بوشهر معرفی استان بوشهر و مناطق دیدنی آن

[ATENA_A]

به فاصله 27 کیلومتری شهر برازجان و در شمال آن روستا/ شهر سعدآباد قرار گرفته است. 7 کیلومتر بعد از سعدآباد، روستای زیرِآب قرار دارد که رودخانه دائمی شاپور در غرب آن از داخل تنگهای با دیواههای عمودی و مسیری به طول بیش از یک کیلومتر درون دیوارههای صخره جاری است. صخرههای این مسیر، دیوارهایی به ارتفاع 200 متر دارند. در روزگاران گذشته شهر باستانی تَوَج در این مکان قرار داشته است که آثار خرابههای آن به خوبی دیده میشود. احتمالاً مردم شهر توج زمانی که در تنگنای حمله مهاجمین قرار میگرفتهاند، از دژصخره چله خانه برای دفاع از خود استفاده میکردهاند، این غارهای دفاعی بر روی دیواره عمودی ساحل غرب رودخانه، به فاصله حدود 50 متری از کف، درون سنگهایی از جنس ماسه سنگ و رُسِ متراکم ساخته شدهاند.
این دژصخره در زمان آبادانی و پیش از فروریزی بخش بیرونی آن بر اثر فرسایش، دارای 40 اتاق بوده است (چهل خانه) که این نام به مرور و برای آسان گویی درگرگون شده و به چله خانه تبدیل شده است. آب مورد نیاز ساکنان از راه چاه و کانال انتهای آن، که به رود شاپور متصل بوده، تأمین میشده است.
ساختمان
چله خانه دارای سه آشکوب است. آشکوب نخست 9 دهانه آشکوب دوم 7 دهانه، و آشکوب سوم یا بالایی دارای 4 دهانه است. پشت دهانهها اتاقهایی با طول و عرض مختلف وجود دارند. بعضی از اتاقهای وسیع ستونی در مرکز اتاق دارند، بعضی اتاقها دارای تاقچهاند، و همه آنها محلهایی برای قرار دادن پیه سوز جهت روشنایی دارند. اتاقهای هر طبقه از طریق ایوانی باریک که جلو اتاقها قرار داشته به هم راه پیدا میکردهاند و طبقات به وسیله نردبان یا طناب به هم مرتبط میشدهاند. در جلوی دهانههای بیرونی ایوانهایی دیده میشوند، اینها باقی مانده اتاقهایی هستند که بخش جلویی آنها ریزش کرده و باقی مانده آنها به شکل ایوان درآمده است. اتاقهای نوزده گانه دارای حدود 500 متر مربع مساحت اند که در مواقع تنگنا بیش از 2000 نفر پناهجو را در خود جای میدادهاند. البته سه مجموعه غار دفاعی دیگر در پایین دست و در ساحل شاپور وجود دارند که هیچ کدام به اهمیت چله خانه نیستند.
در زمان دایر بودن دژصخره و پناه گیری مردم در آن، آب مورد نیاز پناهجویان با بهره گیری از چاهی که تا کف رودخانه ادامه داشته، تأمین میشده است.
به علت قرار گرفتن دژ در کنار رودخانهای دائمی و پرآب و در نتیجه دسترسی به آب فراوان، در هیچ یک از بخشهای آن آب انبار وجود ندارد.

 

[ATENA_A]

آبشار زيراه دشتستان در استان بوشهر واقع است. دهستان زیراه، دهستانی است از توابع بخش سعدآباد شهرستان دشتستان در30 کیلومتری غرب دشتستان واقع شده است. است. در شمال روستای زیراه در مرکز شهر باستانی توز واقع شده و چشم‌اندازی بسیار زیبا و مناظر طبیعی باصفا دارد این چشمه در گذشته نه چندان دور حمام عمومی روستاهای مجاور آن بوده است. آب خروجی از این چشمه در مسیری مملو از درخت و گیاه عبور می‌کند و سرسبزی بسیار زیبای این منطقه، به محلی برای حضور گردشگران در ایام تعطیلات و حضور افرادی از شهرها و روستاهای همجوار در همه ایام سال شده است.

آبشاری بسیار زیبا در جوار این روستا از عبور این آب بوجود آمده است که علاوه بر زیبایی ذاتی این آبشار، فضای سرسبز و چشم‌انداز بسیار زیبای دشت پایین دست این آبشار دارای زیبایی‌های بسیار زیادی است. این منطقه یک رشته قنات قدیمی که به صورت یک آبشار در آمده،در دره ای حاصلخیز و زیبا،که خود ایجاد کرده است،سقوط می کند.همچنین در این منطقه آبشار تل سرکوه نیز در روستای تل سرکوه سعدآباد گزارش شده است که به همراه پوشش متنوع گیاهی،مناظر زیبایی را به وجود آورده است.استان بوشهر به دلیل برخورداری از آب و هوایی مطبوع و دلپذیر در زمستان ها و تعطیلات نوروزی،شمار زیادی از مسافران و طبیعت گردان را به سوی خود فرا می خواند.پارک جنگلی چاه کوتاه،نخلستان های سرسبز شهرستان های دشتستان و تنگستان،دامنه جنوبی کوه های سرسبز زاگرس،مناطق حفاظت شده نای بند،مند و حله،سواحل زیبای شهرهای بندری و چشمه های آبگرم اهرم،شاهزاده ابراهیم و شاهزاده احمد و ناحیه زیبای پشتکوه دشتستان از جمله مناطقی هستند که دیدار آن ها خالی از لطف نیست.

 

[ATENA_A]

آبشار فارياب پشتکوه دشتستان در استان بوشهر واقع است. این آبشار از به هم پیوستن آب چشمه‌های منطقه فاریاب دشتستان، رود فاریاب و آبشار زیبای آن تشکیل می‌شود. با توجه به دمای بالای استان و کم آبی در این منطقه، آبشار فاریاب و چشمه سارهای اطراف آن بسیار مهم تلقی می‌شوند. مهمترین چشمه این منطقه چشمه تنگ فاریاب است که اهالی روستای فاریاب برای آبیاری باغ‌های خود از آن استفاده می‌کنند. آبشار فاریاب پشتکوه در روستای فاریاب در شهرستان دشتستان واقع است.
فاریاب معرب پاریاب است. پاریاب (پا روی آب) به معنی زمینی است که به وسیله آب قنات یا رود آبیاری می‌شود. این نام نشان از قدمت تاریخی این روستا دارد. در ایران شمار بسیاری روستا وجود دارد که بخشی از نام آنها از فاریاب درست شده است. روستاهای فاریاب، رودفاریاب و تنگ فاریاب در استان بوشهر، فاریاب، چنارفاریاب، تنگ فاریاب و دشت فاریاب در استان فارس، فاریاب در استان کرمان، فاریاب و فاریاب کوهیج و فاریاب سنگوییه در استان هرمزگان از جمله نقاطی هستند که این گونه نامیده شده‌اند.
در بیشتر این مناطق، آسیاب‌های فراوانی نیز وجود داشته که نشان می‌دهد در قدیم این روستاها نقاط استراتژیکی برای تهیه آرد بوده‌اند. در روستای رودفاریاب بقایای سه آسیاب وجود دارد که در حال نابودی کامل هستند. درآمد مردم روستا از فعالیت های زراعی، دامداری و صنایع دستی تأمین می‌شود.
آبشار رودفاریاب (چرمکی) که در شمال روستا واقع شده، طراوت و زیبایی جالب توجهی به محیط پیرامون بخشیده است. در نزدیکی آبشار باغ های لیمو و نخلستان، جلوه زیبایی از طبیعت را پدید آورده‌اند. سرچشمه رودفاریاب در تنگ فاریاب و در فاصله نه کیلومتری روستا واقع شده است. تنگ فاریاب نزدیک سه کیلومتر طول دارد. سرتاسر این تنگ زیبا از باغات لیمو و نخل پوشیده شده است. این زیبایی‌های طبیعی از آنجا اهمیت دوچندان پیدا می‌کنند که در استان گرم و خشک بوشهر واقع شده‌اند. اما با وجود توجه مسئولین و مردم به این ناحیه، چند سالی است که خشکسالی، این منطقه را به شدت تهدید می‌کند. میزان آب چشمه تنگ فاریاب کم شده و باغ های زیبا در حال نابودی هستند، به گونه ای که امسال زنگ خطر به صدا درآمده است.

 

[ATENA_A]

آبشار شول (تل سركو )درفاصله حدود 5 كیلومتری از غرب جاده ارتباطی سعدآباد به وحدتیه و در مجاور جاده آسفالته دسترسی به روستاهای شول ( تل سركو )و سیاه منصور و برروی رودخانه شاپور واقع گردیده است. مسیر دسترسی مربوطه تا آبشار هموار و آسفالته بوده كه این مهم از ویژگی های منحصر به فرد این آبشار نسبت به زیرراه و فاریاب می باشد . این سایت با توجه به محل استقرار آبشار كه شامل دسترسی مناسب سواره و پیاده و همچنین طبیعت خاص آن دارای محدوده ای تپه ماهور و قسمتی از محوطه تخت و بدون شیب شامل محوطه سبزو حاشیه ورودخانه و نهایتاً آبشار كه به صورت دایو طبیعی عمل می كند كه روی هم رفته مجموعه ای از كاملترین سایت های گردشگری استان و حتی منطقه ای را شكل داده كه در نوع خود بی نظیر است ضمناً هر كدام از خصوصیات منطقة فوق الذكر انتظارات اقشاری خاص از گردشگران را تامین می نماید . بدین ترتیب كه : 1- دسترسی سهل الوصول به سایت برای كلیه خانواده ها خصوصاً خانوار های فاقد وسیله مزیت اساسی محسوب می گردد. 2- طبیعت خاص رودخانه با توجه به عمق متنوع آن در فصل بهار و اوایل تابستان از عمق كم حدود cm50 – cm 30 در قبل از پل و حدود cm 100 بعد از پل نهایتاً عمق بیش از 6-5 متری در پایین دست آبشار می باشد كه این ویژگی مجموعة رودخانه و آبشار را برای تفریح و آب تنی و شنای افراد با سنین مختلف و خانواده ها مناسب می سازد . همچنین طبیعت سبز و سایه دار پایین دست آبشار كه با توجه به وضعیت خاص و سایه اندازی آن می تواند پذیرای خانواده ها در ایام تعطیل و آخر هفته حتی در ماههای نیمه گرم تابستان باشد. 3- محدوده تپه ماهور مجاور كه در حال حاضر به عنوان پیست موتور سواری محلی فعال برای تفریح و سرگرمی و ورزش نوجوانان و جوانان منطقه محسوب می شود لذا در مجموعة 3 آبشار مورد مطالعه برای آبشار شول كاربریها و فعالیت های خاص در جهت تقویت عملكرد ورزشی پیشنهاد گردیده است.

 

[ATENA_A]

این رودخانه از رودهای فصلی استان بوشهر است و طول آن 65 کیلومتر می‌باشد. این رود از کوه‌های بنه پیر، چره زن و دشت کربلا در 57 کیلومتری شمال شرقی بندر گناوه از دو ریزابه اصلی که هر دو دره گپ نام دارند سرچشمه می‌گیرد و در 7 کیلومتری شمال شرقی بندر گناوه با رود دره بدن مخلوط شده و پس از عبور از شرق بندر گناوه، در جنوب این بندر به خلیج فارس می‌ریزد.

 

[ATENA_A]

رودخانه دالکی به طول 225 کیلومتر، از ارتفاعات دشت ارژن در غرب شیراز سرچشمه گرفته و سپس به سمت کازرون جریان می‌یابد. این رود پس طی مسیری طولانی و دریافت ریزابه‌های فراوان، وارد شهرستان دشتستان استان بوشهر شده و سپس در شهرستان بوشهر به رود شاپور پیوسته و رود حّله را تشکیل می‌دهد. این رود در نهایت در شهرستان گناوه، به خلیج فارس می‌ریزد.

رود دالکی در قسمت‌های شمالی برازجان، باغ‌ها و نخلستان‌های وسیعی را نوشیدنی می‌سازد و به واسطه کیفیت مناسب آب، استفاده‌های بسیاری در زمینه کشاورزی از آن می‌شود.

رودخانه دالکی در نقاط مختلف با نام‌های محلی همچون سرخون، جره، شیرین و شور خوانده می‌شود.

در نزدیکی بخش سعدآباد شهرستان دشتستان، سدی با نام سد شبانکاره بر روی این رودخانه احداث شده است که از نظر گردشگری حائز اهمیت می‌باشد.

 

[ATENA_A]

رودخانه باغان از رودهای دائمی استان بوشهر است که از ریزابه‌های رود مند تشکیل شده و 65 کیلومتر طول دارد. رودخانه باغان با جریان کلی شمال غربی، از کوه‌های سمرکان همراه با رودهای بیخو و پردی در 32 کیلومتری کنگان به شهرستان جم وارد می‌شود و سپس به سوی دره جنوبی زیر کوه روان می‌شود (رودخانه باغان در این دره «سرچشمه» نامیده می‌شود). این رود با رسیدن به روستای باغان، به رود باغان تغییر نام می‌دهد و سرانجام در 49 کیلومتری شمال غربی کنگان، به رود مند می‌ریزد.

 

[ATENA_A]

آدرس : 3 کیلومتری جنوب شهر بوشهر – کنار پارک شغاب
گورستان شغاب (بوشهر)، قبرستانی تاریخی واقع در بخش مرکزی شهرستان بندر بوشهر یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.
«گورستان شغاب بوشهر» این قبرستان در جنوب شهر بوشهر قرار دارد و اخیرا توسط اداره میراث فرهنگی کشف شده‌است. در این قبرستان اسکلت اموات در داخل خمره‌های بزرگ و کوچک نخودی رنگ مدفون شده‌اند که روی برخی از خمره‌ها نوشته‌ای نیز نقش بسته‌است. اشیاء کشف شده دیگر این قبرستان که در خمره‌های بزرگ و کوچک قیراندود قرار گرفته‌اند مشتمل بر تابوت‌های سنگی مکعب شکل و مهره‌های عتیق تزیینی است. این قبرستان به عیلامی‌ها تعلق دارد.
محوطه‌ی «شغاب» در بوشهر به اواخر دوره‌ی اشکانی و دوره‌ی ساسانی تعلق دارد و یک گورستان نیز در آنجا کشف شده است. در این گورستان براساس دین زرتشت‌، اجساد را داخل صخره‌های سنگی، خمره‌، تابوت‌های سنگی یا سفالی قرار می‌دادند تا از آلوده شدن خاک جلوگیری شود. پس از گذشت زمان و با متلاشی شدن اجساد، استخوان‌ها را همراه با آنچه همراه اجساد دفن شده بود، داخل استودانی می‌گذاشتند تا به این ترتیب، فضا برای دفن دیگر مردگان باز شود و گورستان بزرگ‌تر نشود.
این محوطه، اطلاعات بسیار ارزنده‌ای را می‌تواند از دین زرتشت در اختیار قرار دهد و حدود سال ۱۳۷۷ که در این محل کاوش باستان‌شناسی انجام شده است و از سال ۱۳۷۷ در فهرست آثار ملی ثبت گردیده است.
پس از انجام مطالعات و کشف گورستان در محوطه‌ی «شغاب» بوشهر‌، بحث حفاظت از آن مطرح شد. در این راستا مستندسازی کاملی انجام شد و اگر در آینده دوباره در این محل کاری پژوهشی انجام شود، از آنجا که قبرهای کشف‌شده زیر زمین هستند، می‌توان این کار را انجام داد.

سیدعلی‌اصغر میرفتاح در مقاله‌ای با عنوان «گورستان شغاب» که در شماره‌ی ۲۵ مجله‌ی «اثر» منتشر شد، درباره‌ی وجه تسمیه‌ی شغاب توضیح داد: با دیدن کلمه‌ی «شغاب» ابتدا تصور می‌شود که این واژه به معنی پاره‌پاره شدن آب در جایی باشد. به این صورت که کلمه‌ی شغاب را به‌صورت دو جزء «شغ» و «آب» بررسی کنیم، شبیه بناب یا ماندوآب. البته با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی شهرستان بوشهر و نبود جریان آب دائمی که به مکان گورستان شغاب کشیده شود، به این اصل می‌رسیم که این واژه باید معنی دیگری به‌جز استنباط سطحی «شغ ـ آب» داشته باشد.
ارتباط کلمه‌ی شغاب با «شغا» به معنی جعبه‌ی تیردان و تیرکش شاید آن چیزی باشد که بتواند مورد توجه قرار گیرد، زیرا با اشکانی دانستن گورستان شغاب، این نام با بهترین خصلت جنگاوران پارتی که همانا تیراندازی آن‌ها بود، پیوند پیدا می‌کند. در این صورت، این کلمه قدمت خود را در شناسنامه‌ی تاریخی‌اش که به پیش از میلاد می‌رسد، خواهد یافت.
محوطه‌ی «شغاب» در جنوب شهر بوشهر در محله‌ای به همین نام قرار دارد.

 

[ATENA_A]

غار گوریک در روستای نی نیزک در 13 کیلومتری شرق برازجان استان بوشهر در دامنه رشته کوه زاگرس و یک کیلومتری شاهزاده ابراهیم واقع شده است.

ساختمان این غار خاکی- آهکی بوده و در برخی نقاط این غار از سنگ‌های لایه‌ای با شکل‌های مختلف و رنگ‌های خاکستری و قرمز تشکیل شده است.

پس از عبور از سنگ‌های بزرگ دهانه غار، تالار به ابعاد 20×60 متر وجود دارد که هرچه به انتهای تالار می‌رویم، از ارتفاع آن کاسته می‌شود. در انتهای تالار یک دهلیز وجود دارد که راه اصلی ورود به تونل غار است. قبل از خروج از تونل یک سه‌راهی وجود دارد که مسیر سمت چپ به تالار خروجی غار می‌رسد. در انتهای غار تعداد زیادی خفاش زندگی می‌کنند.

طول مسیر پیمایش غار حدود 1100 متر است.

درون غار بسیار خنک است و اکسیژن کافی در تمامی نقاط غار برای تنفس وجود دارد.

 

[ATENA_A]

غار چهل خانه یکی از غارهای استان بوشهر و از جمله جاذبه‌های گردشگری این استان است که در روستای زیراه در 7 کیلومتری شهر سعدآباد شهرستان دشتستان و 27 کیلومتری جاده برازجان به بندر گناوه قرار دارد.

غار چهل خانه مجموعه‌ای از تعداد زیادی اتاق (دخمه) است که در رشته کوهی مشرف به رودخانه شاپور ایجاد شده‌اند. اندازه داخلی اتاق‌ها متفاوت است و این تفاوت به مقاومت جنس سنگ کوه در مقابل عوامل طبیعی فرسایش همچون سیل مربوط می‌باشد. این دخمه‌ها از درون به یکدیگر مرتبط بوده و در هر یک از آن‌ها، طاقچه‌ها و آبراهه‌هایی به وجود آمده است. برخی از اتاق‌ها در اثر گذشت زمان و دخالت عوامل طبیعی از میان رفته‌اند. در حال حاضر تعداد اتاق‌های سالم این غار به 23 عدد می‌رسد. در واقع به دلیل وجود همین اتاق‌های بسیار بوده که این غار به «چهل خانه» معروف گشت.

بیشتر باستان‌شناسان معتقدند که این غار محلی برای دفن اجساد پیروان آیین زرتشت بوده است. زرتشتیان معتقدند عناصر چهارگانه شامل آب، آتش، خاک و باد، مقدس بوده و دفن اجساد در خاک سبب از بین رفتن قداست آن می‌شده است به همین دلیل مردگان خود را در محلی قرار می‌دادند تا گوشت آن خوراک حیوانات شود و سپس استخوان شخص متوفی را جمع‌آوری نموده و در محلی به نام اِستودان (استخوان‌دان) قرار می‌دادند.

از طرفی با توجه به اِشراف غار به رودخانه و قرار گرفتن آن به سمت شرق، برخی از محققان احتمال می‌دهند که این غار یکی از مراکز پیروان میترائیسم در عهد ساسانیان بوده است.