VIP همه چیز درباره هوا و فضا (هوا و فضا چیست؟)

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

پژوهشگاه هوافضای ایران

لوگوی پژوهشگاه هوافضا
پژوهشگاه هوافضا از سال ۱۳۷۵ به منظور انجام تحقیقات هوافضایی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پایه‌گذاری شد. این پژوهشگاه از بدو تأسیس در راستای رفع نیازهای پژوهشی ایران در زمینه هوافضا و ایجاد ارتباط مؤثر با صنایع مرتبط، فعالیت داشته‌است. اهداف پژوهشگاه هوافضا به اختصار به شرح زیر است:

• شناسایی و معرفی فناوری‌های هوافضایی و همکاری با سازمان‌ها و نهادهای مربوط برای دستیابی به آخرین دستاوردهای پژوهشی در زمینه هوافضا
• ایجاد زمینه مناسب برای ارتقای فعالیت‌های پژوهشی در حوزه هوافضا
• توسعه و گسترش پژوهش در زمینه هوافضا و تلاش برای رفع نیازهای پژوهشی ایران
• همکاری پژوهشی با مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور به منظور ارتقای کیفیت فعالیت‌های پژوهشی مرتبط.

تغییر نام پژوهشگاه
در سال ۱۳۸۹ با مصوبه شورای عالی اداری، جایگاه سازمان فضایی ایران ارتقاء یافت و با بیرون آمدن آن از زیر نظر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به نهاد ریاست جمهوری انتقال پیدا کرد. مطابق همین مصوبه مدتی بعد پژوهشگاه هوافضا نیز با ادغام پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی و پژوهشکده تحقیقات فضایی ایران توسعه قابل توجهی یافت. [۱] در سال ۱۳۹۱ شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران، اساسنامه جدید این پژوهشگاه را تصویب کرد. بر اساس این مصوبه پژوهشگاه با نام جدید پژوهشگاه فضایی ایران به فعالیت پرداخت.[۲] بخش اصلی پژوهشگاه هوافضا در این ادغام نحت عنوان پژوهشکده سامانه‌های فضانوردی با ماموریت اعزام حیات به فضا به فعالیت خود ادامه داد. پس از بازگشت مجدد سازمان فضایی ایران به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با مصوبهٔ شورای عالی اداری در بهمن ماه سال ۱۳۹۳، پژوهشگاه فضایی ایران نیز به این وزارتخانه منتقل شد و پژوهشکده سامانه‌های فضانوردی تحت عنوان "پژوهشگاه هوافضا"مجدداً به وزارت علوم بازگشت. [۳]
پژوهشگاه هوافضا [۴] در استان تهران، منطقه شهرک قدس واقع شده است.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

رده:شرکت‌های هوافضای ایالات متحده آمریکا


زیررده‌ها
این ۱۲ زیررده در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۱۲ زیررده است.

ا

• اسپیس‌اکس‏ (۳ ر، ۶ ص)

ب

• بلو ارجین‏ (۴ ص)

• بوئینگ‏ (۶ ر، ۲۷ ص)

ر

• موتورهای راکت‌داین‏ (۴ ص)

• راکت‌داین‏ (۱ ر، ۵ ص)

• ریتیون‏ (۱ ر، ۳ ص)

ش

• شرکت هوانوردی داگلاس‏ (۱ ر، ۱ ص)

ل

• لاکهید کورپوریشن‏ (۳ ر، ۱۲ ص)

• لاکهید مارتین‏ (۶ ر، ۳۲ ص)

ن

• نورث امریکن اوییشن‏ (۳ ر، ۳ ص)

• نورثروپ گرومن‏ (۴ ر، ۱۱ ص)

ه

• هانی‌ول‏ (۹ ص)

صفحه‌ها
این ۳۵ صفحه در این رده قرار دارند؛ این رده در کل حاوی ۳۵ صفحه است.

آ

• آی‌تی‌تی
• آیروجت

ا

• اسپیس‌اکس
• اوربیتال ساینسز کورپوریشن
• ای تی کی

ب

• بلو ارجین
• بوئینگ
• بوئینگ دیفنس اسپیس اند سکیوریتی

پ

• پرت اند ویتنی

ج

• جنرال اتمیکز
• جنرال داینامیکس

ر

• راکت‌داین
• راکول اینترنشنال
• ریتیون

س

• سکیلد کامپوزیتس
• سیرا نوادا کورپوریشن

ش

• شرکت هواپیماسازی داگلاس
• شرکت هواپیماسازی هیوز

ف

• فناوری بوم
• فیرچایلد ایرکرفت

ک

• کانویر

گ

• گلن ال. مارتین کمپانی
• گودریچ

ل

• لاکهید کورپوریشن
• لاکهید مارتین
• لینگ-تمکو-ووت

م

• مارتین مریتا
• مک‌دانل
• مک‌دانل داگلاس

ن

• نورث امریکن اوییشن
• نورثروپ گرومن

و

• ووت
• ویرجین گلکتیک

ه

• هانی‌ول
• هواپیماهای تجاری بوئینگ

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

سازمان فضایی ایران

مختصات:

۳۵°۱۴′۵٫۹۹۵۷″ شمالی ۵۳°۵۵′۱۵٫۲۳۴۶″ شرقی

سازمان فضایی ایران
لاتین: isa

کشور: ایران
مخفف: ایسا
ریاست: مرتضی براری
پایگاه فضایی: پایگاه فضایی سمنان، پایانه فضایی امام خمینی، استان سمنان
پایگاه فضایی قم، استان قم
مرکز فضایی البرز، استان البرز، پایگاه فضایی چابهار، استان سیستان و بلوچستان پایگاه فضایی تهران،استان تهران
وابسته به: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
وبگاه:

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

سازمان فضایی ایران سازمان ملی فضایی کشور ایران است. وظیفه این سازمان، برنامه‌ریزی برای استفاده از فضا و گسترش فناوری‌های فضایی در کشور با استفاده از دانش بومی و همکاری‌های بین‌المللی است. توسعه فناوری ماهواره‌ای و مخابرات فضایی، سنجش از دور، پرتاب و حمل و نقل فضایی از یک طرف و توسعه منابع انسانی، ایستگاه‌های زمینی و زیرساخت‌های مناسب جهت هدایت و کنترل ماهواره‌ها از طرف دیگر، محور فعالیت‌های سازمان فضایی ایران است.[۱] این سازمان در حال حاضر در حال توسعه فناوری ساخت ماهواره در ایران است. کاوشگر پژوهش جدیدترین موشک فضایی آزمایش شده توسط این سازمان است. همچنین سازمان فضایی ایران قصد دارد که تا سال ۱۳۹۹، نخستین فضانورد ایرانی را با استفاده از فناوری بومی به فضا بفرستد.[۲] سازمان فضایی ایران دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اداره می‌شود.[۳]

این سازمان اجراکننده مصوبات شورای عالی فضایی است، که تصمیم‌گیری در مورد استفاده صلح‌آمیز از فضا در کشور را به عهده دارد. ریاست سازمان فضایی ایران برعهده مرتضی براری معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، و دبیر شورای عالی فضایی است.

محتویات

• ۱ بودجه
• ۲ تاریخچه
• ۳ پرتابه‌های فضایی ایران
  • ۳.۱ پرتابهای زیرمداری
  • ۳.۲ ارسال موجود زنده
• ۴ مراکز فضایی ایران
• ۵ برنامه‌های فضایی گذشته
• ۶ برنامه‌های فضایی آینده
  • ۶.۱ فضانورد ایرانی
  • ۶.۲ سه ماهواره ايرانی در نوبت پرتاب
• ۷ حضور در سازمان ملل
• ۸ جستارهای وابسته
• ۹ پانویس و منابع
• ۱۰ پیوند به بیرون

بودجه
در سال ۹۵ بودجه ۱۷ میلیارد تومانی برای سازمان فضایی تعیین شده‌است، البته این بودجه تمام بودجه فضایی کشور نیست. برای مثال در سال ۹۵ به پژوهشگاه فضایی ایران ۱۰۰ میلیارد تومان بودجه اختصاص یافته‌است[۴]البته ارگان‌های دیگر مانند وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم به این بخش کمک می‌کنند. [۵] بودجه سازمان فضایی ایران از منابع داخلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأمین می‌شود.[۱]

تاریخچه
تاریخچه سازمان فضایی ایران به اوایل دهه ۵۰ خورشیدی بازمی‌گردد. در سال ۱۳۵۲، مرکز سنجش از راه دور ایران جهت فراهم آوردن امکان استفاده از ماهواره برای سازمان برنامه و بودجه تأسیس شد. بر اساس تصمیم مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۷۰، این مرکز زیر نظر وزارت پست و تلگراف و تلفن قرار گرفت.[۶]

در پی مواد ۸ و ۹ مصوبه ۶۸۱۵۹ مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۲، شورای عالی فضایی با عضویت چندین نهاد دولتی و ریاست رئیس جمهور تشکیل شد. سازمان فضایی ایران بر اساس همین مصوبه تشکیل گردید، و ریاست آن را دبیر شورای عالی فضایی برعهده دارد. این سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است، و به صورت مؤسسه دولتی وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اداره می‌شود.

پرتابه‌های فضایی ایران

اولین موشک ایران برای مطالعات علمی و هواشناسی و همچنین پایه‌گذاری دستگاه‌های موقعیت یاب کنونی GPS در فروردین ۱۳۵۵ ازمیدان فرح به فضا پرتاب شد. کشور ایران در حال حاضر دارای فناوری‌های پرتاب فضایی زیرمداری و مداری است. در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۶ موشک ماهواره‌بر فضایی ایران به نام «سفیر» برای پروازی زیرمداری به فضا پرتاب شد. برخی از منابع غربی معتقدند که گونه‌ای تغییریافته از موشک شهاب-۳ ایران به نام «پرتابه فضایی شهاب» برای این منظور استفاده می‌شود.[۷] گونه تکامل‌یافته این موشک برای پرتاب ماهواره ایرانی امید به مدار زمین در بامداد ۳ فوریه ۲۰۰۹ میلادی (۱۴ بهمن ۱۳۸۷) و در سی‌امین سالگرد پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ استفاده شد. ماهواره‌های مصباح (همکاری مشترک ایران و ایتالیا)، مصباح-۲ و ماهواره ژئوسنکرون زهره (همکاری مشترک ایران و روسیه) نیز برای پرتاب با موشک‌های فضایی ایرانی برنامه‌ریزی شده‌اند.

پرتابهای زیرمداری
در ۶ اسفند ۱۳۷۵، سازمان فضایی ایران یک پرتابه فضایی را در یک پرواز زیرمداری آزمایش کرد. این موشک حامل محموله‌ای آزمایشی بود که مشترکاً توسط وزارت علوم و وزارت دفاع طراحی و ساخته شده بود. این موشک تا ارتفاع ۱۵۰ کیلومتری زمین بالا رفت و بر طبق برنامهٔ از پیش تنظیم شده، با چتر نجات به زمین فرود آمد.[۸]

در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۸۶، سازمان فضایی ایران با پرتاب نخستین گونه از موشک کاوشگر-۱ با نام «سفیر» دومین پرواز فضایی زیرمداری خود را با موفقیت به انجام رساند. موشک سفیر از پایگاه فضایی جدید ایران در شاهرود به فضا پرتاب شد. با این پرتاب موفقیت‌آمیز، ایران یک گام به پرتاب ماهواره‌ها به مدار زمین نزدیک شده‌است.[۹][۱۰]

ارسال موجود زنده
در ۳ فوریه ۲۰۱۰ (۱۴ بهمن ۱۳۸۸)، سازمان فضایی ایران کاوشگر-۳ (به انگلیسی: Explorer-3) را به همراه چند جانور شامل یک موش صحرایی، دو لاکپشت و چند کرم به فضای-زیرمداری پرتاب نمود و زنده به زمین بازگرداند. این پرتابه قادر بود تا داده‌های الکترونیکی و تصاویر زنده از زمین را به مرکز مخابره نماید. سازمان فضایی ایران از این آزمایش تصاویری را از این آزمایشگاه کوچک که نشان‌دهندهٔ توانایی برای آزمایش‌های آینده نیز بود، منتشر کرد.[۱۱] این اولین بار مفید زیستی ارسال شده به فضا بود.[۱۲]

در ۱۵ مارس ۲۰۱۱ (۲۴ اسفند ۱۳۸۹)، سازمان فضایی ایران کاوشگر-۴ (به انگلیسی: Explorer-4) را که حامل کپسولی حیاتی حاوی یک عروسک بود را به فضا پرتاب نمود.[۱۳] سازمان فضایی ایران اعلام نمود طرحی مشابه را برای اواسط سپتامبر در دست انجام دارد.[۱۴] اما این پروژه به خاطر شکست تا آماده شدن کاوشکر پیشگام معلق شد.[۱۵]

در ۲۸ ژانویه ۲۰۱۳ (۹ بهمن ۱۳۹۱)، سازمان فضایی ایران کاوشگر پیشگام (به انگلیسی: Pioneer) را به همراه یک میمون رزوس به نام آفتاب[۱۶]با موفقیت به مدت ۲۰ دقیقه[۱۷] به ارتفاع ۱۲۰ کیلومتری زمین پرتاب نمود و آن را بازگرداند.[۱۸][۱۹] این اولین بار بود که ایران توانست نخستی سانی را به فضا پرتاب و بازیابی نماید. این پرتاب ۵۴ سال پس از پرتاب اولین میمون یعنی خانم بیکر صورت گرفت.

مراکز فضایی ایران
پایگاه فضایی اصلی ایران پایگاه فضایی امام خمینی سمنان است و در ۸۰ کیلومتری جنوب شرق سمنان در استان سمنان قرار دارد. این پایگاه در روز ۱۵ بهمن ۱۳۸۶ با حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت و برخی مقامات دولتی ایران رونمایی شد.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳] موشک کاوشگر-۱ از این پایگاه به فضا پرتاب شد.

مرکز فضایی البرز یکی از مراکز اصلی دریافت اطلاعات ماهواره‌ای در کشور است و در استان البرز واقع شده‌است. ساخت این مرکز در سال ۱۳۵۵ آغاز شد و در سال ۱۳۵۷ به بهره‌برداری رسید.[۲۴] این مرکز کار دریافت، ذخیره‌سازی، پردازش، مدیریت، تکثیر و نشر اطلاعات دریافتی از ماهواره‌ها را به عهده دارد.

پایگاه دوم پرتاب موشک ایران در نزدیکی شهر قم قرار دارد. نخستین موشک از پایگاه قم، پرتاب موشک هواسونگ-۳ در مسیر پرتابه‌ای (بالستیک) در اردیبهشت ۱۳۷۰ بوده‌است. در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۸۵ و در طی رزمایش پیامبر اعظم ۲، چندین فروند موشک ایرانی از جمله شهاب-۲، شهاب-۳، فتح-۱۱۰ و موشک‌های زلزال از این مرکز پرتاب شدند.[۲۵][۲۶]

در دسامبر ۲۰۱۰ اعلام شد بنابر محدودیت‌های جغرافیایی موجود در اولین مرکز فضایی برای ارسال ماهواره به مدار، تحقیقاتی برای ساخت دومین مرکز فضایی (ارسال‌گر) صورت گرفت.[۲۷] پایگاه فضایی ملیِ جدید، در جنوب شرقی استان سیستان و بلوچستان احداث می‌شود. این پایگاه در آینده محل اصلی تمام مأموریت‌های فضایی ایران خواهد بود که مشابه پایگاه فضایی بایکونور روس‌ها و پایگاه فضایی کندی آمریکایی‌ها خواهد بود.[۲۸][۲۹][۳۰]

در مارس ۲۰۱۱، گروه اطلاعاتی جین براساس داده‌های ماهواره‌ای خود و تحلیل آن‌ها اعلام نمود که ایران به شدت در حال ساخت امکاناتی پیچیده و با سرعتی بسیار زیاد است که نشان‌دهندهٔ آمادگی و تمایلاتش به فضاست.[۳۱]
احتمالاً این مرکز همان مرکز پرتاب ماهواره یک تنی می‌باشد که احمد وحیدی وزیر دفاع سابق جمهوری اسلامی ایران آن را پایگاه فضایی امام خمینی نامیده بود.[۳۲]

برنامه‌های فضایی گذشته

• ماهواره سینا-۱ (ساخت مشترک ایران و روسیه) در روز ۵ آبان ۱۳۸۶ از پایگاه فضایی پلستسک در روسیه توسط موشک کاسموس-۳ به فضا پرتاب شد. با پرتاب این ماهواره، ایران به جمع ۴۳ کشور دارای ماهوارهٔ مداری پیوست.
• ماهواره امید

برنامه‌های فضایی آینده
دکتر براری معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس سازمان فضایی ایران در اولین جلسه شورای مدیران این سازمان پس از انتصاب گفت: ایجاد بستر مناسب برای توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی در حوزه فضایی و توسعه و گسترش اقتصاد فضایی از اولویت‌های سازمان خواهد بود. دکتر براری ضمن تأکید بر ظرفیت بالای علمی کشور در بخش فضایی در دانشگاه‌ها و مراکز علمی افزود: باید از ظرفیت علمی بخش دانشگاهی در توسعه حوزه فضایی کشور استفاده مناسب انجام شود. وی حضور مؤثر در حوزه بین‌المللی را یکی دیگر از اهداف سازمان فضایی ایران در دوران جدید دانست. رئیس سازمان فضایی ایران گفت: دیتاهای تولید شده در سازمان فضایی ایران باید در خدمت توسعه شاخص‌های اقتصادی کشور از جمله کشاورزی باشد و بستری فراهم شود تا این دیتاها در اختیار بخش خصوصی جهت تولید ثروت قرار گیرد. دکتر براری تدوین برنامه ۱۰ ساله حوزه فضایی کشور و تصویب آن در شورای عالی فضایی جهت پیشگیری از موازی کاری در این حوزه را از دیگر اولویت‌ها و برنامه‌های خود عنوان کردند. [۳۳]

دکتر محسن بهرامی، رئیس سابق سازمان فضایی ایران پیشتر گفته بود: پروژه‌هایی که در سازمان فضایی ایران برنامه‌ریزی شده بود در حال پیشرفت است و و ظیفه سازمان فضایی این است که به این برنامه‌ها صدمه‌ای وارد نشود و ادامه پیدا کنند. قراردادها تکمیل تر و اصلاحات مورد نظر انجام شده‌است. وی افزود: هم‌اکنون برنامه‌های سازمان فضایی در فاز جدیدی از طراحی و ساخت قرار گرفته‌است و پروژه‌های تعریف شده همگی به صورت توسعه فناوری است. ماهواره ناهید که یک ماهواره مخابراتی است در حال اتمام مرحله ساخت آن هستیم. قرارداد ناهید ۲ آماده شده که به زودی ابلاغ خواهد شد. ماهواره دوستی که با همکاری دانشگاه صنعتی شریف طراحی و ساخته شده، آماده پرتاب است و قرارداد پرتاب آن نیز بسته شده‌است. قرارداد ماهواره ظفر نیز در حال بازنگری است و آن نیز ابلاغ خواهد شد و طراحی و ساخت آن در سال آینده به اتمام خواهد رسید. ماهواره آتست نیز در حال اتمام مرحله ساخت است که تا آخر سال جاری تحویل سازمان فضایی خواهد شد. تا پایان سال 3 ماهواره آماده پرتاب خواهیم داشت.[۳۴]

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فضایی ایران دکتر حسن حدادپور رئیس پژوهشگاه فضایی ایران در دومین همایش آشنایی با علوم و فناوری فضایی و کاربرد آن که به مناسبت هفته جهانی فضا برگزار شده بود با اشاره به پروژه‌های در دست اجرای پژوهشگاه فضایی ایران بیان کرد پروژه ماهواره ناهید ۱ در مراحل پایانی تجمیع و تست ماهواره قرار دارد و به‌زودی آماده پرتاب خواهد شد.

بنا بر این گزارش وی ضمن اشاره به این نکته که فضا موهبت الهی برای تمام بشریت است و همه مردم جهان باید بتوانند از نعمت‌های آن برخوردار باشند گفت پژوهشگاه فضایی ایران در راستای انجام وظایف و مأموریت‌های خود در توسعه فناوری‌های فضایی کشور و ایجاد زیرساخت‌های لازم، ۴۳ پروژه فضایی را به اجرا درآورده که ۲۴ پروژه آن خاتمه یافته و ۱۹ پروژه در دست اجرا است.

وی در ادامه افزود، پروژه‌های ماهواره مخابراتی ناهید ۲، ماهواره پارس ۱ و بلوک انتقال مداری در این پژوهشگاه در دست اجرا بوده که طراحی اولیه آن‌ها به اتمام رسیده و در مرحله ساخت مدل مهندسی سیستم قرار دارند در جمهوری اسلامی ایران پرتاب می‌شوند. [۳۵]

فضانورد ایرانی
سازمان فضایی ایران در نظر دارد که تا سال ۱۳۹۹، نخستین فضانورد ایرانی را با استفاده از فناوری فضایی بومی به مدار زمین بفرستد.[۲]

سه ماهواره ايرانی در نوبت پرتاب
محمدجواد آذری جهرمی وزير ارتباطات: سه ماهواره ايرانی مراحل پايانی پرتاب خود را طی ميكنند و در نوبت پرتاب به مدار زمين قرار گرفته‌اند. ۱۴ بهمن ۱۳۹۶ [نیازمند منبع]

حضور در سازمان ملل
سازمان فضایی ایران دارای غرفه‌ای در محل نمایشگاه دائمی فضایی سازمان ملل متحد در شهر وین است. این غرفه در ۲۱ بهمن ۱۳۸۸ برپا شد و مکانی برای نمایش دستاوردهای فناوری ایران در صنایع فضایی است

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

مهندسی هوا فضا

مهندسی هوا فضا، شاخه ای از مهندسی است که با هوانوردی یاد می شود، خصوصا موقعی که فقط به هواپیما اشاره می شود، و وقتی که به فضاپیما شاره می شود،مهندسی فضانوردی گفته می شود. بعضی از عناصر مهندسی هوا فضا عبارتند از:

• آئرودینامیک(هوا سرش)- مطالعه سیالی که در اطراف اشیائی از قبیل سیالی که از میان اشیائی مانند تونل باد جریان دارد( همچنین لیفت و دانش هوانوردی را ببینید).
• انرژی برای حرکت یک وسیله نقلیه از میان هوا( یا در فضای خارجی)، که توسط موشک ها تولید می شود( همچنین پیش رانه و نیروی محرکه فضاپیما را ببینید)
• کنترل یا دینامیک پرواز – مطالعه وسایل نقلیه در حال پرواز برای دستیابی به مکان و ارتفاع مطلوب(یعنی، از چه راهی وسیله به اوج میرسد) ( دینامیک ستاره ای را هم ببینید)
• طراحی سازه – طراحی پیکربندی فیزیکی پرنده برای تاب آوردن در مقابل نیروهای وارده در حین پرواز.
• آئروالاستیسیته – عمل متقابل نیروهای آئرودینامیک و انعطاف پذیری سازه، که بصورت بالقوه باعث لرزش، جداشدن، و غیره می شود.
• نیروهای وارد بر هواپیما ــ مطاتعه نیروهای چهارگانه موثر در پرواز سازه های پرنده.

پایه بیشتر این عناصر بر اساس دینامیک سیالات برای آئرودینامیک یا معادلات حرکت برای دینامیک پرواز.به هر حال،اجزا تجربی بسیاری نیز در این رابـ ـطه وجود دارد. از نظر تاریخی، این اجزا تجربی از آزمایش مدلهای کوچک و نمونه اولیه، در تونل باد و یا در فضای باز منشا گرفته. در این اواخر، پیشرفتهای کامپیوتر ما را قادر ساخته از دینامیک سیالات کامپیوتری، برای شبیه سازی رفتار سیال، در جهت کاهش هزینه و زمان صرف شده در آزمایش تونل باد استفاده کنیم.

به علاوه، مهندسی هوا فضا بر سلامت تمام اجزائی که یک وسیله نقلیه هوا فضا را تشکیل می دهد (زیر ساختارهائی مثل نیرو، ارتباطات، تنظیم حرارت، حفاظت از جان، و غیره) و چرخه حیات( طراحی، دما، فشار، تشعشع، سرعت، طول عمر...)نظارت دارد، که سبب رقابتهای فوق العاده ای در قلمرو مهندسی سیستمهای هوا فضا می گردد.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

رشته مهندسی هوا فضا

مقدمه

هوافضا را می توان تجلیگاه آخرین پیشرفتهای علوم و فنون دانست.
اصطلاح هوافضا خود بیان کننده زمینه کاری این رشته است به عبارت دیگر هوافضا علم بررسی حرکت اجسام در جو و خارج از جو است.
زمینه پیدایش علم هوافضا با آرزوی پرواز بشر از گذشته های دور آغاز شده است. یک مهندس هوافضا به تنهائی قادر نخواهد بود که یک محصول هوافضائی مانند هواپیما را به صورت کامل و با تمام جزئیات طراحی کند. یک مهندس هوافضا، محاسبات لازم را انجام داده و در هر مرحله به منظور تأمین اهداف مورد نظر، نیازها و موارد گوناگون را به طور دقیق بیان می کند سپس به منظور تأمین این نیازها و سفارش سایر رشته های و زمینه های علمی و فنی وارد عرصه می شوند.
به دلیل ارتباط تنگاتنگ رشته مهندسی هوافضا با امور نظامی، بخش قابل توجهی از صنعت هوافضا در دست بخش نظامی است.
صنعت هوافضا را می توان در زمره صنایعی در کشور دانست که کار علمی و تحقیقاتی در آنها نسبت به سایر صنایع موجود در کشور به صورت قابل قبولی انجام شده و بین صنعت و دانشگاه نیز ارتباط به نسبت مناسبی برقرار است.
دروس فیزیک از جایگاه ویژه ای برخوردارند. عامل دیگر موفقیت، تسلط بر کامپیوتر و نرم افزارهای مرتبط با رشته هوافضاست.



سطوح رشته

ردیف نام دانشگاه کاردانی کارشناسی ارشد دکترا
1 آزاد- تهران
*

2 صنعتی امیرکبیر
*

3 صنعتی شریف
*

4 علوم و فنون شهید ستاری
*




درسهای رشته

ردیف نام درس ردیف نام درس
1 آزمایشگاه ایرودینامیک 2 آزمایشگاه ترمودینامیک و انتقال حرارت
3 آزمایشگاه دینامیک پرواز 4 آزمایشگاه دینامیک گازها
5 آزمایشگاه فیزیک الکتریسیته و مغناطیس 6 آزمایشگاه مبانی مهندسی برق و الکترونیک
7 آزمایشگاه مقاومت مصالح 8 آزمایشگاه مکانیک سیالات
9 آمار و احتمالات 10 آیروالاستیسیته
11 آیرودینامیک 1 12 آیرودینامیک 2
13 آیرودینامیک 3 14 آیرودینامیک تجربی
15 ارتعاشات 16 استاتیک
17 اصول جلوبرندهها 18 اصول راکتها
19 انتقال حرارت 20 انقلاب اسلامی و ریشههای آن از قرن سیزدهم
21 ایرودینامیک هلیکوپتر 22 برنامه نویسی کامپیوتر
23 پروژه تخصصی 24 پلاستیسیته و آزمایشگاه
25 تئوری آیرودینامیک ملخ 26 تئوری تنش حرارتی
27 تاریخ اسلام 28 تحلیل سازهها
29 تربیت بدنی 2 30 ترمودینامیک 1
31 ترمودینامیک 2 32 تعادل و کنترل هواپیما
33 توربوماشینها 34 جریان لزج
35 دینامیک 1 36 دینامیک 2
37 دینامیک پرواز 38 دینامیک گازها
39 دینامیک هلیکوپتر 40 ریاضی عمومی 1
41 ریاضی عمومی 2 42 ریاضیات مهندسی
43 زبان تخصصی مهندسی صنایع هوایی 44 زبان خارجی 1 (نظری و عملی)
45 زبان خارجی 2 (نظری و عملی) 46 زیستشناسی
47 سوخت و احتراق 48 شیمی عمومی
49 طراحی سازههای صنایع هوایی 50 طراحی هواپیما 1
51 طراحی هواپیما 2 52 علم مواد
53 فارسی 1 54 فارسی 2
55 فیزیک الکتریسیته و مغناطیس 56 فیزیک حرارت
57 فیزیک مکانیک 58 مبانی مهندسی برق و الکترونیک
59 متون اسلامی (آیات و احادیث) 60 محاسبات عددی
61 معادلات دیفرانسیل 62 معارف اسلامی 2
63 مقاومت مصالح 1 64 مقاومت مصالح 2
65 مقاومت مصالح 3 66 مقدمهای بر مکانیک سیالات عددی
67 موتورهای احتراق داخلی 68 مکانیک سیالات
69 مکانیک مدارهای فضایی 70 نقشهکشی صنعتی 1
71 نقشهکشی صنعتی 2 72 کارآموزی
73 کارگاه 1 74 کارگاه 2
75 کارگاه 3 76 کنترل اتوماتیک




صنعت و بازار کار

یک مهندس هوا فضا به تنهائی قادر نخواهد بود که یک محصول هوا فضائی مانند هواپیما بصورت کامل و با تمام جرئیات طراحی کند و آن را بسازد. به علت پیشرفته بودن فن آوری این محصولات، همکاری شاخه‌های متعددی از علوم و فنون مهندسی در طراحی و ساخت آنها اجتناب ناپذیر است و هوا فضا از بهترین دستاوردهای صنایع متعدد برای پیشبرد اهداف خود استفاده می‌کند.
یک مهندس هوا فضا، محاسبات و طراحیهای لازم را انجام داده، در هر مرحله به منظور تامین اهداف مورد نظر، نیازها و موارد گوناگون را بطور دقیق بیان می‌کند. سپس به منظور تامین نیازها و سفارشها، سایر رشته‌ها و زمینه‌های علمی و فنی وارد عرصه می‌شوند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

هدف


هدف تربیت کارشناس در صنایع هواپیما و هلیکوپترسازی و فردی آشنا به مقدمات و اصول مهندسی هوافضا است. طول متوسط دوره 4 سال است. دانشجویان موظفند 3 واحد پروژه بگیرند و 2 تابستان در دفاتر مهندسی صنایع مربوط کارآموزی کنند. فارغ‌التحصیلان کادر مورد نیاز محاسبات ، طراحی، تحقیقات و ساخت صنایع مختلف هواپیمایی، هلیکوپترسازی، موشکی و صنایع دیگر را تامین می‌کنند. دروس این مجموعه شامل دروس عمومی، پایه، اصلی، تخصصی، کارگاهی و کارآموزی است و زمینه‌هایی چون آیرودینامیک، سازه هوایی، مکانیک پرواز و جلوبرنده‌ها را در بر می‌گیرد. پایه‌های اصلی لازم برای تحصیل در این رشته ریاضیات، فیزیک و زبان خارجی است. برای فارغ‌التحصیلان این رشته امکان ورود به دوره کارشناسی ارشد مهندسی هوافضا وجود دارد. باید توجه داشت که صنایع هوافضا در دنیا یکی از پیشروترین زمینه‌های تحقیقاتی است و همواره موجبات ترقی و جهش در سایر رشته‌های علوم و مهندسی را فراهم ساخته و در این راستا بودجه‌های عظیم نظامی و غیرنظامی را به خود اختصاص داده است، موضوعاتی از قبیل طراحی و ساخت هلیکوپتر، جنگ ستارگان از طرف دیگر جامعیت و حساسیت این رشته را بیش از پیش روشن می‌ساز.د

دکتر کامران رئیسی استاد رشته مهندسی هوافضای دانشگاه صنعتی امیرکبیر در معرفی این رشته می‌گوید: مهندسی هوافضا مجموعه‌ای از علوم و توانایی‌های علمی و عملی در زمینه تحلیل، طراحی و ساخت وسایل پرنده‌ نظیر هواپیماها، چرخ‌بال‌ها، گلایدرها، موشک‌ها و ماهواره‌ها است. این رشته بر چهار پایه آیرودینامیک 1 ، جلوبرندگی 2 ، مکانیک پرواز 3 و سازه‌های هوافضایی استوار است.

وی در توضیح چهار پایه علمی این رشته می‌گوید: «آیرودینامیک» به مطالعه و بررسی جریان هوا، محاسبه نیروها و گشتاورهای ناشی از آن بر روی جسم پرنده می‌پردازد و مهندس هوا فضا با فراگیری این علم به تحلیل جریان‌های پیچیده در اطراف اجسام پرنده پرداخته و با به دست آوردن نیروهای آئرودینامیکی امکان بررسی پایداری و طراحی سازه را فراهم می‌کند.

«جلوبرندگی» به مطالعه و بررسی سیستم‌های جلوبرنده اعم از موتورهای پیستونی ، توربینی ، راکت‌ها و نحوه تولید نیروی رانش در آنها می‌پردازد.

«مکانیک پرواز» به مطالعه و بررسی رفتار و حرکات جسم پرنده با استفاده از اطلاعات آئرودینامیکی ، هندسی و وزنی می‌پردازد و در واقع علم مکانیک پرواز از «عملکرد» تشکیل می‌شود و «عملکرد» به بررسی برد، مسافت نشست و برخاست، مداومت پروازی در سرعت‌های مختلف و پایداری و کنترل وسایل پرنده می‌پردازد.
و در نهایت «سازه‌های هوافضایی» به مطالعه و بررسی سازه‌های هواپیما و دیگر وسایل پرنده می‌پردازد و هدف آن طراحی سازه‌هایی است که علاوه بر استحکام کافی در برابر بارهای آئرودینامیکی و سایر بارهای استاتیکی وارد بر وسایل پرنده، حداقل وزن ممکن را نیز داشته باشند.

یکی از دانشجویان کارشناسی ارشد این رشته نیز مهندسی هوا فضا را علمی استراتژیک می‌داند که در آن از همه علوم از جمله متالوژی ، کامپیوتر و الکترونیک استفاده می‌شود و هدف آن تربیت کارشناسانی است که کادر مورد نیاز محاسبات ، طراحی ، تحقیقات و ساخت صنایع مختلف هواپیمایی، چرخ‌بال‌سازی و موشکی را تامین سازند. به همین دلیل دانشجویان این رشته موظف هستند که در طی تحصیل 3 واحد پروژه بگیرند و در تابستان نیز در دفاتر مهندسی صنایع مربوط کارآموزی بکنند.


آینده شغلی ، بازار کار ، درآمد

در مورد مشکلات و دشواری‌های شغلی فارغ‌التحصیلان این رشته نیز دکتر رئیسی می‌گوید: مهمترین مشکل این رشته جدید بودن آن است و این که هنوز برای آن برنامه‌ریزی‌های لازم به صورت کلان تدوین نشده است و در نتیجه پراکنده‌کاری در این رشته زیاد است و در کل جذب نیروی انسانی از کانال صحیحی انجام نمی‌گیرد وگرنه عمدتا فارغ‌التحصیلان این رشته از نظر بازارکار مشکلی ندارند.

همان‌طور که پیش از این گفتیم هدف اصلی صنعت هوافضا طراحی و ساخت وسایل پرنده است، در نتیجه فارغ‌التحصیلان مهندسی هوافضا می‌توانند در صنایع و موسسات تحقیقاتی هواپیمایی ، موشکی و ماهواره فعالیت بکنند و همچنین در کلیه موسسات و سازمانهایی که به نحوی از وسایل پرنده استفاده می‌کنند، به عنوان کارشناس تحقیق در عملیات و تعمیر و نگهداری خدمت کنند. اما علاوه بر اشتغال در مراکز فوق یک مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آئرودینامیک، طراحی سازه و روشهای طراحی توربو ماشین‌ها توانایی‌ کار در شاخه‌های متعددی از مهندسی و پروژه‌های خارج از حیطه صنایع هوافضایی را نیز دارد.

دکتر رئیسی در همین زمینه می‌گوید: کاربرد زمینه‌های مطالعاتی یک مهندس هوافضا تنها به طراحی هواپیما و وسایل پرنده محدود نمی‌شود. برای مثال آئرودینامیک خودروهااز برخی جهات شباهت زیادی به آئرودینامیک هواپیما دارد و امروزه در اغلب صنایع خودروسازی با استفاده از تونل باد و علم آئرودینامیک ، خودروهای کم مصرفتری می‌سازند. فرایند سیستم‌های کنترل صنعتی نیز با فرایندهای طراحی کنترل در وسایل پرنده بر یک مبنا است و همچنین سازه اتومبیل و کشتی مشترکات زیادی با سازه یک هواپیما دارد و بالاخره توربین‌های گاز یک نیروگاه یا ایستگاه پمپ گاز همانند یک موتور جت تحلیل و طراحی می‌گردند. در نتیجه یک مهندس هوافضا علاوه بر شرکت‌های هوایی در نیروگاهها، صنایع نفت و گاز و صنایع خودروسازی فرصتهای شغلی خوبی دارد.


توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

دکتر رئیسی همچنین معتقد است که دانشجوی این رشته باید در کارهایش نظم و برنامه‌ریزی داشته باشد چون حجم مطالبی که در طول یک ترم ارائه می‌شود، زیاد بوده و مطالعه آنها مستلزم یک برنامه‌ریزی دقیق می‌باشد.

وی در مورد دروس مهم در این رشته نیز می‌گوید: زیربنای این رشته ریاضیات است و همچنین فیزیک و شیمی تا حدودی لازم می‌باشد و البته همین‌جا لازم است توصیه کنم که دانش‌آموزان اگر در درس زبان خارجی ضعیف هستند، وارد این رشته نشوند چون بیشتر دروس این رشته به زبان انگلیسی وابسته می‌باشد.

آقای جهانی دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی هوافضای دانشگاه امیرکبیر نیز معتقد است که دانشجوی این رشته باید آمادگی کار در کارخانجات را داشته باشد. وی در توضیح می‌گوید: مهندسی هوافضا یک رشته فنی است و عموما کسانی که وارد رشته‌های فنی می‌شوند، باید آمادگی کار در کارخانجات را داشته باشند و همچنین باید افراد قوی و دارای پشتکار وارد این رشته بشوند تا به یاری اراده قوی خود در پیشبرد این رشته نوپا موفق گردند.


وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر

امکان ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد در گرایشهای «جلوبرندگی ، مکانیک پرواز، سازه‌های هوایی ، آیرودینامیک ، هوافضا» میسر می‌باشد.


رشته‌های مشابه و نزدیک به این رشته

این رشته قبلا از زیرشاخه‌های مهندسی مکانیک بوده است لذا دارای تعداد واحدهای مشترک زیادی با رشته مهندسی مکانیک می‌باشد.


وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر

رشته مهندسی هوافضا نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است و بیش از سایر صنایع از وضعیت اقتصادی کشور تاثیر می‌پذیرد یعنی اگر رشد اقتصادی خوبی داشته باشیم سرمایه‌گذاری در این بخش بیشتر می‌باشد و البته عکس این قضیه نیز صادق است.

دکتر مهدی سبزه‌پرور استاد مهندسی هوافضای دانشگاه امیرکبیر نیز با اشاره به فعالیت فارغ‌التحصیلان این رشته در بخش خصوصی می‌گوید: در سال 70 وزارت صنایع لایحه‌ای به مجلس داد که بر اساس آن بخش خصوصی می‌توانست در کشور فعالیت‌هایی در زمینه هوافضا انجام بدهد. از سال 72 نیز به صورت رسمی مجموعه‌ای در وزارت صنایع متولی این کار شد و به صورت هدایت‌کننده شرکت‌ها و مجموعه‌های بخش خصوصی فعالیت خود را آغاز کرد که حاصل این کار، تولیداتی مثل ساخت هواپیمای گلایدر بود که طراحی آن توسط فارغ‌التحصیلان همین رشته انجام شد و در حال حاضر نیز 10 فروند از این هواپیما تولید شده و با اخذ مجوزهای بین‌المللی در باشگاههای سازمان هواپیمایی کشوری شروع به فعالیت کرده است. همچنین می‌توان به پروژه طراحی و ساخت هواپیمای سبک موتوردار اشاره کرد که با موفقیت انجام شده و پروازهای آزمایشی را نیز انجام داده است و بالاخره پروژه هواپیمای سم‌پاش از پروژه‌هایی است که به تازگی در کشور مطرح شده است.

حسین شاهوردی دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه امیرکبیر نیز می‌گوید: در حال حاضر در کشور ما به ساخت هواپیما به دلیل عدم سرمایه‌گذاری توجه زیادی نمی‌شود اما فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در فرودگاهها در قسمت تعمیر و نگهداری هوایی و همچنین در صنایع دفاع روی طراحی موشک و جنگ‌افزارها فعالیت بکنند.
علاوه بر اینها می‌توانند روی آئرودینامیک خودروها، سازه‌های خودروسازی و تولید توربین‌های بخار برای تولید برق کار بکنند. وی همچنین درمورد فعالیت‌هایی که دانشجویان این رشته در بخش خصوصی می‌توانند انجام دهند، می‌گوید: فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در شرکت‌های خصوصی، هواپیماهای کوچک دو نفره و یا چهارنفره‌ای را که در دست ساخت است با استانداردهای بین‌المللی تطابق داده و برای هواپیما گواهی پرواز یا تولید بگیرند.

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

طبقه بندی جاری: مهندسی و فن‌آوری>مهندسی>مهندسی هوا فضا



..
اشیا (154)
کاوشگر گالیله
(دانشنامه ) کاوشگر گالیله
کاوشگرهای پایونیر
(دانشنامه ) کاوشگرهای پایونیر
کاوشگر جوتو
(دانشنامه ) کاوشگر جوتو
پرواز برادران رایت
(دانشنامه ) پرواز برادران رایت
ماهواره‌های نظامی
(دانشنامه ) ماهواره های نظامی
ماهواره‌های مخابراتی
(دانشنامه ) ماهواره های مخابراتی
ثبات و پایداری پرواز
(دانشنامه ) ثبات و پایداری پرواز
آیرودینامیک هواپیمای جنگنده
(دانشنامه ) آیرودینامیک
رشته مهندسی هوا و فضا
(دانشنامه ) رشته مهندسی هوا و فضا
مهندسی هوا فضا
(دانشنامه ) مهندسی هوا فضا
جنگنده ها
(دانشنامه ) جنگنده ها
شاتل فضایی
(دانشنامه ) شاتل فضایی
نخستین فضانوردان
(دانشنامه )
موشک
(دانشنامه ) موشک
نیروهای وارد بر هواپیما
(دانشنامه ) نیروهای وارد بر هواپیما
زندگی در فضا
(دانشنامه ) زندگی در فضا
ماهواره‌های فضایی
(دانشنامه )
ماهواره‌های ردیابی
(دانشنامه ) ماهواره های ردیابی
انواع هواپیما
(دانشنامه ) انواع هواپیما
فضا
(دانشنامه ) فضا
عصر فضا
(دانشنامه )
رشته تعمیر و نگهداری هواپیما
(دانشنامه )
رشته کاردانی تعمیر و نگهداری هواپیما
(دانشنامه )
فضاپیمای روسی میر
(دانشنامه )
ماهواره‌ها
(دانشنامه )
سفینه فضایی
(دانشنامه ) سفینه فضایی
مسابقه فضایی
(دانشنامه )
هواپیماهای مدار گریز
(دانشنامه )
سرگذشت لباس فضایی
(دانشنامه )
سینا نخستین ماهواره ایرانی
(دانشنامه )

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

کاوشگر گالیله

کاوشگر گالیله در اکتبر 1989 به فضا پرتاب شد و تاکنون 2 بار از جاذبه زمین برای حرکت در سفر 6 ساله اش به مشتری استفاده کرده است گالیله کاوشگرکوچکی را با چتر بدرون ابرهای مشتری فرستاد که آن نیز اطلاعاتی به کاوشگر اصلی مستقر در مدار ارسال نمود و بعد از 57 دقیقه بر اثر فشار جوی متلاشی شد کاوشگر اصلی الگوهای متغیر ابرهای مشتری و چهار قمر بزرگش را مطالعه نمود.

منبع:

• DK multi media

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

کاوشگرهای پایونیر

پایونیر5
این کاوشگر رابـ ـطه میان
فعالیت شراره های خورشیدی و میدان مغناطیسی قوی
میان سیاره ای را کشف نمود







پرتاب کاوشگرهای پایونیر 5 تا 9 که در خلال سالهای 1960 تا 1968 به فضا پرتاب شدند با موفقیت در مدار خورشید قرار گرفتند و بادهای خورشیدی اشعه های کیهانی میدان مغناطیسی زمین و ذرات فضا را مطالعه نمودند دو فروند از این کاوشگرها به مدت 20 سال به مخابره اطلاعات ادامه دادند پایونیر 10 و 11 اولین کاوشگرهایی شدند که به آنسوی کمربند سیارکها رفتند.










پایونیر 10 و 11:

اولین کاوشگرهایی که از سیارات دیگر بازدید نمودند پایونیر 10 و 11 بودند که بدون آسیب دیدگی از میان کمربند سیارکها گذشتند در دسامبر 1973 پایونیر 10 اولین کاوشگری شد که از کنار مشتری گذشت و میدان مغناطیسی عظیم پیرامون آن را اندازه گرفت پایونیر 11 در سال 1974 از کنار مشتری و در سال 1979 از کنار زحل گذشت.

پایونیر ونوس:

2 کاوشگر آخری سری پایونیر در سال1978 به زهره رفتند پایونیر ونوس 1 مدار این سیاره را پیمود و با رادار برای نفوذ به ابرهای ضخیمش از سطح ان نقشه برداری کرد پایونیر ونوس 2 چهار کاوشگر کوچکتر را حمل و در جو زهره رها کرد تا بادها و ابرهای آن را مطالعه کنند.

منبع:

• DK multi media

 

[☾♔TALAYEH_A♔☽]

کاوشگر جوتو

جوتو حامل 10 ابزار علمی از جمله
یک کاوشگر نوری و 3 طیف سنج بود.


ستاره دنباله‌دار هالی تقریبا" هر 76 سال یکبار به اطراف خورشید می آید و در آخرین ملاقاتش در سال 1986 کاوشگر جوتو متعلق به آژانس فضای اروپا یکی از پنج سفینه ای بود که برای بررسی آن پرتاب شد جوتو بیش از همه به هالی نزدیک شد و از میانش گذشت ابر غباری و گازی پیرامون هالی تنها 605 کیلومتر (376 مایل) از هسته ستاره دنباله دار فاصله داشت جوتو اولین تصاویر هسته یک ستاره دنباله دار را فراهم نمود.

اگر چه کاوشگر جوتو دو سپر ضد غبار داشت اما با غبار ستاره دنباله‌دار هالی برخورد نمود و طرفین و بعضی تجهیزاتش آسیب دید جوتو بعد از ترک هالی در آوریل 1986 از فعالیت باز نگه داشته شد ولی سپس در ژوئیه 1992 برای دیدار با ستاره دنباله دار گریگ اسکیلر آپ دوباره فعال شد.

منبع:

• DK multi media