Hamoos.V

کاربر اخراجی
عضویت
2016/07/10
ارسالی ها
599
امتیاز واکنش
6,039
امتیاز
571
رشتی دوزی :


قلاب‌دوزی یکی از دوخت‌های زیبای ایرانی است که قدمت آن به سال 550 قبل از میلاد می‌رسد.





به گزارش میراث آریا‌(chtn)، قلاب‌دوزی یا رشتی‌دوزی یکی از صنایع دستی تزئینی ـ کاربردی ایران است و در حفریات باستان‌شناسی در منطقه لولان، در منتهی‌الیه شرق ایران، قطعاتی از ملیله‌دوزی و قلاب‌دوزی پیدا شده است.

زیباترین آثار قلاب‌دوزی مربوط به استان گیلان (شهر رشت) است ولی در مهاباد نیز نوعی قلاب‌دوزی رایج است که در شیوه تولید، ابزار و نقوش شباهت زیادی به قلاب‌دوزی رشت دارد،‌ اما فاقد تنوع رنگ است.

موارد مصرف قلاب‌دوزی رومیزی، روی کرسی و جا قرآنی است.

قلاب‌دوزی به 3 دسته قلاب‌دوزی ساده، برجسته و معرق تقسیم می‌شود که نوع سوم آن زیباتر و پرکارتر از بقیه است و هنرمند قطعات ماهوت رنگی را بر زمینه کار (مثلا گلبرگ‌ها و‌ برگ‌ها) می‌نشاند و به کمک قلاب، دور آن را به پارچه اصلی قلاب‌دوزی و متصل می‌کند.

ابزار کار قلاب‌دوزی بسیار ساده است و مهم‌ترین آن، وسیله‌ای فلزی و تا حدودی شبیه به قلاب‌های معمولی است، با این تفاوت که قسمت نوک‌ آن برخلاف سایر قلاب‌ها،‌ تیز و فاقد انحنای قلاب‌های معمولی است، ولی یک بریدگی مورب در فاصله 5 میلیمتری نوک قلاب وجود دارد.

در این حالت، از نخ یک نیم‌ دایره درست می‌شود و این کار ادامه پیدا می‌کند و خطوط زنجیروار دوخته می‌شوند.

پارچه مورد مصرف قلاب‌دوزی، ماهوت مرغوب به رنگ‌های سیاه، آبی سیر،‌ زرشکی، قرمز تند و قهوه‌ای است و نخ‌های مورد مصرف، ‌نخ‌های ابریشمی طبیعی و تابیده در رنگ‌های متنوع است.
 
  • پیشنهادات
  • Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    یخل بافی :


    در سرزمین خورشید و کویر، صنعتگران سخت‌کوش خراسان جنوبی از حداقل‌ها، آثار هنری زیبا می‌آفرینند که از آن جمله می‌توان به محصولات پخل‌بافی اشاره کرد.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، پخل‌بافی اصطلاحی عامیانه است که اهالی منطقه برای تولید محصولات از ساقه گندم به کار می‌برند.

    پخل‌بافی یکی از زیرشاخه‌های هنر سبدبافی است و صنعتگران شهرستان‌های قاینات و سرایان خراسان جنوبی با بهره‌مندی از این هنر از ساقه‌های خشک گندم محصولاتی زیبا می‌سازند.

    از محصولات تولید شده در این رشته هنری می‌توان به انواع سبد، گلدان‌های تزئینی و زیرقابلمه‌ای اشاره کرد که معمولاً به صورت تک‌رنگ طلایی (رنگ طبیعی ساقه‌های گندم پس از خشک شدن)تولید می‌شوند.

    این محصولات تولیدی معمولا بدون نقش است ولی گاه صنعتگران با استفاده از نخ‌های کاموا و پشم و با ایجاد نقوش راه‌راه رنگی بسیار ساده، ترکیبات هندسی زیبایی به آن می‌‌افزایند.
     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    مهله سازی :
    یکی از صنایع دستی تزئینی کاربردی ایران مهله‌سازی نامیده می‌شود که در استان فارس از رواج بسیاری برخوردار است.






    به گزارش میراث آریا (chtn)، زنان عشایر استان فارس برای معطر نگهداشتن خود در فصل تابستان اقدام به جمع‌آوری دانه‌های معطر مهله می‌کنند.

    این زنان سپس دانه‌ها را در مراحل و زمان‌های مختلف با حنا و دیگر رنگ‌های گیاهی رنگ کرده و سوراخ می‌کنند.

    زنان عشایر سپس بنا به استطاعت مالی خانواده به همراه هل، میخک و گلوله‌های کوچک طلا یا نقره گردن‌بندی تهیه می‌کنند که با تماس مختصری رطوبت (عرق بدن انسان) از آن بوی خوشی متصاعد می‌شود که علاوه بر رایحه آرامبخش آن برای تمدد اعصاب مفید است و زیبایی خاصی نیز دارد. معمولا هر زن همراه لباس عروس خود یک مهله نیز به همراه دارد.


     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    کرباس بافی :


    یکی از صنایع دستی کاربردی ایران کرباس‌بافی است که در شهر یزد طرفداران خاص خود را دارد.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، کرباس نوعی پارچه دست‌بافت سنتی ایران است که بیشتر در استان یزد بافته می‌شود.

    بافندگان این پارچه اغلب زنان خانه‌دارند که به وسیله دستگاه‌های ساده و دو وردی نساجی به عرض 35 تا 70 سانتی‌متر، به تولید این محصول می‌پردازند.

    طول چله از 20 تا 80 متر در نوسان است و به نیاز بافنده بستگی دارد.

    تار و پود کرباس از نخ پنبه‌ای دست‌ریس است و از پارچه کرباس برای بسته‌بندی کالا، آستری کفش و ... استفاده می‌شود.

    شهرهای اردکان،‌ میبد و خرانق استان یزد از مراکز تولید کرباسند.
     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    صحافی سنتی :


    صحافی سنتی یکی از رشته‌های صنایع دستی ایران است که از دیرباز تاکنون جنبه کاربردی داشته است.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، به دلیل برخورداری کتاب از ارزشی والا در میان ایرانیان، این هنر در گذشته مشتاقان بسیاری داشت و امروزه برای مرمت و احیای کتب دست‌نویس و قدیمی آسیب‌دیده به کار می‌رود.

    در این هنر، صحاف ابتدا کتاب را قارچ‌زدایی می‌کند، سپس زیر دستگاه پرس قرار می‌دهد و آن‌گاه با استر بدرقه و نخ جزء به جزء کتاب را به هم می‌دوزد و متصل می‌کند.

    صحاف پس از چسباندن آستری کاغذی به همراه صفحه اول و آخر کتاب، شیرازه را به لبه پشت می‌چسباند.

    پس از پایان این مرحله صحافی، کار به جلد ساز سپرده می‌شود.

    در قدیم عملیات چسباندن با سریش انجام می‌شد اما امروزه چسب‌های متفاوتی جای‌گزین این ماده شده است.

    هم‌اکنون در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، برای احیای کتب قدیمی از روش سنتی صحافی استفاده می‌شود.
     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    کدوی منقوش :




    یکی از صنایع دستی تزئینی ـ کاربردی ایران کدوی منقوش نام دارد که از تولیدات بومی استان گیلان است.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، کدوی منقوش از جمله صنایع دستی بومی استان گیلان(به‌خصوص لاهیجان و لنگرود) است که به «قلیان کویی» معروف است و در گذشته برای ساختن قلیان از آن استفاده می‌شد.

    این محصول که مایه افتخار گیلانیان است، پیش از این به عنوان ظرف نگهداری حبوبات نیز کاربرد داشت.

    امروزه به علت رواج ظرف‌های مصنوعی، بازار کدوی منقوش از رونق افتاده است ولی هنوز به عنوان پایه قلیان در روستاها و پایه چراغ (آباژور) در شهرها خریدار دارد.

    کدوی منقوش که برای قلیان، پایه چراغ یا نقاشی تهیه شود، هنگام رشد بر روی گیاه قالب‌گیری می‌شود.

    پیش از آن که گیاه به رشد کامل خود برسد، به مدت 15 روز، روزی دو بار با دست به آن شکل می‌دهند.
    برای تهیه زیر قلیانی مرغوب یا کدوی منقوش تزئینی، کدوها را چندین روز در قالب قرار می‌دهند. قالب‌ها به اشکال مختلف هندسی چند پهلو، بیضی و گردند.

    کدو در حال رشد به بدنه قالب می‌چسبد و شکل آن را به خود می‌گیرد و وقتی مراحل تهیه کدوی مناسب نقاشی به پایان رسید، هنرمند گیلانی با ابزاری نوک‌تیز نقش‌های دلخواه خود را روی بدنه آن حکاکی می‌کند. سپس به مدت 10 تا 15 روز کدو در سایه قرار می‌گیرد تا خشک شود. در این زمان دیگر کدو برای رنگ‌آمیزی آماده شده است.

    نقوش روی کدو، گل‌ها و خطوط الهام‌گرفته از نقوش ختایی است که بعد از کشیدن نقوش و خشک شدن در مراحل مختلف با پوست انار و دانه‌های اسپند و زاج سیاه، رنگ می‌شود. این محصول در تنالیته‌های مختلف قهوه‌ای و کرم دیده می‌شود.
     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    رندی بافی :


    گلیم سوزنی یکی از صنایع دستی تزئینی ـ کاربردی ایران است که می‌توان آن را میان گلیم و سوماک (ورنی) دانست.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، این هنر در بعضی مناطق کشور به رندی‌بافی و یا گلیم برودری‌دوزی نیز مشهور است.

    برای بافت این نوع گلیم از نخ‌های تار یا چله، نخ‌های پود یا زمینه گلیم (که در گلیم‌ سوزنی از تنوع رنگی کمی برخوردار است) و نخ‌های پود دوم استفاده می‌شود.

    تفاوت این نوع بافت با سوماک (ورنی) این است که در ورنی، نخ‌های پود اول، اصلا دیده نمی‌شود و پود دوم در هر رج به طور کامل به دور همه چله‌ها می‌پیچد.

    در بافت سوزنی، این نخ آزادانه از روی چند رج عبور می‌کند و بعد درگیر تارها می‌شود.

    بر اساس این گزارش، این نوع گلیم یک رو است و بیشتر در مناطق خراسان بافته می‌شود. اغلب سفره‌کردی‌ها نیز به همین شیوه بافته می‌شوند.
     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    شک بافی :



    یکی از صنایع‌دستی تزئینی ـ کاربردی ایران «شک‌بافی» است که هنوز هم در مناطق روستایی استان هرمزگان کاربری دارد.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، در مناطق روستایی استان هرمزگان برای تزئین سر آستین، پایین دامن و یقه لباس‌های زنانه، نوعی نوار باریک می‌بافند که به آن شک‌ اطلاق می‌‌شود.

    بافت شک، با جابه‌جایی چندین قرقره طلایی یا نقره‌ای که «خوس» نامیده می‌شوند بر بالشتکی که بدین منظور تهیه می‌شود، صورت می‌گیرد.

    نام این مجموعه بالشتک، پایه چوبی و قرقره‌های طلایی و نقره‌ای جوغن است.

    شک‌بافی حرفه‌ای خانگی است و معمولا زنان و دختران استان هرمزگان آن را انجام می‌هند.

    عرض این دست‌بافته‌ با توجه به طرح مورد نظر از 5 میلی‌متر تا 6 سانتی‌متر است و به همین دلیل با توجه به تفاوت عرض و نقوش بافته شده اسامی مختلفی مانند زری یک فصله، زری دو فصله، زری سه‌فصله، شک عین‌القمری، کله‌قندی، لب‌لبه‌ای،‌ گل‌اشرفی ساده، قبر عاشقون، ‌دال‌دالی، غولی ده‌قالبه، قیچی، ‌لوزی، رافعی، ‌خاتم‌بندی،‌ عامل‌گردان و ... دارد.

    دور سجاده‌، لبه آستین‌، دور یقه و لبه دامن‌ ‌لباس‌های محلی زنانه استان هرمزگان با این نوارها تزئین می‌شود.

     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    کمند دوزی :

    یکی از صنایع دستی تزئینی ایران کمنددوزی نام دارد که در تمام نقاط ایران رایج است، اما کمتر کسی نام آن را شنیده است.





    به گزارش میراث آریا (chtn)، کمند در لغت به معنای رشته درازی است که برای به دام انداختن جانوران به کار می‌رود.

    در رودوزی‌های سنتی ایران، کمنددوزی به نوعی دوخت اطلاق می‌شود که با استفاده از قیطان ابریشمی یا پشمی، منجوق، سرمه و ملیله، به عنوان آخرین حاشیه، دور دوخت‌های دیگر اجرا می‌شود.

    این حاشیه کل رودوزی را همچون حاشیه‌های صفحات کتاب احاطه(قاب) می‌کند.

    بعضی از سوزن‌دوزان کمنددوزی را با دندان‌موشی یا شرفه‌دوزی نیز تزئین می‌کنند و به طور کلی این دوخت مستقل نیست و مکمل دوخت‌های دیگر به شمار می‌آید.


     

    Hamoos.V

    کاربر اخراجی
    عضویت
    2016/07/10
    ارسالی ها
    599
    امتیاز واکنش
    6,039
    امتیاز
    571
    چاپ قلم کار :

    چاپ قلمکار از هنرهای قدیمی و باسابقه ایران است که قدمت آن به قرن هفتم هجری قمری ميرسد.





    این هنر در گذشته‌های دور در اصفهان، بروجرد، سمنان، کاشان، لرستان و نجف آباد که از مراکز مهم قلمکارسازی به شمار می‌آیند، وجود داشته است.

    اوج شکوفایی این هنر در دوران صفویه بود و از همان زمان قلمکار‌سازی ایران شهرتی جهانی یافت.

    حدود یک دهه قبل این هنر به صورت حرفه‌ای از طریق آموزش‌های فنی و حرفه‌ای صنایع دستی به استان چهارمحال و بختیاری وارد شد و امروزه تقریباً در تمام مراکز شهرستان‌های استان فعالیت پراکنده دارد.

    شواهدی در دست است که نشان می‌دهد این هنر از حدود 200 سال پیش در استان چهارمحال و بختیاری و شهرستان فارسان وجود داشته است.

    قلمکار در کشور ما از زمان‌های پیش به صورت انواع روپشتی، پرده، سجاده، رویه لحاف و بقچه حمام کاربرد داشته و با تغییر الگوی مصرف در زمان حاضر علاوه بر اقلام ذکر شده، انواع رومیزی‌ با اشکال مختلف (مربع، بیضی، مستطیل و دایره)، انواع ساک دستی، انواع روتختی و انواع قلمکار موسوم به هفت‌رنگ نیز تولید و مصرف می‌شود.

    این هنر در حال حاضر در استان چهارمحال و بختیاری علاقه‌مندان زیادی دارد و کم و بیش در تمام شهرستان‌های استان رایج است.

    این رشته از صنایع دستی خیلی زود در این استان رشد و گسترش یافت اما در سال‌های اخیر به دلیل بازاریابی ضعیف و واردات بی‌رویه تولیدات چینی و هندی بازار آن در استان چهارمحال و بختیاری رو به رکود و کسادی رفت.

    به سبب وجود علاقه‌مندان بسیار به این رشته از صنایع دستی در استان در طول 10 سال گذشته 10 تعاونی فروش در شهرستان‌های هفت‌گانه استان به وجود آمده اما متاسفانه در حال حاضر از فعالیت و شور و اشتیاق هنرمندان این رشته از صنایع دستی کاسته شده است.

    رواج و مصرف عامه داشتن این هنر در زندگی مردم از قوت‌های این رشته از صنایع دستی به شمار می‌آید و باید با برنامه‌ریزی درست و کاهش واردات بی‌رویه از این فرصت به نحو مطلوبی در مسیر گسترش این رشته از صنایع دستی تلاش کرد.


     

    برخی موضوعات مشابه

    بالا