خمینی و کوچه حبیبی قرار گرفته است.

    بیشتر بخوانید:
    • عمارت سالار سعید، موزه ای تاریخی در سنندج
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    عمارت امجدالاشراف؛ شاهکار دست اصفهانی‌ها
    عمارت امجدالاشراف در خیابان «صلاح الدین ایوبی» شهر سنندج واقع شده است. این بنا به سفارش یک تاجر اصفهانی به نام «میرابوطالب» و با هنر معماران و زبردستی استادکاران اصفهانی در سال ۱۲۱۷ هجری قمری درسنندج ساخته شد. این عمارت شامل قسمت‌های مسکونی در کنار تالار تشریفات بوده و تالار تشریفات هم در ایام محرم محل عزاداری عاشقان امام حسین(ع) بوده است.
    از خصوصیات بارز این عمارت می‌توان به گچبری های پرکار با نقوش اسلیمی، نقاشی‌هایی متاثر از سبک نقاشی غربی، اتاق‌های سه دری و پنج دری در دو طبقه و پنجره هایی با شیشه‌های رنگی اشاره کرد.
    عمارت وکیل‌الملک؛ مظهر اقتدار یک خانواده
    عمارت وکیل‌الملک در خیابان کشاورز شهر سنندج قرار گرفته است. این عمارت در قدیم محل زندگی خانواده «وکیل» بوده است که یکی از قدرتمندترین خاندان‌ها در تاریخ کردستان بوده‌اند. بنای اولیه عمارت ملک در دوران زندیه توسط «حاج محمد رشید بیگ وکیل» ساخته شد و در سال‌های بعد چند بار مورد بازسازی نیز قرار گرفته است.
    این عمارت شامل چندین حیاط به همراه بازارچه و حمام و ... است که در طراحی تمامی آن‌ها از اصول معماری ایرانی استفاده شده است. ستون‌های سنگی که دارای تزیینات طنابی هستند و سقف شیروانی که با طرح کلاه فرنگی (کوشک) ساخته شده است و نیز آجرکاری‌های زیبا در این عمارت از شاخص ترین جلوه‌های طراحی این مجموعه هستند.
    c7dea193-9a40-451c-8c84-cf4c51fa05b1.jpg
    c95b236c-a21a-4ab0-945f-684e9c62fc44.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    e574d074-82d2-4946-9c7f-45b1864be69e.jpg
    عمارت آصف وزیری؛ گنجینه مردم شناسی کردستان
    عمارت آصف وزیری که در سنندج با نام «خانه کرد» نیز معروف است، یکی از با ارزش ترین آثار تاریخی و فرهنگی منطقه کردستان و شهر سنندج است. این بنای تاریخی در خیابان شاپور نزدیک مسجد دارالاحسان قرار دارد.




    شکل گیری این عمارت را به چند برهه زمانی تقسیم می‌کنند ولی در کل می‌توان ادعا نمود که این عمارت در دوره صفویه و توسط «آصف اعظم» یا میرزا علی نقی خان لشکر نویس احداث شده است. هم‌اکنون از این بنا به عنوان موزه استفاده می‌شود. نام آن «خانه کرد» یا «موزه مردم شناسی مناطق کردنشین» است. این عمارت و خانه تاریخی در سال ۱۳۷۵ به شماره ۱۸۲۲ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
    در حیاط بیرونی این عمارت، حمام تاریخی عمارت قرار دارد که بسیار زیبا است. در این حمام می‌توانید ستون‌های سنگی حجاری شده و کاشی کاری و تزیینات آهک بری را مشاهده کنید.
    همچنین به دلیل قرار گرفتن شهر سنندج در منطقه سرد و کوهستانی، بخش اصلی خانه کرد در شمال حیاط و رو به قبله به‌گونه‌ای ساخته شده است که بتواند از تابش خورشید بیشترین بهره را ببرد و سقف‌های آن نیز برای کاهش سرما در طول زمستان به صورت دوجداره ساخته شده است.اگر به شهر سنندج سفر کردید، خانه کرد یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی است که می‌توانید از آن بازدید کنید.

    عمارت ملک التجار؛ یادگار دیگری از دوران قاجار
    عمارت ملک التجار در خیابان امام خمینی شهر سنندج قرار دارد. این بنای ارزشمند در دوران حکومت قاجاریه در این شهر ساخته شده و نزدیک مرکز دارالحکومه استان کردستان نیز بوده است.

    این عمارت زیبا دارای یک حیاط مرکزی است که در ضلع شمالی آن، یک بنای ایوانی با ستون‌های آجری قرار گرفته است که در دو سمت این ایوان فضاهای مختلف عمارت در دو طبقه ساخته شده‌اند.

    در همین ایوان ستون دار هم می‌توان شکوه معماری ایرانی را نظاره‌گر بود. ولی تزیینات جالب دیگری هم در بنا وجود دارند. به عنوان نمونه، در تزیین سنگ‌های به کار رفته در این بنا، از طرح‌های ترنج و نقوش حیوانی استفاده شده است که زیبایی خاصی به این بنا بخشیده‌اند.



    9b8d6577-ccbd-4b5a-bd6b-1a589ebb909e.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    عمارت شیخ محمد باقر غیاثی؛ خانه عارف
    عمارت شیخ محمد باقر غیاثی در خیابان کشاورز و در نزدیکی عمارت وکیل الملک قرار دارد. پیش تر به معرفی عمارت وکیل الملک پرداختیم. حال نوبت آن است که به هم‌محله‌ای آن هم سری بزنیم!

    عمارت شیخ محمد باقر غیاثی متعلق به عارفی برجسته به همین نام بوده است و البته هنوز هم تعدادی از ورثه ایشان در این خانه تاریخی زندگی می‌کنند. استاد «ابراهیم مختارپوریان» معمار این بنا بوده‌اند.

    سردر ورودی این ساختمان یکی از شاخص‌ترین نمادهای معماری زیبای آن است. برای رفتن به داخل این بنای تاریخی، ابتدا باید از سردر، هشتی، حیاط بیرونی عبور کرد و با گذر از حیاط اصلی بنا و سپس محلی که شیخ غیاثی در آن ساکن بودند، به فضای داخلی رسید.

    این عمارت نیز همچون سایر عمارت‌های سنندج دارای تزیینات قابل توجهی است؛ «اروسی سازی» به همراه طرح‌های اسلیمی، قاب‌بندی، حجاری روی سنگ و تزیینات آجرکاری از جمله تزیینات معماری این بنا هستند.

    عمارت سرهنگ آزموده اردلان؛ بنایی با ورودی نیم‌هشتی
    این بنا در ابتدا در تملک فردی از خانواده «اردلان» بود. ولی هم اکنون با شماره ثبت ۵۰۸۷ در تملک اداره میراث فرهنگی استان کردستان قرار دارد. عمارت مذکور همچون عمارت وکیل الملک در محله قطارچیان سنندج واقع شده است.
    در ورودی این بنا به شکل نیم هشتی ساخته شده است. حیاط چهار ضلعی این عمارت که دارای آب‌نما و باغچه نیز هست، معماری درون گرای ایرانی را برای بازدید کنندگان به تصویر می‌کشد. تمام فضاهای عمارت در پیرامون حیاط مرکزی و در دو طبقه ساخته شده اند. از تزیینات این بنا هم می‌توان به گچ بری رنگی، حجاری روی سنگ، آجرکاری به صورت راسته و خفته و استفاده از نرده‌های فلزی اشاره کرد.
    e6ed8d7b-45a1-4916-b0e9-a94c079c8571.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    عمارت خسروآباد؛ مجموعه‌ای پرشکوه و سلطنتی
    عمارت خسروآباد در بلوار خسروآباد شهر سنندج واقع شده است. این عمارت در دوران قدیم مرکز حکومت «خسروخان اردلان» بوده است.این مجموعه علاوه بر این‌که دارای یک قصر سلطنتی زیبا و باشکوه است، باغ بسیار زیبایی را نیز در خود دارد.

    a3b0bf50-6a8d-4bbc-93b4-ab1291386e1b.jpg




    در اطراف باغ خسروآباد می‌توان چهار خندق را مشاهده کرد. همچنین درختان مختلفی که در باغ و اطراف کاخ وجود دارند، زیبایی حیرت‌انگیزی را به این مجموعه تاریخی بخشیده‌اند.

    bc26ec6c-73a3-4b95-9c92-fb699d2f66cb.jpg




    عمارت خسروآباد به عنوان یکی از زیباترین عمارت‌های استان کردستان و شهر سنندج، با شماره ۱۴۹۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. همچنین این عمارت در سال ۱۳۷۳ و بعدها در سال ۱۳۷۹ مورد مرمت و بازسازی نیز قرار گرفته است.



    6656b9a4-5485-4ade-8fbf-e11bc01c82b4.jpg


    بیشتر بخوانید:
    • عمارت خسرو آبادی کجاست؟
    در سفر به سنندج، بازدید از خانه‌ها و عمارت‌های تاریخی آن را از دست ندهید!
    مقاله‌های مرتبط
    • مسجد عماد الدوله کرمانشاه؛ شکوه معماری در عصر قاجار
    • مسجد جامع قائن؛ اثری ۱۱۰۰ ساله با دو قبله
    • با مسجد جامع دامغان آشنا شوید
    مسجد دو مناره از مساجد تاریخی دوران افشاریه شهر سقز است که در محله میان قلعه و در دامنه یگانه تپه تاریخی داخل شهر (یعنی نارین قلعه)، و در واقع در بافت قدیم شهر در خیابان امام خمینی و در پشت حسینیه قرار گرفته است. این ساختمان در یک محیط آزاد بنا شده واز هر چهار سمت باز است. از سمت شمال به یک کوچه سه متری محدود به تپه قلعه نارین و خیابان امام، و از جنوب به محوطه باز حوض‌خانه مربوط می‌شود. درسمت غرب به یک گذرگاه چهار متری، و از سمت شرق نیز به یک کوچه یک متری محدود است.

    در سوم شهریور ماه سال ۱۳۹۱ خاشاک بام مسجد توسط کارگران میراث فرهنگی سوزانده شد و چون آتش به‌طور کامل خاموش نشد، بام مسجد دچار آتش‌سوزی شده و پس از مدتی ایوان چوبی و بخش بزرگی از بام چوبی آن در آتش به کلی سوخته و ویران شد.

    تاریخچه مسجد
    با توجه به روایت‌های محلی، بنای مسجد به زمان شیخ حسن مولان آباد که از عرفای حکیم و ریاضیدان مشهور دوره افشاریه بود، برمی‌گردد. نادر شاه افشار هنگام مسافرت به بغداد از منطقه سقز گذر کرد. شیخ حسن مولان آباد برای اهالی شهر سقز مسجدی درخواست کرد، نادر شاه افشار نیز فرمان احداث این مسجد را در بافت قدیم شهر سقز صادر کرد. هم‌اکنون این مسجد در بین بعضی از اهالی این منطقه، به مسجد شیخ حسن مولان آباد معروف است.

    در این سفر نادرشاه دو عصای مرصع و سفره‌ای نقاشی شده زیبای چرمی را به شیخ حسن هدیه می‌دهد؛ هم‌اکنون این وسایل در روستای مولان‌آباد، که آرامگاه این شیخ در آنجا قرار دارد، نگهداری می‌شود. همچنین یک جلد قرآن مجید خطی در مقبره شیخ حسن قرار دارد و تاریخ آن به اواخر دوران افشار برمی‌گردد.

    کاشی‌کاری‌های این بنا بیشتر به اواخر افشاریه و اوایل زندیه و ویژگی‌های آن عصر متعلق است. با توجه به این توضیحات به‌طور یقین می‌توان مطمئن شد که مسجد به دوره افشاریه مربوط است و در دوران‌های بعدی بازسازی شده و مرمت‌های جزئی در آن شکل گرفته است.

    d912bab8-f1bf-4c2d-83cd-19a5540b7319.jpg
     

    ATENA_A

    کاربر نگاه دانلود
    کاربر نگاه دانلود
    عضویت
    2018/02/17
    ارسالی ها
    23,992
    امتیاز واکنش
    29,350
    امتیاز
    1,104
    معماری مسجد
    این بنا تقریبا به شکل مربع است. از خشت خام، ملات گل، سنگ‌های لاشه، آجر و چوب در ساخت این بنای تاریخی مورد استفاده قرار گرفته است. ورودی مسجد با سر در آجری با بافت گره‌چینی آجر و کاشی زرد رنگ (که نشان‌دهنده دوران زندیه است) در ضلع غربی قرار گرفته است. یک راهروی ارتباطی، حدود ۳ در ۳٫۵ متر پس از در ورودی قرار دارد. از طریق نه پله و از همین دالان می‌توان به پشت بام مسجد راه پیدا کرد. از یک چوب به خاطر لبه پله استفاده شده و پشت این لبه چوبی را با سنگ‌های لاشه، خشت خام و کمی کاه‌گل برای ساخت پله‌ها پر کرده‌اند.

    dd8bee08-7ca0-4dc4-9ab7-ea66892d8798.jpg


    عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان

    شبستان مسجد با ابعاد ۱۰ در ۱۲ متر در ضلع شرقی این راهرو قرار دارد و به‌وسیله درگاهی مجزا می‌توان به آن راه پیدا کرد. سقف این شبستان ۲ متر و ۸۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد و مانند اکثر مساجد محل بر روی چهار ستون چوبی تقریبا دایره‌ای با سرستون‌های چوبی، تکیه داده است. تا سال ۱۳۶۴ پشت‌بام مسجد از کاه‌گل درست شده بود که در همان سال با کمک اهالی محله کاه‌گل برداشته شده و پشت بام ساختمان آسفالت شد. ستون‌های این ساختمان با قطر حدود ۳۵ سانتی‌متر بر پایه ستون‌های سنگی قرار گرفته‌اند.

    3ceb9090-d56b-47fd-a764-6aa430d6314b.jpg


    عکاس: سید مصلح پیر خضر انیان

    محراب مسجد در ضلع جنوبی این شبستان و قبل از هر چیزی خودنمایی می‌کند. این محراب دارای بافت قدیمی طاق هلالی است. در سال ۱۳۷۸ همه جای مسجد مجددا گچ‌کاری شد و در تزیینات و ویژگی‌های آن تغییراتی اعمال شد. به گونه‌ایی که امروزه تنها محرابی هلالی نمایان است که جمله «بسم الله الرحمن الرحیم» بر بالای این محراب به‌وسیله گچ قالب‌گیری شده است.

    d4664948-0207-429b-83da-0bb5e4e5a38a.jpg


    به منظور دست یافتن به ایوان جلوی مسجد، دو راه ارتباطی دیگر که دقیقا به شکل محراب هستند، در ضلع جنوبی شبستان علاوه بر محراب جاسازی شده‌اند. در حدود یک متر و هفتاد سانتی‌متر قطر دیوارهای این مسجد است و در ضلع جنوبی و داخل محراب آشکارا می‌توان آن را دید. شش تاقچه در اندازه‌های مختلف در ضلع شرقی شبستان قرار گرفته است که برای محافظت مصحف‌ها و وسایل دیگر مسجد مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این ضلع یک دری وجود دارد که به اتاق واقع در ضلع شرقی مسجد ارتباط می‌یابد. از این اتاق به منظور انباری استفاده می‌کنند. در سال ۱۳۷۹ شومینه‌ای را در ضلع شمالی درست کردند که بیشتر بعد تزیینی دارد، فعلا دهانه شومینه را بسته‌اند و به عنوان لوله بخاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. چهار طاقچه در اندازه‌های گوناگون در ضلع غربی شبستان ساخته شده که همان کاربرد طاقچه‌های ضلع شرقی را دارند. این طاقچه‌ها به شکل مستطیل بوده که دیوارهای ضلع‌های شبستان را از حالت بیش از اندازه یکنواخت بودن، بیرون آورده‌اند.

    در ضلع غربی مسجد علاوه بر راهرویی که به به شبستان اصلی مسجد راه پیدا می‌کند، دو اتاق دیگر نیز موجود است که محل سکونت طلبه‌های دینی و محل درس خواندن آنان در دوره‌های قبل بود. اما امروزه یکی از اتاق‌ها به وضوخانه تبدیل شده و دیگری نیز بدون استفاده باقی مانده است. از داخل شبستان به این اتاق‌ها و به‌وسیله اتاق اول به اتاق دوم می‌توان راه رسید.
     

    برخی موضوعات مشابه

    بالا