nadiya_m
مدیر بازنشسته
تعیین قیم و وکیل از خدمات حقوقی است که به معلولان ارائه می شود
سازمان بهزیستی وظیفه دارد برخی خدمات حقوقی به معلولان ارائه دهد این خدمات عبارتند از قیمومت افراد معلول، تعیین وکیل برای معلولان و نمایندگی معلولان بی پرست در دادگاه که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
قیمومت افراد معلول
قیم برای سه دسته تعیین می شود:
1- برای کودکانی که ولی قهری یعنی پدر یا جد پدری نداشته باند. 2- برای مجنونان یعنی کسانی که سلامت روانی ندارد 3- برای سفیهان یعنی کسانی که عقل معاش ندارند و نمی توانند امور مالی خود را اداره کنند.
سازمان بهزیستی کشور موظف است با ایجاد ساز و کار مناسب نسبت به قیمومت افراد معلول اقدام کند، دادگاه ها موظفند در نصب یا عزل قیم افراد معلول تنها از طریق سازمان مذکور عمل و مبادرت به صدور حکم کنند همه دادگاه ها موظفند تنها با معرفی و اعلام سازمان بهزیستی کشور جهت نصب و عزل قیم برای افراد معلول اقدام کنند تشخیص معلولیت افراد موضوع قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به منظور نصب قیم، با کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی کشور خواهد بود. مراقبت، نگهداری و توانمندسازی معلولان و همچنین نمایندگی قانونی آن ها در همه امور مربوط به اموال و حقوق مالی تا زمان نصب قیم توسط دادگاه، با سازمان بهزیستی کشور خواهد بود.
در موارد فوریت و ضرورت مانند فوریت های پزشکی که دسترسی به قیم مقدور نیست و نیز در مواردی که اساساً قیم نصب نشده است مسئولان بهزیستی در سراسر کشور و هم چنین کارکنان بهزیستی به تشخیص رئیس سازمان یا رئیس اداره با اختیارات و مسئولیت های قانونی قیم عمل خواهند کرد. این سازمان مکلف است اجرت قیم را از محل اعتباراتی که در بودجه سالیانه پیش بینی می شود، پرداخت کند اجرت قیم آن عده از معلولانی که توانایی مالی دارند با تشخیص دادگاه از محل اموال معلولان پرداخت خواهد شد.
تعیین وکیل برای معلولان
سازمان بهزیستی کشور موظف است برای دفاع از حقوق افراد معلول، در حاکم قضایی وکیل تعیین کند و به دادگاه مربوطه معرفی کند این سازمان باید نسبت به ارایه مشاوره حقوقی به همه معلولان کشور و تعیین وکیل برای دفاع از حقوق افراد معلول در محاکم قضایی اقدام و به دادگاه مربوط معرفی کند. سازمان بهزیستی علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری و مشاوران حقوقی موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (مصوب 1379) برای طرح هر گونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط به معلولان می تواند از کارشناسان اداره حقوقی با کارمندان رسمی خود با رعایت شرایط مقرر در ماده 22 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی (مصوب 1379) به عنوان نماینده حقوقی استفاده کند.
سازمان بهزیستی کشور مجاز است در موارد ضروری برای جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست به نمایندگی از آن ها در دادگاه ها طرح دعوا و دادخواهی کند. این سازمان مکلف است در صورتی که معلولان به واسطه کافی نبودن دارایی قادر به تادیه هزینه دادرسی نباشند، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه تقدیم کند و دادگاه در صدور حکم نظرات سازمان را تا حد امکان مورد توجه قرار خواهد داد
کانون های وکلای دادگستری در سراسر کشور و نیز مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه موطفند بر اساس درخواست سازمان بهزیستی کشور و ادارات تابعه آن در سراسر کشور نسبت به تعیین وکیل معاضدتی مورد نیاز افراد معلول اقدام کنند.
نمایندگی معلولان بی سرپرست در دادگاه
سازمان بهزیستی کشور مجاز است در موارد ضروری برای جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست به نمایندگی از آن ها در دادگاه ها طرح دعوا و دادخواهی کند. این سازمان مکلف است در صورتی که معلولان به واسطه کافی نبودن دارایی قادر به تادیه هزینه دادرسی نباشند، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه تقدیم کند و دادگاه در صدور حکم نظرات سازمان را تا حد امکان مورد توجه قرار خواهد داد.
رسیدگی به درخواست
قیم یا معلول که متقاضی حمایت قضایی هستند باید درخواست کتبی خود را با ذکر دلایل به سازمان بهزیستی کشور تسلیم کنند. مرجع تشخیص ضرورت حمایت قضایی و حقوقی از معلولان، بالاترین مقام سازمان، مدیران کل ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی شهرستان های سراسر کشور خواهند بود. اما نکته ای که در مورد حمایت های حقوقی از معلولان جلب توجه می کند این است که در تبصره ماده 9 از قانون جامع حمایت از معلولان، سازمان بهزیستی موظف شده است. در دفاع از حقوق معلولان در محاکم (به صورت عام) وکیل تعیین کند ولی در تبصره ماده 9 آیین نامه اجرایی قانون جامع حمایت از معلولان موکول و به قید «تشخیص و ضرورت حمایت قضایی از سوی بالاترین مقام سازمان، مدیران کل ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی شهرستان ها» مقید شده است، که این مقید و موکول شدن مغایر با متن قانون به نظر می رسد. این موضوع طی شکایتی، در دیوان عدالت اداری مطرح شده است اما نظر دیوان عدالت اداری چیز دیگری است. در رایی که این دیوان صادر کرده مقرر شده است:
به موجب ماده 7 «آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان» سازمان بهزیستی کشور موظف شده اس که نسبت به ارائه مشاوره حقوقی به همه معلولان کشور و تعیین وکیل برای دفاع از حقوق افراد معلول محاکم قضایی اقدام کند و چون حکم مقرر در تبصره 2 ماده 12قانون متضمن جواز طرح دعوی در دادگاه ها به منظور جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست در موارد ضروری است و تشخیص موارد ضروری در این خصوص به عهده سازمان بهزیستی کشور است، بنابراین تبصره ماده 9 آیین نامه اجرایی ماده 12 قانون جامع حمایت معلولان از این حیث مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات مربوط نیز نیست. بدین ترتیب دست سازمان بهزیستی در پذیرش با رد درخواست حمایت قضایی باز گذاشته شده است که در جهت حمایت از حقوق معلولان قابل انتقاد به نظر می رسد.
سازمان بهزیستی وظیفه دارد برخی خدمات حقوقی به معلولان ارائه دهد این خدمات عبارتند از قیمومت افراد معلول، تعیین وکیل برای معلولان و نمایندگی معلولان بی پرست در دادگاه که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
قیمومت افراد معلول
قیم برای سه دسته تعیین می شود:
1- برای کودکانی که ولی قهری یعنی پدر یا جد پدری نداشته باند. 2- برای مجنونان یعنی کسانی که سلامت روانی ندارد 3- برای سفیهان یعنی کسانی که عقل معاش ندارند و نمی توانند امور مالی خود را اداره کنند.
سازمان بهزیستی کشور موظف است با ایجاد ساز و کار مناسب نسبت به قیمومت افراد معلول اقدام کند، دادگاه ها موظفند در نصب یا عزل قیم افراد معلول تنها از طریق سازمان مذکور عمل و مبادرت به صدور حکم کنند همه دادگاه ها موظفند تنها با معرفی و اعلام سازمان بهزیستی کشور جهت نصب و عزل قیم برای افراد معلول اقدام کنند تشخیص معلولیت افراد موضوع قانون جامع حمایت از حقوق معلولان به منظور نصب قیم، با کمیسیون پزشکی سازمان بهزیستی کشور خواهد بود. مراقبت، نگهداری و توانمندسازی معلولان و همچنین نمایندگی قانونی آن ها در همه امور مربوط به اموال و حقوق مالی تا زمان نصب قیم توسط دادگاه، با سازمان بهزیستی کشور خواهد بود.
در موارد فوریت و ضرورت مانند فوریت های پزشکی که دسترسی به قیم مقدور نیست و نیز در مواردی که اساساً قیم نصب نشده است مسئولان بهزیستی در سراسر کشور و هم چنین کارکنان بهزیستی به تشخیص رئیس سازمان یا رئیس اداره با اختیارات و مسئولیت های قانونی قیم عمل خواهند کرد. این سازمان مکلف است اجرت قیم را از محل اعتباراتی که در بودجه سالیانه پیش بینی می شود، پرداخت کند اجرت قیم آن عده از معلولانی که توانایی مالی دارند با تشخیص دادگاه از محل اموال معلولان پرداخت خواهد شد.
تعیین وکیل برای معلولان
سازمان بهزیستی کشور موظف است برای دفاع از حقوق افراد معلول، در حاکم قضایی وکیل تعیین کند و به دادگاه مربوطه معرفی کند این سازمان باید نسبت به ارایه مشاوره حقوقی به همه معلولان کشور و تعیین وکیل برای دفاع از حقوق افراد معلول در محاکم قضایی اقدام و به دادگاه مربوط معرفی کند. سازمان بهزیستی علاوه بر استفاده از وکلای دادگستری و مشاوران حقوقی موضوع ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (مصوب 1379) برای طرح هر گونه دعوا یا دفاع و تعقیب دعاوی مربوط به معلولان می تواند از کارشناسان اداره حقوقی با کارمندان رسمی خود با رعایت شرایط مقرر در ماده 22 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی (مصوب 1379) به عنوان نماینده حقوقی استفاده کند.
سازمان بهزیستی کشور مجاز است در موارد ضروری برای جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست به نمایندگی از آن ها در دادگاه ها طرح دعوا و دادخواهی کند. این سازمان مکلف است در صورتی که معلولان به واسطه کافی نبودن دارایی قادر به تادیه هزینه دادرسی نباشند، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه تقدیم کند و دادگاه در صدور حکم نظرات سازمان را تا حد امکان مورد توجه قرار خواهد داد
کانون های وکلای دادگستری در سراسر کشور و نیز مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه موطفند بر اساس درخواست سازمان بهزیستی کشور و ادارات تابعه آن در سراسر کشور نسبت به تعیین وکیل معاضدتی مورد نیاز افراد معلول اقدام کنند.
سازمان بهزیستی کشور مجاز است در موارد ضروری برای جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست به نمایندگی از آن ها در دادگاه ها طرح دعوا و دادخواهی کند. این سازمان مکلف است در صورتی که معلولان به واسطه کافی نبودن دارایی قادر به تادیه هزینه دادرسی نباشند، دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی به دادگاه تقدیم کند و دادگاه در صدور حکم نظرات سازمان را تا حد امکان مورد توجه قرار خواهد داد.
رسیدگی به درخواست
قیم یا معلول که متقاضی حمایت قضایی هستند باید درخواست کتبی خود را با ذکر دلایل به سازمان بهزیستی کشور تسلیم کنند. مرجع تشخیص ضرورت حمایت قضایی و حقوقی از معلولان، بالاترین مقام سازمان، مدیران کل ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی شهرستان های سراسر کشور خواهند بود. اما نکته ای که در مورد حمایت های حقوقی از معلولان جلب توجه می کند این است که در تبصره ماده 9 از قانون جامع حمایت از معلولان، سازمان بهزیستی موظف شده است. در دفاع از حقوق معلولان در محاکم (به صورت عام) وکیل تعیین کند ولی در تبصره ماده 9 آیین نامه اجرایی قانون جامع حمایت از معلولان موکول و به قید «تشخیص و ضرورت حمایت قضایی از سوی بالاترین مقام سازمان، مدیران کل ادارات بهزیستی استان ها و روسای ادارات بهزیستی شهرستان ها» مقید شده است، که این مقید و موکول شدن مغایر با متن قانون به نظر می رسد. این موضوع طی شکایتی، در دیوان عدالت اداری مطرح شده است اما نظر دیوان عدالت اداری چیز دیگری است. در رایی که این دیوان صادر کرده مقرر شده است:
به موجب ماده 7 «آیین نامه اجرایی ماده 13 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان» سازمان بهزیستی کشور موظف شده اس که نسبت به ارائه مشاوره حقوقی به همه معلولان کشور و تعیین وکیل برای دفاع از حقوق افراد معلول محاکم قضایی اقدام کند و چون حکم مقرر در تبصره 2 ماده 12قانون متضمن جواز طرح دعوی در دادگاه ها به منظور جلوگیری از تضییع حقوق معلولان بی سرپرست در موارد ضروری است و تشخیص موارد ضروری در این خصوص به عهده سازمان بهزیستی کشور است، بنابراین تبصره ماده 9 آیین نامه اجرایی ماده 12 قانون جامع حمایت معلولان از این حیث مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات مربوط نیز نیست. بدین ترتیب دست سازمان بهزیستی در پذیرش با رد درخواست حمایت قضایی باز گذاشته شده است که در جهت حمایت از حقوق معلولان قابل انتقاد به نظر می رسد.
