صنایع دستی ❉❈❉❈ صنایع دستی شهرهای ایران ❉❈❉❈

[~●Monster●~]

صنایع دستی استان مرکزی
فرش ساروق، اراک و محلات، قاليچه ساوه، گليم و جاجيم تفرش، گيوه اراک، محصولات مسی

 

[~●Monster●~]

صنایع دستی استان هرمزگان
حصيربافی، سفالگری، گلابتونه دوزی، خوس دوزی، بادله دوزی، سوزندوزی، قاليبافی، خرسک بافی، شيريکی پيچ، چادرشب بافی، چنته بافی، صنايع دستی دريايی

 

[~●Monster●~]

صنایع دستی استان همدان
قاليبافی، سفالگری، پوستين دوزی، گليم بافی، گيوه بافی، سنگتراشی، حجاری، شيشه گری دستی، حصيربافی، نساجی سنتی

 

[شکوفه حسابی]

در این مقاله، اول از همه میپردازیم به چند عکس از صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان...
همراه ما باشید.

 

[شکوفه حسابی]

دراین مطلب آمده است: در حالی سوزن دوزی یکی از صنایع دستی و هنرهای ایرانی در میان زنان بلوچ است و هفته‌ها و ماه‌ها برای سوزن‌زدن روی پارچه زمان می‌گذارند که عرضه سوزن دوزی های افغانی با قیمت و کیفیت پایین تر هنر دست زنان این دیار را تهدید می کند.
به گزارش عصرهامون، سیستان و بلوچستان دارای صنایع‌دستی متنوع و جذاب بی‌نظیری است که حاصل ذوق و خلاقیت ذهن و دستان توانای زنان و مردان هنرمند این خطه است به گونه ای که این صنایع دستی از جایگاه ویژه‌ای در میان مردم و به ویژه اقوام و عشایر برخوردار و پاسخگوی همه سلیقه‌ها است که سبب شده تقریبا هیچ مسافری از این استان دست خالی بر نگردد.
از آنجایی که صنایع دستی پس از کشاورزی و دامداری به عنوان سومین منبع درآمد مردم منطقه محسوب می‌شود زنان سیستان و بلوچستان با دستانی توانا و فکری خلاق بیشتر وسایل خانه خود را در زیباترین شکل درست می‌کنند و این هنرهای زیبا و اصیل را به دختران خود نیز آموزش می‌دهند.
سوزن دوزی، خامه دوزی، پریوار دوزی، سیاه دوزی، سکه دوزی و آینه دوزی، حصیر بافی، خولک بافی، سفال گری، جواهرات، قالی بافی، گلیم بافی و لنج سازی از جمله صنایع دستی این خطه از کشور است که زنان و مردان آن مشغول به فعالیت در عرصه های مختلف آن می باشند.
22رشته صنایع دستی بومی و مزیت دار در استان وجود دارد
محمد بهروز عیسی زهی معاون صنایع دستی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان دراین خصوص بیان کرد: هم اینک 22 رشته صنایع دستی بومی و مزیت دار در این استان وجود دارد که از جمله آنها می توان به سوزن دوزی، سکه دوزی، حصیر بافی و سفال کلپورگان در بلوچستان، خولک بافی، انواع سفال و سیاه دوزی در سیستان و نیز دوخت لباس های محلی و ساخت زیورآلات سنتی اشاره کرد.
فعالیت 10 هزار نفر در زمینه صنایع دستی
وی گفت: حدود 10 هزار نفر در زمینه صنایع دستی در این استان فعال هستند که تنها 700 نفر از آنان برای انجام امور بیمه ای مراجعه کرده اند.
این مسئول ادامه داد: اکثر فعالان در زمینه صنایع دستی این استان عشایر یا در روستاها مستقر هستند.
دست اندازهای پیش روی هنر سوزن دوزی
زینب نوروزی یکی از بانوان هنر سوزن دوزی در استان عمده مشکلات سوزن دوزی در سیستان و بلوچستان را تهیه مواد اولیه و افغان دوزی دانست و گفت: گرانی نخ و پارچه از یک سو عرضه سوزن دوزی های افغانی با قیمت و کیفیت پایین تر از سوی دیگر هنر دست زنان بلوچ را تهدید می کند.
از گرانی نخ و پارچه تا تهدید هنر دست زنان با سوزن دوزی های افغانی
آموزش و اشتغالزایی 40 بانو دستاورد هنر سوزن دوزی
در همین راستا مه جان زردکوهی یکی از بانوان هنرمند سوزن دوز بلوچ که از سن چهارده سالگی به صورت حرفه ای وارد این عرصه شده است، بیان کرد: سیستان وبلوچستان حیطه بسیار گسترده ای در بحث هنر دارد و سوزن دوزی یک از آن هاست که با کمک سوزن و نخ های رنگی بر روی پارچه نقش آفرینی می شود.
وی با بیان اینکه این هنر ارزشمند از هوش، ذکاوت و طبیعت الهام گرفته است، ادامه داد: این هنر را از مادر و مادربزرگم یاد گرفتم و تا کنون در نمایشگاه های بین المللی تهران، استانی و نمایشگاه های اداره کار حضور داشته ام به گونه ای که غرفه محصولات استان ما از استقبال خوبی هم برخوردار بود.
این بانوی هنرمند بیان کرد: با تاسیس یک شرکت توانستم این هنر را به چهل نفر از بانوان آموزش دهم تا علاوه بر یادگیری این سنت دیرینه در اشتغالزایی آنان هم اثرگذار باشد؛ همانطور که می دانید این هنر در سال های اخیر علاوه بر لباس بر روی کیف، کفش، شال، کوسن ها و حتی هنرهای دستی به مثل دستبند، گوشواره و گردنبند هم با ظرافت به کار می رود.
معرفی صنایع دستی سیستان وبلوچستان
سوزن دوزی
سوزن دوزی نام یکی صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان است که به دست توانا و هنرمند مردمان بلوچی بر روی پارچه نقش می بندد و جاودان می شود.
این هنر که در اصل، هنر تزئین پارچه است، سابقه ای طولانی و به دارازی قدمت تاریخ بلوچستان دارد و بر روی سفره عقد، روتختی، کوسن، سجاده، رومیزی، پشتی و یا حتی لباس و ... انجام می دهند.
جالب است بدانید که سوزن دوزی انواع مختلفی به مثل ابریشم‌‌دوزی، گلابتون‌‌دوزی، نقده‌‌ دوزی، پته‌‌دوزی، سکمه‌‌دوزی، بلوچ‌‌دوزی، ممقان‌‌دوزی، سرمه‌‌دوزی، شماره‌‌دوزی، پولک‌‌دوزی، منجوق‌‌دوزی، پیله‌‌دوزی، ده‌‌ یک‌‌دوزی، خامه‌‌دوزی، کمند‌‌دوزی دارد.
خامه دوزی (خمک دوزی)
خامه دوزی نام یکی دیگر از صنایع دستی استان است که به آن خامک دوزی یا خمک دوزی و یا حتی سفید دوزی نیز می گویند. اما قدیمی ترین واژه برای این هنر همان خمک دوزی است. به این دلیل این نام را بر این هنر گذاشته بودند که در سال های دور، ابریشم بدون هیچ گونه پرداختی از قبیل رنگرزی و پخت و پز یا سفیدکاری و در واقع به صورت خام استفاده می شده است.
در اصل خامه دوزی همان سوزن دوزی است که در آن از نخ ابریشم استفاده می شود.
جلوه های این هنر را می توان در تزئینات لباس، جانماز، انواع دستمال و سفره ها دید.
پریوار دوزی
پریوار دوزی یا پلیوار دوزی، نام یکی دیگر از هنرهایی است که با دستان هنرمند مردمان سیستان و بلوچستان بر روی پارچه شکل می گیرد. در اصل پریوار دوزی سوزن دوزی و یا همان نوعی گلدوزی روی پارچه است و مستقیما بر روی لباس و یا پارچه به وسیله ی ابزاری مثل نخ، پارچه و سوزن دوخته می شود.
بیشتر اهالی بومی سیستان و بلوچستان و روستاهای شهرستان سراوان و ایرانشهر به این هنر مشغول هستند. البته در نقاط دیگری نیز از این هنر بهره‌مند هستند به عنوان مثال در بخش ایرندگان، از این هنر برای تزئین قسمت های پیش سـ*ـینه، سرشلوار و دورآستین و در روستاهای چانف، شکیم و ... نیز با به کارگیری نخ ابریشم و هنر پریوار دوزی، کلاه، عرقچین، سرمه دان، بازوبند، جلد دعا را تزئین می کنند.
سکه دوزی و آینه دوزی
آینه دوزی و سکه دوزی، از آن دست اقلام هستند که در جهیزیه اغلب دختران سیستان و بلوچستان دیده می شود. این هنر بعد از سوزن دوزی، به دلیل مصارف تزئینی که دارد، در بین مردم و صد البته مسافران این استان بسیار محبوب است. به دوختن آینه در سایزهای مختلف در کنار پولک در لباس های محلی، جلیقه، روتختی و ... را آینه دوزی و یا سکه دوزی می گویند. گاهی ممکن است این هنر را در کنار ابریشم دوزی، قیطان دوزی و بخیه های تزئینی ببینید.
سفال گری
سفال گری نیز از آن دست هنرهای قدیمی است که در سیستان و بلوچستان رواج دارد؛ برای درستی این ادعا می توان سفال های کشف شده در شهر سوخته را مصداق قرار دهید.
روستای کلپورگان مهم ترین مرکز تولید سفال است که قدمتش در این هنر به پنج الی هفت هزار سال می رسد.
زنان بلوچ، سفال ها را با دست می سازنند و از چرخ سفالگری استفاده نمی کنند. برای تزئین کردن سطح سفال ها از ترکیب آب و تیتوک( سنگی که از کوه بیرک در نزدیکی محل بدست می آورند) استفاده می کنند، بعد با یک تکه چوب نازک ِ خرمای وحشی، روی سفال طرح و نقش می زنند. رنگ نقش ها قبل از پخت سفال قهوه ای ِ متمایل به قرمز است و پس از حرارت دیدن سیاه رنگ می شود.
هم اکنون در کلپورگان سراوان، هلونچکان نیکشهر و روستای کوه متیک سرباز سفالگری می کنند.
از محصولات سفالی می توان به کاسه، بشقاب، قندان، قوری، گلدان، سینی، کوزه، چلیم و... اشاره کرد.

 

[شکوفه حسابی]

همشهری آنلاین: سه عنصر هنر، فرهنگ و صنعت در ذات صنایع دستی استان مازندران نهفته است. صنایع دستی این استان، روایتگر صنعت و هنر نیاکان و بیانگر هنر و ذوق ساکنان کرانه دریای مازندران است و تجلی‌گاه بخش قابل ملاحظه‌ای از هنر و خلاقیت اقوامی است که با این صنایع سر و کار دارند.

صنايع دستي اين استان با توجه به ويژگي‌ها و شاخصه‌هاي آن مي‌تواند به عنوان يك پيام‌رسان جدي از فرهنگ و تمدن ايراني و اسلامي در سطح جهاني نقش ايفاء كند.

بر اساس تحقيقات و کاوش هاي باستانشناسي سابقه و قدمت صنايع دستي در استان مازندران به قبل از ميلاد مسيح مي‌رسد.گواه اين مدعا، کشف غار کمربند و هوتو در بهشهر و اشياء به دست آمده از آن که متعلق به 6 هزار سال پيش از ميلاد مسيح است كه حکايت از آگاهي مردم آن عصر به فن ريسندگي و تبديل پشم به نخ دارد.

همچنين وجود مصنوعات سنگي، سنگ تراشيده‌هاي مسي، سفالي و مفرغي زرين، نشانه توليد لوازم خانگي توسط مردم اين استان در گذشته بوده است.

در نقش های قالی کلاردشت گویی طبیعت زیبا و در عین حال سخت کوهستانی متجلی می‌شود. زيراندازهاي دست بافته هنرمندان مازندراني و صنايع دستي مرتبط با سفال و كوزه و سراميك و منبت و معرق و سوزندوزي ها و خاتم و مينا و كنده‌كاري‌ها و اشكال و اجسام ساخته شده در جاي جاي اين سرزمين، آرامش، ايمان، عشق، رضا و محبت را به مخاطب خود هديه مي‌كند و دستان هنرمندانش فرش محبت زيرپاي افراد مي‌گستراند تا هم اوج خيال و پرواز را به رخ بكشد و هم نهايت فروتني و از خود گذشتگي و مهمان نوازي مازندراني‌ها را نشان دهد.

از جمله صنایع دستی استان مازندران می‌توان به قالی بافی، گلیم بافی، جاجیم‌چه بافی، بافت گلیم‌چه، چوقا، شمد و ملحفه، سوزن دوزی، رنگرزی و چاپ سنتی سفالگری و سرامیک سازی، فرآورده‌های پوست و چرم، هنرهای مرتبط با فلز، هنرهای مرتبط با چوب، حصیر بافی، طراحی سنتی و نگارگری، صحافی و جلد سازی سنتی، صنایع دستی دریایی عروسک سازی اشاره کرد.


قالی بافی و گلیم بافی از رشته‌های اصلی و اساسی مازندران نیست ولی در استان بافته می‌شود. در شرایطی که فرش در بعضی مناطق حرف اول برای ابراز وجود دارد تنها شهرت خود را در مازندران به سایر رشته ها واگذار کرده است و نقشه هایی که در مازندران بافته می‌شود مربوط به سایر مناطق است.

در ادامه برخي از صنايع دستي شهرهاي مختلف استان مازندران معرفي شده است:

• دستبافی (نساجی سنتی):

امروزه دستبافی به صورت تهیه و تولید انواع پارچه ها و برخی زیراندازها جاجیم، جاجیم‌چه، روتختی، رومیزی، روسری، لباس‌های محلی، ملحفه و شمد و ... .

در بسیاری از مناطق روستایی و برخی نقاط شهری استان مازندران مرسوم است رامیان در استان مازندران نیز یکی از مراکز مهم پارچه های ابریشمی محسوب می‌شود.

بعضی از دستبافان از دستگاه‌های ساده بافندگی نظیر دستگاه‌های دو وردی و چهاروردی استفاده می‌نمایند و برخی از آنها دستگاه‌های ژاکارد دستی، تک فاز و سه فاز را نیز به تدریج جایگزین دستگاه‌های قدیمی كرده‌اند.

• قالی کلاردشت:

قالی کلاردشت، فرشی است که در منطقه مازندران و حتی در ایران، بسیار ناشناخته است و حتی بین تجار و بافندگان نیز نا آشنا است.

این قالی در بازار داخل بطور کل خریدار بسیار اندکی دارد و تنها گروهی از صادرکنندگان قالی اقدام به صادرات آن به کشورهای اروپایی می نمایند.

معروفترین قالی کلاردشت در روستای مکارود استان بافته می شود. قالی کلاردشت جزء قالی‌های درشت با فت می باشد که به قالی خرسک نیز معروف است.

نقوش قالی کلاردشت عمدتاً ذهنی و بدون نقشه هستند. در نقشهای قالی کلاردشت گویی طبیعت زیبا و در عین حال سخت کوهستانی متجلی می شود.

نقش "مل چفته" در حاشیه گلیم هرسین دقیقاً در حاشیه نقش متن یک قالی قدیمی کلاردشت مشاهده می شود.
از دیگر نقوش قالی در کلاردشت می توان به نقش جنگلی، صندوقی، رودبارکی، مجمه ای، گل سینی، عینکی، چخماقی، رسولی، شمله، خرکی، شکری، سیخ کبابی و مزلقان اشاره کرد.

گل‌هایی که در متن فرش کلاردشت استفاده می‌کنند، عبارتند از: رسین گل (که به آن"طناب رسن" می‌گویند)، شاخ نر، چنگ گربه، گل کلوچه، حلوا قجل (که یک نوع حلوا با کره محلی و عسل درست می شود)، نقشه گوزن، گنجشک، مسیر کاه گل، شانه هیری، گل ترکمن، گل لاری، گل شاه عباسی، پیل مل یا پول گردن، ماهی گل، گل چخماق، لوله پنجه، پیچ پیچی، پمپال، گل سینی، میش دندان، گل پیاله، پتو گل، کریم خانی، چهارواز، چنار، گل شیدی، پل بز (بز بدون شاخ) و بز چلچله‌ای (بز شاخ دار).

• سفالگری و سرامیک سازی:

سفالگری در مازندران از رشته‌های بسیار رایج است. خاک رس در منطقه بسیار یافت می شود و به دلیل در دسترس بودن خاک رس، این از رشته های رایج استان می باشد.

مهمترین مراکز سفالگری استان مازندران عبارتند از کلاگر محله جویبار در 19 کیلومتری قائم شهر، چالوس، تنکابن و برخی از روستاهای بابل و آمل.

• حصیر بافی:

حصیربافی نیز از جمله هنرهایی است که جنبه خود مصرفی دارد ولی در حال حاضر جنبه هنری کمتری دارد و بیشتر برای روزمره استفاده می‌شود

• طراحی سنتی و نگارگری:

طراحی سنتی و نگارگری از جمله هنرها و صنايع دستي استان است كه توليد و عرضه آن بسیار محدود شده است.
کنده کاری روی چوب:
در استان مازندران به دلیل شرایط جوی و محیطی و وجود جنگل‌های فراوان تولید صنایع و هنرهای چوبی بسیار رایج است. از جمله اشیای کنده‌کاری شده، پیمانه و ظرف شیر، قاشق شربت خوری، صندوق تخته شطرنج یا تخته نرد و قندان و مجسمه های حیوانات است.

چوب‌هایی که برای این رشته هنری استفاده می‌شود دارای سطح صاف و مناسبی بوده مثل چوب گردو، فوفل، راش انار سرخ، انار زرد و افرا. اما برای کارهای ظریفتر از چوب گلابی استفاده می شود.

ایجاد نقش‌های برجسته از جمله فنون معمول است، و آن را منبت می‌نامند. یکی دیگر از روش‌هایی که زیاد به کار بـرده می شود و با برجسته کاری ترکیب می‌شود، مشبک است. یکی از فعالیت‌های منبت‌کاران در گذشته ساختن قالب‌های مشبک در و پنجره بود، که گاهی اوقات فضای بین گره ها با شیشه رنگی پر می شد، این گره‌ها را قامه می نامیدند.

• نمدمالی:

نمد مالی یکی از رشته‌های پر طرفدار استان است. تهیه نمد براساس دو خاصیت پشم است، یکی خاصیت جعدیابی و دیگری پوسته‌ای شدن. زمانی که پشم در حرارت مرطوب مجعد شده و الیاف آن درهم می‌روند پوسته‌ها نمی‌گذارند الیاف دوباره از هم باز شوند این بهم پیچیدگی، بافت نا منظمی درست می‌کند.

نمد مالي در بيشتر مناطق استان مازندران به خصوص در منطقه كجور و روستاهاي اطراف رامسر رواج دارد. ماده اصلي نمد پشم و گوسفند و به رنگ‌هاي طبيعي مانند سفيد و سياه و قهوه اي و براي نقش اندازي آن از پشم‌هاي رنگ شده شيميايي بهره مي‌جويند.
معمولا" ساخت يك قطعه نمد يك روز به طول مي انجاميد و اغلب چند نفر روي آن كار مي كنند.

• در ضريح، صندوق مزار، ارسي :

از قرن پنجم تا هفتم قمري هنرمند منبكار با استفاده از شيوه قاب و گره، طرح‌هاي نو آفريده از قرن هشتم هجري نمونه‌هاي فراواني از رسم و عناصر هندسي و اشكال نباتي و گل و بته روي منبرهاي چوبي، صندوق مزارها، در و پنجره و رحل قرآن باقي مانده است.

از اوايل قرن نهم هجري اين هنر رونق ويژه‌اي يافت و صنعتگران موفق شدند در آثار خود با به كارگيري انواع خطوط نمونه‌هاي ارزشمندي را بيافرينند كه اكنون زينت بخش مرقد امامزادگان و بزرگان ديني است.

پنجره‌هاي زيبا و خوش نقش و نگار چوبي كه نشانه نور و روشنايي است با استفاده از هنر گره‌سازي و نقش‌هاي هندسي سه گوشه و چهار گوشه، ستاره‌هاي چهار پر و هشت پر و و درنهايت شيشه‌هاي رنگين پيشاني و رواق بناها را آذين مي‌بخشد اين پنجره ها به اورسي معروفند.

لاك تراشي:

لاك تراشي در مناطق روستايي و جنگلي مورد توجه پيشه وران هنرمندان بوده و انواع سازه‌هاي آن بر اساس نياز زندگي روزمره رشد يافته است.

روستاييان ساكن مناطق جنگلي در گذشته بيشترين نيازهاي خود را از چوب تهيه مي‌كردند و در ساخت لوازم چوبي از مهارت خوبي برخوردار بودند.

استادكاران با استفاده از ريشه و تنه درختان بدون بهره گيري از ابزار كار امروزي ظروف چوبي مانند جوله، كلز، لاك دانه پاش، قند چوله، تنباكو چوله، قاشق، ملاقه، كترا، توليد مي‌كرند.

هنر لاك تراشي يك كار ابتكاري است و جنگل نشينان با شناختي كه از انواع درختان جنگلي دارند براي ساخت مصنوعات چوبي از ريشه و چوب درختان خاصي با استفاده از ابزار كار بسيار ابتدايي استفاده مي‌كنند.

درختاني كه از چوب آنها براي اين كار بهره مي‌گيرند افرا، راش، ملج، توسكا، ممرز، شمشاد، نم دار و انجيلي است. ظروفي كه از ريشه درختان تهيه مي شود سبك تر و در مقابل سرما و گرما مقاوم تر است ترك بر نمي‌دارد و در اثر ضربه به سادگي نمي‌شكند.
لاك تراشان معتقدند ظروفي كه از ريشه درختان تهيه مي‌شود، اگر خوب نگه داري شود عمر مفيد آنها حداقل بالاي صد سال خواهد بود. برخي از ظروف چوبي كه در مازندارن كاربرد دارد عبارتند از :

دانه پاش: به جاي سيني براي پاك كردن برنج و حبوبات به كار مي‌رود.

جوله: اين وسيله شبيه پارچ آب، باگردن باريك و دهانه‌اي گشاد و در اندازه‌هاي متفاوت ساخته مي‌شود. در قديم براي دوشيدن شير و نگه داري انواع مواد لبني از آن بهره مي‌گرفتند از نقش‌هاي متدوال روي بدنه جوله مي توان از جوله نقش مارپيچ ، نقش زنجيره‌اي و نقش حلوايي نام برد. بزرگ‌ترين نوع جوله مندر ناميده مي‌شود كه حدود 18كيلوگرم وزن دارد. نوع ديگري از جوله كه جوله كون نام دارد از ريشه درخت افرا تراشيده مي شود.

كلز: از اين وسيله چوبي به جاي ملاقه براي هم زدن و سرد كردن شير استفاده مي‌شود. در مناطق مختلف مازندران اين وسيله به نام هاي گوناگون خوانده مي‌شود. به طور مثال در منطقه رامسر گيال در بخش مركزي كلز يا كيلز و در منطقه گرگان كمچه لز ناميده مي شود.

قاشق و ملاقه وكفگير: اين وسايل كه در زبان محلي «گچه» «پل گير» و «كترا» ناميده مي‌شود. از ساقه و شاخه درخت شمشاد تهيه شده و در كنار انواع وسايل امروزي همچون گذشته كابرد دارند.

كيله لاك: به عنوان پيمانه استفاده مي‌شود. هر پيمانه حدود 6 كيلوگرم «شالي» و يا «جو» و حدود5/7 كيلوگرم « گندم » ظرفيت دارد.

عصا :از چوب درخت آزاد كه به زبان محلي «ازدار» نام دارد تهيه مي‌شود.

قند چوله : وسيله‌اي است براي خرد كردن قند.

تنباكو چوله: از اين وسيله به عنوان ظرف تنباكو استفاده مي‌شود.

سير كوب: اين وسيله در اندازه‌هاي متفاوت ساخته مي شود. در قديم از اين ظرف به جاي هاون براي كوبيدن و خرد كردن نيز استفاده مي شد.

حصير بافي: حصير بافي در برخي از روستاهاي استان مازندران به ويژه در غرب استان رايج است. در مازندران از نوعي حصير به نام «كوب» براي زير انداز استفاده مي‌شود. براي بافت «كوب» از گياهان خود رو چون «گاله» و «واش» كه در باتلاق‌ها و آب بندان‌ها مي‌رويد بهره مي‌جويند. براي تهيه زنبيل و سبد نيز از همين گياهان استفاده مي‌شود.

• گليم بافي:

گليم بافي نيز يكي از ديگر صنايع دستي و سنتي استان محسوب مي شود. در حال حاضر در بيشتر روستاها و شهرهاي استان به اين هنر اشتغال دارند. نقوش گليم اغلب به شكل هندسي است و بافنده با الهام گرفتن از اطراف طبيعت خود، نقش مي زند. رنگ گليم نيز بر گرفته از طبيعت پيرامون و غالب رنگ هاي تند و شاد مانند قرمز ، نارنجي ، كرم، سبز، سرمه اي است.

• جاجيم بافي :

در ميان دست بافت هاي روستايي ، جاجيم از اهميت بيشتري برخوردار است و كاربردهايي نظير زيرانداز، پشتي، سجاده رختخواب پيچ، مفرش، پتو، وريه كرسي و... داردو اين هنر در بسياري از مناطق روستايي از جمله «متكازين» از توابع بهشهر بخش دودانگه شهرستان ساري، آلاشت سواد كوه ، كجور، نوشهر و كلاردشت چالوس اقبال و توجه است. در روستاي كوهستاني و ييلاقي متكازين در بخش هزار جريب بهشهر ، اصولا" بافت جاجيم توسط زنان صورت مي گيرد و مردان جز در مرحله تهيه پشم، نقش چنداني ندارند. در بافت جاجيم اين منطقه پس از بافتن حاشيه، نقش اندازي كه در اصطلاح «گل» خوانده مي شود صورت مي گيرد . اين نقش ها اسامي مختلفي دارند چهار گل، خشتي ، پنجه اي، گل آفتاب گردان، آفتاب تيره، حاشيه هاي اطراف نيز با طرح مثلث دندانه دار پر مي شود.براي بافت جاجيم در اندازه هاي بزرگ تر دو يا چند عدد جاجيم بافته شده به اندازه عرض دار موجود را به يكديگر متصل مي نمايند و يك جاجيم در اندازه دل خواه شكل مي گيرد.

• جوراب بافي :

جوراب بافي يكي از صنايع دستي رايج و بومي منطقه است كه به ويژه در روستاي صالحان از جمله صنايع دستي اساسي محسوب مي شود. اين صنعت بومي را مي‌توان بر مبناي توليد و مصرف آن به جوراب چكمه اي يا گردن بلند و گردن كوتاه تقسيم كرد. در روستاهاي منطقه در حال حاضر توليد جوراب به شكل ساده انجام مي شود و پشم گرفته شده از گوسفند بدون ررنگ آميزي واستفاده از نقوش مختلف عرضه شده و جنبه هنري ندارد.

• موج بافي:

ماده اوليه موج بافي كه به نام هاي «رختخواب پيچ» و «ايزار» نيز معروف است، پشم است. به همين دليل ارزان و قابل شستشو داراي استحكام، نرم و سبك است. موج بافي به دليل صفت هايي كه بر شمرديم، به عنوان هنري فراگيري در كذشته مطرح بود و اكنون ميز كم وبيش در اين منطقه رواج دارد.امروزه اين هنر بيشتر در روستاهاي منطقه كجور به جا مانده است. گونه اي از اين دست بافت ها با همين كاربرد «چاد شب» ناميده مي شود. معروف ترين آن «چادر شب دارايي» است كه داراي رنگ هاي متنوع به وبژه طيف هاي گوناگون رنگ قرمز كه جاذبه بيشتري نسبت به رنگ هاي ديگر دارد است. در اين منطقه در كنار بافت اين نوع پارچه، سفره هاي ظريف و پرارزش نيز بافته مي شود.

• پارچه بافي :

در گذشته بافت انواع پارچه هاپشمي، ابريشمي و نخي معمول بود. نوعي پارچه ابريشمي كه اليجه نام داشت براي دوخت كت زنانه به كار مي رفت. از پارچه هاي پشمي «چوغا» و «باشلق» براي پالتو استفاده مي شود. و از شمد كه نوعي پارچه خنك و لطيف است در تابستان به جاي پتو استفاده مي شود.

• چنته لفور :

چنته نوعي كيف دسته دار است كه در قريه «لفور» از توابع سواد كوه توليد مي شود براي بافت آن از دستگاه «كرك چال» استفاده مي شود و مراحل توليد آن مانند جاجيم است با اين تفاوت كه پس از پايان كار، دوردوزي و گاه با مهره هاي تزييني و خرمهره تزيين مي شود.

• سفال گري :

يكي از مراكز ساخت سفال و سفال گري، كلاگر، محله جويبار و اقاي غلامعلي چيني ساز از استادان به نام اين منطقه است. ابزار سفال گري شامل چرخ، كاردك براي بريدن و سوراخ كردن كار، غربال ، سطل، تشت ، كوره ، ول كارد ، نخ ، قالب گل زدن است.

• حصير بافي:

حصيربافي نيز از جمله هنرهايي است که جنبه خود مصرفي دارد ولي در حال حاضر جنبه هنري کمتري دارد و بيشتر براي روزمره استفاده مي شود

• طراحي سنتي ونگارگري:

طراحي سنتي و نگارگري بسيار محدود است و تقريباً مي توان گفت حرفي براي گفتن در اين خطه سبز ندارد.

• صحافي و جلد سازي:

صحافي و جلد سازي سنتي نيز بسيار محدود است .
ساير رشته هاي صنايع دستي مثل صنايع دريايي، عروسک سازي و .... است. ولي مورد ديگري که از رشته هاي مهم مازندران به حساب مي آيد نمدمالي است.

دانلود رمان های عاشقانه

 

[Ghazalhe.Sh]

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

تزئینات در زندگی عشایری از جنس خود این زندگی است. عشایر نظیر سایر اقشار مردم در عزا و عروسی، در شادی و غم آئین ها و مراسم خاص خود را دارند. برای تزئین مراسم عروسی و شادی از بافته های رنگی به نام گمبول با ضم «گ» استفاده می شود. به این منظور بندی بافتنی را تهیه می کنند و به فاصله هر 20 سانتی متر نظیر ریسه های رنگی مراسم عروسی از نخ های رنگی پشمی یا کاموایی گلوله های نخی درست می کنند و آویزان می نمایند.
گمبول در اندازه های مختلف و برای مصارف مختلف تهیه می شود. کمبول های درشت و پشمی برای طناب سیاه چادر و گمبول های ریز دکمه ای برای تزئین خورجین و نظیر آن استفاده می شود. حتی برای نوار روی آلاچیق ها نیز از گمبول های رنگی استفاده می گردد. از دیگر مصارف گمبول، تزئین جل اسب، تزئینات گلیم و جاجیم مورد استفاده در چینش بافتنی ها است که روی بافتنی های تزئینی منزل کشیده شده و به عنوان پرده ای رنگین استفاده می گردد.
طول گمبول ها به طور متوسط 15 سانتی متر و خط سر آنها 5 تا 8 سانتی متر می باشد و برای محکم شدن و وانرفتن بند ها، با نخ و سوزن این بند ها را به هم می دوزند. محل آویز گمبول ها نیز می تواند یک بند به قطر 2 تا 5 سانتی متر باشد و یا نواری به عرض 10 تا 7 سانتی متر تهیه گردد و گمبول ها از آن آویزان گردند

دانلود رمان های عاشقانه

 

[Ghazalhe.Sh]

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

استان هرمزگان با توجه به بافت سنتی، آداب و رسوم خاص و فرهنگی غنی و ریشه دار، از قدیم الایام بخش مهمی از انواع صنایع دستd را در خود جای داده و به همین جهت همواره در طول تاریخ مورد توجه محققان و تاریخ شناسان گوناگون قرار گرفته است. با در نظر گرفتن این مهم و در راستای اهداف برنامه سوم توسعه مدیریت صنایع دستی استان هرمزگان، برنامه ها و سیاست هایی را تعیین و اجرا نموده استهر چند که اجرای طرح های مصوب به همراه تنوع ارگان ها و سازمان هایی که به صورت موازی در امر صنایع دستی عمل می کنند اشکالات مهم و بعضا جبران ناپذیری را به همراه داشته است لیکن بحمدالله با تصویب تغییر شرکت سهامی صنایع دستی به سازمان صنایع دستی، یکپارچگی بیشتر و نتایج بس مفیدتری را در آینده شاهد خواهیم بود.در هر صورت در برنامه پنج ساله سوم توسعه، این مدیریت اقدامات بسیاری را در بخش های مختلف آموزش، تحقیق و توسعه رشته های رو به زوال، توسعه مراکز آموزشی، توسعه رشته های آموزشی، اعطای مجوزهای لازم و تسهیلات و بسیاری اقدامات جدی و زیربنایی دیگر به انجام رسانیده است که به صورت مدون در گزارش پیوست مراتب طرح شده و دلایل عدم و عدم تحقق اهداف پیش بینی شده مورد بررسی قرار گرفته است.

صنایع دستی بومی
در استان هرمزگان صنایع دستی بومی از جایگاهی ویژه در فرهنگ و سنت های مردم برخوردار می باشد. بعنوان مثال رودوزیهای سنتی که از جمله مهمترین رشته های صنایع دستی این منطقه است. جز لاینفک پوشش بومی زنان و دختران منطقه می باشد و یا نوعی حصیر به نام «تک» در نواحی روستایی هم بعنوان زیرانداز و هم بعنوان بخشی از پوشش سقف خانه ها مورد استفاده قرار می گیرد.نکته دیگر اینکه با درنظرداشتن موقعیت مرزی استان و رویارویی ساکنان مدرسه با فرهنگ های بیگانه، محفوظ ماندن این جایگاه و استفاده از صنایع دستی بویژه در پوشش خانم ها بسیار ارزشمند است و حاکی از توجه و عنایت مردم استان به اینگونه صنایع و حفظ نمادهای سنتی و بومی منطقه می باشد.


محصولات سفالی
تولیدات سفالگران مینابی عمدتاً ظروف سفالی می باشد که از آن جمله اند: نوعی کوزه آب به نام «جهله» انواع گلدان، قلیان، سرقلیان، اسفندسوز در باز و قفسی «گشته سوز» این ظروف سفالی بیشتر توسط ساکنین نواحی روستایی مورد استفاده قرار می گیرد.


محصولات حصیری
محصولات حصیری مشتمل بر سجاده حصیری، بادبزن، نوعی سبد حصیری گرد و دردار بلند جهت نگهداری البسه، نوعی زیرانداز به نام «تک» که در نواحی روستایی به منظور پوشاندن سقف خانه ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد، درپوش کوزه، نوعی سینی گرد و بزرگ به نام «سپ»، «دمکش»، گلدان حصیری، ظرف میوه، ظرف نگهداری نان «کفه».


بافته های داری سنتی
بافته های داری سنتی شامل قالی افشار، جاجیم، گبه، انواع گلیم، خورجین، نوعی روانداز با پرزهای بلند به نام «خرسک» که گاهی به عنوان زیرانداز مورد استفاده قرار می گیرد.


حصيربافی
از حصير بافی بايد به عنوان رايج ترين و معمول ترين صنعت دستی استان هرمزگان نام برد، چرا که ماده اوليه مورد نياز حصير بافی برگ درخت خرما بوده که به حد وفور در اختيار صنعتگران است و توليد انواع فرآورده های حصيری که کاملاً جنبه مصرفی دارد، روستاهای ميناب، يشاگرد، بندر لنگه و اطراف آن از مناطق مهم بافت حصير است که اکثر کار آن توسط زنان و دختران منطقه صورت می گيرد. مواد اوليه مورد مصرف عبارت است از برگ درخت خرما(پيش مُغ) و ضايعات درخت خرما و گياهی به نام "مور. حصير بافان ميناب در روستاهای بهمنی، چلو، نصيرابی، محمودی و قاسم آباد ساکن هستند.


سفالگری
سفالگری در روستاهای حکمی، گوربند و شهوار از توابع شهرستان ميناب و روستاهای لشتگان از توابع بندر عباس رواج دارد.


گلابتون دوزی
زردوزی که در نقاط مختلف ايران به «کم دوزی»، «گلدوزی»، «برودری دوزی» و «کمان دوزی» شهرت دارد، در اکثر نقاط ايران رواج دارد و در استان هرمزگان بويژه شهرهای بندر لنگه، بندر عباس و ميناب رونق بسيار دارد. از گلابتون دوزی برای توليداتی نظير دمپايی، شلوار های زنانه، سر آستين، پيش سينه، دور يقه، لبه پرده، ديوارکوب، پشتی، کوسن، سجاده، جلد قرآن و تابلو استفاده می کنند.


خوس دوزی
اين هنر به کمک نوارهای نقره ای باريک و برروی پارچه توری ريز بافت تجلی يافته و گاه ستاره هايی فلزی برروی پارچه می نشانند، و ازآن برای تزئين مقنعه، دستار(چادر زنانه) استفاده می شود. پارچه مصرفی معمولاً به رنگ های سياه، سفيد، سبز و زرشکی است که هر دو روی پارچه شکل يکسان دارند.


بادله دوزی

بادله دوزی يا "تلی بافی" عبارت است از بهم پيوستن چند نوع زری با يکديگر به صورتی که زری بزرگ دروسط و زری های کوچک در اطراف قرار می گيرند. بادله به شکل نوارهايی با پهنای 15 سانتيمتر توليد می شود که معمولاً برای لبه شلوارهای زنانه مورد استفاده قرار می گيرد.



سوزندوزی
نوع ديگر از رودوزی است که فقط در بخش "وشاگرد" و توسط زنان و دختران روستايی به شيوه زنان بلوچ انجام می گيرد و دليل آن نزديکی منطقه به استاستان سيستان و بلوچستان است.


قاليبافی
مناطق توليد قاليبافی در استان هرمزگان عبارتند از: بندرعباس, روستای درتوجان و بخش حاجی آباد. اغلب توليدکنندگان را عشاير اسکان يافته ايلهای افشاريه ورائينی تشکيل داده که به توليد و تهيه انواع قالی و قاليچه, رويه پشتی و چنته مشغول هستند. توليدکنندگان معمولاً پشم مورد نياز خود را از سيرجان خريداری کرده و خود به ريسيدن و رنگرزی آن اقدام می کنند. نوع گره رايج "گره فارسی" است و نقشه هايی که در بخش حاجی آباد و روستای "درتوجان" بافته می شود نقشه های افشاريه است که به نامهای بوته شاهی، ماه و ستاره ای، سه کله، خشتی، گنبدی، شکارگاه، بچه بغـ*ـل، سماوری و ... معروف هستند.


خرسک بافی
خرسک عبارت است از بافت نوعی فرش با پرزهای بلند و درشت بافت که بافت آن با رنگ های بسيار محدود انجام می شود. در بافت سنتی آن از رنگ طبيعی پشم استفاده می شده است. پرز, تار و پود کلفت آن از پشم است و از پود رو استفاده نمی شود. در قديم از آن به عنوان روانداز استفاده می کرده اند. امروزه از اين نوع بافت برای توليد پادری و کناره در اندازه های مختلف استفاده می کنند. نقوش خرسک معمولاً هندسی بوده و بافت آن در روستای "درتوجان" رواج دارد.


شيريکی پيچ
از ديگر توليدات استان هرمزگان شيريکی پيچ را می توان نام برد که مرکز توليد آن روستاهای بخش حاجی آباد بوده و دليل رونق آن همسايگی منطقه با استان كرمان است.


چادرشب بافی
چادرشب بافی يا "کاربافی" از ديگر صنايع دستی استان هرمزگان است که در روستاهای کليبی و سرريگان از توابع ميناب و روستاهای سيروئيه، احمديه و فارقان رواج دارد.


چنته بافی
چنته بافی در منطقه وشاگرد به وسيله دارهای زمينی و توسط زنان انجام می شود. نقش ها اغلب به صورت هندسی و ذهنی بافت است. اطراف چنته را به وسيله صدف های دريايی و منگوله های رنگی تزئين می کنند. از چنته بيشتر برای تزئين کپرها استفاده می شود.



صنايع دستی دريايی
همه ساله به هنگام جزر و مد دريا, مقادير متنابهی از انوع صدف ها, حلزون ها و بقايای آبزيان خليج فارس در سواحل جزاير متعدد اين خليج (کيش، ابوموسی، لارک، قشم، هرمز و ...) می ريزد که توسط اهالی بومی جمع آوری شده و توسط افراد باذوق از آنها تابلو، مجسمه ها و اشياء گوناگونی توليد می شود. مواد اوليه مصرفی شامل پوسته حلزون ها، صدف ها، استخوان ماهی، گوش ماهی و مرجان است و برای اتصال قطعات انتخاب شده از چسب بی رنگ استفاده می کنند.

دانلود رمان های عاشقانه

 

[Ghazalhe.Sh]

هنر شمسه دوزي
شمسه دوزی ، نقش و نگاری كه با گلابتون بر جامه دوزند ... شمسه به نقش و نگاری كه با گلابتون روی لباس می دوزند و آنچه كه از فلز به شكل خورشید درست كنندو بالایقبه یا جای دیگر نصب نمایند و به معنی بت و صنم نیز گفته شده است
شمسه دوزی به دوختی گفته می شود كه طرح و نمایی از خورشید را با قمرهای اطراف آن یا نمای ترنجی را بصورت تنها یا همراه با سر ترنج ها و نیم ترنج ها تجسم بخشیده باشند.شمسه بصورت قرص خورشیدی یا ترنجی بشیوه مذهب یا مرصع بصورت ساده یا كاسه و نیم خودنمایی نموده و در داخل آن بصورت رنگین نویسی، نام كتاب و صاحب كتاب و گاهی نام خطاط و مذهب در آن درج می گردید .
در صفحات بدرقه قرآنی نیز، داخل شمسه دعای قبل و بعد از تلاوت قرآنی بشیوه رنگین نویسی اجرا می گردید. علت نامگذاری این هنر، همانا شكل خاص شمسه و تلالو های اطراف ان می باشد كه در اصطلاح بدان شرفه گویند . شمسه از نقوش بسیار دیرینه ایرانی است كه ریشه عمیی در تاریخ نقش و طرح ایرانی دارد .
در هزاره های چهارم و سوم قبل از می لاد، این نقش را بنحوی در روی سفالها، فلزات و سایر فرآورده های هنری می بینیم كه مظهر روشنایی، بركت و وفور نعمت محسوب می گردیده است . در آن دروان نقش شمسه درست بصورت قرص خورشیدی و شرفه های اطراف آن خلاصه تر بوده است
در دوره هخامنشی و اشكانی این نقش از رواج ك امل برخوردار گردید . در دوره ساسانی اجرای شرفه به شكل خاصی در هنرهای ایرانی مطرح گردید بدین صورت كه وسعت دایره مركزی بیشتر شده و در اطراف آن خطوط موزای یا منحنی یا نقوش مختلف دیگر بكار می رفت.
قسمت مركزی شمسه با توجه به محتوای داخل آن به دو قسمت تقسیم می گردید:
شمسه خطی
شمسه نقشی
در نوع اول معمولا در داخل شمسه با استفاده از نخ گلابتون یا نخ ابریشم الوان نام صاحب اثر یا دوزنده یا بافنده آن را دوخته و نقوش اطراف آن را نیز با استفاده از نخ گلابتون،ده یك دوزی با دور دوزی و گاهی كنگره دوزی یا شرفه دوزی می نمودند . و در تذهیب، درون شمسه با مركب یا رنگهای الوان یا طلا و نقره نوشته می شد و وسط سطور بیشتر بصورت مذهب و گاهی مذهب مرصع و اطراف و كناره ها با تزئینات مختلفی آرایش داده می شد و دور شمسه، شرفه اجرا می گردید.
در نوع دوم، قسمت میانی شمسه ها معمولا با نقوش و طر حهای اصیل مثل انواع اسلیمی ها و ختایی ها و ستارگان و یا خطوط متقاطع، اشكال هندسی، گلهای اناری و شاه عباسی و ابرچینی و گل و بته وغیره تزئین می یافت. در دوره اسلامی بمثابه دوران قبلی، كلا شمسه دوزی برای تزئین البسه رسمی سران كشور و صاحب منصبان و نظامیان بكار گرفته می شد كه در حد پیگیری نمود.
در اوایل دوره صفوی، شمسه ها بیشتر بصورت مزدوج و یا كاسه و نیم كاسه (متحد المركز) گردیدندكه نمونه های بازمانده از این دوره گواه این مدعاست . شمسه كتاب دیوان حافظ كه تمام ابیات آن ابریشم دوزی شده و الان در كتابخانه كابل نگهداری می شود دلیل دیگری بر این امر می باشد.

دانلود رمان های عاشقانه

 

[Farnaz.zar]

- صنعت چرم تبریز
چرم تبریز یکی از مشهورترین برندهای صنعت چرم است که از گذشته تا کنون طرفداران بسیاری داشته است. هر کس با یک بار پا کردن کفش دست دوز تبریز متوجه تفاوت آن با سایر نمونه ها می شود و و با گذر زمان راحتی و دوام آن را تجربه می کند. مشتریان، جایگاه ویژه ای برای صنعت چرم تبریز قائلند و با اینکه کفش های کارخانه ای با قیمت کمتر در گوشه و کنار بازار در دسترس هستند، باز هم به دنبال صدای چکش سازندگان کفش دست دوز، راهی بازار تبریز می شوند. امروزه بالغ بر ۲۰۰۰ کارگاه تولید کفش به همراه ۵ هزار فروشگاه عرضه کفش و لوازم جانبی در شهر تبریز فعال هستند و تلاش می کنند تا تجربه ی پیشینان خود را به کار گیرند و محصولات خود را با همان کیفیت گذشته و با به کارگیری شیوه های نوین دوخت، روانه ی بازار کنند.

Please, ورود or عضویت to view URLs content!

دانلود رمان های عاشقانه