«زمین گوی برفی» چگونه باعث فرگشت حیات پیچیده شد؟

[آیدا.ف]

، در حدود ۷۱۷ میلیون سال قبل، یک عصر یخی بر سیاره زمین حکمفرما شد. این رویداد که به اصطلاح «زمین گوی برفی» نامگذاری شده است، انتظار می‌رود طولانی‌ترین و شدیدترین عصر یخی باشد که زمین تاکنون تجربه کرده است. کل سیاره به مدت پنجاه میلیون سال بطور کامل از برف پوشیده‌ شده بود. در بین این رویداد یخبندان بزرگ و رویداد یخبندان کوتاه بعدی در زمین، یک دوره پانزده میلیون ساله برقرار بوده است. در این بازه زمانی کوتاه بود که جلبک‌های پلانکتون دریایی با افزایش سریع مواجه شدند. دانشمندان از این دوره با عنوان «ظهور جلبک‌ها» یاد می‌کنند. اما در این پنجره زمانی کوچک چه اتفاقاتی روی داد که ماحصل آن ایجاد یک تغییر اکولوژیکی عظیم در زمین بود؟

«جوچن براکس» محقق ارشد اظهار داشت: «زمین به مدت پنجاه میلیون سال در دوره یخبندان به سر برد. یخچال‌های غول‌پیکر کل دامنه‌های کوهی را با زمین هم سطح کرد تا مواد مغذی آزاد شوند. زمانی که برف در طی یک رویداد گرمایش جهانی عظیم ذوب شد، رودخانه‌ها این مواد مغذی را وارد اقیانوس‌ها کردند.» زمانی که اقیانوس‌ها با خیل عظیمی از مواد مغذی مواجه شدند، شرایط ایده آلی برای رشد و شکوفایی جلبک‌ها مهیا گشت. محققان با مطالعه سنگ‌های رسوبی یافت شده در مرکز استرالیا، سعی در بررسی دقیق این رویداد افزایش جلبک داشته‌اند. دکتر براکس افزود: «ما این سنگها را پودر کرده و مولکول‌های موجودات قدیمی را از آنها استخراج کردیم.»

محققان افزایش ناگهانی رشد جلبک‌ها در طی این بازه زمانی را عاملی می‌دانند که زمینه‌ساز فرگشت حیات بزرگتر و پیچیده‌تر شد. در مطالعه به این نکته اشاره می‌شود که زمانبندی افزایش تعداد جلبک‌ها می‌تواند ظهور همزمان اسفنج ها و موجودات شکارچی پیچیده را توضیح بدهد. دکتر براک در توضیحاتی اعلام کرد: «این موجودات بزرگ و مغذی در مبنای شبکه غذایی نقش موثری در تامین انرژی لازم برای فرگشت حیات پیچیده داشتند. بدین ترتیب، حیوانات پیچیده و بزرگ از جمله انسان‌ها فرصت رشد و شکوفایی در زمین را پیدا کردند.»

جالب اینجاست که دوره یخبندان بعدی تغییری در این گام قابل توجه ایجاد نکرد. این دوره که تقریبا پانزده میلیون سال به طول انجامید، در حدود ۶۳۵ میلیون سال قبل به پایان رسید و آغازگر دوره ادیاکاران شد. ما قدیمی‌ترین موجودات چند سلولی این دوره را بررسی می‌کنیم. تحقیقات جدید دانشمندان به توضیح ظهور جلبک‌ها پرداخته و شکاف‌های موجود در دانش ما را پر می‌کند. این تحقیقات شواهدی قوی برای توضیح رشد گونه‌های پیچیده حیات در کره زمین ارائه می‌کند. این یک کشف قابل توجه و مهم است که نشان می‌دهد بزرگترین عصر یخی در کره زمین چگونه زمینه ساز فرایندی شد که فرگشت حیات پیچیده را به ارمغان آورد